| dbo:abstract
|
- Kmen je hlavní dřevnatá část organismu dřevin, zejména stromů, vyrůstající z kořenové části. Z kmene se oddělují větve, nahoře je zakončen vrcholovým pupenem. Kmeny stromů nakloněné větrem Kmen přirozeně roste svisle, v závislosti na přírodních podmínkách však může nastat například náklon kmenu v místě, kde vane často dostatečně silný vítr s jedním převládajícím směrem – k tomu dochází mj. poblíž mořského pobřeží. Povrch kmene tvoří kůra, jejíž zbarvení a morfologie jsou charakteristickými rysy příslušných druhů. Dosáhne-li větší tloušťky, nazývá se borka; zvláštním druhem kůry je korek. Pod kůrou je lýko (floém), které ji odděluje od nosné dřevní části, která obsahuje xylém. Kmenem stromu proudí v cévách míza přenášející živiny rozpuštěné ve vodě. Kmen je nejdůležitější část stromů z hlediska využití – např. ve stavebnictví, pro výrobu nábytku, papíru nebo jako palivo. V minulosti se ze silných kmenů vyráběly dlabané čluny – monoxyly. Obvod kmene se zvyšuje s věkem stromu a jeho stáří lze určit pomocí vrstevnaté struktury dřeva – jeden letorost odpovídá jednomu roku. Letorosty navíc bývají nestejně široké; šířky závisí na klimatických podmínkách v příslušném roce a jejich souslednost je proto charakteristická pro určité období. Toho využívá vědecký obor dendrochronologie. Největší známý obvod měřící přes 42 metrů má tisovec Montezumův zvaný „Tulský strom“ rostoucí v mexickém městě Santa María del Tule ve státě Oaxaca. V Čechách měla největší obvod přes 11 metrů Tatrovická lípa. Největší objemy kmenů mají sekvojovce obrovské. Kmeny pravěkých stromů se vzácně dochovaly jako araukarity, zkameněliny – zkamenělá dřeva. U ovocných stromů se používá metoda roubování – na zakrácený kmen, podnož, se roubují pro vylepšení odolnosti a růstových podmínek stromů. (cs)
- الجذع هو أحد أجزاء النبات والذي يحمل الأغصان ويتصل في أسفله بالجذر. وتقطع جذوع الأشجار لإنتاج الخشب. ويسمى أيضا بالساق الخشبي (طالع ساق النبات). ويُسمَّى جذع الشجرة العظيمة جَذَاة. (ar)
- En botànica, el tronc és la part principal de la tija d'un arbre, situada entre les arrels i l'enforcadura de les branques principals, on comença la capçada. Està constituït per dues parts: la fusta, o teixit llenyós, al centre, i l'escorça a la perifèria. En el cas de les palmeres, el tronc, amb una estructura particular, sense ramificació i amb un diàmetre constant, s'anomena estípit. S'anomena rabassa, a la part del tronc d'un arbre o d'un arbust coberta per la terra, i de la qual arrenquen les arrels. Quan l'arbre mor, el tronc és la part que es descompon més lentament; el grau de descomposició depèn de la duresa de la fusta i de si està més o menys exposat a la humitat. Els troncs morts tenen un paper important en l'ecosistema forestal. Alguns troncs s'han fossilitzat dins la torba o bé han acabat mineralitzats i transformats en roca. L'explotació industrial de la fusta es fa principalment aprofitant els troncs, mentre que les branques grosses són útils per fer aglomerat o pasta de paper. El tronc tallat del qual s'han separat la brancada i les arrels i del qual es poden treure peces de fusta com bigues o posts s'anomena roll. La part inferior del tronc que roman a terra amb les arrels quan es talla l'arbre és el soc, o la soca; aquest darrer mot de vegades s'utilitza també per designar el tronc sencer. Dels brots que surten espontàniament d'una soca tallada se'n diu tanys. Excepte en alguns boscos equatorials, el tall transversal d'un tronc fa que apareguin els anells anuals, deguts al creixement estacional del teixit llenyós, més actiu a la primavera que a la tardor. Si es compten els anells es pot conèixer l'edat de l'arbre talat. L'estudi d'aquests anells és a la base de la dendrocronologia. Sota el cobricel que formen les branques i el fullatge de les capçades dels arbres d'un bosc, els troncs van perdent les branques baixes de manera natural, començant per les de més avall. És el fenomen conegut com la . Però, en moltes espècies, una exposició sobtada a la llum –posterior a una arrencada natural d'arbres (a causa del vent o la neu) o a una tala– pot fer que el tronc –a partir de meristemes de l'escorça, activats per la llum– es cobreixi de noves branques anomenades brots epicòrmics. Això també passa quan s'obre una clariana, una rasa o un tallafoc, en què el fenomen es dona en els troncs que es troben al límit de l'espai obert que s'ha practicat. Aquests brots poden disminuir la qualitat de la fusta –amb nous nusos perifèrics– o, a llarg terme, desequilibrar alguns arbres. (ca)
- Trunko estas botanike la plej dika, porta parto de arbo. Ĝi estas ligna kaj kaj ordinare vertikala, sub kiu kreskas radikoj kaj el kiu diskrekas la branĉoj. Trunko estas anatomie kaj histologie la ĉefa parto de homa kaj besta korpo, rigardata aparte de la kapo kaj de la membroj (vidu la artikolon torso). Pri sangocirkula sistemo, trunko estas la ĉefa parto de arterio, vejno, nervo ks, de kiu disiĝas pluraj branĉoj (laŭ NPIV). (eo)
- En botánica, el término tronco se refiere al principal elemento estructural de un árbol que soporta las ramas y todo el resto del mismo (hojas, flores, frutos, etc.). A su vez, las raíces se insertan en el suelo y le sirven de fundamento a todo el árbol. El tronco está cubierto por la corteza que, al igual que la piel en los seres humanos y otras especies animales, le sirve de protección a la parte leñosa del tronco, que constituye uno de los recursos renovables más importantes que se obtienen en la naturaleza, la madera. El tronco es un tipo leñoso de tallo, el más frecuente en las plantas maderables, es decir, en las especies forestales. Presenta innumerables formas, constitución, estructura y usos. (es)
- Botanikan, enborra, zuhaitz eta zuhaixketan, sustraien eta adar nagusien artean gertatzen den zurtoinaren zatia da. Enborrak bost zati nagusi ditu: azala, barne-azala, cambiuma, zurgizena eta zurgiharra. (eu)
- Is éard is tamhan ann ná cuid den chrann. Tacaíonn sé leis na craobhacha, agus tacaíonn na leis. Príomhchuid an ghais atá ann. Uaireanta, cailleann tamhain faoin gceannbhrat a gcraobhacha íochtair: cineál uathphrúnála. (ga)
- En botanique, un tronc est la partie principale de la tige simple d'un arbre ou arbuste, généralement verticale et sans ramification sur une hauteur importante, située entre les racines et le houppier, supporté par les branches maîtresses. Le tronc est constitué de deux parties, le bois, tissu ligneux, au centre, et l'écorce en périphérie. Le tronc occupe la même fonction que les branches, mais les relie aux racines. Sous le couvert de la canopée, les troncs perdent naturellement leurs branches basses en commençant par celles du bas. C'est le phénomène dit d’autoélagage. Mais chez de nombreuses essences, une brutale mise en lumière à la suite d'un chablis, une coupe rase ou coupe conservant des semenciers, le tronc peut alors - à partir de méristèmes de l'écorce, activés par la lumière, se couvrir de nouvelles branches qu'on appelle des gourmands. Il en va de même lors d'une création d'une lisière (de route, canal, etc. pour les troncs qui se trouveront sur la lisière). Ces gourmands peuvent diminuer la qualité du bois (nouveaux nœuds en périphérie) ou à terme déséquilibrer certains arbres. (fr)
- In botany, the trunk (or bole) is the stem and main wooden axis of a tree, which is an important feature in tree identification, and which often differs markedly from the bottom of the trunk to the top, depending on the species. The trunk is the most important part of the tree for timber production. (en)
- 나무줄기 또는 목본경(木本莖)은 목질로 된 줄기로, 나무에서 가지를 치고 잎이 돋아나게 하는 굵은 부분이다. 수간(樹幹)이라고도 부른다. 뿌리와 가까운 밑동을 포함하며, 열매를 맺은 뒤에도 마르지 않는다. 주로 부름켜로 2차 비대 생장을 하는 목본식물에서 보이지만, 종려나 다른 외떡잎식물 등 비목본식물에서도 발견된다. 이 부분 자체를 건드리지 않은 그대로의 나무는 통나무로 부른다. (ko)
- De stam is de verhoute hoofdstengel van de boom, het centrale gedeelte van een boom. De stam wordt gedragen door de wortels en draagt zelf de kroon met de takken. (nl)
- 樹幹（じゅかん、Trunk）は、木の主要構造部分で、枝を支え、根に直接つながって支えられている。樹幹を覆う部分は樹皮と呼ばれ、樹皮は木の種類によって違い、種の判別にとって重要である。樹幹は、「真の」木の他にも、ヤシやその他の単子葉植物でも見られ、内部の生理はそれぞれの場合によって異なる。全ての植物で、樹幹は二次成長（単子葉植物の場合は擬二次成長）によって年々太くなる。樹幹は、日焼け等のダメージに弱い。 (ja)
- Pień drzewa – gruba, zdrewniała łodyga drzew. Powstaje wskutek corocznego przyrastania na wysokość i na grubość. U drzewiastych form nagozalążkowych i dwuliściennych pień zakończony jest koroną. U nielicznych, drzewiastych jednoliściennych pień kończy się pąkiem wierzchołkowym. Na skutek skrócenia międzywęźli na szczycie pnia powstaje gęsty pióropusz liści. Powstanie pnia jest efektem działania merystemów bocznych, czyli kambium i felogenu. Pień wszystkich form drzewiastych pokryty jest korkiem, powstałym przez odkładanie komórek felogenu na zewnątrz. U niektórych gatunków drzew felogen działa przez wiele lat, stale powiększając swój obwód. W efekcie powstaje gładka i niezłuszczająca się warstwa korka. Większość gatunków drzew wykształca warstwę felogenu działającą tylko przez pewien czas, po którym wszystkie komórki merystemu korkowacieją i obumierają. Kolejne warstwy felogenu wykształcają się w głębszych warstwach kory pierwotnej. Nowe warstwy korka odcinają od dopływu wody i soli mineralnych tkanki leżące na zewnątrz, co prowadzi do powstania martwicy korkowej. Martwica może się łuszczyć i odpadać. Tak jest w przypadku pnia brzozy. U innych drzew martwica jest zwarta, a w wyniku zwiększania obwodu pnia pęka, tworząc bruzdy. Pień drzewa u samej swej podstawy (na styku z glebą) tworzy szyję korzeniową, czyli charakterystyczne zgrubienie. Drzewa wytwarzają pnie w formie strzały lub kłody. Pień drzewa na przekroju poprzecznym ma najczęściej kształt zbliżony do okrągłego. Kształt na przekroju podłużnym promieniowym, przebiegającym przez rdzeń jest zależny od wieku drzewa, jego gatunku, miejsca biosocjalnego w drzewostanie i wielu innych czynników. W klasycznej dendrometrii kształt pnia był przyrównywany do stożka, neiloidy lub paraboloidy. Na przekroju poprzecznym pnia widoczna jest w części środkowej ciemniejsza twardziel, następnie jaśniejszy biel i dalej tkanka korkotwórcza (felogen), korek i korowina. (pl)
- Nas plantas, um tronco é um tipo de caule lenhoso, resistente, cilíndrico ou cônico e também mais largo na base que no topo, com ramificações, que se formam a partir de certa altura. É o caule exclusivo das árvores. Os caules lenhosos designados por espique, estipe ou estípite são freqüentemente na linguagem corrente denominados de troncos. Por exemplo, não se deveria dizer "o tronco de uma palmeira" mas, sim: "o espique de uma palmeira" ou, em caso de dúvida, apenas "o caule de uma palmeira". Mas espique também significa uma raiz que tem o caule com forma cónica e com ramos só a partir de certa altura. (pt)
- En stock eller timmerstock är en avverkad trädstam eller sågtimmer. Sågtimmer avverkas av de flesta träslag, det vanligaste i Skandinavien är gran eller tall. Av lövträden är ek och björk vanligast. Stocken kapas i längder från tre till sex meter och med en minsta toppdiameter av 13 cm under bark, av vilka man gör trävaror. Stock med mindre diameter kallas klentimmer och används till regelvirke. Stock med felaktigheter som inte klassas som timmer görs till massaved för vidareförädling till cellulosa, eller ved eller flis. (sv)
- Ствол — главный, осевой, радиально-симметричный, вегетативный орган растения, стебель древесных или древовидных (напр. пальмы) растений. Для ствола дерева характерна форма, близкая к цилиндрической, имеющая некоторый сбег — постепенное уменьшение диаметра к вершине. Ствол с сильным сбегом по всей высоте называется сбежистым, только в нижней, комлевой части — закомелистым. Также у ствола бывают и другие недостатки формы и строения. Часть ствола дерева, остающаяся после его спиливания и включающая в себя его корни, именуется пнём. (ru)
- Сто́вбур, у ботаніці — основне стебло дерева, зазвичай вертикальне, що є його основним структурним елементом. Стовбур безпосередньо приєднаний до коріння своєю нижньою частиною і у свою чергу підтримує гілки. Поверхня стовбура вкрита корою, що є важливою діагностичною особливістю в ототожненні дерева, яка часто відрізняється між нижньою та верхньою частиною стовбура, залежно від виду. Стовбур — найголовніша частина дерева для виробництва лісоматеріалів. Подібно до інших живих організмів, стовбур може бути уразливим до пошкоджень. Одна загальна форма пошкодження стовбура — . (uk)
- 树干，是指树木分枝以下的主轴部分，為樹木的主要莖幹，木質，範圍由地面開始向上到分為樹枝為止。樹幹由木本植物的莖特化而來，通常外包有樹皮。 树干的主要作用是将叶子提高到地面以上，使树木能够超过其他植物，并与它们争夺光线。樹幹裡的木質部負責運輸水分及溶解於水裡面的離子往上運輸，韌皮部則雙向運輸營養，前者主要有助於光合作用，後者則幫助新陳代謝。 樹幹可為木材的來源，內有年輪記錄年齡。不同樹種的樹幹外觀不同，可以作為植物分類的依據。 (zh)
|
| rdfs:comment
|
- الجذع هو أحد أجزاء النبات والذي يحمل الأغصان ويتصل في أسفله بالجذر. وتقطع جذوع الأشجار لإنتاج الخشب. ويسمى أيضا بالساق الخشبي (طالع ساق النبات). ويُسمَّى جذع الشجرة العظيمة جَذَاة. (ar)
- Trunko estas botanike la plej dika, porta parto de arbo. Ĝi estas ligna kaj kaj ordinare vertikala, sub kiu kreskas radikoj kaj el kiu diskrekas la branĉoj. Trunko estas anatomie kaj histologie la ĉefa parto de homa kaj besta korpo, rigardata aparte de la kapo kaj de la membroj (vidu la artikolon torso). Pri sangocirkula sistemo, trunko estas la ĉefa parto de arterio, vejno, nervo ks, de kiu disiĝas pluraj branĉoj (laŭ NPIV). (eo)
- Botanikan, enborra, zuhaitz eta zuhaixketan, sustraien eta adar nagusien artean gertatzen den zurtoinaren zatia da. Enborrak bost zati nagusi ditu: azala, barne-azala, cambiuma, zurgizena eta zurgiharra. (eu)
- Is éard is tamhan ann ná cuid den chrann. Tacaíonn sé leis na craobhacha, agus tacaíonn na leis. Príomhchuid an ghais atá ann. Uaireanta, cailleann tamhain faoin gceannbhrat a gcraobhacha íochtair: cineál uathphrúnála. (ga)
- In botany, the trunk (or bole) is the stem and main wooden axis of a tree, which is an important feature in tree identification, and which often differs markedly from the bottom of the trunk to the top, depending on the species. The trunk is the most important part of the tree for timber production. (en)
- 나무줄기 또는 목본경(木本莖)은 목질로 된 줄기로, 나무에서 가지를 치고 잎이 돋아나게 하는 굵은 부분이다. 수간(樹幹)이라고도 부른다. 뿌리와 가까운 밑동을 포함하며, 열매를 맺은 뒤에도 마르지 않는다. 주로 부름켜로 2차 비대 생장을 하는 목본식물에서 보이지만, 종려나 다른 외떡잎식물 등 비목본식물에서도 발견된다. 이 부분 자체를 건드리지 않은 그대로의 나무는 통나무로 부른다. (ko)
- De stam is de verhoute hoofdstengel van de boom, het centrale gedeelte van een boom. De stam wordt gedragen door de wortels en draagt zelf de kroon met de takken. (nl)
- 樹幹（じゅかん、Trunk）は、木の主要構造部分で、枝を支え、根に直接つながって支えられている。樹幹を覆う部分は樹皮と呼ばれ、樹皮は木の種類によって違い、種の判別にとって重要である。樹幹は、「真の」木の他にも、ヤシやその他の単子葉植物でも見られ、内部の生理はそれぞれの場合によって異なる。全ての植物で、樹幹は二次成長（単子葉植物の場合は擬二次成長）によって年々太くなる。樹幹は、日焼け等のダメージに弱い。 (ja)
- En stock eller timmerstock är en avverkad trädstam eller sågtimmer. Sågtimmer avverkas av de flesta träslag, det vanligaste i Skandinavien är gran eller tall. Av lövträden är ek och björk vanligast. Stocken kapas i längder från tre till sex meter och med en minsta toppdiameter av 13 cm under bark, av vilka man gör trävaror. Stock med mindre diameter kallas klentimmer och används till regelvirke. Stock med felaktigheter som inte klassas som timmer görs till massaved för vidareförädling till cellulosa, eller ved eller flis. (sv)
- Ствол — главный, осевой, радиально-симметричный, вегетативный орган растения, стебель древесных или древовидных (напр. пальмы) растений. Для ствола дерева характерна форма, близкая к цилиндрической, имеющая некоторый сбег — постепенное уменьшение диаметра к вершине. Ствол с сильным сбегом по всей высоте называется сбежистым, только в нижней, комлевой части — закомелистым. Также у ствола бывают и другие недостатки формы и строения. Часть ствола дерева, остающаяся после его спиливания и включающая в себя его корни, именуется пнём. (ru)
- Сто́вбур, у ботаніці — основне стебло дерева, зазвичай вертикальне, що є його основним структурним елементом. Стовбур безпосередньо приєднаний до коріння своєю нижньою частиною і у свою чергу підтримує гілки. Поверхня стовбура вкрита корою, що є важливою діагностичною особливістю в ототожненні дерева, яка часто відрізняється між нижньою та верхньою частиною стовбура, залежно від виду. Стовбур — найголовніша частина дерева для виробництва лісоматеріалів. Подібно до інших живих організмів, стовбур може бути уразливим до пошкоджень. Одна загальна форма пошкодження стовбура — . (uk)
- 树干，是指树木分枝以下的主轴部分，為樹木的主要莖幹，木質，範圍由地面開始向上到分為樹枝為止。樹幹由木本植物的莖特化而來，通常外包有樹皮。 树干的主要作用是将叶子提高到地面以上，使树木能够超过其他植物，并与它们争夺光线。樹幹裡的木質部負責運輸水分及溶解於水裡面的離子往上運輸，韌皮部則雙向運輸營養，前者主要有助於光合作用，後者則幫助新陳代謝。 樹幹可為木材的來源，內有年輪記錄年齡。不同樹種的樹幹外觀不同，可以作為植物分類的依據。 (zh)
- En botànica, el tronc és la part principal de la tija d'un arbre, situada entre les arrels i l'enforcadura de les branques principals, on comença la capçada. Està constituït per dues parts: la fusta, o teixit llenyós, al centre, i l'escorça a la perifèria. En el cas de les palmeres, el tronc, amb una estructura particular, sense ramificació i amb un diàmetre constant, s'anomena estípit. S'anomena rabassa, a la part del tronc d'un arbre o d'un arbust coberta per la terra, i de la qual arrenquen les arrels. (ca)
- Kmen je hlavní dřevnatá část organismu dřevin, zejména stromů, vyrůstající z kořenové části. Z kmene se oddělují větve, nahoře je zakončen vrcholovým pupenem. Kmeny stromů nakloněné větrem Kmen přirozeně roste svisle, v závislosti na přírodních podmínkách však může nastat například náklon kmenu v místě, kde vane často dostatečně silný vítr s jedním převládajícím směrem – k tomu dochází mj. poblíž mořského pobřeží. Kmeny pravěkých stromů se vzácně dochovaly jako araukarity, zkameněliny – zkamenělá dřeva. (cs)
- En botánica, el término tronco se refiere al principal elemento estructural de un árbol que soporta las ramas y todo el resto del mismo (hojas, flores, frutos, etc.). A su vez, las raíces se insertan en el suelo y le sirven de fundamento a todo el árbol. El tronco está cubierto por la corteza que, al igual que la piel en los seres humanos y otras especies animales, le sirve de protección a la parte leñosa del tronco, que constituye uno de los recursos renovables más importantes que se obtienen en la naturaleza, la madera. (es)
- En botanique, un tronc est la partie principale de la tige simple d'un arbre ou arbuste, généralement verticale et sans ramification sur une hauteur importante, située entre les racines et le houppier, supporté par les branches maîtresses. Le tronc est constitué de deux parties, le bois, tissu ligneux, au centre, et l'écorce en périphérie. Le tronc occupe la même fonction que les branches, mais les relie aux racines. (fr)
- Nas plantas, um tronco é um tipo de caule lenhoso, resistente, cilíndrico ou cônico e também mais largo na base que no topo, com ramificações, que se formam a partir de certa altura. É o caule exclusivo das árvores. Os caules lenhosos designados por espique, estipe ou estípite são freqüentemente na linguagem corrente denominados de troncos. Por exemplo, não se deveria dizer "o tronco de uma palmeira" mas, sim: "o espique de uma palmeira" ou, em caso de dúvida, apenas "o caule de uma palmeira". (pt)
- Pień drzewa – gruba, zdrewniała łodyga drzew. Powstaje wskutek corocznego przyrastania na wysokość i na grubość. U drzewiastych form nagozalążkowych i dwuliściennych pień zakończony jest koroną. U nielicznych, drzewiastych jednoliściennych pień kończy się pąkiem wierzchołkowym. Na skutek skrócenia międzywęźli na szczycie pnia powstaje gęsty pióropusz liści. Pień drzewa u samej swej podstawy (na styku z glebą) tworzy szyję korzeniową, czyli charakterystyczne zgrubienie. Drzewa wytwarzają pnie w formie strzały lub kłody. (pl)
|
.jpg){kind=link}
