| dbo:abstract
|
- A la fonètica, l'aspiració és un dels fenòmens fonètics que afecten el mode d'articulació de les consonants oclusives. Es tracta d'un retard de les cordes vocals (després de l'emissió de la consonant sorda) que es tanca per emetre la vocal. S'anota mitjançant el signe diacrític ʰ en l'alfabet fonètic internacional, és a dir a la taula de modificadors de consonants de l'AFI. De vegades acompanya una consonant sonora i s'anota amb el signe ʱ (P.ex : [dʱ]). La diferència entre una consonant i la seva corresponent aspirada pot ser al nivell de fonema o d'al·lòfon depenent de la llengua de què es tracti. A l'anglès, les consonants aspirades són al·lòfons a la amb les seves contraparts no aspirades, però algunes altres llengües, especialment la major part de llengües de l'Índia i de l'est asiàtic, la diferència és . Per sentir o veure la diferència entre sons aspirats i no aspirats, es pot posar una mà o una vela endavant de la pròpia boca, i dir pi [pʰi] i després vi [bi]. S'hauria de sentir o bé un buf d'aire o un parpelleig de la flama de la vela amb pi que no s'obté amb "bi". Al català la consonant inicial és aspirada a pi i no aspirada a vi. (ca)
- Přídech neboli aspirace je způsob obměny výslovnosti souhlásek. Vzniká v hlasivkách v některých jazycích při výslovnosti konstriktiv. Při přepisu výslovnosti se v mezinárodní fonetické abecedě označuje horním indexem [ʰ] za příslušným symbolem, např. [tʰ]. (cs)
- في علم الصوتيات، الزفر (مصدر زَفَرَ بمعنى "أخرج النفس") أو الهائية (من اسم حرف الهاء) (بالإنجليزية: aspiration) هو إطلاق زفرة من الهواء مع نطق صوت من . يرافق خروج دفعة الهواء عادة زوال الانسداد في مجرى الهواء الذي يرافق إنتاج الأصوات الانسدادية، ولكن في حالات أخرى قد يرافق خروج دفعة الهواء حدوث الانسداد، وفي هذا الحالة يسمى الزفر زفرا قبليا (preaspiration). (ar)
- Aspiration (von lat. aspirare „Luft aushauchen“; auch Behauchung) bedeutet in der Phonetik, dass ein Laut, meistens ein Plosiv, von einem hörbaren Hauchgeräusch begleitet wird. In der IPA-Lautschrift wird sie durch ein hochgestelltes „h“ (ʰ, Unicode MODIFIER LETTER SMALL HU+02B0) gekennzeichnet. (de)
- En fonetiko, aspiracio estas la forta ekblovo de aero kiu akompanas aŭ la eklason aŭ, en kaze de , la fermon de iuj obstruantoj. Por senti aŭ vidi la diferencon inter aspiraciaj kaj senaspiraciaj sonoj, oni povas meti la manon aŭ brulantan kandelon antaŭ la buŝon, kaj elparole (angle) tore ([tʰɔɹ]) kaj tiam (angle) store ([stɔɹ]). Oni devus aŭ senti ekbloveton de aero aŭ vidi turbuliĝon de la kandela flamo per tore kian oni ne ricevas per store. En la Angla, la fonemo t devus esti aspiracia en tore kaj senaspiracia en store. La diakrito por aspiracio en la Internacia Fonetika Alfabeto (IFA) estas "h", [ʰ] . Senaspiraciaj konsonantoj ne normale estas eksplicite markitaj, sed ekzistas diakrito por ne-aspiracieco en la , la superskripta egalsigno, [⁼]. konsonantoj estas produktataj kun la voĉkordoj malfermaj. (Voĉado engaĝas interproksimigon de la voĉkordoj.) Senvoĉa aspiracio okazas kiam la voĉkordoj restas malfermaj post kiam eklasiĝas konsonanto. Tio facile mezureblas per notado de la de konsonanto, ĉar la voĉado de sekvanta vokalo ne povas komenciĝi ĝis kiam fermiĝos la voĉkordoj. Tamen, aspiraciaj konsonantoj ne ĉiam estas sekvataj de vokaloj aŭ aliaj voĉaj sonoj; ja, en la Orient-armena, aspiracio kontrastivas eĉ vortfine: Ĉikaze temas fakte pri alveolaraj afrikatoj voĉa, ejektiva kaj senvoĉa. En la Angla plozivoj estas aspiraciaj por la plejo da denaskaj parolantoj kiam ili estas vort-inicaj (vort-komencaj) aŭ komencas , kiel en pen ("plumo"), ten ("dek"), Ken (nomo). Ili estas senaspiraciaj por por preskaŭ ĉiuj parolantoj kiam la plozivo tuje sekvas vort-inican s, kiel en spun ("girita"), stun ("batŝoki"), skunk ("mefito"). Aldone, post s, ili estas ankaŭ aliloke en vorto normale senaspiraciaj, krom kiam la estas heteromorfema (dividiĝas inter du radikoj aŭ morfemoj) kaj la plozivo apartenas al ; komparu dis[t]end ("streĉi") kontraŭ dis[tʰ]aste ("mal-ŝato"). Vort-finaj senvoĉaj plozivoj opcie (libervole) povas aspiraciiĝi. En multaj lingvoj, kiaj la ĉinaj, hindia, islanda, korea, taja, kaj helena (antikva greka), la fonemoj [p⁼ t⁼ k⁼] ktp. kaj la fonemoj [pʰ tʰ kʰ] ktp. estas tute malsamaj. La Aleman-Germanaj dialektoj havas senaspiraciajn [p⁼ t⁼ k⁼] aldone al aspiraciaj [pʰ tʰ kʰ]; tiu lasta serio kutime estas konsiderata kiel . En la Dana kaj la plejo da sudaj variaĵoj de la Germana, la "" konsonantoj, transskribataj pro historiaj kialoj kiel , estas distingaj disde siaj "" respektivaĵoj precipe per sia manko de aspiracio. La Islanda havas [ʰp ʰt ʰk]; iuj fakuloj konsideras ankaŭ tiujn kiel konsonantajn aglomerojn. Preaspiraciaj plozivoj troviĝas ankaŭ en iuj Sameaj lingvoj; ekz. en la Skolt-Samea la senvoĉaj plozivaj fonemoj p, t, c, k estas prononcataj preaspiracie (ʰp, ʰt ʰc ʰk) kiam ili troviĝas en meza or fina pozicio. Ekzistas gradoj de aspiracio. La Armena kaj la Kantona havas aspiracion kiu daŭras ĉirkaŭ tiom longe kiom Anglalingvaj aspiraciaj plozivoj, aldone al senaspiraciaj plozivoj kiel la Hispanaj. La Korea havas leĝere aspiraciajn plozivojn kiuj sin trovas engame inter la Armenaj kaj la Kantonaj senaspiraciaj kaj aspiraciaj plozivoj, aldone al forte aspiraciaj plozivoj kies aspiracio daŭras pli longe ol tiuj de la Armena aŭ la Kantona. (Vidu la artikolon .) Malnova simbolo en la IFA por leĝera aspiracio estis [ ʻ ] (tio estas, kvazaŭ renversita ejektiva simbolo), sed tiu ne plu ordinare uziĝas. Ne estas specifa simbolo por forta aspiracio, sed [ʰ] ikonece duobligeblas por, ekz., la Korea *[kʻ ] kontraŭ *[kʰʰ]. Notu tamen, ke la Korea estas preskaŭ ĉiam transskribata per [k] kontraŭ [kʰ], kun la detaloj de ekvoĉa tempo numere donitaj. Aspiracio ankaŭ varias laŭ loko de artikulacio. La Hispanaj /p t k/, ekzemple, havas ekvocajn tempojn (en:"VOT"-oj) je ĉirkaŭ 5, 10, kaj 30 milisekundojn longaj, dumke la Angla /p t k/ havas je ĉirkaŭ 60, 70, kaj 80 ms. La Korea estas mezurita je 20, 25, kaj 50 ms por /p t k/ kaj 90, 95, kaj 125 por /pʰ tʰ kʰ/. La vorto 'aspiracio' kaj la aspiracia simbolo estas fojfoje uzataj kun voĉaj plozivoj, kia [dʰ]. Tamen, tia "voĉa aspiracio", nomata per , estas malpli ambigue transskribebla per dediĉita diakrito, aŭ [d̤] aŭ [dʱ]. (Iuj lingvistoj limigas la diakriton [ ̤] al sonorantoj, kiaj vokaloj kaj nazaloj, kiuj estas murmurataj tute tra sia daŭro, kaj uzas la superskripton [ʱ] por la murmurata eklaso de obstruantoj.) Kiam tiu estas includita kiel aspiracio, la senvoĉa aspiracio estas nomata ĝuste tion por eviti ambiguon. (eo)
- In phonetics, aspiration is the strong burst of breath that accompanies either the release or, in the case of preaspiration, the closure of some obstruents. In English, aspirated consonants are allophones in complementary distribution with their unaspirated counterparts, but in some other languages, notably most South Asian languages (including Indian) and East Asian languages, the difference is contrastive. In dialects with aspiration, to feel or see the difference between aspirated and unaspirated sounds, one can put a hand or a lit candle in front of one's mouth, and say spin [spɪn] and then pin [pʰɪn]. One should either feel a puff of air or see a flicker of the candle flame with pin that one does not get with spin. (en)
- En fonética, la aspiración es una fuerte explosión de aire que acompaña la relajación (o el inicio en el caso de la preaspiración) de una obstruyente. El signo diacrítico para denotar la aspiración en el Alfabeto Fonético Internacional (AFI) es un superíndice "h", [ʰ]. Las normalmente no se marcan explícitamente como tales, aunque existe un diacrítico especial cuando se quiere indicar explícitamente mediante el diacrítico [⁼]. (es)
- L'aspiration est un des phénomènes phonétiques affectant le mode d'articulation des consonnes occlusives et consistant en une bouffée d'air après l'émission de la consonne sourde et un retard des cordes vocales à se refermer pour émettre la voyelle. Il est noté à l'aide du signe diacritique [ʰ] en alphabet phonétique international (voir le tableau des modificateurs de consonnes de l'API). Il accompagne parfois une consonne voisée. Il se note alors [ʱ] : [dʱ] (voir murmure). (fr)
- Aspirasi adalah realisasi sebuah fonem yang disertai sebuah hembusan udara. Misalkan fonem-fonem plosif tak bersuara /k/, /t͡ʃ/, /t/, dan /p/ dalam bahasa Inggris pada posisi awal dan apabila diikuti dengan vokal diucapkan disertai dengan sebuah hembusan. Contoh:
* code -> [ˈkʰoʊ̯d] vs cross [ˈkɹosː] vs book [ˈbuːk]
* child -> [ˈt͡ʃʰaɪ̯ld]
* take -> [ˈtʰæɪ̯k] vs track [ˈtɹæk] vs put [ˈpʊt]
* pen -> [pʰɛːn] vs priest [ˈpɹɪːst] vs soup [ˈsʊːp] (in)
- In fonetica articolatoria, l'aspirazione è un tratto che può caratterizzare le consonanti costrittive. Si tratta di un'articolazione che prevede una forte emissione d'aria al momento del rilascio e quindi della pronuncia dell'occlusiva, il che provoca la sensazione uditiva di un "soffio" che accompagna la fine del suono. Per questo la trascrizione fonetica delle aspirate adottata dall'IPA prevede di scrivere questi suoni con ʰ all'esponente accanto al simbolo dell'occlusiva corrispondente. Si avrà così:
* [kʰ], [tʰ], [pʰ] occlusive aspirate sorde
* [gʰ], [dʰ], [bʰ] occlusive aspirate sonore In alcune lingue questi suoni sono dei veri fonemi, ad esempio il cinese o il greco antico (aspirate sorde); il sanscrito possedeva anche una serie di aspirate sonore. In altre lingue invece si tratta di realizzazioni determinate dal contesto. Ad esempio in inglese le occlusive sorde sono di norma aspirate quando sono all'inizio di parola monosillabica, ma non se precedute da s. Si veda la differenza nella pronuncia tra top [tʰɒp] (con l'aspirata) e stop [stɒp] (con [t] non aspirata). Nella trascrizione consueta di greco e sanscrito, le aspirate si trascrivono con un digramma ph, th, kh (sonore: bh, dh, gh). Per quanto riguarda il cinese, invece, dal momento che la lingua distingue fonologicamente aspirate e non aspirate, mentre non possiede un'opposizione di sonorità (le occlusive sono sempre sorde), la trascrizione standard (pinyin) utilizza le lettere e per trascrivere le occlusive sorde non aspirate ([p], [t]), e e per le relative aspirate ([pʰ] e [tʰ]). (it)
- 有気音（ゆうきおん）または帯気音（たいきおん）は、破裂音、摩擦音および破擦音において、調音器官の開放より少し遅れて母音の声帯振動が始まる子音。閉鎖の開放後に息の流れる音（破擦音の場合は摩擦音）が聞こえる。対義語は無気音。 (ja)
- 유기음(有氣音, aspirated consonant)은 폐쇄음을 낼 때 거센 공기을 터트리며 내는 소리이다. 대기음(帶氣音)이라고도 하며, 한국어 음운론에서는 특히 거센소리라고 한다. 한국어에서 ㄱ, ㄷ, ㅂ, ㅈ에 대해 ㅋ, ㅌ, ㅍ, ㅊ이 거센 소리이다. 손을 입 앞에 대거나 종이를 입 앞에 대고 발음해 보면 이를 느낄 수 있다. 국제 음성 기호로 유기음은 ʰ로 표기한다. ㄱ, ㄷ, ㅂ를 /k/, /t/, /p/로 표기하므로 ㅋ, ㅌ, ㅍ은 /kʰ/, /tʰ/, /pʰ/로 표기한다. 한국어를 비롯해서 중국어, 힌두어, 아이슬란드어, 태국어, 고대 그리스어, 크메르어, 압하지야어, 아이마라어가 /t/와 /tʰ/를 다른 음소로 구분한다. 알레만 독일어에서도 /p t k/와 /pʰ tʰ kʰ/가 구분되는데, 후자는 보통 자음군으로 분류된다. 아이슬란드어에서는 앞이 유기음화한 닿소리 /ʰp ʰt ʰk/가 있다. 이를 확장 ipa로는 조음 전 기식이라고 하며(음성 기호 앞에 첨자 형태의 h가 붙는다), 영어로 Preaspiration이라고 한다. 유기음만 존재하는 언어로는 독일어 등이 있다. 독일어에는 유기음과 유성음만 존재한다. 영어는 의 여부의 차이인 유기음과 무기음으로 자음의 음소를 구분하지 않으며, 성대의 진동 여부인 유성음과 무성음으로만 자음의 음소를 구분한다. 이와 반대로 한국어에서는 자음을 구분할 때 유성음과 무성음 여부는 따지지 않지만, 기식의 강도 차이로 자음의 차이를 구별한다. 자세한 내용은 이음 (음운론) 문서 참조. 더군다나 힌디어에서는 /b d ɡ/와 /bʱ dʱ ɡʱ/가 구분된다. 이를 유성유기음이라고 하며, 대표적인 예시가 바로 Gandhi이다. 다른 말로 짜내기소리라고 한다. 물론 소리도 유기음과 다르게 난다. (ko)
- Przydech (aspiracja) – zjawisko fonetyczne polegające na energicznym rozwarciu wcześniej zwartych narządów mowy, co daje słaby dźwięk h towarzyszący artykulacji danej spółgłoski zwartej. Może być cechą fonologiczną relewantną, np. w zulu i chińskim, w językach indyjskich (zarówno indoaryjskich, jak i drawidyjskich) i tajskich. Dźwięczne spółgłoski przydechowe [b d g] (określane ściślej jako ) istniały w praindoeuropejskim, lecz zanikły w większości języków pochodnych, np. w polskim przeszły w [b d g]. Zostały zachowane w językach indoaryjskich. W klasycznym języku greckim kontynuantami tych fonemów są bezdźwięczne [p t k], zapisywane literami φ, θ i χ. W nowogreckim spółgłoski te uległy jednak spirantyzacji. W języku angielskim spółgłoski /p/, /t/ i /k/ wymawiane są z przydechem, jeżeli występują przed samogłoską akcentowaną. Jeżeli przed wyżej wymienionymi spółgłoskami występuje spółgłoska [s], przydech nie występuje, na przykład:
* [p]: pit [pʰɪt], ale spit [spɪt].
* [t]: top [tʰɒp], ale stop [stɒp].
* [k]: kit [kʰɪt], ale skit [skɪt]. (pl)
- Aspiratie is in de fonetiek de benaming voor de luchtstroom vanuit het spraakkanaal die gepaard gaat met het uitspreken van sommige obstruenten. Dit verschijnsel kan zowel fonetisch als fonologisch van aard zijn. (nl)
- Em fonética, a aspiração é um fenômeno que afetam o modo de articulação das consoantes oclusivas, e que consiste em um atraso das cordas vocais após a emissão de uma consoante surda ao se fechar para pronunciar a vogal. (pt)
- Придыха́ние (аспира́ция, от лат. aspiratio, «выдыхание») — акустический эффект (шум) во время произнесения звука, возникающий, если связки начинают колебаться через значительный промежуток времени (40—100 мс) после окончания консонантной артикуляции. Согласные с придыханием называются придыхательные согласные (аспираты). Обычно это шумные взрывные и аффрикаты, реже фрикативные, ещё реже сонанты. Придыхательные согласные в рамках параметра времени начала озвончения (англ. voice onset time, VOT) противопоставляются звонким и глухим согласным. В одних языках непридыхательные и придыхательные согласные являются разными классами фонем (например, китайский, восточноармянский, индоарийские, древнегреческий), в других — они находятся в дополнительной дистрибуции и являются аллофонами одних и тех же фонем. Последнее характерно, например, для английского, в котором придыхательные согласные произносятся между гласными и перед гласным в начале слова, а непридыхательные — в конце слов и после фрикативных. Например, /t/ в слове англ. tore [tʰɔɹ] придыхательное, а в слове англ. store [stɔɹ] — нет. В то же время существуют языки, в которых согласные во всех позициях являются непридыхательными (например, русский, французский, нидерландский) В транскрипции МФА придыхание обозначается с помощью надстрочного знака «h» — [ʰ]: kʰ. Непридыхательные согласные по умолчанию никак не обозначаются, но при необходимости указать отсутствие придыхания можно с помощью надстрочного знака равенства — [⁼]: k⁼. (ru)
- Aspiration (latin aspiratio, av aspiro ’andas ut’, ’blåsa’) är ett lätt brus som uppstår när luft strömmar genom glottis och ett öppet ansatsrör före eller efter ett konsonantljud. Överlägset vanligast förekommande är det senare (postaspiration), men i isländska förekommer även det förra (preaspiration). Oftast är det klusiler och affrikator som aspireras. IPA-symbolen för tonlös aspiration är ett upphöjt h: [ʰ]; den tonande varianten är [ʱ], ett upphöjt ɦ. Tonande konsonanter får i regel en tonande aspiration, exempelvis hindibokstäverna ख /kʰə/ mot घ /gʱə/. Graden av aspiration i initiala klusiler kan mätas genom att man mäter stämtonslatensen, denna är längre i aspirerade än oaspirerade klusiler. (sv)
- 送氣（英語：Aspiration），語音學概念，指某些阻礙音在除阻時所伴隨的強烈的空氣噴吐。爲感知送氣與不送氣音之間的差別，試將一只手或點燃的蠟燭置於口前，朗聲說「灘」(/tʰan/)、「單」(/tan/)兩個字，念「灘」字時可以感覺到掌心受到氣流的衝擊或者看到燭焰搖動，念「單」字時就沒有這些現象。那麼「灘」字的聲母t/tʰ/（透母-ㄊ）就是送氣音，「單」字的聲母d/t/（端母-ㄉ）則是不送氣音。 (zh)
- При́дих або аспіра́ція (лат. aspiratio, англ. aspiration) — у фонетиці акустичний ефект, шум, видих повітря, що виникає під час вимови приголосного звука. Характерний для деяких мов, зокрема німецької (глухі змичні), індійських (африкати), китайських тощо. Приголосний, що вимовляється з придихом, називається придихо́вий при́голосний або аспіра́т (англ. aspirated consonant). Такі приголосні протиставляються дзвінким і глухим приголосним. У Міжнародному фонетичному алфавіті придих позначається маленькими буквами h (х) aбо ɦ (г). В українській мові, як і в більшості слов'янських мов, придих відсутній. Майже всі грецизми і з придихами, що запозичені через церковнослов'янську, прийнялись в українській мові згідно з візантійським читанням без початкової букви г: ад, агіографія, Еллада, єресь, Єронім, ігумен, Іларіон, іподром, Іполит, іпостась, ірмос, Ірод, ісихазм, ода, осанна. У словах, які прийшли через західноєвропейські мови, вимовляється початковий звук г: гедонізм, гелій, геліоцентризм, гематологія, гепатит, гідродинаміка, гомеопатія, гармонія, герой, гімн, гіпноз, гіпотеза, герменевтика, гомілія, гомілетика. (uk)
|
| rdfs:comment
|
- Přídech neboli aspirace je způsob obměny výslovnosti souhlásek. Vzniká v hlasivkách v některých jazycích při výslovnosti konstriktiv. Při přepisu výslovnosti se v mezinárodní fonetické abecedě označuje horním indexem [ʰ] za příslušným symbolem, např. [tʰ]. (cs)
- في علم الصوتيات، الزفر (مصدر زَفَرَ بمعنى "أخرج النفس") أو الهائية (من اسم حرف الهاء) (بالإنجليزية: aspiration) هو إطلاق زفرة من الهواء مع نطق صوت من . يرافق خروج دفعة الهواء عادة زوال الانسداد في مجرى الهواء الذي يرافق إنتاج الأصوات الانسدادية، ولكن في حالات أخرى قد يرافق خروج دفعة الهواء حدوث الانسداد، وفي هذا الحالة يسمى الزفر زفرا قبليا (preaspiration). (ar)
- Aspiration (von lat. aspirare „Luft aushauchen“; auch Behauchung) bedeutet in der Phonetik, dass ein Laut, meistens ein Plosiv, von einem hörbaren Hauchgeräusch begleitet wird. In der IPA-Lautschrift wird sie durch ein hochgestelltes „h“ (ʰ, Unicode MODIFIER LETTER SMALL HU+02B0) gekennzeichnet. (de)
- En fonética, la aspiración es una fuerte explosión de aire que acompaña la relajación (o el inicio en el caso de la preaspiración) de una obstruyente. El signo diacrítico para denotar la aspiración en el Alfabeto Fonético Internacional (AFI) es un superíndice "h", [ʰ]. Las normalmente no se marcan explícitamente como tales, aunque existe un diacrítico especial cuando se quiere indicar explícitamente mediante el diacrítico [⁼]. (es)
- L'aspiration est un des phénomènes phonétiques affectant le mode d'articulation des consonnes occlusives et consistant en une bouffée d'air après l'émission de la consonne sourde et un retard des cordes vocales à se refermer pour émettre la voyelle. Il est noté à l'aide du signe diacritique [ʰ] en alphabet phonétique international (voir le tableau des modificateurs de consonnes de l'API). Il accompagne parfois une consonne voisée. Il se note alors [ʱ] : [dʱ] (voir murmure). (fr)
- Aspirasi adalah realisasi sebuah fonem yang disertai sebuah hembusan udara. Misalkan fonem-fonem plosif tak bersuara /k/, /t͡ʃ/, /t/, dan /p/ dalam bahasa Inggris pada posisi awal dan apabila diikuti dengan vokal diucapkan disertai dengan sebuah hembusan. Contoh:
* code -> [ˈkʰoʊ̯d] vs cross [ˈkɹosː] vs book [ˈbuːk]
* child -> [ˈt͡ʃʰaɪ̯ld]
* take -> [ˈtʰæɪ̯k] vs track [ˈtɹæk] vs put [ˈpʊt]
* pen -> [pʰɛːn] vs priest [ˈpɹɪːst] vs soup [ˈsʊːp] (in)
- 有気音（ゆうきおん）または帯気音（たいきおん）は、破裂音、摩擦音および破擦音において、調音器官の開放より少し遅れて母音の声帯振動が始まる子音。閉鎖の開放後に息の流れる音（破擦音の場合は摩擦音）が聞こえる。対義語は無気音。 (ja)
- Aspiratie is in de fonetiek de benaming voor de luchtstroom vanuit het spraakkanaal die gepaard gaat met het uitspreken van sommige obstruenten. Dit verschijnsel kan zowel fonetisch als fonologisch van aard zijn. (nl)
- Em fonética, a aspiração é um fenômeno que afetam o modo de articulação das consoantes oclusivas, e que consiste em um atraso das cordas vocais após a emissão de uma consoante surda ao se fechar para pronunciar a vogal. (pt)
- Aspiration (latin aspiratio, av aspiro ’andas ut’, ’blåsa’) är ett lätt brus som uppstår när luft strömmar genom glottis och ett öppet ansatsrör före eller efter ett konsonantljud. Överlägset vanligast förekommande är det senare (postaspiration), men i isländska förekommer även det förra (preaspiration). Oftast är det klusiler och affrikator som aspireras. IPA-symbolen för tonlös aspiration är ett upphöjt h: [ʰ]; den tonande varianten är [ʱ], ett upphöjt ɦ. Tonande konsonanter får i regel en tonande aspiration, exempelvis hindibokstäverna ख /kʰə/ mot घ /gʱə/. Graden av aspiration i initiala klusiler kan mätas genom att man mäter stämtonslatensen, denna är längre i aspirerade än oaspirerade klusiler. (sv)
- 送氣（英語：Aspiration），語音學概念，指某些阻礙音在除阻時所伴隨的強烈的空氣噴吐。爲感知送氣與不送氣音之間的差別，試將一只手或點燃的蠟燭置於口前，朗聲說「灘」(/tʰan/)、「單」(/tan/)兩個字，念「灘」字時可以感覺到掌心受到氣流的衝擊或者看到燭焰搖動，念「單」字時就沒有這些現象。那麼「灘」字的聲母t/tʰ/（透母-ㄊ）就是送氣音，「單」字的聲母d/t/（端母-ㄉ）則是不送氣音。 (zh)
- A la fonètica, l'aspiració és un dels fenòmens fonètics que afecten el mode d'articulació de les consonants oclusives. Es tracta d'un retard de les cordes vocals (després de l'emissió de la consonant sorda) que es tanca per emetre la vocal. Per sentir o veure la diferència entre sons aspirats i no aspirats, es pot posar una mà o una vela endavant de la pròpia boca, i dir pi [pʰi] i després vi [bi]. S'hauria de sentir o bé un buf d'aire o un parpelleig de la flama de la vela amb pi que no s'obté amb "bi". Al català la consonant inicial és aspirada a pi i no aspirada a vi. (ca)
- In phonetics, aspiration is the strong burst of breath that accompanies either the release or, in the case of preaspiration, the closure of some obstruents. In English, aspirated consonants are allophones in complementary distribution with their unaspirated counterparts, but in some other languages, notably most South Asian languages (including Indian) and East Asian languages, the difference is contrastive. (en)
- En fonetiko, aspiracio estas la forta ekblovo de aero kiu akompanas aŭ la eklason aŭ, en kaze de , la fermon de iuj obstruantoj. Por senti aŭ vidi la diferencon inter aspiraciaj kaj senaspiraciaj sonoj, oni povas meti la manon aŭ brulantan kandelon antaŭ la buŝon, kaj elparole (angle) tore ([tʰɔɹ]) kaj tiam (angle) store ([stɔɹ]). Oni devus aŭ senti ekbloveton de aero aŭ vidi turbuliĝon de la kandela flamo per tore kian oni ne ricevas per store. En la Angla, la fonemo t devus esti aspiracia en tore kaj senaspiracia en store. precipe per sia manko de aspiracio. (eo)
- In fonetica articolatoria, l'aspirazione è un tratto che può caratterizzare le consonanti costrittive. Si tratta di un'articolazione che prevede una forte emissione d'aria al momento del rilascio e quindi della pronuncia dell'occlusiva, il che provoca la sensazione uditiva di un "soffio" che accompagna la fine del suono. Per questo la trascrizione fonetica delle aspirate adottata dall'IPA prevede di scrivere questi suoni con ʰ all'esponente accanto al simbolo dell'occlusiva corrispondente. Si avrà così:
* [kʰ], [tʰ], [pʰ] occlusive aspirate sorde
* [gʰ], [dʰ], [bʰ] occlusive aspirate sonore (it)
- 유기음(有氣音, aspirated consonant)은 폐쇄음을 낼 때 거센 공기을 터트리며 내는 소리이다. 대기음(帶氣音)이라고도 하며, 한국어 음운론에서는 특히 거센소리라고 한다. 한국어에서 ㄱ, ㄷ, ㅂ, ㅈ에 대해 ㅋ, ㅌ, ㅍ, ㅊ이 거센 소리이다. 손을 입 앞에 대거나 종이를 입 앞에 대고 발음해 보면 이를 느낄 수 있다. 국제 음성 기호로 유기음은 ʰ로 표기한다. ㄱ, ㄷ, ㅂ를 /k/, /t/, /p/로 표기하므로 ㅋ, ㅌ, ㅍ은 /kʰ/, /tʰ/, /pʰ/로 표기한다. 한국어를 비롯해서 중국어, 힌두어, 아이슬란드어, 태국어, 고대 그리스어, 크메르어, 압하지야어, 아이마라어가 /t/와 /tʰ/를 다른 음소로 구분한다. 알레만 독일어에서도 /p t k/와 /pʰ tʰ kʰ/가 구분되는데, 후자는 보통 자음군으로 분류된다. 아이슬란드어에서는 앞이 유기음화한 닿소리 /ʰp ʰt ʰk/가 있다. 이를 확장 ipa로는 조음 전 기식이라고 하며(음성 기호 앞에 첨자 형태의 h가 붙는다), 영어로 Preaspiration이라고 한다. 유기음만 존재하는 언어로는 독일어 등이 있다. 독일어에는 유기음과 유성음만 존재한다. (ko)
- Przydech (aspiracja) – zjawisko fonetyczne polegające na energicznym rozwarciu wcześniej zwartych narządów mowy, co daje słaby dźwięk h towarzyszący artykulacji danej spółgłoski zwartej. Może być cechą fonologiczną relewantną, np. w zulu i chińskim, w językach indyjskich (zarówno indoaryjskich, jak i drawidyjskich) i tajskich. Dźwięczne spółgłoski przydechowe [b d g] (określane ściślej jako ) istniały w praindoeuropejskim, lecz zanikły w większości języków pochodnych, np. w polskim przeszły w [b d g]. Zostały zachowane w językach indoaryjskich. (pl)
- Придыха́ние (аспира́ция, от лат. aspiratio, «выдыхание») — акустический эффект (шум) во время произнесения звука, возникающий, если связки начинают колебаться через значительный промежуток времени (40—100 мс) после окончания консонантной артикуляции. Согласные с придыханием называются придыхательные согласные (аспираты). Обычно это шумные взрывные и аффрикаты, реже фрикативные, ещё реже сонанты. Придыхательные согласные в рамках параметра времени начала озвончения (англ. voice onset time, VOT) противопоставляются звонким и глухим согласным. (ru)
- При́дих або аспіра́ція (лат. aspiratio, англ. aspiration) — у фонетиці акустичний ефект, шум, видих повітря, що виникає під час вимови приголосного звука. Характерний для деяких мов, зокрема німецької (глухі змичні), індійських (африкати), китайських тощо. Приголосний, що вимовляється з придихом, називається придихо́вий при́голосний або аспіра́т (англ. aspirated consonant). Такі приголосні протиставляються дзвінким і глухим приголосним. У Міжнародному фонетичному алфавіті придих позначається маленькими буквами h (х) aбо ɦ (г). (uk)
|
