| dbo:abstract
|
- ملاحم نارت الشركسية هي سلسلة من القصص التي تعود أصولها إلى منطقة القفقاس / القوقاز الشمالي. وهي تمثل الأساطير الأساسية للمجموعات البشرية التي تسكن المنطقة؛ بعضها مجرد قصص بسيطة، لكن لبعضها الآخر قيمة أسطورية تاريخية باعتبارها إبداعا أسطوريا قديما. أول المواد المكتوبة ظهرت باللغة الروسية على يد الكاتب الشركسي الذي دونها ما بين عامي 1835 م و1843 م ونشرت بعد وفاته عام 1861 م، ظهرت ترجمتها الألمانية عام 1866 م والعربية نحو عام 1980 م. (ar)
- Die Narten sind ein sagenhaftes Volk von halbgöttlichen Helden aus den Mythen und Epen mehrerer Völker des nördlichen Kaukasus, besonders der Tscherkessen, Abchasen, Osseten, Karatschaier, Balkaren, Inguschen, Abasinen und Tschetschenen. Der Name leitet sich vielleicht vom mongolischen Wort narta („Sonne“) ab. Tschetschenisch bedeutet nart „Riese“. Die Urmutter aller Narten ist die verführerische und weise Satanaya (auch Satana), die viele Ähnlichkeiten mit der altgriechischen Fruchtbarkeitsgöttin Demeter hat. Die Narten-Sagen besitzen ein gleichgewichtiges Verhältnis zwischen Männern und Frauen, Göttinnen und Heldinnen genießen großen Respekt in den Erzählungen. Nach ossetischem Glauben wohnten die Narten auf den Gipfeln des Kaukasus. Ihnen wurden ungezügelter Zorn, große Tapferkeit, List und Verachtung gegen alles Weiche zugesprochen. Die Pferde der Narten sollen wie Odins Ross durch die Lüfte galoppiert sein. Die Osseten gelten als Nachfahren der Alanen, eines indoeuropäischen Reitervolks und Teilstammes der Sarmaten, die ihrerseits laut Herodot durch eine Vermischung von Skythen mit den Amazonen entstanden sein sollen. Nartische Gottheiten wie der Himmelsschmied Kurdalagon, der Donnergott Uazilla sowie Sapha, der Schirmherr des heimischen Herdes, haben Parallelen zu nordischen Sagen und Mythen. Auch der griechischen Mythologie ähneln die Narten-Sagen in vielen Elementen. Die Figur von Nasran z. B. gleicht dem feuerbringenden Titanen Prometheus, den Göttervater Zeus ausgerechnet an einen Berg im Kaukasus fesseln lässt. Der französische Religionshistoriker Georges Dumézil (1898–1986) ging von einem skythischen Ursprung der Narten-Sagen aus und würdigte sie als ein bedeutendes Stück eurasischer Literatur. In seinen Studien spielen die Narten eine Rolle, weil ihre Sippengliederung die funktionelle Dreiteilung der Gesellschaft in Priester, Krieger und Bauern, die vielen alten indogermanischen Traditionen zugrunde liegt, widerspiegeln könnte. In dem kleingewachsenen Narten-Schelm Syrdon sieht Dumézil einen Vorläufer des trickreichen Loki aus der germanischen Mythologie. führt die Nart-Legenden auf indo-europäische, turkische und mongolische Traditionen zurück. Der russisch-orthodoxe Geistliche André Sikojev (Vater ossetisch, Mutter deutsch) hat das Narten-Epos erstmals aus einer russischen Fassung, die es seit 1948 neben einer Ossetischen gab, ins Deutsche übertragen. Laut Sikojev sind die Narten-Sagen im Siedlungsgebiet der Osseten entstanden und einst im gesamten nördlichen Kaukasus erzählt und gesungen worden. Die Auseinandersetzungen der nartischen Helden mit ihrem Gott vergleicht Sikojev mit den Kämpfen in der serbischen Sage vom Sonnenraub und mit dem Kampf Thors gegen die Midgardschlange in den nordischen Sagen. „Nart“ ist Bestandteil des Namens mehrerer Ortschaften (darunter Nartkala und Nartan in Kabardino-Balkarien) sowie Sportvereine im kaukasischen Raum, darunter oder Nart Suchum. (de)
- Las sagas de los Nart (oseta: Нарты кадджытæ; Narty kaddžytæ, circas: Адыгэ Нарт эпос; Adydhe nart epos) son una serie de cuentos originarios del Cáucaso. Forman la mitología básica de las tribus del área; algunas son simplemente historias, pero otras tienen valor como mitos de creación y antigua teología. Los abjasos, circasianos, osetas y ubijos tienen versiones de las sagas de Nart. (es)
- Les Nartes (on parle souvent d'épopée narte, en ossète : Нарты кадджытæ ;,adyguéen: Нартхэр Адыгэ Эпос) sont des héros mythiques des légendes du Caucase, Tcherkesses, Ossètes. Leurs légendes ont survécu grâce aux traditions orales malgré l'influence du christianisme et de l'islam dans la région. Ces histoires ont alors été retranscrites à l'écrit depuis la deuxième moitié du XVIIIe siècle et des comparaisons avec d'autres mythologies (notamment indo-européennes) ont alors été entreprises. (fr)
- The Nart sagas (Abkhaz: Нарҭаа ражәабжьқәа; Nartaa raƶuabƶkua; Adyghe: Нарт тхыдэжъхэр, romanized: Nart txıdəĵxər; Ossetian: Нарты кадджытæ; Narty kaddžytæ; Nartı kadjıtæ) are a series of tales originating from the North Caucasus. They form much of the basic mythology of the ethnic groups in the area, including Abazin, Abkhaz, Circassian, Ossetian, Karachay-Balkar, and to some extent Chechen-Ingush folklore. (en)
- Le saghe di Narti sono una serie di storie nate nel Caucaso, che formano la base mitologica delle tribù dell'area. Alcune sono solo delle storie, ma altre sono state importanti nella creazione di miti e di un'antica teologia. Gli abcasi, i circassi, gli osseti e gli ubykh hanno delle versioni delle saghe dei Nart, il filo conduttore è il medesimo, ma le saghe spesso presentano particolari variati oppure omessi, altre volte la storia è ampliata con caratteri locali. (it)
- 「ナルト叙事詩」（ナルトじょじし、アディゲ語:Нартхымэ акъыбарыхэ, カラチャイ・バルカル語:Нарт таурухла, オセット語: Нарты кадджытæ, ラテン文字転写: Narty kaddžytæ、英語: Nart saga）は、カフカス山脈起源の物語群である。この地域の民族の神話基盤を形成しており、あるものは単純な物語だが、創造神話や古代神学に匹敵する価値を有するものもある。 (ja)
- Epos o Nartach (oset. Нарты кадджытæ; Narty kaddžytæ) – seria opowieści pochodzących z Kaukazu Północnego. Zawierają one podstawy mitologii ludów zamieszkujących ten region. Niektóre z nich to po prostu opowieści, inne natomiast przekazują obraz starożytnej kosmologii i teologii. Większość wątków eposu, zwłaszcza starszych, ma pochodzenie irańskie, a dokładniej scytyjskie, znajdują się jednak w nim elementy typowe jedynie dla kultur północnego Kaukazu. Pierwszym badaczem, który podjął trud spisania krążących dotąd jedynie w formie ustnej podań, był Kabardyjczyk , który spisał je w latach 1835–1843. Jego dzieło wydano w języku rosyjskim w 1861 roku, już po śmierci autora. W 1866 dokonał przekładu Eposu na język niemiecki. Najbardziej znana i najczęściej badana wersja Eposu o Nartach to zapis podań osetyjskich i czerkieskich, nieco mniej poznano podania abchaskie i abazyńskie. Mity Eposu występują także w folklorze karaczajsko-bałkarskim oraz czeczeńsko-inguskim. Bohaterowie Eposu, Nartowie, to rasa olbrzymów i herosów. Ważniejsze postacie występujące w podaniach o Nartach to:
* (abchaski i adygejski „sawsərəqʷa”, osetyjski „soslan”) – bohater, w niektórych podaniach mający cechy trickstera,
* (adygejski „satanaj”, osetyjski „shatana”) – matka Nartów, bóstwo matriarchalne i bogini płodności,
* (abazyński i adygejski „ɬapʃʷ”, osetyjski „Kuyrdalægon”) – boski kowal,
* (osetyjski „Сырдон”) – trickster, przez Georges'a Dumézila porównywany do nordyckiego Lokiego. Niektóre elementy Eposu o Nartach są podobne do mitów greckich. Motyw Prometeusza, wiązany z górą Kazbek lub Elbrus, ma swój odpowiednik w podaniach o Nartach. Może to wynikać z kontaktów ludów kaukaskich ze starożytnymi Grekami, znajdujących odniesienie na przykład w micie o złotym runie, jeśli przyjąć że Kolchidą są tereny współczesnej Gruzji bądź Abchazji. Filolog Georges Dumézil uzasadnia swoją teorię o pierwotnym podziale społecznym na trzy grupy: uczonych-kapłanów, wojowników i wytwórców, odnajdując zwłaszcza w mitach osetyjskich odzwierciedlenie wzorców przejętych ze starszych kultur Scytów, Sarmatów i Alanów (ci ostatni są przodkami współczesnych Osetyjczyków). Odmiennego zdania jest antropolog , który nie wyklucza starszych, irańskich wpływów, wskazuje jednak na znaczne przekształcenie formy opisu motywów mitycznych właśnie w wersji osetyjskiej, która w przeciwieństwie do wersji znanej ludom północno-zachodniego Kaukazu nie jest już „surowym” mitem, lecz zgrabnie przetworzoną formą literacką. W książce From Scythia to Camelot i stawiają hipotezę o pochodzeniu mitów arturiańskich z Eposu o Nartach. Motywy mityczne miałyby, według tej teorii, pochodzić od Alanów, których część dotarła do północnej Francji właśnie w okresie formowania się mitów arturiańskich. (pl)
- На́ртский (На́ртовский) э́пос — эпос, бытующий у ряда народов Северного Кавказа, основу которого составляют сказания о происхождении и приключениях героев-богатырей («нартов»). Существует у абхазо-адыгских народов, балкарцев, ингушей, карачаевцев, осетин, чеченцев. Также известны отдельные циклы у грузин (сванов, хевсуров, рачинцев) и некоторых народов Дагестана. Существует в прозаической и стихотворной форме. В основе произведения лежит древний эпический цикл и культура, как автохтонных народов Кавказа, так и северо-иранских (скифо-сарматов) народов. (ru)
- 納爾特敘事詩(Nart saga)是指高加索地區人民的大型古代史詩，詩歌體裁。主要是歌頌納爾特英雄的故事。 在神話學中以體系為名稱的話，其主要內容來自，即一切有關古代高加索人的神、英雄、自然和宇宙歷史的神話。 而關於高加索神話，是指北高加索、外高加索部分地區操高加索語系各族人民的神話觀念的總和。這些民族是：喬治亞、阿迪格、阿布哈茲、阿巴扎、和印古什、達吉斯坦各族等。在這發展過程中，這些民族的神話都有受到過不同的外來影響，較大的影響來自基督教和伊斯蘭教。有些神話系列幾乎都沒有留存下來，因此大型史詩《納爾特敘事詩》幾乎包涵了大部分的民族的神話故事和神話母體，故而偶爾也會被稱呼為納爾特神話體系。 此敘事詩有名的英雄有巴特雷斯、索斯鲁科、阿沙梅兹等等。 (zh)
- На́ртський (На́ртівський) е́пос — епос, що існує у ряду народів Північного Кавказу, основу якого складають оповіді про походження і пригоди героїв-богатирів («нартів»). Існує перш за все у осетин і у абхазо-адигських народів (адигів, абазин, абхазів); відомі також версії епосу, що зустрічаються у чеченців і інгушів, карачаївців, балкарців і ін. . Існує в прозаїчній і віршованій формі. (uk)
|
| rdfs:comment
|
- ملاحم نارت الشركسية هي سلسلة من القصص التي تعود أصولها إلى منطقة القفقاس / القوقاز الشمالي. وهي تمثل الأساطير الأساسية للمجموعات البشرية التي تسكن المنطقة؛ بعضها مجرد قصص بسيطة، لكن لبعضها الآخر قيمة أسطورية تاريخية باعتبارها إبداعا أسطوريا قديما. أول المواد المكتوبة ظهرت باللغة الروسية على يد الكاتب الشركسي الذي دونها ما بين عامي 1835 م و1843 م ونشرت بعد وفاته عام 1861 م، ظهرت ترجمتها الألمانية عام 1866 م والعربية نحو عام 1980 م. (ar)
- Las sagas de los Nart (oseta: Нарты кадджытæ; Narty kaddžytæ, circas: Адыгэ Нарт эпос; Adydhe nart epos) son una serie de cuentos originarios del Cáucaso. Forman la mitología básica de las tribus del área; algunas son simplemente historias, pero otras tienen valor como mitos de creación y antigua teología. Los abjasos, circasianos, osetas y ubijos tienen versiones de las sagas de Nart. (es)
- Les Nartes (on parle souvent d'épopée narte, en ossète : Нарты кадджытæ ;,adyguéen: Нартхэр Адыгэ Эпос) sont des héros mythiques des légendes du Caucase, Tcherkesses, Ossètes. Leurs légendes ont survécu grâce aux traditions orales malgré l'influence du christianisme et de l'islam dans la région. Ces histoires ont alors été retranscrites à l'écrit depuis la deuxième moitié du XVIIIe siècle et des comparaisons avec d'autres mythologies (notamment indo-européennes) ont alors été entreprises. (fr)
- The Nart sagas (Abkhaz: Нарҭаа ражәабжьқәа; Nartaa raƶuabƶkua; Adyghe: Нарт тхыдэжъхэр, romanized: Nart txıdəĵxər; Ossetian: Нарты кадджытæ; Narty kaddžytæ; Nartı kadjıtæ) are a series of tales originating from the North Caucasus. They form much of the basic mythology of the ethnic groups in the area, including Abazin, Abkhaz, Circassian, Ossetian, Karachay-Balkar, and to some extent Chechen-Ingush folklore. (en)
- Le saghe di Narti sono una serie di storie nate nel Caucaso, che formano la base mitologica delle tribù dell'area. Alcune sono solo delle storie, ma altre sono state importanti nella creazione di miti e di un'antica teologia. Gli abcasi, i circassi, gli osseti e gli ubykh hanno delle versioni delle saghe dei Nart, il filo conduttore è il medesimo, ma le saghe spesso presentano particolari variati oppure omessi, altre volte la storia è ampliata con caratteri locali. (it)
- 「ナルト叙事詩」（ナルトじょじし、アディゲ語:Нартхымэ акъыбарыхэ, カラチャイ・バルカル語:Нарт таурухла, オセット語: Нарты кадджытæ, ラテン文字転写: Narty kaddžytæ、英語: Nart saga）は、カフカス山脈起源の物語群である。この地域の民族の神話基盤を形成しており、あるものは単純な物語だが、創造神話や古代神学に匹敵する価値を有するものもある。 (ja)
- На́ртский (На́ртовский) э́пос — эпос, бытующий у ряда народов Северного Кавказа, основу которого составляют сказания о происхождении и приключениях героев-богатырей («нартов»). Существует у абхазо-адыгских народов, балкарцев, ингушей, карачаевцев, осетин, чеченцев. Также известны отдельные циклы у грузин (сванов, хевсуров, рачинцев) и некоторых народов Дагестана. Существует в прозаической и стихотворной форме. В основе произведения лежит древний эпический цикл и культура, как автохтонных народов Кавказа, так и северо-иранских (скифо-сарматов) народов. (ru)
- 納爾特敘事詩(Nart saga)是指高加索地區人民的大型古代史詩，詩歌體裁。主要是歌頌納爾特英雄的故事。 在神話學中以體系為名稱的話，其主要內容來自，即一切有關古代高加索人的神、英雄、自然和宇宙歷史的神話。 而關於高加索神話，是指北高加索、外高加索部分地區操高加索語系各族人民的神話觀念的總和。這些民族是：喬治亞、阿迪格、阿布哈茲、阿巴扎、和印古什、達吉斯坦各族等。在這發展過程中，這些民族的神話都有受到過不同的外來影響，較大的影響來自基督教和伊斯蘭教。有些神話系列幾乎都沒有留存下來，因此大型史詩《納爾特敘事詩》幾乎包涵了大部分的民族的神話故事和神話母體，故而偶爾也會被稱呼為納爾特神話體系。 此敘事詩有名的英雄有巴特雷斯、索斯鲁科、阿沙梅兹等等。 (zh)
- На́ртський (На́ртівський) е́пос — епос, що існує у ряду народів Північного Кавказу, основу якого складають оповіді про походження і пригоди героїв-богатирів («нартів»). Існує перш за все у осетин і у абхазо-адигських народів (адигів, абазин, абхазів); відомі також версії епосу, що зустрічаються у чеченців і інгушів, карачаївців, балкарців і ін. . Існує в прозаїчній і віршованій формі. (uk)
- Die Narten sind ein sagenhaftes Volk von halbgöttlichen Helden aus den Mythen und Epen mehrerer Völker des nördlichen Kaukasus, besonders der Tscherkessen, Abchasen, Osseten, Karatschaier, Balkaren, Inguschen, Abasinen und Tschetschenen. Der Name leitet sich vielleicht vom mongolischen Wort narta („Sonne“) ab. Tschetschenisch bedeutet nart „Riese“. „Nart“ ist Bestandteil des Namens mehrerer Ortschaften (darunter Nartkala und Nartan in Kabardino-Balkarien) sowie Sportvereine im kaukasischen Raum, darunter oder Nart Suchum. (de)
- Epos o Nartach (oset. Нарты кадджытæ; Narty kaddžytæ) – seria opowieści pochodzących z Kaukazu Północnego. Zawierają one podstawy mitologii ludów zamieszkujących ten region. Niektóre z nich to po prostu opowieści, inne natomiast przekazują obraz starożytnej kosmologii i teologii. Większość wątków eposu, zwłaszcza starszych, ma pochodzenie irańskie, a dokładniej scytyjskie, znajdują się jednak w nim elementy typowe jedynie dla kultur północnego Kaukazu. Bohaterowie Eposu, Nartowie, to rasa olbrzymów i herosów. Ważniejsze postacie występujące w podaniach o Nartach to: (pl)
|
