| dbo:abstract
|
- Eine Gebirgsbahn ist eine Eisenbahnstrecke, die ein Gebirge durchquert oder überquert. Die Trasse führt meist in topographisch schwierigem Gelände über einen Gebirgspass und muss dabei große Höhenunterschiede überwinden, was neben der großen Steigung auch durch künstliche Verlängerung der Strecke geschieht. Der Bau und Betrieb von Gebirgsbahnen ist im Vergleich zu Bahnen im Flachland aufwändiger. Im Gegensatz zu Bergbahnen dienen Gebirgsbahnen nicht hauptsächlich einem touristischen Zweck und sind mit dem übrigen Schienennetz verbunden. (de)
- A mountain railway is a railway that operates in a mountainous region. It may operate through the mountains by following mountain valleys and tunneling beneath mountain passes, or it may climb a mountain to provide transport to and from the summit. Mountain railways often use narrow gauge tracks to allow for tight curves in the track and reduce tunnel size and structure gauge, and hence construction cost and effort. Where mountain railways need to climb steep gradients, they may use steep grade railway technology, or even operate as funicular railways. (en)
- 登山鉄道（とざんてつどう）とは、急峻な山岳の勾配を登り降りする鉄道路線の通称。 「登山鉄道」という決められた定義があるわけではないが、ラック式鉄道やケーブルカー、一般の鉄道・軌道において山岳地で連続する勾配や急曲線を通過するために特殊な構造・装備を持つ鉄道車両のみが走行できる路線、またはそうした路線を経営する会社の名に、しばしば使われている。また路線名や社名にはなくても、鉄道路線のなかでも特に険しい条件が絡む山岳路線を指すこともある。ここではその両者について「登山鉄道」と呼ぶことにする。 なお、リニアインダクションモーター推進方式を採用する一部の地下鉄や、モノレールやトロリーバスなど鉄の車輪とレールを使用しない鉄道には、50‰（パーミル）以上の勾配を持つものがほかにも多くあり、スカイレールサービス広島短距離交通瀬野線のように、勾配が263‰に達するものまであるが、これらは普通は登山鉄道とみなされない。 (ja)
- Kolej górska – to linia kolejowa, która prowadzi przez pasmo górskie lub przecina je. Trasa przeważnie prowadzi w trudnym topograficznie terenie, zwykle przez przełęcze i musi pokonywać duże różnice wzniesień, czego dokonuje nie tylko przez strome nachylenie, ale także sztuczne wydłużanie trasy. Kolej górska może mieć typowy napęd adhezyjny przy wzniesieniach do 75 promili, przy większych wzniesieniach stosowana jest kolej zębata (warunkująca jednak ograniczenie prędkości eksploatacyjnej w porównaniu z koleją adhezyjną), terenowa lub wisząca kolej linowa. Linie górskie cechują się skomplikowanym profilem podłużnym i poprzecznym, większymi pochyłościami, ciaśniejszymi i liczniejszymi łukami niż na liniach nizinnych oraz obecnością serpentyn, wiaduktów, ścian oporowych, konstrukcji zabezpieczających przed lawinami i tuneli. Jako pierwszą linię górską w Europie kontynentalnej uważa się zbudowaną w l. 1847-1850 linię Filstalbahn łączącą Stuttgart z Ulm. W 1854 otwarto połączenie kolejowe przez przełęcz Semmering, a w 1867 przez przełęcz Brenner. W 1882 otwarto linię z tunelem pod Przełęczą Gottharda, a dwa lata później pod przełęczą Arlberg. W 1906 oddano zelektryfikowaną prądem trójfazowym linię pod przełęczą Simplon, w 1910 docierającą na wysokość 2253 m n.p.m. linię Berninabahn, w 1913 zelektryfikowaną prądem jednofazowym linię pod przełęczą Lötschberg, a w 1926 linię przez przełęcz Furka. W II połowie XIX w. oddano do użytku linię transandyjską Lima - La Oroya, osiągającą wysokość 4784 m n.p.m. W 2006 otwarta została najwyżej na świecie położona linia kolejowa do Lhasy. (pl)
|
| rdfs:comment
|
- Eine Gebirgsbahn ist eine Eisenbahnstrecke, die ein Gebirge durchquert oder überquert. Die Trasse führt meist in topographisch schwierigem Gelände über einen Gebirgspass und muss dabei große Höhenunterschiede überwinden, was neben der großen Steigung auch durch künstliche Verlängerung der Strecke geschieht. Der Bau und Betrieb von Gebirgsbahnen ist im Vergleich zu Bahnen im Flachland aufwändiger. Im Gegensatz zu Bergbahnen dienen Gebirgsbahnen nicht hauptsächlich einem touristischen Zweck und sind mit dem übrigen Schienennetz verbunden. (de)
- A mountain railway is a railway that operates in a mountainous region. It may operate through the mountains by following mountain valleys and tunneling beneath mountain passes, or it may climb a mountain to provide transport to and from the summit. Mountain railways often use narrow gauge tracks to allow for tight curves in the track and reduce tunnel size and structure gauge, and hence construction cost and effort. Where mountain railways need to climb steep gradients, they may use steep grade railway technology, or even operate as funicular railways. (en)
- 登山鉄道（とざんてつどう）とは、急峻な山岳の勾配を登り降りする鉄道路線の通称。 「登山鉄道」という決められた定義があるわけではないが、ラック式鉄道やケーブルカー、一般の鉄道・軌道において山岳地で連続する勾配や急曲線を通過するために特殊な構造・装備を持つ鉄道車両のみが走行できる路線、またはそうした路線を経営する会社の名に、しばしば使われている。また路線名や社名にはなくても、鉄道路線のなかでも特に険しい条件が絡む山岳路線を指すこともある。ここではその両者について「登山鉄道」と呼ぶことにする。 なお、リニアインダクションモーター推進方式を採用する一部の地下鉄や、モノレールやトロリーバスなど鉄の車輪とレールを使用しない鉄道には、50‰（パーミル）以上の勾配を持つものがほかにも多くあり、スカイレールサービス広島短距離交通瀬野線のように、勾配が263‰に達するものまであるが、これらは普通は登山鉄道とみなされない。 (ja)
- Kolej górska – to linia kolejowa, która prowadzi przez pasmo górskie lub przecina je. Trasa przeważnie prowadzi w trudnym topograficznie terenie, zwykle przez przełęcze i musi pokonywać duże różnice wzniesień, czego dokonuje nie tylko przez strome nachylenie, ale także sztuczne wydłużanie trasy. Kolej górska może mieć typowy napęd adhezyjny przy wzniesieniach do 75 promili, przy większych wzniesieniach stosowana jest kolej zębata (warunkująca jednak ograniczenie prędkości eksploatacyjnej w porównaniu z koleją adhezyjną), terenowa lub wisząca kolej linowa. (pl)
|
