| dbo:abstract
|
- المُفردة أو المفردة المتمكنة (بالإنجليزية: Lexeme) وحدة صرفية مجردة تحدد بها مجموعة الصيغ التي تتخذها كلمة. (ar)
- Lexém čili lexikální jednotka je základní jednotka slovní zásoby jazyka. Jedná se o množinu všech tvarů určitého slova nebo slovního spojení. Lexém je abstraktní jednotka, jeho konkrétní vyjádření se označuje jako . Pokud má určité slovo více tvarů, obvykle v důsledku skloňování nebo časování, označují se tyto jednotlivé tvary jako . Reprezentativní tvar slova (alolex), uváděný ve slovnících, se nazývá lemma. Příklad:Lexém reprezentovaný lemmatem (slovníkovým vstupem) pes může v textu nabývat například tyto konkrétní podoby (alolexy): pes, psa, psu, psovi, psem, psi, psů, psům, psy, psech. Každý lexém je složen z jednoho nebo více morfémů (kořen, předpona, přípona, koncovka atd.). Jejich konkrétní vyjádření se nazývají morfy. Jeden nebo více lexémů tvoří (větný vzorec). Konkrétní realizace syntagmému se nazývá věta. (cs)
- Lexem (altgriechisch λέξις léxis, deutsch ‚Wort‘) ist ein Fachausdruck der Sprachwissenschaft (Linguistik), insbesondere der Semantik und der Lexikologie. Er bezeichnet eine sprachliche Bedeutungseinheit, die von der konkreten Form (Morphologie) und der syntaktischen Funktion absieht. Der Ausdruck ist mehrdeutig. Die genauere Bedeutung hängt von der zugrunde gelegten Theorie und vom Zusammenhang ab. (de)
- Leksemo estas signifo-portanta morfemo en iu lingvo. La tuto de la leksemoj konsistigas la leksikon de la lingvo. La leksemoj de Esperanto esence estas ĝiaj radikoj, ekzemple "akv-" kaj "trink-". Elementoj kun gramatika funkcio ne estas leksemoj, ekzemple:
* artikoloj
* finaĵoj
* konjunkcioj
* pronomoj
* prepozicioj Ankaŭ kunmetitaj vortoj ne estas leksemoj. Estas diskuteble, ĉu kunmetaĵoj kun "-um-", kies signifo ne estas precize difinita per la elementoj, estas propraj leksemoj. Kelkaj afiksoj, kiuj havas propran signifon kaj estas uzeblaj kiel memstaraj vortoj, estas kalkuleblaj kiel leksemoj, ekzemple "-ism-" aŭ "-ind-", ĉar "ismo" kaj "inda" estas memstaraj vortoj. Estas ankaŭ kompleksaj leksemoj, kiuj estas aro da vortoj kiu ĉiam aperas kunigitaj kaj havas apartan signifon kaj funkcias kiel ununura vorto, ekzemple "verda stelo". Kiam, en Esperanto, oni diras "la verda stelo brilas", oni ne pensas en iu ajn stelo kiu estas verda, sed komprenas la aron "verda stelo" preskaŭ kiel unu vorton, kiu signifas "emblemo de Esperanto". Tiu okazas en ĉiuj aliaj lingvoj, en kiuj multaj sprimoj ne signifas simple laŭ la kunigo de la signifoj de la vortoj. Ekzemple hijo/a de puta en la hispana lingvo, signifas laŭlitere "fil(in)o de putino", sed oni uzas ĝin kiel eksprimo de insulto, ĝojo aŭ miro, kiel oni povas legi en la Don Kiĥoto. (eo)
- Lexema edo erroa, gramatikan, esanahi lexikala duen unitate txikiena da. Teknikoki, hizkuntzalaritzan analisi morfologikorako erabiltzen den unitate abstraktu bat da, hitz batek amaierako flexioaren bidez har ditzakeen forma guztien multzoari dagokiona. Adibidez, euskaraz, etxea, etxetik, etxetxo, etxezale eta etxekoi "etxe" lexemaren aldaerak dira. (eu)
- A lexeme (/ˈlɛksiːm/) is a unit of lexical meaning that underlies a set of words that are related through inflection. It is a basic abstract unit of meaning, a unit of morphological analysis in linguistics that roughly corresponds to a set of forms taken by a single root word. For example, in English, run, runs, ran and running are forms of the same lexeme, which can be represented as RUN. One form, the lemma (or citation form), is chosen by convention as the canonical form of a lexeme. The lemma is the form used in dictionaries as an entry's headword. Other forms of a lexeme are often listed later in the entry if they are uncommon or irregularly inflected. (en)
- Le lexème ou unité lexicale est le morphème lexical d’un lemme. C'est une unité de sens et de son qui n'est pas fonctionnelle ou dérivationnelle. Le lexème renvoie à une notion abstraite ou concrète indépendante de la situation de communication. Un synonyme est radical dans la plupart des cas, surtout utilisé dans le cadre de la lexicologie en synchronie. En effet, diachroniquement, radical et lexème peuvent ne pas coïncider. (fr)
- Leksem (léksém) adalah satuan kata terkecil dalam sebuah bahasa dan biasa dimasukkan sebagai atau lemma dalam sebuah kamus. Menurut KBBI, arti kata leksem adalah: 1). satuan leksikal dasar yang abstrak yang mendasari berbagai bentuk kata; 2). satuan terkecil dalam leksikon. Leksem tidak sama dengan morfem yang merupakan satuan bahasa terkecil yang memiliki makna, sebab leksem mewakili suatu konsep atau simbol tertentu. Tidak selalu sama pula dengan kata, sebab kata merupakan satuan bahasa yang dapat berdiri sendiri, sedangkan leksem dapat berbentuk frasa. Sebagai contoh, dalam bahasa Ekari, kata dimibeu mewakili simbol yang sama dengan frasa orang gila dalam bahasa Melayu-Indonesia. Keduanya merupakan leksem untuk simbol yang sama dalam bahasa masing-masing meskipun dimibeu terdiri dari satu kata sementara orang gila terdiri dari dua kata. Kata orang dan gila dalam frasa tersebut tidak dapat dipisahkan sebab orang saja atau gila saja mewakili simbol yang berbeda dari frasa orang gila. (in)
- 語彙素（ごいそ、Lexeme）とは、言語学における形態論的単位であり、異なる形態であるが同じ語であると考えられるものからなる語の集合をいう。例えば英語のchild - children、go - goes - went - gone - going、あるいはbig - bigger - biggestは、それぞれ同じ語彙素としてまとめられる。 1つの言語の語彙素からなる何らか（または全て）の集合を語彙といい、語彙素は語彙の単位でもある。 (ja)
- Un lessema è, in lessicologia strutturale, l'unità minima che costituisce il lessico di una lingua. Dunque, a ogni lessema di una lingua può corrispondere la sua registrazione in un dizionario sotto forma di lemma. Sinonimo di "lessema" è unità lessicale; un termine più generico è vocabolo. (it)
- Een lexeem (van Oudgrieks λέξις, léxis, woord) is een combinatie van fonemen, morfemen en lettertekens, die min of meer overeenkomt met wat op lexicaal niveau een woord wordt genoemd. Dit gesproken of geschreven woord kan meerdere betekenissen hebben in meerdere talen. Zo hebben bank of bord in het Nederlands verschillende betekenissen en heeft het woord of een andere betekenis in het Nederlands dan in het Engels. Een lexeem behoort tot een bepaalde lexicale categorie en kent vaak ook een woordparadigma. De term "lexeem" wordt vooral gebruikt om woorden te onderscheiden van taalelementen op lager niveau, met name van morfemen. Een lexeem kan een simplex zijn of een complex. Een simplex (of grondwoord) is een ongeleed lexeem, dat wil zeggen: het is niet verder afgeleid of samengesteld, en kan als basis voor verdere woordvorming dienen. Een lexeem is complex als er sprake is van morfologische verandering door declinatie, vervoeging, afleidingen en samenstellingen. Het verschil tussen deze vormveranderingen kan als volgt worden gedefinieerd:
* Declinatie, afleiding en vervoeging binden een lexeem aan zijn mogelijke verschijningsvormen;
* Samenstellingen binden twee of meer lexemen aan elkaar. (nl)
- Leksem – wyraz rozumiany jako abstrakcyjna jednostka systemu słownikowego języka. Składa się na nią znaczenie leksykalne oraz zespół wszystkich funkcji gramatycznych, jakie dany leksem może spełniać, a także zespół form językowych reprezentujących w tekście leksem w jego poszczególnych funkcjach. Przykładowo wyrazy czytać, czytam, czytali, przeczytasz są formami tego samego leksemu. Pokrewnym pojęciem jest lemma, oznaczająca kanoniczną, podstawową formę leksemu, którą najczęściej podaje się w słownikach. Lemma może być reprezentowana przez jeden wyraz tekstowy. Pojęcie to dotyczy również informatyki (języki programowania), gdzie leksem to podstawowa jednostka leksykalna, na jaką jest dzielony tekst kodu źródłowego. Odnosi się zarówno do kompilatorów, jak i interpreterów. (pl)
- Ett lexem är en abstrakt enhet som omfattar alla böjningsformer av en betydelseenhet, det vill säga ett ord, eller en ordkombination med specifik betydelse, ”FINSKA PINNAR”, ”GULA FLODEN”. Till exempel omfattar lexemet ʙɪʟ dessa böjningsformer:
* bil
* bilen
* bils
* bilens
* bilar
* bilars
* bilarna
* bilarnas Termen lex har föreslagits som beteckning på en böjningsform inom ett lexem (till exempel vore formerna av ʙɪʟ ovan åtta stycken lexer), men ordet lex används inte så ofta av lingvister. (sv)
- Em lexicologia estrutural, lexema é a "unidade mínima distintiva do sistema semântico de uma língua que reúne todas as flexões de uma mesma palavra."Em termos simplificados, é a parte de uma palavra que constitui uma unidade mínima dotada de significado lexical. Segundo a terminologia de André Martinet, monema é a unidade linguística de primeira articulação. Martinet divide os monemas em:
* monemas lexicais (ou lexemas): monema que contém significado lexical
* monemas gramaticais (ou morfemas): monema que contém significado gramatical Já segundo a terminologia de , o lexema corresponderia a um morfema lexical. (pt)
- Лексе́ма (от др.-греч. λέξις — слово, выражение, оборот речи) в лингвистике — единица языка, являющаяся единицей словарного состава языка, представляющая собой совокупность всех парадигматических форм (словоформ) одного слова и их лексических значений. Например, словарь, словарём, словарю — это формы одной и той же лексемы, по соглашению пишущейся как СЛОВАРЬ. В ряде концепций в лексему включаются разные смысловые варианты слова, зависящие от контекста, в котором оно употребляется (например, соль в смысле названия вещества и в значении того, что придает остроту или интерес какому-либо высказыванию, мысли). Устаревшее значение лексемы — это группа ассоциированных слов. Сейчас в данном значении используют термин семантическое поле. Лексема — важнейшее понятие морфологии: многие другие понятия этого раздела лингвистики можно выразить через него. Например, различие между правилами словоизменения и словообразования можно описать следующим образом:
* Правила словоизменения определяют словоформы внутри одной лексемы.
* Правила словообразования преобразуют одни лексемы в другие. (ru)
- Лексе́ма (від грец. λέξις — «слово», «мовний зворот») — слово як самостійна значеннєва одиниця, яку в мовознавстві розглядають у сукупності всіх своїх форм і значень. (uk)
- 词位（英語：lexeme）是词的意义的基本抽象单位，是一组通过形态变化相联系的词的集合。例如 run、runs、ran 和 running 都属于同一个词位，可标识为 RUN 。词位也是词法学分析中，指代相同词根、不同形式的一组词的单位。 （英語：lemma）是词位按惯例确认的典型形式。例如词位 RUN 的词目是 run。词目是词典的基本查检单位和解释对象，位于词条首位，不规则的形态变化、不常见的其他形式常在词条以下列出。不过，有的语言学字典视两者为同样的概念。 (zh)
|
| rdfs:comment
|
- المُفردة أو المفردة المتمكنة (بالإنجليزية: Lexeme) وحدة صرفية مجردة تحدد بها مجموعة الصيغ التي تتخذها كلمة. (ar)
- Lexem (altgriechisch λέξις léxis, deutsch ‚Wort‘) ist ein Fachausdruck der Sprachwissenschaft (Linguistik), insbesondere der Semantik und der Lexikologie. Er bezeichnet eine sprachliche Bedeutungseinheit, die von der konkreten Form (Morphologie) und der syntaktischen Funktion absieht. Der Ausdruck ist mehrdeutig. Die genauere Bedeutung hängt von der zugrunde gelegten Theorie und vom Zusammenhang ab. (de)
- Lexema edo erroa, gramatikan, esanahi lexikala duen unitate txikiena da. Teknikoki, hizkuntzalaritzan analisi morfologikorako erabiltzen den unitate abstraktu bat da, hitz batek amaierako flexioaren bidez har ditzakeen forma guztien multzoari dagokiona. Adibidez, euskaraz, etxea, etxetik, etxetxo, etxezale eta etxekoi "etxe" lexemaren aldaerak dira. (eu)
- Le lexème ou unité lexicale est le morphème lexical d’un lemme. C'est une unité de sens et de son qui n'est pas fonctionnelle ou dérivationnelle. Le lexème renvoie à une notion abstraite ou concrète indépendante de la situation de communication. Un synonyme est radical dans la plupart des cas, surtout utilisé dans le cadre de la lexicologie en synchronie. En effet, diachroniquement, radical et lexème peuvent ne pas coïncider. (fr)
- 語彙素（ごいそ、Lexeme）とは、言語学における形態論的単位であり、異なる形態であるが同じ語であると考えられるものからなる語の集合をいう。例えば英語のchild - children、go - goes - went - gone - going、あるいはbig - bigger - biggestは、それぞれ同じ語彙素としてまとめられる。 1つの言語の語彙素からなる何らか（または全て）の集合を語彙といい、語彙素は語彙の単位でもある。 (ja)
- Un lessema è, in lessicologia strutturale, l'unità minima che costituisce il lessico di una lingua. Dunque, a ogni lessema di una lingua può corrispondere la sua registrazione in un dizionario sotto forma di lemma. Sinonimo di "lessema" è unità lessicale; un termine più generico è vocabolo. (it)
- Ett lexem är en abstrakt enhet som omfattar alla böjningsformer av en betydelseenhet, det vill säga ett ord, eller en ordkombination med specifik betydelse, ”FINSKA PINNAR”, ”GULA FLODEN”. Till exempel omfattar lexemet ʙɪʟ dessa böjningsformer:
* bil
* bilen
* bils
* bilens
* bilar
* bilars
* bilarna
* bilarnas Termen lex har föreslagits som beteckning på en böjningsform inom ett lexem (till exempel vore formerna av ʙɪʟ ovan åtta stycken lexer), men ordet lex används inte så ofta av lingvister. (sv)
- Лексе́ма (від грец. λέξις — «слово», «мовний зворот») — слово як самостійна значеннєва одиниця, яку в мовознавстві розглядають у сукупності всіх своїх форм і значень. (uk)
- 词位（英語：lexeme）是词的意义的基本抽象单位，是一组通过形态变化相联系的词的集合。例如 run、runs、ran 和 running 都属于同一个词位，可标识为 RUN 。词位也是词法学分析中，指代相同词根、不同形式的一组词的单位。 （英語：lemma）是词位按惯例确认的典型形式。例如词位 RUN 的词目是 run。词目是词典的基本查检单位和解释对象，位于词条首位，不规则的形态变化、不常见的其他形式常在词条以下列出。不过，有的语言学字典视两者为同样的概念。 (zh)
- Lexém čili lexikální jednotka je základní jednotka slovní zásoby jazyka. Jedná se o množinu všech tvarů určitého slova nebo slovního spojení. Lexém je abstraktní jednotka, jeho konkrétní vyjádření se označuje jako . Pokud má určité slovo více tvarů, obvykle v důsledku skloňování nebo časování, označují se tyto jednotlivé tvary jako . Reprezentativní tvar slova (alolex), uváděný ve slovnících, se nazývá lemma. Příklad:Lexém reprezentovaný lemmatem (slovníkovým vstupem) pes může v textu nabývat například tyto konkrétní podoby (alolexy): pes, psa, psu, psovi, psem, psi, psů, psům, psy, psech. (cs)
- Leksemo estas signifo-portanta morfemo en iu lingvo. La tuto de la leksemoj konsistigas la leksikon de la lingvo. La leksemoj de Esperanto esence estas ĝiaj radikoj, ekzemple "akv-" kaj "trink-". Elementoj kun gramatika funkcio ne estas leksemoj, ekzemple:
* artikoloj
* finaĵoj
* konjunkcioj
* pronomoj
* prepozicioj Ankaŭ kunmetitaj vortoj ne estas leksemoj. Estas diskuteble, ĉu kunmetaĵoj kun "-um-", kies signifo ne estas precize difinita per la elementoj, estas propraj leksemoj. (eo)
- A lexeme (/ˈlɛksiːm/) is a unit of lexical meaning that underlies a set of words that are related through inflection. It is a basic abstract unit of meaning, a unit of morphological analysis in linguistics that roughly corresponds to a set of forms taken by a single root word. For example, in English, run, runs, ran and running are forms of the same lexeme, which can be represented as RUN. (en)
- Leksem (léksém) adalah satuan kata terkecil dalam sebuah bahasa dan biasa dimasukkan sebagai atau lemma dalam sebuah kamus. Menurut KBBI, arti kata leksem adalah: 1). satuan leksikal dasar yang abstrak yang mendasari berbagai bentuk kata; 2). satuan terkecil dalam leksikon. (in)
- Een lexeem (van Oudgrieks λέξις, léxis, woord) is een combinatie van fonemen, morfemen en lettertekens, die min of meer overeenkomt met wat op lexicaal niveau een woord wordt genoemd. Dit gesproken of geschreven woord kan meerdere betekenissen hebben in meerdere talen. Zo hebben bank of bord in het Nederlands verschillende betekenissen en heeft het woord of een andere betekenis in het Nederlands dan in het Engels. Een lexeem behoort tot een bepaalde lexicale categorie en kent vaak ook een woordparadigma. (nl)
- Em lexicologia estrutural, lexema é a "unidade mínima distintiva do sistema semântico de uma língua que reúne todas as flexões de uma mesma palavra."Em termos simplificados, é a parte de uma palavra que constitui uma unidade mínima dotada de significado lexical. Segundo a terminologia de André Martinet, monema é a unidade linguística de primeira articulação. Martinet divide os monemas em:
* monemas lexicais (ou lexemas): monema que contém significado lexical
* monemas gramaticais (ou morfemas): monema que contém significado gramatical (pt)
- Leksem – wyraz rozumiany jako abstrakcyjna jednostka systemu słownikowego języka. Składa się na nią znaczenie leksykalne oraz zespół wszystkich funkcji gramatycznych, jakie dany leksem może spełniać, a także zespół form językowych reprezentujących w tekście leksem w jego poszczególnych funkcjach. Przykładowo wyrazy czytać, czytam, czytali, przeczytasz są formami tego samego leksemu. Pokrewnym pojęciem jest lemma, oznaczająca kanoniczną, podstawową formę leksemu, którą najczęściej podaje się w słownikach. Lemma może być reprezentowana przez jeden wyraz tekstowy. (pl)
- Лексе́ма (от др.-греч. λέξις — слово, выражение, оборот речи) в лингвистике — единица языка, являющаяся единицей словарного состава языка, представляющая собой совокупность всех парадигматических форм (словоформ) одного слова и их лексических значений. Например, словарь, словарём, словарю — это формы одной и той же лексемы, по соглашению пишущейся как СЛОВАРЬ. Устаревшее значение лексемы — это группа ассоциированных слов. Сейчас в данном значении используют термин семантическое поле. (ru)
|
