| dbo:abstract
|
- La cançó (occità, canso) és un gènere de la poesia trobadoresca. (ca)
- The canso or canson or canzo (Old Occitan [kanˈsu]) was a song style used by the troubadours. It was, by far, the most common genre used, especially by early troubadours, and only in the second half of the 13th century was its dominance challenged by a growing number of poets writing coblas esparsas. The canso became, in Old French, the grand chant and, in Italian, the canzone. (en)
- Die Canso (okzitanisch „Lied“; auch Chanso, Chanson oder Cansoneta) ist die zentrale Gattung in der Lyrik der provenzalischen Trobadors. Nahezu die Hälfte der erhaltenen Lieder kann dieser Gattung zugeordnet werden. Typischerweise besteht eine Canso aus mehreren Strophen gleicher Strophenform, gefolgt von einer okzitanisch Tornada oder französisch Envoi genannten Schlussstrophe. Die Canso wurde mit musikalischer Begleitung vorgetragen und es bestand der Anspruch, dass Strophenformen und Melodie einzigartig sein sollten. Auch wenn dieser hohe Anspruch an Originalität nicht immer erfüllt werden konnte, so ist doch die metrische Vielfalt in den erhaltenen Lieder beachtlich. Inhaltlich ist der Canso gebunden an die Welt und die Formen der höfischen Liebe, also der dienenden Verehrung einer hochstehenden und als unerreichbar beschriebenen Dame, deren Identität im Gedicht durch Beschränkung auf unpersönliche Anrede als Dompna („Herrin“) oder den Gebrauch eines Senhal, eines Decknamens, verschleiert wird. So vielfältig die Canso in ihren metrischen Formen ist, so konventionell ist sie meist in ihrem Inhalt. Eine kürzere Canso heißt Mieia Canso („Halb-Canso“), eine Canso mit politisch-satitischer Thematik wird Canso Sirventes oder einfach Sirventes genannt. (de)
- La canción o cançó es un género trovadoresco condicionado por el contenido. La cançó es una composición propia de la literatura provenzal medieval; destinada al canto, en ella el trovador se dirigía a su dama para expresarle su amor. Su pasión amorosa cumplía todas las leyes del amor cortés, desde la total sumisión a la dama hasta el tópico de morir de amor. La dama se describía como un ser casi sobrenatural, perfecto en el orden moral y físico. El trovador, que se consideraba indigno de su dama, podía ser un simple suspirante (fenhedor en occitano), o haber ascendido en la escala del proceso amoroso a las fases de suplicante (pregador), enamorado (entendedor), o incluso al difícilmente alcanzable estado de amante correspondido (drutz). El que padece de amor ha de guardar sobre todo la virtud de la mesura: discreción, humildad, fidelidad y servicio permanente a su señora. La cançó provenzal acostumbraba empezar con un canto a la primavera o con una notas descriptivas de la estación propicia al amor, que servían de introducción. La composición se desarrollaba en varias estrofas, en las que el trovador exponía sus contradictorios sentimientos y elogiaba las virtudes físicas y morales de su dama. La mesura le impedía pronunciar el nombre de la señora, y lo sustituía por un seudónimo poético o senhal. Los sentidos encubiertos, los juegos de palabras, el artificio conceptista eran frecuentes, con lo que la composición resultaba a veces de difícil comprensión. (es)
- La canso ou canson (chanson à strophes) est une poésie lyrique musicale occitane du XIIe siècle. (fr)
- La cansó (pron. /kan'su/, plurale cansons) è una tipica forma di canzone usata nella letteratura occitana medievale, con un contenuto standardidazzato, destinata al canto. La cansó appare per la prima volta nel XII secolo (chiamata in origine vers), sostanzialmente composta e cantata dai trovatori davanti alla corte, e successivamente reinterpretata e diffusa da altri giullari e musici itineranti, che spesso avevano accesso alle raccolte dei testi dei trovatori (i "canzonieri"). Nel XIII secolo la cansó verrà anche ripresa dai trovieri della Francia settentrionale, i quali preferiranno tuttavia forme più semplificate e meno "elevate" della lirica cortese occitana, e dai poeti-cantori non professionisti che circondano Federico II di Svevia nella sua corte palermitana e che vengono raggruppati sotto il nome di "scuola siciliana". (it)
- カンソ（canso または canço）は、トルバドゥールが使った歌のスタイル。 (ja)
- Canso, canzo, canço – gatunek uprawiany od końca XII wieku przez trubadurów, posiadający budowę stroficzną, opowiadający o dworskiej miłości – w przeciwieństwie do politycznych lub moralizujących pieśni znanych jako sirventes. Te dwa terminy stopniowo zastępowały słowo vers, które używane było przez najwcześniejszych trubadurów na określenie stroficznej pieśni o dowolnej tematyce. Wydaje się, że najważniejszą różnicą pomiędzy canso a vers była tematyka: canso musiało opowiadać o dworskiej miłości. Vida zauważa, że "...nie napisał on żadnej canson, ponieważ w tym czasie żadnych pieśni nie zwano cansos, lecz vers; to Giraut de Bornelh stworzył pierwszą canson". Trubadurzy okresu przejściowego (np. Bernart de Ventadorn i Peire Vidal) stosowali oba terminy na określenie bardzo podobnych w formie i tematyce pieśni. Jakkolwiek canso posiadało stroficzną budowę, każdy utwór miał być inny: oryginalność w tworzeniu układów rymów oraz form metrycznych była szczególnie ceniona. Canso jest najbardziej prestiżowym spośród wszystkich gatunków uprawianych przez trubadurów, dlatego też określa się je jako grande chanson courtoise. Zarówno język, jak i tematyka są ściśle określone; według średniowiecznych traktatów, każde canso powinno posiadać oryginalną melodię w przeciwieństwie do sirventes, które zazwyczaj pisano do melodii już istniejących. Analiza porównawcza zachowanych utworów potwierdza, że na ogół tej reguły przestrzegano. (pl)
- Кансо́на (окс. canso, "пісня") — жанр пісні, створений провансальськими трубадурами, який згодом перейшов у французьку літературу та інші європейські літератури. Окситанське слово ввійшло в ужиток не раніше 1170 р., витіснивши давніше поняття vers («вірші»). Похідні форми:
* Дескорт
*
* Рондо
* Віреле
* В XIV столітті з кансони постають такі поетичні жанри:
* Балада
*
* Мотет (музичний прийом)
* (музичний прийом)
* (танцювальна пісня)
* Ротруенж (точний сенс невідомий) Тематичні різновиди:
* Сірвента
* З XIII століття:
* Ткацька пісня
* Реверді
* Пастурель
* Альба
* (окс. planh) (uk)
|
| rdfs:comment
|
- La cançó (occità, canso) és un gènere de la poesia trobadoresca. (ca)
- The canso or canson or canzo (Old Occitan [kanˈsu]) was a song style used by the troubadours. It was, by far, the most common genre used, especially by early troubadours, and only in the second half of the 13th century was its dominance challenged by a growing number of poets writing coblas esparsas. The canso became, in Old French, the grand chant and, in Italian, the canzone. (en)
- La canso ou canson (chanson à strophes) est une poésie lyrique musicale occitane du XIIe siècle. (fr)
- カンソ（canso または canço）は、トルバドゥールが使った歌のスタイル。 (ja)
- Die Canso (okzitanisch „Lied“; auch Chanso, Chanson oder Cansoneta) ist die zentrale Gattung in der Lyrik der provenzalischen Trobadors. Nahezu die Hälfte der erhaltenen Lieder kann dieser Gattung zugeordnet werden. Eine kürzere Canso heißt Mieia Canso („Halb-Canso“), eine Canso mit politisch-satitischer Thematik wird Canso Sirventes oder einfach Sirventes genannt. (de)
- La canción o cançó es un género trovadoresco condicionado por el contenido. La cançó es una composición propia de la literatura provenzal medieval; destinada al canto, en ella el trovador se dirigía a su dama para expresarle su amor. La cançó provenzal acostumbraba empezar con un canto a la primavera o con una notas descriptivas de la estación propicia al amor, que servían de introducción. La composición se desarrollaba en varias estrofas, en las que el trovador exponía sus contradictorios sentimientos y elogiaba las virtudes físicas y morales de su dama. (es)
- La cansó (pron. /kan'su/, plurale cansons) è una tipica forma di canzone usata nella letteratura occitana medievale, con un contenuto standardidazzato, destinata al canto. La cansó appare per la prima volta nel XII secolo (chiamata in origine vers), sostanzialmente composta e cantata dai trovatori davanti alla corte, e successivamente reinterpretata e diffusa da altri giullari e musici itineranti, che spesso avevano accesso alle raccolte dei testi dei trovatori (i "canzonieri"). (it)
- Canso, canzo, canço – gatunek uprawiany od końca XII wieku przez trubadurów, posiadający budowę stroficzną, opowiadający o dworskiej miłości – w przeciwieństwie do politycznych lub moralizujących pieśni znanych jako sirventes. Te dwa terminy stopniowo zastępowały słowo vers, które używane było przez najwcześniejszych trubadurów na określenie stroficznej pieśni o dowolnej tematyce. Wydaje się, że najważniejszą różnicą pomiędzy canso a vers była tematyka: canso musiało opowiadać o dworskiej miłości. Vida zauważa, że "...nie napisał on żadnej canson, ponieważ w tym czasie żadnych pieśni nie zwano cansos, lecz vers; to Giraut de Bornelh stworzył pierwszą canson". Trubadurzy okresu przejściowego (np. Bernart de Ventadorn i Peire Vidal) stosowali oba terminy na określenie bardzo podobnych w for (pl)
- Кансо́на (окс. canso, "пісня") — жанр пісні, створений провансальськими трубадурами, який згодом перейшов у французьку літературу та інші європейські літератури. Окситанське слово ввійшло в ужиток не раніше 1170 р., витіснивши давніше поняття vers («вірші»). Похідні форми:
* Дескорт
*
* Рондо
* Віреле
* В XIV столітті з кансони постають такі поетичні жанри:
* Балада
*
* Мотет (музичний прийом)
* (музичний прийом)
* (танцювальна пісня)
* Ротруенж (точний сенс невідомий) Тематичні різновиди: (uk)
|
