| dbo:abstract
|
- Rozkazovací způsob či imperativ (z latinského imperativus) je slovesný způsob, jímž se vyjadřuje příkaz, požadavek či zákaz. V mnoha případech může znít použití rozkazovací způsobu hrubě a nezdvořile. Rozkaz proto bývá mnohdy opisován zdvořilejší cestou skrze použití jiného způsobu. Ve většině jazyků se rozkazovací způsob používá zejména ve 2. osobě, k níž se mluvčí obvykle obrací. Mnohdy však lze vyjádřit rozkaz i v jiné osobě – časté je tzv. trojčlenné paradigma: 2. osoba jednotného čísla a 1. a 2. osoba množného čísla. V 1. osobě množného čísla se používá zpravidla jako výzva do vlastních řad. V písmu se výpovědi obsahující rozkazovací způsob ukončují:
* vykřičníkem, jedná-li se o kategorický požadavek (Okamžitě odejdi!);
* v ostatních případech tečkou, jedná-li se zejména o zdvořilou žádost (Prosím, otevři okno.). (cs)
- L'imperatiu és un temps verbal que expressa una ordre i que només es pot utilitzar en oracions afirmatives; per a la forma negativa s'ha de fer servir el present de subjuntiu. L'imperatiu no té primera persona del singular i presenta irregularitats; sobretot en les segones persones d'alguns verbs. (ca)
- فعل الأمر أو: الأمر (بالصيغة) في علم النحو هو أحد أقسام الفعل الثلاثة. والأمر: طلب الفعل على وجه التكليف والإلزام بشيء[بحاجة لدقة أكثر] لم يكن حاصلاَ قبل الطلب، ويبنى فعل الأمر على ما يجزم به مضارعه. (ar)
- Der Imperativ (lateinisch [modus] imperativus von imperare ‚befehlen‘; deutsch Befehlsform) ist ein Modus des Verbs. Er wird in erster Linie für Aufforderungen und Befehle, oder Ratschläge und Einladungen benutzt. Er dient somit nicht zu Aussagen, sondern zum Ausdruck eines besonderen Sprechakts. Der Imperativ wird oft in die Kategorie des irrealen Modus mit hineingenommen, obwohl er, anders als andere Fälle des Irrealis, keine Aussage macht (in der Fachliteratur gilt es als denkbar, aber strittig, dass er in seiner direktiven Bedeutung auch eine Aussage über eine noch nicht wirklich vorliegende Handlung enthält und insofern einem irrealen Modus gleicht). (de)
- Imperativo estas gramatika formo por esprimi ordonon. En Esperanto imperativo estas la verba finaĵo -u,sed ĉar la sama finaĵo estas uzata ankaŭ por esprimi volon/dezironĝi nomiĝas ankaŭ . En kelkaj lingvoj (kiel volapuko kaj Bolak), volitivo kaj imperativo havas apartan formon, ĝenerale, en hindeŭropaj lingvoj havas la saman formon. Esprimojn kiel "bonvole" klarigas pri la imperativo aŭ volitiva uzo. En kelkaj lingvoj, kiel la portugala, ankaŭ la vortkonstruo kaj voĉlaŭteco klarigas tion. En la ĝermanaj lingvoj, la normala uzo estas la imperativa, kaj oni devas uzi "bonvolaj formuloj" por klarigi la volitivon, sed en aliaj, kiel la portugala, volitiva estas normala uzo, kaj oni devas uzi formulojn kiel "mi ordonas" por marki la imperativon. Tio kaŭzas interkulturajn problemojn, ĉar ekzemple, portugallingvano ne uzos ofte en Esperanto "bonvole" aŭ "dankon" kaj ŝajnos kruda al ĝermanparolanto. (eo)
- Inperatiboa gramatikoa da, aditzen bidez agindu bat edo eskaera bat adierazten duena. Oso zabalduta dago hizkuntzen artean. Idazterakoan inperatiboa duten esaldiak harridura ikurra («!») dute amaieran sarritan. Euskaran era bat baino gehiago daude inperatiboa adierazteko, adibidez, «ekarri» — «bekar, bekartza» edo «etorri» — «zatoz, etor zaitez». (eu)
- The imperative mood is a grammatical mood that forms a command or request. The imperative mood is used to demand or require that an action be performed. It is usually found only in the present tense, second person. To form the imperative mood, use the base form of the verb. They are sometimes called directives, as they include a feature that encodes directive force, and another feature that encodes modality of unrealized interpretation. An example of a verb used in the imperative mood is the English phrase "Go." Such imperatives imply a second-person subject (you), but some other languages also have first- and third-person imperatives, with the meaning of "let's (do something)" or "let them (do something)" (the forms may alternatively be called cohortative and jussive). Imperative mood can be denoted by the glossing abbreviation IMP. It is one of the irrealis moods. (en)
- En grammaire, l’impératif est l'un des différents modes grammaticaux(avec l'indicatif, le conditionnel, le subjonctif, etc.).Ce mode exprime une injonction. (fr)
- El modo imperativo es un modo gramatical, empleado para expresar mandatos, solicitudes, ruegos o deseos. Es frecuente en todas las lenguas del mundo, entre ellas las lenguas indoeuropeas donde suele realizarse mediante la raíz verbal desnuda sin morfemas de tiempo. Aunque en algunas lenguas como el latín, el imperativo distingue entre formas de presente (raíz desnuda) y formas de futuro (con sufijos). En español, el imperativo es uno de los cuatro modos finitos del español moderno, junto con el modo indicativo, el subjuntivo y el condicional (o bien uno de los tres, si se considera el condicional parte del indicativo). Por su propia naturaleza, el imperativo es normalmente un modo defectivo, es decir, no presenta formas para todas las personas y números. Sin mencionar además, que su forma verbal en cuanto a escritura y acento, también cambian concordantemente con respecto al pronombre usado, según el voseo (vení / andá / mirá ), el tuteo (ven / ve / mira ) y el ustedeo (venga / vaya / mire ). (es)
- Modus imperatif dipakai untuk memberikan perintah atau permintaan, dan mempertegas kemauan, serta menyatakan larangan. Subyek tidak menyatakan bahwa sesuatu sedang terjadi (modus indikatif), atau mungkin terjadi (modus subjungtif), atau dapat terjadi (modus optatif), tetapi menyatakan bahwa ia menginginkan atau berniat agar sesuatu terjadi. Modus ini menyatakan tindakan yang akan terwujud melalui penggunaan kehendak seseorang untuk memengaruhi kehendak orang lain. (in)
- 命令法（英: imperative）は、インド・ヨーロッパ語族などの言語での動詞の活用の一つ。その名の通り、命令・希望形を作る場合に使われる。 英語では動詞の原型がそのまま使われるためになじみがないものであるが、フランス語やドイツ語などその他の言語ではよく使われる。二人称に対する普通の命令法のほか、一人称複数に対する勧誘を表現する形式（英語ではLet's …という言い方を使う）もある。 ただ、スペイン語やポルトガル語では、三人称への命令や、二人称でも否定命令（禁止）は接続法を利用する。 日本語にはこれに当たるものとして命令形がある。他に関東方言などで、連用形に終助詞「な」をつける形、また敬語（丁寧）表現として補助動詞命令形「なさい」、あるいは依頼の「て（下さい）」がある。 禁止表現として否定命令を用いる言語が多いが、独立の禁止法を用いる言語もある（日本語がその例である）。 (ja)
- De gebiedende wijs of imperatief is een van de wijzen van een werkwoord. Door middel van de imperatief (uit het Latijn, imperare: bevelen) kan een bevel, verzoek, wens of advies tot uitdrukking worden gebracht. De gebiedende wijs wordt vaak gebruikt met een uitroepteken, maar dat is niet nodig. (nl)
- 명령법(命令法)은 명령 또는 요청을 표현하는 서법이다. (ko)
- L'imperativo è un modo verbale. È usato per esprimere esortazioni e si distingue in questo dagli altri modi: se infatti l'indicativo o il condizionale (e normalmente il congiuntivo) vengono generalmente usati per le asserzioni, con l'imperativo si possono formulare divieti, preghiere o consigli in maniera più o meno perentoria:
* Vieni qui!
* Cammina più piano.
* Dimmi tutto. A livello di uso, sono peraltro assai frequenti i casi in cui le esortazioni vengono formulate usando altri modi verbali, oppure in cui la funzione dell'imperativo di esprimere un'esortazione è a malapena riconoscibile. Si tratta di un modo fondamentalmente difettivo: nelle varie lingue mancano infatti le forme coniugate di una o più persone. In italiano, l'imperativo ha un unico tempo, il presente. In altre lingue, come in latino può avere il tempo futuro, usato in particolar modo per esprimere obblighi, leggi o massime di perpetua validità. (it)
- Tryb rozkazujący (łac. imperativus) – jeden z podstawowych trybów w mowie. Wyraża zazwyczaj rozkaz, życzenie lub prośbę. Stosowany jest do wszystkich osób, łącznie z pierwszą osobą liczby pojedynczej, choć w tym wypadku rozumiany jest jako figura retoryczna. W wielu językach występuje również w czasie przeszłym. Aby wzmocnić wymowę, często używa się wykrzyknika. Istnieje kilka form omownych, zastępujących tryb gramatyczny – najczęściej jest to konstrukcja z czasownikiem musieć. (pl)
- Повелительное наклонение (лат. modus imperativus; также императи́в) — форма наклонения, выражающая волеизъявления (приказ, просьбу или совет). Например: иди, пойдём, говорите. (ru)
- O modo imperativo é o modo verbal pelo qual se expressa uma ordem, pedido, desejo, súplica, conselho, convite, sugestão, recomendação, solicitação, orientação, alerta ou aviso. Este modo pode ser afirmativo ou negativo. No modo imperativo negativo é necessário uma palavra negativa precedendo o verbo. Sempre se retira a palavra (pt)
- Imperativ är ett verbmodus med vilket man formulerar en uppmaning. Detta modus finns i svenskan endast i ett tempus, presens, men i vissa språk, till exempel latin, finns även en futurum imperativ, uppmaning om något som kommer längre fram. Inom syntax kan ett imperativböjt verb räknas som en egen sats då de inblandade redan vet vem som tilltalas (det finns alltså en underförstådd nexusförbindelse). I språk med inslag av personböjning är den oftast obligatorisk för imperativ. (sv)
- 英語的祈使語氣是簡單地使用動詞不定式來形成的。be 是其非限定形式，是不同於第二人稱現在時直陳語氣形式的唯一動詞。句子的主語只能是 you（第二人稱）。其他語言如拉丁語、法語和德語有多種詞形變化的祈使語氣形式，它們依據如下文法范疇而改變:
* 不同變位模式；
* 文法數；
* 不同人稱。 例如，拉丁語的正規形式是:
* amā (單數); amāte (複數) ← 來自不定式 amāre“to love”
* monē (單數); monēte (複數) ← 來自 monēre“to warn”
* audī (單數); audīte (複數) ← 來自 audīre“to hear”
* cape (單數); capite (複數) ← 來自 capĕre“to take”
* rege (單數); regite (複數) ← 來自 regĕre“to reign” 這么豐富的形式對於更好的理解是有用的，特別是因為祈使語氣通常不指定主語代詞。 (zh)
- Наказовий спосіб або імператив (лат. modus imperativus) — спосіб дієслова, що виражає волевиявлення (наказ, прохання або пораду). Присутня дана форма і в українській мові. В українській мові розрізняють три способи дієслів: дійсний, умовний і наказовий. Наказовий спосіб дієслова через наказ, прохання, побажання, заклик, пораду виражає спонукання до дії. Дія реально ще не існує і не існувала, але той, хто говорить, сподівається що вона повинна відбутися: «Грай же, море, мовчіть, гори, Гуляй, буйний, полем! Плачте, діти козацькії, — Така ваша доля!» Дієслова наказового способу не мають форм часу, але вони змінюються за особами в однині і множині. В однині вони мають форму 2-ї особи, а в множині — 1-ї і 2-ї. Імператив 1-ї особи множини можуть виділяти в окрему категорію — . Спеціальної форми 3-ї особи наказовий спосіб не має. Якщо треба передати наказ у 3-й особі, то вживаються частки хай, нехай і форма 3-ї особи дійсного способу: «Хай не зітруться підкови, хай не підіб'ються ваші коні» (О. Т. Гончар). Імператив 3-ї особи можуть виділяти в окрему категорію — юсив. Замість описової форми 3-ї особи однини наказового способу з частками хай, нехай, можна вживати форми наказового способу 2-ї особи однини, що дає реченню дійовішого характеру: «Про мене хоч вовк траву їж» (приповідка), замість—«хай вовк траву їсть»; «Вже й не думай ніхто її зайняти» (Г. Квітка-Основ'яненко),— замість «хай ніхто не думає». (uk)
|
| rdfs:comment
|
- L'imperatiu és un temps verbal que expressa una ordre i que només es pot utilitzar en oracions afirmatives; per a la forma negativa s'ha de fer servir el present de subjuntiu. L'imperatiu no té primera persona del singular i presenta irregularitats; sobretot en les segones persones d'alguns verbs. (ca)
- فعل الأمر أو: الأمر (بالصيغة) في علم النحو هو أحد أقسام الفعل الثلاثة. والأمر: طلب الفعل على وجه التكليف والإلزام بشيء[بحاجة لدقة أكثر] لم يكن حاصلاَ قبل الطلب، ويبنى فعل الأمر على ما يجزم به مضارعه. (ar)
- Inperatiboa gramatikoa da, aditzen bidez agindu bat edo eskaera bat adierazten duena. Oso zabalduta dago hizkuntzen artean. Idazterakoan inperatiboa duten esaldiak harridura ikurra («!») dute amaieran sarritan. Euskaran era bat baino gehiago daude inperatiboa adierazteko, adibidez, «ekarri» — «bekar, bekartza» edo «etorri» — «zatoz, etor zaitez». (eu)
- En grammaire, l’impératif est l'un des différents modes grammaticaux(avec l'indicatif, le conditionnel, le subjonctif, etc.).Ce mode exprime une injonction. (fr)
- Modus imperatif dipakai untuk memberikan perintah atau permintaan, dan mempertegas kemauan, serta menyatakan larangan. Subyek tidak menyatakan bahwa sesuatu sedang terjadi (modus indikatif), atau mungkin terjadi (modus subjungtif), atau dapat terjadi (modus optatif), tetapi menyatakan bahwa ia menginginkan atau berniat agar sesuatu terjadi. Modus ini menyatakan tindakan yang akan terwujud melalui penggunaan kehendak seseorang untuk memengaruhi kehendak orang lain. (in)
- 命令法（英: imperative）は、インド・ヨーロッパ語族などの言語での動詞の活用の一つ。その名の通り、命令・希望形を作る場合に使われる。 英語では動詞の原型がそのまま使われるためになじみがないものであるが、フランス語やドイツ語などその他の言語ではよく使われる。二人称に対する普通の命令法のほか、一人称複数に対する勧誘を表現する形式（英語ではLet's …という言い方を使う）もある。 ただ、スペイン語やポルトガル語では、三人称への命令や、二人称でも否定命令（禁止）は接続法を利用する。 日本語にはこれに当たるものとして命令形がある。他に関東方言などで、連用形に終助詞「な」をつける形、また敬語（丁寧）表現として補助動詞命令形「なさい」、あるいは依頼の「て（下さい）」がある。 禁止表現として否定命令を用いる言語が多いが、独立の禁止法を用いる言語もある（日本語がその例である）。 (ja)
- De gebiedende wijs of imperatief is een van de wijzen van een werkwoord. Door middel van de imperatief (uit het Latijn, imperare: bevelen) kan een bevel, verzoek, wens of advies tot uitdrukking worden gebracht. De gebiedende wijs wordt vaak gebruikt met een uitroepteken, maar dat is niet nodig. (nl)
- 명령법(命令法)은 명령 또는 요청을 표현하는 서법이다. (ko)
- Tryb rozkazujący (łac. imperativus) – jeden z podstawowych trybów w mowie. Wyraża zazwyczaj rozkaz, życzenie lub prośbę. Stosowany jest do wszystkich osób, łącznie z pierwszą osobą liczby pojedynczej, choć w tym wypadku rozumiany jest jako figura retoryczna. W wielu językach występuje również w czasie przeszłym. Aby wzmocnić wymowę, często używa się wykrzyknika. Istnieje kilka form omownych, zastępujących tryb gramatyczny – najczęściej jest to konstrukcja z czasownikiem musieć. (pl)
- Повелительное наклонение (лат. modus imperativus; также императи́в) — форма наклонения, выражающая волеизъявления (приказ, просьбу или совет). Например: иди, пойдём, говорите. (ru)
- O modo imperativo é o modo verbal pelo qual se expressa uma ordem, pedido, desejo, súplica, conselho, convite, sugestão, recomendação, solicitação, orientação, alerta ou aviso. Este modo pode ser afirmativo ou negativo. No modo imperativo negativo é necessário uma palavra negativa precedendo o verbo. Sempre se retira a palavra (pt)
- Imperativ är ett verbmodus med vilket man formulerar en uppmaning. Detta modus finns i svenskan endast i ett tempus, presens, men i vissa språk, till exempel latin, finns även en futurum imperativ, uppmaning om något som kommer längre fram. Inom syntax kan ett imperativböjt verb räknas som en egen sats då de inblandade redan vet vem som tilltalas (det finns alltså en underförstådd nexusförbindelse). I språk med inslag av personböjning är den oftast obligatorisk för imperativ. (sv)
- 英語的祈使語氣是簡單地使用動詞不定式來形成的。be 是其非限定形式，是不同於第二人稱現在時直陳語氣形式的唯一動詞。句子的主語只能是 you（第二人稱）。其他語言如拉丁語、法語和德語有多種詞形變化的祈使語氣形式，它們依據如下文法范疇而改變:
* 不同變位模式；
* 文法數；
* 不同人稱。 例如，拉丁語的正規形式是:
* amā (單數); amāte (複數) ← 來自不定式 amāre“to love”
* monē (單數); monēte (複數) ← 來自 monēre“to warn”
* audī (單數); audīte (複數) ← 來自 audīre“to hear”
* cape (單數); capite (複數) ← 來自 capĕre“to take”
* rege (單數); regite (複數) ← 來自 regĕre“to reign” 這么豐富的形式對於更好的理解是有用的，特別是因為祈使語氣通常不指定主語代詞。 (zh)
- Rozkazovací způsob či imperativ (z latinského imperativus) je slovesný způsob, jímž se vyjadřuje příkaz, požadavek či zákaz. V mnoha případech může znít použití rozkazovací způsobu hrubě a nezdvořile. Rozkaz proto bývá mnohdy opisován zdvořilejší cestou skrze použití jiného způsobu. V písmu se výpovědi obsahující rozkazovací způsob ukončují:
* vykřičníkem, jedná-li se o kategorický požadavek (Okamžitě odejdi!);
* v ostatních případech tečkou, jedná-li se zejména o zdvořilou žádost (Prosím, otevři okno.). (cs)
- Der Imperativ (lateinisch [modus] imperativus von imperare ‚befehlen‘; deutsch Befehlsform) ist ein Modus des Verbs. Er wird in erster Linie für Aufforderungen und Befehle, oder Ratschläge und Einladungen benutzt. Er dient somit nicht zu Aussagen, sondern zum Ausdruck eines besonderen Sprechakts. (de)
- Imperativo estas gramatika formo por esprimi ordonon. En Esperanto imperativo estas la verba finaĵo -u,sed ĉar la sama finaĵo estas uzata ankaŭ por esprimi volon/dezironĝi nomiĝas ankaŭ . En kelkaj lingvoj (kiel volapuko kaj Bolak), volitivo kaj imperativo havas apartan formon, ĝenerale, en hindeŭropaj lingvoj havas la saman formon. (eo)
- The imperative mood is a grammatical mood that forms a command or request. The imperative mood is used to demand or require that an action be performed. It is usually found only in the present tense, second person. To form the imperative mood, use the base form of the verb. They are sometimes called directives, as they include a feature that encodes directive force, and another feature that encodes modality of unrealized interpretation. Imperative mood can be denoted by the glossing abbreviation IMP. It is one of the irrealis moods. (en)
- El modo imperativo es un modo gramatical, empleado para expresar mandatos, solicitudes, ruegos o deseos. Es frecuente en todas las lenguas del mundo, entre ellas las lenguas indoeuropeas donde suele realizarse mediante la raíz verbal desnuda sin morfemas de tiempo. Aunque en algunas lenguas como el latín, el imperativo distingue entre formas de presente (raíz desnuda) y formas de futuro (con sufijos). (es)
- L'imperativo è un modo verbale. È usato per esprimere esortazioni e si distingue in questo dagli altri modi: se infatti l'indicativo o il condizionale (e normalmente il congiuntivo) vengono generalmente usati per le asserzioni, con l'imperativo si possono formulare divieti, preghiere o consigli in maniera più o meno perentoria:
* Vieni qui!
* Cammina più piano.
* Dimmi tutto. A livello di uso, sono peraltro assai frequenti i casi in cui le esortazioni vengono formulate usando altri modi verbali, oppure in cui la funzione dell'imperativo di esprimere un'esortazione è a malapena riconoscibile. (it)
- Наказовий спосіб або імператив (лат. modus imperativus) — спосіб дієслова, що виражає волевиявлення (наказ, прохання або пораду). Присутня дана форма і в українській мові. В українській мові розрізняють три способи дієслів: дійсний, умовний і наказовий. Наказовий спосіб дієслова через наказ, прохання, побажання, заклик, пораду виражає спонукання до дії. Дія реально ще не існує і не існувала, але той, хто говорить, сподівається що вона повинна відбутися: «Грай же, море, мовчіть, гори, Гуляй, буйний, полем! Плачте, діти козацькії, — Така ваша доля!» (uk)
|
