| dbo:abstract
|
- جيمس بوزويل (بالإنجليزية: James Boswell)، اللورد الإسكتلندي التاسع لأوشينليك، (29 أكتوبر عام 1740 (النمط الجديد) – 19 مايو عام 1795)، كان كاتب سيرة ويوميات ومحام اسكتلندي الجنسية ومولود في إدنبرة. يُعرف بوزويل بالسيرة التي كتبها عن صديقه وكبار معاصريه، الكاتب الإنجليزي صمويل جونسون، ويُقال إنها أعظم سيرة مكتوبة باللغة الإنجليزية. عُثر على مجموعة كبيرة من مذكرات بوزويل وخطاباته وأوراقه الخاصة بين عشرينيات وخمسينيات القرن العشرين، إذ وكان لنشر جامعة ييل لها أثر كبير على سمعته. (ar)
- James Boswell (29. října 1740 Edinburgh – 19. května 1795 Londýn) byl skotský životopisec. Proslavil se zejména životopisem svého současníka Samuela Johnsona (Life of Samuel Johnson, 1791), jemuž byl léta nablízku. Jeho příjmení se díky tomu v Anglii stalo obecným označením věrného naslouchajícího přítele a pobočníka. Arthur Conan Doyle tak v prvním příběhu o Sherlocku Holmesovi (Skandál v Čechách) nazývá Holmesova přítele dr. Watsona. Znám je též pro své deníky (zejm. první Londýnský deník) a deníkové cestopisy (Boswell in Holland, Boswell on the Grand Tour), neboť procestoval celou Evropu a setkal se přitom s řadou osobností (Jean Jacques Rousseau, Voltaire aj.). Celý život trpěl psychickými problémy, symptomy svědčí pro chorobu dnes nazývanou bipolární afektivní porucha (dříve maniodepresivní psychóza). V manických fázích choroby často souložil s prostitutkami, proto sedmnáctkrát onemocněl pohlavní chorobou. Rovněž propadal alkoholismu a hazardu. Zemřel 19. května 1795 ve věku 54 let na tuberkulózu. (cs)
- James Boswell (* 29. Oktober 1740 in Edinburgh; † 19. Mai 1795 in London) war ein schottischer Schriftsteller und Rechtsanwalt. Mit der Biographie seines Freundes Samuel Johnson schuf er eines der bedeutendsten biografischen Werke der englischen Literatur. Daneben ist er als Reiseschriftsteller bekannt. (de)
- James BOSWELL (naskiĝis la 29-an de oktobro, 1740, mortis la 19-an de majo, 1795) estis skota verkisto. El lia verkaro plej famas la biografio pri Samuel Johnson. Boswell naskiĝis en Edinburgh. Li mortis en Londono en 1795. (eo)
- James Boswell, Auchinleckeko 9. Lairda (Edinburgo, 1740ko urriaren 29a - Londres, 1795eko maiatzaren 19a) eskoziar biografo, egunkarietako idazle eta abokatua izan zen. Bere lagun Samuel Johnsonen biografia idazteagatik da ezaguna. Biografia hau ingelesez ondoen idatzitzat jotzen da. Edinburgheko eta Glasgowko unibertsitateetan ikasi zuen. 1763ko maiatzaren 17an Londresen Samuel Johnson ezagutu eta berehala lagunak egin ziren. Johnson aitaren figura bihurtu zen Boswellentzat. Urte horretan bertan Utrechteko Unibertsitatera joan zen ikastera, eta han urtebete eman zuen. Han Isabelle de Charrièrekin maitemindu zen. Hurrengo bi urteetan Europan zehar bidaiatu zuen. Frantzian Rousseau eta Voltaire ezagutu zituen eta Erroman bere erretratua margotu zuen. Korsikara ere joan zen Pasquale Paoli bere heroia ezagutzera. 1766an Eskoziara itzuli zen, zuzenbidean lizentziatu zen Edinburgoko Unibertsitatean eta hurrengo hamar urteetan abokatu lanetan aritu zen. Urtero hilabete bat ematen zuen Londresera bidaiatzen Johnsonekin eta literatur zirkuluekin elkartzeko. Lehengusina batekin ezkondu zen eta zazpi seme-alaba izan zituzten. Hala eta guztiz ere, maiz izan zituen harremanak prostitutekin. Korsikako Errepublikaren defendatzaile bat izan zen, eta, frantziar inbasioaren ondoren, dirua eta armak bidali zizkien korsikarrei. 1784an Johnsin hil ondoren, Boswell Londresera joan zen bizitzera. Abokatu gisa lan egin zuen han eta Johnsonen biografia idazten eman zituen bere bizitzako azken urteak. (eu)
- James Boswell, 9th Laird of Auchinleck (/ˈbɒzwɛl, -wəl/; 29 October 1740 (N.S.) – 19 May 1795), was a Scottish biographer, diarist, and lawyer, born in Edinburgh. He is best known for his biography of his friend and older contemporary the English writer Samuel Johnson, which is commonly said to be the greatest biography written in the English language. A great mass of Boswell's diaries, letters and private papers were recovered from the 1920s to the 1950s, and their ongoing publication by Yale University has transformed his reputation. (en)
- James Boswell, noveno Laird Auchinleck (Edimburgo, 29 de octubre de 1740 - Londres, 19 de mayo de 1795) fue un escritor, abogado y aristócrata escocés, conocido por su biografía sobre el doctor inglés, intelectual y hombre de letras del siglo XVIII Samuel Johnson (1709-1784), titulada La vida de Samuel Johnson (1791, The Life of Samuel Johnson, LL.D.). (es)
- James Boswell, né le 29 octobre 1740 à Édimbourg et mort le 19 mai 1795 à Fitzrovia, est un écrivain et avocat écossais. (fr)
- ジェイムズ・ボズウェル（James Boswell, 1740年10月29日 - 1795年5月19日）は、スコットランド出身の法律家、作家。伝記文学の傑作と評される『サミュエル・ジョンソン伝』の著者として知られる。ボズウェルが遺した日記も日記文学として評価されている。 (ja)
- James Boswell, 9th Laird of Auchinleck (Edimburgo, 29 ottobre 1740 – Londra, 19 maggio 1795), è stato uno scrittore, giurista e aforista scozzese. James Boswell da un ritratto del 1765 del pittore George Willison National Gallery of Scotland.Carta geografica tratta da Account of Corsica, 1768. Da BEIC, biblioteca digitale (it)
- James Boswell, 9de Laird van Auchinleck (Edinburgh, 29 oktober 1740 - Londen, 19 mei 1795) was een Schotse advocaat en schrijver, die tegenwoordig vooral bekend is gebleven door zijn biografie en meesterwerk The Life of Samuel Johnson. (nl)
- James Boswell (ur. 29 października 1740 w Edynburgu, zm. 19 maja 1795) – pamiętnikarz szkocki. Boswell urodził się w 1740 roku w Edynburgu w Szkocji. Był najstarszym synem sędziego Lorda i Euphemii Erskine. James miał zostać prawnikiem jak jego ojciec, lecz dziś pamiętany jest jako autor wspaniałej biografii doktora Samuela Johnsona. Jego sposób narracji wycisnął swe piętno na kulturze i literaturze brytyjskiej, a także na języku angielskim. Szczera i dokładna narracja może dziś uzyskać określenie: boswellian. Boswell jest znany z dzienników obrazujących w sposób nieafektowany i szczery przebieg jego dyskusji z przedstawicielami. Dzienniki te zostały odkryte dopiero w latach dwudziestych XX wieku.W wieku lat dziewiętnastu James został wysłany przez ojca do Glasgow by studiować prawo. James nawrócił się tam (bez wiedzy ojca) na katolicyzm i zamierzał zostać mnichem. Ojciec, gdy się o tym dowiedział, nakazał mu wracać do domu. Boswell uciekł schronić się w Londynie. Zdołał się tam ukrywać jedynie trzy miesiące. Ojciec odnalazł go i wpisał go na listę studentów na uniwersytecie w Edynburgu, gdzie młodzieniec studiował przed podróżą do Glasgow. Ojciec kontrolował ściśle jego wydatki przysyłając mu 100 funtów rocznie. Gdy w lipcu 1762 Boswell zdał ustny egzamin prawniczy z niezłym wynikiem, ojciec podwyższył mu pensję do 200 funtów rocznie i pozwolił zostać w Londynie. Rok 1763 minął Boswellowi pod znakiem londyńskich hulanek i pisania dziennika. w latach 1764-1766 podróżował po Europie. Studiował w Utrechcie prawo i odwiedził Francję, gdzie poznał Woltera i Rousseau jako katolik odbył też pielgrzymkę do Rzymu, pojechał także na Korsykę, gdzie poznał słynnego buntownika przeciw władzy Genui i Francuzów Pasquale Paoliego, którego podziwiał już wcześniej. W 1766 roku w towarzystwie byłej kochanki Rousseau wrócił do Londynu i został prawnikiem w Edynburgu (tam odbył się ostateczny egzamin). Praktykował w zawodzie przez ponad dziesięć lat. Każdego roku spędzał około miesiąca z Samuelem Johnsonem, z którym żył w serdecznej przyjaźni, mimo że Johnson całe życie nie znosił Szkotów. Zrobił wyjątek dla Boswella. W późnych latach siedemdziesiątych Boswell zaczął popadać w alkoholizm. Po śmierci Johnsona w 1784 roku Boswell osiedlił się w Londynie. W 1791 opublikował swe największe dzieło – jeden z pomników literatury brytyjskiej The Life of Samuel Johnson, w którym opisał życie przyjaciela – jednego z najtęższych umysłów XVIII-wiecznego Londynu. Ich przyjaźń przetrwała lata, mimo że jeden z nich był Anglikiem, a drugi Szkotem. W przeciwieństwie do Johnsona – Wiga, Boswell był Torysem, a po śmierci celem ataków Macaulaya, wczesnodziewiętnastowiecznego historyka o poglądach wigowskich. (pl)
- James Boswell, född 29 oktober 1740 i Edinburgh, död 19 maj 1795 i London, var en skotsk författare och dagboksförfattare. Boswell härstammade från en gammal skotsk godsägarsläkt. Han studerade juridik men koncentrerade sig på litteratur och politik. Han träffade Samuel Johnson första gången den 16 maj 1763 i Tom Davies bokaffär på Russell Street i London. En kort tid därefter begav han sig ut på en resa i Europa, där han bland andra träffade de franska filosoferna Voltaire och Rousseau och även den korsikanske nationalisten general Pasquale Paoli. Mötet med Paoli berättar han om i sitt genombrottsverk, Accounts of Corsica (1768). 1766 blev han advokat och 1772 återupptog han vänskapen med Samuel Johnson. Han blev medlem av dennes Literary Club 1773. Samma år företog de båda en resa till Skottland och Hebriderna, en resa som han sedan skrev om i Journal of the Tour to the Hebrides (1773). 1782 ärvde han sin fars egendom och gjorde ett försök att bli parlamentsledamot. 1786 upptogs han som medlem av det engelska advokatsamfundet. Från 1789 var han bosatt i London. 1791 utkom den klassiska biografin över hans gode vän Samuel Johnson, The Life of Samuel Johnson (översatt till svenska 1926). Han förde även öppenhjärtiga dagboksanteckningar. Dessa var länge försvunna men återfanns och förvärvades av Yale University och började utges från och med 1950. (sv)
- James Boswell (29 de outubro de 1740, Edinburgh, Escócia - 19 de maio de 1795), foi um biógrafo e jurista escocês. Ele é mais conhecido por sua biografia de seu amigo e contemporâneo, o escritor inglês Samuel Johnson, que é comumente considerada a maior biografia escrita na língua inglesa. Uma grande quantidade de diários, cartas e papéis particulares de Boswell foram recuperados dos anos 1920 a 1950, e sua publicação contínua pela Universidade de Yale transformou sua reputação. (pt)
- Джеймс Бо́суэлл (англ. James Boswell, 29 октября 1740, Эдинбург — 19 мая 1795, Лондон) — шотландский писатель и мемуарист, слава которого основана на двухтомной «» (1791) — книге, которую часто называют величайшей биографией на английском языке. (ru)
- 詹姆斯·博斯韦尔（英語：James Boswell, 9th Laird of Auchinleck，1740年10月29日－1795年5月19日），苏格兰傳記作家。最有名的作品是《約翰生傳》及《赫布里底群岛之旅》等作。他被认为是现代传记写作形式的开创者。 (zh)
- Джеймс Босвелл (англ. James Boswell; 29 жовтня 1740[[:Національна_бібліотека_Франції|Bibliothèque_nationale_de_France]]_[http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb11893082f_Ідентифікатор_BNF]:_платформа_відкритих_даних_—_2011.[[d:Track:Q19938912]][[d:Track:Q54837]][[d:Track:Q193563]] (uk)
|
| rdfs:comment
|
- جيمس بوزويل (بالإنجليزية: James Boswell)، اللورد الإسكتلندي التاسع لأوشينليك، (29 أكتوبر عام 1740 (النمط الجديد) – 19 مايو عام 1795)، كان كاتب سيرة ويوميات ومحام اسكتلندي الجنسية ومولود في إدنبرة. يُعرف بوزويل بالسيرة التي كتبها عن صديقه وكبار معاصريه، الكاتب الإنجليزي صمويل جونسون، ويُقال إنها أعظم سيرة مكتوبة باللغة الإنجليزية. عُثر على مجموعة كبيرة من مذكرات بوزويل وخطاباته وأوراقه الخاصة بين عشرينيات وخمسينيات القرن العشرين، إذ وكان لنشر جامعة ييل لها أثر كبير على سمعته. (ar)
- James Boswell (* 29. Oktober 1740 in Edinburgh; † 19. Mai 1795 in London) war ein schottischer Schriftsteller und Rechtsanwalt. Mit der Biographie seines Freundes Samuel Johnson schuf er eines der bedeutendsten biografischen Werke der englischen Literatur. Daneben ist er als Reiseschriftsteller bekannt. (de)
- James BOSWELL (naskiĝis la 29-an de oktobro, 1740, mortis la 19-an de majo, 1795) estis skota verkisto. El lia verkaro plej famas la biografio pri Samuel Johnson. Boswell naskiĝis en Edinburgh. Li mortis en Londono en 1795. (eo)
- James Boswell, 9th Laird of Auchinleck (/ˈbɒzwɛl, -wəl/; 29 October 1740 (N.S.) – 19 May 1795), was a Scottish biographer, diarist, and lawyer, born in Edinburgh. He is best known for his biography of his friend and older contemporary the English writer Samuel Johnson, which is commonly said to be the greatest biography written in the English language. A great mass of Boswell's diaries, letters and private papers were recovered from the 1920s to the 1950s, and their ongoing publication by Yale University has transformed his reputation. (en)
- James Boswell, noveno Laird Auchinleck (Edimburgo, 29 de octubre de 1740 - Londres, 19 de mayo de 1795) fue un escritor, abogado y aristócrata escocés, conocido por su biografía sobre el doctor inglés, intelectual y hombre de letras del siglo XVIII Samuel Johnson (1709-1784), titulada La vida de Samuel Johnson (1791, The Life of Samuel Johnson, LL.D.). (es)
- James Boswell, né le 29 octobre 1740 à Édimbourg et mort le 19 mai 1795 à Fitzrovia, est un écrivain et avocat écossais. (fr)
- ジェイムズ・ボズウェル（James Boswell, 1740年10月29日 - 1795年5月19日）は、スコットランド出身の法律家、作家。伝記文学の傑作と評される『サミュエル・ジョンソン伝』の著者として知られる。ボズウェルが遺した日記も日記文学として評価されている。 (ja)
- James Boswell, 9th Laird of Auchinleck (Edimburgo, 29 ottobre 1740 – Londra, 19 maggio 1795), è stato uno scrittore, giurista e aforista scozzese. James Boswell da un ritratto del 1765 del pittore George Willison National Gallery of Scotland.Carta geografica tratta da Account of Corsica, 1768. Da BEIC, biblioteca digitale (it)
- James Boswell, 9de Laird van Auchinleck (Edinburgh, 29 oktober 1740 - Londen, 19 mei 1795) was een Schotse advocaat en schrijver, die tegenwoordig vooral bekend is gebleven door zijn biografie en meesterwerk The Life of Samuel Johnson. (nl)
- James Boswell (29 de outubro de 1740, Edinburgh, Escócia - 19 de maio de 1795), foi um biógrafo e jurista escocês. Ele é mais conhecido por sua biografia de seu amigo e contemporâneo, o escritor inglês Samuel Johnson, que é comumente considerada a maior biografia escrita na língua inglesa. Uma grande quantidade de diários, cartas e papéis particulares de Boswell foram recuperados dos anos 1920 a 1950, e sua publicação contínua pela Universidade de Yale transformou sua reputação. (pt)
- Джеймс Бо́суэлл (англ. James Boswell, 29 октября 1740, Эдинбург — 19 мая 1795, Лондон) — шотландский писатель и мемуарист, слава которого основана на двухтомной «» (1791) — книге, которую часто называют величайшей биографией на английском языке. (ru)
- 詹姆斯·博斯韦尔（英語：James Boswell, 9th Laird of Auchinleck，1740年10月29日－1795年5月19日），苏格兰傳記作家。最有名的作品是《約翰生傳》及《赫布里底群岛之旅》等作。他被认为是现代传记写作形式的开创者。 (zh)
- Джеймс Босвелл (англ. James Boswell; 29 жовтня 1740[[:Національна_бібліотека_Франції|Bibliothèque_nationale_de_France]]_[http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb11893082f_Ідентифікатор_BNF]:_платформа_відкритих_даних_—_2011.[[d:Track:Q19938912]][[d:Track:Q54837]][[d:Track:Q193563]] (uk)
- James Boswell (29. října 1740 Edinburgh – 19. května 1795 Londýn) byl skotský životopisec. Proslavil se zejména životopisem svého současníka Samuela Johnsona (Life of Samuel Johnson, 1791), jemuž byl léta nablízku. Zemřel 19. května 1795 ve věku 54 let na tuberkulózu. (cs)
- James Boswell, Auchinleckeko 9. Lairda (Edinburgo, 1740ko urriaren 29a - Londres, 1795eko maiatzaren 19a) eskoziar biografo, egunkarietako idazle eta abokatua izan zen. Bere lagun Samuel Johnsonen biografia idazteagatik da ezaguna. Biografia hau ingelesez ondoen idatzitzat jotzen da. Edinburgheko eta Glasgowko unibertsitateetan ikasi zuen. 1763ko maiatzaren 17an Londresen Samuel Johnson ezagutu eta berehala lagunak egin ziren. Johnson aitaren figura bihurtu zen Boswellentzat. (eu)
- James Boswell (ur. 29 października 1740 w Edynburgu, zm. 19 maja 1795) – pamiętnikarz szkocki. Boswell urodził się w 1740 roku w Edynburgu w Szkocji. Był najstarszym synem sędziego Lorda i Euphemii Erskine. James miał zostać prawnikiem jak jego ojciec, lecz dziś pamiętany jest jako autor wspaniałej biografii doktora Samuela Johnsona. Jego sposób narracji wycisnął swe piętno na kulturze i literaturze brytyjskiej, a także na języku angielskim. Szczera i dokładna narracja może dziś uzyskać określenie: boswellian. (pl)
- James Boswell, född 29 oktober 1740 i Edinburgh, död 19 maj 1795 i London, var en skotsk författare och dagboksförfattare. Boswell härstammade från en gammal skotsk godsägarsläkt. Han studerade juridik men koncentrerade sig på litteratur och politik. Han träffade Samuel Johnson första gången den 16 maj 1763 i Tom Davies bokaffär på Russell Street i London. En kort tid därefter begav han sig ut på en resa i Europa, där han bland andra träffade de franska filosoferna Voltaire och Rousseau och även den korsikanske nationalisten general Pasquale Paoli. Mötet med Paoli berättar han om i sitt genombrottsverk, Accounts of Corsica (1768). (sv)
|
