| dbo:abstract
|
- Jean-Antoine Claude, comte Chaptal de Chanteloup, nascut el 4 de juny de 1756 a , Lozère i traspassat el 30 de juliol de 1832 a París, va ésser un home d'estat i químic francès. (ca)
- Jean-Antoine Chaptal, hrabě Chanteloup (5. června 1756 – 30. června 1832 Paříž) byl francouzský chemik a politik. Patří mezi sedmdesát dva francouzských vědců, jejichž jména jsou napsána na Eiffelově věži. Vystudoval , na níž od roku 1780 přednášel, díky věnu své ženy, dcery obchodníka s textilem, si zařídil v montpellierské čtvrti továrnu na výrobu chemikálií. Zapojil se do Velké francouzské revoluce na straně girondistů, v době jakobínského teroru byl uvězněn a těsně unikl popravě, zachránila ho jeho schopnost vyrábět střelný prach, nepostradatelná pro každý režim. Roku 1798 byl zvolen členem Francouzského institutu. Poté, co byl z pozice ministra vnitra odvolán Pierre-Simon Laplace, navrhl konzul Jean-Jacques-Régis de Cambacérès Napoleonovi, aby jeho nástupcem jmenoval Chaptala, s nímž se znal z Montpellieru. Chaptal byl ve vládě v letech 1800–1804, přijal řadu opatření pro hospodářské povznesení země, zavedl rozsáhlé investice do zdravotnictví a školství, založil centrální statistický úřad. Vydal dekret o zřízení národního muzea v paláci Louvre, byl také zakladatelem a prvním předsedou . Po odchodu z vlády byl senátorem, roku 1808 obdržel titul hraběte z . Zasedal rovněž ve vládě stodenního císařství, jako uznávaný odborník na průmysl a zemědělství zůstal v čele Společnosti i v době restaurace Bourbonů a byl pověřen organizováním úspěšných hospodářských výstav v Paříži v letech 1819, 1823 a 1827. Roku 1790 navrhl pro dusík název nitrogéne (ledkotvorný), který se v řadě jazyků ujal. Ve spise L'Art de faire, gouverner et de perfectionner le vin (1801) propagoval vylepšování chuti vín přidáním cukru do kvasícího moštu. Tato metoda byla známá už dříve, ale díky cenové dostupnosti řepného cukru se masově rozšířila a později získala název . po něm pojmenoval rod hvězdnicovitých rostlin . Jeho syn byl úspěšným průmyslníkem. (cs)
- Jean-Antoine Chaptal, Comte de Chanteloup (* 3. Juni 1756 in , Badaroux, Lozère; † 30. Juli 1832 in Paris) war ein französischer Chemiker und Politiker (Innenminister unter Napoleon). Er machte sich insbesondere um die chemische Industrie in Frankreich verdient. (de)
- جان-أنطوان شابتال (بالفرنسية: Jean-Antoine Chaptal) هو كيميائي ورجل دولة فرنسي عاش بين 4 حزيران/يونيو 1756 - 30 تموز/يوليو 1832. ينسب إلى شابتال ابتداعه تسمية نتروجين nitrogène بالنسبة للغاز الذي كان يسمى في الفرنسية آزوت. تعني كلمة نتروجين مولّد النتر، وذلك للإشارة إلى النتر، وهي المادة الكيميائية (نترات البوتاسيوم) التي كانت لازمة من أجل إنتاج حمض النتريك، والذي كان قد اكتشف أنه يحوي على غاز النتروجين. كما ينسب إليه مصطلح Chaptalization، وهي عملية إضافة السكر إلى عصير العنب غير المختمر من أجل زيادة نسبة الكحول في الخمر المنتج في النهاية. شغل شابتال منصب وزير الشوؤن الداخلية، وقام بتأسيس وغيره من المنشآت الصحية. (ar)
- Jean-Antoine-Claude, Grafo Chaptal de Chanteloup (1756-1832) estis franca kemiisto, kuracisto, apotekisto, agronomiisto kaj ŝtatestro, kiu sin dediĉis al la popularizo de la sciencoaplikado kaj produktado de mineralaj acidoj, alunoj, cerusito, natrio kaj aliaj kemiaĵoj. En 1790, li kojnis la vorton nitrogeno en sia verko Éléments de Chimie, rilate al la atmosfera azoto aŭ nitrogreno kreita de Lavoisier. Kiel Ministro pri la Internaj Aferoj, li starigis la hospitalon de Parizo, sankonsiliojn kaj aliajn instituciojn. Chaptal ĉefe sin dediĉis al la sciencoaplikado, provante uzi industrie kaj agrikulture la malkovrojn de la kemio, larĝe kontribuante por la disvolviĝo de la moderna industrio, ekzemple per la fondo de la Société d'encouragement pour l'industrie nationale. Li unue okupis la katedron pri kemio de la Universitato de Montpellier. Lia nomo skribiĝas kune kun 72 aliaj en la Eiffel-Turo. (eo)
- Jean-Antoine Chaptal, comte de Chanteloup (5 June 1756 – 30 July 1832) was a French chemist, physician, agronomist, industrialist, statesman, educator and philanthropist. His multifaceted career unfolded during one of the most brilliant periods in French science. In chemistry it was the time of Antoine Lavoisier, Claude-Louis Berthollet, Louis Guyton de Morveau, Antoine-François Fourcroy and Joseph Gay-Lussac. Chaptal made his way into this elite company in Paris beginning in the 1780s, and established his credentials as a serious scientist most definitely with the publication of his first major scientific treatise, the Ėléments de chimie (3 vols, Montpellier, 1790). His treatise brought the term "nitrogen" into the revolutionary new chemical nomenclature developed by Lavoisier. By 1795, at the newly established École Polytechnique in Paris, Chaptal shared the teaching of courses in pure and applied chemistry with Claude-Louis Berthollet, the doyen of the science. In 1798, Chaptal was elected a member of the prestigious Chemistry Section of the Institut de France. He became president of the section in 1802 soon after Napoleon appointed him Minister of Interior (6 November 1800). Chaptal was a key figure in the early industrialization in France under Napoleon and during the Bourbon Restoration. He was a founder and first president in 1801 of the important Society for the Encouragement of National Industry and a key organizer of industrial expositions held in Paris in 1801 and subsequent years. He compiled a valuable study, De l'industrie française (1819), surveying the condition and needs of French industry in the early 1800s. Chaptal was especially strong in applied science. Beginning in the early 1780s, he published a continuous stream of practical essays on such things as acids and salts, alum, sulfur, pottery and cheese making, sugar beets, fertilizers, bleaching, degreasing, painting and dyeing. As a chemicals industrialist, he was a major producer of hydrochloric, nitric and sulfuric acids, and was much sought after as a technical consultant for the manufacture of gunpowder. His reputation as a master of applied science, dedicated to using the discoveries of chemistry for the benefit of industry and agriculture, was furthered with the publication of his L'Art de faire, de gouverner et de perfectionner les vins (1801) and La Chimie appliquée aux arts (1806), works that drew on the theoretical chemistry of Lavoisier to revolutionize the art of wine-making in France. His new procedure of adding sugar to increase the final alcohol content of wines came to be called "chaptalization." In 1802, Chaptal purchased the Château de Chanteloup and its extensive grounds in Touraine, near Amboise. He raised merino sheep and experimented there in his later years on a model farm for the cultivation of sugar beets. He wrote his classic study of the application of scientific principles to the cultivation of land, the Chimie appliquée à l'agriculture (1823), and composed his important political memoir, Mes souvenirs sur Napoléon(1893). Napoleon named Chaptal Count of the Empire (1808) and Count of Chanteloup (1810). In 1819 he was named by Louis XVIII to the Restoration's Chamber of Peers. (en)
- Jean-Antoine Claude, comte Chaptal de Chanteloup (5 de junio de 1756 – 30 de julio de 1832) fue un hombre de estado y químico francés. Chaptal, si bien no ha destacado como descubridor o teórico de primer orden, es una de las personalidades que ha contribuido a la difusión de las ciencias en general y las químicas en particular, con numeroso trabajos de directa aplicación en la vida industrial. Uno de los procesos químicos en la elaboración del vino que ha dado su nombre es la chaptalización (es)
- Jean-Antoine Chaptal, comte de Chanteloup (5 Juni 1756 - 30 Juli 1832) adalah seorang kimiawan, dokter, agronomis, industrialis, negarawan, pendidik, dan dermawan terkemuka.
* l
*
* s (in)
- Jean-Antoine Chaptal (1756-1832), comte de Chanteloup, est un chimiste, médecin et homme politique français. Il a donné son nom à la chaptalisation. (fr)
- Jean-Antoine Chaptal, Graaf van Chanteloup (Nojaret, 3 juni 1756 — Parijs, 30 juli 1832) was een Franse scheikundige en staatsman. Chaptal werd geboren in Nogaret. Hij bedacht een werkwijze om aluin te vervaardigen en ook een werkwijze om katoen te verven. Hij beschreef de transformatie van suikers in alcohol, en legde daarmee de basis van de wetenschappelijke benadering van het maken van wijn. Zijn naam leeft voort in de term "chaptaliseren", d.i. het toevoegen van suiker aan de most tijdens de vinificatie. Hij was minister onder Napoleon, en is een van de 72 Fransen wier namen in reliëf op de Eiffeltoren zijn aangebracht. Zijn naam is verbonden aan het besluit Chaptal uit 1801 dat leidde tot de oprichting van regionale musea in diverse steden in het toenmalige Frankrijk, onder andere in Brussel. (nl)
- Jean-Antoine Chaptal (Saint-Pierre-de-Nogaret, 4 giugno 1756 – Parigi, 30 luglio 1832) è stato un chimico francese. (it)
- Jean-Antoine Claude, hrabia Chaptal de Chanteloup (ur. 5 czerwca 1756 w , zm. 30 lipca 1832 w Paryżu) – francuski chemik i polityk. W latach 1800–1804 był ministrem spraw wewnętrznych. Jako pierwszy sformułował założenia nowej organizacji administracji. Twierdził, że: dobry system administracyjny to taki, który łączy w sobie siłę i szybkość w egzekucji prawa, łatwość, sprawiedliwość i ekonomię dla obywateli. Siła systemu administracji leży w pewności wykonywania ustaw i aktów rządu; otóż pewność taka istnieje za każdym razem, gdy wykonanie to oddane jest w ręce jednego człowieka za nie odpowiedzialnego. Jego nazwisko pojawiło się na liście 72 nazwisk na wieży Eiffla. (pl)
- Jean-Antoine Claude Chaptal, greve av Chanteloup, född 4 juni 1756 och död 30 juli 1832, var en fransk kemist och ämbetsman. Chaptal var ledare för salpeterfabriken i Grenoble, där han förenklade fabrikationen, och blev senare professor i Montpellier. Chaptal förbättrade fabrikationsmetoderna för svavelsyra, alun och soda, införde i den franska färgeritekniken och införde en metod att förbättra vin, Chaptalisering. Han blev 1800 inrikesminister, och främjade som sådan industrins och kommunikationsmedlens framsteg. Under de hundra dagarna var han högste styresman för handels- och industriväsen. Bland hans verk märks Essai sur le perfectionnement des arts chimiques en France (1800), Élémens de chymie (3 band, 4:e upplagan 1803), Chimie appliquée aux arts (4 band, 1807). Flera skrifter översattes tidigt till svenska, såsom Medborgaren C:s nya tvättmetod (1802) och andra liknande skrifter. Hans namn tillhör de 72 som är ingraverade på Eiffeltornet. (sv)
- Jean-Antoine Chaptal, conde de Chanteloup (Saint-Pierre-de-Nogaret, Lozère, 3 de junho de 1756 — Paris, 30 de julho de 1832) foi um químico e estadista francês. Estudou química na Universidade de Montpellier, obtendo o doutorado em 1777, estabelecendo-se a seguir em Paris. Durante a Revolução Francesa, uma publicação sua, Dialogue entre un montagnard et un girondin, foi a causa de sua prisão mas, através da intervenção de seus amigos, foi solto logo em seguida. (pt)
- Жан-Антуа́н Клод Шапта́ль (фр. Jean-Antoine Claude Chaptal; 4 июня 1756, — 30 июля 1832, Париж) — французский химик и государственный деятель; министр внутренних дел Франции (1800—1804), граф Шантелу. Член Парижской академии наук, иностранный почётный член Петербургской академии наук (1820), иностранный член Лондонского королевского общества (1825). (ru)
|
| rdfs:comment
|
- Jean-Antoine Claude, comte Chaptal de Chanteloup, nascut el 4 de juny de 1756 a , Lozère i traspassat el 30 de juliol de 1832 a París, va ésser un home d'estat i químic francès. (ca)
- Jean-Antoine Chaptal, Comte de Chanteloup (* 3. Juni 1756 in , Badaroux, Lozère; † 30. Juli 1832 in Paris) war ein französischer Chemiker und Politiker (Innenminister unter Napoleon). Er machte sich insbesondere um die chemische Industrie in Frankreich verdient. (de)
- Jean-Antoine Claude, comte Chaptal de Chanteloup (5 de junio de 1756 – 30 de julio de 1832) fue un hombre de estado y químico francés. Chaptal, si bien no ha destacado como descubridor o teórico de primer orden, es una de las personalidades que ha contribuido a la difusión de las ciencias en general y las químicas en particular, con numeroso trabajos de directa aplicación en la vida industrial. Uno de los procesos químicos en la elaboración del vino que ha dado su nombre es la chaptalización (es)
- Jean-Antoine Chaptal, comte de Chanteloup (5 Juni 1756 - 30 Juli 1832) adalah seorang kimiawan, dokter, agronomis, industrialis, negarawan, pendidik, dan dermawan terkemuka.
* l
*
* s (in)
- Jean-Antoine Chaptal (1756-1832), comte de Chanteloup, est un chimiste, médecin et homme politique français. Il a donné son nom à la chaptalisation. (fr)
- Jean-Antoine Chaptal (Saint-Pierre-de-Nogaret, 4 giugno 1756 – Parigi, 30 luglio 1832) è stato un chimico francese. (it)
- Jean-Antoine Chaptal, conde de Chanteloup (Saint-Pierre-de-Nogaret, Lozère, 3 de junho de 1756 — Paris, 30 de julho de 1832) foi um químico e estadista francês. Estudou química na Universidade de Montpellier, obtendo o doutorado em 1777, estabelecendo-se a seguir em Paris. Durante a Revolução Francesa, uma publicação sua, Dialogue entre un montagnard et un girondin, foi a causa de sua prisão mas, através da intervenção de seus amigos, foi solto logo em seguida. (pt)
- Жан-Антуа́н Клод Шапта́ль (фр. Jean-Antoine Claude Chaptal; 4 июня 1756, — 30 июля 1832, Париж) — французский химик и государственный деятель; министр внутренних дел Франции (1800—1804), граф Шантелу. Член Парижской академии наук, иностранный почётный член Петербургской академии наук (1820), иностранный член Лондонского королевского общества (1825). (ru)
- جان-أنطوان شابتال (بالفرنسية: Jean-Antoine Chaptal) هو كيميائي ورجل دولة فرنسي عاش بين 4 حزيران/يونيو 1756 - 30 تموز/يوليو 1832. ينسب إلى شابتال ابتداعه تسمية نتروجين nitrogène بالنسبة للغاز الذي كان يسمى في الفرنسية آزوت. تعني كلمة نتروجين مولّد النتر، وذلك للإشارة إلى النتر، وهي المادة الكيميائية (نترات البوتاسيوم) التي كانت لازمة من أجل إنتاج حمض النتريك، والذي كان قد اكتشف أنه يحوي على غاز النتروجين. كما ينسب إليه مصطلح Chaptalization، وهي عملية إضافة السكر إلى عصير العنب غير المختمر من أجل زيادة نسبة الكحول في الخمر المنتج في النهاية. (ar)
- Jean-Antoine Chaptal, hrabě Chanteloup (5. června 1756 – 30. června 1832 Paříž) byl francouzský chemik a politik. Patří mezi sedmdesát dva francouzských vědců, jejichž jména jsou napsána na Eiffelově věži. Vystudoval , na níž od roku 1780 přednášel, díky věnu své ženy, dcery obchodníka s textilem, si zařídil v montpellierské čtvrti továrnu na výrobu chemikálií. po něm pojmenoval rod hvězdnicovitých rostlin . Jeho syn byl úspěšným průmyslníkem. (cs)
- Jean-Antoine-Claude, Grafo Chaptal de Chanteloup (1756-1832) estis franca kemiisto, kuracisto, apotekisto, agronomiisto kaj ŝtatestro, kiu sin dediĉis al la popularizo de la sciencoaplikado kaj produktado de mineralaj acidoj, alunoj, cerusito, natrio kaj aliaj kemiaĵoj. En 1790, li kojnis la vorton nitrogeno en sia verko Éléments de Chimie, rilate al la atmosfera azoto aŭ nitrogreno kreita de Lavoisier. Kiel Ministro pri la Internaj Aferoj, li starigis la hospitalon de Parizo, sankonsiliojn kaj aliajn instituciojn. Chaptal ĉefe sin dediĉis al la sciencoaplikado, provante uzi industrie kaj agrikulture la malkovrojn de la kemio, larĝe kontribuante por la disvolviĝo de la moderna industrio, ekzemple per la fondo de la Société d'encouragement pour l'industrie nationale. Li unue okupis la kated (eo)
- Jean-Antoine Chaptal, comte de Chanteloup (5 June 1756 – 30 July 1832) was a French chemist, physician, agronomist, industrialist, statesman, educator and philanthropist. His multifaceted career unfolded during one of the most brilliant periods in French science. In chemistry it was the time of Antoine Lavoisier, Claude-Louis Berthollet, Louis Guyton de Morveau, Antoine-François Fourcroy and Joseph Gay-Lussac. Chaptal made his way into this elite company in Paris beginning in the 1780s, and established his credentials as a serious scientist most definitely with the publication of his first major scientific treatise, the Ėléments de chimie (3 vols, Montpellier, 1790). His treatise brought the term "nitrogen" into the revolutionary new chemical nomenclature developed by Lavoisier. By 1795, a (en)
- Jean-Antoine Chaptal, Graaf van Chanteloup (Nojaret, 3 juni 1756 — Parijs, 30 juli 1832) was een Franse scheikundige en staatsman. Chaptal werd geboren in Nogaret. Hij bedacht een werkwijze om aluin te vervaardigen en ook een werkwijze om katoen te verven. Hij beschreef de transformatie van suikers in alcohol, en legde daarmee de basis van de wetenschappelijke benadering van het maken van wijn. Zijn naam leeft voort in de term "chaptaliseren", d.i. het toevoegen van suiker aan de most tijdens de vinificatie. (nl)
- Jean-Antoine Claude, hrabia Chaptal de Chanteloup (ur. 5 czerwca 1756 w , zm. 30 lipca 1832 w Paryżu) – francuski chemik i polityk. W latach 1800–1804 był ministrem spraw wewnętrznych. Jako pierwszy sformułował założenia nowej organizacji administracji. Twierdził, że: Jego nazwisko pojawiło się na liście 72 nazwisk na wieży Eiffla. (pl)
- Jean-Antoine Claude Chaptal, greve av Chanteloup, född 4 juni 1756 och död 30 juli 1832, var en fransk kemist och ämbetsman. Chaptal var ledare för salpeterfabriken i Grenoble, där han förenklade fabrikationen, och blev senare professor i Montpellier. Chaptal förbättrade fabrikationsmetoderna för svavelsyra, alun och soda, införde i den franska färgeritekniken och införde en metod att förbättra vin, Chaptalisering. Han blev 1800 inrikesminister, och främjade som sådan industrins och kommunikationsmedlens framsteg. Under de hundra dagarna var han högste styresman för handels- och industriväsen. (sv)
|
,_chimiste_et_homme_politique_-_P762_-_Mus%C3%A9e_Carnavalet.jpg?width=300)
,_chimiste_et_homme_politique_-_P762_-_Musée_Carnavalet.jpg?width=300){kind=link}
,_chimiste_et_homme_politique_-_P762_-_Musée_Carnavalet.jpg){kind=link}