| dbo:abstract
|
- El federalisme busca que una entitat política o organització estigui formada per diferents organismes (estats, entitats, associacions, sindicats) que s'associen delegant algunes llibertats o poders propis a un altre organisme superior, a qui pertany la sobirania (estat federal o federació) i que conserven una certa autonomia, ja que algunes competències els pertanyen exclusivament. En altres paraules, és un sistema polític en el qual les funcions del govern estan repartides entre un grup d'estats associats, primerament, que després deleguen competències a un estat federal central. (ca)
- Federalismus je systém vládnutí na území, kde existuje dělba politické moci mezi ústředními orgány se sídlem v hlavním městě a orgány nižších administrativně-územních jednotek, které mohou mít různé názvy (stát, spolková země, kanton, provincie...). Zatímco rozhodující celostátní kompetence, například právo řídit měnový systém či přijímat zahraničněpolitické rozhodnutí, si vyhrazuje centrum, podřízené celky nejednou disponují významnou politickou autonomií (například v otázkách školství, zdravotnictví, sociálních zařízení, silniční infrastruktury apod.). (cs)
- Unter Föderalismus (von lateinisch foedus ‚Bund‘, ‚Bündnis‘) wird heute vorwiegend ein Organisationsprinzip verstanden, bei dem die einzelnen Glieder (Gliedstaaten) über eine begrenzte Eigenständigkeit und Staatlichkeit verfügen, aber zu einer übergreifenden Gesamtheit (Gesamtstaat) zusammengeschlossen sind. Oftmals wird der Begriff undifferenziert benutzt und sowohl auf Föderationen im engeren Sinne als auch auf Konföderationen angewandt. Als föderalistischer Staat, in der Literatur zuweilen auch Föderalstaat genannt, wird demzufolge ein Staat mit einer föderalen Verfassung bezeichnet. Er ist nach dem föderativen Prinzip (oder Bundesstaatsprinzip) aufgebaut und besteht somit aus Teilstaaten, die bestimmte (beschränkte) staatsrechtliche Kompetenzen ausüben, welche nicht vom Bund als Gesamtstaat abgeleitet sind. Neben dem Gesamtstaat besitzen daher auch die Gliedstaaten eines Bundesstaates in staatsrechtlicher Hinsicht eine eigene, originäre Hoheitsgewalt über die Bevölkerung in ihrem Territorium. Teilweise wird den Gliedern des Bundes ein Austrittsrecht eingeräumt, wobei das geschriebene Verfassungsrecht aber nicht notwendigerweise mit der Verfassungswirklichkeit übereinstimmen muss. Die „Prinzipienerklärung“ der UNO-Generalversammlung vom 24. Oktober 1970 schließt ein Recht auf Sezession im Rahmen des Selbstbestimmungsrechts der Völker weitgehend aus. (de)
- Federaciismo, ankaŭ Federalismo (de la vorto federacio, origine de la latina vorto foedus, genitive foedera „ligo“, „kontrakto“), foje ankaŭ neologisme nomata federismo, baze estas organiza principo, laŭ kiu la unuopaj membroj havas relativan suverenecon, sed tamen estas kunigitaj al komuna tuto. Aparte temas pri la strukturo de ŝtatoj kaj subŝtatoj. Ofte la termino nediferencite uziĝas kaj rilate al federacioj kaj al konfederacioj. Ofte, sed ne ĉiam, la membroj de federaciisma strukturo havas rajton je malmembriĝo, kaj eĉ se ekzistas konstitucie garantiita rajto pri eksiĝo el la strukturo, en praktiko povas pli malfacili realigi tian malmembriĝon kaj kompletan suvereniĝon. "Politika federaciismo" estas ŝtata organiza principo, laŭ kiu unuopaj subŝtatoj konsistigas federacion aŭ (signife malpli strikte ligite) konfederacion. La subŝtatoj en federacio rezignas pri sia ŝtata suvereneco, sed tenas memadministradon kaj memdecidadon en certaj temoj. La tegmenta ŝtato, decidas pri ĉiuj demandoj de la tuto kaj sia konsisto, dum la subŝtatoj memdecidas pri la temo de ilia kompetenco antaŭe interkonsentitaj kun la tegmenta ŝtato. La relativa aŭtonomio de la subŝtatoj estas esenca trajto de la federaciisma strukturo, plej ofte konstitucie fiksita, kaj ne simple rajtas esti forigita. Krome, "institucia federaciismo" estas aparte federaciisma strukturo de iuj neregistaraj organizaĵoj, kiel politikaj partioj, sportaj aŭ kulturaj asocioj, kiuj baze organiziĝas laŭ la limoj de la subŝtatoj, kaj transdonas iujn taskojn kaj kompetetencojn de la organizaĵo al nacia tegmenta organizaĵo, kiu en partoj de la aktivado povas memstare agi, en aliaj partoj tamen dependas de la membraj, subŝtate formitaj, organizaĵoj. (eo)
- Federalism is a mixed or compound mode of government that combines a general government (the central or "federal" government) with regional governments (provincial, state, cantonal, territorial, or other sub-unit governments) in a single political system, dividing the powers between the two. Federalism in the modern era was first adopted in the unions of states during the Old Swiss Confederacy. Federalism differs from confederalism, in which the general level of government is subordinate to the regional level, and from devolution within a unitary state, in which the regional level of government is subordinate to the general level. It represents the central form in the pathway of regional integration or separation, bounded on the less integrated side by confederalism and on the more integrated side by devolution within a unitary state. Examples of a federation or federal province or state include Argentina, Australia, Belgium, Bosnia & Herzegovina, Brazil, Canada, Germany, India, Iraq, Malaysia, Mexico, Micronesia, Nepal, Nigeria, Pakistan, Russia, Switzerland, UAE, and United States. Some characterize the European Union as the pioneering example of federalism in a multi-state setting, in a concept termed the "federal union of states". (en)
- Federalismoa (latinetik fœdus, "paktua") lurralde entitate ezberdinez osatutako estatuaren politika sistema bultzatzen duen dotrina da. Politika sistema horretan gauzatzen den estatuari federazio deritzo. Estatu federal edota errepublika federal izenez ezaguna eta normalean, sistema errepublikarra izaten du. Federazioak autogobernatzen diren lurralde-entitatez osaturik daude. Hauek , eskualde, erkidego, edo probintzia izena hartzen dute eta bakoitzak bere gobernua du. Gaur egun, federazio garrantzitsuenetakoak hauek dira: Ameriketako Estatu Batuak, Alemania, Mexiko, Argentina, Errusia eta Brasil. Federalismo izena hartzen duten zenbait antolaketa mota ezberdin badira, baina guztiek oinarrizko ezaugarriak dituzte:
* konstituzio idatzia, lurralde banaketa zehazten duen konstituzio idatzia izaten da gehienetan harreman federalak bideratzen dituena;
* zentralizaziorik eza, agintea ez du gune bakar batek izaten, eta botere erabakiak gune guztien artean hartzen dira;
* agintea lurraldeka banatua izatea, lurralde bakoitzeko taldeek eta lurralde guztiek beren ordezkariak dituzte, lurraldeen artean oreka izan dadin;
* batasunari eusteko elementuak, federalismoak harreman zuzenak bideratzen ditu biztanleen eta gobernu guztien artean;
* zentralizaziorik ez izateko elementuak, ezinbestekoa da lurraldeen arteko orekari eustea eta batak bestea ez zapaltzea;
* federalismoari eusteko elementuak, lurralde bakoitzak bere gobernua du, eta gobernuak askatasuna du nahi dituen aldaketak egin ahal izateko, federalismoa gehienetan nazio bakarraren inguruan biltzeko gogotik sortua da. Zenbait herritan naziotasuna historiatik datorkie, Alemanian adibidez, baina besteetan berria da neurri batean (Estatu Batuetan, Australian, Kanadan eta Suitzan), eta federalismoa elkarren artetik bereizten ari ziren talde nazionalistak nolabait bilduta mantentzeko eratu zen. India, Malaysia eta Nigeriako sistema federala arriskuan dago, herri horietan nazio bakarraren sentipenik ez dagoelako. (eu)
- El federalismo es una doctrina política que busca que una entidad política u organización esté formada por organismos (estados, organizaciones, agrupaciones, sindicatos, etc) que se asocian delegando algunas libertades o poderes propios a otro organismo superior, a quien pertenece la soberanía (Estado federado o federación) y que conservan una cierta autonomía, ya que algunas competencias les pertenecen exclusivamente. En otras palabras, es un sistema político en el cual las funciones del gobierno están repartidas entre un grupo de Estados asociados, en primer lugar, que luego delegan competencias a un Estado federal central.[cita requerida] (es)
- Le fédéralisme, du latin fœdus, « renvoie à l'ensemble des caractéristiques et des pratiques institutionnelles des systèmes politiques fédéraux ainsi qu’aux théories politiques qui ont été construites pour en rendre compte ou pour les promouvoir ». Le fédéralisme est un système d’organisation, d’administration et de gouvernement dans lequel l’État est organisé en fédération et partage avec les États fédérés les diverses compétences constitutionnelles : législatives, juridictionnelles et administratives (par exemple, à des degrés différents : Belgique, Suisse, Allemagne, Australie, États-Unis, Canada, États fédérés de Micronésie, Émirats arabes unis, Brésil, Argentine, Nigeria, Inde, Mexique, Union des Comores, fédération de Russie). Lorsqu'il concerne une forme d'organisation de l'État, il s'oppose à l'État unitaire. La séparation des pouvoirs se fait alors entre États fédérés et État fédéral, selon les modalités organisées par une constitution fédérale. Une fédération peut naître de la réunion de plusieurs États au sein d'un même État fédéral ou par la scission d'un État unitaire en plusieurs entités fédérées. La dualité étatique ainsi créée renvoie à une double loyauté des citoyens : l'une à l'égard de la fédération, l'autre à l'égard de l'État membre, comme l'expliquèrent les intellectuels américains à l'origine de la conception moderne du fédéralisme tel Alexander Hamilton, dont la tâche consista justement à dépasser le dogme de l'unité absolue de l'État qui demeure valable pour les États unitaires. (fr)
- Federalisme adalah sebuah konsep politik di mana sekelompok anggota terikat bersama-sama melalui perjanjian (Latin: foedus, perjanjian) dengan kepala perwakilan pemerintahan. Istilah "federalisme" juga digunakan untuk menggambarkan suatu sistem pemerintahan di mana kedaulatan secara konstitusional dibagi antara pemerintah pusat dan pemerintah daerah (seperti negara bagian atau provinsi). Federalisme adalah sistem berdasarkan aturan demokratis dan lembaga-lembaga di mana kekuasaan untuk memerintah dibagi antara pemerintah pusat dan pemerintah provinsi/negara bagian, menciptakan apa yang sering disebut federasi. Wikimedia Commons memiliki media mengenai Federalism.
* l
* b
* s (in)
- Il federalismo indica la condizione di un insieme di entità autonome, legate però tra loro dal vincolo di un patto (in latino, appunto, foedus, "patto, alleanza"). L'accezione comune del termine appartiene all'ambito politico: il federalismo è la dottrina che appoggia e favorisce un processo di unione tra diversi Stati (a volte denominati anche soggetti federali, Länder, commonwealth, territori, province, ecc.) con una Costituzione e un governo comune, ma che mantengono però in diversi settori le proprie leggi. L'unità che si viene a creare è spesso chiamata federazione (mentre quando manchino anche una Costituzione condivisa e un governo comune si parla di confederazione). I due livelli in cui è costituzionalmente diviso il potere sono distinti tra loro e sia il governo centrale, sia i singoli Stati federati, hanno sovranità nelle rispettive competenze. I sostenitori di questo sistema politico vengono chiamati federalisti. I diversi membri di questo insieme possono riconoscersi nell'autorità di un capo che li rappresenti tutti (un monarca, un capo di governo, o anche - in un contesto trascendente - una divinità), oppure convergere in un'assemblea generale. In senso più ampio, inoltre, soprattutto nel dibattito politico italiano, si parla spesso di federalismo in riferimento ad un crescente decentramento nella gestione pubblica dell'amministrazione dello Stato, in cui si vorrebbe attribuire ai singoli enti locali una maggiore autonomia nella raccolta delle imposte e nell'amministrazione delle proprie entrate e delle spese. (it)
- Het federalisme is een staatsvorm waarin de soevereiniteit wordt gedeeld tussen het centrale, nationale of federale niveau en de deelstaten. Aan de afzonderlijke delen (deelstaten) wordt vaak een relatief grote mate van zelfstandigheid toegekend. In federaties die ooit zijn gesticht door destijds zelfstandige staten – dit geldt bijvoorbeeld voor Zwitserland en de Verenigde Staten van Amerika – bestaat het nationale of federale niveau slechts bij de gratie van die deelstaten. In zogenaamde 'federaties' die vanuit een centrale macht zijn ontstaan – bijvoorbeeld de Russische Federatie – geldt dit minder of niet. Een staat die als federatie is ingericht heet een bondsstaat of federale staat. De soevereiniteit is dus verdeeld tussen het geheel (de federale staat, de nationale overheid) en de delen (de (deel)staten, Länder, kantons) die deels ook hun eigen rechtsordening hebben. (nl)
- 연방주의(Federalism)는 국가 통치 이념으로 지방정부보다 중앙정부의 전체의 이익을 내세우는 통합 이념이면서 한편으로는 정반대로 이러한 통합된 권력을 다시 지방정부를 통해 시민(또는 국민) 절대다수의 민의에 의해 운용될 수 있게 하는 분권의 장치로서 이해된다. 예를 들면 미국은 건립 때부터 중앙 정부와 지방 정부간 권력이 나뉜 연방으로 정부를 구성하여 왔다. 미국 연방 헌법을 작성할 당시 연방주의자와 반 연방주의자 간의 갈등이 심하였고 이 대립이 헌법에 잘 나타나 있다. 그리하여 미국 중앙 정부는 헌법에 명시된 권한만 가지게 되었고 나머지 권한은 주에 귀속되는 체계를 확립하였다. 중앙정부가 절대적인 권한을 가진 것이 아닌 지방정부와 다른 영역에서 통치권을 행사하는 식으로 통치구조가 형성되었다. (ko)
- 連邦主義（れんぽうしゅぎ、英: Federalism）は、主権の多くを中央政府から地方政府に委譲し、複数の邦（国家）の連合体としての国家（連邦）を形成する事を目的とする政治思想を指す。この主義に則った国家制度を連邦制といい、それを支持する立場の人間を、連邦主義者（れんぽうしゅぎしゃ、英: Federalist）と呼ぶ。 なお、契約神学（Federal Theology）は、神の前で誓約する共同体を信仰の基礎とするカルヴァン主義の立場を意味する（会衆派教会など）。アメリカ連邦制の基礎の一つとなったメイフラワー誓約には、契約神学の影響がある。 (ja)
- Federalizm – przeciwieństwo unitaryzmu (tj. dążenia do utworzenia hegemonialnego państwa) i centralizmu (tj. dążności do podporządkowania jednemu ośrodkowi władzy). Zakłada on, że władza, i procesy decyzyjne są podejmowane na tyle blisko danych społeczności, na ile jest to możliwe. Idee i postulaty federalizmu uzasadniają rozwiązanie problemów gospodarczych, politycznych i narodowościowych przez tworzenie państw złożonych lub związków państw. Przeciwieństwem państw złożonych są jednolite – unitarne (np. Polska, Bułgaria, Finlandia). Związki między państwami lub państwa złożone mogą występować w formie unii personalnej, unii realnej, konfederacji i federacji. (pl)
- Федералізм — державно-правна думка і система, також рух, спрямований на утворення союзних держав з князівств, із земель, із штатів, … — федерацій, які є формою інтеграції близьких географічно, споріднених історично й культурно та зв'язаних іншими інтересами країв у одне ціле при передачі частини владних повноважень федеральному центру і збереженні самоуправління й державного статусу складових частин. Деякі унітарні, зокрема багатонаціональні держави, в яких є нації, які ще не скористалися правом на самовизначення, намагаються через федералізм уникнути фрагментації і зберегти єдність, при чому творяться самоуправні складові державні одиниці за національними ознаками. Модерні федерації датуються з часу утворення США (1787); найстаршою федерацією, що досі існує, є Швейцарія, яка виникла за середньовіччя з окремих держав-кантонів, через конфедеральний союз до сучасної федеральної держави, в трьох кантонах якої мешкають громадяни етнічно належні націям, які вже скористалися правом нації на самовизначення: німці, французи, італійці. Держави-члени федерації об'єднуються на рівних правах, а прероґативи і влада надрядної (спільної) держави та її членів визначені та гарантовані конституцією. Функцією федерації є децентралізація політичної системи й деконцентрація влади. Федерація становить вищу форму автономії (автономізму) і є вислідом змагання до самоуправління. Унітарні країни, в яких відсутні етноси, які ще не мають власних держав і в яких нація вперше скористалася правом на самовизначення, самодержавні структури та імперські концепції заперечують Федералізм, а демократичні системи, зокрема республіканські та ліберально-конституційні доктрини, сприяють йому у випадку компактного проживання етносу який ще не скористався правом на самовизначення. (uk)
- Federalism är ett politiskt system där makten är uppdelad på olika nivåer. Enheter på lokal eller regional nivå har beslutanderätt på central nivå genom en parlamentarisk församling, detta till skillnad från en enhetsstat där parlamentet har beslutanderätt över de regionala/lokala enheterna. I en federal stat har lokala/regionala myndigheter stor frihet att själva utforma politiken på sin nivå. Exempelvis USA, Tyskland, Ryssland, Kanada är länder med federalt styre. Federalism tillämpas i länder som är federationer (se den artikeln för en lista). Vid partistämman 2003 uttalade sig svenska Centerpartiet för federalism. Ordet federalism är bildat på latinets foedus vilket betyder ungefär "fördrag" eller "förbund". (sv)
- 联邦主义（英文：Federalism）是一种一组成员联合在一起并有一个最高级治理机构的政治哲学，是國家政府與地區政府分享憲制上的主權，以及擁有不同事項的管轄權的政治體系。現在，澳大利亚、巴西和印度等都是实行联邦制的国家，而美國是實行了聯邦制最長久的國家。一般而言聯邦主義有以下分類：
* 合作联邦制（或州际联邦制）：合作联邦制是一种联邦政府、 邦政府、州政府、區域政府一起互相合作解决共同问题的制度。 德国和欧盟是特有的例子，因为德国的邦政府在联邦参议院拥有直接代表，而欧盟理事会由欧盟各个成员国各派一名代表组成。这样下级政府就直接高度介入到联邦一级的政策制定。
* 二元联邦制：二元联邦制指的是联邦政府和邦政府的权力有一个清晰的划分。 (zh)
- Федерали́зм (фр. fédéralisme, восходит к лат. foedus «договор, союз») — основной принцип федерации, признание политическим идеалом федеративной организации государства, стремление либо объединить несколько отдельных государств (стран) в одну федерацию, либо обратить унитарное государство в федеративное. Федерализм является формой управления. Федералисты — сторонники федеративной организации либо их государства, либо всех государств вообще. В первой половине XIX века среди демократов и радикалов было довольно широко распространено верование в наступление такого времени, «когда народы, распри позабыв, в единую семью соединятся»; таково, по словам Пушкина, было убеждение Мицкевича, так думали и многие другие; убежденным сторонником этой идеи был Мадзини. Однако в таком общем виде это верование не послужило к созданию на его почве какой бы то ни было организованной группы; только в применении к определенным государствам федерализм не раз являлся объединяющим началом сильных партий. Во время французской революции 1792—1793 годов, федералисты то же, что жирондисты в противоположность монтаньярам-унитаристам. В Европе «федералистами» («федералами») иногда называют тех, кто выступает за общее федеральное правительство, с распределенными властями на региональном, национальном и наднациональном уровнях. Европейский федерализм возник в послевоенной Европе, и одной из наиболее важных инициатив в этом направлении была речь Уинстона Черчилля в Цюрихе в 1946 году. (ru)
|
| rdfs:comment
|
- El federalisme busca que una entitat política o organització estigui formada per diferents organismes (estats, entitats, associacions, sindicats) que s'associen delegant algunes llibertats o poders propis a un altre organisme superior, a qui pertany la sobirania (estat federal o federació) i que conserven una certa autonomia, ja que algunes competències els pertanyen exclusivament. En altres paraules, és un sistema polític en el qual les funcions del govern estan repartides entre un grup d'estats associats, primerament, que després deleguen competències a un estat federal central. (ca)
- Federalismus je systém vládnutí na území, kde existuje dělba politické moci mezi ústředními orgány se sídlem v hlavním městě a orgány nižších administrativně-územních jednotek, které mohou mít různé názvy (stát, spolková země, kanton, provincie...). Zatímco rozhodující celostátní kompetence, například právo řídit měnový systém či přijímat zahraničněpolitické rozhodnutí, si vyhrazuje centrum, podřízené celky nejednou disponují významnou politickou autonomií (například v otázkách školství, zdravotnictví, sociálních zařízení, silniční infrastruktury apod.). (cs)
- El federalismo es una doctrina política que busca que una entidad política u organización esté formada por organismos (estados, organizaciones, agrupaciones, sindicatos, etc) que se asocian delegando algunas libertades o poderes propios a otro organismo superior, a quien pertenece la soberanía (Estado federado o federación) y que conservan una cierta autonomía, ya que algunas competencias les pertenecen exclusivamente. En otras palabras, es un sistema político en el cual las funciones del gobierno están repartidas entre un grupo de Estados asociados, en primer lugar, que luego delegan competencias a un Estado federal central.[cita requerida] (es)
- 연방주의(Federalism)는 국가 통치 이념으로 지방정부보다 중앙정부의 전체의 이익을 내세우는 통합 이념이면서 한편으로는 정반대로 이러한 통합된 권력을 다시 지방정부를 통해 시민(또는 국민) 절대다수의 민의에 의해 운용될 수 있게 하는 분권의 장치로서 이해된다. 예를 들면 미국은 건립 때부터 중앙 정부와 지방 정부간 권력이 나뉜 연방으로 정부를 구성하여 왔다. 미국 연방 헌법을 작성할 당시 연방주의자와 반 연방주의자 간의 갈등이 심하였고 이 대립이 헌법에 잘 나타나 있다. 그리하여 미국 중앙 정부는 헌법에 명시된 권한만 가지게 되었고 나머지 권한은 주에 귀속되는 체계를 확립하였다. 중앙정부가 절대적인 권한을 가진 것이 아닌 지방정부와 다른 영역에서 통치권을 행사하는 식으로 통치구조가 형성되었다. (ko)
- 連邦主義（れんぽうしゅぎ、英: Federalism）は、主権の多くを中央政府から地方政府に委譲し、複数の邦（国家）の連合体としての国家（連邦）を形成する事を目的とする政治思想を指す。この主義に則った国家制度を連邦制といい、それを支持する立場の人間を、連邦主義者（れんぽうしゅぎしゃ、英: Federalist）と呼ぶ。 なお、契約神学（Federal Theology）は、神の前で誓約する共同体を信仰の基礎とするカルヴァン主義の立場を意味する（会衆派教会など）。アメリカ連邦制の基礎の一つとなったメイフラワー誓約には、契約神学の影響がある。 (ja)
- 联邦主义（英文：Federalism）是一种一组成员联合在一起并有一个最高级治理机构的政治哲学，是國家政府與地區政府分享憲制上的主權，以及擁有不同事項的管轄權的政治體系。現在，澳大利亚、巴西和印度等都是实行联邦制的国家，而美國是實行了聯邦制最長久的國家。一般而言聯邦主義有以下分類：
* 合作联邦制（或州际联邦制）：合作联邦制是一种联邦政府、 邦政府、州政府、區域政府一起互相合作解决共同问题的制度。 德国和欧盟是特有的例子，因为德国的邦政府在联邦参议院拥有直接代表，而欧盟理事会由欧盟各个成员国各派一名代表组成。这样下级政府就直接高度介入到联邦一级的政策制定。
* 二元联邦制：二元联邦制指的是联邦政府和邦政府的权力有一个清晰的划分。 (zh)
- Unter Föderalismus (von lateinisch foedus ‚Bund‘, ‚Bündnis‘) wird heute vorwiegend ein Organisationsprinzip verstanden, bei dem die einzelnen Glieder (Gliedstaaten) über eine begrenzte Eigenständigkeit und Staatlichkeit verfügen, aber zu einer übergreifenden Gesamtheit (Gesamtstaat) zusammengeschlossen sind. Oftmals wird der Begriff undifferenziert benutzt und sowohl auf Föderationen im engeren Sinne als auch auf Konföderationen angewandt. (de)
- Federaciismo, ankaŭ Federalismo (de la vorto federacio, origine de la latina vorto foedus, genitive foedera „ligo“, „kontrakto“), foje ankaŭ neologisme nomata federismo, baze estas organiza principo, laŭ kiu la unuopaj membroj havas relativan suverenecon, sed tamen estas kunigitaj al komuna tuto. Aparte temas pri la strukturo de ŝtatoj kaj subŝtatoj. Ofte la termino nediferencite uziĝas kaj rilate al federacioj kaj al konfederacioj. (eo)
- Federalism is a mixed or compound mode of government that combines a general government (the central or "federal" government) with regional governments (provincial, state, cantonal, territorial, or other sub-unit governments) in a single political system, dividing the powers between the two. Federalism in the modern era was first adopted in the unions of states during the Old Swiss Confederacy. (en)
- Federalismoa (latinetik fœdus, "paktua") lurralde entitate ezberdinez osatutako estatuaren politika sistema bultzatzen duen dotrina da. Politika sistema horretan gauzatzen den estatuari federazio deritzo. Estatu federal edota errepublika federal izenez ezaguna eta normalean, sistema errepublikarra izaten du. Federazioak autogobernatzen diren lurralde-entitatez osaturik daude. Hauek , eskualde, erkidego, edo probintzia izena hartzen dute eta bakoitzak bere gobernua du. Gaur egun, federazio garrantzitsuenetakoak hauek dira: Ameriketako Estatu Batuak, Alemania, Mexiko, Argentina, Errusia eta Brasil. (eu)
- Le fédéralisme, du latin fœdus, « renvoie à l'ensemble des caractéristiques et des pratiques institutionnelles des systèmes politiques fédéraux ainsi qu’aux théories politiques qui ont été construites pour en rendre compte ou pour les promouvoir ». Le fédéralisme est un système d’organisation, d’administration et de gouvernement dans lequel l’État est organisé en fédération et partage avec les États fédérés les diverses compétences constitutionnelles : législatives, juridictionnelles et administratives (par exemple, à des degrés différents : Belgique, Suisse, Allemagne, Australie, États-Unis, Canada, États fédérés de Micronésie, Émirats arabes unis, Brésil, Argentine, Nigeria, Inde, Mexique, Union des Comores, fédération de Russie). (fr)
- Federalisme adalah sebuah konsep politik di mana sekelompok anggota terikat bersama-sama melalui perjanjian (Latin: foedus, perjanjian) dengan kepala perwakilan pemerintahan. Istilah "federalisme" juga digunakan untuk menggambarkan suatu sistem pemerintahan di mana kedaulatan secara konstitusional dibagi antara pemerintah pusat dan pemerintah daerah (seperti negara bagian atau provinsi). Federalisme adalah sistem berdasarkan aturan demokratis dan lembaga-lembaga di mana kekuasaan untuk memerintah dibagi antara pemerintah pusat dan pemerintah provinsi/negara bagian, menciptakan apa yang sering disebut federasi. (in)
- Il federalismo indica la condizione di un insieme di entità autonome, legate però tra loro dal vincolo di un patto (in latino, appunto, foedus, "patto, alleanza"). L'accezione comune del termine appartiene all'ambito politico: il federalismo è la dottrina che appoggia e favorisce un processo di unione tra diversi Stati (a volte denominati anche soggetti federali, Länder, commonwealth, territori, province, ecc.) con una Costituzione e un governo comune, ma che mantengono però in diversi settori le proprie leggi. (it)
- Federalizm – przeciwieństwo unitaryzmu (tj. dążenia do utworzenia hegemonialnego państwa) i centralizmu (tj. dążności do podporządkowania jednemu ośrodkowi władzy). Zakłada on, że władza, i procesy decyzyjne są podejmowane na tyle blisko danych społeczności, na ile jest to możliwe. (pl)
- Het federalisme is een staatsvorm waarin de soevereiniteit wordt gedeeld tussen het centrale, nationale of federale niveau en de deelstaten. Aan de afzonderlijke delen (deelstaten) wordt vaak een relatief grote mate van zelfstandigheid toegekend. In federaties die ooit zijn gesticht door destijds zelfstandige staten – dit geldt bijvoorbeeld voor Zwitserland en de Verenigde Staten van Amerika – bestaat het nationale of federale niveau slechts bij de gratie van die deelstaten. In zogenaamde 'federaties' die vanuit een centrale macht zijn ontstaan – bijvoorbeeld de Russische Federatie – geldt dit minder of niet. (nl)
- Федерали́зм (фр. fédéralisme, восходит к лат. foedus «договор, союз») — основной принцип федерации, признание политическим идеалом федеративной организации государства, стремление либо объединить несколько отдельных государств (стран) в одну федерацию, либо обратить унитарное государство в федеративное. Федерализм является формой управления. Во время французской революции 1792—1793 годов, федералисты то же, что жирондисты в противоположность монтаньярам-унитаристам. (ru)
- Federalism är ett politiskt system där makten är uppdelad på olika nivåer. Enheter på lokal eller regional nivå har beslutanderätt på central nivå genom en parlamentarisk församling, detta till skillnad från en enhetsstat där parlamentet har beslutanderätt över de regionala/lokala enheterna. I en federal stat har lokala/regionala myndigheter stor frihet att själva utforma politiken på sin nivå. Exempelvis USA, Tyskland, Ryssland, Kanada är länder med federalt styre. Federalism tillämpas i länder som är federationer (se den artikeln för en lista). (sv)
- Федералізм — державно-правна думка і система, також рух, спрямований на утворення союзних держав з князівств, із земель, із штатів, … — федерацій, які є формою інтеграції близьких географічно, споріднених історично й культурно та зв'язаних іншими інтересами країв у одне ціле при передачі частини владних повноважень федеральному центру і збереженні самоуправління й державного статусу складових частин. Деякі унітарні, зокрема багатонаціональні держави, в яких є нації, які ще не скористалися правом на самовизначення, намагаються через федералізм уникнути фрагментації і зберегти єдність, при чому творяться самоуправні складові державні одиниці за національними ознаками. (uk)
|
.JPG){kind=link}
.jpg){kind=link}
