| dbo:abstract
|
- The Book of Wei, also known by its Chinese name as the Wei Shu, is a classic Chinese historical text compiled by Wei Shou from 551 to 554, and is an important text describing the history of the Northern Wei and Eastern Wei from 386 to 550. Widely regarded as the official and authoritative source historical text for that period, it is one of the Twenty-Four Histories. (en)
- Le Livre des Wei (chinois simplifié : 魏书 ; chinois traditionnel : 魏書 ; pinyin : Wèishū) est un livre historique chinois compilé par Wei Shou (魏收, wèi shōu) entre 551 et 554. Il s'agit d'une référence historique pour les périodes couvrant les dynasties Wei du Nord et Wei de l'Est entre 386 et 550. Durant son travail de compilation, Wei Shou est critiqué car il est considéré comme partial avec les ancêtres des alliés politiques. En outre, il est accusé de diffamer intentionnellement ou d'ignorer totalement les ancêtres des ennemis politiques. Les détracteurs du livre des Wei le surnomment chinois simplifié : 秽书 ; chinois traditionnel : 穢書 ; pinyin : huìshū, phonétiquement proche de Wei shu, mais qui signifie « Livre obscène. » Avec le recul moderne, le livre souffre de problèmes flagrants. Il glorifie les Wei du Nord à l'extrême. Il falsifie intentionnellement l'histoire du précédent état de Dai, vassal des Jin orientaux, des Zhao postérieurs, des Yan antérieurs et des Qin antérieurs. Le livre des Wei décrit Dai comme un empire puissant qui domine les états dont il est en réalité vassal. De plus, il décrit tous les autres états rivaux comme barbares et fomente des accusations sans fondement contre leurs dirigeants. Il utilise de façon rétroactive les noms sinisés introduits par l'empereur Xiaowen des Wei du Nord en 496, ce qui ne permet par au lecteur de connaître les véritables noms des personnages historiques. En outre, Wei Shou, fonctionnaire des Wei de l'Est et des Qi du Nord, est accusé d'inclure l'unique empereur des Wei de l'Est dans la liste des empereurs, tout en omettant intentionnellement trois autres empereurs de l'état rival des Wei de l'Ouest après la division des Wei du Nord en 534. Malgré ces critiques, Wei Shou est reconnu pour avoir rassemblé des archives confuses et fragmentées d’Événements historiques de l'état de Dai jusqu'au début des Wei du Nord et avoir ainsi créé des archives cohérentes des événements. À l'origine, le livre contenait 114 volumes, mais certains volumes étaient déjà manquant au cours de la dynastie Song. Les éditeurs suivants sont parvenus à reconstituer ces volumes en se basant sur l' compilé au VIIe siècle. (fr)
- Kitab Wei atau dalam bahasa Mandarin disebut Wei Shu, adalah teks sejarah Tiongkok klasik yang disusun oleh Wei Shou dari 551 hingga 554 dan merupakan teks penting mengenai sejarah Wei Utara dan Wei Timur dari 386 sampai 550. (in)
- Il Libro degli Wei (魏書T, 魏书S, Wèi ShūP, Wei ShuW), noto anche con il suo nome cinese di Wei Shu, è un testo classico della storiografia cinese, compilato da dal 551 al 554, ed è un'opera importante che descrive la storia delle dinastie degli Wei del Nord e degli Wei dell'Est dal 386 al 550. (it)
- 《위서》(魏書)는 중국 북제의 (魏收)가 편찬한 북위의 정사이다. 《북위서》, 《후위서》라고도 하며 24사의 하나이다. 구성은 본기 14권, 열전 96권, 지 20권으로 전체 130권으로 기전체이다. 본기와 열전의 부분은 554년(천보 5년)에, 지는 559년(천보 10년)에 완성했다. 다른 저자가 편찬한 위서(魏書)도 몇 종류가 존재하나 일부 단편적인 내용 외에는 남아있지 않다. (ko)
- 『魏書』（ぎしょ）は、中国北斉の魏収が編纂した北魏の正史である。『北魏書』、『後魏書』とも。二十四史の一。構成は、本紀14巻、列伝96巻、志20巻で、全130巻からなる紀伝体。本紀と列伝の部分は、554年（天保5年）に、志の部分は、559年（天保10年）に成立した。 (ja)
- O Livro de Wei, também conhecido pelo nome chinês como Wei Shu, é um texto histórico chinês compilado por de 551 a 554 e é um texto importante que descreve a história de Wei do Norte e Wei do Leste de 386 a 550. É uma das . (pt)
- Het Boek van de Wei of Weishu is een van de boeken uit de Vierentwintig Geschiedenissen, de verzameling officiële geschiedenissen van Chinese keizerlijke dynastieën. Het werk is samengesteld door Wei Shou (魏收, 506-572), een historicus in dienst van de Noordelijk Qi, kwam tot stand in 554 en beschrijft de geschiedenis van de Noordelijke Wei-dynastie (386-535) en de Oostelijke Wei-dynastie (534-550). Daarentegen wordt (in juan 22) de eerste heerser van de Westelijke Wei-dynastie een usurpator genoemd. Wegens veronderstelde vooringenomenheid werd het werk in de traditionele Chinese historiografie zeer bekritiseerd en waren er reeds onder de noordelijke Song (960-1127) 30 van de oorspronkelijke 131 juan geheel of gedeeltelijk verloren geraakt. (nl)
- Księga Wei – chińskie dzieło historyczne z VI wieku opisujące dzieje Północnej (386–535) i Wschodniej dynastii Wei (534–550), zaliczane do oficjalnego zbioru Dwudziestu czterech historii. Księga Wei została zredagowana przez Wei Shou, uczonego związanego z (550–577), któremu w roku 551 cesarz (550–559) nakazał skompilowanie historii dynastii Wei. W swojej pracy Wei Shou korzystał z wcześniejszych dzieł zajmujących się historią Wei, takich jak Roczniki Dai (Dai Ji, 代紀) autorstwa Deng Yuana oraz ich kontynuacja Historia państwa (Guo Shi, 代紀) , a także Roczniki państwa (Guo Ji, 國紀) , Liu Mo i innych. Wei Shou ukończył biografie i roczniki w roku 554 i przedstawił je dworowi, zaś niedługo po tym zaprezentował także traktaty. Tak szybkie sporządzenie Księgi Wei było możliwe, ponieważ cesarskie dzienniki (qijuzhu) Północnej dynastii Wei były kompletne i jedynym okresem, który nie był objęty tym bogatym materiałem źródłowym był czas po upadku tej dynastii. W odpowiedzi na krytykę z jaką spotkało się jego dzieło dwukrotnie, w roku 560 i 568, Wei Shou dokonywał jego rewizji. Pierwotna wersja dzieła Wei Shou składała się ze 131 ksiąg (juan), jednak za czasów Północnej dynastii Song zaginął spis treści oraz 29 ksiąg roczników, biografii i traktatów. W tej sytuacji uczeni epoki Song zastąpili brakujące roczniki cesarza (409–423) oraz dwie części traktatu o astronomii rozdziałami z Księgi Wei autorstwa (ok. 540–ok. 604) i uczonego epoki Tang Zhang Taisu. Inne brakujące części zostały zastąpione fragmentami wziętymi z oraz Historii Xiao (Xiao Shi, 小史) Gao Juna, a także encyklopedii Xiuwen yulan (修文御覽). W ten sposób powstała posiadana przez nas wersja Księgi Wei, składająca się ze 114 ksiąg: 10 ksiąg roczników, 92 biografii oraz 10 traktatów. Księga Wei spotkała się z wyjątkowo ostrą krytyką zarówno współczesnych, jak i potomnych Wei Shou. Nazywano ją „brudną historią” (huishi), co było grą słów odwołującą się do jej tytułu i nazwiska autora. Księga Wei stała się znana jako najmniej chwalebna z Dwudziestu czterech historii. Wei Shou był oskarżany nie tylko o ogólne kierowanie się swoimi uprzedzeniami, ale także przynajmniej w trzech przypadkach o umieszczenie lub odmówienie umieszczenia biografii z powodów czysto osobistych, a ponadto przyjmowanie łapówek, jak również ukrywanie okrucieństw popełnionych przez klan Erzhu, w szczególności zaś , odpowiedzialnego za masakrę przedmieść Luoyangu w roku 528. Zarzucano mu także szczególne faworyzowanie (496–547), założyciela rodu panującego Północnej dynastii Qi. Tak zła reputacja Księgi Wei wiązała się z kwestią prawowitej sukcesji. Wei Shou pisał swoje dzieło z nadania Północnej dynastii Qi, która była spadkobiercą Wschodniej dynastii Wei, i tym samym przyjmował że to ta ostatnia dynastia miała prawo do cesarskiej władzy nad Chinami. Jednakże w roku 589 Chiny ostatecznie zostały zjednoczone przez dynastię Sui (581–618), będącą spadkobiercą (557–581) i konkurencyjnej w stosunku do Wschodniej dynastii Wei Zachodniej dynastii Wei (535–557). W rezultacie Księga Wei, ze względu na przyjęty schemat prawowitej sukcesji, znalazła się pod obstrzałem krytyki z dwóch stron. Po pierwsze uczonych związanych z tradycją dynastii Sui, którzy uważali że to Zachodnia, a nie Wschodnia dynastia Wei była prawowitą dynastią cesarską. Po drugie zaś uczonych z Południa, którzy nie mogli wybaczyć Wei Shou jego całkowitego lekceważenia w stosunku do dynastii południowych. Wei Shou bowiem nie wahał się nazywać Wschodniej dynastii Jin „uzurpatorskim reżimem” (jian), a rody panujące Song, i Liang „wyspiarskimi barbarzyńcami” (daoyi), albo „południowymi barbarzyńcami” (manyi). Do tej drugiej grupy, choć z pewnymi zastrzeżeniami, może być zaliczony pierwszy i najważniejszy chiński krytyk pisarstwa historycznego, (661–721), i to jego surowa krytyka ustaliła dominującą aż do dzisiejszych czasów upokarzająca opinię na temat Księgi Wei. Ta krytyka doprowadziła do tego że na początku epoki Sui podjęto próbę ponownego zredagowania Księgi Wei pod kierunkiem wspomnianego już powyżej , dalekiego kuzyna Wei Shou. Z tej próby do dzisiejszych czasów (poza fragmentami użytymi do późniejszego uzupełnienia Księgi Wei) przetrwały jedynie niektóre założenia, co do których Wei Dan miał różnić się od Wei Shou, opisane w biografii tego pierwszego zamieszczonej w . W rezultacie pomimo całej krytyki skierowanej przeciwko dziełu Wei Shou zostało ono jednak zaliczone do oficjalnego zbioru Dwudziestu czterech historii. Wei Shou zadał sobie wiele trudu by wykazać, że rządzący w Wei ród Tuoba miał pełne prawo do cesarskich rządów w Chinach. Naśladując w tym Zapiski historyka, Księga Wei rozpoczyna się od opowieści o mitycznych początkach Tuoba, przy czym mają się oni wywodzić od Żółtego Cesarza, zgodnie z Zapiskami ojca wszelkiej historii. Ponieważ kolor żółty, przysługujący Żółtemu Cesarzowi, zgodnie z teorią pięciu żywiołów odpowiadał ziemi, stąd założyciel Wei, (386–409), miał pełne prawo wybrać ziemię jako element związany z dynastią. Wei Shou, podążając w tym za Księgą Hanów, szeroko odwołuje się do koncepcji następstwa kolejnych elementów, twierdząc iż dynastia Wei, jako reprezentująca ziemię, była prawowitym spadkobiercą reprezentującej ogień dynastii Han, w przeciwieństwie do dynastii Jin i jej następców na Południu. Poprzez świadome używanie historycznych analogii Wei Shou stara się także stworzyć wrażenie, iż Wei jest dziedzicem takich wielkich starożytnych dynastii jak Zhou i Han. Dzieje Wei opisane są według tradycyjnego schematu cyklu dynastycznego, w którym po znakomitych początkach następuje szybki upadek w trakcie regencji cesarzowej wdowy, niepokoje wywołane przez „barbarzyńców” (w Księdze Wei reprezentowanych przez Erzhu Ronga i jego hordy) i ostateczny upadek w konfuzję i chaos. Ogólny upadek podczas ostatnich lat panowania Wei odmalowany jest w bardzo żywy sposób, by tym bardziej podkreślić zasługi herosa, który ostatecznie przywrócił porządek, czyli wspomnianego już progenitora Północnej dynastii Qi Gao Huana. Za pomocą tych nader umiejętnie używanych różnych środków, poprzez naśladowanie Zapisków historyka, a przede wszystkim Księgi Hanów, Wei Shou osiągnął swój cel sinizacji dziejów Tuoba. Księga Wei jako jedyna z Dwudziestu czterech historii (obok ) zawiera osobny traktat poświęcony buddyzmowi i taoizmowi, który jest cennym źródłem na temat religii epoki. Jest ona także głównym źródłem dla poznania literatury pisanej na Północy w okresie Wei, która poza utworami zamieszczonymi w Księdze Wei w większości zaginęła. Wei Shou przechował w szczególności wiele przykładów poezji fu, który to gatunek uważał za istotny sprawdzian pisarskich umiejętności. Poza tym Księga Wei zawiera bezcenne dla dzisiejszych historyków informacje na temat utworów zaginionych. (pl)
- История Вэй или История династии Вэй (кит. трад. 魏書, упр. 魏书, пиньинь Wèishū, палл. Вэй шу) — историческая хроника династий Северная Вэй (386—535) и Восточная Вэй (534—550) в Китае. Входит в число 24 книг Династийных историй императорского Китая. Составлена в 551—554 гг. историком Вэй Шоу (506—572) по приказу императора династии Вэнь Сюань-ди (Северная Ци). (ru)
- Weishu (traditionell kinesiska: 魏書?, förenklad kinesiska: 魏书?, pinyin: Wèishū) är ett av de så kallade 24 historieverken i kinesisk litteraturhistoria. Det är den officiella historiekrönikan över norra Weidynastin och östra Weidynastin under perioden De Södra och Norra dynastierna i Kians historia, författad av på den kejserliga regeringens uppdrag mellan 551 och 554. Verket bestod ursprungligen av 114 volymer, men flertalet har gått förlorade. Några av de kapitel som finns bevarade är i själva verket återskapade versioner från 700-talet. Weishu skönmålar kraftigt dynastierna den beskriver, och den fick tidigt kritik för att vara ohistorisk. (sv)
- «Кни́га Ве́й» (кит. 魏書, Wèi shū) — офіційна історія китайської династії Північна Вей. Завершена 559 року під головною редакцією історика Вея Шоу із Північної Ці. Складається з 130 сувоїв: 14 хронік вейських правителів, 96 біографій визначних діячів, історично-етнографічних записів тощо. Описує події та особистості IV — V ст. Містить цінний матеріал з історії народів та держав Азії: китайців, сянбійців, жужанів, тюрків тощо. Одна з 24 . Іншші назви — «Книга Північної Вей» (北魏書), «Книга Пізньої Вей» (後魏書). (uk)
- 《魏书》是一本纪传体史书，内容记载了公元四世纪末至六世纪中叶的北魏王朝的历史。 (zh)
|
| rdfs:comment
|
- The Book of Wei, also known by its Chinese name as the Wei Shu, is a classic Chinese historical text compiled by Wei Shou from 551 to 554, and is an important text describing the history of the Northern Wei and Eastern Wei from 386 to 550. Widely regarded as the official and authoritative source historical text for that period, it is one of the Twenty-Four Histories. (en)
- Kitab Wei atau dalam bahasa Mandarin disebut Wei Shu, adalah teks sejarah Tiongkok klasik yang disusun oleh Wei Shou dari 551 hingga 554 dan merupakan teks penting mengenai sejarah Wei Utara dan Wei Timur dari 386 sampai 550. (in)
- Il Libro degli Wei (魏書T, 魏书S, Wèi ShūP, Wei ShuW), noto anche con il suo nome cinese di Wei Shu, è un testo classico della storiografia cinese, compilato da dal 551 al 554, ed è un'opera importante che descrive la storia delle dinastie degli Wei del Nord e degli Wei dell'Est dal 386 al 550. (it)
- 《위서》(魏書)는 중국 북제의 (魏收)가 편찬한 북위의 정사이다. 《북위서》, 《후위서》라고도 하며 24사의 하나이다. 구성은 본기 14권, 열전 96권, 지 20권으로 전체 130권으로 기전체이다. 본기와 열전의 부분은 554년(천보 5년)에, 지는 559년(천보 10년)에 완성했다. 다른 저자가 편찬한 위서(魏書)도 몇 종류가 존재하나 일부 단편적인 내용 외에는 남아있지 않다. (ko)
- 『魏書』（ぎしょ）は、中国北斉の魏収が編纂した北魏の正史である。『北魏書』、『後魏書』とも。二十四史の一。構成は、本紀14巻、列伝96巻、志20巻で、全130巻からなる紀伝体。本紀と列伝の部分は、554年（天保5年）に、志の部分は、559年（天保10年）に成立した。 (ja)
- O Livro de Wei, também conhecido pelo nome chinês como Wei Shu, é um texto histórico chinês compilado por de 551 a 554 e é um texto importante que descreve a história de Wei do Norte e Wei do Leste de 386 a 550. É uma das . (pt)
- Het Boek van de Wei of Weishu is een van de boeken uit de Vierentwintig Geschiedenissen, de verzameling officiële geschiedenissen van Chinese keizerlijke dynastieën. Het werk is samengesteld door Wei Shou (魏收, 506-572), een historicus in dienst van de Noordelijk Qi, kwam tot stand in 554 en beschrijft de geschiedenis van de Noordelijke Wei-dynastie (386-535) en de Oostelijke Wei-dynastie (534-550). Daarentegen wordt (in juan 22) de eerste heerser van de Westelijke Wei-dynastie een usurpator genoemd. Wegens veronderstelde vooringenomenheid werd het werk in de traditionele Chinese historiografie zeer bekritiseerd en waren er reeds onder de noordelijke Song (960-1127) 30 van de oorspronkelijke 131 juan geheel of gedeeltelijk verloren geraakt. (nl)
- История Вэй или История династии Вэй (кит. трад. 魏書, упр. 魏书, пиньинь Wèishū, палл. Вэй шу) — историческая хроника династий Северная Вэй (386—535) и Восточная Вэй (534—550) в Китае. Входит в число 24 книг Династийных историй императорского Китая. Составлена в 551—554 гг. историком Вэй Шоу (506—572) по приказу императора династии Вэнь Сюань-ди (Северная Ци). (ru)
- «Кни́га Ве́й» (кит. 魏書, Wèi shū) — офіційна історія китайської династії Північна Вей. Завершена 559 року під головною редакцією історика Вея Шоу із Північної Ці. Складається з 130 сувоїв: 14 хронік вейських правителів, 96 біографій визначних діячів, історично-етнографічних записів тощо. Описує події та особистості IV — V ст. Містить цінний матеріал з історії народів та держав Азії: китайців, сянбійців, жужанів, тюрків тощо. Одна з 24 . Іншші назви — «Книга Північної Вей» (北魏書), «Книга Пізньої Вей» (後魏書). (uk)
- 《魏书》是一本纪传体史书，内容记载了公元四世纪末至六世纪中叶的北魏王朝的历史。 (zh)
- Le Livre des Wei (chinois simplifié : 魏书 ; chinois traditionnel : 魏書 ; pinyin : Wèishū) est un livre historique chinois compilé par Wei Shou (魏收, wèi shōu) entre 551 et 554. Il s'agit d'une référence historique pour les périodes couvrant les dynasties Wei du Nord et Wei de l'Est entre 386 et 550. Malgré ces critiques, Wei Shou est reconnu pour avoir rassemblé des archives confuses et fragmentées d’Événements historiques de l'état de Dai jusqu'au début des Wei du Nord et avoir ainsi créé des archives cohérentes des événements. (fr)
- Księga Wei – chińskie dzieło historyczne z VI wieku opisujące dzieje Północnej (386–535) i Wschodniej dynastii Wei (534–550), zaliczane do oficjalnego zbioru Dwudziestu czterech historii. Księga Wei została zredagowana przez Wei Shou, uczonego związanego z (550–577), któremu w roku 551 cesarz (550–559) nakazał skompilowanie historii dynastii Wei. W swojej pracy Wei Shou korzystał z wcześniejszych dzieł zajmujących się historią Wei, takich jak Roczniki Dai (Dai Ji, 代紀) autorstwa Deng Yuana oraz ich kontynuacja Historia państwa (Guo Shi, 代紀) , a także Roczniki państwa (Guo Ji, 國紀) , Liu Mo i innych. Wei Shou ukończył biografie i roczniki w roku 554 i przedstawił je dworowi, zaś niedługo po tym zaprezentował także traktaty. Tak szybkie sporządzenie Księgi Wei było możliwe, ponieważ cesarski (pl)
- Weishu (traditionell kinesiska: 魏書?, förenklad kinesiska: 魏书?, pinyin: Wèishū) är ett av de så kallade 24 historieverken i kinesisk litteraturhistoria. Det är den officiella historiekrönikan över norra Weidynastin och östra Weidynastin under perioden De Södra och Norra dynastierna i Kians historia, författad av på den kejserliga regeringens uppdrag mellan 551 och 554. Verket bestod ursprungligen av 114 volymer, men flertalet har gått förlorade. Några av de kapitel som finns bevarade är i själva verket återskapade versioner från 700-talet. (sv)
|
