| dbo:abstract
|
- نيسي (بالإنجليزية: Nisse) هو روح منزلي في الفولكلور الإسكندنافي، مسؤول عن العناية والخصب في المزرعة. ويوصف نیسي بأنه رجل قصير (أقل من أربعة أقدام) يرتدي قبعة حمراء لها شرَّابة. وبينما نجد الإيمان بالأرواح الحارسة تقليدا قديما جدا في إسكندينافيا، تری الإيمان بنیسی يبرز متأخرا في القرنين الثامن عشر والتاسع عشر في الدانمارك والنرويج وجنوب السويد. كثير من المزارع تزعم أن لها نیسيها الخاص بها، ويهتم نیسي في المزرعة بأعمال شاقة مثل تربية الخيول وحمل حزم القش وبقية المهمات التي تتطلبها المزرعة. وكان يؤدي تلك المهمات أفضل بكثير من نظرائه البشر. فإن لم يقدم المنزل ما يرضي نیسي (على شكل وعاء من الثريد والزبدة يترك له عشية عيد الميلاد) فإن الروح ينقلب على أسياده. وفي قصة من القصص تطلب الأسرة من فتاة أن تقدم الوعاء، ولكنها تأكله. فيرد نیسي على ذلك بأن يكرهها على الرقص حتى كادت تموت. أحيانا التقدمة تؤدي إلى نتيجة عكسية: ففي قصة أخرى يقدم مزارع لنيسي زوجا من الأحذية البيضاء الجميلة، ولكن بعد ذلك يرفض نیسي أن يذهب في المطر إلى الإسطبل خوفا من أن يتسخ الحذاء الجديد. وتمتد جذور نیسي إلى ألمانيا، حيث كثرت هناك ليجندات القديس نیكولاس. ولذلك يمكن القول إن نیسي مرتبط بالمفهوم الحديث عن سانت کلوس Santa Claus. (ar)
- Tomte (Švédsko), nisse (Norsko a Dánsko), tomtenisse (Švédsko), či tonttu (Finsko) je vánoční skřítek. O Vánocích obchází buď sám, nebo ve společnosti dalších tomtar (vánočních skřítků) domácnosti a rozdává dárky z pytle pro děti i dospělé večer na Štědrý den. Tomte žije pod podlahou domu, v dírách ve zdi, nebo v dírách ve stodole. Proto je také jednou z tradic ve Skandinávii pokládat na Vánoce k podlahovým lištám maličká dekorativní dvířka (a další miniatury), která symbolizují, že v domě žije Tomte. Tomte má typicky podobu silnějšího starého vousatého skřítka s dlouhou špičatou čapkou v červené nebo tmavě zelené barvě a velmi často má také proužkované tričko s vestou. Tomte jezdí na kozách jménem , nebo na sáňkách. Povahou je dobrosrdečný uličník. Podle skandinávských příběhů Tomte během roku spí, v zimě pečuje o zvířata a je možné ho zahlédnout, jak třeba koulí jablíčka do lesa. Na Vánoce má hodně práce se sháněním a roznášením dárků, proto skandinávské děti chodí místo něj s rodiči do lesa donést jablka, nasbírané kaštany, nebo sušené ovoce pro lesní zvířata. Když jsou děti starší, mohou starému Tomtemu pomoci obdarovávat na Vánoce druhé. Tomteho mohou vidět pouze děti. Pokud bylo dítě hodné a uvidí Tomteho s lucerničkou, může si přát jakékoli jedno přání a Tomte mu ho splní. Tomte je ale velmi plachý, proto mu děti také mohou napsat dopis, co by si přály a dát mu ho ke škvíře, ke které se snadno dostane (k pootevřenému oknu, k miniaturním dvířkám připraveným pro Tomteho apod.) a odnese si ho. Pokud děti zlobily, bude mezi dárky zabalená syrová brambora, nebo uhlí. Zjednodušeně by se dal skřítek popsat jako skandinávská verze Santa Clause nebo Ježíška, ovšem jeho historie sahá mnohem dále, a to až do doby před naším letopočtem. I když byla tato pohanská tradice zakázána církví i státem ve středověku, přetrvala jako švédská tradice v soukromí a v posléze opět získala na popularitě. V posledním století úspěšně konkuruje módním vlnám mířícím do Skandinávie ze západu. Do České republiky se Tomte dostal především díky marketingovému tahu obchodního domu Kik, který začal prodávat v roce 2017 před Vánoci figurky skřítků tomtar, ovšem figurky často zdobí české domácnosti bez hlubšího významu. (cs)
- Ein Nisse (Plural Nisser), in Schweden und Finnland in der Hauptsache Tomte bzw. Tonttu, ist ein wichtelartiger Hausgeist in der skandinavischen Tradition. Der Nisse ist ein alter Mann mit einem weißen Bart, etwa so groß wie ein 10-jähriges Kind und trägt eine rote Mütze. (de)
- A nisse (Danish: [ˈne̝sə], Norwegian: [ˈnɪ̂sːə]), tomte (Swedish: [ˈtɔ̂mːtɛ]), tomtenisse, or tonttu (Finnish: [ˈtontːu]) is a mythological creature from Nordic folklore today typically associated with the winter solstice and the Christmas season. They are generally described as being short, having a long white beard, and wearing a conical or knit cap in gray, red or some other bright colour. They often have an appearance somewhat similar to that of a garden gnome. The nisse is one of the most familiar creatures of Scandinavian folklore, and he has appeared in many works of Scandinavian literature. With the romanticisation and collection of folklore during the 19th century, the nisse gained popularity. (en)
- Un nisse ou tomte est une petite créature humanoïde légendaire du folklore scandinave, comparable au lutin français. Celui-ci s'occupe des enfants et de la maison du fermier, et les protège contre la mauvaise fortune, en particulier la nuit, pendant que les occupants sont endormis. Tomte est le nom habituel en suédois ; tonttu en finnois ; nisse en danois ; nisse en norvégien. (fr)
- トムテ（スウェーデン語Tomtar、英語Tomte、ノルウェーとデンマークでは ニッセ（nisse）、フィンランドではトントゥ（tonttu）と呼ばれる）は、北欧の民間伝承に登場する妖精である。小さな子供くらいの大きさで赤い帽子をかぶり、農家の守護神とされている。優しい性格で農家に繁栄をもたらすが、一方で気難しく、大事に扱われなければその家は捨て去ってしまう。また、いたずらをされた場合には仕返しをする。北欧圏では、クリスマス（ユール）にはトムテに粥（ポリッジ）を供える習慣がある。 キリスト教化された後は、トムテは悪魔と同一視されていたが、後にアメリカのクリスマスの影響を受け、スウェーデン版のサンタクロース、ユールトムテとみなされるようになった。ユールトムテはトナカイやヤギの引くソリでやって来て、子供たちにプレゼントを配る。 (ja)
- I nisser (sing.: nisse) sono dei folletti più o meno piccoli che fanno parte del folklore scandinavo, in particolare i nisser dei fienili (fjøsnisser) e i nisser rossi (rødnisser) vengono spesso associati al periodo natalizio in Danimarca e Norvegia. In questi paesi infatti il nome di Babbo Natale è appunto Julenissen cioè il nisse di Natale. Un nisse in un'illustrazione di un libro di favole di Hans Christian Andersen Si possono vedere ovunque; nelle vetrine dei negozi, sui davanzali delle finestre e sui muri di tutte le case e restano appesi in modo precario alle cornici dei quadri tenendosi con la punta delle dita. I nisser sono considerati parenti scandinavi dei pixie e sono famosi per i loro dispetti con i quali si rivelano agli umani. Vengono spesso rappresentati vestiti con abiti poveri tipici della scandinavia del XIX secolo cioè: pantaloni Pantaloni alla zuava (o la gonna per le femmine), zoccoli di legno o scarpe di cuoio, calze di lana alte fino al ginocchio, maglioni tipici di lana, panciotti e camicie da lavoro e un lungo cappello a punta tipicamente rosso. I nisser solitamente vivono nelle fattorie e nei fienili dove lavorano e curano gli animali in gran segreto, però il loro umore è molto difficile e se si sentono offesi si vendicano con i loro dispetti. Così per generazioni i bambini scandinavi hanno dovuto rappacificarsi con loro lasciando delle scodelle di pappa di riso e latte nascoste nei fienili o nelle soffitte. Infatti l'unica vera prova dei nisser è che la scodella è sempre vuota al mattino dopo. Esistono però altri tipi di nisser come ad esempio i nisser delle navi (Skipsnisser) chiamati anche Klabautermann. Questi sono ritenuti i responsabili degli inconvenienti che accadono a bordo delle navi che quando non hanno un colpevole vengono considerati tradizionalmente i loro dispetti. Loro però vivono sulla nave, se ne prendono cura e sono considerati degli spiriti protettori, che secondo una leggenda diffusa nel Mar Baltico risiederebbero nelle navi che vengono trattate con cura e dedizione. I nisser comunque nonostante si tengano sempre nascosti proteggerebbo sia la struttura che l'equipaggio di tali navi. La leggenda dei nisser ha ispirato numerossisime fiabe e canti natalizi tra i quali il tradizionale canto natalizio norvegese På låven sitter nissen di (1860 – 1931). (it)
- Een tomte of nisse is een soort kabouter of elf uit Scandinavië. In de noordse folklore was de nisse de ziel van de eerste bewoner van de boerderij. De nisse bewoonde de grafheuvels rond de boerderij. Als de nisse niet goed behandeld werd, vertrok het wezen. (nl)
- Um nisse ['nìs:ɛ] ou tomte ['tɔ`m:tɛ] é uma pequena criatura mítica do folclore escandinavo. Acredita-se que cada lar tenha um nisse. Segundo a tradição, ele protege as crianças e a casa do camponês - especialmente à noite, quando os ocupantes estão dormindo, protegendo-os também da má sorte. Os nisser são territorialistas e solitários. Costumam habitar as frestas das casas e se utilizar de objetos perdidos ou fora de uso. Tomte é seu nome habitual, em sueco; tonttu, em finlandês; nisse em norueguês e dinamarquês. No folclore de outros países europeus, há várias personagens similares aos nisser : na Inglaterra e na Escócia, o brownie; na Nortúmbria, o hob; no West Country (sudoeste da Inglaterra), o pixie; na Alemanha, os Heinzelmännchen; nos Países Baixos, o kabouter e nos países eslavos, o domovoi. O uso, no folclore, de expressões como Nisse deus dräng faz lembrar o Robin Goodfellow (Robin Bom Companheiro), do folclore britânico. (pt)
- Nisse (l. mn. nisser) to bożek domowy w duńskiej i norweskiej kulturze ludowej. W Szwecji nisse nazywa się tomte. Nisse przypomina krasnoludka. Zazwyczaj przedstawiany jest jako postać wzrostu małego dziecka, z siwą brodą i czerwoną czapeczką. Nisser opiekowały się domem i obejściem w nocy, gdy gospodarze spali. W zamian oczekiwały drobnych prezentów (pożywienia). Niezadowolone, płatały psikusy. Dzisiaj nisser kojarzone są głównie ze świętami Bożego Narodzenia. Są pomocnikami Świętego Mikołaja, w Skandynawii w okresie świątecznym obecne są w piosenkach, telewizyjnych programach dla dzieci, w sklepach i na pocztówkach. (pl)
- Tomten (från ordet tomt), tomtegubben, gårdstomten, tomtrået, är gårdens skyddsväsen i nordisk folktro. (sv)
- 尼森小人（Nisse）是中的一种神话生物，通常与冬至和圣诞节有关。他们身材矮小，留着长长的白胡子，头戴灰色、红色或其他鲜艳颜色的锥形针织帽。它们的外貌通常与有些相似。 (zh)
- Тонтту (фін. Tonttu), також Томте або Ніссе — помічники фінського Діда Мороза. На вигляд вони не високого зросту, вдягнені у новорічне вбрання та ковпаки з дзвіночками. Маленькі гномики незлобивої вдачі. Але скандинавська міфологія не була б сама собою, якби з народженням Тонтту не була пов'язана якась загадкова історія! Так ось, тонтту з'явилися з попелу згорілих троянд, порошку з сушеного лишайника, а також ниток радості, любові і веселощів. Що це за чарівні нитки - очевидно, державна таємниця фінської легкої промисловості, хоча нам би вони сьогодні явно не пошкодили. На цьому дивацтва не закінчуються. Тонтту не мають пупка і не відкидають тіні, що дуже зручно, бо вони вважають за краще не занадто «світитися» на публіці. В кишені у кожного тонтту лежать заяча лапка, котячі вуса, кремінь для розведення вогню, трохи водоростей і шматочок мила. Мабуть, не дивлячись на всі примхи, тонтту все-таки охайні. Тим більше, що пахнуть вони абсолютно по-новорічному - сосновою хвоєю, свічками, гвоздикою і цукровим сиропом. Цей казковий аромат і підказує людям, що тонтту десь поблизу. (uk)
- Ни́ссе (Нисс; швед. tomte, nisse, tomtenisse; норв. и дат. tomtenisse; фин. tonttu) — существо из скандинавского фольклора, домашний дух, схожее с английским гоблином, шотландским брауни, немецким кобольдом и голландским каботером. (ru)
|
| rdfs:comment
|
- Ein Nisse (Plural Nisser), in Schweden und Finnland in der Hauptsache Tomte bzw. Tonttu, ist ein wichtelartiger Hausgeist in der skandinavischen Tradition. Der Nisse ist ein alter Mann mit einem weißen Bart, etwa so groß wie ein 10-jähriges Kind und trägt eine rote Mütze. (de)
- Un nisse ou tomte est une petite créature humanoïde légendaire du folklore scandinave, comparable au lutin français. Celui-ci s'occupe des enfants et de la maison du fermier, et les protège contre la mauvaise fortune, en particulier la nuit, pendant que les occupants sont endormis. Tomte est le nom habituel en suédois ; tonttu en finnois ; nisse en danois ; nisse en norvégien. (fr)
- トムテ（スウェーデン語Tomtar、英語Tomte、ノルウェーとデンマークでは ニッセ（nisse）、フィンランドではトントゥ（tonttu）と呼ばれる）は、北欧の民間伝承に登場する妖精である。小さな子供くらいの大きさで赤い帽子をかぶり、農家の守護神とされている。優しい性格で農家に繁栄をもたらすが、一方で気難しく、大事に扱われなければその家は捨て去ってしまう。また、いたずらをされた場合には仕返しをする。北欧圏では、クリスマス（ユール）にはトムテに粥（ポリッジ）を供える習慣がある。 キリスト教化された後は、トムテは悪魔と同一視されていたが、後にアメリカのクリスマスの影響を受け、スウェーデン版のサンタクロース、ユールトムテとみなされるようになった。ユールトムテはトナカイやヤギの引くソリでやって来て、子供たちにプレゼントを配る。 (ja)
- Een tomte of nisse is een soort kabouter of elf uit Scandinavië. In de noordse folklore was de nisse de ziel van de eerste bewoner van de boerderij. De nisse bewoonde de grafheuvels rond de boerderij. Als de nisse niet goed behandeld werd, vertrok het wezen. (nl)
- Tomten (från ordet tomt), tomtegubben, gårdstomten, tomtrået, är gårdens skyddsväsen i nordisk folktro. (sv)
- 尼森小人（Nisse）是中的一种神话生物，通常与冬至和圣诞节有关。他们身材矮小，留着长长的白胡子，头戴灰色、红色或其他鲜艳颜色的锥形针织帽。它们的外貌通常与有些相似。 (zh)
- Ни́ссе (Нисс; швед. tomte, nisse, tomtenisse; норв. и дат. tomtenisse; фин. tonttu) — существо из скандинавского фольклора, домашний дух, схожее с английским гоблином, шотландским брауни, немецким кобольдом и голландским каботером. (ru)
- نيسي (بالإنجليزية: Nisse) هو روح منزلي في الفولكلور الإسكندنافي، مسؤول عن العناية والخصب في المزرعة. ويوصف نیسي بأنه رجل قصير (أقل من أربعة أقدام) يرتدي قبعة حمراء لها شرَّابة. وبينما نجد الإيمان بالأرواح الحارسة تقليدا قديما جدا في إسكندينافيا، تری الإيمان بنیسی يبرز متأخرا في القرنين الثامن عشر والتاسع عشر في الدانمارك والنرويج وجنوب السويد. (ar)
- Tomte (Švédsko), nisse (Norsko a Dánsko), tomtenisse (Švédsko), či tonttu (Finsko) je vánoční skřítek. O Vánocích obchází buď sám, nebo ve společnosti dalších tomtar (vánočních skřítků) domácnosti a rozdává dárky z pytle pro děti i dospělé večer na Štědrý den. Tomte žije pod podlahou domu, v dírách ve zdi, nebo v dírách ve stodole. Proto je také jednou z tradic ve Skandinávii pokládat na Vánoce k podlahovým lištám maličká dekorativní dvířka (a další miniatury), která symbolizují, že v domě žije Tomte. Tomte má typicky podobu silnějšího starého vousatého skřítka s dlouhou špičatou čapkou v červené nebo tmavě zelené barvě a velmi často má také proužkované tričko s vestou. Tomte jezdí na kozách jménem , nebo na sáňkách. Povahou je dobrosrdečný uličník. Podle skandinávských příběhů Tomte během (cs)
- A nisse (Danish: [ˈne̝sə], Norwegian: [ˈnɪ̂sːə]), tomte (Swedish: [ˈtɔ̂mːtɛ]), tomtenisse, or tonttu (Finnish: [ˈtontːu]) is a mythological creature from Nordic folklore today typically associated with the winter solstice and the Christmas season. They are generally described as being short, having a long white beard, and wearing a conical or knit cap in gray, red or some other bright colour. They often have an appearance somewhat similar to that of a garden gnome. (en)
- I nisser (sing.: nisse) sono dei folletti più o meno piccoli che fanno parte del folklore scandinavo, in particolare i nisser dei fienili (fjøsnisser) e i nisser rossi (rødnisser) vengono spesso associati al periodo natalizio in Danimarca e Norvegia. In questi paesi infatti il nome di Babbo Natale è appunto Julenissen cioè il nisse di Natale. Un nisse in un'illustrazione di un libro di favole di Hans Christian Andersen La leggenda dei nisser ha ispirato numerossisime fiabe e canti natalizi tra i quali il tradizionale canto natalizio norvegese På låven sitter nissen di (1860 – 1931). (it)
- Nisse (l. mn. nisser) to bożek domowy w duńskiej i norweskiej kulturze ludowej. W Szwecji nisse nazywa się tomte. Nisse przypomina krasnoludka. Zazwyczaj przedstawiany jest jako postać wzrostu małego dziecka, z siwą brodą i czerwoną czapeczką. Nisser opiekowały się domem i obejściem w nocy, gdy gospodarze spali. W zamian oczekiwały drobnych prezentów (pożywienia). Niezadowolone, płatały psikusy. (pl)
- Um nisse ['nìs:ɛ] ou tomte ['tɔ`m:tɛ] é uma pequena criatura mítica do folclore escandinavo. Acredita-se que cada lar tenha um nisse. Segundo a tradição, ele protege as crianças e a casa do camponês - especialmente à noite, quando os ocupantes estão dormindo, protegendo-os também da má sorte. Os nisser são territorialistas e solitários. Costumam habitar as frestas das casas e se utilizar de objetos perdidos ou fora de uso. (pt)
- Тонтту (фін. Tonttu), також Томте або Ніссе — помічники фінського Діда Мороза. На вигляд вони не високого зросту, вдягнені у новорічне вбрання та ковпаки з дзвіночками. Маленькі гномики незлобивої вдачі. Але скандинавська міфологія не була б сама собою, якби з народженням Тонтту не була пов'язана якась загадкова історія! Так ось, тонтту з'явилися з попелу згорілих троянд, порошку з сушеного лишайника, а також ниток радості, любові і веселощів. Що це за чарівні нитки - очевидно, державна таємниця фінської легкої промисловості, хоча нам би вони сьогодні явно не пошкодили. (uk)
|
.jpg){kind=link}
.jpg){kind=link}