| dbo:abstract
|
- بان (بالإنجليزية: Ban)، لقب للنبلاء اُستُعمل في عدة دول في وسط وجنوب غرب أوربا بين القرن السابع والقرن العشرين الميلاديين . (ar)
- Bán je titul regionálního správce či vládce, používaný v některých státech střední a jihovýchodní Evropy v období od 7. století do 20. století. (cs)
- El ban era un títol nobiliari a Croàcia, atribuït al governador del territori del Regne de Croàcia. Tenien atribucions militars i civils. El 1625 el ban de Croàcia passà a formar part de la cambra de magnats hongaresos. El càrrec va ser suprimit el 1918. El títol també s'utilitza en certes zones d'Hongria i Bòsnia. A Zagreb es troba el , edifici neobarroc, que en l'actualitat és la seu del govern de la república de Croàcia. El seu bombardeig del 7 d'octubre de 1991 va ser un moment frontissa en la desagregació de Iugoslàvia. (ca)
- Der Titel Ban [baːn] (oder Banus, ungarisch bán) wurde in zahlreichen Ländern Mittel- und Südosteuropas zwischen dem 7. Jahrhundert und dem 20. Jahrhundert als Bezeichnung für Würdenträger gebraucht und ist entweder awarischen oder illyrischen Ursprungs. Der Titel entspricht ungefähr dem eines Markgrafen; in Kroatien aber, das viele Jahrhunderte lang nominal ein Königreich war, entsprach dieser Titel dem eines Vizekönigs. Das Territorium, über das ein Ban herrschte, wurde Banschaft oder „Banat“ (ung. bánság, serbokroatisch-kyrillisch banovina) genannt. Die bedeutendsten Banschaften (oder auch Banate) waren die von Dalmatien, Kroatien, Slawonien, Bosnien, Machow und Severin. (de)
- Ban (/ˈbɑːn/) was a noble title used in several states in Central and Southeastern Europe between the 7th century and the 20th century. The most common examples have been found in Croatia. (en)
- Banuso estas alta titolo, (laŭ PIV vicreĝo, komandanta en milito). La vorto estas uzata plej ofte ĉe la mezepoka Kroatio kaj Hungara Reĝlando. Estas simila esprimo markizo, vaste uzata en aliaj lingvoj. En Kroatio kaj Hungario dum la mezepoko estis pli foraj, parte akiritaj teritorioj, kie oni uzis tiun rangon. La plej konata banuso estis Bánk, kiu ekde 1211 plenumis la titolon, precipe dum foresto de la reĝo. Pri li temas grava dramo kaj opero. Komence kaj lastfoje estis Kroatio, kiu ĝis 1918 kiel aŭtonoma regiono, estis gvidata de banuso. La plej konata estis Josip Jelačić, kiu en 1848 laŭ ordono de Habsburgoj - kiuj estis ankaŭ hungaraj reĝoj - militiris kontraŭ Hungarlando. Krome estis banuso Nikola Zrinski inter 1647-1664 kaj Petar Zrinski inter 1665-1670. Orienta parto de Hungario Transilvanio dum la historio neniam estis gvidata de banuso, sed princo. La teritorio, kie estris banuso, nomiĝas banusujo aŭ banusejo. Vidu ankaŭ Ágfalva pri la lasta banusujo. (eo)
- Ban es un título nobiliario de origen incierto, relacionado con el título , usado en varios estados en la Europa central y sureste, entre los siglos VII d. C. y el XX. (es)
- Le ban (vice-roi) en Hongrie et dans les marches orientales du Saint-Empire romain germanique est le titre attribué à un commandant militaire, gouverneur d'un banat (en hongrois: bánság), c'est-à-dire d'une marche, dont le détenteur prenait rang immédiatement après le roi et était l'égal du comte palatin de Hongrie. Il s'agissait toutefois d'un office où l'on était nommé ou révoqué, et non d'un rang aristocratique héréditaire. Le ban peut être assimilé à celui de margrave, le titre de noblesse donné aux chefs militaires des marches dans l'empire carolingien puis à certains princes du Saint-Empire romain germanique. En Hongrie, les pouvoirs du ban étaient très étendus : il exerçait son autorité dans toutes les affaires politiques, judiciaires et militaires de son banat, en tant que comte palatin de Hongrie. Le ban était dans sa juridiction le premier personnage après le roi et avait les mêmes droits et les mêmes obligations que celui-ci. Le ban de Croatie était le troisième baron du royaume, après le roi et le judex curiae (juge de la cour royale). En temps de guerre, il marchait à la tête des troupes de son banat. Les banats ont varié au cours du temps et parfois formé des Etats indépendants ou été en union personnelle avec la Hongrie. Il y eut des bans :
* chez les Slaves au sud : banats de Dalmatie, de Croatie, de Slavonie, de Bosnie et de Serbie : Ozora, Rama, Seona/Só, Mionica/Macsó/Mačva, Požarevac/Pojarevăț et quelques autres ;
* chez les Roumains à l'est : banats de Timișoara, de Vâlcu et de Severin : le premier, rapidement intégré au royaume a pourtant gardé le nom de banat jusqu'à aujourd'hui ; le second forme l'actuel département roumain de Caraș-Severin et le troisième la région d'Olténie. (fr)
- Ban is een titel die tussen de 7e en 20e eeuw in verscheidene Zuidoost-Europese staten werd gebruikt. Ban is vergelijkbaar met landvoogd. (nl)
- バン（ハンガリー語 bán、ドイツ語・ラテン語 Banus、英語 ban）またはバーンは、特にクロアチア・スラボニア地方の歴史的総督の称号。 ハンガリー王国がクロアチアを支配していたとき、クロアチア人たちの認識として、ハンガリー王はクロアチアのバン（総督）を兼ねていると言う歴史認識をしていた。同君連合とされる場合もある。 (ja)
- Il titolo di bano (croato, bosniaco, e serbo: ban, ungherese: bán) fu utilizzato in numerosi paesi dell'Europa centrale e balcanica tra il VII e il XX secolo ed è di origine o slava meridionale o illirica. Il territorio sul quale governava un bano era chiamato banato (croato, bosniaco e serbo: banovina, ungherese: bánság). I banati più significativi furono quelli di Croazia, Slavonia, Bosnia, Szörény. Una specifica regione dell'Europa centrale prese il nome di Banato dalla forma di governo. (it)
- Ban – tytuł spotykany w środkowej i południowo-wschodniej Europie między VII a XX wiekiem. Pierwotnie używany wśród rdzennej ludności Bośni od VII wieku, a później też w Chorwacji, na Węgrzech, na Wołoszczyźnie od XIV wieku do 1831 roku, w średniowiecznej Mołdawii, w Serbii i w Królestwie Jugosławii od 1929 do 1941 roku. Ziemia pod władzą bana nosiła nazwę banat lub banowina. Pochodzenie tego słowa nie jest całkowicie pewne, być może wywodzi się od sarmackiego bajan, a do języka chorwackiego dostało się za pośrednictwem awarskiego. Także bliskoznaczny i podobnie brzmiący polski wyraz 'pan' wywodzony jest z języka awarskiego. Może też pochodzić od słowa chan. (pl)
- Ban är en titel, möjligtvis av avariskt ursprung, som användes av flera stater i centrala och sydöstra Europa från 600-talet till 1900-talet. Titeln gavs av kungar till underställda adelsmän som agerade som vicekung i en eller flera provinser. En bans förläning kallades banat eller banovina. I Ungern var ban från och med 1100-talet en ämbetstitel för befälhavarna i rikets södra gränsprovinser motsvarande de tyska markgrevarna. Banerna hade inom sitt myndighetsområde, banat, nästan oinskränkt militär och administrativ makt. Titeln användes i Furstendömet Kroatien och Kungariket Kroatien redan under äldre medeltiden och gavs av kungen till lokala härskare av en provins. Titeln kom att få betydelsen vicekung då Kungariket Kroatien ingick en personalunion med Ungern 1102. Titeln användes även i Bosnien, Dalmatien, Slavonien, samt Machow und Szörény. Tidvis fanns baner över Bulgarien, Ozora, Jajcza, Sabac, Belgrad med flera områden. Även i Valakiet och Moldavien användes titeln, men i dessa furstendömen innehade den högsta härskaren titeln vojvod. Det från 1526 framåtträngande Osmanska riket slukade efter hand alla banaten utom det förenade Kroatien och Dalmatien där turkarna hade ena delen av makten och de kejserliga militärkommendanterna den andra. 1868-1918 var banen av Kroatien och Slavonien en under den ungerska regeringen lydande, av kungen utnämnd ståthållare och hade titeln "Ban av Kroatien, Slavonien och Dalmatien". 1918 försvann titeln då personalunionen med Ungern upplöstes och Kroatien blev en del av Serbers, kroaters och sloveners kungarike. Mellan åren 1929 och 1941 användes titeln inom Jugoslavien, som fick en ny administrativ distriktsindelning. Dock hade dessa baner betydligt mindre makt än de som bar samma titel under medeltiden. (sv)
- Бан — правитель земли, области. Название встречается среди правителей Хорватии, Боснии, Мачвы, Валахии, Молдавии, Болгарии и Венгрии. Понимался также как «господин» или «хозяин». Территория, которой управлял бан, называлась банатом или бановиной. (ru)
- Бан — правитель землі, області. Назва зустрічається серед правителів Хорватії, Боснії, Мачви, Валахії, Молдови, Болгарії та Угорщини. Значить також «пан» або «господар». Територія, якою керував бан, називалася банат або бановина. (uk)
|
| rdfs:comment
|
- بان (بالإنجليزية: Ban)، لقب للنبلاء اُستُعمل في عدة دول في وسط وجنوب غرب أوربا بين القرن السابع والقرن العشرين الميلاديين . (ar)
- Bán je titul regionálního správce či vládce, používaný v některých státech střední a jihovýchodní Evropy v období od 7. století do 20. století. (cs)
- El ban era un títol nobiliari a Croàcia, atribuït al governador del territori del Regne de Croàcia. Tenien atribucions militars i civils. El 1625 el ban de Croàcia passà a formar part de la cambra de magnats hongaresos. El càrrec va ser suprimit el 1918. El títol també s'utilitza en certes zones d'Hongria i Bòsnia. A Zagreb es troba el , edifici neobarroc, que en l'actualitat és la seu del govern de la república de Croàcia. El seu bombardeig del 7 d'octubre de 1991 va ser un moment frontissa en la desagregació de Iugoslàvia. (ca)
- Der Titel Ban [baːn] (oder Banus, ungarisch bán) wurde in zahlreichen Ländern Mittel- und Südosteuropas zwischen dem 7. Jahrhundert und dem 20. Jahrhundert als Bezeichnung für Würdenträger gebraucht und ist entweder awarischen oder illyrischen Ursprungs. Der Titel entspricht ungefähr dem eines Markgrafen; in Kroatien aber, das viele Jahrhunderte lang nominal ein Königreich war, entsprach dieser Titel dem eines Vizekönigs. Das Territorium, über das ein Ban herrschte, wurde Banschaft oder „Banat“ (ung. bánság, serbokroatisch-kyrillisch banovina) genannt. Die bedeutendsten Banschaften (oder auch Banate) waren die von Dalmatien, Kroatien, Slawonien, Bosnien, Machow und Severin. (de)
- Ban (/ˈbɑːn/) was a noble title used in several states in Central and Southeastern Europe between the 7th century and the 20th century. The most common examples have been found in Croatia. (en)
- Ban es un título nobiliario de origen incierto, relacionado con el título , usado en varios estados en la Europa central y sureste, entre los siglos VII d. C. y el XX. (es)
- Ban is een titel die tussen de 7e en 20e eeuw in verscheidene Zuidoost-Europese staten werd gebruikt. Ban is vergelijkbaar met landvoogd. (nl)
- バン（ハンガリー語 bán、ドイツ語・ラテン語 Banus、英語 ban）またはバーンは、特にクロアチア・スラボニア地方の歴史的総督の称号。 ハンガリー王国がクロアチアを支配していたとき、クロアチア人たちの認識として、ハンガリー王はクロアチアのバン（総督）を兼ねていると言う歴史認識をしていた。同君連合とされる場合もある。 (ja)
- Il titolo di bano (croato, bosniaco, e serbo: ban, ungherese: bán) fu utilizzato in numerosi paesi dell'Europa centrale e balcanica tra il VII e il XX secolo ed è di origine o slava meridionale o illirica. Il territorio sul quale governava un bano era chiamato banato (croato, bosniaco e serbo: banovina, ungherese: bánság). I banati più significativi furono quelli di Croazia, Slavonia, Bosnia, Szörény. Una specifica regione dell'Europa centrale prese il nome di Banato dalla forma di governo. (it)
- Бан — правитель земли, области. Название встречается среди правителей Хорватии, Боснии, Мачвы, Валахии, Молдавии, Болгарии и Венгрии. Понимался также как «господин» или «хозяин». Территория, которой управлял бан, называлась банатом или бановиной. (ru)
- Бан — правитель землі, області. Назва зустрічається серед правителів Хорватії, Боснії, Мачви, Валахії, Молдови, Болгарії та Угорщини. Значить також «пан» або «господар». Територія, якою керував бан, називалася банат або бановина. (uk)
- Banuso estas alta titolo, (laŭ PIV vicreĝo, komandanta en milito). La vorto estas uzata plej ofte ĉe la mezepoka Kroatio kaj Hungara Reĝlando. Estas simila esprimo markizo, vaste uzata en aliaj lingvoj. Orienta parto de Hungario Transilvanio dum la historio neniam estis gvidata de banuso, sed princo. La teritorio, kie estris banuso, nomiĝas banusujo aŭ banusejo. Vidu ankaŭ Ágfalva pri la lasta banusujo. (eo)
- Le ban (vice-roi) en Hongrie et dans les marches orientales du Saint-Empire romain germanique est le titre attribué à un commandant militaire, gouverneur d'un banat (en hongrois: bánság), c'est-à-dire d'une marche, dont le détenteur prenait rang immédiatement après le roi et était l'égal du comte palatin de Hongrie. Il s'agissait toutefois d'un office où l'on était nommé ou révoqué, et non d'un rang aristocratique héréditaire. Les banats ont varié au cours du temps et parfois formé des Etats indépendants ou été en union personnelle avec la Hongrie. Il y eut des bans : (fr)
- Ban – tytuł spotykany w środkowej i południowo-wschodniej Europie między VII a XX wiekiem. Pierwotnie używany wśród rdzennej ludności Bośni od VII wieku, a później też w Chorwacji, na Węgrzech, na Wołoszczyźnie od XIV wieku do 1831 roku, w średniowiecznej Mołdawii, w Serbii i w Królestwie Jugosławii od 1929 do 1941 roku. Ziemia pod władzą bana nosiła nazwę banat lub banowina. (pl)
- Ban är en titel, möjligtvis av avariskt ursprung, som användes av flera stater i centrala och sydöstra Europa från 600-talet till 1900-talet. Titeln gavs av kungar till underställda adelsmän som agerade som vicekung i en eller flera provinser. En bans förläning kallades banat eller banovina. I Ungern var ban från och med 1100-talet en ämbetstitel för befälhavarna i rikets södra gränsprovinser motsvarande de tyska markgrevarna. Banerna hade inom sitt myndighetsområde, banat, nästan oinskränkt militär och administrativ makt. (sv)
|
