| dbo:abstract
|
- ستانيساو فافرزنيك ستاسيتش (عُمّد في 6 نوفمبر 1755 – 20 يناير 1826) هو شخصية قيادية في عصر التنوير البولندي، وكاهن كاثوليكي، وفيلسوف، وجيولوجي، وكاتب، وشاعر، ومترجم، ورجل دولة. وهو فيزوقراطي، وعضو في حركة القومية السلافية (بعد عام 1815)، وتابع لمبدأ عدم التدخل، وقد أيّد العديد من الإصلاحات في بولندا. يُذكر على وجه الخصوص لكتاباته السياسية خلال فترة «السيم العظيم (أربعة أعوام)» (1788-1792)، وتأييده لدستور 3 مايو عام 1791 الذي اعتمده مجلس النواب.ساهم في تأسيس جمعية أصدقاء التعلم في وارسو (سلف الأكاديمية البولندية للعلوم)، والتي أصبح رئيسًا لها. كان عضوًا في مجلس الدولة لدوقية وارسو، ووزيرًا للتجارة والصناعة في الكونغرس في بولندا. يُنظر إلى ستاسيتش على أنه أبٌ لعلوم الجيولوجيا، والإحصاء، والاجتماع، ودراسات جبال تاترا واستكشافها، والتعدين، والصناعة البولندية. (ar)
- Stanisław Wawrzyniec Staszic (Stasic, Staszyc, Stazis; před 6. listopadem 1755, Piła – 20. leden 1826, Varšava) byl polský osvícenský aktivista, průkopník družstevního hnutí, politik, spisovatel a novinář, filozof a překladatel, svobodný zednář, přírodovědec, geograf a geolog, katolický kněz, člen Rady pro vzdělávání (Izby edukacyjnej Księstwa Warszawskiegovo) ve Varšavě v roce 1808, státní tajemník Varšavského vévodství v roce 1809, rádce Varšavského vévodství v roce 1810, náměstek ministra školství v letech 1818–1824, ministr Polského království v roce 1824. (cs)
- Stanisław Wawrzyniec Staszic (* 6. November 1755 in Piła; † 20. Januar 1826 in Warschau) war ein polnischer Schriftsteller, Publizist, Politiker und Priester. Außerdem war er einer der wichtigsten Vertreter der polnischen Aufklärung. (de)
- Stanisław Wawrzyniec Staszic (naskiĝis la 6-an de novembro 1755, mortis la 20-an de januaro 1826) estis pola filozofo, politikisto, geologisto, pastro, poeto kaj skribisto. Li estis unu el plej grandaj personoj de la klasikismo pola. Li estis tiel forte aganta sur pola menso persono, ke lia entombigo fariĝis la nacia manifestacio (dum la tempoj de okupacioj). Li estis filo de la riĉaj urbanoj. Li naskiĝis en Piła en 1755 jaro. Lia edukado komencis en la historia skolo de sankta Mario Magdaleno (hodiaŭ Liceo de sankta Mario Magdaleno). Poste li studis en Leipzig, Gottingen kaj Parizo. Kiam li revenis al Pollando li fariĝis la prezidanto de la Asocio de Amantoj de Sciencoj (PTPN). En 1787 li publikigis anonime sian unuan filozofikan laboron- Uwagi nad życiem Jana Zamoyskiego (La rimarkoj sur la vivo de Jan Zamoyski)- kiel li antaŭrigardas finon de Pollando. Laŭ li la libereco estas la devo de volo de ĉiuj socianoj. Se la libereco estos forigita ĝi agos per multigo de la potenco de unu aŭ kelkaj homoj. La libereco estas plej alta valoro. Ĝi nutrigas socion, kiu estas la dua plej alta valoro. Staszic apogis por doni ĉiun potencon nur por popolo. Laŭ Staszic eduko estas la plej grava celo de nacio. Li do kreis sian propran socian kontrakton inspirante per la filozofio de Jean-Jacques Rousseau. En la dua plej granda verko de Staszic- "Przestrogi dla Polski" (1790) (Antaŭmencoj por Pollando)- la aŭtoro montras la proksiman rilaton de socio kun juro natura. Staszic volas sekurigi Pollandon de aliaj despotuloj per kreo de la plej bona sistemo politika- nacia monarkio republika. Tiu monarkio apogus sur la potenco de aristokratuloj kaj urbanoj. Staszic estis antisemitema kaj maltolerema. Li tamen kreis fortan sistemon filozofikan en politiko kaj plifortigis la fundamentojn de la pola sendependeco. Stanisław Staszic estas kavaliro de la Ordeno de la Blanka Aglo, la plej alta ŝtata honorigo de la Pola Respubliko. (eo)
- Stanisław Wawrzyniec Staszic (Piła, Polonia, 6 de noviembre de 1755 - Varsovia, Zarato de Polonia, 20 de enero de 1826) fue un polímata polaco, siendo el mayor exponente de la Ilustración en Polonia. Escritor, poeta, sacerdote, filósofo, educador, inventor, geógrafo, traductor y político, Staszic fue uno de los políticos que elaboraron la Constitución del 3 de mayo, además de implantar varias reformas en el país. Staszic apoyaba la fisiocracia, el monismo y la libertad económica, además de ser fiel defensor del paneslavismo. Inventor de la Torre de gradiente, también fundó en Varsovia la Sociedad Amigos del Aprendizaje, precursora de la Academia Polaca de Ciencias, cuyo edificio principal toma el nombre de Palacio Staszic. Trabajó en el Sejm del Gran Ducado de Varsovia, Estado implantado por Napoleón Bonaparte, y posteriormente sirvió como Ministro de Comercio y Transporte en la Polonia del Congreso. (es)
- Stanisław Wawrzyniec Staszic, né le 6 novembre 1755 à Piła et mort le 20 janvier 1826 à Varsovie, est un ecclésiastique, scientifique, écrivain et homme d'État polonais de la fin du XVIIIe et du début du XIXe siècle, dont l'œuvre et l'action se situent dans la tradition du Siècle des Lumières. Explorateur, auteur de la première carte géologique de Pologne, découvreur du charbon à Dąbrowa Górnicza, il est considéré comme le père de la géologie polonaise. Il a contribué de façon notable à la démocratisation de l’instruction publique et au développement des sciences et de l’industrie polonaises. Il est aussi le créateur de la première coopérative agricole en Europe. (fr)
- Stanisław Wawrzyniec Staszic [staˈɲiswaf ˈstaʂit͡s] (baptised 6 November 1755 – 20 January 1826) was a leading figure in the Polish Enlightenment: a Catholic priest, philosopher, geologist, writer, poet, translator and statesman. A physiocrat, monist, pan-Slavist (after 1815) and laissez-fairist, he supported many reforms in Poland. He is particularly remembered for his political writings during the "Great (Four-Year) Sejm" (1788–92) and for his large support towards the Constitution of 3 May 1791, adopted by that Sejm. He co-founded the Warsaw Society of Friends of Learning (precursor to the Polish Academy of Sciences), of which he became president. He served as a member of the of the Duchy of Warsaw and as minister of trade and industry in Congress Poland. Staszic is seen as the father of Polish geology, statistics, sociology, Tatra Mountains studies and exploration, mining and industry. (en)
- Stanisław Wawrzyniec Staszic (Piła, 6 novembre 1755 – Varsavia, 20 gennaio 1826) è stato un presbitero, filosofo, scrittore, educatore, geologo, poeta, traduttore e statista polacco. Eminente figura dell'Illuminismo, contribuì a varie riforme politiche, sociali e tecnologiche nella sua nazione. Panslavista (dopo il 1815) e sostenitore della politica del laissez-faire, è ricordato per i suoi scritti politici nel periodo del "grande Sejm" del 1788-1792 e per il suo appoggio alla Costituzione polacca di maggio (1791), adottata da quella assemblea. Fu cofondatore della Towarzystwo Przyjaciół Nauk a Varsavia, istituzione che poi divenne la Accademia polacca delle scienze. Ricoprì vari incarichi politici del Ducato di Varsavia e fu ministro del commercio e dell'industria nel Regno del Congresso. È ricordato come padre degli studi di geologia, statistica, sociologia e scienze dell'industria estrattiva in Polonia. (it)
- Stanisław Wawrzyniec Staszic, inne formy nazwiska: Stasic; Staszyc; Stazis, ps.: „Pisarz „Uwag nad życiem Jana Zamoyskiego”; S.; Zakordonowy obywatel pruski” (ur. przed 6 listopada 1755 w Pile, zm. 20 stycznia 1826 w Warszawie) – polski działacz oświeceniowy, pionier spółdzielczości, pisarz polityczny i publicysta, filozof i tłumacz, wolnomularz, przyrodnik: geograf i geolog; ksiądz katolicki (przez niemal 20 ostatnich lat życia Staszic nie pełnił posługi duszpasterskiej i nie nosił sutanny). Członek Izby Edukacyjnej Księstwa Warszawskiego w 1808 roku, minister stanu Księstwa Warszawskiego od 1809 roku, radca stanu Księstwa Warszawskiego od 1810 roku, zastępca ministra oświaty Królestwa Polskiego w latach 1818–1824, minister stanu Królestwa Polskiego od 1824 roku. (pl)
- Stanisław Wawrzyniec Staszic (Piła, 6 de novembro de 1755 - Varsóvia, 20 de janeiro de 1826) foi um padre polonês, filósofo, estadista, geólogo, erudito, poeta e escritor, um líder do Iluminismo da Polônia, famoso por seus trabalhos relacionados à "Grande" ou "Sejm de quatro anos" (1788-1792) e à Constituição de maio da Polônia adotada em 3 de maio de 1791. (pt)
- Стани́слав Вавжи́нец Ста́шиц (польск. Stanisław Wawrzyniec Staszic, 6 ноября 1755, Пила — 20 января 1826, Варшава) — польский государственный и общественный деятель, идеолог Просвещения, публицист, философ, учёный, писатель, меценат. (ru)
- Stanisław Wawrzyniec Staszic, född 6 november 1755 i Piła, död 20 januari 1826 i Warszawa, var en polsk präst, filosof, statsman, geolog, vetenskapsman, poet och författare, en ledare av den polska upplysningen. Staszic växte upp i en borgarfamilj i Piła. När han slutade jesuitskolan i Poznań blev han katolsk präst. Mellan 1779 och 1781 fortsatte han sina teologiska studier i Frankrike och Tyskland. Han tillbringade också tid utomlands 1790–1791 och 1794–1797. (sv)
- Стані́слав Вавжи́нець Ста́шиць (пол. Stanisław Wawrzyniec Staszic, 6 листопада 1755, Піла — 20 січня 1826, Варшава) — польський громадський і освітній діяч, філософ, публіцист. (uk)
|
| rdfs:comment
|
- ستانيساو فافرزنيك ستاسيتش (عُمّد في 6 نوفمبر 1755 – 20 يناير 1826) هو شخصية قيادية في عصر التنوير البولندي، وكاهن كاثوليكي، وفيلسوف، وجيولوجي، وكاتب، وشاعر، ومترجم، ورجل دولة. وهو فيزوقراطي، وعضو في حركة القومية السلافية (بعد عام 1815)، وتابع لمبدأ عدم التدخل، وقد أيّد العديد من الإصلاحات في بولندا. يُذكر على وجه الخصوص لكتاباته السياسية خلال فترة «السيم العظيم (أربعة أعوام)» (1788-1792)، وتأييده لدستور 3 مايو عام 1791 الذي اعتمده مجلس النواب.ساهم في تأسيس جمعية أصدقاء التعلم في وارسو (سلف الأكاديمية البولندية للعلوم)، والتي أصبح رئيسًا لها. كان عضوًا في مجلس الدولة لدوقية وارسو، ووزيرًا للتجارة والصناعة في الكونغرس في بولندا. يُنظر إلى ستاسيتش على أنه أبٌ لعلوم الجيولوجيا، والإحصاء، والاجتماع، ودراسات جبال تاترا واستكشافها، والتعدين، والصناعة البولندية. (ar)
- Stanisław Wawrzyniec Staszic (Stasic, Staszyc, Stazis; před 6. listopadem 1755, Piła – 20. leden 1826, Varšava) byl polský osvícenský aktivista, průkopník družstevního hnutí, politik, spisovatel a novinář, filozof a překladatel, svobodný zednář, přírodovědec, geograf a geolog, katolický kněz, člen Rady pro vzdělávání (Izby edukacyjnej Księstwa Warszawskiegovo) ve Varšavě v roce 1808, státní tajemník Varšavského vévodství v roce 1809, rádce Varšavského vévodství v roce 1810, náměstek ministra školství v letech 1818–1824, ministr Polského království v roce 1824. (cs)
- Stanisław Wawrzyniec Staszic (* 6. November 1755 in Piła; † 20. Januar 1826 in Warschau) war ein polnischer Schriftsteller, Publizist, Politiker und Priester. Außerdem war er einer der wichtigsten Vertreter der polnischen Aufklärung. (de)
- Stanisław Wawrzyniec Staszic, inne formy nazwiska: Stasic; Staszyc; Stazis, ps.: „Pisarz „Uwag nad życiem Jana Zamoyskiego”; S.; Zakordonowy obywatel pruski” (ur. przed 6 listopada 1755 w Pile, zm. 20 stycznia 1826 w Warszawie) – polski działacz oświeceniowy, pionier spółdzielczości, pisarz polityczny i publicysta, filozof i tłumacz, wolnomularz, przyrodnik: geograf i geolog; ksiądz katolicki (przez niemal 20 ostatnich lat życia Staszic nie pełnił posługi duszpasterskiej i nie nosił sutanny). Członek Izby Edukacyjnej Księstwa Warszawskiego w 1808 roku, minister stanu Księstwa Warszawskiego od 1809 roku, radca stanu Księstwa Warszawskiego od 1810 roku, zastępca ministra oświaty Królestwa Polskiego w latach 1818–1824, minister stanu Królestwa Polskiego od 1824 roku. (pl)
- Stanisław Wawrzyniec Staszic (Piła, 6 de novembro de 1755 - Varsóvia, 20 de janeiro de 1826) foi um padre polonês, filósofo, estadista, geólogo, erudito, poeta e escritor, um líder do Iluminismo da Polônia, famoso por seus trabalhos relacionados à "Grande" ou "Sejm de quatro anos" (1788-1792) e à Constituição de maio da Polônia adotada em 3 de maio de 1791. (pt)
- Стани́слав Вавжи́нец Ста́шиц (польск. Stanisław Wawrzyniec Staszic, 6 ноября 1755, Пила — 20 января 1826, Варшава) — польский государственный и общественный деятель, идеолог Просвещения, публицист, философ, учёный, писатель, меценат. (ru)
- Stanisław Wawrzyniec Staszic, född 6 november 1755 i Piła, död 20 januari 1826 i Warszawa, var en polsk präst, filosof, statsman, geolog, vetenskapsman, poet och författare, en ledare av den polska upplysningen. Staszic växte upp i en borgarfamilj i Piła. När han slutade jesuitskolan i Poznań blev han katolsk präst. Mellan 1779 och 1781 fortsatte han sina teologiska studier i Frankrike och Tyskland. Han tillbringade också tid utomlands 1790–1791 och 1794–1797. (sv)
- Стані́слав Вавжи́нець Ста́шиць (пол. Stanisław Wawrzyniec Staszic, 6 листопада 1755, Піла — 20 січня 1826, Варшава) — польський громадський і освітній діяч, філософ, публіцист. (uk)
- Stanisław Wawrzyniec Staszic (naskiĝis la 6-an de novembro 1755, mortis la 20-an de januaro 1826) estis pola filozofo, politikisto, geologisto, pastro, poeto kaj skribisto. Li estis unu el plej grandaj personoj de la klasikismo pola. Li estis tiel forte aganta sur pola menso persono, ke lia entombigo fariĝis la nacia manifestacio (dum la tempoj de okupacioj). Staszic estis antisemitema kaj maltolerema. Li tamen kreis fortan sistemon filozofikan en politiko kaj plifortigis la fundamentojn de la pola sendependeco. (eo)
- Stanisław Wawrzyniec Staszic (Piła, Polonia, 6 de noviembre de 1755 - Varsovia, Zarato de Polonia, 20 de enero de 1826) fue un polímata polaco, siendo el mayor exponente de la Ilustración en Polonia. Escritor, poeta, sacerdote, filósofo, educador, inventor, geógrafo, traductor y político, Staszic fue uno de los políticos que elaboraron la Constitución del 3 de mayo, además de implantar varias reformas en el país. (es)
- Stanisław Wawrzyniec Staszic, né le 6 novembre 1755 à Piła et mort le 20 janvier 1826 à Varsovie, est un ecclésiastique, scientifique, écrivain et homme d'État polonais de la fin du XVIIIe et du début du XIXe siècle, dont l'œuvre et l'action se situent dans la tradition du Siècle des Lumières. Explorateur, auteur de la première carte géologique de Pologne, découvreur du charbon à Dąbrowa Górnicza, il est considéré comme le père de la géologie polonaise. Il a contribué de façon notable à la démocratisation de l’instruction publique et au développement des sciences et de l’industrie polonaises. (fr)
- Stanisław Wawrzyniec Staszic [staˈɲiswaf ˈstaʂit͡s] (baptised 6 November 1755 – 20 January 1826) was a leading figure in the Polish Enlightenment: a Catholic priest, philosopher, geologist, writer, poet, translator and statesman. A physiocrat, monist, pan-Slavist (after 1815) and laissez-fairist, he supported many reforms in Poland. He is particularly remembered for his political writings during the "Great (Four-Year) Sejm" (1788–92) and for his large support towards the Constitution of 3 May 1791, adopted by that Sejm. (en)
- Stanisław Wawrzyniec Staszic (Piła, 6 novembre 1755 – Varsavia, 20 gennaio 1826) è stato un presbitero, filosofo, scrittore, educatore, geologo, poeta, traduttore e statista polacco. Eminente figura dell'Illuminismo, contribuì a varie riforme politiche, sociali e tecnologiche nella sua nazione. Panslavista (dopo il 1815) e sostenitore della politica del laissez-faire, è ricordato per i suoi scritti politici nel periodo del "grande Sejm" del 1788-1792 e per il suo appoggio alla Costituzione polacca di maggio (1791), adottata da quella assemblea. (it)
|
.jpg){kind=link}
.jpg){kind=link}
