| dbo:abstract
|
- يقع السودان في شرق شمال أفريقيا مع اتصاله بالبحر الأحمر واحتلاله شطرا كبيرا من نهر النيل حيث إنه البلد الثاني لبلدان حوض النيل وكونه يربط بين أوروبا ومنطقة البحر المتوسط وأواسط أفريقيا جعله في ملتقى الطرق الأفريقية، وعلى اتصال دائم بجاراته. فنشأت علاقات تجارية وثقافية وسياسية بين مصر والبلاد السودانية منذ الأزل، وكان قدماء المصريين يسمونه تانحسو أي «أرض الأرواح» أو «أرض الله» عندما بهرتهم خيراته. سكن الجنس النوبي قديما السودان في العصور الحجرية (8000 ق م - 3200 ق م). واتخذ أول خطواته نحو الحضارة. فقاموا بصناعة الفخار واستعمال المواقد والنار للطبخ. كان العرب يطلقون علي المنطقة الواقعة جنوب الصحراء الكبرى بأفريقيا الممتدة من المحيط الأطلنطي غربا إلي البحر الأحمر والمحيط الهندي شرقا.ومن يسكن السودان المستحدث الآن عبارة عن قبائل حبشية مبعثرة مشتته مجهولة الهوية والمصدر والنسب حيث انهم خليط من القبائل من جنوب وغرب القارة وفي الاساس ليس لهم صله بالارض. وفي عهدي الدولة الوسطى بمصر والدولة الحديثة ضم أحمس جزء في جنوب مصر أطلق عليه فيما بعد كوش. وأصبحت اللغة المصرية القديمة هي اللغة الرسمية. ولا سيما بعدما طرد أحمس مؤسس الأسرة الثامنة عشر للهكسوس من مصر. ووصل تحتمس الثالث حتى . وكان ملوك الدولة الحديثة يعينون نوابا عنهم لإدارة المنطقة. وظهرت اللغة الكوشية أثناء مملكة كوش، وكانت لغة التفاهم بين الكوشيين قبل ظهور الكتابة المروية نسبة لمدينة مروي التي تقع على الضفة الشرقية للنيل شمال قرية البجراوية الحالية. وكانت عاصمة للسودان ما بين القرن السادس ق م. والقرن الرابع الميلادي. عندما ازدهرت تجارة الصمغ والعاج والبخور والذهب بين الجزيرة العربية وبين موانئ السودان والحبشة. وكانت للسودان علاقات مع ليبيا والحبشة منذ القدم. وفي الآثار السودانية كانت مملكة مروي على صلة بالحضارة الهندية في العصور القديمة. وكان الإغريق يسمون البلاد الواقعة جنوب مصر "أثيوبيا وقال هوميروس عنها أن الآلهة يجتمعون في السودان في عيدهم السنوي. (ar)
- La història del Sudan recull tots els esdeveniments ocorreguts al Sudan des dels primers pobladors, malgrat que la regió no s'anomenava així en altres èpoques. Conegut a l'antiguitat com a Núbia, el Sudan va ser incorporat progressivament al món àrab durant l'expansió islàmica del segle vii. El sud es va escapar del control musulmà i va patir les incursions dels caçadors d'esclaus. Entre el 1820 i 1822, el Sudan va ser conquerit i unificat per Egipte, i va entrar, posteriorment, en l'esfera d'influència britànica. El Regne Unit li va concedir la total independència el 1956. Des d'aleshores, és l'estat més extens d'Àfrica i ha patit una guerra civil durant els últims 46 anys, motivada en gran part pels conflictes entre el govern musulmà i les faccions cristianes i animistes que s'oposen a la xaria, o llei musulmana. En l'edat antiga, van instal·lar-s'hi diversos regnes, que formaven part de Núbia. La vida d'aquestes civilitzacions girava a l'entorn del Nil i dels hafirs, i tenia molta relació amb els faraons d'Egipte. El cristianisme hi va arribar al segle iii, però va ser substituït per l'islam des del 640, amb una influència creixent. El sud del país va romandre cristià, però aquesta religió es barrejà amb l'animisme. Egipte va envair el país el 1820. Seixanta anys després, el Mahdi, autoproclamat messies, va encapçalar la revolta per a la independència, aconseguida el 1956 després de lluitar amb egipcis i britànics. La inestabilitat política hi ha dominat des de llavors, amb contínues guerres civils (Primera i Segona Guerra Civil sudanesa). Es volia instaurar una teocràcia islàmica, cosa que va atreure l'atenció d'Osama bin Laden, que hi va invertir grans sumes per tractar de modernitzar el país. El govern actual es pot qualificar d'inexistent. (ca)
- Dějiny Súdánu díky nálezům lidského osídlení ze starší doby kamenné patří k nejdelším na světě. Pravěké pohřebiště nalezené v severním Súdánu, známé jako , odhaluje nejstarší nálezy lidského válečnictví, datované do 12. tisíciletí před naším letopočtem. V 8. tisíciletí př. n. l. se neolitičtí lidé přiklonili k usedlému způsobu života v opevněných sídlištích. Ve starověku se Núbie, historická část severního Súdánu, stala jádrem vyspělé , která díky intenzivním vztahům s Egyptem přejala mnoho prvků z jeho kultury, ale zachovala si vlastní ráz. Nástupcem kúšitského států se stalo Merojské království, které si dokázalo uchovat nezávislost navzdory tlaku Římanů. Ve 4. století nicméně podlehlo křesťanské Aksumské říši s centrem v Etiopii. Na troskách merojského státu vyrostla tři nová núbijská království, která byla záhy christianizována: severní Nobatie, Makúrie a nejjižnější Alódie. Nobatie byla v 7. století pohlcena Makúrií a stala se její provincií. Makúrie nadále dokázala odolat i expanzi muslimských Arabů. Alódie i Makúrie si tak uchovaly křesťanství jako dominantní náboženství, ačkoliv byly zcela odříznuty od zbytku křesťanského světa. Makúrie egyptským mamlúkům podlehla ve 14. století a Alódie byla zdolána muslimskými až počátkem 16. století, kteří v Núbii založili Sennarský sultanát, zatímco v Darfúru se rozkládal . V roce 1820 oblast dobyla Osmanská říše. Se vzestupem Muhammada Alího v Egyptě Súdán přešel pod egyptskou kontrolu. V 80. letech 19. století v Súdánu vypuklo povstání vedené , které však bylo potlačeno egyptskými a britskými silami a v roce 1899 byl Súdán prohlášen kondominiem pod anglo-egyptskou správou. Již za kondominia se projevily rozpory mezi převážně arabským a muslimským súdánským severem a černošským jihem. V roce 1953 započaly přípravy k vyhlášení nezávislost, která byla vyhlášena roku 1956. Neshody mezi severem a jihem však vypukly v občanskou válku a politickou i hospodářskou nestabilitu země. V roce 1969 se moci chopil pučem Džafar Muhammad an-Numairí, za jeho vlády byla ukončena první občanská válka. V roce 1983 však súdánská lidově osvobozenecká armáda zahájila na jihu druhou občanskou válku. Roku 1985 byl svržen Numajrí, ale další vlády nedokázaly obnovit v zemi pořádek. Až v roce 2005 byla mírovou smlouvou z Nairobi ukončena druhá občanská válka. V 21. století zemí otřásají především konflikty v Dárfúru a se sousedním Čadem. Jižní Súdán se nepodařilo po uplynutí lhůty stanovené mírovou smlouvou udržet a roku 2011 vyhlásila země na Súdánu nezávislost. (cs)
- Die Geschichte des Sudan umfasst die Entwicklungen auf dem Gebiet der Republik Sudan und historischer sudanesischer Reiche von der Urgeschichte bis zur Gegenwart. Sie ist stark verknüpft mit der Geschichte Ägyptens, mit dem sich das historische Nubien das Niltal teilt, eine der Wiegen der menschlichen Zivilisation. Der Sudan ist von der Fläche her das drittgrößte (seit 9. Juli 2011 – Abspaltung von Südsudan) Land Afrikas. Große Teile beherrscht die Wüstenlandschaft der Sahara. Der Nil ist die Hauptlebensader des Landes und bietet so die Bedingungen zum Entstehen einer Hochkultur südlich des historischen Ägyptens. Der Süden des heutigen Sudan gehört bereits zu Subsahara-Afrika mit dem wichtigen Nachbarland Äthiopien. Der Sudan ist ethnisch und kulturell äußerst vielgestaltig. Seit über 50 Jahren ist das Land von Bürgerkrieg und Armut gezeichnet – trotz seines relativ günstigen Potenzials an fruchtbarem Land und Bodenschätzen. Zur Zeit der Pharaonen war das historische Nubien teils Bestandteil Ägyptens, teils selbst Herr des ganzen Niltals. Die Islamisierung erfasste das Land erst Jahrhunderte nach Ägypten. Im 19. Jahrhundert wurde es zunächst von Ägypten erobert, dann für kurze Zeit von der Mahdi-Bewegung zurückerobert und schließlich mit britischer Hilfe der so genannte Anglo-Ägyptische Sudan bis zu seiner Unabhängigkeit 1956. Seitdem gab es immer wieder parlamentarisch-demokratische Ansätze, die durch Militärputsche annulliert wurden. Weiter gab es innere Konflikte wie den Kampf der Befreiungsarmee SPLA von 1983 bis 2011 gegen die Zentralmacht in der Hauptstadt Khartum und den seit 2003 andauernden Darfur-Konflikt. Im Jahr 2005 wurde ein Friedensabkommen zwischen der sudanesischen Regierung und der Befreiungsarmee vereinbart, das die Autonomie des Südsudan und dessen Weg in die Unabhängigkeit regelte. (de)
- The history of Sudan refers to both the territory of the Republic of the Sudan, including what became in 2011 the independent state of South Sudan. The territory of Sudan is geographically part of a larger African region, also known by the term "Sudan". The term is derived from Arabic: بلاد السودان bilād as-sūdān, or "land of the black people", and has sometimes been used more widely referring to the Sahel belt of West and Central Africa. The modern Republic of the Sudan was formed in 1956 and inherited its boundaries from Anglo-Egyptian Sudan, established in 1899. For times predating 1899, usage of the term "Sudan" mainly applied to the Turkish Sudan and the Mahdist State, and a wider and changing territory between Egypt in the North and regions in the South adjacent to modern Uganda, Kenia and Ethiopia. The early history of the Kingdom of Kush, located along the Nile region in northern Sudan, is intertwined with the history of ancient Egypt, with which it was politically allied over several regnal eras. By virtue of its proximity to Egypt, Sudan participated in the wider history of the Near East, with the important 25th dynasty of Egypt and the Christianization of the three Nubian kingdoms Nobatia, Makuria and Alodia in the sixth century. As a result of Christianization, the Old Nubian language stands as the oldest recorded Nilo-Saharan language (earliest records dating to the eighth century in an adaptation of the Coptic alphabet). While Islam was already present on the Sudanese Red Sea coast and the adjacent territories since the 7th century, the Nile Valley did not undergo Islamization until the 14th-15th century, following the decline of the Christian kingdoms. These kingdoms were succeeded by the Sultanate of Sennar in the early 16th century, which controlled large parts of the Nile Valley and the Eastern Desert, while the kingdoms of Darfur controlled the western part of Sudan. Two small kingdoms arose in the southern regions, the Shilluk Kingdom of 1490, and Taqali of 1750, near modern-day South Sudan, but both northern and southern regions were seized by Muhammad Ali of Egypt during the 1820s. The oppressive rule of Muhammad Ali and his immediate successors is credited for stirring up resentment against the Turco-Egyptian and British rulers and led to the establishment of the Mahdist State, founded by Muhammad Ahmad in 1881. Since independence in 1956, the history of Sudan has been plagued by internal conflict, such as the First Sudanese Civil War (1955–1972), the Second Sudanese Civil War (1983–2005), the War in Darfur (2003–2010), culminating in the secession of South Sudan on 9 July 2011. (en)
- Conocido en la Antigüedad como Nubia, Sudán fue incorporado paulatinamente al mundo árabe durante la expansión islámica del siglo VII. El sur, no controlado por los musulmanes, sufrió las incursiones de los cazadores de esclavos. Entre 1820 y 1822, Sudán fue conquistado por Egipto y anexionado para entrar, posteriormente, en la esfera de influencia británica. El Reino Unido le concedió la independencia en 1956. Desde entonces, ha sufrido una guerra civil durante los últimos 46 años, motivada en gran parte por los conflictos entre el gobierno musulmán y las fracciones cristianas y animistas que se oponen a la sharia, o ley musulmana. (es)
- L'histoire du Soudan est marquée par l'influence militaire et culturelle de ses voisins, dont l'Égypte, la péninsule Arabique, l'Éthiopie, les deux Congo, République du Congo et République démocratique du Congo et le Tchad, ainsi que, plus récemment, le Royaume-Uni et les États-Unis. Son territoire recoupe celui de plusieurs anciens royaumes dont le royaume de Koush, ceux du Darfour et de Nubie. (fr)
- 수단의 역사는 2011년에 독립한 남수단을 포함한 수단의 영토를 가리킨다. 수단의 영토는 "수단"이라는 용어로도 알려진 더 큰 아프리카 지역에 속한다. 이 용어는 "흑인의 땅"에서 유래했으며 , 때때로 서아프리카와 중앙아프리카의 사헬 지역을 가리키는 말로 더 널리 사용되어 왔다. 현재의 수단 공화국은 1956년에 세워졌고 1899년에 세워진 앵글로-이집트 수단으로부터 국경을 물려받았다. 1899년 이전 시대에는 수단이라는 용어가 주로 과 에 사용되었고, 북쪽의 이집트와 현대의 우간다, 케냐, 에티오피아와 인접한 남쪽의 지역들 사이에 더 넓고 변화하는 영토가 사용되었다. (ko)
- W okolicach Chaszm al-Kirba we wschodnim Sudanie odkryto stanowisko kultury olduwajskiej, najstarszej kultury paleolitu. Później Sudan był jednym z terenów zajmowanych przez kulturę aszelską, kulturę mustiersko – lewaluaską, by z czasem wytworzyć odrębne kultury o charakterze miejscowym. Pierwszą ważną kulturą rolniczą Sudanu była tzw. w Nubii Dolnej, sięgająca ok. 3200 p.n.e. Znajdowała się ona pod bardzo silnym wpływem Egiptu i upadła w okresie I dynastii przede wszystkim z powodu wysuszenia klimatu. Ok. 2400 p.n.e. w Nubii Dolnej pojawia się , a w Nubii Górnej spokrewniona z nią . Ludność Grupy C w znacznie większym stopniu niż ludność Grupy A polega na hodowli, a nie rolnictwie, podobnie jednak jak ona utrzymuje żywe kontakty z Egiptem. W okresie egipskiego Średniego Państwa (ok. 2133–ok. 1786 p.n.e.) terytorium Grupy C zostaje zajęte przez Egipt, co jednak nie przerywa jej rozwoju. Egipcjanie wycofują się z Dolnej Nubii około 1650 p.n.e., a kiedy ponownie zajmują ją ok. 1550 p.n.e. kultura Grupy C znajduje się już w fazie schyłkowej i podlega penetracji ludności kultury Kerma i . Jak na to wskazują zarówno zabytki archeologiczne, w szczególności zaś nekropolia w Kermie, jak i zapiski w źródłach egipskich, ludność kultury Kerma była zorganizowana w potężne państwo, zdolne do rywalizacji z Egiptem. Szczyt potęgi Kermy przypada na okres osłabienia Egiptu w okresie rządów Hyksosów, kiedy jej władcy przejęli fortece egipskie w Nubii Dolnej i podporządkowali sobie lokalnych władców Grupy C. Kiedy Egipt odrodził się za panowania XVIII dynastii rozpoczął on podbój całej Nubii i ok. 1450 p.n.e. królestwo Kermy upadło. W okresie egipskiego Średniego Państwa i Drugiego okresu przejściowego (ok. 1786–ok. 1567 p.n.e.) w Nubii występuje także ludność tzw. , charakteryzująca się silnymi cechami negroidalnymi. Tych koczowników powszechnie identyfikuje się ze znanymi z przekazów egipskich Medżajami, którzy w okresie XII i XIII dynastii starali się zawładnąć Dolną Nubią i Górnym Egiptem, co im się prawdopodobnie częściowo udało. Egipska okupacja Nubii przynosi utratę przez nią własnej tożsamości kulturalnej. Prawdopodobnie ok. 1100 p.n.e. Nubię dotyka katastrofa ekologiczna w postaci znacznego obniżenia górnego poziomu terasy zalewowej Nilu, co powoduje że wysoko położone brzegi w Nubii Dolnej stają się niemożliwe do nawadniania przy pomocy dotychczas używanych technik. W rezultacie Nubia Dolna dramatycznie wyludnia się i pozostają w niej jedynie koczownicy. Niedługo potem kończy się egipska okupacja Nubii i około połowy IX w. p.n.e. na jej terenie powstaje państwo Kusz ze stolicą w Napacie. Szczyt potęgi Kusz osiąga w okresie od połowy VIII do połowy VII w. p.n.e., kiedy jego władcy panują także w Egipcie jako XXV dynastia. W IV w. p.n.e. stolica Kusz zostaje przeniesiona do Meroe w Nubii Górnej, gdzie były lepsze niż w Napacie warunki do kultywowania hodowli i rolnictwa. Meroe było także położone na skrzyżowaniu dróg handlowych i dzięki ożywionym kontaktom handlowym ze światem hellenistycznym i rzymskim do Kusz przenikają wpływy kulturalne cywilizacji śródziemnomorskiej. O ówczesnym rozwoju kulturalnym świadczy fakt, iż w II w. p.n.e. zaczęto zapisywać rodzimym alfabetem. Po krótkiej wojnie z Rzymem w latach 24 – 20 p.n.e. między oboma państwami zostaje ustanowiony trwały pokój. W I w n.e. w związku z wynalezieniem kieratu wodnego, umożliwiającego dostarczenie wody na większą wysokość ponad poziom rzeki, dochodzi do ponownego rozwoju rolnictwa w Nubii Dolnej. Okres pomiędzy I w p.n.e. a II w n.e. uznawany jest za złoty wiek królestwa meroickiego. Ok. 320 roku Meroe zdobywają plemiona i królestwo Kusz upada, prawdopodobnie wcześniej osłabione zbyt intensywnym użytkowaniem terenów do wypasu, nieekonomiczną gospodarką drewnem i zaniechaniem wymiany towarowej drogą nilową, co doprowadziło do izolacji Meroe od dróg handlowych. (pl)
- Sudan är egentligen en benämning för stora delar av norra Afrika, i äldre tider även kallat Nigritien, den del av Afrika, som utbreder sig från Sahara i norr till Kongobäckenets norra vattendelare i söder samt emellan floderna Nigers och Senegals källtrakter i väster till Röda havet i öster; dock räknades inte Etiopien till Sudan. Denna areal är omkring 5 miljoner km². Sudan i historisk mening sönderfaller i tre naturliga avdelningar: Östsudan med Nilen, Mellersta Sudan med Tchadsjön och samt Västsudan med . (sv)
- A passada República do Sudão foi formada em 1956 e herdou as suas fronteiras do Sudão Anglo-Egípcio, fundado em 1899. Por vezes antecedendo a 1889, o uso do termo "Sudão" para o território da República do Sudão é um tanto anacrônico, e também pode se referir ao conceito mais difuso da região do Sudão. Desde a sua independência, em 1956, a história do Sudão tem sido assolada por conflitos internos: a Primeira Guerra Civil Sudanesa (1955-1972), a Segunda Guerra Civil Sudanesa (1983-2005) - que culminou com a secessão do Sudão do Sul em 9 de julho de 2011 - e o conflito em Darfur (2003-2010). (pt)
- Государство Судан имеет древнюю историю. (ru)
- Судан належить до невеликого переліку держав світу, які відомі найранішим утворенням у них цивілізації - перших держав, писемності, різноманітної культури. До цього переліку входять, зокрема, такі країни як Ірак, Єгипет, Китай, Індія, Сирія, Греція, Мексика і т.д. Населення Судану створило такі держави, як Керма, Куш, Алоа, Сеннар та інші. (uk)
- 本文记述了今苏丹共和國的历史，苏丹北部和中部主要由高加索人種中的含米特人種組成，南部（南蘇丹）主要由黑人組成。 (zh)
|
| rdfs:comment
|
- L'histoire du Soudan est marquée par l'influence militaire et culturelle de ses voisins, dont l'Égypte, la péninsule Arabique, l'Éthiopie, les deux Congo, République du Congo et République démocratique du Congo et le Tchad, ainsi que, plus récemment, le Royaume-Uni et les États-Unis. Son territoire recoupe celui de plusieurs anciens royaumes dont le royaume de Koush, ceux du Darfour et de Nubie. (fr)
- 수단의 역사는 2011년에 독립한 남수단을 포함한 수단의 영토를 가리킨다. 수단의 영토는 "수단"이라는 용어로도 알려진 더 큰 아프리카 지역에 속한다. 이 용어는 "흑인의 땅"에서 유래했으며 , 때때로 서아프리카와 중앙아프리카의 사헬 지역을 가리키는 말로 더 널리 사용되어 왔다. 현재의 수단 공화국은 1956년에 세워졌고 1899년에 세워진 앵글로-이집트 수단으로부터 국경을 물려받았다. 1899년 이전 시대에는 수단이라는 용어가 주로 과 에 사용되었고, 북쪽의 이집트와 현대의 우간다, 케냐, 에티오피아와 인접한 남쪽의 지역들 사이에 더 넓고 변화하는 영토가 사용되었다. (ko)
- Sudan är egentligen en benämning för stora delar av norra Afrika, i äldre tider även kallat Nigritien, den del av Afrika, som utbreder sig från Sahara i norr till Kongobäckenets norra vattendelare i söder samt emellan floderna Nigers och Senegals källtrakter i väster till Röda havet i öster; dock räknades inte Etiopien till Sudan. Denna areal är omkring 5 miljoner km². Sudan i historisk mening sönderfaller i tre naturliga avdelningar: Östsudan med Nilen, Mellersta Sudan med Tchadsjön och samt Västsudan med . (sv)
- A passada República do Sudão foi formada em 1956 e herdou as suas fronteiras do Sudão Anglo-Egípcio, fundado em 1899. Por vezes antecedendo a 1889, o uso do termo "Sudão" para o território da República do Sudão é um tanto anacrônico, e também pode se referir ao conceito mais difuso da região do Sudão. Desde a sua independência, em 1956, a história do Sudão tem sido assolada por conflitos internos: a Primeira Guerra Civil Sudanesa (1955-1972), a Segunda Guerra Civil Sudanesa (1983-2005) - que culminou com a secessão do Sudão do Sul em 9 de julho de 2011 - e o conflito em Darfur (2003-2010). (pt)
- Государство Судан имеет древнюю историю. (ru)
- Судан належить до невеликого переліку держав світу, які відомі найранішим утворенням у них цивілізації - перших держав, писемності, різноманітної культури. До цього переліку входять, зокрема, такі країни як Ірак, Єгипет, Китай, Індія, Сирія, Греція, Мексика і т.д. Населення Судану створило такі держави, як Керма, Куш, Алоа, Сеннар та інші. (uk)
- 本文记述了今苏丹共和國的历史，苏丹北部和中部主要由高加索人種中的含米特人種組成，南部（南蘇丹）主要由黑人組成。 (zh)
- يقع السودان في شرق شمال أفريقيا مع اتصاله بالبحر الأحمر واحتلاله شطرا كبيرا من نهر النيل حيث إنه البلد الثاني لبلدان حوض النيل وكونه يربط بين أوروبا ومنطقة البحر المتوسط وأواسط أفريقيا جعله في ملتقى الطرق الأفريقية، وعلى اتصال دائم بجاراته. فنشأت علاقات تجارية وثقافية وسياسية بين مصر والبلاد السودانية منذ الأزل، وكان قدماء المصريين يسمونه تانحسو أي «أرض الأرواح» أو «أرض الله» عندما بهرتهم خيراته. (ar)
- La història del Sudan recull tots els esdeveniments ocorreguts al Sudan des dels primers pobladors, malgrat que la regió no s'anomenava així en altres èpoques. Conegut a l'antiguitat com a Núbia, el Sudan va ser incorporat progressivament al món àrab durant l'expansió islàmica del segle vii. El sud es va escapar del control musulmà i va patir les incursions dels caçadors d'esclaus. En l'edat antiga, van instal·lar-s'hi diversos regnes, que formaven part de Núbia. La vida d'aquestes civilitzacions girava a l'entorn del Nil i dels hafirs, i tenia molta relació amb els faraons d'Egipte. (ca)
- Dějiny Súdánu díky nálezům lidského osídlení ze starší doby kamenné patří k nejdelším na světě. Pravěké pohřebiště nalezené v severním Súdánu, známé jako , odhaluje nejstarší nálezy lidského válečnictví, datované do 12. tisíciletí před naším letopočtem. V 8. tisíciletí př. n. l. se neolitičtí lidé přiklonili k usedlému způsobu života v opevněných sídlištích. Ve starověku se Núbie, historická část severního Súdánu, stala jádrem vyspělé , která díky intenzivním vztahům s Egyptem přejala mnoho prvků z jeho kultury, ale zachovala si vlastní ráz. Nástupcem kúšitského států se stalo Merojské království, které si dokázalo uchovat nezávislost navzdory tlaku Římanů. Ve 4. století nicméně podlehlo křesťanské Aksumské říši s centrem v Etiopii. (cs)
- Die Geschichte des Sudan umfasst die Entwicklungen auf dem Gebiet der Republik Sudan und historischer sudanesischer Reiche von der Urgeschichte bis zur Gegenwart. Sie ist stark verknüpft mit der Geschichte Ägyptens, mit dem sich das historische Nubien das Niltal teilt, eine der Wiegen der menschlichen Zivilisation. (de)
- Conocido en la Antigüedad como Nubia, Sudán fue incorporado paulatinamente al mundo árabe durante la expansión islámica del siglo VII. El sur, no controlado por los musulmanes, sufrió las incursiones de los cazadores de esclavos. (es)
- The history of Sudan refers to both the territory of the Republic of the Sudan, including what became in 2011 the independent state of South Sudan. The territory of Sudan is geographically part of a larger African region, also known by the term "Sudan". The term is derived from Arabic: بلاد السودان bilād as-sūdān, or "land of the black people", and has sometimes been used more widely referring to the Sahel belt of West and Central Africa. (en)
- W okolicach Chaszm al-Kirba we wschodnim Sudanie odkryto stanowisko kultury olduwajskiej, najstarszej kultury paleolitu. Później Sudan był jednym z terenów zajmowanych przez kulturę aszelską, kulturę mustiersko – lewaluaską, by z czasem wytworzyć odrębne kultury o charakterze miejscowym. Pierwszą ważną kulturą rolniczą Sudanu była tzw. w Nubii Dolnej, sięgająca ok. 3200 p.n.e. Znajdowała się ona pod bardzo silnym wpływem Egiptu i upadła w okresie I dynastii przede wszystkim z powodu wysuszenia klimatu. Ok. 2400 p.n.e. w Nubii Dolnej pojawia się , a w Nubii Górnej spokrewniona z nią . Ludność Grupy C w znacznie większym stopniu niż ludność Grupy A polega na hodowli, a nie rolnictwie, podobnie jednak jak ona utrzymuje żywe kontakty z Egiptem. W okresie egipskiego Średniego Państwa (ok. 2133 (pl)
|
.svg?width=300)
.svg){kind=link}
.jpg){kind=link}
