| dbo:abstract
|
- Žernov je pravěký ruční kamenný mlýnek na obilí. Žernov sestával ze sady dvou mlecích kamenů tvaru válcovitých disků. Spodní kámen (ležák) byl pevný; horní kámen (běhoun) byl na spodní kámen zabroušen a na ležáku se otáčel podél osového čepu. Mlýnek se roztáčel ručně, pomocí dřevěného kolíku zasazeného do otvoru na obvodu běhounu. Nejstarší žernovy nemají otvor pro kolík a předpokládá se proto, že byly roztáčeny pomocí řemene nebo provazu upevněného na obvodu běhounu. Obilí se do mlýnku sypalo středovým otvorem v běhounu, kolem čepu, který nevyplňoval celý prostor otvoru v běhounu. (cs)
- Manmuelejo aŭ manmuelilo estas grenmuelilo kiu estas propulsata per la mano. Ĝi konsistas el muelŝtono sur kiu kuŝas ronda ŝtono kun truo en la mezo, kiu estas turnata per anso. Oni trovis manmuelilojn eĉ el la ferepoko. (eo)
- Der Mahlstein, auch Reibstein oder Handmühle genannt, ist ein Gerät zur Umwandlung von Körnern, primär der verschiedenen Getreidesorten in Mehl. Mahlsteine wurden auch zum Zerkleinern von Erz, Aufbereiten von Ton und Zerkleinern von Färbematerialien (Ocker) verwendet.Man unterscheidet zwischen den älteren Sattelmühlen, die hin- und herbewegt werden, und den jüngeren Drehmühlen. Ein Satz Mahlsteine besteht aus einem Läufer (bewegter oberer Mahlstein, auch Reibekugel genannt) und einem Unterlieger oder Lagerstein (unterer Mahlstein, unbeweglich). Das Wort für Mühle (althochdeutsch muli; aus lateinisch molina beziehungsweise lateinisch molere für „mahlen“) ist vorindogermanischen Ursprungs. Somit dürfte ein Wort für Mahlstein die Europäer, Afrikaner und Asiaten schon seit Jahrtausenden begleitet haben. Ein flacher, leicht gehöhlter Stein, auf dem zum Beispiel Arzneidrogen zerrieben werden, wird als Reibstein (mittelhochdeutsch rībstein) bezeichnet. (de)
- El molino de mano (denominado también como molino portátil) es un instrumento de piedra diseñado para moler una pequeña cantidad de granos de cereal y convertirlos en sémola (o harina). Suelen ser de pequeño peso, y constan al menos de dos piezas. Una encima de la otra, estando la inferior fija. Su pequeño tamaño permite que pueda operarse a mano. Su uso fue descubierto en el periodo final del neolítico, comienzo de la Edad de los Metales. (es)
- Quern-stones are stone tools for hand-grinding a wide variety of materials. They are used in pairs. The lower stationary stone of early examples is called a saddle quern, while the upper mobile stone is called a muller, rubber or handstone. The upper stone was moved in a back-and-forth motion across the saddle quern. Later querns are known as rotary querns. The central hole of a rotary quern is called the eye, and a dish in the upper surface is known as the hopper. A handle slot contained a handle which enabled the rotary quern to be rotated. They were first used in the Neolithic era to grind cereals into flour. (en)
- 石臼（いしうす、英: quern-stones）とは、石製の臼のこと。 (ja)
- Een kweern is een korenmolen die met de hand wordt rondgedraaid. Hij bestaat uit een liggende steen (de ligger) waarop een ronde steen (de loper) ligt, met een gat in het midden, die met een handvat wordt rondgedraaid. Er zijn al kweerns gevonden die teruggaan tot de ijzertijd. Een nog oudere vorm bestaat uit een loper zonder gat die door heen en weer gaande of cirkelvormige bewegingen over een onderliggende vlakke steen wordt gewreven. Deze bestaan in eenhandige (met halfronde loper) en tweehandige (met langwerpige loper) vormen. Rond 3000 v.Chr. werd de napjessteen gebruikt, waarvan er ook in Nederland bij onder andere Steenwijkerwold gevonden zijn. Dit is een soort mortier, waarin de zaden fijn gewreven werden. De Napoleonsmuts is een maalsteen, die in Midden-Europa tijdens de La Tène-periode (5de−1ste eeuw v. Chr.) gebruikt werd. De steen werd gemaakt van basaltlava uit de Eiffel en met de punt in de grond gestoken. (nl)
- Żarna – urządzenie do ręcznego mielenia zboża, złożone z dwóch kamieni, jednego nad drugim, z których górny jest ruchomy względem dolnego. (pl)
- Жо́рна, зменш. жоре́нця — пристрій для ручного і механізованого помолу збіжжя, а також руд, складений з двох каменів, одного над другим, з котрих горішній є рухомий над долішнім. Один камінь жорен називається жо́рно (прасл. *žъr̥ny, род. відм.*žъr̥nъve, що виводиться від пра-і.є. *gu̯er- — «важкий», «тяжкий»). (uk)
|
| rdfs:comment
|
- Žernov je pravěký ruční kamenný mlýnek na obilí. Žernov sestával ze sady dvou mlecích kamenů tvaru válcovitých disků. Spodní kámen (ležák) byl pevný; horní kámen (běhoun) byl na spodní kámen zabroušen a na ležáku se otáčel podél osového čepu. Mlýnek se roztáčel ručně, pomocí dřevěného kolíku zasazeného do otvoru na obvodu běhounu. Nejstarší žernovy nemají otvor pro kolík a předpokládá se proto, že byly roztáčeny pomocí řemene nebo provazu upevněného na obvodu běhounu. Obilí se do mlýnku sypalo středovým otvorem v běhounu, kolem čepu, který nevyplňoval celý prostor otvoru v běhounu. (cs)
- Manmuelejo aŭ manmuelilo estas grenmuelilo kiu estas propulsata per la mano. Ĝi konsistas el muelŝtono sur kiu kuŝas ronda ŝtono kun truo en la mezo, kiu estas turnata per anso. Oni trovis manmuelilojn eĉ el la ferepoko. (eo)
- El molino de mano (denominado también como molino portátil) es un instrumento de piedra diseñado para moler una pequeña cantidad de granos de cereal y convertirlos en sémola (o harina). Suelen ser de pequeño peso, y constan al menos de dos piezas. Una encima de la otra, estando la inferior fija. Su pequeño tamaño permite que pueda operarse a mano. Su uso fue descubierto en el periodo final del neolítico, comienzo de la Edad de los Metales. (es)
- Quern-stones are stone tools for hand-grinding a wide variety of materials. They are used in pairs. The lower stationary stone of early examples is called a saddle quern, while the upper mobile stone is called a muller, rubber or handstone. The upper stone was moved in a back-and-forth motion across the saddle quern. Later querns are known as rotary querns. The central hole of a rotary quern is called the eye, and a dish in the upper surface is known as the hopper. A handle slot contained a handle which enabled the rotary quern to be rotated. They were first used in the Neolithic era to grind cereals into flour. (en)
- 石臼（いしうす、英: quern-stones）とは、石製の臼のこと。 (ja)
- Żarna – urządzenie do ręcznego mielenia zboża, złożone z dwóch kamieni, jednego nad drugim, z których górny jest ruchomy względem dolnego. (pl)
- Жо́рна, зменш. жоре́нця — пристрій для ручного і механізованого помолу збіжжя, а також руд, складений з двох каменів, одного над другим, з котрих горішній є рухомий над долішнім. Один камінь жорен називається жо́рно (прасл. *žъr̥ny, род. відм.*žъr̥nъve, що виводиться від пра-і.є. *gu̯er- — «важкий», «тяжкий»). (uk)
- Der Mahlstein, auch Reibstein oder Handmühle genannt, ist ein Gerät zur Umwandlung von Körnern, primär der verschiedenen Getreidesorten in Mehl. Mahlsteine wurden auch zum Zerkleinern von Erz, Aufbereiten von Ton und Zerkleinern von Färbematerialien (Ocker) verwendet.Man unterscheidet zwischen den älteren Sattelmühlen, die hin- und herbewegt werden, und den jüngeren Drehmühlen. Ein Satz Mahlsteine besteht aus einem Läufer (bewegter oberer Mahlstein, auch Reibekugel genannt) und einem Unterlieger oder Lagerstein (unterer Mahlstein, unbeweglich). (de)
- Een kweern is een korenmolen die met de hand wordt rondgedraaid. Hij bestaat uit een liggende steen (de ligger) waarop een ronde steen (de loper) ligt, met een gat in het midden, die met een handvat wordt rondgedraaid. Er zijn al kweerns gevonden die teruggaan tot de ijzertijd. Een nog oudere vorm bestaat uit een loper zonder gat die door heen en weer gaande of cirkelvormige bewegingen over een onderliggende vlakke steen wordt gewreven. Deze bestaan in eenhandige (met halfronde loper) en tweehandige (met langwerpige loper) vormen. (nl)
|
_1934.jpg){kind=link}
_1934.jpg){kind=link}
