| dbo:abstract
|
- كارل الرابع (التشيكية: Karel IV؛ الألمانية: Karl IV؛ اللاتينية: Carolus IV؛ 22 مايو 1316 - 29 نوفمبر 1378 )؛ ولد باسم فاكلاف (التشيكية: Václav)؛ كان أول ملك لبوهيميا يصبح إمبراطورًا الروماني المقدس، هو عضوًا من بيت لوكسمبورغ (جانب والده)، في ينتسب إلى البرميسليين البوهيميين من جهة والدته، ومن هذا التقارب أكد حقه في ميراث البوهيمي، وأيضًا كان بعض أسلافه المباشرين قديسين في الكنيسة الرومانية الكاثوليكية. هو الابن البكر ووريث الملك يان دلوكسمبورغ الذي توفي في معركة كريسي في 26 أغسطس 1346، في حين والدته إليزابيث من بوهيميا شقيقة الملك فاكلاف الثالث أخر أفراد السلالة البوهيمية، ورث كارل عن والده ومملكة بوهيميا، وفي 2 سبتمبر 1347 توج كارل ملكًا على بوهيميا. في 11 يوليو 1346 وانتخب بعض الأمراء الناخبين كملك الرومان في المعارضة الإمبراطور لودفيغ الرابع، وتوج كارل في 26 نوفمبر 1346 في بون، وبعد وفاة خصمه اعيد انتخابه في 1349، وتوج كملك الرومان مرة أُخرى، وعام 1355 تم تتويجه أيضا كملك إيطاليا يوم 6 يناير، وفي روما توج كـ إمبراطور الروماني المقدس في 5 أبريل. مع تتويجه ملك بورغونيا في 4 يونيو 1365، وأصبح حاكماً الشخصية لجميع ممالك الإمبراطورية الرومانية المقدسة. (ar)
- Carles I de Bohèmia o Carles IV de Germània i Luxemburg (Praga, 14 de maig de 1316 - Praga, 29 de novembre de 1378), de la Casa de Luxemburg, va ser Rei dels Romans (a partir de 1346), i va ser el primer rei de Bohèmia (a partir de 1347) a convertir-se en emperador del Sacre Imperi Romanogermànic (a partir de 1355). Era membre de la casa de Luxemburg per part del pare i de la dinastia Premíslida txeca per part de la mare; els seus avantpassats directes de la línia Premíslida incloïen dos sants. Era el fill gran i hereu de Joan de Bohèmia, rei de Bohèmia i comte de Luxemburg, que va morir a la batalla de Crécy el 26 d'agost de 1346. La seva mare, Elisabet, reina de Bohèmia, era germana de Venceslau III, rei de Bohèmia i Polònia, l'últim dels governants de la dinastia Premíslida de Bohèmia. Carles va heretar el comtat de Luxemburg del seu pare i va ser elegit rei de Bohèmia, sent coronat el 2 de setembre de 1347. L'11 de juliol de 1346, els prínceps electors el van escollir com a Rei dels Romans (rex Romanorum) en oposició a Lluís IV, emperador del Sacre Imperi Romanogermànic. Carles va ser coronat el 26 de novembre de 1346 a Bonn. Després de la mort del seu oponent, fou reelegit el 1349 i coronat Rei dels Romans. El 1355 fou coronat rei d'Itàlia i emperador del Sacre Imperi Romanogermànic. Amb la seva coronació com a rei de Borgonya el 1365, es va convertir en el governant personal de tots els regnes del Sacre Imperi Romanogermànic. (ca)
- Karel IV. (14. května 1316, Praha – 29. listopadu 1378, tamtéž), narozen jako Václav, byl jedenáctý český král vládnoucí jako Karel I. od srpna 1346 až do své smrti v listopadu 1378. Karel IV. byl římsko-německý král od července 1346 a od roku 1355 císař římský. Byl také italský (lombardský) král od roku 1355, burgundský (arelatský) král od roku 1365, moravský markrabě v letech 1333 až 1349 a lucemburský hrabě v období let 1346 až 1353. Pocházel po otci z dynastie Lucemburků, a po matce z rodu Přemyslovců. Byl to první český král, který se stal také císařem Svaté říše římské a byl posledním korunovaným burgundským králem. Stal se tak osobním vládcem všech království Svaté říše římské. Karel IV. byl syn dědičky Přemyslovců Elišky a českého krále Jana Lucemburského. Byl pokřtěn jako Václav, jméno Karel přijal při biřmování během své výchovy ve Francii po svém strýci a kmotrovi Karlu IV. Sličném. Karel IV. patřil mezi nejvýznamnější panovníky vrcholného středověku. Byl neobyčejně vzdělaný a inteligentní, plynně hovořil pěti jazyky (francouzština, němčina, čeština, latina a italština). Svou moc využil ke konsolidaci českého státu, který byl od jeho doby znám jako Koruna česká. Již jako císař nechal vytvořit Zlatou bulu, nejvýznamnější říšský ústavní zákon, který platil až do zániku Svaté říše římské roku 1806. Ta také významně upravovala vztah českého státu k říši a potvrzovala jeho výjimečné a nezávislé postavení v rámci říše. Jako český král proslul především založením univerzity v Praze, která nese jeho jméno, výstavbou Nového Města pražského, stavbou kamenného (později Karlova) mostu přes řeku Vltavu v Praze, zbudováním hradu Karlštejna a mnoha dalšími počiny. Spolu s otcem započali se stavbou Svatovítského chrámu. Karel také dosáhl významné územní expanze českého státu, především severovýchodním směrem a to hlavně díky své obratné sňatkové politice. Je veřejností považován za jednu z nejvýznamnějších osobností českých dějin. (cs)
- Ο Κάρολος Δ΄ (Karel IV., 14 Μαΐου 1316 – 29 Νοεμβρίου 1378), γεννημένος ως Βεγκέσλαος, ήταν βασιλιάς της Βοημίας και ο πρώτος βασιλιάς της Βοημίας που έγινε επίσης αυτοκράτορας της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Ήταν μέλος του Οίκου του Λουξεμβούργου από την πλευρά του πατέρα του και του Οίκου των Πρεμυσλιδών από την πλευρά της μητέρας του, γεγονός το οποίο τόνιζε επειδή τον έκανε να έχει δύο αγίους ως άμεσα προγόνους. Ήταν ο μεγαλύτερος γιος και κληρονόμος του βασιλιά Ιωάννη της Βοημίας, ο οποίος έχασε τη ζωή του στη μάχη του Κρεσί στις 26 Αυγούστου του 1346. Η μητέρα του, Ελισάβετ της Βοημίας, ήταν αδελφή του βασιλιά Βεγκέσλαου Γ', του τελευταίου από τους άρρενες βασιλείς της Βοημίας από τον Οίκο των Πρεμυσλιδών. Ο Κάρολος κληρονόμησε την Κομητεία του Λουξεμβούργου από τον πατέρα του και εξελέγη βασιλιάς του βασιλείου της Βοημίας. Στις 2 Σεπτεμβρίου του 1347, ο Κάρολος στέφθηκε βασιλιάς της Βοημίας. (el)
- Karolo la 4-a (ĉeĥe Karel IV., germane Karl IV., latine Carolus IV; naskiĝis Venceslao la 14-an de majo 1316 en Prago; mortis la 29-an de novembro 1378 samloke) estis romia-germana reĝo ("Reĝo de la Romanoj") (ekde 1346), la dua reĝo de Bohemio "Karolo la 1-a" (ekde 1347), reĝo de Italio (ekde 1355) kaj imperiestro de la Sankta Romia Imperio (ekde 1355). Li apartenis al la luksemburga dinastio, kaj estis unu el la plej gravaj imperiestroj de la malfrua mezepoko kaj unu el la plej influhavaj eŭropaj regantoj tiutempaj. En Ĉeĥio li estis nomata "Patro de la Patrujo". La 22-an de novembro 1348 li subskribis en la kastelo en Namysłów la pacan kontrakton kun pola reĝo Kazimiro la 3-a Granda kaj kun princo de la Duklando Svidnico-Javoro Bolko la 2-a Malgranda (tamen Bolko la 2-a ne partoprenis kaj reprezentis lin pola reĝo Kazimiro la 3-a Granda). Tiu traktato finis la militon kiun juna Karolo la 4-a komencis en la jaro 1345 per la invado (agreso) al la Duklando Svidnico-Javoro.La Ora buleo de 1356 estis dekreto eligita fare de Dieto en Nurenbergo gvidita fare de imperiestro Karolo la 4-a kiu fiksis, por periodo de pli ol kvarcent jaroj, gravajn aspektojn de la konstitucia strukturo de la Sankta Romia Imperio. Karolo faris Pragon unu inter centroj de . Li fondis la Pragan Universitaton, kiu nun portas lian nomon, konstruigis Novan Pragan Urbon kaj konektigis ĝin kun la Malnova Praga Urbo per grandioza ponto (Karola ponto) trans la rivero Vultavo, renovigis la Bohemiajn reĝajn juvelojn (krono, sceptro, globo) el oro kaj gemoj kaj konsekris ilin al sankta Venceslao, en sia ripozejo - la burgo Karlštejn ("Karlův Týn") apud Prago - li postlasis kolekton de valoraj pentraĵoj de Majstro Theodoriko kaj sanktajn relikvojn. Al lia diplomatia lerteco dankis la lando pro jardekoj de paca vivo sen militoj. Super lia ĉerko oni unuafoje nomis lin "Patro de la Patrujo" kaj tiel la ĉeĥa nacio estimas lin ĝis nun, kvankam nur laŭ la patrino li estis de la ĉeĥa deveno. La sango, heredita de la heroa patro, Johano de Luksemburgo, pontis en lia persono tiun nacion kun la cetera Eŭropo. Pri lia vivo estis verkitaj multe, tamen sian unuan biografion aŭtoris li mem, kaj la verketo apartenas al la plej gravaj latinlingvaj literaturaĵoj kreitaj en la mezepoka Ĉeĥio. Li celis instrui siajn sekvontojn sur la trono pri la politiko kaj pri la arto de saĝa regado.Legante ne forgesu, ke ĝin verkis homo ne nur ege potenca, sed ankaŭ tre pia kaj profunde kredanta, kiu sian surteran vivon opiniis nur preparo por la vivo eterna. Lia aŭtobiografio komenciĝas fakte en la 3-a ĉapitro, ĉar la unuajn du li dediĉas al piaj meditoj, kiujn li daŭrigas en la ĉapitroj 11-a, 12-a kaj 13-a. Poste iras plu la historia rakontado, sed la ĉapitrojn 15-20 ne verkis Karolo mem. Pri sia naskiĝo li parolas kiel pri naskiĝo de Venceslao, ĉar tiel li estis baptita, kaj nur en Francio li akceptis la nomon Karolo laŭ sia onklo, la reĝo Karolo la 4-a, nomata Karolo la Bela. Propran biografion de Karolo la 4-a esperantigis Josef Vondroušek. (eo)
- Charles IV (Czech: Karel IV.; German: Karl IV.; Latin: Carolus IV; 14 May 1316 – 29 November 1378), also known as Charles of Luxembourg, born Wenceslaus (Czech: Václav, German: Wenzel), was the first King of Bohemia to become Holy Roman Emperor. He was a member of the House of Luxembourg from his father's side and the Bohemian House of Přemyslid from his mother's side; he emphasized the latter due to his lifelong affinity for the Bohemian side of his inheritance, and also because his direct ancestors in the Přemyslid line included two saints. He was the eldest son and heir of John of Bohemia, King of Bohemia and Count of Luxembourg, who died at the Battle of Crécy on 26 August 1346. His mother, Elizabeth, Queen of Bohemia, was the sister of Wenceslaus III, King of Bohemia and Poland, the last of the male Přemyslid rulers of Bohemia. Charles inherited the County of Luxembourg from his father and was elected king of the Kingdom of Bohemia. On 2 September 1347, Charles was crowned King of Bohemia. On 11 July 1346, the prince-electors chose him as King of the Romans (rex Romanorum) in opposition to Louis IV, Holy Roman Emperor. Charles was crowned on 26 November 1346 in Bonn. After his opponent died, he was re-elected in 1349 and crowned King of the Romans. In 1355, he was crowned King of Italy and Holy Roman Emperor. With his coronation as King of Burgundy in 1365, he became the personal ruler of all the kingdoms of the Holy Roman Empire. Having played a tremendous part in the political and cultural history of the Kingdom of Bohemia, he remains a very popular figure in the Czech Republic. The Golden Bull of 1356 marked a structural change in the politics of the Holy Roman Empire. Several aspects of his legacy remain a contentious matter though. The image of Charles as a wise, pious, peace-loving king (partly constructed by Charles himself) has proved influential until this day, supported by several artistic or scholarly projects produced during Charles's reign or afterwards. (en)
- Karl IV. (tschechisch Karel IV.; * 14. Mai 1316 in Prag; † 29. November 1378 ebenda), geboren als Wenzel (tschechisch Václav), war römisch-deutscher König (ab 1346), König von Böhmen (ab 1347), König von Italien (seit 1355), König von Burgund (seit 1365) und römisch-deutscher Kaiser (ab 1355). Er stammte aus dem Geschlecht der Luxemburger und zählt zu den bedeutendsten Kaisern des Spätmittelalters sowie den einflussreichsten europäischen Herrschern jener Zeit. (de)
- Karlos IV.a Germaniako Erromatar Inperio Santukoa (txekieraz: Karel IV., alemanez: Karl IV, latinez: Carolus IV; Praga, 1316ko maiatzaren 14a - Praga, 1378ko azaroaren 29a) Bohemiako erregea eta Germaniako Erromatar Inperio Santuko enperadorea izan zen. Joanes Bohemiakoa, Bohemiako erregearen semea zen. Pragako artzapezpikutegia (1344) eta unibertsitatea (1348) sortu zituen. 1356an Urrezko Bulda eman zuen, enperadorearen hautaketa arautzeko: elizako hiru hauteslek (Maguntziako, Koloniako eta Treverisko artzapezpikuek) eta lau hautesle laikok (Bohemiako erregeak, Rhineko konde palatinoak, Saxoniako dukeak eta Brandenburgoko margrabeak) hautatu behar zuten. (eu)
- Carlos I de Bohemia y IV de Alemania (Praga, 14 de marzo de 1316– Praga, 29 de noviembre de 1378), también conocido como Carlos de Luxemburgo, nacido Wenceslao, emperador del Sacro Imperio Romano Germánico y rey de Bohemia. Era miembro de la Casa de Luxemburgo por parte de su padre y de la Casa de Přemyslid bohemia por parte de su madre; enfatizó este último debido a su afinidad de por vida con el lado bohemio de su herencia, y también porque sus antepasados directos en la línea Přemyslid incluían dos santos. (es)
- Charles IV (en allemand : Karl IV, en tchèque : Karel IV., né le 14 mai 1316 à Křivoklát (Bohême) et mort le 29 novembre 1378 à Prague), de la maison de Luxembourg, est roi de Bohême de 1346 à sa mort, puis également empereur des Romains de 1355 à sa mort, en 1378. Il est le fils de Jean l’Aveugle, roi de Bohême et comte de Luxembourg, et d'Élisabeth de Bohême, héritière par son père Venceslas II de la couronne de Bohême. (fr)
- Charles IV (bahasa Ceska: Karel IV., bahasa Jerman: Karl IV, bahasa Latin: Carolus IV) (14 Mei 1316 – 29 Nopember 1378), lahir Wenceslaus, merupakan raja kedua Bohemia dari , dan Kaisar Romawi Suci. Ia merupakan putra sulung dan pewaris , yang wafat di (dalam ) pada tanggal 26 Agustus 1346. Charles mewarisi dan Kerajaan Bohemia. Pada tanggal 2 September 1347 Charles dimahkotai sebagai Raja Bohemia. Pada tanggal 11 Juli 1346 memilihnya sebagai (rex Romanorum) di dalam oposisinya dengan . Charles dimahkotai pada tanggal 26 Nopember 1346 di Bonn. Setelah oponennya meninggal, ia dipilih kembali pada tahun 1349 (17 Juni) dan dimahkotai (25 Juli) sebagai Raja Romawi. Pada tahun 1355 ia juga dimahkotai sebagai Raja Italia pada tanggal 6 Januari dan Kaisar Romawi Suci pada tanggal 5 April. Dengan koronasinya sebagai , diundur sampai tanggal 4 Juni 1365, ia menjadi penguasa pribadi dari seluruh kerajaan Kekaisaran Romawi Suci. (in)
- カール4世（ドイツ語: Karl IV.，1316年5月14日 - 1378年11月29日）は中世後期のルクセンブルク家2人目の神聖ローマ帝国皇帝。ルクセンブルク朝第2代ボヘミア王カレル1世（チェコ語: Karel I., 在位：1346年 - 1378年）としても著名。文人皇帝として知られ、しばしば、最初の「近代的」君主と称される。金印勅書の発布やプラハ大学の創設、教皇のローマ帰還への尽力などで知られる。チェコで流通している100コルナ紙幣に肖像が使用されている。フランスで養育された当時はシャルル（フランス語: Charles）といった。同じくフランス語を母語として育ったローマ皇帝ハインリヒ7世（アンリ）の孫で、父はその嫡子ボヘミア王ヤン（ジャン、ヨハン）、母はボヘミア及びポーランドの王ヴァーツラフ2世の娘エリシュカ。 ルドルフ1世から続く6代目の非世襲ローマ王（ドイツ王、在位：1346年 - 1378年）。正式な皇帝として戴冠するためのイタリア出兵も完遂してイタリア王カルロ4世（戴冠：1355年1月6日）、皇帝カロルス4世（戴冠：1355年1月6日）。神聖ローマ帝国はまだドイツに限定されていない中世的・普遍的キリスト教帝国の理念を残しており皇帝はローマで教皇によって戴冠する習わしだったが、当時はアヴィニョン捕囚期でローマに教皇がいなかったため、枢機卿によって戴冠している。最後のブルグント王でもあり、200年ぶりに正式に戴冠した上で統治権をフランスへ譲った。モラヴィア辺境伯（在位：1334年 - 1349年）、ルクセンブルク伯でもあった（在位：1346年 - 1353年）。 (ja)
- 카를 4세(체코어: Karel IV., 독일어: Karl IV., 프랑스어: Charles IV, 1316년 5월 14일 프라하 ~ 1378년 11월 29일 프라하)는 보헤미아의 국왕(재위: 1346년 8월 26일 ~ 1378년 11월 29일)이자 신성 로마 제국의 황제(재위: 1355년 ~ 1378년 11월 29일)이다. 룩셈부르크 왕가 출신이며 보헤미아의 국왕 카렐 1세(체코어: Karel I.)에 해당한다. (ko)
- Carlo IV di Lussemburgo (Praga, 14 maggio 1316 – Praga, 29 novembre 1378) è stato re dei Romani (con il nome di Carlo (Karl) IV dal 1346 al 1378), Imperatore del Sacro Romano Impero (dal 1355 al 1378), re di Boemia (con il nome di Carlo (Karel) I dal 1346 al 1378) e conte di Lussemburgo (con il nome di Carlo I dal 1346 al 1353). Egli è considerato dallo storico come uno dei re-conti. (it)
- Carlos IV (Praga, 14 de maio de 1316 – Praga, 29 de novembro de 1378), nascido como Venceslau, teve um longo e bem sucedido reinado e foi o Imperador Romano-Germânico, Rei da Itália de 1355 até sua morte, além de Rei da Boêmia e Germânia a partir de 1346, e Conde de Luxemburgo entre 1346 e 1353. Era filho do rei João da Boêmia e sua esposa Isabel da Boêmia. (pt)
- Karel IV (Praag, 14 mei 1316 — aldaar, 29 november 1378) was Duits koning vanaf 1346, koning van Bohemen vanaf 1347, koning van Italië vanaf 1355 en keizer van het Heilige Roomse Rijk vanaf 1355. Hij stamde uit het huis Luxemburg. Karel IV geldt als een van de belangrijkste keizers uit de late middeleeuwen en een van de invloedrijkste Europese vorsten van zijn tijd. (nl)
- Karol IV Luksemburski (ur. 14 maja 1316 w Pradze, zm. 29 listopada 1378 tamże) – syn i następca Jana Luksemburskiego oraz Elżbiety, córki króla Wacława II, siostry króla Wacława III – z dynastii Przemyślidów. Margrabia Moraw od 1334, hrabia Luksemburga 1346–1353, król Królestwa Niemieckiego od 1346, król czeski od 1346, cesarz rzymski od 1355, elektor Brandenburgii 1373-1378. Na chrzcie otrzymał zwyczajowe u Przemyślidów imię Wacław, ale przy bierzmowaniu przyjął imię Karol. (pl)
- Карл IV Люксембургский (нем. Karl IV, чеш. Karel IV.; 14 мая 1316, Прага — 29 ноября 1378, Прага) — король Германии с 11 июля 1346 года, король Чехии с 26 августа 1346 года (под именем Карел I, коронован 2 сентября 1347 года), император Священной Римской империи с 5 апреля 1355 года. (ru)
- Karl IV (på tjeckiska Karel IV.) av huset Luxemburg, född 14 maj 1316 i Prag, död 29 november 1378 i Prag, var kung av Böhmen från 1346 samt tysk-romersk kejsare från 1355. (sv)
- 查理四世（捷克語：Karel IV.，卡雷尔四世，德語：Karl IV，卡尔四世，拉丁語：Carolus IV，1316年5月14日－1378年11月29日）卢森堡王朝的波希米亚国王卡雷尔一世（1346年－1378年在位）和罗马人民的国王卡尔四世（1347年－1378年在位），意大利國王卡洛四世（1347年 - 1378年）。神聖羅馬皇帝查理四世（1355年加冕），盧森堡伯爵（1347年 - 1378年）。他统治时期是中世纪捷克最强盛文明的「黃金時代」，又因其博學多聞，被譽為「哲學家皇帝」。 查理四世是波希米亚国王約翰一世的长子，母亲是约翰的前任、普热米斯尔王朝波希米亚国王溫塞斯拉斯三世的妹妹艾莉絲卡，生于1316年5月14日。查理四世在少年时代受到伯多祿·羅熱爾樞機的教育。 1331年，约翰把卢森堡王朝在意大利北部的领地交给查理统治，这些领地是约翰的父亲神圣罗马帝国皇帝亨利七世所征服的。查理在1333年成为摩拉维亚的藩侯和波希米亚军队总督，1346年继承了父亲的波西米亚国王的王位。 1346年，一部分德意志诸侯在敌视皇帝的教皇克莱孟六世支持下，在神圣罗马帝国皇帝路易四世还在世时就选举卢森堡的查理为敌对国王。路易四世准备讨伐查理和反叛的诸侯，但在1347年突然去世。于是，查理四世成为无争议的“罗马人民的国王”。1354年他仿傚历代皇帝进军意大利，于1355年在米兰正式加冕为神圣罗马帝国皇帝。 在查理四世统治时期，波希米亚成为神圣罗马帝国的核心，布拉格成为神圣罗马帝国的首都。由于查理四世决定把自己家族的世袭领地作为卢森堡王朝强盛的支柱，波希米亚的利益在帝国的各项政策中均占领导地位（黄金诏书规定，波希米亚国王居四大世俗选帝侯之首），捷克也成了14世纪的中欧强国。早在1344年，还是王储的查理策动教皇克莱孟六世建立布拉格大主教区，显著提高了捷克教会的地位。查理四世的政策旨在加强王权，而削弱捷克贵族的势力。他采取鼓励生产和贸易的方针。布拉格在查理四世的努力下成为最美丽富庶的城市之一：1348年创办中欧第一座大学“查理大学”；修建伏尔塔瓦河上的著名桥梁“查理大桥”；在布拉格附近修建了“查理城堡”。1355年，查理四世的《》被波希米亚国会否决。 查理四世通过联姻和购买等方法为卢森堡王朝大大扩展了领土，但是不曾使用武力。新的领地包括：图林根和萨克森的一部分；下盧薩蒂亞；以及勃兰登堡马克。 查理四世作为神圣罗马帝国皇帝最著名的决定是1356年金玺诏书（或译为黄金诏书）的颁布。这部诏书是对当时德意志现实状况的承认；是对日耳曼人传统政治习俗的遵循，客观上彻底解决了皇帝与教皇之间自主教叙任权之争以来的一系列矛盾，从法律上摆脱了教皇干涉皇帝选举。按照黄金诏书，由诸侯选举皇帝的做法得到承认；这些诸侯称为选侯。在帝国境内有七大选帝侯：美因茨大主教；科隆大主教；特里尔大主教；波希米亚国王；莱茵-普法尔茨伯爵；萨克森-维滕贝格公爵；勃兰登堡藩侯以及上百个小诸侯。诸侯在自己领地内的行为，皇帝无权干涉。 1378年11月29日，查理四世因中风在布拉格去世。2005年6月捷克票選「」（捷克語：Největší Čech）中，他排名第一。 (zh)
- Ка́рл IV Люксембурзький (нім. Karl IV, чеськ. Karel IV.; 14 травня 1316, Прага — 29 листопада 1378, Прага) — імператор Священної Римської імперії з 1346 року; з 26 серпня 1346 року король Богемії Карла I, (коронація відбулась 2 вересня 1347 року). Карл був старшим сином і спадкоємцем короля Яна I Сліпого і принцеси Єлизавети, дочки короля Вацлава ІІ з династії Пржемисловичів. Він є найвидатнішим чеським королем та одним із найвизначніших імператорів. Свою освіту Карл здобув у Франції, вільно розмовляв п'ятьма мовами, мав надзвичайні здібності у політиці, дипломатії, управлінні та військовій справі. Прямий нащадок Великих Князів Київських. Карл був першим чеським королем, коронованим у Празі чеським архієпископом. Це відбулося у 1347 році, хоча де-факто він став королем роком раніше. Заснувавши Нове місто (Прага), перетворив Прагу на найбільше місто Центральної Європи. 1348 року Карл заснував Празький університет, розпочав будівництво нового кам'яного мосту через Влтаву. а також збудував замок Карлштейн, готичну перлину на південь від Праги. Його міжнародна політика зміцнила незалежність Чеського королівства та розширила його кордони. У той же час спроба короля створити громадянське законодавство (Maiestas Carolina) була відкинута чеською аристократією. За результатами загального громадського опитування Карла IV було визнано найвеличнішим чехом в історії. Справжня заслуга Карла IV перед імперією — заснування союзів земського миру. Двічі здійснював походи в Італію: в 1354 році, щоб коронуватися в Мілані королем та в Римі імператором (1355), вдруге — в інтересах папи, для війни з міланськими Вісконті. Але про розвиток свого родового володіння, Чехії, піклувався більше, ніж про імперію. Дав багато пільг дворянству в містах. Заохочував розвиток гірництва та землеробства, зробив Влтаву до Ельби судноплавною, побудував у Празі «нове місто» (Празький град), Градчани та знаменитий празький Карлів міст, заснував там архієпископство й у 1348 році перший в імперії університет (за зразком паризького), привернув до Праги велику кількість художників та ремісників. (uk)
|
| rdfs:comment
|
- Karl IV. (tschechisch Karel IV.; * 14. Mai 1316 in Prag; † 29. November 1378 ebenda), geboren als Wenzel (tschechisch Václav), war römisch-deutscher König (ab 1346), König von Böhmen (ab 1347), König von Italien (seit 1355), König von Burgund (seit 1365) und römisch-deutscher Kaiser (ab 1355). Er stammte aus dem Geschlecht der Luxemburger und zählt zu den bedeutendsten Kaisern des Spätmittelalters sowie den einflussreichsten europäischen Herrschern jener Zeit. (de)
- Carlos I de Bohemia y IV de Alemania (Praga, 14 de marzo de 1316– Praga, 29 de noviembre de 1378), también conocido como Carlos de Luxemburgo, nacido Wenceslao, emperador del Sacro Imperio Romano Germánico y rey de Bohemia. Era miembro de la Casa de Luxemburgo por parte de su padre y de la Casa de Přemyslid bohemia por parte de su madre; enfatizó este último debido a su afinidad de por vida con el lado bohemio de su herencia, y también porque sus antepasados directos en la línea Přemyslid incluían dos santos. (es)
- Charles IV (en allemand : Karl IV, en tchèque : Karel IV., né le 14 mai 1316 à Křivoklát (Bohême) et mort le 29 novembre 1378 à Prague), de la maison de Luxembourg, est roi de Bohême de 1346 à sa mort, puis également empereur des Romains de 1355 à sa mort, en 1378. Il est le fils de Jean l’Aveugle, roi de Bohême et comte de Luxembourg, et d'Élisabeth de Bohême, héritière par son père Venceslas II de la couronne de Bohême. (fr)
- 카를 4세(체코어: Karel IV., 독일어: Karl IV., 프랑스어: Charles IV, 1316년 5월 14일 프라하 ~ 1378년 11월 29일 프라하)는 보헤미아의 국왕(재위: 1346년 8월 26일 ~ 1378년 11월 29일)이자 신성 로마 제국의 황제(재위: 1355년 ~ 1378년 11월 29일)이다. 룩셈부르크 왕가 출신이며 보헤미아의 국왕 카렐 1세(체코어: Karel I.)에 해당한다. (ko)
- Carlo IV di Lussemburgo (Praga, 14 maggio 1316 – Praga, 29 novembre 1378) è stato re dei Romani (con il nome di Carlo (Karl) IV dal 1346 al 1378), Imperatore del Sacro Romano Impero (dal 1355 al 1378), re di Boemia (con il nome di Carlo (Karel) I dal 1346 al 1378) e conte di Lussemburgo (con il nome di Carlo I dal 1346 al 1353). Egli è considerato dallo storico come uno dei re-conti. (it)
- Carlos IV (Praga, 14 de maio de 1316 – Praga, 29 de novembro de 1378), nascido como Venceslau, teve um longo e bem sucedido reinado e foi o Imperador Romano-Germânico, Rei da Itália de 1355 até sua morte, além de Rei da Boêmia e Germânia a partir de 1346, e Conde de Luxemburgo entre 1346 e 1353. Era filho do rei João da Boêmia e sua esposa Isabel da Boêmia. (pt)
- Karel IV (Praag, 14 mei 1316 — aldaar, 29 november 1378) was Duits koning vanaf 1346, koning van Bohemen vanaf 1347, koning van Italië vanaf 1355 en keizer van het Heilige Roomse Rijk vanaf 1355. Hij stamde uit het huis Luxemburg. Karel IV geldt als een van de belangrijkste keizers uit de late middeleeuwen en een van de invloedrijkste Europese vorsten van zijn tijd. (nl)
- Karol IV Luksemburski (ur. 14 maja 1316 w Pradze, zm. 29 listopada 1378 tamże) – syn i następca Jana Luksemburskiego oraz Elżbiety, córki króla Wacława II, siostry króla Wacława III – z dynastii Przemyślidów. Margrabia Moraw od 1334, hrabia Luksemburga 1346–1353, król Królestwa Niemieckiego od 1346, król czeski od 1346, cesarz rzymski od 1355, elektor Brandenburgii 1373-1378. Na chrzcie otrzymał zwyczajowe u Przemyślidów imię Wacław, ale przy bierzmowaniu przyjął imię Karol. (pl)
- Карл IV Люксембургский (нем. Karl IV, чеш. Karel IV.; 14 мая 1316, Прага — 29 ноября 1378, Прага) — король Германии с 11 июля 1346 года, король Чехии с 26 августа 1346 года (под именем Карел I, коронован 2 сентября 1347 года), император Священной Римской империи с 5 апреля 1355 года. (ru)
- Karl IV (på tjeckiska Karel IV.) av huset Luxemburg, född 14 maj 1316 i Prag, död 29 november 1378 i Prag, var kung av Böhmen från 1346 samt tysk-romersk kejsare från 1355. (sv)
- كارل الرابع (التشيكية: Karel IV؛ الألمانية: Karl IV؛ اللاتينية: Carolus IV؛ 22 مايو 1316 - 29 نوفمبر 1378 )؛ ولد باسم فاكلاف (التشيكية: Václav)؛ كان أول ملك لبوهيميا يصبح إمبراطورًا الروماني المقدس، هو عضوًا من بيت لوكسمبورغ (جانب والده)، في ينتسب إلى البرميسليين البوهيميين من جهة والدته، ومن هذا التقارب أكد حقه في ميراث البوهيمي، وأيضًا كان بعض أسلافه المباشرين قديسين في الكنيسة الرومانية الكاثوليكية. (ar)
- Carles I de Bohèmia o Carles IV de Germània i Luxemburg (Praga, 14 de maig de 1316 - Praga, 29 de novembre de 1378), de la Casa de Luxemburg, va ser Rei dels Romans (a partir de 1346), i va ser el primer rei de Bohèmia (a partir de 1347) a convertir-se en emperador del Sacre Imperi Romanogermànic (a partir de 1355). Era membre de la casa de Luxemburg per part del pare i de la dinastia Premíslida txeca per part de la mare; els seus avantpassats directes de la línia Premíslida incloïen dos sants. (ca)
- Karel IV. (14. května 1316, Praha – 29. listopadu 1378, tamtéž), narozen jako Václav, byl jedenáctý český král vládnoucí jako Karel I. od srpna 1346 až do své smrti v listopadu 1378. Karel IV. byl římsko-německý král od července 1346 a od roku 1355 císař římský. Byl také italský (lombardský) král od roku 1355, burgundský (arelatský) král od roku 1365, moravský markrabě v letech 1333 až 1349 a lucemburský hrabě v období let 1346 až 1353. Pocházel po otci z dynastie Lucemburků, a po matce z rodu Přemyslovců. Je veřejností považován za jednu z nejvýznamnějších osobností českých dějin. (cs)
- Ο Κάρολος Δ΄ (Karel IV., 14 Μαΐου 1316 – 29 Νοεμβρίου 1378), γεννημένος ως Βεγκέσλαος, ήταν βασιλιάς της Βοημίας και ο πρώτος βασιλιάς της Βοημίας που έγινε επίσης αυτοκράτορας της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Ήταν μέλος του Οίκου του Λουξεμβούργου από την πλευρά του πατέρα του και του Οίκου των Πρεμυσλιδών από την πλευρά της μητέρας του, γεγονός το οποίο τόνιζε επειδή τον έκανε να έχει δύο αγίους ως άμεσα προγόνους. (el)
- Karolo la 4-a (ĉeĥe Karel IV., germane Karl IV., latine Carolus IV; naskiĝis Venceslao la 14-an de majo 1316 en Prago; mortis la 29-an de novembro 1378 samloke) estis romia-germana reĝo ("Reĝo de la Romanoj") (ekde 1346), la dua reĝo de Bohemio "Karolo la 1-a" (ekde 1347), reĝo de Italio (ekde 1355) kaj imperiestro de la Sankta Romia Imperio (ekde 1355). Li apartenis al la luksemburga dinastio, kaj estis unu el la plej gravaj imperiestroj de la malfrua mezepoko kaj unu el la plej influhavaj eŭropaj regantoj tiutempaj. En Ĉeĥio li estis nomata "Patro de la Patrujo". (eo)
- Charles IV (Czech: Karel IV.; German: Karl IV.; Latin: Carolus IV; 14 May 1316 – 29 November 1378), also known as Charles of Luxembourg, born Wenceslaus (Czech: Václav, German: Wenzel), was the first King of Bohemia to become Holy Roman Emperor. He was a member of the House of Luxembourg from his father's side and the Bohemian House of Přemyslid from his mother's side; he emphasized the latter due to his lifelong affinity for the Bohemian side of his inheritance, and also because his direct ancestors in the Přemyslid line included two saints. (en)
- Karlos IV.a Germaniako Erromatar Inperio Santukoa (txekieraz: Karel IV., alemanez: Karl IV, latinez: Carolus IV; Praga, 1316ko maiatzaren 14a - Praga, 1378ko azaroaren 29a) Bohemiako erregea eta Germaniako Erromatar Inperio Santuko enperadorea izan zen. (eu)
- Charles IV (bahasa Ceska: Karel IV., bahasa Jerman: Karl IV, bahasa Latin: Carolus IV) (14 Mei 1316 – 29 Nopember 1378), lahir Wenceslaus, merupakan raja kedua Bohemia dari , dan Kaisar Romawi Suci. Ia merupakan putra sulung dan pewaris , yang wafat di (dalam ) pada tanggal 26 Agustus 1346. Charles mewarisi dan Kerajaan Bohemia. Pada tanggal 2 September 1347 Charles dimahkotai sebagai Raja Bohemia. (in)
- カール4世（ドイツ語: Karl IV.，1316年5月14日 - 1378年11月29日）は中世後期のルクセンブルク家2人目の神聖ローマ帝国皇帝。ルクセンブルク朝第2代ボヘミア王カレル1世（チェコ語: Karel I., 在位：1346年 - 1378年）としても著名。文人皇帝として知られ、しばしば、最初の「近代的」君主と称される。金印勅書の発布やプラハ大学の創設、教皇のローマ帰還への尽力などで知られる。チェコで流通している100コルナ紙幣に肖像が使用されている。フランスで養育された当時はシャルル（フランス語: Charles）といった。同じくフランス語を母語として育ったローマ皇帝ハインリヒ7世（アンリ）の孫で、父はその嫡子ボヘミア王ヤン（ジャン、ヨハン）、母はボヘミア及びポーランドの王ヴァーツラフ2世の娘エリシュカ。 (ja)
- 查理四世（捷克語：Karel IV.，卡雷尔四世，德語：Karl IV，卡尔四世，拉丁語：Carolus IV，1316年5月14日－1378年11月29日）卢森堡王朝的波希米亚国王卡雷尔一世（1346年－1378年在位）和罗马人民的国王卡尔四世（1347年－1378年在位），意大利國王卡洛四世（1347年 - 1378年）。神聖羅馬皇帝查理四世（1355年加冕），盧森堡伯爵（1347年 - 1378年）。他统治时期是中世纪捷克最强盛文明的「黃金時代」，又因其博學多聞，被譽為「哲學家皇帝」。 查理四世是波希米亚国王約翰一世的长子，母亲是约翰的前任、普热米斯尔王朝波希米亚国王溫塞斯拉斯三世的妹妹艾莉絲卡，生于1316年5月14日。查理四世在少年时代受到伯多祿·羅熱爾樞機的教育。 1331年，约翰把卢森堡王朝在意大利北部的领地交给查理统治，这些领地是约翰的父亲神圣罗马帝国皇帝亨利七世所征服的。查理在1333年成为摩拉维亚的藩侯和波希米亚军队总督，1346年继承了父亲的波西米亚国王的王位。 查理四世通过联姻和购买等方法为卢森堡王朝大大扩展了领土，但是不曾使用武力。新的领地包括：图林根和萨克森的一部分；下盧薩蒂亞；以及勃兰登堡马克。 1378年11月29日，查理四世因中风在布拉格去世。2005年6月捷克票選「」（捷克語：Největší Čech）中，他排名第一。 (zh)
- Ка́рл IV Люксембурзький (нім. Karl IV, чеськ. Karel IV.; 14 травня 1316, Прага — 29 листопада 1378, Прага) — імператор Священної Римської імперії з 1346 року; з 26 серпня 1346 року король Богемії Карла I, (коронація відбулась 2 вересня 1347 року). Справжня заслуга Карла IV перед імперією — заснування союзів земського миру. Двічі здійснював походи в Італію: в 1354 році, щоб коронуватися в Мілані королем та в Римі імператором (1355), вдруге — в інтересах папи, для війни з міланськими Вісконті. Але про розвиток свого родового володіння, Чехії, піклувався більше, ніж про імперію. (uk)
|
