| dbo:abstract
|
- كتامة هي قبيلة بربرية تسكن في المنطقة الشرقية من دولة الجزائر الحالية، في وماحولها والجزء الشرقي للجزائر. وتتميز أرضهم بالجبال والهضاب العاليا والخصبة، عرفت القبيلة من قبل الرومان باسم أوكتامنوروم ومن قبل البيزنطيين باسم أوكتوماني، ولقد كان لهذه القبيلة البربرية في العصور الوسطى 909م - 1171م دور حاسم في تاريخ العالم الإسلامي، فقد ساهموا بدعوة عبيد الله المهدي في تأسيس الدولة الفاطمية، وساهموا في فتوحاتها فكان الخلفاء الفاطميون يعتمدون في أغلب جيوشهم على أفراد قبيلة كتامة، إلى أن أصبحوا فيما بعد ذلك عصبة الحكام الفاطميين وأصحاب دولتهم. (ar)
- Els kutama o ketama (amazic: Iktamen) foren un dels grans grups amazics. Al segle viii, ocupaven la regió al nord de Constantina, entre els Aures i la mar, amb les ciutats principals d', , Baghaya, Ngaous (Nikawus), Tiguits (Tikist), Mila, Constantina, Skikda, Djidjelli, i tota la regió de la Petita Cabília. La seva llengua nacional els feia descendents dels himiarites i l'ancestre epònim era Katam ibn Bernes, que va tenir dos fills, Gharsen i Issuda, dels quals descendeixen totes les tribus kutama. Potser són els Koidamousii del geògraf grec Ptolemeu. Quan Ubayd-Al·lah es va proclamar mahdí, els seus agents van convèncer alguns pelegrins kutama que eren a la Meca que es van convertir a les doctrines ismaïlites; el convers més destacat fou Musa, xeic dels Sakyan, un clan dels djamila (de Mila). El daï ('missioner') Abu-Abd-Al·lah aix-Xií, un fidel del mahdí, va venir a establir-se a Ikdjan i s'hi va poder mantenir tot i els esforços dels aglàbides i des d'allí va poder estendre les seves conquestes i alliberar el mahdí que estava presoner a Sigilmasa; per tant, la fundació del califat fatimita fou feta mercès al suport dels kutama, que mai abans havien jugat cap paper polític. Foren els kutama els qui van donar als fatimites els mitjans per conquerir Egipte, però els esforços que van haver de fer estaven per damunt de la seva potència i els que van restar a Ifríqiya es van haver de sotmetre als senyors locals i els d'Egipte es van dispersar. No va passar gaire temps que la seva adhesió a l'ismaïlisme va començar a ser mal vista i fins i tot una tribu, els sedwikish, van renegar del seu origen kutama. L'ismaïlisme fou abandonat. Avui dia, hi ha poblacions d'origen kutama a Djurdjura (els zuwawa), Djidjelli i la Petita Cabília. (ca)
- Kutama (Berbere: Iktamen) estis grava Berbera Tribo en norda Alĝerio klasita inter la Berbera Konfederacio de Bavaroj. Kutama estas atestata multe pli antaŭe, en la formo Koidamusi fare de la greka geografo Ptolemeo. Kutama ludis gravan rolon dum la Fatimida Kaliflando (909–1171), formante la kernon de la Fatimida armeo kiu finfine superis la Aglabidojn kiuj kontrolis Ifrikion, kaj kiuj poste iris al la konkero de Egiptio kaj de suda Levantenio en 969–975. La membroj de la tribo Kutama restis unu el la pilieroj de la Fatimida armeo ĝis la 11a jarcento. (eo)
- Die Kutāma (arabisch كتامة, DMG Kutāma) waren eine Volksgruppe der Berber, die in der Gründungsphase des schiitischen Kalifats der Fatimiden im 10. Jahrhundert zu historischer Prominenz gelangte. (de)
- The Kutama (Berber: Ikutamen; Arabic: كتامة) was a Berber tribe in northern Algeria classified among the Berber confederation of the Bavares. The Kutama are attested much earlier, in the form Koidamousii by the Greek geographer Ptolemy. The Kutama played a pivotal role in establishing the Fatimid Caliphate (909–1171), forming the bulk of the Fatimid army which eventually overthrew the Aghlabids who controlled Ifriqiya, and which then went on to conquer Egypt, Sudan, Hijaz and the southern Levant in 969–975. The Kutama remained one of the mainstays of the Fatimid army until well into the 11th century. (en)
- Les Kutamas, ou Ketamas (en berbère : Ikutamen, au singulier Akutam, en latin : Ucutamani, en grec : Koidamousii, en arabe : كتامة (Kutâma)), sont une tribu berbère originaire de l'actuel Nord-Constantinois et la Petite Kabylie, en Algérie. Ils sont attestés historiquement dès le début du iie siècle, sous la forme Koιδαµoυσoι (Koidamousii) par le géographe grec Ptolémée. Au iiie siècle, ils sont classés dans la confédération des Bavares qui se soulève contre l'Empire romain. Ils sont principalement connus pour avoir été les fondateurs du califat fatimide (909-1171), qui renversa les Aghlabides qui contrôlaient alors l'Ifriqiya (actuelle Tunisie), et conquis ensuite l'actuelle Égypte et le sud du Levant en 969-975. (fr)
- Kutama (Berber: Iktamen) adalah sebuah suku Berber besar di utara Aljazair yang terklasifikasi di kalangan Konfederasi Berber dari Bavares. Kutama disebutkan pada masa sebelumnya dengan sebutan Koidamousii oleh geografer Yunani Ptolemy. (in)
- I Kutāma (in arabo: ﻛﺘﺎﻣـة) erano una tribù berbera del nord dell'Algeria. La tribù ha svolto un ruolo storico-istituzionale importante, e talvolta determinante, durante l'epoca medievale islamica nel centro del Nordafrica, contribuendo potentemente all'affermazione dell'Imamato fatimide che portò alla caduta degli Aghlabidi. Divennero vassalli fatimidi e costituirono una dinastia berbera a sud dell'Italia in Sicilia. Saranno poi alleati degli Ziridi. Tuttavia una divergenza tra Ziridi e Kutuma generò un conflitto fra questi gruppi. I Kutama si spostarono verso l'Egitto per aiutare i Fatimidi e fondarono la città del Cairo. (it)
- クターマ族（クターマぞく、Kutāma）は、アルジェリアのカビール地方を中心に活動していた山岳民であり、ベルベル系の部族である。9世紀頃からイスラーム化し、ファーティマ朝の建国に貢献した。 (ja)
- De Kutama was een Berberse stam, oorspronkelijk afkomstig uit Jijel. Zij maakten onderdeel uit van de Sanhaja en speelden een belangrijke rol in de opkomst van het Kalifaat van de Fatimiden. Hun rol in de dynastie was zo groot, dat Ibn Khaldun de dynastie rekende tot de Berberse dynastieën. Zij steunden de Fatimiden in hun vroege veroveringstochten in Tunesië en Algerije aan het begin van de 10e eeuw. Toen de Fatimiden Egypte met een Berbers leger binnen trokken en dat land veroverden, bestond dat leger voornamelijk uit leden van de Kutama. Hun rol binnen het leger was van zo'n groot belang dat er een ministerie van de Kutama werd opgesteld. De stam was vrijgesteld van het betalen van belasting en kreeg vele privileges. Toen de Fatimiden het huidige Syrië binnenvielen en daar een grote nederlaag opliepen tegen Turkse troepen, kwam een belangrijke tekortkoming van de Berberse militairen naar voren. Waar de Turkse troepen in het Midden-Oosten effectief gebruik maakten van boogschutterij, waren de Berbers daar minder sterk in. Om dit op te lossen introduceerde de vijfde Fatimidische kalief Turkse en zwarte soldaten in zijn legers, waarbij iedere etnische groep gespecialiseerd werd in een bepaalde tactiek: de Kutama waren met lansen bewapende cavalerie, de Turken waren boogschutters te paard, enz. Deze veranderingen zorgden voor spanningen bij de ooit overheersende Kutama over de toenemende invloed van vooral de Turkse soldaten. Aan het begin van de 11e eeuw duwde de Kutama Ibn 'Ammar naar voren als leider van de divan van de Fatimiden. Deze Ibn 'Ammar was zelf een Kutama Berber en bevoorrechtte de Kutama dan ook ten opzichte van de andere groepen. De Turken, onder leiding van Manjutakin, deden in het jaar 1001 een poging om de macht te grijpen, maar werden in centraal Palestina verslagen door de Kutama. In plaats van het onderdrukken en straffen van het Turkse element, probeerde Ibn 'Ammar de Turken aan zijn zijde te krijgen. In de decennia die volgden lukte het de Turken hun macht te vergroten en uiteindelijk werd Ibn 'Ammar door de Turken afgezet, waarna zij hun eigen leider van de diwan installeerden. Enkele jaren later, in 1020, vormden de Kutama en Turkse soldaten een coalitie tegen de zwarte troepen, die in opstand waren gekomen tegen de voortrekkerij van de andere twee partijen. In 1060 gingen de zwarte en Turkse troepen elkaar te lijf in een burgeroorlog. Voor de kalief was dat de druppel, die ertoe leidde dat hij het hele leger reorganiseerde, met een herverdeling van de verschillende etniciteiten over het hele rijk. De Kutama zouden daarmee hun vooraanstaande positie langzaam kwijtraken. De stad was mogelijk dezelfde als de Ucutumani uit de Byzantijnse bronnen. Het cultureel landschap Ketama in het Marokkaanse Rifgebergte getuigt van hun aanwezigheid in dat gebied. (nl)
- Kutama, Kutâma, Kotama, Ketama – plemiona berberyjskie z grupy plemion Sanhadża wywodzące się najprawdopodobniej z obszaru pomiędzy obecnymi miastami Dżidżili oraz Mila w rejonie gór . Na początku X w. obejmowały swoim zasięgiem znaczny obszar Afryki północnej. Plemię Kutama znane było w starożytności pod nazwą Ucutumii. W 893 roku zostali zwolennikami szyizmu w ismailickiej odmianie, dzięki działalności Abu Abdallaha, którego zaprosiła do Maghrebu grupa pielgrzymów z plemienia Kutama, przebywająca wówczas w Mekce. Od tego czasu rozpoczęła się ekspansja plemion Kutama kierowana przez Abu Abdallaha przeciwko Aghlabidom. W 902 roku zajęli Milę, w 904 Satif, w 905 rozbili armię aghlabidzką, a w latach 906–907 opanowali prowincję Zab. W 908 zdobyli i Kasrin, a wiosną ich wojska wkroczyły do dawnej Byzaceny. W 909 roku opanowali El Kef, a pod rozbili rezerwową armię Zijadata Allaha III, który w panice opuścił 20 marca tego samego roku swoją stolicę i uciekł do Egiptu. Opuszczona siedziba emira została całkowicie złupiona przez armię Kutama. W 910 roku plemiona Kutama opanowały Maghreb Środkowy po łańcuch górski z . Po zamordowaniu Abu Abdallaha w 911 roku z rozkazu Obaid Allaha założyciela Fatymidów, plemiona Kutama znalazły się pod kontrolą tej dynastii. Gdy Fatymidzi przenieśli swoją siedzibę z Ifrikijji do opanowanego w 969 Egiptu, zabrali ze sobą doborowe oddziały z plemion Kutama. Miejsce Fatymidów w Środkowym Maghrebie zajęli Zirydzi przeciwko, którym wiosną 988 wybuchło w Małej Kabylii powstanie plemion Kutama pod wodzą . Zostało ono krwawo stłumione przez emira Al-Mansura, a Abu l-Fahm stracony. Za wybuchem powstania stały machinacje fatymidzkiego kalifa . Po podbiciu Ifrikijji w XII wieku przez Almohadów, plemiona Kutma weszły w skład ich regularnej armii, dzięki czemu zyskały przywileje prawno-podatkowe. (pl)
|
| rdfs:comment
|
- كتامة هي قبيلة بربرية تسكن في المنطقة الشرقية من دولة الجزائر الحالية، في وماحولها والجزء الشرقي للجزائر. وتتميز أرضهم بالجبال والهضاب العاليا والخصبة، عرفت القبيلة من قبل الرومان باسم أوكتامنوروم ومن قبل البيزنطيين باسم أوكتوماني، ولقد كان لهذه القبيلة البربرية في العصور الوسطى 909م - 1171م دور حاسم في تاريخ العالم الإسلامي، فقد ساهموا بدعوة عبيد الله المهدي في تأسيس الدولة الفاطمية، وساهموا في فتوحاتها فكان الخلفاء الفاطميون يعتمدون في أغلب جيوشهم على أفراد قبيلة كتامة، إلى أن أصبحوا فيما بعد ذلك عصبة الحكام الفاطميين وأصحاب دولتهم. (ar)
- Kutama (Berbere: Iktamen) estis grava Berbera Tribo en norda Alĝerio klasita inter la Berbera Konfederacio de Bavaroj. Kutama estas atestata multe pli antaŭe, en la formo Koidamusi fare de la greka geografo Ptolemeo. Kutama ludis gravan rolon dum la Fatimida Kaliflando (909–1171), formante la kernon de la Fatimida armeo kiu finfine superis la Aglabidojn kiuj kontrolis Ifrikion, kaj kiuj poste iris al la konkero de Egiptio kaj de suda Levantenio en 969–975. La membroj de la tribo Kutama restis unu el la pilieroj de la Fatimida armeo ĝis la 11a jarcento. (eo)
- Die Kutāma (arabisch كتامة, DMG Kutāma) waren eine Volksgruppe der Berber, die in der Gründungsphase des schiitischen Kalifats der Fatimiden im 10. Jahrhundert zu historischer Prominenz gelangte. (de)
- Kutama (Berber: Iktamen) adalah sebuah suku Berber besar di utara Aljazair yang terklasifikasi di kalangan Konfederasi Berber dari Bavares. Kutama disebutkan pada masa sebelumnya dengan sebutan Koidamousii oleh geografer Yunani Ptolemy. (in)
- クターマ族（クターマぞく、Kutāma）は、アルジェリアのカビール地方を中心に活動していた山岳民であり、ベルベル系の部族である。9世紀頃からイスラーム化し、ファーティマ朝の建国に貢献した。 (ja)
- Els kutama o ketama (amazic: Iktamen) foren un dels grans grups amazics. Al segle viii, ocupaven la regió al nord de Constantina, entre els Aures i la mar, amb les ciutats principals d', , Baghaya, Ngaous (Nikawus), Tiguits (Tikist), Mila, Constantina, Skikda, Djidjelli, i tota la regió de la Petita Cabília. La seva llengua nacional els feia descendents dels himiarites i l'ancestre epònim era Katam ibn Bernes, que va tenir dos fills, Gharsen i Issuda, dels quals descendeixen totes les tribus kutama. Potser són els Koidamousii del geògraf grec Ptolemeu. (ca)
- The Kutama (Berber: Ikutamen; Arabic: كتامة) was a Berber tribe in northern Algeria classified among the Berber confederation of the Bavares. The Kutama are attested much earlier, in the form Koidamousii by the Greek geographer Ptolemy. (en)
- Les Kutamas, ou Ketamas (en berbère : Ikutamen, au singulier Akutam, en latin : Ucutamani, en grec : Koidamousii, en arabe : كتامة (Kutâma)), sont une tribu berbère originaire de l'actuel Nord-Constantinois et la Petite Kabylie, en Algérie. Ils sont attestés historiquement dès le début du iie siècle, sous la forme Koιδαµoυσoι (Koidamousii) par le géographe grec Ptolémée. Au iiie siècle, ils sont classés dans la confédération des Bavares qui se soulève contre l'Empire romain. (fr)
- I Kutāma (in arabo: ﻛﺘﺎﻣـة) erano una tribù berbera del nord dell'Algeria. La tribù ha svolto un ruolo storico-istituzionale importante, e talvolta determinante, durante l'epoca medievale islamica nel centro del Nordafrica, contribuendo potentemente all'affermazione dell'Imamato fatimide che portò alla caduta degli Aghlabidi. (it)
- De Kutama was een Berberse stam, oorspronkelijk afkomstig uit Jijel. Zij maakten onderdeel uit van de Sanhaja en speelden een belangrijke rol in de opkomst van het Kalifaat van de Fatimiden. Hun rol in de dynastie was zo groot, dat Ibn Khaldun de dynastie rekende tot de Berberse dynastieën. De stad was mogelijk dezelfde als de Ucutumani uit de Byzantijnse bronnen. Het cultureel landschap Ketama in het Marokkaanse Rifgebergte getuigt van hun aanwezigheid in dat gebied. (nl)
- Kutama, Kutâma, Kotama, Ketama – plemiona berberyjskie z grupy plemion Sanhadża wywodzące się najprawdopodobniej z obszaru pomiędzy obecnymi miastami Dżidżili oraz Mila w rejonie gór . Na początku X w. obejmowały swoim zasięgiem znaczny obszar Afryki północnej. Po podbiciu Ifrikijji w XII wieku przez Almohadów, plemiona Kutma weszły w skład ich regularnej armii, dzięki czemu zyskały przywileje prawno-podatkowe. (pl)
|
