| dbo:abstract
|
- Louis Lucien Bonaparte (4. ledna 1813 – 3. listopadu 1891) byl francouzský jazykovědec, synovec Napoleona Bonaparta, jeden ze zakladatelů srovnávací lingvistiky a iniciátor baskického národního obrození. (cs)
- Louis Lucien Bonaparte Bleschamp fou un filòleg i polític francès. Fill de Lucien Bonaparte i nebot de Napoleó I, va ser declarat Príncep imperial des del 22 de març de 1815. El seu títol no va ser reconegut a França fins al 21 de febrer de 1853. Va passar la seva joventut a Itàlia i no va residir a França fins a 1848 quan va ser escollit per a l'Assemblea Nacional per Còrsega (1848) i pel departament de Sena (1849). Després de la caiguda de Napoleó III el 1870, va tornar a Gran Bretanya. Estudiós i viatger, a més va fer aportacions a la química, la mineralogia i la lingüística. Dedicat a l'estudi comparatiu de les llengües europees, va ser un dels primers filòlegs que va estudiar les llengües vives amb mètodes rigorosos per mitjà de la comparança lingüística. Louis Lucien va realitzar cinc viatges a Euskal Herria entre 1856 e 1869. A partir del seu treball de camp i la col·laboració d'un bon nombre de col·laboradors locals va publicar 33 obres en els diferents dialectes bascos o relacionades amb aquesta llengua, entre elles destaquen "Cartes des Sept Províncies Basques montrant la délimitation actuelle de l'Euskara et sa division en dialectes, sous-dialectes et varietés" (1866) i "Le verbe basque en tableaux" (1869), exposició de les formes verbals basques en vuit dialectes. Encara en l'actualitat la classificació dialectal del basc és la mateixa que la qual va realitzar Louis Lucien amb algunes modificacions. En aquesta classificació es recullen tres grans grups, vuit dialectes, vint-i-cinc subdialectes i fins a cinquanta varietats. En les seves visites a Euskal Herria, Louis Lucien va estar assistit per diverses personalitats, entre les quals caben citar, entre altres, el capità de duanes , Fra , el pare , Mariano Mendigatxa, , , el pare Ibarnegarai, el canonge suletí Emmanuel Intxauspe i el pare . També va promoure la traducció de l'Evangeli de Sant Mateu al gallec (Evanxeo de Sant Mateu). Aquesta tasca la va realitzar en un primer moment però Bonaparte va considerar que estava massa castellanitzada i va encomanar finalment l'encàrrec a . Aquesta va ser publicada en Londres en 1861 amb el títol d'"Observaciones comparativas sobre la pronunciación gallega, asturiana, castellana y portuguesa". També va promoure la traducció de l'Evangeli de Sant Mateu a l'asturià, tasca que va realitzar Manuel Fernández de Castro en 1871. Louis Lucien també va estudiar els dialectes anglesos, italians, sards i albanesos. (ca)
- لويس لوسيان بونابرت (بالفرنسية: Louis Lucien Bonaparte) هو لغوي وسياسي فرنسي، ولد في 4 يناير 1813 في المملكة المتحدة، وتوفي في 3 نوفمبر 1891 في فانو في إيطاليا. حزبياً، نشط في Parti de l'Ordre . وقد انتخب عضو مجلس الشيوخ في الإمبراطورية الفرنسية الثانية وانتخب . (ar)
- Louis Lucien Bonaparte (* 4. Januar 1813 in Schloss Thorngrove, Grimley, Worcestershire; † 3. November 1891 in Fano, Italien) war ein französischer und italienischer Mäzen, Linguist, Baskologe, Romanist und Dialektologe, der in London wirkte. (de)
- Ο Λουδοβίκος Λουκιανός (γαλλ. Louis Lucien, 4 Ιανουαρίου 1813 - 3 Νοεμβρίου 1891) από τον Οίκο του Βοναπάρτη ήταν ανιψιός του Ναπολέοντα Α΄ της Γαλλίας. (el)
- Louis-Lucien Bonaparte (naskiĝis la 4-an de januaro 1813; mortis la 3-an de novembro 1891), estis franca lingvisto. Li estis la tria filo de Lucien Bonaparte, frato de Napoléon Bonaparte.Li famiĝis pro siaj sciencaj verkoj pri la eŭska lingvo.
* Carte des sept Provinces Basques
* Carte des sept Provinces Basques (eo)
- Luis Luziano Bonaparte Bleschamp —frantsesez: Louis-Lucien Bonaparte— edo Bonaparte printzea (Worcestershire, Ingalaterra, 1813ko urtarrilaren 4a – Fano, Marche, Italia, 1891ko azaroaren 3a) euskal hizkuntzalari frantsesa izan zen. Napoleon Bonaparteren iloba zen. Luis Luziano Bonaparteren lanek euskalaritzaren historian berebiziko garrantzia izan dute, euskalkien lehen sailkapen zientifikoa egiten lehena izan baitzen: Carte des sept provinces basques, 1863an. Euskal Herrira bost aldiz etorri zen, 1856tik 1869ra. Euskal herrialde guztietako berriemaileak baliatu zituen. Lan-metodotzat, berriemaile horiei Bibliako pasarte ezagunak toki jakin bateko euskaran jartzeko eskatzen zien, eta barreiatuta zeuden eskuizkribu zaharrak bildu eta aztertu zituen. Bere sailkatze-lanean, hiru multzo handitan zortzi dialekto, hogeita bost azpidialekto eta berrogeita hamar barietate bereizi zituen. (eu)
- Louis Lucien Bonaparte Bleschamp fue un filólogo y político francés. (es)
- Louis Lucien Bonaparte (4 January 1813 – 3 November 1891) was a French philologist. The third son of Napoleon's second surviving brother, Lucien Bonaparte, he spent much of his life outside France for political reasons. After a brief political career, he focused on his academic work, which particularly centered on the Basque language and the Celtic languages. (en)
- Louis-Lucien Bonaparte, né le 4 janvier 1813 à Thorngrove, une propriété relevant de la paroisse de Grimley (Worcestershire), Angleterre, et mort le 3 novembre 1891 à Fano, Italie, fut député, puis sénateur du Second Empire et philologue, spécialiste de la langue basque. (fr)
- ルイ＝リュシアン・ボナパルト （Louis-Lucien Bonaparte、1813年1月4日 - 1891年11月3日）は、フランス国籍の言語学者・文献学者・政治家。イギリスのウスターシャー、ソーングローヴに生まれ、イタリア・ファーノで死去した。フランス第二帝政時代にはフランス国会議員を務めた。 (ja)
- Lodewijk Lucien Bonaparte (landgoed Thorngrove (Grimley, Worcestershire), 4 januari 1813 — Fano, 3 november 1891) was een taalkundige en politicus. Hij was de vijfde zoon van Lucien Bonaparte en dus een neef van Napoleon I. Hij werd op 22 maart 1815 prince français met het predicaat Keizerlijke Hoogheid. Op 21 februari 1853 werd hij erkend als prins Bonaparte met het predicaat Hoogheid. Hij groeide op in Italië en ging pas in 1848 naar Frankrijk. Hij was aldaar voor twee korte perioden lid van de Wetgevende Vergadering als afgevaardigde Wetgevende Vergadering Corsica (1848) en de Seine (1849). Na de val van zijn neef Napoleon III in 1870 keerde hij terug naar Engeland. Lodewijk was een uitstekend taalkundige en hield zich met name bezig met het in kaart brengen en classificeren van de Engelse en Baskische dialecten. Zijn classificatie van deze laatste wordt nog steeds gebruikt. Met de Nederlander Willem Jan van Eys (1825-1914) gold hij als een van de bekendere baskologen van zijn tijd, al heerst onder baskologen de mening dat Bonaparte 'n'était au fond qu'un amateur' (Luis Michelena in 1973). Samen met de fonoloog bracht hij de Engelse dialecten in kaart. Ook de Italiaanse en Albanese dialecten konden zich in Lodewijks interesse verheugen. Hij stierf op 3 november 1891 in het Italiaanse Fano. Lodewijk huwde driemaal en liet bij zijn tweede echtgenote Clémence Richard één zoon na, .
* Carte des sept Provinces Basques
* Carte des sept Provinces Basques (nl)
- Ludwik Lucjan (Louis Lucien) Bonaparte (ur. 4 stycznia 1813 w Grimley w Worcestershire w Anglii, zm. 3 listopada 1891 w Fano, Włoszech) – francuski książę i lingwista. Urodził się w czasie pobytu w Anglii Lucjana, brata Napoleona I, jako jego trzecie dziecko z Aleksandryną de Bleschamps. Po powrocie rodziny do Italii w roku 1814 Ludwik Lucjan uczęszczał do szkoły jezuickiej w Urbino, po czym studiował mineralogię i chemię we Florencji. Mając 25 lat wziął udział w pierwszym zjeździe naukowców włoskich w Pizie w roku 1838. W swych pierwszych pracach naukowych zajmował się mineralogią, ale wkrótce odszedł od niej i stał się filologiem. W roku 1847 opublikował we Florencji napisane po łacinie swe pierwsze dzieło z dziedziny lingwistyki porównawczej, Specimen lexici comparativi, gdzie zajmował się językami nowożytnymi, co było wówczas nowością, gdyż na uniwersytetach interesowano się w głównej mierze filologią klasyczną – łaciną i greką. Po obaleniu króla Ludwika Filipa Bonaparte przeniósł się do Francji i zajął się przejściowo polityką: był deputowanym Korsyki w parlamencie Ustawodawczym, a potem reprezentował departament (dziś rozwiązany). W roku 1852 kuzyn Napoleon III mianował go senatorem i nadał całej gałęzi stryja Lucjana tytuł książąt Cesarstwa (bez prawa następstwa tronu). Ludwika Lucjana polityka jednak niewiele interesowała i wyjechał do Londynu, by się poświęcić pracy naukowej. W stolicy Anglii spędził resztę życia i zebrał gigantyczny księgozbiór dzieł wszelkiego rodzaju o językach świata. Prowadził w Londynie ożywione życie towarzyskie, bywał u królowej Wiktorii i premiera Gladstone, przyjaźnił się ze sławnymi uczonymi jak Ellis, fonolog i Murray, wydawca Oxford English Dictionary. W roku 1854 Uniwersytet w Oxford nadał mu tytuł honorowego doktora prawa cywilnego, a w roku 1883 otrzymał rentę z prywatnej szkatuły królowej za swą pracę o dialektach angielskich. Dorobek naukowy Bonapartego składa się głównie z prac z dziedzin lingwistyki komparatywnej i dialektologii. Jako dialektolog miał szczególne zasługi na polu badań nad dialektami angielskimi i włoskimi oraz poprzez swe analizy języka baskijskiego. Szczególnie te ostatnie przyniosły mu wielką sławę, gdyż baskijski jako jedyny język europejski nie należy do grupy indoeuropejskiej i nie jest spokrewniony z żadnym językiem na świecie. Bonaparte (który biegle mówił po baskijsku) sporządził mapę dialektów baskijskich po obu stronach Pirenejów (Carte de sept provinces basques) i tablice czasowników w tym języku (Le verbe basque en tableaux), obie wydane 1869. Oprócz tego Ludwik Lucjan Bonaparte działał jako wydawca. W czasie panowania Napoleona III otrzymywał roczną rentę o wysokości 130 000 złotych franków, potem doszły do tego renta od królowej Wiktorii i na koniec spadek po bogatym, bezdzietnym siostrzeńcu, lordzie Stuarcie. W swym londyńskim domu Bonaparte otworzył drukarnię, gdzie wydawał własne prace i tłumaczenia Biblii w najróżniejszych językach, m.in. pierwsze tłumaczenie ewangelii św. Mateusza na język galego, mówiony w hiszpańskiej prowincji Galicji. Przy produkcji książek wykorzystywał swe wykształcenie jako chemik i eksperymentował z różnymi technikami produkcji farby drukarskiej i papieru. Ludwik Lucjan ożenił się dwa razy: w roku 1832 z Anną Marią Cecchi z Florencji, ale para wkrótce postanowiła separację. Po jej śmierci w roku 1891 poślubił Klemencję Richard (1830-1915), z którą od wielu lat dzielił życie i miał syna Ludwika Clovisa (1859-1894). Wkrótce potem zmarł w czasie podróży naukowej do Italii. Pochowany został w Londynie.
* Carte des sept Provinces Basques
* Carte des sept Provinces Basques (pl)
- Luigi Luciano Bonaparte è stato un linguista, mineralogista e scienziato francese naturalizzato italiano.Dedicò gran parte della sua vita allo studio della lingua basca e delle sue varietà. (it)
- Louis Lucien Bonaparte Bleschamp (Worcestershire, Inglaterra, 4 de janeiro de 1813 - Fano, Itália, 3 de novembro de 1891) foi um filólogo e político francês. (pt)
- Louis Lucien Bonaparte, född 4 januari 1813 och död 3 november 1891, var en framstående kännare av det baskiska språket. Louis Lucien Bonaparte var son till Napoleon I:s bror Lucien Bonaparte och Alexandrine de Bleschamp. Han var 1849-52 medlem av lagstiftande församlingen, där han tillhörde högern, och blev 1852 senator. Efter det andra kejsardömets fall 1870 var Bonaparte mestadels bosatt i England. (sv)
- Луи́ Люсье́н Бонапа́рт (фр. Louis Lucien Bonaparte; 4 января 1813 — 3 ноября 1891) — французский лингвист (большую часть жизни провёл в Италии и Великобритании), специалист по баскскому языку, племянник Наполеона I. Иностранный почётный член Санкт-Петербургской Академии наук (1858) (ru)
|
| rdfs:comment
|
- Louis Lucien Bonaparte (4. ledna 1813 – 3. listopadu 1891) byl francouzský jazykovědec, synovec Napoleona Bonaparta, jeden ze zakladatelů srovnávací lingvistiky a iniciátor baskického národního obrození. (cs)
- لويس لوسيان بونابرت (بالفرنسية: Louis Lucien Bonaparte) هو لغوي وسياسي فرنسي، ولد في 4 يناير 1813 في المملكة المتحدة، وتوفي في 3 نوفمبر 1891 في فانو في إيطاليا. حزبياً، نشط في Parti de l'Ordre . وقد انتخب عضو مجلس الشيوخ في الإمبراطورية الفرنسية الثانية وانتخب . (ar)
- Louis Lucien Bonaparte (* 4. Januar 1813 in Schloss Thorngrove, Grimley, Worcestershire; † 3. November 1891 in Fano, Italien) war ein französischer und italienischer Mäzen, Linguist, Baskologe, Romanist und Dialektologe, der in London wirkte. (de)
- Ο Λουδοβίκος Λουκιανός (γαλλ. Louis Lucien, 4 Ιανουαρίου 1813 - 3 Νοεμβρίου 1891) από τον Οίκο του Βοναπάρτη ήταν ανιψιός του Ναπολέοντα Α΄ της Γαλλίας. (el)
- Louis-Lucien Bonaparte (naskiĝis la 4-an de januaro 1813; mortis la 3-an de novembro 1891), estis franca lingvisto. Li estis la tria filo de Lucien Bonaparte, frato de Napoléon Bonaparte.Li famiĝis pro siaj sciencaj verkoj pri la eŭska lingvo.
* Carte des sept Provinces Basques
* Carte des sept Provinces Basques (eo)
- Louis Lucien Bonaparte Bleschamp fue un filólogo y político francés. (es)
- Louis Lucien Bonaparte (4 January 1813 – 3 November 1891) was a French philologist. The third son of Napoleon's second surviving brother, Lucien Bonaparte, he spent much of his life outside France for political reasons. After a brief political career, he focused on his academic work, which particularly centered on the Basque language and the Celtic languages. (en)
- Louis-Lucien Bonaparte, né le 4 janvier 1813 à Thorngrove, une propriété relevant de la paroisse de Grimley (Worcestershire), Angleterre, et mort le 3 novembre 1891 à Fano, Italie, fut député, puis sénateur du Second Empire et philologue, spécialiste de la langue basque. (fr)
- ルイ＝リュシアン・ボナパルト （Louis-Lucien Bonaparte、1813年1月4日 - 1891年11月3日）は、フランス国籍の言語学者・文献学者・政治家。イギリスのウスターシャー、ソーングローヴに生まれ、イタリア・ファーノで死去した。フランス第二帝政時代にはフランス国会議員を務めた。 (ja)
- Luigi Luciano Bonaparte è stato un linguista, mineralogista e scienziato francese naturalizzato italiano.Dedicò gran parte della sua vita allo studio della lingua basca e delle sue varietà. (it)
- Louis Lucien Bonaparte Bleschamp (Worcestershire, Inglaterra, 4 de janeiro de 1813 - Fano, Itália, 3 de novembro de 1891) foi um filólogo e político francês. (pt)
- Louis Lucien Bonaparte, född 4 januari 1813 och död 3 november 1891, var en framstående kännare av det baskiska språket. Louis Lucien Bonaparte var son till Napoleon I:s bror Lucien Bonaparte och Alexandrine de Bleschamp. Han var 1849-52 medlem av lagstiftande församlingen, där han tillhörde högern, och blev 1852 senator. Efter det andra kejsardömets fall 1870 var Bonaparte mestadels bosatt i England. (sv)
- Луи́ Люсье́н Бонапа́рт (фр. Louis Lucien Bonaparte; 4 января 1813 — 3 ноября 1891) — французский лингвист (большую часть жизни провёл в Италии и Великобритании), специалист по баскскому языку, племянник Наполеона I. Иностранный почётный член Санкт-Петербургской Академии наук (1858) (ru)
- Louis Lucien Bonaparte Bleschamp fou un filòleg i polític francès. Fill de Lucien Bonaparte i nebot de Napoleó I, va ser declarat Príncep imperial des del 22 de març de 1815. El seu títol no va ser reconegut a França fins al 21 de febrer de 1853. Va passar la seva joventut a Itàlia i no va residir a França fins a 1848 quan va ser escollit per a l'Assemblea Nacional per Còrsega (1848) i pel departament de Sena (1849). Després de la caiguda de Napoleó III el 1870, va tornar a Gran Bretanya. Estudiós i viatger, a més va fer aportacions a la química, la mineralogia i la lingüística. Dedicat a l'estudi comparatiu de les llengües europees, va ser un dels primers filòlegs que va estudiar les llengües vives am (ca)
- Luis Luziano Bonaparte Bleschamp —frantsesez: Louis-Lucien Bonaparte— edo Bonaparte printzea (Worcestershire, Ingalaterra, 1813ko urtarrilaren 4a – Fano, Marche, Italia, 1891ko azaroaren 3a) euskal hizkuntzalari frantsesa izan zen. Napoleon Bonaparteren iloba zen. (eu)
- Ludwik Lucjan (Louis Lucien) Bonaparte (ur. 4 stycznia 1813 w Grimley w Worcestershire w Anglii, zm. 3 listopada 1891 w Fano, Włoszech) – francuski książę i lingwista. Urodził się w czasie pobytu w Anglii Lucjana, brata Napoleona I, jako jego trzecie dziecko z Aleksandryną de Bleschamps. Po powrocie rodziny do Italii w roku 1814 Ludwik Lucjan uczęszczał do szkoły jezuickiej w Urbino, po czym studiował mineralogię i chemię we Florencji. Mając 25 lat wziął udział w pierwszym zjeździe naukowców włoskich w Pizie w roku 1838. W swych pierwszych pracach naukowych zajmował się mineralogią, ale wkrótce odszedł od niej i stał się filologiem. W roku 1847 opublikował we Florencji napisane po łacinie swe pierwsze dzieło z dziedziny lingwistyki porównawczej, Specimen lexici comparativi, gdzie zajmował (pl)
- Lodewijk Lucien Bonaparte (landgoed Thorngrove (Grimley, Worcestershire), 4 januari 1813 — Fano, 3 november 1891) was een taalkundige en politicus. Hij was de vijfde zoon van Lucien Bonaparte en dus een neef van Napoleon I. Hij werd op 22 maart 1815 prince français met het predicaat Keizerlijke Hoogheid. Op 21 februari 1853 werd hij erkend als prins Bonaparte met het predicaat Hoogheid. Hij stierf op 3 november 1891 in het Italiaanse Fano. Lodewijk huwde driemaal en liet bij zijn tweede echtgenote Clémence Richard één zoon na, .
* Carte des sept Provinces Basques
* (nl)
|
