| dbo:abstract
|
- Lewis Henry Morgan (21 de novembre del 1818 - 17 de desembre del 1881) va ser un antropòleg i etnòleg estatunidenc creador d'una gènesi de la civilització adoptada pel marxisme en temps de Karl Marx. Nasqué a Aurora (Nova York); estudià a l'Acadèmia Cayuga i al College Union, on va conèixer l'indoamericà Ely Parker, que va provocar l'interès pels problemes de la població indígena nord-americana. Es va llicenciar com a advocat i va exercir com a tal, però la seva passió era l'antropologia, especialment la dedicada als indígenes americans, especialment a la tribu dels iroquesos. Va ser elegit membre de l'"American Association for the Advancement of Science" i del "Smithsonian Institute". Morgan opina que els gèrmens del govern han de cercar-se en l'organització de "gents" en l'estadi del salvatgisme fins que, progressivament, s'estableixi la societat política. Sobre la propietat, pensa que va tenir una formació lenta i feble durant els llargs períodes de salvatgisme, però a poc a poc es va desenvolupar en el cervell humà de manera molt notable la passió per la propietat. L'organització de la societat, segons Morgan, s'inicia sobre la base del sexe, després sobre el parentiu i, finalment, sobre la base del territori. La família, la divideix en cinc tipus segons el parentiu: la consanguínia (incest), la punalúa (tipus hawaià o del rapte de les sabines), la sindiàsmica (unió d'un home i una dona sense cohabitació exclusiva), la patriarcal (un home amb diverses esposes que cohabiten) i la monògama. Quant als períodes ètnics, considera que n'hi ha tres: el salvatgisme, la barbàrie i la civilització (els dos primers subdividits en estadis intermedis, i la civilització en antiga i moderna). El marxisme va fer seves les teories de Morgan fins al punt que Engels va declarar que aquestes teories no podien ser discutides, ja que procedien directament del procés productiu. (ca)
- Lewis Henry Morgan (21. listopadu 1818 , New York – 17. prosinec 1881 Rochester) byl americký etnograf, antropolog a archeolog. Studiem života Indiánů nashromáždil rozsáhlý faktografický materiál o dějinách pravěké společnosti. Jako jeden z prvních upozornil na to, že rodina je historický jev, který se mění spolu s vývojem společnosti. Dále upozornil na to, že systémy příbuzenských vztahů amerických indiánů, se podobně jako systémy v Asii, Africe a Austrálii zakládaly na matriarchálním principu. l. H. Morgan je autorem evolucionistické teorie vývoje společnosti: divošství – barbarství – civilizace. (cs)
- لويس هنري مورغان (بالإنجليزية: Lewis H. Morgan) (و. 1818 – 1881 م) هو عالم أنثروبولوجيا أمريكي ومنظر اجتماعي رائد، عمل محامياً في مجال السكك الحديدية. يشتهر بعمله على القرابة والبنية الاجتماعية، ونظرياته عن التطور الاجتماعي، وإثنوغرافيا شعب الإيراكوي. مهتمًا بما يربط المجتمعات ببعضها البعض، اقترح المفهوم القائل بأن أول مؤسسة بشرية محلية هي العشيرة الأمومية، وليس العشيرة الأبوية. ولد في نيويورك، وكان عضوًا في الأكاديمية الوطنية للعلوم، والأكاديمية الأمريكية للفنون والعلوم، والجمعية الأميركية لتقدم العلوم، توفي في روتشستر بولاية نيويورك، عن عمر يناهز 63 عاماً. كان مهتمًا أيضًا بما يؤدي إلى التغيير الاجتماعي، وكان معاصرًا للمنظرين الاجتماعيين الأوروبيين كارل ماركس وفريدريك إنجلز، اللذين تأثروا بقراءة عمله في البنية الاجتماعية والثقافة المادية وتأثير التكنولوجيا على التقدم. مورغان هو المنظر الاجتماعي الأمريكي الوحيد الذي يستشهد به علماء متنوعون مثل ماركس وتشارلز داروين وسيغموند فرويد. تم انتخابه كعضو في الأكاديمية الوطنية للعلوم، وعمل مورغان رئيسًا للجمعية الأمريكية للتقدم العلمي في عام 1880 كان مورغان عضوًا جمهوريًا في جمعية ولاية نيويورك (شركة مونرو، المرتبة الثانية) في عام 1861، وفي مجلس شيوخ ولاية نيويورك في عامي 1868 و 1869 (ar)
- Lewis Henry Morgan (* 21. November 1818 in , New York; † 17. Dezember 1881) war ein US-amerikanischer Anthropologe und Mitbegründer der Ethnologie. Er vertrat eine evolutionistisch orientierte Anthropologie. (de)
- Lewis Henry MORGAN (21a de Novembro, 1818 – 17a de Decembro, 1881) estis pionira usona antropologo kaj socia teoriulo kiu laboris kiel advokato de fervojo. (eo)
- Lewis Henry Morgan (Aurora, Nueva York, 21 de noviembre de 1818–Rochester, Nueva York, 17 de diciembre de 1881) fue un abogado, antropólogo y etnólogo estadounidense, considerado uno de los fundadores de la antropología moderna. (es)
- Lewis Henry Morgan 1818an jaio zen Auroran, New Yorkeko estatuan. Albanyako Union Collegen zuzenbide ikasketak egin zituen. 1844an Rochesterren bizitzera joan zen abokatu gisa, lehenik meatzaritza sektorean eta ondoren Michiganeko ferrokarrilean. 1851an lagun batzuekin elkarte sozial bat sortu zuen, elkarte hau mitologia grekoan oinarritu zen. Urte bat beranduago elkarte hau bera, Iroquie indiarretan oinarrituko dute. Morganek sakonki aztertu zituen Liga Iroquiak osatzen dituzten bost nazioak: muahiek, oneida, onofaga, cayuya eta seneca. (eu)
- Lewis Henry Morgan (November 21, 1818 – December 17, 1881) was a pioneering American anthropologist and social theorist who worked as a railroad lawyer. He is best known for his work on kinship and social structure, his theories of social evolution, and his ethnography of the Iroquois. Interested in what holds societies together, he proposed the concept that the earliest human domestic institution was the matrilineal clan, not the patriarchal family. Also interested in what leads to social change, he was a contemporary of the European social theorists Karl Marx and Friedrich Engels, who were influenced by reading his work on social structure and material culture, the influence of technology on progress. Morgan is the only American social theorist to be cited by such diverse scholars as Marx, Charles Darwin, and Sigmund Freud. Elected as a member of the National Academy of Sciences, Morgan served as president of the American Association for the Advancement of Science in 1880. Morgan was a Republican member of the New York State Assembly (Monroe Co., 2nd D.) in 1861, and of the New York State Senate in 1868 and 1869. (en)
- Lewis Henry Morgan (21 novembre 1818 – 17 décembre 1881) était un anthropologue américain. Il fut le premier à mettre en place une étude des systèmes de la parenté, qui est un domaine élémentaire de l'anthropologie sociale et culturelle contemporaine. Il vécut parmi les Indiens iroquois et observa leur vie sociale et culturelle, faisant de sa propre expérience le matériau brut de sa réflexion. (fr)
- Lewis Henry Morgan (lahir di Aurora, 21 November 1818 - meninggal di Rochester, 17 Desember 1881) adalah seorang etnologi Amerika Serikat yang terkenal karena penelitiannya mengenai hubungan kekeluargaan. Penelitiannya ini sebagai bagian dari usahanya untuk membuktikan bahwa bangsa telah bermigrasi ke Amerika Utara sehingga publik bisa mengetahui dan menentukan dengan lebih lanjut asal mula kediaman bangsa ini. Penelitiannya ini kemudian dikenal sebagai teori evolusi sosial. Kariernya dimulai ketiga Morgan berlatih hukum di Rochester pada tahun 1844 hingga tahun 1862 dan juga menjadi salah satu anggota Dewan Kota New York pada tahun 1868-1869. Di awal tahun 1840an, ia mulai untuk mengembangkan studi mengenai perjuangan masyarakat asli Amerika dalam menghadapi dan penindasan. Ia melakukan melalui metode , organisasi sosial, dan kebudayaan. Hasil dari pengembangan studi ini dilaporkan dalam The Leaguw of the Ho-dé-no-sau-nee or Iroquois pada tahun 1851. Karya lainnya yang mengundang perhatian adalah penelitian mengenai masyarakat Anglo-Amerika pada tahun 1856, Systems of Consanguinity and Affinity of the Human Family pada tahun 1871, dan juga In Ancient Society pada tahun 1877 yang memengaruhi karya Karl Marx dan Friedrich Engels. Berkat karya-karyanya ini, ia dikenal sebagai Bapak Ilmu Pengetahuan Antropologi Budaya. (in)
- ルイス・ヘンリー・モーガン（Lewis Henry Morgan, 1818年11月21日 - 1881年12月17日）は、アメリカ合衆国の文化人類学学者。 (ja)
- 루이스 모건(Lewis Henry Morgan, 1818년 11월 21일 ~ 1881년 12월 17일)은 미국의 인류학자이다. 아메리카 인디언의 친족 명칭에 대한 연구를 출발점으로 삼아, 여러 문화권의 친족 명칭과 친족 제도에 대한 광범위한 연구를 수행하였다. (ko)
- Lewis Henry Morgan was een vooraanstaand Amerikaans etnoloog, socioloog en jurist. Morgan is vooral bekend van zijn theorieën over verwantschap en sociale evolutie, met name zijn beschrijving van het matriarchale stelsel naar aanleiding van zijn verblijf bij het Irokese volk (1851). Over dit volk publiceerde hij een volkenkundige beschrijving: League of the Ho-de-no-sau-nee, or Iroquois. Het boek was gebaseerd op waarnemingen en vraaggesprekken en wordt gezien als een van de eerste moderne antropologische studies. In dit boek beschrijft hij op systematische wijze de natuurlijke omgeving, de voedselproductie, het verwantschapssysteem, de ceremoniële gebruiken, de religie en het politieke systeem van de Irokezen. Hij concludeerde dat de matriarchale op matrilineaire afstamming gebaseerde familie overal aan het patriarchale systeem zou voorafgegaan zijn. In navolging van zijn ideeën, gepubliceerd in zijn werk Ancient Society (1878) en mede onder invloed van het werk van Johann Jakob Bachofen Das Mutterrecht (1861) werd dit lange tijd, in ieder geval gedurende de negentiende eeuw, geaccepteerd door de meeste antropologen. Morgans werk inspireerde Karl Marx en Friedrich Engels. Deze laatste schreef naar aanleiding van het werk "Ancient Society" van Morgan zijn boek "De oorsprong van het gezin, van de particuliere eigendom en van de staat". Zijn inzichten gelden tegenwoordig algemeen als verouderd en als een versimpeling van de werkelijkheid. (nl)
- Lewis Henry Morgan (Aurora, 21 novembre 1818 – Rochester, 17 dicembre 1881) è stato un etnologo e antropologo statunitense. Fu consulente giuridico di una compagnia ferroviaria e attivo militante del Partito Repubblicano nelle file del quale fu eletto al Congresso come deputato e successivamente come senatore. È conosciuto per le sue opere sulla parentela, per i suoi studi sulle forme di famiglia matriarcali che avrebbero preceduto quelle patriarcali, le sue teorie di evoluzione sociale e per la sua etnografia sugli Irochesi. Il lavoro di Morgan ha influenzato gli studi etnologici di Marx ed Engels, in particolare l'opera di questi L'origine della famiglia, della proprietà privata e dello Stato. Visse a lungo tra gli Irochesi e compì spedizioni fra le popolazioni indigene del Kansas, del Nebraska, delle Montagne Rocciose e del Nuovo Messico. (it)
- Lewis Henry Morgan (ur. 21 listopada 1818 w w stanie Nowy Jork, zm. 17 grudnia 1881 w Rochester w stanie Nowy Jork) – amerykański antropolog kulturowy i historyk, jeden z przedstawicieli ewolucjonizmu w naukach społecznych. W 1856 roku został członkiem American Association for the Advancement of Science, a w 1875 – National Academy of Sciences. (pl)
- Лью́ис Ге́нри Мо́рган (англ. Lewis Henry Morgan; 21 ноября 1818, деревня Аврора штата Нью-Йорк — 17 декабря 1881, Рочестер штата Нью-Йорк) — американский учёный, этнограф, социолог, историк. Внёс крупный вклад в теорию социальной эволюции, науки о родстве, семье. Создатель научной теории первобытного общества, один из основоположников эволюционизма в социальных науках. (ru)
- Lewis Henry Morgan, född 21 november 1818 i Cayuga County, New York, död 17 december 1881 i Rochester, New York, var en amerikansk jurist, dock mest känd som etnolog, antropolog och skribent, framför allt specialiserad på Amerikas indianer och mänsklighetens utveckling. (sv)
- Льюїс Генрі Морган (англ. Lewis Henri Morgan; 21 листопада 1818, Аврора, штат Нью-Йорк — 17 грудня 1881, Рочестер) — американський антрополог, етнограф і соціолог. Зробив суттєвий внесок у теорію соціальної еволюції, науки про сім'ю та родинні зв'язки. Створив наукову теорію первісного суспільства, один з основоположників еволюціонізму в соціальних науках. (uk)
- Lewis Henry Morgan (Rochester, 21 de novembro de 1818 – 17 de dezembro de 1881) foi um antropólogo evolucionista, etnólogo e escritor norte-americano. Considerado um dos fundadores da antropologia moderna, fez pesquisa de campo entre os iroqueses, de onde retirou material para sua reflexão sobre cultura e sociedade. (pt)
- 路易斯·亨利·摩尔根（Lewis Henry Morgan，1818年11月21日 - 1881年12月17日），出生于纽约州 ，他是美國知名的人類學家和社會理論家的先驅人物，並且是十九世紀美國最偉大的社會科學家之一。最廣為人知的是他討論親屬和社會結構的作品、社會演化理論，他的易洛魁人民族誌。由於他對於親屬關係的研究，摩爾根是早期支持美洲原住民在古代由亞洲遷徙而來的這個理論的學者。他的社會理論影響了後來的左派理論家。摩根是唯一受到查爾斯·達爾文、卡爾·馬克思和西格蒙德·佛洛伊德所引用的美國社會理論家。 (zh)
|
| rdfs:comment
|
- Lewis Henry Morgan (* 21. November 1818 in , New York; † 17. Dezember 1881) war ein US-amerikanischer Anthropologe und Mitbegründer der Ethnologie. Er vertrat eine evolutionistisch orientierte Anthropologie. (de)
- Lewis Henry MORGAN (21a de Novembro, 1818 – 17a de Decembro, 1881) estis pionira usona antropologo kaj socia teoriulo kiu laboris kiel advokato de fervojo. (eo)
- Lewis Henry Morgan (Aurora, Nueva York, 21 de noviembre de 1818–Rochester, Nueva York, 17 de diciembre de 1881) fue un abogado, antropólogo y etnólogo estadounidense, considerado uno de los fundadores de la antropología moderna. (es)
- Lewis Henry Morgan 1818an jaio zen Auroran, New Yorkeko estatuan. Albanyako Union Collegen zuzenbide ikasketak egin zituen. 1844an Rochesterren bizitzera joan zen abokatu gisa, lehenik meatzaritza sektorean eta ondoren Michiganeko ferrokarrilean. 1851an lagun batzuekin elkarte sozial bat sortu zuen, elkarte hau mitologia grekoan oinarritu zen. Urte bat beranduago elkarte hau bera, Iroquie indiarretan oinarrituko dute. Morganek sakonki aztertu zituen Liga Iroquiak osatzen dituzten bost nazioak: muahiek, oneida, onofaga, cayuya eta seneca. (eu)
- Lewis Henry Morgan (21 novembre 1818 – 17 décembre 1881) était un anthropologue américain. Il fut le premier à mettre en place une étude des systèmes de la parenté, qui est un domaine élémentaire de l'anthropologie sociale et culturelle contemporaine. Il vécut parmi les Indiens iroquois et observa leur vie sociale et culturelle, faisant de sa propre expérience le matériau brut de sa réflexion. (fr)
- ルイス・ヘンリー・モーガン（Lewis Henry Morgan, 1818年11月21日 - 1881年12月17日）は、アメリカ合衆国の文化人類学学者。 (ja)
- 루이스 모건(Lewis Henry Morgan, 1818년 11월 21일 ~ 1881년 12월 17일)은 미국의 인류학자이다. 아메리카 인디언의 친족 명칭에 대한 연구를 출발점으로 삼아, 여러 문화권의 친족 명칭과 친족 제도에 대한 광범위한 연구를 수행하였다. (ko)
- Lewis Henry Morgan (ur. 21 listopada 1818 w w stanie Nowy Jork, zm. 17 grudnia 1881 w Rochester w stanie Nowy Jork) – amerykański antropolog kulturowy i historyk, jeden z przedstawicieli ewolucjonizmu w naukach społecznych. W 1856 roku został członkiem American Association for the Advancement of Science, a w 1875 – National Academy of Sciences. (pl)
- Лью́ис Ге́нри Мо́рган (англ. Lewis Henry Morgan; 21 ноября 1818, деревня Аврора штата Нью-Йорк — 17 декабря 1881, Рочестер штата Нью-Йорк) — американский учёный, этнограф, социолог, историк. Внёс крупный вклад в теорию социальной эволюции, науки о родстве, семье. Создатель научной теории первобытного общества, один из основоположников эволюционизма в социальных науках. (ru)
- Lewis Henry Morgan, född 21 november 1818 i Cayuga County, New York, död 17 december 1881 i Rochester, New York, var en amerikansk jurist, dock mest känd som etnolog, antropolog och skribent, framför allt specialiserad på Amerikas indianer och mänsklighetens utveckling. (sv)
- Льюїс Генрі Морган (англ. Lewis Henri Morgan; 21 листопада 1818, Аврора, штат Нью-Йорк — 17 грудня 1881, Рочестер) — американський антрополог, етнограф і соціолог. Зробив суттєвий внесок у теорію соціальної еволюції, науки про сім'ю та родинні зв'язки. Створив наукову теорію первісного суспільства, один з основоположників еволюціонізму в соціальних науках. (uk)
- Lewis Henry Morgan (Rochester, 21 de novembro de 1818 – 17 de dezembro de 1881) foi um antropólogo evolucionista, etnólogo e escritor norte-americano. Considerado um dos fundadores da antropologia moderna, fez pesquisa de campo entre os iroqueses, de onde retirou material para sua reflexão sobre cultura e sociedade. (pt)
- 路易斯·亨利·摩尔根（Lewis Henry Morgan，1818年11月21日 - 1881年12月17日），出生于纽约州 ，他是美國知名的人類學家和社會理論家的先驅人物，並且是十九世紀美國最偉大的社會科學家之一。最廣為人知的是他討論親屬和社會結構的作品、社會演化理論，他的易洛魁人民族誌。由於他對於親屬關係的研究，摩爾根是早期支持美洲原住民在古代由亞洲遷徙而來的這個理論的學者。他的社會理論影響了後來的左派理論家。摩根是唯一受到查爾斯·達爾文、卡爾·馬克思和西格蒙德·佛洛伊德所引用的美國社會理論家。 (zh)
- لويس هنري مورغان (بالإنجليزية: Lewis H. Morgan) (و. 1818 – 1881 م) هو عالم أنثروبولوجيا أمريكي ومنظر اجتماعي رائد، عمل محامياً في مجال السكك الحديدية. يشتهر بعمله على القرابة والبنية الاجتماعية، ونظرياته عن التطور الاجتماعي، وإثنوغرافيا شعب الإيراكوي. مهتمًا بما يربط المجتمعات ببعضها البعض، اقترح المفهوم القائل بأن أول مؤسسة بشرية محلية هي العشيرة الأمومية، وليس العشيرة الأبوية. ولد في نيويورك، وكان عضوًا في الأكاديمية الوطنية للعلوم، والأكاديمية الأمريكية للفنون والعلوم، والجمعية الأميركية لتقدم العلوم، توفي في روتشستر بولاية نيويورك، عن عمر يناهز 63 عاماً. (ar)
- Lewis Henry Morgan (21 de novembre del 1818 - 17 de desembre del 1881) va ser un antropòleg i etnòleg estatunidenc creador d'una gènesi de la civilització adoptada pel marxisme en temps de Karl Marx. Nasqué a Aurora (Nova York); estudià a l'Acadèmia Cayuga i al College Union, on va conèixer l'indoamericà Ely Parker, que va provocar l'interès pels problemes de la població indígena nord-americana. Es va llicenciar com a advocat i va exercir com a tal, però la seva passió era l'antropologia, especialment la dedicada als indígenes americans, especialment a la tribu dels iroquesos. (ca)
- Lewis Henry Morgan (21. listopadu 1818 , New York – 17. prosinec 1881 Rochester) byl americký etnograf, antropolog a archeolog. Studiem života Indiánů nashromáždil rozsáhlý faktografický materiál o dějinách pravěké společnosti. Jako jeden z prvních upozornil na to, že rodina je historický jev, který se mění spolu s vývojem společnosti. Dále upozornil na to, že systémy příbuzenských vztahů amerických indiánů, se podobně jako systémy v Asii, Africe a Austrálii zakládaly na matriarchálním principu. (cs)
- Lewis Henry Morgan (November 21, 1818 – December 17, 1881) was a pioneering American anthropologist and social theorist who worked as a railroad lawyer. He is best known for his work on kinship and social structure, his theories of social evolution, and his ethnography of the Iroquois. Interested in what holds societies together, he proposed the concept that the earliest human domestic institution was the matrilineal clan, not the patriarchal family. Morgan was a Republican member of the New York State Assembly (Monroe Co., 2nd D.) in 1861, and of the New York State Senate in 1868 and 1869. (en)
- Lewis Henry Morgan (lahir di Aurora, 21 November 1818 - meninggal di Rochester, 17 Desember 1881) adalah seorang etnologi Amerika Serikat yang terkenal karena penelitiannya mengenai hubungan kekeluargaan. Penelitiannya ini sebagai bagian dari usahanya untuk membuktikan bahwa bangsa telah bermigrasi ke Amerika Utara sehingga publik bisa mengetahui dan menentukan dengan lebih lanjut asal mula kediaman bangsa ini. Penelitiannya ini kemudian dikenal sebagai teori evolusi sosial. Kariernya dimulai ketiga Morgan berlatih hukum di Rochester pada tahun 1844 hingga tahun 1862 dan juga menjadi salah satu anggota Dewan Kota New York pada tahun 1868-1869. Di awal tahun 1840an, ia mulai untuk mengembangkan studi mengenai perjuangan masyarakat asli Amerika dalam menghadapi dan penindasan. Ia melakukan (in)
- Lewis Henry Morgan (Aurora, 21 novembre 1818 – Rochester, 17 dicembre 1881) è stato un etnologo e antropologo statunitense. Fu consulente giuridico di una compagnia ferroviaria e attivo militante del Partito Repubblicano nelle file del quale fu eletto al Congresso come deputato e successivamente come senatore. Visse a lungo tra gli Irochesi e compì spedizioni fra le popolazioni indigene del Kansas, del Nebraska, delle Montagne Rocciose e del Nuovo Messico. (it)
- Lewis Henry Morgan was een vooraanstaand Amerikaans etnoloog, socioloog en jurist. Morgan is vooral bekend van zijn theorieën over verwantschap en sociale evolutie, met name zijn beschrijving van het matriarchale stelsel naar aanleiding van zijn verblijf bij het Irokese volk (1851). Over dit volk publiceerde hij een volkenkundige beschrijving: League of the Ho-de-no-sau-nee, or Iroquois. Het boek was gebaseerd op waarnemingen en vraaggesprekken en wordt gezien als een van de eerste moderne antropologische studies. In dit boek beschrijft hij op systematische wijze de natuurlijke omgeving, de voedselproductie, het verwantschapssysteem, de ceremoniële gebruiken, de religie en het politieke systeem van de Irokezen. (nl)
|
