| dbo:abstract
|
- Rime je název tibetského hnutí směřujícího k odstranění bariér mezi jednotlivými školami ("sektami") tibetského buddhismu. Za jeho hlavní iniciátory jsou považováni v 19. století Džamgön Kongtul Lodö Thajä, Džamjang Khjence Wangpo, Čhogjur Lingpa a Mipham Rinpočhe. Sami se nijak nenazývali, neboť názvem by se již vymezovali vůči někomu jinému. K hnutí rime se v současnosti hlásí například buddhistická centra Žamara Rinpočheho. (cs)
- Rime (tib.: ris med; deutsch: ohne Unterschied; englisch: without distinction) bezeichnet eine gruppenübergreifende Bewegung innerhalb des tibetischen Buddhismus, die im 19. Jahrhundert durch buddhistische Meister wie Jamyang Khyentse Wangpo, Jamgön Kongtrül Lodrö Thaye, Peltrül Rinpoche, Orgyen Choggyur Lingpa und Khakyab Dorje entstand. Dieser Bewegung schlossen sich Meister aller großen Schulrichtungen Tibets an. (de)
- El movimiento Rimé es un movimiento que involucra a las escuelas de budismo tibetano Sakya, Kagyü y Nyingma, junto con algunos eruditos Bön. Habiendo visto cómo la doctrina Gelug apartó a las otras tradiciones en la vida cultural del Tíbet, (1820-1892) y (1813-1899) recopilaron las enseñanzas de los linajes Sakya, Kagyu y Nyingma, incluidas muchas enseñanzas a término de extinguirse. Sin la recopilación e impresión de obras raras de Khyentse y Kongtrul, la supresión del budismo por parte del comunismo habría sido mucho más definitiva. El movimiento Rimé es responsable de una serie de compilaciones de escrituras, como el Rinchen Terdzod y el Sheja Dzö. (es)
- Le mouvement Rimé (Wylie : ris med, de med « non » et ris « sectarisme ») est une école de pensée du bouddhisme tibétain née dans l’est du Tibet (Kham) à la fin du XIXe siècle en réaction à l’isolement sectaire causé par les rivalités entre Lamas ou Monastères, certains Maîtres allant jusqu'à interdire à leurs disciples de s'informer sur les enseignements des autres lignées. L’inspirateur en était Jamyang Khyentse Wangpo (1820-1892), issu de la tradition sakyapa. Son disciple Jamgon Kongtrul Lodrö Thayé (1813-1899), né dans une famille bön et formé aux traditions nyingma et kagyu, en fut le propagateur le plus actif. Un autre disciple de Jamyang Khyentse, un Tertön, Chögyur Dechen Lingpa (1829-1870), soutint également le mouvement débutant. Mipham Rinpoché est un autre maître célèbre du mouvement Rimé. Le mouvement Rimé avait pour but d'unifier et de minimiser les divergences entre les écoles du bouddhisme tibétain en donnant un nouvel élan à la pratique spirituelle basée sur des textes et des méthodes de ces écoles. Leur objectif était qu’un pratiquant ait accès dans un même centre d’enseignement aux différentes traditions exposées clairement dans des ouvrages pratiques. Attachés à la préservation de toutes les transmissions, ils inclurent des textes de traditions disparues ou marginales, comme le kadampa, le chöd, ou le bön. Jamgon Kongtrul réalisa une importante compilation assortie de commentaires des divers enseignements, Les cinq grands trésors (mDzod-lnga). Les promoteurs du mouvement Rimé insistent sur le fait qu’il s’agit avant tout d’un retour à l’esprit fondamental du bouddhisme, citant un aphorisme des maîtres kadampa « Voir l’harmonie entre les doctrines, recevoir les enseignements de toutes les traditions ». S’appuyant sur la philosophie madhyamika qui affirme que la nature ultime (dharmata) est une, mais se situe au-delà de la compréhension intellectuelle, de la perception ordinaire et du langage, ils considèrent que les différentes traditions l’appréhendent chacune sous un aspect différent, et sont complémentaires et non exclusives. La pensée Rimé ne propose pas une synthèse ; elle considère que les diverses traditions doivent être présentées fidèlement, chacune selon sa logique et son vocabulaire propre, comme autant de perspectives différentes sur la réalité ultime. Jamgon Kongtrul en particulier illustra cet idéal. Il eut de nombreux disciples, aussi bien moines que laïcs, et produisit un nombre considérable d’ouvrages. Les cinq grands trésors (Rinchen Terzo 60 vol., Gyachen Kardzo 5 vol., Ngadzo 3 vol., Dam Ngadzo 3 vol., Sheja Dzo 3 vol.) est utilisé par de nombreux lamas, dont le 16e Karmapa et Dudjom Rinpoché. Le mouvement Rimé est devenu un élément incontournable du bouddhiste tibétain, particulièrement présent dans les traditions nyingma et kagyu. Il est représenté auprès du 14e Dalai Lama par Jamyang Khyentse Chökyi Lodrö, Khunu Lama Tenzin Gyatso et Dilgo Khyentse Rinpoché. En définitive, ce mouvement d'ouverture n'est pas à opposer à un repli sur soi des différentes écoles, mais est lié au principe premier dans le bouddhisme de respect des autres traditions. "Les quatre traditions (Guélougpa, Kagyupa, Nyingmapa et Sakyapa) sont comme quatre rivières dont les sources partent de la même montagne et se rejoignent dans le même grand océan". (fr)
- The Rimé movement is a movement or tendency in Tibetan Buddhism which promotes non-sectarianism and universalism. Teachers from all branches of Tibetan Buddhism - Sakya, Kagyu, Nyingma, Jonang and Gelug, as well as Bon - have been involved in the promoting Rimé ideals. According to Sam van Schaik, eclectic and non-sectarian tendencies existed in Tibetan Buddhism before the 19th century, and figures like Tsongkhapa, Longchenpa and Shabkar are widely known to have studied with teachers from different traditions. However, political divisions and religious sectarianism increased during a period of warfare in the sixteenth and seventeenth centuries. This was a time when the Gelug school was the politically dominant religion and Gelug lamas were also the political leaders of Tibet (see Ganden Phodrang). During the 19th century, having seen how the Gelug institutions pushed the other traditions into the corners of Tibet's cultural life, Jamyang Khyentse Wangpo (1820-1892) and Jamgön Kongtrül (1813-1899) compiled together the teachings of the Sakya, Kagyu and Nyingma, including many near-extinct teachings. Without Khyentse and Kongtrul's collecting and printing of rare works, the suppression of all other Buddhist sects by the Gelugpas would have been much more final. The Rimé movement is responsible for a number of scriptural compilations, such as the Rinchen Terdzod and the Sheja Dzö. In the 20th century, figures like the 14th Dalai Lama, the 16th Karmapa, and Sakya Trizin were well known promoters of Rimé ideals. (en)
- リメ運動は19世紀の東チベットで興った超宗派運動である。リメ（Rimé、蔵: ris med、リメーとも）とはチベット語で「偏り無し」という意味である。 (ja)
- Rime (tyb.: རིས་མེད་, Wylie: ris med, ZWPY: Rimê; etymologicznie ris – granica, podział, med – bez, pozbawiony) to „ekumeniczny” ruch, który został zapoczątkowany w XIX wieku w Tybecie przez kilku wielkich mistrzów medytacji z trzech starszych szkół buddyzmu tybetańskiego: Sakja, Ningma i Kagyu. Celem ruchu było zachowanie buddyjskich nauk ze wszystkich linii przekazu dla późniejszych pokoleń (niektórym liniom jak np. Szangpa Kagyu groził wówczas zanik), a także przybliżenie do siebie praktykujących z różnych szkół, nie tylko buddyjskich, ale również Bön. Przedstawiciele Rime pragnęli w duchu bezstronności ustanowić i kultywować dialog pomiędzy różnymi tradycjami, mając na względzie nie tylko ich podobieństwa, ale też różnice. Wbrew temu, co się niekiedy sądzi o Rime, nie przyświecała mu idea zjednoczenia wszystkich tybetańskich szkół w jedną, nie chodziło również o sporządzenie mieszanki wszelkich nauk i medytacji z różnych linii przekazu. Jak zauważył , znawca zagadnień związanych z tym ruchem: W Rime nie chodzi o to, aby koncentrować się na podobieństwach przeróżnych szkół i mieszać je ze sobą. Zasadniczo chodzi o to, aby uznać istniejące różnice i docenić ważność tej różnorodności dla pożytku praktykujących o odmiennych potrzebach. Z kolei , jeden z inicjatorów Rime, powiedział: Jeśli podążamy za tradycją naszej linii i studiujemy głęboko naszą linię mistrzów, nie potrzebujemy czuć się sekciarzami. Jednakże jeśli pogmatwamy terminy i systemy różnych tradycji lub jeśli próbujemy wprowadzać ścieżki z innych systemów, ponieważ nie zrozumieliśmy dogłębnie naszej własnej tradycji, z pewnością uczynimy nasze umysły pogmatwane jak przędza złej tkaczki. Nieumiejętność wytłumaczenia nauk naszej własnej tradycji wypływa z ignorancji i niedouczenia. Jeśli to się wydarza tracimy zaufanie do własnej tradycji. Rime stanowiło dla tybetańskich buddystów niejako wspólny, neutralny grunt, na którym prowadzono dialog pomiędzy poszczególnymi tradycjami. Dzięki temu każdy mistrz mógł zaproponować swojemu uczniowi dokładnie takie nauki, jakie były dla jego rozwoju najlepsze, niezależnie od tego z jakiej linii przekazu pochodziły. (pl)
- De rimé-beweging was een beweging die in de 19e eeuw in Tibet werd gesticht. Jamyang Khyentse Wangpo en Jamgon Kongtrül Lodrö Thaye worden over het algemeen als stichters beschouwd. De beweging trachtte in het gepolariseerde klimaat tussen de verschillen geestelijke stromingen binnen het Tibetaans boeddhisme op een meer eclectische wijze met de verschillen tussen de stromingen om te gaan. De Rimé heeft veel samenvattingen van een groot aantal geschriften uit diverse tradities gepubliceerd. De naam is afgeleid van twee Tibetaanse woorden: Ris (sektarisme) en Med (weerlegging). Het doel van de beweging is niet de verschillende sektes te unificeren, maar de verschillen te erkennen, te waarderen en tevens een dialoog op basis van een gemeenschappelijke culturele erfenis te hebben. Het is de bedoeling een totaal overzicht te geven van de rijke Tibetaanse traditie in al haar verscheidenheid en tevens de variëteit in stand te houden, aangezien verschillende mensen verschillende denkwijzen hebben. Leerlingen wordt daarom ook aangeraden niet de oude tradities te verlaten maar Rimé als een toevoeging te zien. De twee belangrijkste oprichters, Jamyang Khyentse Wangpo en Jamgon Kongtrül Lodrö Thaye, waren beide van verschillende scholen. Thaye was van de nyingma- en kagyütraditie, terwijl Wangpo in de sakyaschool was opgeleid. Rimé probeerde een oude traditie van het Tibetaans boeddhisme te herstellen, namelijk dat het benoemen van een andere tradities als 'fout' gebaseerd is op onwetendheid en dat elke traditie uiteindelijk hetzelfde doel heeft. Er was echter nauwelijks een representant van de gelugtraditie, de dominante machtsfactor in Tibet, in de beweging aanwezig. Invloedrijke tulkus van de gelug, zoals Je Pabongka, die overtuigd waren van de intellectuele superioriteit van de gelug stonden zeer vijandig tegen de beweging. Khunu Lama en Dilgo Khyentse Rinpoche zijn twee recente Rimé meesters, die bekend zijn geworden als adviseurs van de veertiende dalai lama Tenzin Gyatso. Andere volgingen waren onder andere de zestiende karmapa en Dudjom Rinpoche. (nl)
- O movimento Rimê ou Rimé (em tibetano: རིས་མེད་; romaniz.: ris med (pa)) é um movimento ou tendência no budismo tibetano que promove o e o universalismo. Professores de todos os ramos do budismo tibetano―Sakya, Kagyu, Nyingma e Gelug, bem como Bon―estiveram envolvidos na promoção dos ideais de Rimê. De acordo com , tendências ecléticas e não sectárias existiam no budismo tibetano antes do século XIX, e figuras como Tsongkhapa, e são amplamente conhecidas por terem estudado com professores de diferentes tradições. No entanto, as divisões políticas e o sectarismo religioso aumentaram durante um período de guerra nos séculos XVI e XVII. Esta foi uma época em que a escola Gelug era a religião politicamente dominante e os lamas guelupas também eram os líderes políticos do Tibete (ver ). Esse movimento não sectário se intensificou no início da década de 1860 no , liderado pelo que foi chamado de "triumvirato" constituído por Khyentse Wangpo, Kongtrul e : mKhyen Kong mChog sde gsum, "Três Cadinhos Especialistas Supremos", os quais trabalharam juntos em revelar, decifrar e registrar tesouros budistas, além de viajarem realizando rituais a pedido da família real. Durante o século XIX, tendo visto como as instituições gelug empurraram as outras tradições para os cantos da vida cultural do Tibete, (1820–1892) e Jamgön Kongtrül (1813–1899) compilaram juntos os ensinamentos dos Sakya, Kagyu e Nyingma, incluindo muitos ensinamentos quase extintos. Sem a coleta e impressão de obras raras de Khyentse e Kongtrul, a supressão de todas as outras seitas budistas pelos guelupas teria sido muito mais definitiva. O movimento Rimê é responsável por uma série de compilações escriturais, como o Rinchen Terdzod e o . No século XX, figuras como o 14º Dalai Lama, o e Sakya Trizin eram conhecidos promotores dos ideais de Rimê. (pt)
- Риме (тиб. རིས་མེད་, Вайли ris med, «не имеющее уклона», «несектантское») — обновленческое движение в тибетском буддизме, выступающее против сектантства и стремления обеспечить превосходство отдельных направлений буддизма, вместо этого стремящееся к возрождению всех учительских традиций (ньингма, сакья, кагью), а также к формированию беспристрастного отношения ко всем учениям, в том числе небуддистской религии бон. Сложилось в XIX веке в Восточном Тибете и нашло выражение в проповеднической деятельности, а также в письменных трудах ряда выдающихся учителей: Джамьянга Кхьенце Вангпо, Джамгона Конгтрула, Чогьюра Дэчен Лингпу, Мипама Гьяцо. Одна из особенностей обучения этими мастерами состояла в возрождении интереса к индийским источникам тибетского буддизма в качестве единой основы. (ru)
- 利美運動（藏文：རིས་མེད།，威利转写：ris med，THL：ri-mé，藏语拼音：Rimê），又被稱為不分教派運動，近代藏傳佛教重要的精神復興運動，起源於19世紀前藏地區，最初的推動者，多半出身於寧瑪派與薩迦派之中。他們希望統一藏傳佛教不同教派間的歧見，對不同教派間的教義與傳承同等尊重，以回到佛陀最初的教導，並保存藏傳佛教的傳統。 部份格魯派信徒，反對利美運動，認為寧瑪派教法會因此混入純淨的格魯派教法中。這些反對者以多傑雄登信仰而集結，第十四世達賴禁止對多傑雄登的崇拜，因此引發多傑雄登爭議。 (zh)
|
| rdfs:comment
|
- Rime je název tibetského hnutí směřujícího k odstranění bariér mezi jednotlivými školami ("sektami") tibetského buddhismu. Za jeho hlavní iniciátory jsou považováni v 19. století Džamgön Kongtul Lodö Thajä, Džamjang Khjence Wangpo, Čhogjur Lingpa a Mipham Rinpočhe. Sami se nijak nenazývali, neboť názvem by se již vymezovali vůči někomu jinému. K hnutí rime se v současnosti hlásí například buddhistická centra Žamara Rinpočheho. (cs)
- Rime (tib.: ris med; deutsch: ohne Unterschied; englisch: without distinction) bezeichnet eine gruppenübergreifende Bewegung innerhalb des tibetischen Buddhismus, die im 19. Jahrhundert durch buddhistische Meister wie Jamyang Khyentse Wangpo, Jamgön Kongtrül Lodrö Thaye, Peltrül Rinpoche, Orgyen Choggyur Lingpa und Khakyab Dorje entstand. Dieser Bewegung schlossen sich Meister aller großen Schulrichtungen Tibets an. (de)
- El movimiento Rimé es un movimiento que involucra a las escuelas de budismo tibetano Sakya, Kagyü y Nyingma, junto con algunos eruditos Bön. Habiendo visto cómo la doctrina Gelug apartó a las otras tradiciones en la vida cultural del Tíbet, (1820-1892) y (1813-1899) recopilaron las enseñanzas de los linajes Sakya, Kagyu y Nyingma, incluidas muchas enseñanzas a término de extinguirse. Sin la recopilación e impresión de obras raras de Khyentse y Kongtrul, la supresión del budismo por parte del comunismo habría sido mucho más definitiva. El movimiento Rimé es responsable de una serie de compilaciones de escrituras, como el Rinchen Terdzod y el Sheja Dzö. (es)
- リメ運動は19世紀の東チベットで興った超宗派運動である。リメ（Rimé、蔵: ris med、リメーとも）とはチベット語で「偏り無し」という意味である。 (ja)
- Риме (тиб. རིས་མེད་, Вайли ris med, «не имеющее уклона», «несектантское») — обновленческое движение в тибетском буддизме, выступающее против сектантства и стремления обеспечить превосходство отдельных направлений буддизма, вместо этого стремящееся к возрождению всех учительских традиций (ньингма, сакья, кагью), а также к формированию беспристрастного отношения ко всем учениям, в том числе небуддистской религии бон. Сложилось в XIX веке в Восточном Тибете и нашло выражение в проповеднической деятельности, а также в письменных трудах ряда выдающихся учителей: Джамьянга Кхьенце Вангпо, Джамгона Конгтрула, Чогьюра Дэчен Лингпу, Мипама Гьяцо. Одна из особенностей обучения этими мастерами состояла в возрождении интереса к индийским источникам тибетского буддизма в качестве единой основы. (ru)
- 利美運動（藏文：རིས་མེད།，威利转写：ris med，THL：ri-mé，藏语拼音：Rimê），又被稱為不分教派運動，近代藏傳佛教重要的精神復興運動，起源於19世紀前藏地區，最初的推動者，多半出身於寧瑪派與薩迦派之中。他們希望統一藏傳佛教不同教派間的歧見，對不同教派間的教義與傳承同等尊重，以回到佛陀最初的教導，並保存藏傳佛教的傳統。 部份格魯派信徒，反對利美運動，認為寧瑪派教法會因此混入純淨的格魯派教法中。這些反對者以多傑雄登信仰而集結，第十四世達賴禁止對多傑雄登的崇拜，因此引發多傑雄登爭議。 (zh)
- Le mouvement Rimé (Wylie : ris med, de med « non » et ris « sectarisme ») est une école de pensée du bouddhisme tibétain née dans l’est du Tibet (Kham) à la fin du XIXe siècle en réaction à l’isolement sectaire causé par les rivalités entre Lamas ou Monastères, certains Maîtres allant jusqu'à interdire à leurs disciples de s'informer sur les enseignements des autres lignées. L’inspirateur en était Jamyang Khyentse Wangpo (1820-1892), issu de la tradition sakyapa. Son disciple Jamgon Kongtrul Lodrö Thayé (1813-1899), né dans une famille bön et formé aux traditions nyingma et kagyu, en fut le propagateur le plus actif. Un autre disciple de Jamyang Khyentse, un Tertön, Chögyur Dechen Lingpa (1829-1870), soutint également le mouvement débutant. Mipham Rinpoché est un autre maître célèbre du mo (fr)
- The Rimé movement is a movement or tendency in Tibetan Buddhism which promotes non-sectarianism and universalism. Teachers from all branches of Tibetan Buddhism - Sakya, Kagyu, Nyingma, Jonang and Gelug, as well as Bon - have been involved in the promoting Rimé ideals. In the 20th century, figures like the 14th Dalai Lama, the 16th Karmapa, and Sakya Trizin were well known promoters of Rimé ideals. (en)
- O movimento Rimê ou Rimé (em tibetano: རིས་མེད་; romaniz.: ris med (pa)) é um movimento ou tendência no budismo tibetano que promove o e o universalismo. Professores de todos os ramos do budismo tibetano―Sakya, Kagyu, Nyingma e Gelug, bem como Bon―estiveram envolvidos na promoção dos ideais de Rimê. No século XX, figuras como o 14º Dalai Lama, o e Sakya Trizin eram conhecidos promotores dos ideais de Rimê. (pt)
- De rimé-beweging was een beweging die in de 19e eeuw in Tibet werd gesticht. Jamyang Khyentse Wangpo en Jamgon Kongtrül Lodrö Thaye worden over het algemeen als stichters beschouwd. De beweging trachtte in het gepolariseerde klimaat tussen de verschillen geestelijke stromingen binnen het Tibetaans boeddhisme op een meer eclectische wijze met de verschillen tussen de stromingen om te gaan. De Rimé heeft veel samenvattingen van een groot aantal geschriften uit diverse tradities gepubliceerd. (nl)
- Rime (tyb.: རིས་མེད་, Wylie: ris med, ZWPY: Rimê; etymologicznie ris – granica, podział, med – bez, pozbawiony) to „ekumeniczny” ruch, który został zapoczątkowany w XIX wieku w Tybecie przez kilku wielkich mistrzów medytacji z trzech starszych szkół buddyzmu tybetańskiego: Sakja, Ningma i Kagyu. Wbrew temu, co się niekiedy sądzi o Rime, nie przyświecała mu idea zjednoczenia wszystkich tybetańskich szkół w jedną, nie chodziło również o sporządzenie mieszanki wszelkich nauk i medytacji z różnych linii przekazu. Jak zauważył , znawca zagadnień związanych z tym ruchem: (pl)
|
,_thangkas,_Kalachakra_pavilion,_monks,_nun,_formal_robes,_Kalachakra_for_World_Peace,_Washington_D.C.,_USA.jpg){kind=link}
,_thangkas,_Kalachakra_pavilion,_monks,_nun,_formal_robes,_Kalachakra_for_World_Peace,_Washington_D.C.,_USA.jpg){kind=link}
