| dbo:abstract
|
- Sorbus és un gènere de plantes amb flor. Compta amb unes 100–200 espècies d'arbres i arbusts en la subfamília Maloideae. Éls noms populars de les espècies d'aquest gènere són: server o moixera. (ca)
- Jeřáb (Sorbus) je rod dřevin z čeledi růžovité (Rosaceae). Čítá v různých pojetích 100–200–350 druhů stromů a keřů rozšířených v mírném pásmu severní polokoule, nejvíce v Evropě a Asii, méně v Severní Americe a na severu Afriky. Patří ke kritickým taxonům vzhledem k apomiktickému způsobu rozmnožování mnoha druhů, přičemž samotné tyto druhy jsou často hybridního původu. Květy jsou pětičetné, oboupohlavné, plodem je malvice, nazývaná jeřabina. Patří mezi jádroviny. Některé jsou jedlé čerstvé i konzervované nebo jako součást cukrářských výrobků. V aktuálních taxonomických systémech je rod rozdělen do vícera menších (viz níže v textu); článek však pojednává o rodu jeřáb v tradičním, širokém vymezení. (cs)
- Το Σόρβον, (αρχ. Όον, λατ. sorbus) και γνωστό ως σούρβο ή σορβιά ή σουρβιά ή αβγαριά ή αγριοκυδωνιά είναι δένδρο φυλοβόλλο μεσαίου μεγέθους 15-20μ. ψηλό, αλλά και ο καρπός του. Ανήκει στην οικογένεια των (Rosaceae) και παράγει κίτρινους ή κατακκόκινους καρπούς που χρειάζονται μια περίοδο υπερωρίμανσης για να αποκτήσουν καφέ χρώμα και να γίνουν γλυκείς και φαγώσιμοι. Στην Ελλάδα ευδοκιμεί στη Δυτική Μακεδονία και ιδιαίτερα στην Σιάτιστα, Εράτυρα, Άργος Ορεστικό, Κορησός Καστοριάς και γι΄αυτό το λόγο συνδυάζεται με τα πρωτοχρονιάτικα κάλαντα, τα ονομαζόμενα: «σούροβα». (el)
- الغبيراء (باللاتينية: Sorbus) جنس من النباتات الشجرية من الفصيلة الوردية. وهي شجرة برية أو زراعية يبلغ ارتفاعها 12-16 متر، أفنادها وأفنانها وأوراقها خملية، وهي ذاتأوراق مركبة وتربة التجميع، وريقاتها سنانية مسننة الحافة عددها من 11-17 وريقة، أزهارها ذات رائحة كريهة ثلاثية أو رباعية البتلات،وثمارها أرجوانية كروية يبلغ قطرها 10 ملم. (ar)
- Die Mehlbeeren (Sorbus), auch Vogelbeeren, Ebereschen oder Elsbeeren genannt, sind eine Pflanzengattung der Kernobstgewächse (Pyrinae) innerhalb der Familie der Rosengewächse (Rosaceae). Die Arten der Gattung Sorbus (allein in Europa je nach Autor eine oder über 170 Arten) sind in den gemäßigten Gebieten der Nordhalbkugel verbreitet. Viele Mehlbeeren-Arten tragen im Herbst auffällige Früchte. Einige Arten wie etwa die oder die werden wegen ihrer auffälligen Herbstfärbung in Gartenanlagen und Parks gepflanzt. Zur Gattung gehören auch die Vogelbeere, deren Früchte zu Schnaps und Marmelade verarbeitet werden, sowie der Speierling, der in der Apfelweinherstellung eine Rolle spielt. (de)
- La sorpujo, sorparbo, sorbuso (Sorbus) estas holarktisa genro de ĉirkaŭ 100–200 specioj de arboj kaj arbedoj en la subfamilio Maloideae de la familio de rozacoj (Rosaceae). La pomofrukton oni nomas sorpo, sed la frukto de Sorbus domestica nomiĝas kurmo kaj de Sorbus aria : alizo . (eo)
- Gurbeak (Sorbus) Rosaceae familiako generoa da, ehun espezie zuhaitz eta zuhaixka inguru dituena. Mendialdean hazten diren espezieak dira, baina apaingarri gisa ere parke eta lorategietan aurki daitezke, batez ere espezie hibridoen kasuan. Sorbus generoko fruituak biribilak, txikiak eta kolore gorri, laranja edo arrekoak dira, eta txoriek gustuko dituzte. Zura, zuri-gorrixka edo gorri-arrexka, ebanisterian erabiltzen da. (eu)
- Les sorbiers et les alisiers (genre Sorbus) sont des plantes arbustives de la famille des Rosacées. Les sorbiers et les alisiers sont des arbustes ou des arbres qui croissent notamment dans les forêts collinéennes et montagnardes. Plusieurs espèces ou hybrides sont cultivés comme arbres d'ornement. Les sorbiers et les alisiers sont caractérisés par des fruits globuleux, rouge corail, orange ou brun, appréciés des oiseaux. Leur bois blanc rougeâtre, rouge brunâtre, au grain serré, est utilisé en ébénisterie. Alisier désigne les espèces à feuilles simples et sorbier adresse les espèces à feuilles composées. Selon l’Union internationale pour la conservation de la nature, les sorbiers sont particulièrement en danger, les trois quarts des 170 espèces européennes de sorbiers étant considérées comme menacées de disparition. (fr)
- Sorbus es un género de la familia de las rosáceas que abarca entre 100 y 200 especies de árboles y arbustos, comúnmente denominados serbales. Se suelen usar en parques y jardines como planta ornamental y sus frutos se utilizan en la fabricación del vodka ruso. Las especies de Sorbus son usadas como alimento por larvas de algunas especies de lepidópteros. Según la Unión Internacional para la Conservación de la Naturaleza, los sorbus están especialmente amenazados: tres cuartas partes de las 170 especies europeas de sorbus se consideran en peligro. (es)
- Is crann é an caorthrann, atá gaolta le coll agus dair. Tugtar Rowan air i mBéarla. Bíonn rath ar chaorthann in ithreacha bochta. Is féidir leis fás go hairde 15-20m agus tá coirt mhín liathdhonn aige. Tá na bláthanna buíbhán agus le feiceáil i mBealtaine - forbraíonn siad ina gcaora dearga le teacht an fhómhair. Is foinse bhia tábhachtach iad na caora d’éin sna hardtailte agus sléibhte. Bíonn caora dearga ar an gcrann sa bhFómhair. Bhain draíocht leis an gcrann sa bhéaloideas. Bhí an Searbhán Lochlannach ag cosaint an chrainn i scéal Tóraíocht Dhiarmada agus Ghráinne ach d'imir Diarmaid (laoch cróga glic) cleas air. (ga)
- Sorbus is a genus of over 100 species of trees and shrubs in the rose family, Rosaceae. Species of Sorbus (s.l.) are commonly known as whitebeam, rowan (mountain-ash) and service tree. The exact number of species is disputed depending on the circumscription of the genus, and also due to the number of apomictic microspecies, which some treat as distinct species, but others group in a smaller number of variable species. Recent treatments classify Sorbus in a narrower sense to include only the pinnate leaved species of subgenus Sorbus, raising several of the other subgenera to generic rank. Sorbus is not closely related to the true ash trees which belong to the genus Fraxinus, although the leaves are superficially similar. (en)
- ナナカマド属（ナナカマドぞく、Sorbus）はバラ科の属の一つ。世界中の温帯を中心に広い面積に分布する。落葉高木または低木で、多くの種が白、黄、赤色の果実をつけ、商業利用されている種もある。ヨーロッパから北アジアまでを原産とするセイヨウナナカマドが最も良く知られる。日本にはナナカマド、ウラジロナナカマド、タカネナナカマドなどがある。 200種近くが含まれるが、その多様性ゆえ、ナシ亜科ではなく、シモツケ亜科に分類すべきとされる種がある。また、この属の多くの種がホワイトビーム(en)やローワン(en)といった亜属に分類され、これらを属に格上げしようという議論が近年なされている。さらにアポミクシスの種が多く存在することも状況を複雑にする要因となっている。 葉が似ており、英語圏での通称の一つであるMountain Ashからトネリコ属(Ash)と混同されることがあるが、近縁ではない。他にService Treeという呼名もあり、これは学名のSorbusを由来とする。同じバラ科で近縁のザイフリボク属にも同じ呼名が広く使用される。 (ja)
- 마가목속(－屬, 학명: Sorbus 소르부스[*])은 장미과의 속이다. (ko)
- Lijsterbes (Sorbus) is een geslacht van bomen en heesters uit de rozenfamilie (Rosaceae). Het geslacht komt van nature voor op het noordelijk halfrond, vooral in Europa en Azië. Veel soorten uit dit geslacht worden aangeplant als sierboom. Lijsterbessen worden onder andere gegeten door vogels. Deskundigen zijn het niet eens over het aantal soorten in dit geslacht: de aantallen variëren tussen 100 en 200. De oorzaak van deze verschillen is gelegen in het feit dat een aantal lokale soorten apomictisch is, dat wil zeggen dat zij in staat zijn zonder bevruchting zaad te zetten. De resulterende microsoorten worden door de een als echte soorten gezien, door de ander gegroepeerd in een veel kleiner aantal variabele soorten. (nl)
- Jarząb (Sorbus L.) – rodzaj drzew i krzewów należący do rodziny różowatych (Rosaceae). Należy do niego około 80–100 gatunków diploidalnych oraz co najmniej 170 taksonów pochodzenia mieszańcowego, zwykle poliploidalnych. Systematyka rodzaju jest trudna i w niektórych ujęciach bywa on rozdzielany na kilka rodzajów. Przedstawiciele występują w strefie klimatu umiarkowanego na półkuli północnej na obszarze Europy i Azji, w północnej Afryce oraz w Ameryce Północnej. Rosną w różnych siedliskach leśnych, na terenach górskich i skalistych, często na podłożu wapiennym, do wyjątków rosnących na mokradłach należy jarząb amerykański S. americana. Wiele gatunków jest wykorzystywanych jako rośliny ozdobne i jadalne. Walorami ozdobnymi są jesienne zabarwienie liści i owoców, utrzymywanie się owoców przez zimę, u niektórych gatunków i odmian oryginalne zabarwienie owoców (białe, różowe), srebrzysto-szarymi liśćmi wyróżnia się jarząb mączny. Kwiaty są miododajne. Jadalne są owoce niektórych gatunków po przemrożeniu (co usuwa gorycz i je zmiękcza), wyhodowano także odmiany jarzębu pospolitego o owocach mniej gorzkich. Drewno jarzębów w Chinach używane jest w meblarstwie i do rzeźbienia. Niektóre gatunki wykorzystywane są jako lecznicze. (pl)
- Sorbus L. è un genere di piante della famiglia delle Rosacee. Comprende alberi e arbusti che producono frutti simili, ma molto diversi per grandezza e anche per colore. Dante Alighieri lo cita come frutto aspro, in contrapposizione al fico, che ha frutti dolci. (it)
- Sorbus L. é um género botânico pertencente à família Rosaceae. (pt)
- Rönnsläktet (Sorbus) är ett släkte i familjen rosväxter, med cirka 100 arter som förekommer i tempererat klimat i Europa, Asien och Nordamerika. Flera arter förekommer naturligt i Sverige, däribland rönn (S. aucuparia) och oxel (S. intermedia). Släktet innehåller många arter som odlas som prydnadsväxter i trädgårdar. På svenska kallas arter med parflikiga blad för rönnar och arter med hela blad kallas oxlar. (sv)
- Гороби́на (Sorbus) — рід рослин родини трояндових. Листопадні дерева або кущі з перистими або простими листками. Квітки двостатеві, зібрані в щиткоподібні суцвіття. Чашолистків 5, пелюсток білих або рожевих 5, тичинок 15-25. Плоди кулясті або овальні, червоно-жовті, або коричневі, зрідка білі. Коренева система у більшості представників роду поверхня. Росте на різноманітних ґрунтах. Світлолюбива, але витримує деяке затінення. Росте до 200—300 років, починає квітнути і плодоносити з 10-ти річного віку, а плодові сорти — навіть з 4–5 років. Горобина — цінна плодова, лікарська і декоративна рослина. В офіційній медицині використовують лише горобину звичайну, у народній — також і інші види. В насінні горобини міститься 20 % олії. (uk)
- Ряби́на (лат. Sórbus) — род относительно невысоких древесных растений трибы Яблоневые (Rosales) семейства Розовые (Rosaceae). (ru)
- 花楸属（学名：Sorbus）為桃亚科的一个属，包含100–200种乔木和灌木。 (zh)
|
| rdfs:comment
|
- Sorbus és un gènere de plantes amb flor. Compta amb unes 100–200 espècies d'arbres i arbusts en la subfamília Maloideae. Éls noms populars de les espècies d'aquest gènere són: server o moixera. (ca)
- Το Σόρβον, (αρχ. Όον, λατ. sorbus) και γνωστό ως σούρβο ή σορβιά ή σουρβιά ή αβγαριά ή αγριοκυδωνιά είναι δένδρο φυλοβόλλο μεσαίου μεγέθους 15-20μ. ψηλό, αλλά και ο καρπός του. Ανήκει στην οικογένεια των (Rosaceae) και παράγει κίτρινους ή κατακκόκινους καρπούς που χρειάζονται μια περίοδο υπερωρίμανσης για να αποκτήσουν καφέ χρώμα και να γίνουν γλυκείς και φαγώσιμοι. Στην Ελλάδα ευδοκιμεί στη Δυτική Μακεδονία και ιδιαίτερα στην Σιάτιστα, Εράτυρα, Άργος Ορεστικό, Κορησός Καστοριάς και γι΄αυτό το λόγο συνδυάζεται με τα πρωτοχρονιάτικα κάλαντα, τα ονομαζόμενα: «σούροβα». (el)
- الغبيراء (باللاتينية: Sorbus) جنس من النباتات الشجرية من الفصيلة الوردية. وهي شجرة برية أو زراعية يبلغ ارتفاعها 12-16 متر، أفنادها وأفنانها وأوراقها خملية، وهي ذاتأوراق مركبة وتربة التجميع، وريقاتها سنانية مسننة الحافة عددها من 11-17 وريقة، أزهارها ذات رائحة كريهة ثلاثية أو رباعية البتلات،وثمارها أرجوانية كروية يبلغ قطرها 10 ملم. (ar)
- Die Mehlbeeren (Sorbus), auch Vogelbeeren, Ebereschen oder Elsbeeren genannt, sind eine Pflanzengattung der Kernobstgewächse (Pyrinae) innerhalb der Familie der Rosengewächse (Rosaceae). Die Arten der Gattung Sorbus (allein in Europa je nach Autor eine oder über 170 Arten) sind in den gemäßigten Gebieten der Nordhalbkugel verbreitet. Viele Mehlbeeren-Arten tragen im Herbst auffällige Früchte. Einige Arten wie etwa die oder die werden wegen ihrer auffälligen Herbstfärbung in Gartenanlagen und Parks gepflanzt. Zur Gattung gehören auch die Vogelbeere, deren Früchte zu Schnaps und Marmelade verarbeitet werden, sowie der Speierling, der in der Apfelweinherstellung eine Rolle spielt. (de)
- La sorpujo, sorparbo, sorbuso (Sorbus) estas holarktisa genro de ĉirkaŭ 100–200 specioj de arboj kaj arbedoj en la subfamilio Maloideae de la familio de rozacoj (Rosaceae). La pomofrukton oni nomas sorpo, sed la frukto de Sorbus domestica nomiĝas kurmo kaj de Sorbus aria : alizo . (eo)
- Gurbeak (Sorbus) Rosaceae familiako generoa da, ehun espezie zuhaitz eta zuhaixka inguru dituena. Mendialdean hazten diren espezieak dira, baina apaingarri gisa ere parke eta lorategietan aurki daitezke, batez ere espezie hibridoen kasuan. Sorbus generoko fruituak biribilak, txikiak eta kolore gorri, laranja edo arrekoak dira, eta txoriek gustuko dituzte. Zura, zuri-gorrixka edo gorri-arrexka, ebanisterian erabiltzen da. (eu)
- Sorbus es un género de la familia de las rosáceas que abarca entre 100 y 200 especies de árboles y arbustos, comúnmente denominados serbales. Se suelen usar en parques y jardines como planta ornamental y sus frutos se utilizan en la fabricación del vodka ruso. Las especies de Sorbus son usadas como alimento por larvas de algunas especies de lepidópteros. Según la Unión Internacional para la Conservación de la Naturaleza, los sorbus están especialmente amenazados: tres cuartas partes de las 170 especies europeas de sorbus se consideran en peligro. (es)
- ナナカマド属（ナナカマドぞく、Sorbus）はバラ科の属の一つ。世界中の温帯を中心に広い面積に分布する。落葉高木または低木で、多くの種が白、黄、赤色の果実をつけ、商業利用されている種もある。ヨーロッパから北アジアまでを原産とするセイヨウナナカマドが最も良く知られる。日本にはナナカマド、ウラジロナナカマド、タカネナナカマドなどがある。 200種近くが含まれるが、その多様性ゆえ、ナシ亜科ではなく、シモツケ亜科に分類すべきとされる種がある。また、この属の多くの種がホワイトビーム(en)やローワン(en)といった亜属に分類され、これらを属に格上げしようという議論が近年なされている。さらにアポミクシスの種が多く存在することも状況を複雑にする要因となっている。 葉が似ており、英語圏での通称の一つであるMountain Ashからトネリコ属(Ash)と混同されることがあるが、近縁ではない。他にService Treeという呼名もあり、これは学名のSorbusを由来とする。同じバラ科で近縁のザイフリボク属にも同じ呼名が広く使用される。 (ja)
- 마가목속(－屬, 학명: Sorbus 소르부스[*])은 장미과의 속이다. (ko)
- Sorbus L. è un genere di piante della famiglia delle Rosacee. Comprende alberi e arbusti che producono frutti simili, ma molto diversi per grandezza e anche per colore. Dante Alighieri lo cita come frutto aspro, in contrapposizione al fico, che ha frutti dolci. (it)
- Sorbus L. é um género botânico pertencente à família Rosaceae. (pt)
- Rönnsläktet (Sorbus) är ett släkte i familjen rosväxter, med cirka 100 arter som förekommer i tempererat klimat i Europa, Asien och Nordamerika. Flera arter förekommer naturligt i Sverige, däribland rönn (S. aucuparia) och oxel (S. intermedia). Släktet innehåller många arter som odlas som prydnadsväxter i trädgårdar. På svenska kallas arter med parflikiga blad för rönnar och arter med hela blad kallas oxlar. (sv)
- Ряби́на (лат. Sórbus) — род относительно невысоких древесных растений трибы Яблоневые (Rosales) семейства Розовые (Rosaceae). (ru)
- 花楸属（学名：Sorbus）為桃亚科的一个属，包含100–200种乔木和灌木。 (zh)
- Jeřáb (Sorbus) je rod dřevin z čeledi růžovité (Rosaceae). Čítá v různých pojetích 100–200–350 druhů stromů a keřů rozšířených v mírném pásmu severní polokoule, nejvíce v Evropě a Asii, méně v Severní Americe a na severu Afriky. Patří ke kritickým taxonům vzhledem k apomiktickému způsobu rozmnožování mnoha druhů, přičemž samotné tyto druhy jsou často hybridního původu. Květy jsou pětičetné, oboupohlavné, plodem je malvice, nazývaná jeřabina. Patří mezi jádroviny. Některé jsou jedlé čerstvé i konzervované nebo jako součást cukrářských výrobků. (cs)
- Is crann é an caorthrann, atá gaolta le coll agus dair. Tugtar Rowan air i mBéarla. Bíonn rath ar chaorthann in ithreacha bochta. Is féidir leis fás go hairde 15-20m agus tá coirt mhín liathdhonn aige. Tá na bláthanna buíbhán agus le feiceáil i mBealtaine - forbraíonn siad ina gcaora dearga le teacht an fhómhair. Is foinse bhia tábhachtach iad na caora d’éin sna hardtailte agus sléibhte. (ga)
- Les sorbiers et les alisiers (genre Sorbus) sont des plantes arbustives de la famille des Rosacées. Les sorbiers et les alisiers sont des arbustes ou des arbres qui croissent notamment dans les forêts collinéennes et montagnardes. Plusieurs espèces ou hybrides sont cultivés comme arbres d'ornement. Les sorbiers et les alisiers sont caractérisés par des fruits globuleux, rouge corail, orange ou brun, appréciés des oiseaux. Leur bois blanc rougeâtre, rouge brunâtre, au grain serré, est utilisé en ébénisterie. Alisier désigne les espèces à feuilles simples et sorbier adresse les espèces à feuilles composées. (fr)
- Sorbus is a genus of over 100 species of trees and shrubs in the rose family, Rosaceae. Species of Sorbus (s.l.) are commonly known as whitebeam, rowan (mountain-ash) and service tree. The exact number of species is disputed depending on the circumscription of the genus, and also due to the number of apomictic microspecies, which some treat as distinct species, but others group in a smaller number of variable species. Recent treatments classify Sorbus in a narrower sense to include only the pinnate leaved species of subgenus Sorbus, raising several of the other subgenera to generic rank. (en)
- Lijsterbes (Sorbus) is een geslacht van bomen en heesters uit de rozenfamilie (Rosaceae). Het geslacht komt van nature voor op het noordelijk halfrond, vooral in Europa en Azië. Veel soorten uit dit geslacht worden aangeplant als sierboom. Lijsterbessen worden onder andere gegeten door vogels. (nl)
- Jarząb (Sorbus L.) – rodzaj drzew i krzewów należący do rodziny różowatych (Rosaceae). Należy do niego około 80–100 gatunków diploidalnych oraz co najmniej 170 taksonów pochodzenia mieszańcowego, zwykle poliploidalnych. Systematyka rodzaju jest trudna i w niektórych ujęciach bywa on rozdzielany na kilka rodzajów. Przedstawiciele występują w strefie klimatu umiarkowanego na półkuli północnej na obszarze Europy i Azji, w północnej Afryce oraz w Ameryce Północnej. Rosną w różnych siedliskach leśnych, na terenach górskich i skalistych, często na podłożu wapiennym, do wyjątków rosnących na mokradłach należy jarząb amerykański S. americana. (pl)
- Гороби́на (Sorbus) — рід рослин родини трояндових. Листопадні дерева або кущі з перистими або простими листками. Квітки двостатеві, зібрані в щиткоподібні суцвіття. Чашолистків 5, пелюсток білих або рожевих 5, тичинок 15-25. Плоди кулясті або овальні, червоно-жовті, або коричневі, зрідка білі. Коренева система у більшості представників роду поверхня. Росте на різноманітних ґрунтах. Світлолюбива, але витримує деяке затінення. Росте до 200—300 років, починає квітнути і плодоносити з 10-ти річного віку, а плодові сорти — навіть з 4–5 років. В насінні горобини міститься 20 % олії. (uk)
|
