| dbo:abstract
|
- Tercína je druh strofy (neboli sloky) sestávající ze tří deseti-, v případě tzv. ženského zakončení jedenáctislabičných veršů, pocházející z Itálie (poprvé se objevuje v Dantově Božské komedii) s důmyslným rýmovým schématem aba-bcb-cdc-ded. Triadická struktura umožňuje výstavbu děje ve schématu teze - antiteze - synteze. Je možné, že trojveršové schéma vzniklo po vzoru Nejsvětější trojice. Po Dantově vzoru jí začali užívat i Petrarca a Boccaccio. Navazuje na provensálský . V české poezii není použití tercíny časté; mezi nemnoho básníků, kteří ji, stejně jako jiné pro českou literaturu netypické básnické útvary, používali, patří Jaroslav Vrchlický.Jiným příkladem trojveršové strofy (trojverší, ) je (neboli terceto, hovorově i terčet, terčeto), součást sonetu (znělky). (cs)
- Die Terzine ist eine gereimte und aus beliebig vielen Strophen bestehende Gedichtform italienischer Herkunft. Jede Terzinen-Strophe besteht aus drei Versen. In Terzine steckt das italienische Wort terzo „dritter“, womit auf das strukturierende Prinzip dieser Gedichtform verwiesen ist. (de)
- Un terceto encadenado es una serie indefinida de tercetos en los que el verso que queda suelto en el primero coincide con los que riman en el segundo; el que queda suelto en el segundo con los que riman en el tercero y así sucesivamente: ABA, BCB, CDC... XYX, YZYZ. La última estrofa suele ser un serventesio, o un serventesio más un pareado, para evitar que quede un verso suelto: ¿Y no serán siquiera tan osadaslas opuestas acciones, si las mirode más ilustres genios ayudadas? Ya, dulce amigo, huyo y me retirode cuanto simple amé: rompí los lazos.Ven y verás al grande fin que aspiroantes que el tiempo muera en nuestros brazos. Andrés Fernández de Andrada Esta forma proviene de la terza rima creada por el poeta florentino Dante Alighieri para su Divina comedia, adoptada posteriormente por Francesco Petrarca para sus Triunfos, y fue denominada en español tercetos encadenados. En Castilla empezó a cultivarse en la obra de Juan Boscán y Garcilaso de la Vega durante la primera mitad del siglo XVI, con el Renacimiento. Ejemplo de ello son las dos elegías que Garcilaso compuso: la primera, Al duque d'Alba en la muerte de Don Bernaldino de Toledo, y la segunda dedicada a su amigo, A Boscán. Esta estructura es la misma que empleó Miguel Hernández en su famosa Elegía a Ramón Sijé.
* Datos: Q968679 (es)
- La terza rima (prononcé : [ˈtɛrtsa ˈriːma]) est une structure rimique particulière des strophes intercalant dans un tercet une rime issue du tercet suivant. Elle est utilisée pour la première fois par le poète italien Dante Alighieri dans son œuvre majeure la Divine Comédie. (fr)
- Terza rima (/ˌtɛərtsə ˈriːmə/, also US: /ˌtɜːr-/, Italian: [ˈtɛrtsa ˈriːma]; lit. 'third rhyme') is a rhyming verse form, in which the poem, or each poem-section, consists of tercets (three line stanzas) with an interlocking three-line rhyme scheme: The last word of the second line in one tercet provides the rhyme for the first and third lines in the tercet that follows (aba bcb cdc). The poem or poem-section may have any number of lines, but it ends with either a single line or a couplet, which repeats the rhyme of the middle line of the previous tercet (yzy z or yzy zz). Terza rima was invented early in the fourteenth century by the Italian poet Dante Alighieri for his narrative poem the Divine Comedy, which he set in hendecasyllabic lines. In English, poets often use iambic pentameter. Terza rima is a challenging form for a poet, and it did not become common in the century following its invention. The form is especially challenging in languages that are inherently less rich in rhymes than Italian. Terza rima can give to the verse the effect of rhymes surging the narrative forward. It can also give a sense of continuity to the verse — the rhymes are woven together and a reading of a canto cannot be stopped without the sense of something (the rhyme scheme) broken or unfinished. The rhymes of terza rima add the effect of echo and expectation — as a line is read there is the sense it will soon be followed by a rhyme that will complete the rhyme scheme. Terza rima can lend a sense of strength and solidity to the story or the poem — each tercet though brief, has enough length to contain a complete thought or expression, that can be considered independently. Tercets are like the building blocks of the poem or canto, and the interwoven rhyme serves as the cement that binds them together. (en)
- テルツァ・リーマ（Terza rima, 三韻句法）は、押韻したverse（韻文、詩）のスタンザ（連、詩節）の形式で、3つの連動した押韻構成から成り立っている。最初に使ったのはイタリアの詩人ダンテ・アリギエーリである。 (ja)
- La terza rima, detta anche per antonomasia terzina dantesca, è la strofa principale della metrica italiana, usata e portata alla perfezione da Dante Alighieri nella Divina Commedia. (it)
- Tercyna (wł. terza rima) – strofa otwarta złożona z 3 wersów, zwykle jedenastozgłoskowych, powiązana rymami ze strofą poprzednią i następną. Rymy mają następujący układ w kolejnych zwrotkach: aba, bcb, cdc, ded itd. Nagle mnie trącił płacz na pustym błoniu:„Rzymie, nie jesteś ty już dawnym Rzymem”.Tak śpiewał pasterz trzód, siedząc na koniu.Przede mną mroczne błękitnawym dymemSznury pałaców pod Apeninami,Nad nim kościół ten, co jest olbrzymem.Juliusz Słowacki, Rzym Tercyna oznacza nie tylko pojedynczą strofę, ale również układ stroficzny większej całości, w którym liczba zwrotek nie jest ustalona. Taki układ stroficzny użyty został przez Dantego w Boskiej komedii. Dantego uważa się za twórcę zarówno samej strofy, jak i tercynowego układu kompozycyjnego. W literaturze polskiej tercyna pojawia się na przykład w wierszach Leopolda Staffa (O strzesze naszej). Tercyny występują często w sonecie (abba abba cdc dcd). Mogą też tworzyć szczególny sonet tercynowy (aba bcb cdc ded ee). Sonety tego typu pisali Percy Bysshe Shelley, Robert Frost (Acquainted with the night) i Jan Kasprowicz (cykl Cisza wieczorna). Rozmiłowana, roztęskniona,Hen! od wieczornej idzie zorzyZamykać Tatry w swe ramiona.Przed nią zawiewa oddech boży:Wonie jedliczne i świerkoweZe swych lesistych wstają łoży.A ona tuli jasną głowęDo Osobitej, by wraz potemKłaść ją na piersi Giewontowe.Po reglach muśnie li przelotem,Czoło Świnniczne w żar rozpaliI Hawrań zleje krwawym złotem.Tak mknąc po szczycie i po hali,Z ogniem tęsknicy ginie w dali…Jan Kasprowicz, Cisza wieczorna (pl)
- Terzin (italienska terza rima) är en episk versform som utformades av den senmedeltide, florentinske diktaren Dante Alighieri vid författandet av Den gudomliga komedin. Rytmen är jambisk pentameter. På italienska brukar detta innebära en elvastavig vers, liksom på svenska, medan en tiostavig vers är vanlig på såväl engelska som tyska. Varje strof har tre rader och rimschemat är aba-bcb-cdc-ded-. Den första raden rimmar med den tredje och den andra raden kopplas samman med den första raden i följande strof och denna rad rimmar i sin tur med strofens tredje rad. På så vis flätas stroferna ihop sången igenom. Det förekommer aldrig mer än tre rim, vilket gett namn åt diktformen på originalspråket. Sången som helhet avslutas alltid med en ensam första rad som kunde bilda början på en ny strof. Geoffrey Chaucer införde terzinen i engelsk litteratur på 1300-talet i dikten Complaint to His Lady. Den har senare använts av bland andra Percy Bysshe Shelley i hans Ode to the West Wind och av Johann Wolfgang von Goethe i dikten Im ernsten Beinhaus war's. På svenska prövade Hjalmar Gullberg versmåttet i sin sena diktsamling Terziner i okonstens tid (1958). (sv)
- Terceira rima (em italiano: Terza rima) é uma forma de estrofe verso rimado que consiste em um esquema de rima entrelaçado de três linhas. Foi usado pela primeira vez pelo poeta italiano Dante Alighieri. (pt)
- Терци́на (італ. terzina, від terza rima — третя рима) — строфа з трьох рядків п'ятистопного ямба, в якій середній рядок римується з крайнім — першим і третім — у наступній строфі (аба бвб вгв гдг тощо), завершуючись окремим рядком, римованим з другим рядком попередньої строфи. Терцина була винайдена на початку чотирнадцятого століття італійським поетом Данте Аліг'єрі для його поеми «Божественна комедія», яку він виклав в одинадцятирядкових строфах. В англійській мові поети часто використовують . Терцина є складною формою для поета, і вона не стала поширеною протягом століття після її винаходу. Форма є особливо складною в мовах, які за своєю природою менш багаті римами, ніж італійська. Терцина може надати віршу ефект рим, що висувають розповідь вперед. Це також може надати віршу відчуття безперервності — рими сплітаються воєдино, і читання канта неможливо зупинити без відчуття чогось (схема рими) порушеного чи незакінченого. Рими терцини додають ефект відлуння та очікування — коли читається рядок, виникає відчуття, що незабаром за ним послідує рима, яка завершить схему римування. Терцина може надати розповіді чи віршу відчуття сили та солідності — кожен терцет, хоча й короткий, має достатню довжину, щоб містити повну думку чи вираз, які можна розглядати окремо. Терцети схожі на будівельні блоки вірша чи пісні, а переплетена рима слугує цементом, який їх сполучає. Терцина широко використовувана і в українській поезії. «Божественна комедія» Данте Аліґ'єрі: (…) Перехопило дух. Жахлива мить!…аЯ мчуся у безодню, у геєну, ………….. бде небуття, де темний хаос спить...…аЯ бачу вічну темряву страшенну, …….бі серед тиші чорної небес …………….. впишучу руку великовогненну …………. бі троє слів: мене, текел, фарес.............в (М. Драй-Хмара). Терциною називають і окремий ліричний за обсягом твір (Б. Лепкий «Терцина»), фрагмент до поеми (вступ до поеми «Мойсей» І. Франка), частину епопеї (2-ий розділ «Попелу імперій» Юрія Клена) тощо. (uk)
- Терци́ны (итал. terzina, от terza rima — третья рифма) — стихотворение (твёрдая форма), написанное терцетами с особой рифмовкой и завершающим отдельно стоящим стихом. Рифмический рисунок: aba bcb cdc … xyx yzy. Волнообразный перехлёст рифмовки придает стихотворению, написанному терцинами, особый колорит. Частный случай рифмовки aba bcb cac aba… хорошо подходит стихотворениям с рефренами. Форма развилась из вереницы ритурнелей и была канонизирована Данте Алигьери в «Божественной Комедии»: Nel mezzo del cammin di nostra vitami ritrovai per una selv(a) oscura,ché la diritta vi(a) era smarrita. Ahi quant(o) a dir qual er(a) è cosa duraesta selva selvagg(ia) e aspr(a) e forteche nel pensier rinova la paura! (Divina commedia, Inferno, Canto I, 1-6) Земную жизнь пройдя до половины,Я очутился в сумрачном лесу,Утратив правый путь во тьме долины. Каков он был, о, как произнесу,Тот дикий лес, дремучий и грозящий,Чей давний ужас в памяти несу! (перевод М. Л. Лозинского) Впоследствии подражания возникли почти во всех европейских литературах, в том числе русской (терцины встречаются у А. С. Пушкина, А. К. Толстого, В. Хлебникова, Вяч. Иванова и В. Брюсова). (ru)
|
| rdfs:comment
|
- Die Terzine ist eine gereimte und aus beliebig vielen Strophen bestehende Gedichtform italienischer Herkunft. Jede Terzinen-Strophe besteht aus drei Versen. In Terzine steckt das italienische Wort terzo „dritter“, womit auf das strukturierende Prinzip dieser Gedichtform verwiesen ist. (de)
- La terza rima (prononcé : [ˈtɛrtsa ˈriːma]) est une structure rimique particulière des strophes intercalant dans un tercet une rime issue du tercet suivant. Elle est utilisée pour la première fois par le poète italien Dante Alighieri dans son œuvre majeure la Divine Comédie. (fr)
- テルツァ・リーマ（Terza rima, 三韻句法）は、押韻したverse（韻文、詩）のスタンザ（連、詩節）の形式で、3つの連動した押韻構成から成り立っている。最初に使ったのはイタリアの詩人ダンテ・アリギエーリである。 (ja)
- La terza rima, detta anche per antonomasia terzina dantesca, è la strofa principale della metrica italiana, usata e portata alla perfezione da Dante Alighieri nella Divina Commedia. (it)
- Terceira rima (em italiano: Terza rima) é uma forma de estrofe verso rimado que consiste em um esquema de rima entrelaçado de três linhas. Foi usado pela primeira vez pelo poeta italiano Dante Alighieri. (pt)
- Tercína je druh strofy (neboli sloky) sestávající ze tří deseti-, v případě tzv. ženského zakončení jedenáctislabičných veršů, pocházející z Itálie (poprvé se objevuje v Dantově Božské komedii) s důmyslným rýmovým schématem aba-bcb-cdc-ded. Triadická struktura umožňuje výstavbu děje ve schématu teze - antiteze - synteze. Je možné, že trojveršové schéma vzniklo po vzoru Nejsvětější trojice. Po Dantově vzoru jí začali užívat i Petrarca a Boccaccio. Navazuje na provensálský . (cs)
- Un terceto encadenado es una serie indefinida de tercetos en los que el verso que queda suelto en el primero coincide con los que riman en el segundo; el que queda suelto en el segundo con los que riman en el tercero y así sucesivamente: ABA, BCB, CDC... XYX, YZYZ. La última estrofa suele ser un serventesio, o un serventesio más un pareado, para evitar que quede un verso suelto: ¿Y no serán siquiera tan osadaslas opuestas acciones, si las mirode más ilustres genios ayudadas?
* Datos: Q968679 (es)
- Terza rima (/ˌtɛərtsə ˈriːmə/, also US: /ˌtɜːr-/, Italian: [ˈtɛrtsa ˈriːma]; lit. 'third rhyme') is a rhyming verse form, in which the poem, or each poem-section, consists of tercets (three line stanzas) with an interlocking three-line rhyme scheme: The last word of the second line in one tercet provides the rhyme for the first and third lines in the tercet that follows (aba bcb cdc). The poem or poem-section may have any number of lines, but it ends with either a single line or a couplet, which repeats the rhyme of the middle line of the previous tercet (yzy z or yzy zz). (en)
- Tercyna (wł. terza rima) – strofa otwarta złożona z 3 wersów, zwykle jedenastozgłoskowych, powiązana rymami ze strofą poprzednią i następną. Rymy mają następujący układ w kolejnych zwrotkach: aba, bcb, cdc, ded itd. Nagle mnie trącił płacz na pustym błoniu:„Rzymie, nie jesteś ty już dawnym Rzymem”.Tak śpiewał pasterz trzód, siedząc na koniu.Przede mną mroczne błękitnawym dymemSznury pałaców pod Apeninami,Nad nim kościół ten, co jest olbrzymem.Juliusz Słowacki, Rzym W literaturze polskiej tercyna pojawia się na przykład w wierszach Leopolda Staffa (O strzesze naszej). (pl)
- Terzin (italienska terza rima) är en episk versform som utformades av den senmedeltide, florentinske diktaren Dante Alighieri vid författandet av Den gudomliga komedin. Rytmen är jambisk pentameter. På italienska brukar detta innebära en elvastavig vers, liksom på svenska, medan en tiostavig vers är vanlig på såväl engelska som tyska. (sv)
- Терци́ны (итал. terzina, от terza rima — третья рифма) — стихотворение (твёрдая форма), написанное терцетами с особой рифмовкой и завершающим отдельно стоящим стихом. Рифмический рисунок: aba bcb cdc … xyx yzy. Волнообразный перехлёст рифмовки придает стихотворению, написанному терцинами, особый колорит. Частный случай рифмовки aba bcb cac aba… хорошо подходит стихотворениям с рефренами. Форма развилась из вереницы ритурнелей и была канонизирована Данте Алигьери в «Божественной Комедии»: Nel mezzo del cammin di nostra vitami ritrovai per una selv(a) oscura,ché la diritta vi(a) era smarrita. (ru)
- Терци́на (італ. terzina, від terza rima — третя рима) — строфа з трьох рядків п'ятистопного ямба, в якій середній рядок римується з крайнім — першим і третім — у наступній строфі (аба бвб вгв гдг тощо), завершуючись окремим рядком, римованим з другим рядком попередньої строфи. Терцина широко використовувана і в українській поезії. «Божественна комедія» Данте Аліґ'єрі: Терциною називають і окремий ліричний за обсягом твір (Б. Лепкий «Терцина»), фрагмент до поеми (вступ до поеми «Мойсей» І. Франка), частину епопеї (2-ий розділ «Попелу імперій» Юрія Клена) тощо. (uk)
|
