| dbo:abstract
|
- Bogdan I., nebo Bohdan I., též Bogdan Zakladatel (rumunsky: Bogdan Întemeietorul) byl prvním nezávislým vládcem Moldavského knížectví, poté co okolo roku 1359 setřásl uherský vliv. Jeho rané mladí a původ jsou obestřeny nejasnostmi a jsou předmětem sporů historiků. První záznamy o jeho osobě říkají, že vládl na panství v Maramureși (patrně zde byl voleným náčelníkem), kde se vzbouřil proti Ludvíku I. Uherskému. Bogdan a jeho poddaní odešli z Maramureșe do Moldávie. Rok je nejistý, stalo se tak někdy mezi lety 1359 až 1365. Proč Bogdan odešel právě tam není jasné, ale podle některých historiků měl Bogdan zprávy o tom, že místní Valaši jsou naladěni proti Uhrům (uherské zdroje skutečně zaznamenaly povstání místních Valachů v roce 1360). I Moldávie byla v tu chvíli pod Ludvíkovou vládou, ale Bogdan násilím vyhnal k Uhrům loajálního vojvodu Balca a zmocnil se trůnu. Ludvík I. si nedokázal Moldavsko znovu podrobit (mj. kvůli oslabení v důsledku konfliktu s Karlem IV.) a pouze v odplatě zabavil Bogdanovy statky v Maramureși (1365) a daroval je Balcovi a jeho bratrům. Tím se z Moldavského knížectví stal druhý rumunský stát (vedle Valašského knížectví). Ludvík vedl proti Moldávii za Bogdanova života několik válek (jistě v letech 1366, 1368 a 1370), ale nikdy neuspěl. Podle historika Laurenţiua Rădvana Bogdanova říše zahrnovala oblast mezi Karpaty a řekou Dněstr, možná až k řece Čeremoš (dnes na Ukrajině). Královské sídlo bylo v . Bogdan zemřel v roce 1365 nebo 1367. Byl pohřben v klášteře svatého Mikuláše (dnes Bogdanův klášter) v . Na trůně ho vystřídal jeho syn Laţcu (Lacko Moldavský) nebo Petru I. (cs)
- Bogdan I, or Bogdan the Founder (Romanian: Bogdan Întemeietorul), was the first independent ruler, or voivode, of Moldavia in the 1360s. He had initially been the voivode, or head, of the Vlachs in the Voivodeship of Maramureș in the Kingdom of Hungary. However, when the first certain record was made of him in 1343, he was mentioned as a former voivode who had become disloyal to Louis I of Hungary. He invaded the domains of a Vlach landowner who remained loyal to the king in 1349. Four years later, he was again mentioned as voivode in a charter, which was the last record of his presence in Maramureș. Bogdan and his retainers left Maramureș for Moldavia between 1359 and 1365. Moldavia had been under the rule of Sas of Moldavia, a vassal of Louis I of Hungary, but the local Vlachs were opposed to the Hungarian suzerainty. Bogdan expelled Sas's son, Balc, by force and seized the throne. In retaliation, Louis I confiscated Bogdan's estates in Maramureș in 1365. Bogdan reigned as the first voivode of Moldavia. He did not accept the overlordship of Louis I of Hungary, transforming Moldavia into the second independent Romanian principality. (en)
- Bogdan de Cuhea (o Bogdan-Vodă; Bogdan I de Moldavia) es la segunda figura de fundador del Principado de Moldavia, siendo su dueño entre 1359 y 1365. Él fue un noble valaco(es decir de etnia rumana) y voivoda de Maramureş, dentro del Reino de Hungría. Hacia 1349, Bogdan y un grupo de seguidores se rebelaron contra de la autoridad húngara, y cruzaron los Cárpatos hacia el este, en la tierra que había sido creada por el Reino de Hungría como una barrera en contra de las incursiones mongolas, en tiempos de Dragoş y la fundación de Moldavia. Bogdan cruzó las montañas junto con sus hombres y depuso al voivoda de Moldavia , nieto de Dragoş. Las crónicas otomanas empezaron a referirse a Moldavia como estado con el nombre de "Bogdan" o "Bogdania". Durante su reinado, se acuñaron las primeras monedas moldavas, con la inscripción : Moneda Moldaviae-Bogdan Waiwo(da). Al contrario que sus predecesores, quienes habían quedado cerca de la Corona Húngara, Bogdan fortaleció la posición de Moldavia y aseguró su independencia a una década después de subir al trono. Aguantó con éxito las ambiciones húngaras y polacas, y también a la Horda de Oro. Su primer capital ha sido en , y después en Siret, pero en poco tiempo ha quedado en Suceava. Ordenó la construcción del , en Rădăuţi, Suceava, el más viejo monasterio de Moldavia que resistió a través de los siglos. (es)
- Le voïvode Bogdan de Cuhea (ou Bogdan-Vodă ; Bogdan Ier le Fondateur), né en 1307 et mort en 1365 à Rădăuți, est la deuxième figure fondatrice de la principauté de Moldavie, en régnant de 1359 à 1365. Cnéz valaque du Maramureș, il quitte la région après une querelle avec le roi de Hongrie, Louis Ier, entre en Moldavie, et dépose le prince Bâlc, petit-fils de Dragoș. La monarchie étant élective dans les principautés valaques (comme en Hongrie et Pologne voisines), le prince (voïvode, hospodar ou domnitor selon les époques et les sources) était élu par et parmi les boyards et, pour être nommé, régner et se maintenir, s'appuyait fréquemment sur les puissances voisines, hongroise, polonaise ou ottomane. Les chroniques ottomanes commencent à nommer la Moldavie Bogdan ou Bogdania en référence à cet évènement. Durant son règne, les premières monnaies moldaves sont frappées, et portent cette inscription : Moneda Moldaviae-Bogdan Waiwo(da). À l'opposé de ses prédécesseurs qui étaient restés proches de la couronne hongroise, il renforce la position de la Moldavie et assure son indépendance une décennie après son accession au trône. Il résiste avec succès aux ambitions hongroise et polonaise et se confronte aux Mongols à l'est (voir la Horde d'or). À sa mort le prince Bogdan Ier est inhumé dans l'église Bogdana de Rădăuți qui sera la nécropole des premiers princes de Moldavie. (fr)
- ボグダン1世（Bogdan I 、 1307年 - 1367年）は、14世紀のモルダヴィア公（在位：1359年 - 1367年）。ボグダン朝モルダヴィア公国の創始者。 (ja)
- Bogdan di Cuhea, asceso al trono col nome di Bogdan I di Moravia (... – ...; fl. XIV secolo),, voivoda di Moldavia tra il 1359 e il 1365. Nobiluomo di origine rumena, già voivoda di Maramureş, Bogdan rese la Moldavia un principato indipendente dal regno di Ungheria. (it)
- Bogdan I lub Bogdan Założyciel (rum. Bogdan Întemeietorul; zm. 1365–1368) – pierwszy władca Mołdawii, hospodar w latach 1359–1365, 1363–1367 lub 1364–1368. (pl)
- Богда́н I (рум. Bogdan; 1307 — 1367) — господар Молдовський (1363—1367), засновник незалежного Молдовського князівства. Воєвода Мармароський (1330—1342, 1355—1359). Очоливши волохів з Мармарошу, заснував на землях (які пустували через сусідів-татар) Молдовське князівство. Ці землі належали в той час угорському королю Людовику I, через що він посилав неодноразово своє військо проти Богдана I, але попри це, Молдовське князівство розширювало свої території. На стороні Людовика I воювали також сини воєводи Саса. Прізвисько — Засно́вник (рум. Întemeietorul). (uk)
- Бо́гдан I Вода (Богдан Основатель, молд. Богдан Водэ, Богдан I, влахо-молд. Богдан Водъ) — первый господарь независимого Молдавского государства (Богданско), (правил в 1363—1367 годах). От его имени произошло название Молдавского княжества в османских, монгольских, египетских и арабских источниках — Богдан, Богдания (осман. Boğdan). (ru)
- 波格丹一世 Bogdan I（？—1365年）摩尔多瓦大公（1359年—1365年在位）。他是独立的摩尔多瓦国家的第一代君主。 在波格丹一世自立为沃伊沃德（斯拉夫語：Voivode，意為軍隊總督、軍閥）前，摩尔多瓦是匈牙利王国的一部分。摩尔多瓦曾受金帐汗国统治；在蒙古人撤离欧洲之后，匈牙利国王查理一世在1323年派兵占领了摩尔多瓦。摩尔多瓦的第一代大公定都于巴伊亚（1353年），并承认自己是匈牙利的藩属。 波格丹一世领导一批追随者起义反对匈牙利的盘剥。他成功地翻跃喀尔巴阡山，推翻了匈牙利对摩尔多瓦的统治，于1359年把统治中心定在（后移至雅西）。波格丹一世拒绝承认匈牙利的宗主地位，建立了独立的摩尔多瓦公国。在波格丹一世在位期间，他把公国的疆域从喀尔巴阡山和普鲁特河之间扩展到德涅斯特河和黑海。 (zh)
|
| rdfs:comment
|
- ボグダン1世（Bogdan I 、 1307年 - 1367年）は、14世紀のモルダヴィア公（在位：1359年 - 1367年）。ボグダン朝モルダヴィア公国の創始者。 (ja)
- Bogdan di Cuhea, asceso al trono col nome di Bogdan I di Moravia (... – ...; fl. XIV secolo),, voivoda di Moldavia tra il 1359 e il 1365. Nobiluomo di origine rumena, già voivoda di Maramureş, Bogdan rese la Moldavia un principato indipendente dal regno di Ungheria. (it)
- Bogdan I lub Bogdan Założyciel (rum. Bogdan Întemeietorul; zm. 1365–1368) – pierwszy władca Mołdawii, hospodar w latach 1359–1365, 1363–1367 lub 1364–1368. (pl)
- Богда́н I (рум. Bogdan; 1307 — 1367) — господар Молдовський (1363—1367), засновник незалежного Молдовського князівства. Воєвода Мармароський (1330—1342, 1355—1359). Очоливши волохів з Мармарошу, заснував на землях (які пустували через сусідів-татар) Молдовське князівство. Ці землі належали в той час угорському королю Людовику I, через що він посилав неодноразово своє військо проти Богдана I, але попри це, Молдовське князівство розширювало свої території. На стороні Людовика I воювали також сини воєводи Саса. Прізвисько — Засно́вник (рум. Întemeietorul). (uk)
- Бо́гдан I Вода (Богдан Основатель, молд. Богдан Водэ, Богдан I, влахо-молд. Богдан Водъ) — первый господарь независимого Молдавского государства (Богданско), (правил в 1363—1367 годах). От его имени произошло название Молдавского княжества в османских, монгольских, египетских и арабских источниках — Богдан, Богдания (осман. Boğdan). (ru)
- 波格丹一世 Bogdan I（？—1365年）摩尔多瓦大公（1359年—1365年在位）。他是独立的摩尔多瓦国家的第一代君主。 在波格丹一世自立为沃伊沃德（斯拉夫語：Voivode，意為軍隊總督、軍閥）前，摩尔多瓦是匈牙利王国的一部分。摩尔多瓦曾受金帐汗国统治；在蒙古人撤离欧洲之后，匈牙利国王查理一世在1323年派兵占领了摩尔多瓦。摩尔多瓦的第一代大公定都于巴伊亚（1353年），并承认自己是匈牙利的藩属。 波格丹一世领导一批追随者起义反对匈牙利的盘剥。他成功地翻跃喀尔巴阡山，推翻了匈牙利对摩尔多瓦的统治，于1359年把统治中心定在（后移至雅西）。波格丹一世拒绝承认匈牙利的宗主地位，建立了独立的摩尔多瓦公国。在波格丹一世在位期间，他把公国的疆域从喀尔巴阡山和普鲁特河之间扩展到德涅斯特河和黑海。 (zh)
- Bogdan I., nebo Bohdan I., též Bogdan Zakladatel (rumunsky: Bogdan Întemeietorul) byl prvním nezávislým vládcem Moldavského knížectví, poté co okolo roku 1359 setřásl uherský vliv. Jeho rané mladí a původ jsou obestřeny nejasnostmi a jsou předmětem sporů historiků. První záznamy o jeho osobě říkají, že vládl na panství v Maramureși (patrně zde byl voleným náčelníkem), kde se vzbouřil proti Ludvíku I. Uherskému. Bogdan a jeho poddaní odešli z Maramureșe do Moldávie. Rok je nejistý, stalo se tak někdy mezi lety 1359 až 1365. Proč Bogdan odešel právě tam není jasné, ale podle některých historiků měl Bogdan zprávy o tom, že místní Valaši jsou naladěni proti Uhrům (uherské zdroje skutečně zaznamenaly povstání místních Valachů v roce 1360). I Moldávie byla v tu chvíli pod Ludvíkovou vládou, ale (cs)
- Bogdan I, or Bogdan the Founder (Romanian: Bogdan Întemeietorul), was the first independent ruler, or voivode, of Moldavia in the 1360s. He had initially been the voivode, or head, of the Vlachs in the Voivodeship of Maramureș in the Kingdom of Hungary. However, when the first certain record was made of him in 1343, he was mentioned as a former voivode who had become disloyal to Louis I of Hungary. He invaded the domains of a Vlach landowner who remained loyal to the king in 1349. Four years later, he was again mentioned as voivode in a charter, which was the last record of his presence in Maramureș. (en)
- Bogdan de Cuhea (o Bogdan-Vodă; Bogdan I de Moldavia) es la segunda figura de fundador del Principado de Moldavia, siendo su dueño entre 1359 y 1365. Él fue un noble valaco(es decir de etnia rumana) y voivoda de Maramureş, dentro del Reino de Hungría. Las crónicas otomanas empezaron a referirse a Moldavia como estado con el nombre de "Bogdan" o "Bogdania". Durante su reinado, se acuñaron las primeras monedas moldavas, con la inscripción : Moneda Moldaviae-Bogdan Waiwo(da). (es)
- Le voïvode Bogdan de Cuhea (ou Bogdan-Vodă ; Bogdan Ier le Fondateur), né en 1307 et mort en 1365 à Rădăuți, est la deuxième figure fondatrice de la principauté de Moldavie, en régnant de 1359 à 1365. Cnéz valaque du Maramureș, il quitte la région après une querelle avec le roi de Hongrie, Louis Ier, entre en Moldavie, et dépose le prince Bâlc, petit-fils de Dragoș. La monarchie étant élective dans les principautés valaques (comme en Hongrie et Pologne voisines), le prince (voïvode, hospodar ou domnitor selon les époques et les sources) était élu par et parmi les boyards et, pour être nommé, régner et se maintenir, s'appuyait fréquemment sur les puissances voisines, hongroise, polonaise ou ottomane. (fr)
|
