| dbo:abstract
|
- Hunzové, též Burúšové, jsou etnická skupina obývající údolí a , a Gilgit-Baltistán v severním Pákistánu. Jejich jazyk burušaskí je izolovaným jazykem, nemá tedy žádné známé příbuzné. Jejich původ je neznámý, nejpravděpodobnější je hypotéza že byly do svých nynějších sídel vytlačeni kolem roku z dnešního jižního Pákistánu. O Hunzech se často uvádí že se v minulosti dožívali sto šedesát a více let a že u nich nejsou nijak neobvyklí vitální jedinci ve věku kolem sta let. Podle těchto tvrzení jsou to silní a odolní lidé, kteří byli donedávna téměř výluční vegetariáni a maso jedli jen několikrát za rok, asi především z důvodu absolutního využití surovin (např. dobytek, který již nedával mléko). V posledních letech však začali Hunzové vymírat a objevují se u nich čím dál častěji civilizační nemoci typu zácpy, cévních chorob apod., zřejmě v důsledku pronikání kulturních vlivů z vyspělých zemí (zejm. prostřednictvím turistů). Před několika lety byli naverbováni do pákistánské armády, tím se k nim dostaly drogy a cigarety. Představa o dlouhověkosti Hunzů může mít kořeny v odlišném způsobu počítání lidského věku, do něhož je započítáván odhad moudrosti dotyčného. Ze studií provedených v 80. letech vyplývá, že se místní muži dožívají v průměru věku 53 let, ženy pak 52 let. Na přelomu XX. století trpělo mnoho místních obyvatel např. malárií, dyzentérií a střevními parazity, v oblasti také panovala extrémně vysoká úmrtnost novorozenců – reportér New York Times zaznamenal případ matky, které zemřelo 13 z 16 dětí. (cs)
- شعب الهونزا، المعروف أيضا باسم البروشو، أو البوروشو، أو البوتراج هم مجموعة عرقية تعيش في وادي هنزه، ووادي ناغار ومقاطعة شترال، وفي أودية غلغت-بلتستان في شمال باكستان، كما توجد مجموعة أصغر منهم تقدر بحوالي 350 شخصا يعيشون في منطقة جامو وكشمير الهندية. وقد صنفت لغتهم، البروشسكية، على أنها لغة معزولة. بالرغم من أن أصولهم غير معروفة، فمن المرجح أن شعب الهونزا ينحدرون من السكان الأصليين الذين سكنوا شمال غرب الهند (باكستان اليوم)، ودفعتهم حركات الهجرة الهندوآرية التي وقعت في عام 1800 قبل الميلاد إلى استيطان موطنهم الحالي. (ar)
- Die Hunzukuc (oftmals falsch als Hunza bezeichnet) sind die im Karakorum-Gebiet ansässigen Bewohner des Hunzatals (Pakistan). Die Bevölkerungsstärke wird – je nach Quelle – auf 15.000 bis 80.000 Menschen geschätzt. Húnzukuc, Hunzukuts oder Hunzakuts (je nach Transliteration) ist der Plural von Húnzo, was in Burushaski „Bewohner von Hunza“ bedeutet. Die Sprecher des Burushaski – der Sprache der Mehrheit im Hunza-Tal – heißen Burushin, pl. Burusho. (de)
- The Burusho, or Brusho, also known as the Botraj, are an ethnolinguistic group indigenous to the Yasin, Hunza, Nagar, and other valleys of Gilgit–Baltistan in northern Pakistan, as well as in Jammu and Kashmir, India. Their language, Burushaski, has been classified as a language isolate. Although their origins are unknown, it is claimed that the Burusho people "were indigenous to northwestern India and were pushed higher into the mountains by the movements of the Indo-Aryans, who traveled southward sometime around 1800 B.C." (en)
- Etnografio > Etno > Buriŝoj BURIŜOJ
* Nomo: [f] Burishs; [r] buriŝi, buriŝki, buruŝaski, verŝiki
* Popolo en altmontaraj regionoj en nordokcidento de Pakistano. Ĉ. 50 mil (1987).
* Lingvo: buruŝa (izolita lingvo).
* Kredantoj: precipe islamanoj-ŝjaistoj. (eo)
- Los burušo o brusho son un pueblo que vive en valles de alta montaña en el norte de Pakistán, en los valles de Hunza, y en el distrito de Chitral, todos ellos de la región de Gilgit-Baltistán. Son predominantemente musulmanes, y su lengua, el burushaski, es una lengua aislada, no relacionada con ninguna otra. (es)
- Le peuple bouroucho (appelé également burushas, hunzakuts ou hunzukuc) est un peuple de l'Hunza, au Nord du Pakistan, représenté par près de 80 000 personnes. Ils sont majoritairement musulmans ismaéliens et parlent le bourouchaski. La plupart d'entre eux vivent de l'agriculture. Certains linguistes voient une origine commune entre le bouroushaski et la langue basque. Un arbre génétique établi à partir des travaux du généticien pakistanais montre que les Basques sont génétiquement plus proches des Bourouchos que de quatre autres populations du Pakistan que ce dernier a étudiées. (fr)
- Suku Burusho adalah suku bangsa yang menghuni lembah Hunza, , dan di provinsi Gilgit-Baltistan di utara Pakistan, serta di , Jammu dan Kashmir di India. Mereka adalah penganut Syiah dan memiliki tradisi yang dijaga sampai sekarang. Bahasa Burushaski yang mereka gunakan termasuk bahasa isolat. Meski asal-usul mereka masih kurang jelas, mereka dipercaya sebagai penghuni asli Pakistan sebelum akhirnya terdesak ke tempat tinggal mereka sekarang oleh kedatangan orang Indo-Arya pada 1800 tahun sebelum masehi. (in)
- ブルショー人（Burusho）はパキスタン北部のギルギット・バルティスタン州、Chitral地方とフンザ谷に居住する民族である 。孤立した言語であるブルシャスキー語を話す。イスラム教を信仰する。 (ja)
- 훈자족(부루쇼족이나 훈자쿠트족이라고 함)들은 파키스탄 북동부의 카라코람 산맥 훈자 계곡에 살고 있는 소수 민족이다. 이들은 주로 이슬람교를 믿고 있다. (ko)
- I buruscio o bruscio o hunza o hunzakut sono una popolazione che vive nelle valli pakistane settentrionali di Hunza, Nagar e . Ci sono anche oltre 300 buruscio a Srinagar, India. In questa zona, prevalentemente costituita da musulmani, si parla il burushaski, una lingua non in relazione, a quanto pare, con nessun'altra Fisicamente sono in parte vicini alle popolazioni dell'Asia orientale; godono di eccezionale longevità e salute.. Ralph Bircher parla di lingua hunza piuttosto che di burushaski, poiché quest'ultima è anche la lingua (poco diversificata) dei nagir e dei più distanti yasin che differiscono moltissimo sia per quanto concerne la cultura, gli usi e costumi, che per le condizioni fisiche e ambientali Il nome Hunza era riservato inizialmente al fiume che divideva le popolazioni dei buruscio da quella dei nagir, mentre l'etnonimo hunza viene attribuito ai buruscio dalle popolazioni limitrofe Bandiera di Hunza. Fino al 1974 gli hunzakut avevano un proprio governo, di tipo monarchico, il principato di Hunza che comprendeva anche i e degli . I wakhi abitano nella parte superiore della valle dello Hunza, localmente chiamata Gojal, nonché nelle regioni confinanti situate in Cina, Tagikistan e Afghanistan, e anche a Gizar e nel distretto di Chitral del Pakistan. La popolazione parlante lo shina vive nella parte meridionale della valle dell'Hunza. Essi provengono da Chilas, Gilgit, e altre aree pakistane di lingua shina. Gli hunza erano governati da un mir; il loro capoluogo era Baltit conosciuta anche come Karimabad. Lo stato principesco di Hunza venne abolito il 25 settembre del 1974.I buruscio-hunza, secondo quanto viene riportato da Ralph Bircher, un romanziere, contavano circa 10.000 abitanti (almeno fino a qualche decennio fa), sparsi in circa 150 villaggi situati a un'altitudine che oscilla tra i 1660 e i 2450 m. sul livello del mare. La conformazione del territorio rendeva questo popolo abbastanza isolato dai popoli circostanti, a causa delle vie di comunicazione impraticabili e pericolose se non addirittura assenti. Gli hunza abitano molto al di sopra della valle omonima, sui loro terrazzi (mesas) spesso fortemente scoscesi e impervi, non esenti dal rischio di frane, con strapiombi di 600-900 metri. Dal territorio degli hunza è possibile osservare i vicini nagir separati da un profondo grande canyon che rende ancor più difficili le vie di comunicazione.Gli hunzakut e la regione di Hunza ha uno dei più alti tassi di alfabetizzazione in confronto agli altri distretti similari pakistani ed è una delle maggiori attrazioni turistiche del Pakistan; molti pakistani e turisti stranieri viaggiano per la regione per godere dei paesaggi pittoreschi e delle sue montagne. Il distretto possiede molte attrattive moderne ed è abbastanza progredito rispetto allo standard asiatico. La leggenda locale ci racconta che questi hunza potrebbero essere stati associati con il regno scomparso di Shangri-La. (it)
- Buruszowie – grupa etniczna, której językiem jest buruszaski, zamieszkująca głównie środkową część doliny rzeki Hunzy, dolinę Yasin i dolinę rzeki (dopływu rzeki Hunzy), w autonomicznym rejonie administracyjnym Gilgit-Baltistan (do 2009 r. Obszary Północne) w północnym Pakistanie. Według danych z 1991 r. grupa ta liczyła niewiele ponad 90 tys. osób. Buruszowie, którzy opuścili Hunzę, mieszkają i/lub pracują w Gilgicie, Śrinagarze, Karaczi; wielu Buruszów pracuje za granicą, głównie w krajach Półwyspu Arabskiego, Afganistanie, Europie i w Ameryce Północnej, i studiuje w Chinach. Na temat przynależności genealogicznej języka Buruszów nie ma wśród językoznawców zgody, przeważnie uważany jest wciąż za język izolowany. Także pochodzenie jego użytkowników jest przedmiotem dociekań naukowych, przy czym podkreśla się brak podobieństw genetycznych między Buruszami a ludami zamieszkującymi w bezpośrednim sąsiedztwie. Na pochodzenie zarówno języka buruszaski, jak i jego użytkowników rzucają światło badania J.H. Holsta, wedle których buruszaski jest spokrewniony z południowo-gruzińskimi językami kartwelskimi, i tam prawdopodobnie należy szukać rdzennych ziem Buruszów. Udokumentowane jest istnienie niezawisłych księstw (państewek) zamieszkałych przez Buruszów: Hunza, Nagir i Yasin od co najmniej XV w. do 1891 r., kiedy to ich tereny weszły w skład Imperium Brytyjskiego, zachowując jednak wewnętrzną niezależność. Wraz z podziałem Indii Brytyjskich w 1947 r. księstwa Buruszów znalazły się w granicach Pakistanu; księstwa Hunzy i Nagiru pozostały samorządne aż do ich likwidacji w 1974 i 1972 r. Buruszowie zamieszkiwali płaskie dna wysoko położonych i trudno dostępnych dolin rzek (Hunzy i jej dopływów), gdzie warunki terenowe, gleby i klimat sprzyjały rolnictwu i pasterstwu; przez stulecia prac irygacyjnych i budowy tarasów na najniższych partiach zboczy górskich powiększali teren upraw i zasiedlenia. Do tradycyjnych zajęć w dalszym ciągu zaliczają się pasterstwo (głównie owce, kozy, jaki i bydło), sadownictwo (głównie jabłka, czereśnie, orzechy włoskie i morele) oraz w mniejszym zakresie uprawa pasz i zbóż. Tradycyjny model życia zmienia się stopniowo, szczególnie w konsekwencji budowy przez szosy Karakoram Highway (ukończonej w 1978 r.), emigracji zarobkowej i rozwoju turystyki. Od XVI w. Buruszowie wyznają islam: na terenie dystryktów Hunzy i Yasin są to przeważnie izmailici, w dystrykcie Nagir szyici.
*
*
*
*
*
* (pl)
- De Burusho of Hunzakut zijn een etnische groep in de voormalige vorstenstaten Hunza en Nagar in het Karakoramgebergte in het noorden van Pakistan. (nl)
- Бури́ши (буришки, бурушо, бурушаски, вершики, кунджут, хунза) — народ, проживающий на северных территориях Кашмира (район Гилгит), контролируемых Пакистаном, в таких высокогорных областях как Хунза, Нагар, Ясин и Гилгит. Говорят на изолированном языке бурушаски. Численность составляет около 87 тысяч человек. (ru)
- 布魯紹人，是分布於巴基斯坦北部奇特拉爾縣的罕札谷地和巴爾蒂斯坦的民族，人口約87,000，他們多是伊斯瑪儀派穆斯林。他們的語言布魯夏斯基語與任何一種語言也沒關係。 他們宣稱自己是亞歷山大遠征印度的希臘士兵的後裔，但DNA研究顯示他們最常見的是R1A1和R2a，而不是其他歐洲人為主的R1a。 他們也以超長壽聞名，使當地成為世界其中一個高長壽人口地區及香格里拉故事其中一個原型。 (zh)
- Буріші (хунза) — народ, що проживає у високогірних районах Кашміру, що контролюється Пакистаном. Більшість проживає в долині річки Хунза. Налічується приблизно 87 тис. бурішів. Спілкуються мовою бурушаскі. Буріші сповідують мусульманство. Вони вважаються нащадками кавказьких вихідців, які не були асимільовані індоєвропейцями. (uk)
|
| rdfs:comment
|
- شعب الهونزا، المعروف أيضا باسم البروشو، أو البوروشو، أو البوتراج هم مجموعة عرقية تعيش في وادي هنزه، ووادي ناغار ومقاطعة شترال، وفي أودية غلغت-بلتستان في شمال باكستان، كما توجد مجموعة أصغر منهم تقدر بحوالي 350 شخصا يعيشون في منطقة جامو وكشمير الهندية. وقد صنفت لغتهم، البروشسكية، على أنها لغة معزولة. بالرغم من أن أصولهم غير معروفة، فمن المرجح أن شعب الهونزا ينحدرون من السكان الأصليين الذين سكنوا شمال غرب الهند (باكستان اليوم)، ودفعتهم حركات الهجرة الهندوآرية التي وقعت في عام 1800 قبل الميلاد إلى استيطان موطنهم الحالي. (ar)
- Die Hunzukuc (oftmals falsch als Hunza bezeichnet) sind die im Karakorum-Gebiet ansässigen Bewohner des Hunzatals (Pakistan). Die Bevölkerungsstärke wird – je nach Quelle – auf 15.000 bis 80.000 Menschen geschätzt. Húnzukuc, Hunzukuts oder Hunzakuts (je nach Transliteration) ist der Plural von Húnzo, was in Burushaski „Bewohner von Hunza“ bedeutet. Die Sprecher des Burushaski – der Sprache der Mehrheit im Hunza-Tal – heißen Burushin, pl. Burusho. (de)
- The Burusho, or Brusho, also known as the Botraj, are an ethnolinguistic group indigenous to the Yasin, Hunza, Nagar, and other valleys of Gilgit–Baltistan in northern Pakistan, as well as in Jammu and Kashmir, India. Their language, Burushaski, has been classified as a language isolate. Although their origins are unknown, it is claimed that the Burusho people "were indigenous to northwestern India and were pushed higher into the mountains by the movements of the Indo-Aryans, who traveled southward sometime around 1800 B.C." (en)
- Etnografio > Etno > Buriŝoj BURIŜOJ
* Nomo: [f] Burishs; [r] buriŝi, buriŝki, buruŝaski, verŝiki
* Popolo en altmontaraj regionoj en nordokcidento de Pakistano. Ĉ. 50 mil (1987).
* Lingvo: buruŝa (izolita lingvo).
* Kredantoj: precipe islamanoj-ŝjaistoj. (eo)
- Los burušo o brusho son un pueblo que vive en valles de alta montaña en el norte de Pakistán, en los valles de Hunza, y en el distrito de Chitral, todos ellos de la región de Gilgit-Baltistán. Son predominantemente musulmanes, y su lengua, el burushaski, es una lengua aislada, no relacionada con ninguna otra. (es)
- Le peuple bouroucho (appelé également burushas, hunzakuts ou hunzukuc) est un peuple de l'Hunza, au Nord du Pakistan, représenté par près de 80 000 personnes. Ils sont majoritairement musulmans ismaéliens et parlent le bourouchaski. La plupart d'entre eux vivent de l'agriculture. Certains linguistes voient une origine commune entre le bouroushaski et la langue basque. Un arbre génétique établi à partir des travaux du généticien pakistanais montre que les Basques sont génétiquement plus proches des Bourouchos que de quatre autres populations du Pakistan que ce dernier a étudiées. (fr)
- Suku Burusho adalah suku bangsa yang menghuni lembah Hunza, , dan di provinsi Gilgit-Baltistan di utara Pakistan, serta di , Jammu dan Kashmir di India. Mereka adalah penganut Syiah dan memiliki tradisi yang dijaga sampai sekarang. Bahasa Burushaski yang mereka gunakan termasuk bahasa isolat. Meski asal-usul mereka masih kurang jelas, mereka dipercaya sebagai penghuni asli Pakistan sebelum akhirnya terdesak ke tempat tinggal mereka sekarang oleh kedatangan orang Indo-Arya pada 1800 tahun sebelum masehi. (in)
- ブルショー人（Burusho）はパキスタン北部のギルギット・バルティスタン州、Chitral地方とフンザ谷に居住する民族である 。孤立した言語であるブルシャスキー語を話す。イスラム教を信仰する。 (ja)
- 훈자족(부루쇼족이나 훈자쿠트족이라고 함)들은 파키스탄 북동부의 카라코람 산맥 훈자 계곡에 살고 있는 소수 민족이다. 이들은 주로 이슬람교를 믿고 있다. (ko)
- De Burusho of Hunzakut zijn een etnische groep in de voormalige vorstenstaten Hunza en Nagar in het Karakoramgebergte in het noorden van Pakistan. (nl)
- Бури́ши (буришки, бурушо, бурушаски, вершики, кунджут, хунза) — народ, проживающий на северных территориях Кашмира (район Гилгит), контролируемых Пакистаном, в таких высокогорных областях как Хунза, Нагар, Ясин и Гилгит. Говорят на изолированном языке бурушаски. Численность составляет около 87 тысяч человек. (ru)
- 布魯紹人，是分布於巴基斯坦北部奇特拉爾縣的罕札谷地和巴爾蒂斯坦的民族，人口約87,000，他們多是伊斯瑪儀派穆斯林。他們的語言布魯夏斯基語與任何一種語言也沒關係。 他們宣稱自己是亞歷山大遠征印度的希臘士兵的後裔，但DNA研究顯示他們最常見的是R1A1和R2a，而不是其他歐洲人為主的R1a。 他們也以超長壽聞名，使當地成為世界其中一個高長壽人口地區及香格里拉故事其中一個原型。 (zh)
- Буріші (хунза) — народ, що проживає у високогірних районах Кашміру, що контролюється Пакистаном. Більшість проживає в долині річки Хунза. Налічується приблизно 87 тис. бурішів. Спілкуються мовою бурушаскі. Буріші сповідують мусульманство. Вони вважаються нащадками кавказьких вихідців, які не були асимільовані індоєвропейцями. (uk)
- Hunzové, též Burúšové, jsou etnická skupina obývající údolí a , a Gilgit-Baltistán v severním Pákistánu. Jejich jazyk burušaskí je izolovaným jazykem, nemá tedy žádné známé příbuzné. Jejich původ je neznámý, nejpravděpodobnější je hypotéza že byly do svých nynějších sídel vytlačeni kolem roku z dnešního jižního Pákistánu. (cs)
- I buruscio o bruscio o hunza o hunzakut sono una popolazione che vive nelle valli pakistane settentrionali di Hunza, Nagar e . Ci sono anche oltre 300 buruscio a Srinagar, India. In questa zona, prevalentemente costituita da musulmani, si parla il burushaski, una lingua non in relazione, a quanto pare, con nessun'altra Fisicamente sono in parte vicini alle popolazioni dell'Asia orientale; godono di eccezionale longevità e salute.. Ralph Bircher parla di lingua hunza piuttosto che di burushaski, poiché quest'ultima è anche la lingua (poco diversificata) dei nagir e dei più distanti yasin che differiscono moltissimo sia per quanto concerne la cultura, gli usi e costumi, che per le condizioni fisiche e ambientali (it)
- Buruszowie – grupa etniczna, której językiem jest buruszaski, zamieszkująca głównie środkową część doliny rzeki Hunzy, dolinę Yasin i dolinę rzeki (dopływu rzeki Hunzy), w autonomicznym rejonie administracyjnym Gilgit-Baltistan (do 2009 r. Obszary Północne) w północnym Pakistanie. Według danych z 1991 r. grupa ta liczyła niewiele ponad 90 tys. osób. Buruszowie, którzy opuścili Hunzę, mieszkają i/lub pracują w Gilgicie, Śrinagarze, Karaczi; wielu Buruszów pracuje za granicą, głównie w krajach Półwyspu Arabskiego, Afganistanie, Europie i w Ameryce Północnej, i studiuje w Chinach. Na temat przynależności genealogicznej języka Buruszów nie ma wśród językoznawców zgody, przeważnie uważany jest wciąż za język izolowany. Także pochodzenie jego użytkowników jest przedmiotem dociekań naukowych, pr (pl)
|
