| dbo:abstract
|
- En arquitectura clàssica s'anomena fris a l'element central de l'entaulament. L'entaulament, en ordre descendent, està integrat per: la cornisa, el fris i l'arquitrau (biga principal); per sota hi hauria el capitell de la columna. El fris pot ser llis o (en els ordres jònic i corinti) estar decorat amb baixos relleus. En l'ordre dòric el fris acostuma a estar decorat amb mètopes i tríglifs. En interiors, el fris d'una habitació és la part de la paret sobre la motllura per a quadres i sota les motllures del sostre o la cornisa. Per extensió, un fris és una llarga banda decorativa pintada, esculpida o fins i tot cal·ligrafiada, per sobre del nivell dels ulls. Els frisos decoratius poden representar escenes en una seqüència de plafons separats. El material de construcció del fris pot ser escaiola, fusta tallada o algun altre material decoratiu. S'anomena pulvino al fris de secció convexa. Aquests frisos van ser característics del manierisme nòrdic del segle XVI, especialment en l'arquitectura d'interiors i el mobiliari.
* Entre el frontó i les columnes veiem l'entaulament.
* Detall del fris dòric del Partenó on s'observen les mètopes i els tríglifs.
* Cacera a Calidònia, fris romà, Ashmolean Museum, Oxford.
* Fris d'estàtues de la catedral Notre Dame de París. (ca)
- Vlys je v klasické řádové architektuře střední část kladí mezi architrávem a římsou, který tvoří průběžný hladký anebo členěný pás. V dórském slohu se skládá z triglyfů a metop, v jónském slohu bývá hladký, nebo zdobený reliéfem či písmem. Korintský vlys je podobný jónskému, ale bývá zdobnější. Vlys římský je velmi často ještě bohatší a je mnohem plastičtější. V přeneseném významu se jedná o libovolný vodorovný pás na budovách, který je vyplněný figurálním, rostlinným nebo ornamentálním reliéfem, případně zdobený sgrafity nebo malbou. Vlys, též vlýsek či vlýska je rovněž prkénko k sestavování , která se běžně (nepřesně) nazývá parketová. (cs)
- الإفرِيْز هو شريطٌ زخرفي بارز يُشكل حسب صورة هندسية معينة على جدران المباني فيمكن أن يكون انسيابي أو منقوشًا مع زينة ذات أشكال نباتيّة ومنمقة أو هندسيّة، وغالبًا ما يتكرر على امتداد أجزاء المبنى وقد يبرز عنه ويخفف سقوط المطر عليه. (ar)
- Με τον όρο ζωφόρος ή ζωοφόρος στην αρχιτεκτονική και την αρχαιολογία αποκαλείται το αρχιτεκτονικό (δομικό, μορφολογικό και τυπολογικό) μέρος, άνω του επιστυλίου στην αρχαία ελληνική - αρχαϊκή & κλασική - ναοδομία, το οποίο χαρακτηρίζει, εφεξής, κάθε αντίστοιχο μέρος σε μεγάλης κλίμακας μνημειακή και δημόσια, εν γένει, αρχιτεκτονική, μέχρι των ημερών μας. Ετυμολογικώς, ο όρος ζωφόρος σημαίνει φέρω ζωή και αφορά στο μέρος αυτό του κτηρίου, ανεξαρτήτως αν φέρει γλυπτές παραστάσεις ή όχι. (el)
- Friso en la arkitekturo estas horizontala, glata aŭ pentrita, ligne ĉizita aŭ ŝtone skulptita bendo ĉe la ekstero de konstruaĵo - en antikva konstruaĵo inter la arkitravo, la ŝtonaro senpere sur la kolonaj kapiteloj, kaj la kornico, la supra horizontala fino de la konstruaĵo. Kutime ĝi havas seriajn ornamaĵojn, floraj motivoj kaj bildigoj de homaj kaj bestaj figuroj. Ĝi servas kiel disdivida elemento de muro aŭ de trabo. En la klasika dorika ordo de la arkitekturo de antikva Grekio kaj poste la Romia Imperio frisoj konsistis el alternaj metopoj kaj triglifoj.
* batalo de centaŭro kontraŭ lapito sur la friso de la Partenono sur la akropolo de Ateno
* figura friso de la katedralo Notre Dame en Parizo
* plektita bendo en friso de trabfaka domo de la 16-a jarcento
* romanika friso ĉe la katedralo de Bamberg Laŭ Francisko Azorín friso estas Centra strukturelemento de greka entablemento, inter la arkitrabo k. kornico. Pentrita aŭ skulptita strio. Kaj li indikas etimologion el araba iffriz. (eo)
- Der Fries ist ein lineares, meist waagerechtes Stilelement in der Architektur. Es ist ein schmaler Streifen, der einer Umgrenzung, Abgrenzung, Gliederung und Dekoration von Teilen eines Bauwerks dient.Der Fries kann glatt sein oder plastisch hervortreten, gemalt oder aus einzelnen Bauteilen zusammengesetzt sein. Manche bestehen aus mehreren schmalen Friesbändern beziehungsweise ihren Ornamenten. Friese dienen der Gliederung einer Fassade und ähneln insofern den Gesimsen. Der Unterschied zu den leistenartigen Gesimsen liegt in der Wiederholung eines Musters, dem Rapport – einer Schmuckform in einem gleich bleibenden Rhythmus. Gesimse sind mitunter von Friesen begleitet oder mit ihnen kombiniert. In der griechischen Architektur der Antike ist der Fries vorrangig ein konkretes Bauglied. Aber auch als Relief wurden Friese bereits in der Antike verwendet – in der Architektur, in der Plastik, beispielsweise an Sarkophagen, und in der Toreutik. Als rein zweidimensionales Ornament wurden sie ferner in der antiken Malerei und Vasenmalerei sowie bei Mosaiken eingesetzt. (de)
- In architecture, the frieze /friːz/ is the wide central section part of an entablature and may be plain in the Ionic or Doric order, or decorated with bas-reliefs. Paterae are also usually used to decorate friezes. Even when neither columns nor pilasters are expressed, on an astylar wall it lies upon the architrave ("main beam") and is capped by the moldings of the cornice. A frieze can be found on many Greek and Roman buildings, the Parthenon Frieze being the most famous, and perhaps the most elaborate. This style is typical for the Persians. In interiors, the frieze of a room is the section of wall above the picture rail and under the crown moldings or cornice. By extension, a frieze is a long stretch of painted, sculpted or even calligraphic decoration in such a position, normally above eye-level. Frieze decorations may depict scenes in a sequence of discrete panels. The material of which the frieze is made of may be plasterwork, carved wood or other decorative medium. In an example of an architectural frieze on the façade of a building, the octagonal Tower of the Winds in the Roman agora at Athens bears relief sculptures of the eight winds on its frieze. A pulvinated frieze (or pulvino) is convex in section. Such friezes were features of 17th-century Northern Mannerism, especially in subsidiary friezes, and much employed in interior architecture and in furniture. The concept of a frieze has been generalized in the mathematical construction of frieze patterns. (en)
- Frisoa edo erlaizpea taulamenduan agertzen den hornituriko harrizko zati bat da. Erlaitz eta arkitrabearen artean kokatzen da. Zentzu orokorragoan, arkitektura-gainazal bateko zerrenda jarraitu eta apaindu bati ere friso esaten zaio. (eu)
- Un friso (del latín: proveniente de: frisium)sirve en arquitectura para denominar a la parte ancha de la sección central de un entablamento, que puede ser lisa o (en los órdenes jónico y corintio) estar decorada con bajorrelieves. En una pared sin columnas queda sobre el arquitrabe (‘viga principal’) y queda cubierto por las molduras de la cornisa. Se llama pulvino al friso de sección convexa. Estos frisos fueron característicos del manierismo nórdico del siglo XVI, especialmente en la arquitectura de interiores y el mobiliario. (es)
- Une frise est une bande, souvent horizontale, dont la vocation est de recevoir un décor, généralement constitué par la répétition d'un motif ornemental. Ce mode de composition par répétition ou alternance, d'un même motif ou de plusieurs motifs, peut aussi bien s'appliquer au décor architectural qu'à tout autre espace ainsi décoré et dans divers matériaux, sculpture sur pierre, sur bois, sur bronze, sur ivoire, sgraffite, tapisserie, broderie, peinture sur céramique, etc. (fr)
- Dalam arsitektur, friz (asal kata: frieze; /friːz/) adalah bidang melintang yang berada di tengah bagian dan biasanya diapit oleh . Friz, sebagai bagian dari entablatur, terdapat pada bagian atas pilar bertipe atau . Bidang ini bisa polos atau memiliki relief rendah. Friz dengan relief banyak ditemukan di banyak bangunan Yunani dan Romawi. Contoh terkenal, dan mungkin yang paling rumit, terdapat pada . Pada interior bangunan, friz ditempatkan pada bagian atas dinding, tepatnya sebelum . Friz dapat pula merujuk ke bidang melintang yang memiliki dekorasi lukisan, ukiran, atau kaligrafi di sepanjang atas dinding, biasanya di atas ketinggian mata. (in)
- フリーズとは、建築用語で、エンタブラチュアの中央の、幅広い部分を指す。簡素なものもあれば、イオニア式、コリント式のレリーフで装飾されているものもある。円柱の壁ではフリーズの位置は、アーキトレーブより上、コーニスのモールディングより下部になる。 内装ではフリーズは、ピクチャーレールより上、冠モールディングやコーニスより下の壁部分を指す。広義では、フリーズは絵画や彫刻、カリグラフィー等で装飾された、横に伸びた部分を言い、上記の位置か、通常は目線より上に位置する。フリーズの装飾は、支柱によりいくつかのパネルに分かれて、連続した場面を表していることもある。こういった装飾は、漆喰や木彫その他の装飾形式による。 建築構造上、フリーズが建物正面にある例としては、アテネの古代ローマ時代のアゴラにある、八角形の風の塔が挙げられる。風の塔のフリーズには、8人のアネモイ（風神）のレリーフ彫刻が刻まれている。 パルヴィノ（pulvino）は、断面図では凸部になる。こういったフリーズは17世紀、北部マニエリスムによく見られ、特に補助的なフリーズや、内装、家具などに多い。 フリーズの概念は、フリーゼパターンの数学的作図において一般化した。 (ja)
- Il fregio è la parte intermedia tra architrave e cornice nella trabeazione degli ordini architettonici classici. (it)
- Een fries is in de kunstgeschiedenis en archeologie de term voor iedere uitgebreide, verhalende voorstelling van mensen, mythologische figuren en/of dieren binnen een duidelijk kader. Friezen hebben vaak een decoratieve functie (hetgeen overigens een diepere betekenis niet per definitie uitsluit) en kunnen op velerlei wijzen en in vele materialen zijn vervaardigd. (nl)
- Fryz (wł. fregio) – pośredni, poziomy człon belkowania z reguły położony między architrawem i gzymsem; ogólnie – każdy poziomy pas dekoracyjny. W architekturze często zdobiony płaskorzeźbami, był jednym z najbardziej ozdobnych elementów antycznych świątyń. W porządku doryckim składał się z następujących na przemian po sobie metop i tryglifów (tzw. fryz metopowo-tryglifowy lub tryglifon). W porządku jońskim jest to już fryz ciągły ozdobiony reliefem o tematyce mitologicznej, religijnej lub historycznej. Jeden z najwspanialszych fryzów doryckich pochodzi z Partenonu. W innych porządkach architektonicznych fryz może być gładki. Fryz to również poziomy pas zdobiący naczynia lub malowidła, który może się składać z powtarzających się motywów geometrycznych lub scen figuralnych. W architekturze mianem fryzu określa się także element wystroju architektonicznego w postaci poziomego, ciągłego, płaskorzeźbionego, malowanego lub ceramicznego pasa o rozmaitych motywach dekoracyjnych. Był on stosowany do wizualnego podziału i zdobienia zarówno elewacji, jak i wnętrz budowli. Dekoracja fryzów zmieniała się w zależności od epoki. W okresie romańskim przeważały motywy geometryczne, w gotyku roślinne i figuralne, w renesansie motywy antyczne. W budownictwie wyróżnia się poza tym fryz arkadowy (lub arkadkowy, arkatura), składający się z szeregu małych łuków, najczęściej pod okapem frontowych elewacji. Jest on charakterystyczny dla architektury przedromańskiej i romańskiej. Stosowany też jako element dekoracyjny w wyrobach rzemieślniczych. Zoforosem nazywano wszelki fryz klasyczny z przedstawieniem postaci ludzi i zwierząt w płaskorzeźbie. W średniowiecznej Polsce fryz nazywany był krańcem świata. (pl)
- Friso na arquitetura clássica, é um espaço compreendido na parte superior do entablamento, que separa a cornija da arquitrave, de um edifício ou monumento, comummente adornado por esculturas, com inscrições. O termo refere-se geralmente a uma barra ou faixa pintada, esculpida ou com inscrições, disposta horizontalmente, que guarnece exteriormente ou interiormente a parte superior de um edifício ou cómodo. No sentido comum, é uma faixa para divisão ou ornamentação de uma superfície de parede, geralmente na parte superior e que podem ocupar tanto o exterior como o interior do edifício. (pt)
- En fris är den mellersta delen av ett entablement. I den doriska ordningen är frisen dekorerad med triglyfer och metoper. (sv)
- Фриз (фр. frise) — часть архитектурного ордера, средняя часть антаблемента, расположенная между архитравом и карнизом. В ином, более широком значении и вне строгих рамок классической архитектуры — декоративная композиция в виде горизонтальной полосы или ленты, декорированной рельефом или росписью, увенчивающей или обрамляющей ту или иную часть архитектурного сооружения. Архитектурный фриз дал название определённому типу композиции, не всегда связанной с архитектурой, а именно фризовое расположение фигур в живописи, декоративной росписи, мозаике. Любой значительно удлинённый формат в изобразительном искусстве называют фризом. (ru)
- 飾帶（Frieze）或稱簷壁飾帶、樑上飾帶，是一個建築用語。飾帶主要位於建築正面的在楣樑和簷口之間，同時也有位於建築內部的飾帶，既有簡潔的樣式，也有加上愛奧尼柱式或科林斯柱式裝潢的樣式。 (zh)
- Фриз (фр. frise від лат. phrygium — «прикраса») — назва архітектурного елемента, що походить від назви стародавньої області Фригія. В античній архітектурі фриз також називали зофором (від грец. ζωφόρος, буквально — «носій зображень тварин»). (uk)
|
| rdfs:comment
|
- الإفرِيْز هو شريطٌ زخرفي بارز يُشكل حسب صورة هندسية معينة على جدران المباني فيمكن أن يكون انسيابي أو منقوشًا مع زينة ذات أشكال نباتيّة ومنمقة أو هندسيّة، وغالبًا ما يتكرر على امتداد أجزاء المبنى وقد يبرز عنه ويخفف سقوط المطر عليه. (ar)
- Με τον όρο ζωφόρος ή ζωοφόρος στην αρχιτεκτονική και την αρχαιολογία αποκαλείται το αρχιτεκτονικό (δομικό, μορφολογικό και τυπολογικό) μέρος, άνω του επιστυλίου στην αρχαία ελληνική - αρχαϊκή & κλασική - ναοδομία, το οποίο χαρακτηρίζει, εφεξής, κάθε αντίστοιχο μέρος σε μεγάλης κλίμακας μνημειακή και δημόσια, εν γένει, αρχιτεκτονική, μέχρι των ημερών μας. Ετυμολογικώς, ο όρος ζωφόρος σημαίνει φέρω ζωή και αφορά στο μέρος αυτό του κτηρίου, ανεξαρτήτως αν φέρει γλυπτές παραστάσεις ή όχι. (el)
- Frisoa edo erlaizpea taulamenduan agertzen den hornituriko harrizko zati bat da. Erlaitz eta arkitrabearen artean kokatzen da. Zentzu orokorragoan, arkitektura-gainazal bateko zerrenda jarraitu eta apaindu bati ere friso esaten zaio. (eu)
- Un friso (del latín: proveniente de: frisium)sirve en arquitectura para denominar a la parte ancha de la sección central de un entablamento, que puede ser lisa o (en los órdenes jónico y corintio) estar decorada con bajorrelieves. En una pared sin columnas queda sobre el arquitrabe (‘viga principal’) y queda cubierto por las molduras de la cornisa. Se llama pulvino al friso de sección convexa. Estos frisos fueron característicos del manierismo nórdico del siglo XVI, especialmente en la arquitectura de interiores y el mobiliario. (es)
- Une frise est une bande, souvent horizontale, dont la vocation est de recevoir un décor, généralement constitué par la répétition d'un motif ornemental. Ce mode de composition par répétition ou alternance, d'un même motif ou de plusieurs motifs, peut aussi bien s'appliquer au décor architectural qu'à tout autre espace ainsi décoré et dans divers matériaux, sculpture sur pierre, sur bois, sur bronze, sur ivoire, sgraffite, tapisserie, broderie, peinture sur céramique, etc. (fr)
- フリーズとは、建築用語で、エンタブラチュアの中央の、幅広い部分を指す。簡素なものもあれば、イオニア式、コリント式のレリーフで装飾されているものもある。円柱の壁ではフリーズの位置は、アーキトレーブより上、コーニスのモールディングより下部になる。 内装ではフリーズは、ピクチャーレールより上、冠モールディングやコーニスより下の壁部分を指す。広義では、フリーズは絵画や彫刻、カリグラフィー等で装飾された、横に伸びた部分を言い、上記の位置か、通常は目線より上に位置する。フリーズの装飾は、支柱によりいくつかのパネルに分かれて、連続した場面を表していることもある。こういった装飾は、漆喰や木彫その他の装飾形式による。 建築構造上、フリーズが建物正面にある例としては、アテネの古代ローマ時代のアゴラにある、八角形の風の塔が挙げられる。風の塔のフリーズには、8人のアネモイ（風神）のレリーフ彫刻が刻まれている。 パルヴィノ（pulvino）は、断面図では凸部になる。こういったフリーズは17世紀、北部マニエリスムによく見られ、特に補助的なフリーズや、内装、家具などに多い。 フリーズの概念は、フリーゼパターンの数学的作図において一般化した。 (ja)
- Il fregio è la parte intermedia tra architrave e cornice nella trabeazione degli ordini architettonici classici. (it)
- Een fries is in de kunstgeschiedenis en archeologie de term voor iedere uitgebreide, verhalende voorstelling van mensen, mythologische figuren en/of dieren binnen een duidelijk kader. Friezen hebben vaak een decoratieve functie (hetgeen overigens een diepere betekenis niet per definitie uitsluit) en kunnen op velerlei wijzen en in vele materialen zijn vervaardigd. (nl)
- Friso na arquitetura clássica, é um espaço compreendido na parte superior do entablamento, que separa a cornija da arquitrave, de um edifício ou monumento, comummente adornado por esculturas, com inscrições. O termo refere-se geralmente a uma barra ou faixa pintada, esculpida ou com inscrições, disposta horizontalmente, que guarnece exteriormente ou interiormente a parte superior de um edifício ou cómodo. No sentido comum, é uma faixa para divisão ou ornamentação de uma superfície de parede, geralmente na parte superior e que podem ocupar tanto o exterior como o interior do edifício. (pt)
- En fris är den mellersta delen av ett entablement. I den doriska ordningen är frisen dekorerad med triglyfer och metoper. (sv)
- Фриз (фр. frise) — часть архитектурного ордера, средняя часть антаблемента, расположенная между архитравом и карнизом. В ином, более широком значении и вне строгих рамок классической архитектуры — декоративная композиция в виде горизонтальной полосы или ленты, декорированной рельефом или росписью, увенчивающей или обрамляющей ту или иную часть архитектурного сооружения. Архитектурный фриз дал название определённому типу композиции, не всегда связанной с архитектурой, а именно фризовое расположение фигур в живописи, декоративной росписи, мозаике. Любой значительно удлинённый формат в изобразительном искусстве называют фризом. (ru)
- 飾帶（Frieze）或稱簷壁飾帶、樑上飾帶，是一個建築用語。飾帶主要位於建築正面的在楣樑和簷口之間，同時也有位於建築內部的飾帶，既有簡潔的樣式，也有加上愛奧尼柱式或科林斯柱式裝潢的樣式。 (zh)
- Фриз (фр. frise від лат. phrygium — «прикраса») — назва архітектурного елемента, що походить від назви стародавньої області Фригія. В античній архітектурі фриз також називали зофором (від грец. ζωφόρος, буквально — «носій зображень тварин»). (uk)
- En arquitectura clàssica s'anomena fris a l'element central de l'entaulament. L'entaulament, en ordre descendent, està integrat per: la cornisa, el fris i l'arquitrau (biga principal); per sota hi hauria el capitell de la columna. El fris pot ser llis o (en els ordres jònic i corinti) estar decorat amb baixos relleus. En l'ordre dòric el fris acostuma a estar decorat amb mètopes i tríglifs. En interiors, el fris d'una habitació és la part de la paret sobre la motllura per a quadres i sota les motllures del sostre o la cornisa. Per extensió, un fris és una llarga banda decorativa pintada, esculpida o fins i tot cal·ligrafiada, per sobre del nivell dels ulls. Els frisos decoratius poden representar escenes en una seqüència de plafons separats. El material de construcció del fris pot ser esca (ca)
- Vlys je v klasické řádové architektuře střední část kladí mezi architrávem a římsou, který tvoří průběžný hladký anebo členěný pás. V dórském slohu se skládá z triglyfů a metop, v jónském slohu bývá hladký, nebo zdobený reliéfem či písmem. Korintský vlys je podobný jónskému, ale bývá zdobnější. Vlys římský je velmi často ještě bohatší a je mnohem plastičtější. V přeneseném významu se jedná o libovolný vodorovný pás na budovách, který je vyplněný figurálním, rostlinným nebo ornamentálním reliéfem, případně zdobený sgrafity nebo malbou. (cs)
- Friso en la arkitekturo estas horizontala, glata aŭ pentrita, ligne ĉizita aŭ ŝtone skulptita bendo ĉe la ekstero de konstruaĵo - en antikva konstruaĵo inter la arkitravo, la ŝtonaro senpere sur la kolonaj kapiteloj, kaj la kornico, la supra horizontala fino de la konstruaĵo. Kutime ĝi havas seriajn ornamaĵojn, floraj motivoj kaj bildigoj de homaj kaj bestaj figuroj. Ĝi servas kiel disdivida elemento de muro aŭ de trabo. En la klasika dorika ordo de la arkitekturo de antikva Grekio kaj poste la Romia Imperio frisoj konsistis el alternaj metopoj kaj triglifoj. (eo)
- In architecture, the frieze /friːz/ is the wide central section part of an entablature and may be plain in the Ionic or Doric order, or decorated with bas-reliefs. Paterae are also usually used to decorate friezes. Even when neither columns nor pilasters are expressed, on an astylar wall it lies upon the architrave ("main beam") and is capped by the moldings of the cornice. A frieze can be found on many Greek and Roman buildings, the Parthenon Frieze being the most famous, and perhaps the most elaborate. This style is typical for the Persians. (en)
- Der Fries ist ein lineares, meist waagerechtes Stilelement in der Architektur. Es ist ein schmaler Streifen, der einer Umgrenzung, Abgrenzung, Gliederung und Dekoration von Teilen eines Bauwerks dient.Der Fries kann glatt sein oder plastisch hervortreten, gemalt oder aus einzelnen Bauteilen zusammengesetzt sein. Manche bestehen aus mehreren schmalen Friesbändern beziehungsweise ihren Ornamenten. (de)
- Dalam arsitektur, friz (asal kata: frieze; /friːz/) adalah bidang melintang yang berada di tengah bagian dan biasanya diapit oleh . Friz, sebagai bagian dari entablatur, terdapat pada bagian atas pilar bertipe atau . Bidang ini bisa polos atau memiliki relief rendah. Friz dengan relief banyak ditemukan di banyak bangunan Yunani dan Romawi. Contoh terkenal, dan mungkin yang paling rumit, terdapat pada . (in)
- Fryz (wł. fregio) – pośredni, poziomy człon belkowania z reguły położony między architrawem i gzymsem; ogólnie – każdy poziomy pas dekoracyjny. W architekturze często zdobiony płaskorzeźbami, był jednym z najbardziej ozdobnych elementów antycznych świątyń. W porządku doryckim składał się z następujących na przemian po sobie metop i tryglifów (tzw. fryz metopowo-tryglifowy lub tryglifon). W porządku jońskim jest to już fryz ciągły ozdobiony reliefem o tematyce mitologicznej, religijnej lub historycznej. Jeden z najwspanialszych fryzów doryckich pochodzi z Partenonu. W innych porządkach architektonicznych fryz może być gładki. (pl)
|
