| dbo:abstract
|
- El litxi (Litchi chinensis) és un arbre propi de clima tropical, d'origen vietnamita i xinès. El fruit també s'anomena litxi. Era la fruita preferida dels emperadors de la dinastia Tang a l'antiga Xina i va ser molt lloat pels poetes d'aquella cultura. (ca)
- Liči čínské (Litchi chinensis), také známé pod jménem dvouslivák lahodný, je jediný zástupce rodu liči (Litchi) z čeledi mýdelníkovité (Sapindaceae). Jeho ovoce je známo jako liči. Původem je z Asie, z Číny a Indočíny. Liči čínské je nejznámější zástupce čeledi mýdelníkovitých poskytujících jedlé plody. (cs)
- ليتشي هي إحدى النباتات المهمة في عائلة/فصيلة الصابونيات التي تضم 150 جنساً و2000 نوع. توجد هذه الفاكهة الإستوائية في الهند والصين، تحديداً منطقتيّ فوجيان وغوانغدونغ. تُعرف الليتشي برائحتها ونكهتها الحلوة. حصلت هذه النبتة على إهتمام كبير من العلماء لإحتوائها على كميات كبيرة من مضادات الأكسدة والفيتامينات والألياف. (ar)
- La Liĉiarbo (Litchi chinensis) estas, ĝis 30m alta, arbo el la familio de Sapindaceoj, kiu kreskas aparte en la sudo de Ĉinio kaj tie kultiviĝas ekde ĉirkaŭ la jaro 1766 antaŭ Kristo, dum la tempo de la dinastio Ŝang de antikva Ĉinio. La fruktoj nomiĝas liĉioj (ĉine 荔枝, pinjine lizhi). Intertempe la arbo kultiviĝas tutmonde en la suptropikaj klimataj zonoj, inter alie en Tajvano, Barato, Tajlando, Sudafriko, Madagaskaro, Aŭstralio, Israelo, Brazilo, Meksiko kaj Usono. (eo)
- Der Litschibaum oder Litchibaum (Litchi chinensis) ist die einzige Art der Pflanzengattung Litchi innerhalb der Familie der Seifenbaumgewächse (Sapindaceae). Die Früchte von Litchi chinensis heißen ebenfalls Litschi oder Litsch, häufig auch Lychee aus dem Englischen (chinesisch 荔枝, Pinyin lìzhī), weitere Bezeichnungen lauten Chinesische Haselnuss, Litschipflaume oder Liebesfrucht. Sie werden als Obst verwendet. (de)
- Litchi (Litchi chinensis; txinera tradizionalez: 荔枝; pinyinez: lìzhī) izen bereko generoko kide bakarra da, Sapindaceae familiakoa. Hego-ekialdeko Txinako Guangdong eta Fujian probintzietan jatorria duen zuhaitz tropikal baten fruitua da. Garangorriaren tankera hartzen du fruitu honek, eta zapore gozo eta atsegina du. Litchi, Lychee, Leechee, Lichee eta Lichi izena eman ohi zaio. (eu)
- Litchi chinensis Litchi chinensis Grappes de fruits mûrs de Litchi chinensis Espèce Litchi chinensisSonn., 1782 Classification APG III (2009) Le Litchi de Chine (Litchi chinensis), ou plus simplement Litchi, ou Letchi, est un arbre fruitier de la famille des Sapindaceae, qui produit le fruit comestible du même nom. Cet arbre tropical est la seule espèce du genre Litchi. L'arbre est originaire des provinces du Guangdong, Fujian et du Yunnan de la Chine où sa culture est attestée depuis plus de 2 100 ans. La partie consommée est l'arille juteux qui entoure une graine unique. Le litchi ressemble, par sa structure, à d'autres fruits tropicaux de la même famille : le longane (ou longani), le ramboutan (ou « litchi chevelu »), le quenettier. Le litchi est le plus important sur le plan économique. Originaire du Sud-Est de la Chine et d’Asie du Sud-Est, la sous-espèce chinensis a été introduite pour la production fruitière dans d'autres régions tropicales comme au Cambodge, en Inde, au Vietnam, à Madagascar, en Thaïlande, à Hawaii, à La Réunion (où le fruit est appelé letchi et l'arbre pied de letchi), à Mayotte, à Maurice, aux Comores, en Nouvelle-Calédonie (réputée pour ses letchis de Houaïlou), en Martinique et en Guadeloupe, où il reste rare et où les difficultés d’acclimatation ne permettent qu’une maigre récolte à peu près tous les 5 ans, au Brésil dans l'État de São Paulo, etc. La Chine est le principal pays producteur, suivie de loin par l’Inde, le Vietnam, Taïwan, et Madagascar. Dans l’hémisphère nord, les litchis sont consommés en Asie à la saison chaude, à leur époque de production en mai-juin-juillet, alors qu’en Europe, ils sont consommés à la saison froide au moment des fêtes de fin d’année, approvisionnées par des fruits importés de l’hémisphère sud. (fr)
- Lychee (US: /ˈliːˌtʃiː/ LEE-chee; UK: /ˈlaɪˌtʃiː/ LIE-chee; Litchi chinensis; Chinese: 荔枝; pinyin: lìzhī; Jyutping: lai6 zi1; Pe̍h-ōe-jī: nāi-chi) is a monotypic taxon and the sole member in the genus Litchi in the soapberry family, Sapindaceae. It is a tropical tree native to the Guangdong, Fujian, and Yunnan provinces of Southeast and Southwest China, where cultivation is documented from the 11th century. China is the main producer of lychees, followed by Vietnam, India, other countries in Southeast Asia, the Indian Subcontinent, Madagascar and South Africa. A tall evergreen tree, the lychee bears small fleshy fruits. The outside of the fruit is pink-red, roughly textured, and inedible, covering sweet flesh eaten in many different dessert dishes. Lychee seeds contain methylene cyclopropyl glycine which can cause hypoglycemia associated with outbreaks of encephalopathy in undernourished Indian and Vietnamese children who had consumed lychee fruit. (en)
- Litchi chinensis, conocido normalmente como lichi o lechias, es un árbol frutal tropical originario del sur de China. Es el único representante del género Litchi. (es)
- Crann síorghlas atá dúchasach don tSín is ea an litsí (Litchi chinensis). Na duilleoga cleiteach, na bláthanna bán réaltach. An toradh inite 2.5-4 cm ar fhad, ubhchruthach le craiceann tanaí faithneach cranrach dearg/donn a chlúdaíonn airil eabhartha mhéith agus síol aonair snasta donn le laíon bán milis timpeall air. Blas an airil inite rud éigin idir blas fíonchaor is mealbhacháin. (ga)
- Leci atau Lici adalah buah-buahan dari genus Litchi yang tergolong familia lerak-lerakan Sapindaceae. Pohon lici tumbuh di iklim tropis. Buah ini umumnya ditemukan di Tiongkok, India, Madagaskar, Nepal, Bangladesh, Pakistan, Taiwan bagian selatan dan tengah, Vietnam utara, Indonesia, Thailand, Filipina, Afrika Selatan dan Meksiko. Buah ini berbau wangi dan manis. (in)
- レイシ（茘枝、学名：Litchi chinensis）はムクロジ科の果樹。特にその果実はライチと呼ばれる。1属1種。中国の嶺南地方原産。バンレイシおよびバンレイシ科は目レベルより上で異なる別種である。 (ja)
- Il litchi, nefelio o ciliegia della Cina (Litchi chinensis Sonn.) è una pianta della famiglia Sapindaceae, unica specie del genere Litchi.È una pianta tropicale e subtropicale originaria della Cina meridionale e del sud-est asiatico, oggi coltivata in molte parti del mondo. Il frutto fresco ha una polpa bianca, delicata e profumata. L'albero del litchi è un sempreverde che raggiunge i 10-20 metri d'altezza, e porta frutti che possono raggiungere i 5 centimetri di lunghezza e i 4 di larghezza. L'esterno del frutto presenta una buccia di un colore che va dal rosa al rosso, estremamente scabra. La buccia non è commestibile ma si può togliere con facilità. L'interno del frutto presenta uno strato di polpa dolce, bianca e traslucida. I litchi entrano a far parte di una ampia varietà di piatti e dessert e in Cina sono particolarmente popolari. I litchi, oltre che in Cina, sono coltivati anche in Thailandia, Vietnam, Giappone, Bangladesh, Madagascar e nell'India settentrionale. Anche Sudafrica e Stati Uniti hanno una produzione rilevante di questo frutto. Nel Mediterraneo con opportuni accorgimenti può sopravvivere solo nella fascia climatica del limone, preferendo di tale fascia la parte più calda: estese e produttive piantagioni esistono in Israele. In Italia ci sono alcune coltivazioni in Sicilia e in Calabria ma, data la temperatura, potrebbe sopravvivere anche in Sardegna, dove non geli. Il litchi è coltivato da molto tempo, e il primo documento scritto che ne attesta la coltivazione risale al 1059.La coltivazione è cominciata in un'area meridionale della Cina, in Malaysia e Vietnam. Alberi selvatici crescono ancora nella Cina meridionale e sull'isola di Hainan. Ci sono molte storie riguardo all'uso del frutto come prelibatezza alla corte imperiale cinese. Fu per la prima volta descritto e fatto conoscere a occidente nel 1782. (it)
- 리치(Litchi chinensis) 또는 라이치(Lychee)는 무환자나무과의 상록수 과일나무이다. (ko)
- De lychee (Litchi chinensis) is een groenblijvende, tot 30 m hoge boom met een dichte, brede kroon; en de vrucht van deze boom. De verspreid staande, afwisselend geplaatste bladeren zijn 12-25 cm lang en even of zelden oneven geveerd. De 4-8 deelblaadjes zijn ei- tot lancetvormig, toegespitst, 6-15 cm lang en 1,7-4 cm breed. Ze zijn dun-leerachtig, gaafrandig, aan de bovenkant glanzend donkergroen en aan de onderkant grijsgroen. De bloemen groeien in schermachtige, vertakte, eindstandige, hangende tot 70 cm lange bloeiwijzen. De bloemen hebben vier gelige of groenige kelkbladen en geen kroonbladen. De tropische vrucht wordt voornamelijk geïmporteerd uit Madagaskar, Mauritius, Zuid-Afrika, Israël en Azië. De aanvoer loopt het hele jaar rond, met een maximum in de periode van eind december tot eind februari. De vrucht is verwant aan de ramboetan ("harige lychee", minder sappig en zoet, steviger), de kapoelasan, de korlan, de knippa, de pitomba, longan en de aki. Deze vruchten behoren tot de zeepboomfamilie (Sapindaceae). De vruchten groeien in trossen van 5 tot 30 stuks aan bomen die tot 20 meter hoog kunnen worden. De oorsprong van de lychee ligt in China. De lychee is een ronde of ovaalvormige vrucht van 3 tot 5 cm doorsnede, met een opvallende rode schil. Deze voelt enigszins leerachtig aan en licht gebobbeld. Het vruchtvlees, de zaadmantel is glazig wit, van stevige structuur, en in het midden bevindt zich een langwerpige bruine pit. De vrucht is sappig (kruidig)zoet van smaak, te vergelijken met de muskaatdruif, en 'kraakt' enigszins bij het kauwen. Lychees zijn tevens in blik verkrijgbaar. Lychees verkleuren tijdens het rijpingsproces van rozerood naar roodbruin. Ze worden rijp geplukt en kunnen direct gegeten worden. De lychee kan het beste koel bewaard worden in de fruitlade van de koelkast (maximaal 1 week houdbaar). De harde schil van de lychee breekt onder de druk van een vinger en/of nagel en kan vervolgens van het vruchtvlees verwijderd worden. (nl)
- Liczi chińskie (chiń. 荔枝 lìzhī; ang. lychee, leetchee), zwane także śliwką chińską, liczi lub bliźniarką smaczną (Litchi chinensis Sonn.) – gatunek drzew tropikalnych z rodziny mydleńcowatych (Sapindaceae), jedyny przedstawiciel rodzaju liczi (Litchi). Pochodzi z rejonu Kambodży, Wietnamu i Filipin, ale jest uprawiany w wielu krajach o ciepłym klimacie. Pierwszym Europejczykiem, który opisał liczi, był polski jezuita Michał Boym (w swojej Florze sinensis). (pl)
- Litchi chinensis é uma espécie do gênero botânico Litchi, pertencente à família Sapindaceae. É uma árvore frutífera conhecida popularmente como lecheira, lichieira, arbarinoia, lichia ou uruvaia. Os termos também se aplicam ao fruto da árvore. É natural das regiões quentes da Ásia, sendo encontrada principalmente na República Popular da China, Índia, Madagáscar, Nepal, Bangladesh, Paquistão, sul e centro de Taiwan, a norte do Vietname, Indonésia, Tailândia, Filipinas, África do Sul e México. A espécie, algumas vezes, é colocada no gênero Nephelium. (pt)
- Litchi (Litchi chinensis) är ett fruktträd och en stenfrukt som kommer från Kina. Frukten är av en valnöts storlek. Den har ett knottrigt, brunaktigt skal, medan det vita fruktköttet omger en stor kärna. Frukten äts naturell. (sv)
- Лічі (ліджі, лічжі, «китайська слива», лат. Litchi chinensis, кит. спр. 荔枝, піньїнь: lìzhī, акад. лічжі) — плодове дерево родини сапіндові. (uk)
- 荔枝（學名：Litchi chinensis）又名荔支、離枝、丹荔、麗枝、貴妃香、火山荔、勒荔、荔果，是中國南部出產的一種亞熱帶果樹，属无患子目无患子科，是荔枝属的唯一物种，為華南的重要水果農作物，每年產量逾百萬噸。荔枝对保鲜的要求相當高，所以一般采用低温运输。生荔枝和荔枝核含有毒物，食用過量會導致低血糖和急性癲癇發作。其果樹與果實狀似同科不同屬的龍眼。 (zh)
- Ли́чи кита́йское, или личжи китайские (лат. Lítchi chinénsis, кит. упр. 荔枝, палл. личжи) — плодовое дерево семейства Сапиндовых, известное также как «личи», «лиджи», «лайси», «лиси», «китайская слива». Это тропическое дерево, произрастающее в провинциях Гуандун и Фуцзянь на юго-востоке Китая, где выращивание зарегистрировано с XI века. Основным производителем является Китай, за ним следуют Индия, другие страны Юго-Восточной Азии и Южная Африка. Высокое вечнозеленое дерево, личи приносит маленькие мясистые плоды. Внешняя сторона плода розово-красная, грубо текстурированная и несъедобная, покрывает сладкую мякоть, которую включают во многие десертные блюда. Семена личи, а также его незрелые плоды содержат гипоглицин и его низший гомолог, , который может вызывать гипогликемию, связанную со вспышками энцефалопатии у недоедающих индийских и вьетнамских детей, которые употребляли фрукты личи. (ru)
|
| rdfs:comment
|
- El litxi (Litchi chinensis) és un arbre propi de clima tropical, d'origen vietnamita i xinès. El fruit també s'anomena litxi. Era la fruita preferida dels emperadors de la dinastia Tang a l'antiga Xina i va ser molt lloat pels poetes d'aquella cultura. (ca)
- Liči čínské (Litchi chinensis), také známé pod jménem dvouslivák lahodný, je jediný zástupce rodu liči (Litchi) z čeledi mýdelníkovité (Sapindaceae). Jeho ovoce je známo jako liči. Původem je z Asie, z Číny a Indočíny. Liči čínské je nejznámější zástupce čeledi mýdelníkovitých poskytujících jedlé plody. (cs)
- ليتشي هي إحدى النباتات المهمة في عائلة/فصيلة الصابونيات التي تضم 150 جنساً و2000 نوع. توجد هذه الفاكهة الإستوائية في الهند والصين، تحديداً منطقتيّ فوجيان وغوانغدونغ. تُعرف الليتشي برائحتها ونكهتها الحلوة. حصلت هذه النبتة على إهتمام كبير من العلماء لإحتوائها على كميات كبيرة من مضادات الأكسدة والفيتامينات والألياف. (ar)
- La Liĉiarbo (Litchi chinensis) estas, ĝis 30m alta, arbo el la familio de Sapindaceoj, kiu kreskas aparte en la sudo de Ĉinio kaj tie kultiviĝas ekde ĉirkaŭ la jaro 1766 antaŭ Kristo, dum la tempo de la dinastio Ŝang de antikva Ĉinio. La fruktoj nomiĝas liĉioj (ĉine 荔枝, pinjine lizhi). Intertempe la arbo kultiviĝas tutmonde en la suptropikaj klimataj zonoj, inter alie en Tajvano, Barato, Tajlando, Sudafriko, Madagaskaro, Aŭstralio, Israelo, Brazilo, Meksiko kaj Usono. (eo)
- Der Litschibaum oder Litchibaum (Litchi chinensis) ist die einzige Art der Pflanzengattung Litchi innerhalb der Familie der Seifenbaumgewächse (Sapindaceae). Die Früchte von Litchi chinensis heißen ebenfalls Litschi oder Litsch, häufig auch Lychee aus dem Englischen (chinesisch 荔枝, Pinyin lìzhī), weitere Bezeichnungen lauten Chinesische Haselnuss, Litschipflaume oder Liebesfrucht. Sie werden als Obst verwendet. (de)
- Litchi (Litchi chinensis; txinera tradizionalez: 荔枝; pinyinez: lìzhī) izen bereko generoko kide bakarra da, Sapindaceae familiakoa. Hego-ekialdeko Txinako Guangdong eta Fujian probintzietan jatorria duen zuhaitz tropikal baten fruitua da. Garangorriaren tankera hartzen du fruitu honek, eta zapore gozo eta atsegina du. Litchi, Lychee, Leechee, Lichee eta Lichi izena eman ohi zaio. (eu)
- Litchi chinensis, conocido normalmente como lichi o lechias, es un árbol frutal tropical originario del sur de China. Es el único representante del género Litchi. (es)
- Crann síorghlas atá dúchasach don tSín is ea an litsí (Litchi chinensis). Na duilleoga cleiteach, na bláthanna bán réaltach. An toradh inite 2.5-4 cm ar fhad, ubhchruthach le craiceann tanaí faithneach cranrach dearg/donn a chlúdaíonn airil eabhartha mhéith agus síol aonair snasta donn le laíon bán milis timpeall air. Blas an airil inite rud éigin idir blas fíonchaor is mealbhacháin. (ga)
- Leci atau Lici adalah buah-buahan dari genus Litchi yang tergolong familia lerak-lerakan Sapindaceae. Pohon lici tumbuh di iklim tropis. Buah ini umumnya ditemukan di Tiongkok, India, Madagaskar, Nepal, Bangladesh, Pakistan, Taiwan bagian selatan dan tengah, Vietnam utara, Indonesia, Thailand, Filipina, Afrika Selatan dan Meksiko. Buah ini berbau wangi dan manis. (in)
- レイシ（茘枝、学名：Litchi chinensis）はムクロジ科の果樹。特にその果実はライチと呼ばれる。1属1種。中国の嶺南地方原産。バンレイシおよびバンレイシ科は目レベルより上で異なる別種である。 (ja)
- 리치(Litchi chinensis) 또는 라이치(Lychee)는 무환자나무과의 상록수 과일나무이다. (ko)
- Liczi chińskie (chiń. 荔枝 lìzhī; ang. lychee, leetchee), zwane także śliwką chińską, liczi lub bliźniarką smaczną (Litchi chinensis Sonn.) – gatunek drzew tropikalnych z rodziny mydleńcowatych (Sapindaceae), jedyny przedstawiciel rodzaju liczi (Litchi). Pochodzi z rejonu Kambodży, Wietnamu i Filipin, ale jest uprawiany w wielu krajach o ciepłym klimacie. Pierwszym Europejczykiem, który opisał liczi, był polski jezuita Michał Boym (w swojej Florze sinensis). (pl)
- Litchi chinensis é uma espécie do gênero botânico Litchi, pertencente à família Sapindaceae. É uma árvore frutífera conhecida popularmente como lecheira, lichieira, arbarinoia, lichia ou uruvaia. Os termos também se aplicam ao fruto da árvore. É natural das regiões quentes da Ásia, sendo encontrada principalmente na República Popular da China, Índia, Madagáscar, Nepal, Bangladesh, Paquistão, sul e centro de Taiwan, a norte do Vietname, Indonésia, Tailândia, Filipinas, África do Sul e México. A espécie, algumas vezes, é colocada no gênero Nephelium. (pt)
- Litchi (Litchi chinensis) är ett fruktträd och en stenfrukt som kommer från Kina. Frukten är av en valnöts storlek. Den har ett knottrigt, brunaktigt skal, medan det vita fruktköttet omger en stor kärna. Frukten äts naturell. (sv)
- Лічі (ліджі, лічжі, «китайська слива», лат. Litchi chinensis, кит. спр. 荔枝, піньїнь: lìzhī, акад. лічжі) — плодове дерево родини сапіндові. (uk)
- 荔枝（學名：Litchi chinensis）又名荔支、離枝、丹荔、麗枝、貴妃香、火山荔、勒荔、荔果，是中國南部出產的一種亞熱帶果樹，属无患子目无患子科，是荔枝属的唯一物种，為華南的重要水果農作物，每年產量逾百萬噸。荔枝对保鲜的要求相當高，所以一般采用低温运输。生荔枝和荔枝核含有毒物，食用過量會導致低血糖和急性癲癇發作。其果樹與果實狀似同科不同屬的龍眼。 (zh)
- Lychee (US: /ˈliːˌtʃiː/ LEE-chee; UK: /ˈlaɪˌtʃiː/ LIE-chee; Litchi chinensis; Chinese: 荔枝; pinyin: lìzhī; Jyutping: lai6 zi1; Pe̍h-ōe-jī: nāi-chi) is a monotypic taxon and the sole member in the genus Litchi in the soapberry family, Sapindaceae. Lychee seeds contain methylene cyclopropyl glycine which can cause hypoglycemia associated with outbreaks of encephalopathy in undernourished Indian and Vietnamese children who had consumed lychee fruit. (en)
- Litchi chinensis Litchi chinensis Grappes de fruits mûrs de Litchi chinensis Espèce Litchi chinensisSonn., 1782 Classification APG III (2009) Le Litchi de Chine (Litchi chinensis), ou plus simplement Litchi, ou Letchi, est un arbre fruitier de la famille des Sapindaceae, qui produit le fruit comestible du même nom. Cet arbre tropical est la seule espèce du genre Litchi. La Chine est le principal pays producteur, suivie de loin par l’Inde, le Vietnam, Taïwan, et Madagascar. (fr)
- Il litchi, nefelio o ciliegia della Cina (Litchi chinensis Sonn.) è una pianta della famiglia Sapindaceae, unica specie del genere Litchi.È una pianta tropicale e subtropicale originaria della Cina meridionale e del sud-est asiatico, oggi coltivata in molte parti del mondo. Il frutto fresco ha una polpa bianca, delicata e profumata. (it)
- De lychee (Litchi chinensis) is een groenblijvende, tot 30 m hoge boom met een dichte, brede kroon; en de vrucht van deze boom. De verspreid staande, afwisselend geplaatste bladeren zijn 12-25 cm lang en even of zelden oneven geveerd. De 4-8 deelblaadjes zijn ei- tot lancetvormig, toegespitst, 6-15 cm lang en 1,7-4 cm breed. Ze zijn dun-leerachtig, gaafrandig, aan de bovenkant glanzend donkergroen en aan de onderkant grijsgroen. De bloemen groeien in schermachtige, vertakte, eindstandige, hangende tot 70 cm lange bloeiwijzen. De bloemen hebben vier gelige of groenige kelkbladen en geen kroonbladen. (nl)
- Ли́чи кита́йское, или личжи китайские (лат. Lítchi chinénsis, кит. упр. 荔枝, палл. личжи) — плодовое дерево семейства Сапиндовых, известное также как «личи», «лиджи», «лайси», «лиси», «китайская слива». (ru)
|
-01.JPG){kind=link}
-01.jpg){kind=link}
