| dbo:abstract
|
- Un xibòlet (oriental /ʃiˈβɔ.ɫət/, occidental /t͡ʃiˈβɔ.ɫet/) és un mot usat com a test de pronúncia per a distingir la procedència d’algú, basat en l'acumulació de sons aliens a altres idiomes o dialectes. La incapacitat de pronunciar correctament un xibòlet identifica una persona com a foraster. El mot català «setze» conté l'africada alveolar sonora ([]), un fonema absent en algunes llengües veïnes com el castellà; segons Joan Amades, «és de difícil pronunciació pels no catalans i ha estat generalment acceptat com el nostre zidgolep [sic.].» (ca)
- Šibolet (hebrejsky שיבולת, česky: obilný klas) je , který v slouží k rozlišení členů jedné (společenské, nářečové) skupiny od druhé, v širším smyslu jakékoliv znamení, heslo, poznávací heslo, narážka. Šibolety nejsou jazykolamy, právě naopak: často jde o zcela běžná a (zdánlivě) jednoduše vyslovitelná slova, na kterých se však zvlášť zřetelně projeví cizí výslovnost, například proto, že se v nich vyskytují hlásky nebo fonetické jevy, které cizí jazyk nemá. Termín pochází z biblické Knihy Soudců, ve které se popisuje, jak soudce Jefte a jeho bojovníci pomocí výslovnosti slova „šibolet“ rozeznávali své nepřátele (v určitém dialektu tehdejší hebrejštiny se totiž š vyslovovalo jako s): (cs)
- Ŝiboleto estas tipa lingvaĵo, kiu ebligas malarbitran enordigon de lingvouzanto al certa homgrupo (socia, regiona ktp.). Ŝiboletoj povas esti ekzemple:
* ofta uzo de iuj ĝenerale nekutimaj vortoj.
* gramatikaj strukturoj, kiuj malkaŝas apartenon al certa skolo aŭ nacilingvan fonon.
* tipaj, neindividuaj lingvaj eraroj (ofte prononcaj). Ekzemple la prononco de la vokalo o kiel diftongo oŭ en Esperanto estas vaste parodiata ŝiboleto de anglalingvanoj. La lingvistika termino ŝiboleto (שיבולת) devenas de biblia vorto, kiu havis la signifon "spiko" aŭ "akvofluo", kaj aperas en Juĝistoj 12,5-6: Kaj la Gileadanoj baris al la Efraimidoj la transirejojn de Jordan. Kaj kiam iu el la forkurantaj Efraimidoj diris: Mi volas transiri, tiam la Gileadanoj diris al li: "Ĉu vi estas Efraimido?" Se li diris: "Ne", tiam ili diris al li: "Diru: Ŝibolet"; li diris: "Sibolet", ĉar li ne povis elparoli ĝuste; tiam ili kaptis lin kaj buĉis lin ĉe la transirejo de Jordan. (eo)
- Ein Schibboleth (betont Schibbóleth oder Schíbboleth; Plural Schibboleths oder Schibbolethe) ist eine sprachliche Besonderheit, durch die sich ein Sprecher einer sozialen Gruppe oder einer Region zuordnen lässt. Zu unterscheiden sind Schibboleths von Zungenbrechern, die für alle Sprecher schwer auszusprechen sind. Vielmehr sind Schibboleths Wörter, an deren verschiedener Aussprache die Herkunft des Sprechers zu erkennen ist und die somit zu einem sozialen Code werden. (de)
- Un shiboleth se refiere a cualquier uso de la lengua indicativa del origen social o regional de una persona. De forma más amplia, puede señalar cualquier práctica que identifique a los miembros de un grupo. (es)
- Un schibboleth, en hébreu : שִׁבֹּלֶת, prononcé [ ʃibɔlɛt] en français, est une phrase ou un mot qui ne peut être utilisé – ou prononcé – correctement que par les membres d'un groupe. Il révèle l'appartenance d'une personne à un groupe national, social, professionnel ou autre. Autrement dit, un schibboleth représente un signe de reconnaissance verbal. Dans la Bible, le mot schibboleth signifie « épi », « branche » (Genèse 41:7, Job 24:24, Zacharie 4:12) (à rapprocher de l'arabe senbala « épi »), ou encore « flot », « torrent » (Psaumes 69:2). (fr)
- A shibboleth (/ˈʃɪbəlɛθ, -ɪθ/; Biblical Hebrew: שִׁבֹּלֶת, romanized: šībbōleṯ) is any custom or tradition, usually a choice of phrasing or even a single word, that distinguishes one group of people from another. Shibboleths have been used throughout history in many societies as passwords, simple ways of self-identification, signaling loyalty and affinity, maintaining traditional segregation, or protecting from real or perceived threats. (en)
- シボレス (英語: Shibboleth) は、ある社会集団の構成員と非構成員を見分けるための文化的指標を表す用語であり、シボレスの代表的な例として言葉の発音や習慣風習の差異などがある。またこの集団内の観念ではこの差異に正しい/正しくない、優れている/劣っている、といった価値判断が下される場合がある。 (ja)
- Il termine shibbòleth indica una parola o espressione che, per la sua complessità fonologica è molto difficile da pronunciare per chi parla un'altra lingua o un altro dialetto. Per questa ragione, la parola viene scelta come contrassegno per distinguersi dai parlanti di altre comunità. Chi non è capace di pronunciarla correttamente viene quindi riconosciuto come straniero. Esempio: la parola olandese Scheveningen ([ˈsxeːvəˌnɪŋə(n)], ) molto difficile da pronunciare in modo corretto perfino per i vicini tedeschi. (it)
- Een sjibbolet (ook wel gespeld als schibbolet) is een uitspraak die eenduidig aangeeft of de spreker al dan niet tot een bepaalde groep behoort. Vaak bevat een sjibbolet klanken of klankreeksen die dusdanig specifiek voor een bepaalde taal zijn, dat een niet-moedertaalspreker niet in staat is ze correct te realiseren. Veel van de bekende sjibbolets maken deel uit van mythische vertellingen en het is niet altijd te achterhalen in hoeverre ze ooit werkelijk zijn gebruikt. Het woord "sjibbolet" komt uit het Hebreeuws. Het wordt gebruikt in Richteren 12:4-6. De mensen uit Gilead gebruikten het om de Efraïmieten die over de Jordaan wilden vluchten te ontmaskeren: "Zo zeiden zij tot hem: Zeg nu Schibboleth; maar hij zeide: Sibbolet, en kon het alzo niet recht spreken; zo grepen zij hem, en versloegen hem aan de veren van de Jordaan, dat te dier tijd van Efraïm vielen twee en veertig duizend." (vers 6 van bovengenoemde passage uit de Statenvertaling) (nl)
- 쉽볼렛(히브리어: שבולת Shibboleth →강가, 시내) 또는 시볼레트[*]란 어떤 특정한 집단이 다른 집단 또는 외부인을 구별해 내기 위해 사용하는 단어나 문구이다. (ko)
- Xibolete (do hebraico שִׁבֹּלֶת, transl. shibōleth) é uma peculiaridade de pronúncia que serve para identificar um determinado grupo linguístico, funcionando praticamente como um tipo de senha linguística. (pt)
- Szybolet (hebr. שִׁבֹּלֶת) – znak rozpoznawczy, często wyraz lub hasło zawierające charakterystyczną dla danego języka głoskę, której cudzoziemiec, obcy lub wróg nie potrafi wymówić. Historycznie w języku hebrajskim słowo szibbōlet, oznaczające „powódź”, „strumień” lub „kłos”, było wymawiane inaczej przez Gileadczyków i Efraimitów, co pozwalało na łatwe odróżnienie przedstawicieli tych dwóch nacji i wymordowanie Efraimitów. ⁵ Następnie Gileadczycy odcięli Efraimitom drogę do brodów Jordanu, a gdy zbiegowie z Efraima mówili: „Pozwól mi przejść”, Gileadczycy zadawali pytanie: „Czy jesteś Efraimitą?” – A kiedy odpowiadał: „Nie”, ⁶ wówczas nakazywali mu: „Wymówże więc Szibbolet” Jeśli rzekł: „Sibbolet” – a inaczej nie mógł wymówić – chwytali go i zabijali u brodu Jordanu. Tak zginęło przy tej sposobności czterdzieści dwa tysiące Efraimitów. Sdz 12;5-6 Za przykład zastosowania szyboletu w polskiej historii często uznawane są trudne do poprawnego wymówienia przez cudzoziemców słowa: „soczewica”, „koło”, „miele”, „młyn”, które miały zostać użyte do wyłuskania spośród mieszczan osób pochodzenia niemieckiego po stłumieniu buntu wójta Alberta w Krakowie w 1312 roku. Jest to jednak przekaz apokryficzny podany przez pochodzący z XVI w. odpis Rocznika świętokrzyskiego. Żadne inne źródło nie przekazuje tego epizodu, a sam pomysł rozróżniania mieszczan krakowskich ze względu na pochodzenie musiałby zakończyć się rzezią większości mieszkańców miasta, ponieważ było ono w przeważającej mierze zamieszkane przez ludność niemieckojęzyczną.. W czasie inwazji Rosji na Ukrainę w 2022 rolę szyboletu pełni nazwa tradycyjnego chleba palanycy. (pl)
- En schibbolet eller shibbolet (hebreiska: שבולת, šibbōleth) är ett ord eller en fras som avslöjar var talaren kommer ifrån. Termen har ursprung i Bibeln. (sv)
- Шибболе́т, шиббо́лет (ивр. שיבולת, «колос» или «течение») — библейское выражение, в переносном смысле обозначающее характерную речевую особенность, по которой можно опознать группу людей (в частности, этническую), своеобразный «речевой пароль», который неосознанно выдаёт человека, для которого язык — неродной. Слово стало лингвистическим термином, который был введён в научный обиход и В. Г. Костомаровым применительно к лингвострановедению. (ru)
- 示播列（英语：shibboleth，发音为/ˈʃɪbəlɛθ/或/ˈʃɪbələθ/）是用来区别一个人的社会或地区背景的指标，通常是指语言特征，特别是对一个词的发音，标识说话者是否属于某一特定群体的成员。 (zh)
- Шиболе́т, шибо́лет (івр. שיבולת, «колос», рідше «течія») — біблійний вислів, у переносному сенсі вживається для означення характерної мовної особливості, яка дозволяє ідентифікувати групу людей (зокрема, етнічну); своєрідний «мовний пароль», за яким можна розпізнати, що мова, якою розмовляє людина, є для неї нерідною. Цей біблеїзм став лінгвістичним терміном у семіотиці, груповим паролем в інформаційних технологіях тощо. Американський економіст Пол Семюельсон (1915-2009), лауреат Нобелівської премії з економіки (1970), у своїх роботах використовував термін «шиболет» на позначення ідеї, для якої «засіб стає метою, а буква закону переважає дух закону». (uk)
|
| rdfs:comment
|
- Un xibòlet (oriental /ʃiˈβɔ.ɫət/, occidental /t͡ʃiˈβɔ.ɫet/) és un mot usat com a test de pronúncia per a distingir la procedència d’algú, basat en l'acumulació de sons aliens a altres idiomes o dialectes. La incapacitat de pronunciar correctament un xibòlet identifica una persona com a foraster. El mot català «setze» conté l'africada alveolar sonora ([]), un fonema absent en algunes llengües veïnes com el castellà; segons Joan Amades, «és de difícil pronunciació pels no catalans i ha estat generalment acceptat com el nostre zidgolep [sic.].» (ca)
- Ein Schibboleth (betont Schibbóleth oder Schíbboleth; Plural Schibboleths oder Schibbolethe) ist eine sprachliche Besonderheit, durch die sich ein Sprecher einer sozialen Gruppe oder einer Region zuordnen lässt. Zu unterscheiden sind Schibboleths von Zungenbrechern, die für alle Sprecher schwer auszusprechen sind. Vielmehr sind Schibboleths Wörter, an deren verschiedener Aussprache die Herkunft des Sprechers zu erkennen ist und die somit zu einem sozialen Code werden. (de)
- Un shiboleth se refiere a cualquier uso de la lengua indicativa del origen social o regional de una persona. De forma más amplia, puede señalar cualquier práctica que identifique a los miembros de un grupo. (es)
- Un schibboleth, en hébreu : שִׁבֹּלֶת, prononcé [ ʃibɔlɛt] en français, est une phrase ou un mot qui ne peut être utilisé – ou prononcé – correctement que par les membres d'un groupe. Il révèle l'appartenance d'une personne à un groupe national, social, professionnel ou autre. Autrement dit, un schibboleth représente un signe de reconnaissance verbal. Dans la Bible, le mot schibboleth signifie « épi », « branche » (Genèse 41:7, Job 24:24, Zacharie 4:12) (à rapprocher de l'arabe senbala « épi »), ou encore « flot », « torrent » (Psaumes 69:2). (fr)
- A shibboleth (/ˈʃɪbəlɛθ, -ɪθ/; Biblical Hebrew: שִׁבֹּלֶת, romanized: šībbōleṯ) is any custom or tradition, usually a choice of phrasing or even a single word, that distinguishes one group of people from another. Shibboleths have been used throughout history in many societies as passwords, simple ways of self-identification, signaling loyalty and affinity, maintaining traditional segregation, or protecting from real or perceived threats. (en)
- シボレス (英語: Shibboleth) は、ある社会集団の構成員と非構成員を見分けるための文化的指標を表す用語であり、シボレスの代表的な例として言葉の発音や習慣風習の差異などがある。またこの集団内の観念ではこの差異に正しい/正しくない、優れている/劣っている、といった価値判断が下される場合がある。 (ja)
- Il termine shibbòleth indica una parola o espressione che, per la sua complessità fonologica è molto difficile da pronunciare per chi parla un'altra lingua o un altro dialetto. Per questa ragione, la parola viene scelta come contrassegno per distinguersi dai parlanti di altre comunità. Chi non è capace di pronunciarla correttamente viene quindi riconosciuto come straniero. Esempio: la parola olandese Scheveningen ([ˈsxeːvəˌnɪŋə(n)], ) molto difficile da pronunciare in modo corretto perfino per i vicini tedeschi. (it)
- 쉽볼렛(히브리어: שבולת Shibboleth →강가, 시내) 또는 시볼레트[*]란 어떤 특정한 집단이 다른 집단 또는 외부인을 구별해 내기 위해 사용하는 단어나 문구이다. (ko)
- Xibolete (do hebraico שִׁבֹּלֶת, transl. shibōleth) é uma peculiaridade de pronúncia que serve para identificar um determinado grupo linguístico, funcionando praticamente como um tipo de senha linguística. (pt)
- En schibbolet eller shibbolet (hebreiska: שבולת, šibbōleth) är ett ord eller en fras som avslöjar var talaren kommer ifrån. Termen har ursprung i Bibeln. (sv)
- Шибболе́т, шиббо́лет (ивр. שיבולת, «колос» или «течение») — библейское выражение, в переносном смысле обозначающее характерную речевую особенность, по которой можно опознать группу людей (в частности, этническую), своеобразный «речевой пароль», который неосознанно выдаёт человека, для которого язык — неродной. Слово стало лингвистическим термином, который был введён в научный обиход и В. Г. Костомаровым применительно к лингвострановедению. (ru)
- 示播列（英语：shibboleth，发音为/ˈʃɪbəlɛθ/或/ˈʃɪbələθ/）是用来区别一个人的社会或地区背景的指标，通常是指语言特征，特别是对一个词的发音，标识说话者是否属于某一特定群体的成员。 (zh)
- Šibolet (hebrejsky שיבולת, česky: obilný klas) je , který v slouží k rozlišení členů jedné (společenské, nářečové) skupiny od druhé, v širším smyslu jakékoliv znamení, heslo, poznávací heslo, narážka. Šibolety nejsou jazykolamy, právě naopak: často jde o zcela běžná a (zdánlivě) jednoduše vyslovitelná slova, na kterých se však zvlášť zřetelně projeví cizí výslovnost, například proto, že se v nich vyskytují hlásky nebo fonetické jevy, které cizí jazyk nemá. (cs)
- Ŝiboleto estas tipa lingvaĵo, kiu ebligas malarbitran enordigon de lingvouzanto al certa homgrupo (socia, regiona ktp.). Ŝiboletoj povas esti ekzemple:
* ofta uzo de iuj ĝenerale nekutimaj vortoj.
* gramatikaj strukturoj, kiuj malkaŝas apartenon al certa skolo aŭ nacilingvan fonon.
* tipaj, neindividuaj lingvaj eraroj (ofte prononcaj). Ekzemple la prononco de la vokalo o kiel diftongo oŭ en Esperanto estas vaste parodiata ŝiboleto de anglalingvanoj. La lingvistika termino ŝiboleto (שיבולת) devenas de biblia vorto, kiu havis la signifon "spiko" aŭ "akvofluo", kaj aperas en Juĝistoj 12,5-6: (eo)
- Een sjibbolet (ook wel gespeld als schibbolet) is een uitspraak die eenduidig aangeeft of de spreker al dan niet tot een bepaalde groep behoort. Vaak bevat een sjibbolet klanken of klankreeksen die dusdanig specifiek voor een bepaalde taal zijn, dat een niet-moedertaalspreker niet in staat is ze correct te realiseren. Veel van de bekende sjibbolets maken deel uit van mythische vertellingen en het is niet altijd te achterhalen in hoeverre ze ooit werkelijk zijn gebruikt. (nl)
- Szybolet (hebr. שִׁבֹּלֶת) – znak rozpoznawczy, często wyraz lub hasło zawierające charakterystyczną dla danego języka głoskę, której cudzoziemiec, obcy lub wróg nie potrafi wymówić. Historycznie w języku hebrajskim słowo szibbōlet, oznaczające „powódź”, „strumień” lub „kłos”, było wymawiane inaczej przez Gileadczyków i Efraimitów, co pozwalało na łatwe odróżnienie przedstawicieli tych dwóch nacji i wymordowanie Efraimitów. Sdz 12;5-6 W czasie inwazji Rosji na Ukrainę w 2022 rolę szyboletu pełni nazwa tradycyjnego chleba palanycy. (pl)
- Шиболе́т, шибо́лет (івр. שיבולת, «колос», рідше «течія») — біблійний вислів, у переносному сенсі вживається для означення характерної мовної особливості, яка дозволяє ідентифікувати групу людей (зокрема, етнічну); своєрідний «мовний пароль», за яким можна розпізнати, що мова, якою розмовляє людина, є для неї нерідною. (uk)
|
.jpg?width=300)
.jpg){kind=link}
.jpg){kind=link}
