| dbo:abstract
|
- A bashlyk, also spelled bashlik (Karachay-Balkar: Başlıq, Adyghe: Shkharkhon, Abkhaz: qtarpá, Chechen: Ċukkuiy, Ossetic: Kaskæ Crimean Tatar: Başlıq, Tatar: Başlıq, Turkish: Başlık; "baş" - head, "-lıq" (Tatar) / "-lık" (Turkish) - derivative suffix), is a traditional Turkic, Caucasian, Iranian, and Cossack cone-shaped headdress hood, usually of leather, felt or wool, an ancient round topped felt bonnet with lappets for wrapping around the neck. Local versions determine the trim, which may consist of decorative cords, embroidery, jewelry, metallized strings, fur balls or tassels. Among dozens of versions are winter bashlyks worn atop regular headdress, cotton bashlyks, homeknitted bashlyks, silk bashlyks, scarf bashlyks, down bashlyks, dress bashlyks, jumpsuit-type bashlyks, etc. Bashlyks are used as traditional folk garment, and as uniform headdress. A variation of bashlyks is a Kalpak (Qalpaq), a cone-shaped headdress without lappets, mostly made of leather, felt or wool, as depicted in the Repin's painting below. "Kalpak" is also a component of the ethnic name "Kara-Kalpak" (literally "a black kalpak" in Turkic), known from the history of the medieval Eastern Europe, and from the modern Karakalpak autonomous republic in the western Syr Darya - Amu Darya interfluve in Uzbekistan, north of the ancient Balkh. In modern times, bashlyks became fashionable in Russia in 1830-1840, after the Napoleonic War with significant participation of the Bashkir cavalry. By the 1862 bashlyks were made a uniform headdress in Cossack armies, and later in other branches of Russian armed forces. The military bashlyk was bright yellow camel wool, with a yellow band. Officer bashlyks had gold or silver band. In Russian army bashlyks lasted till 1917, when they became a trademark of White Army uniform, and some White Army troops have the lappets tucked into the belt on the front instead of wrapping around the neck. (en)
- Baŝliko estas rusa ĉapo simila al kapuĉo, kiu havas du longajn pintojn, kiujn oni volvas ĉirkaŭ la kolo. Ĝi estas tradicia vestaĵo de iranaj popoloj, turkoj kaj kozakoj kaj estis farita el ledo, lano aŭ felo. Ekzistas variaĵoj, laŭ kiuj baŝlikoj estas vintraj aŭ someraj, popola vestaĵo, militista vestaĵo, riĉe ornamitaj ktp. En modernaj tempoj baŝlikoj fariĝis laŭmodaj en Rusujo post la 1830-aj jaroj post la partopreno de la baŝkira kavalerio en la milito kontraŭ Napoleono Bonaparto. Ek de 1862 ili estis parto de la uniformo de la kozakoj kaj pli poste de aliaj partoj de la rusa armeo. La milita baŝliko estis farita el flava kamela lano. Baŝlikoj de oficiroj surhavis oran aŭ arĝentan strion. En la rusa armeo oni uzis ĝin ĝis 1917, kiam ĝi estiĝis signo de la uniformo de la Blanka Armeo. (eo)
- Baschlik (von türkisch baş „Kopf“) ist eine kapuzenartige Haube mit zwei langen Zipfeln, die wie ein Schal um den Hals geschlungen werden können. Der Baschlik besteht meist aus Wolle, seltener aus Baumwolle oder aus nach innen gedrehtem Schaffell und ist an der Außenseite gelegentlich verziert. Der Baschlik wird als Kälte- und Sturmschutz traditionell über dem Helm oder über der Papacha von den Völkern des Kaukasus, besonders Nordkaukasiens, und einigen Reitervölkern des nördlich angrenzenden eurasischen Steppengürtels, z. B. den Nogaiern, getragen. Von diesen Völkern übernahmen spätestens im 18. Jahrhundert auch die russisch-ukrainischen Kosaken den Baschlik. Heute ist der Baschlik vorwiegend bei den Völkern Kaukasiens und bei Kosaken ein traditionelles Kleidungsstück. Das Wort selbst kommt aus Turksprachen und leitet sich von basch „Kopf“ ab, bedeutet also etwa „das Kopfige“, das am Kopf Getragene. Er wurde wahrscheinlich während der Befreiungskriege Anfang des 19. Jahrhunderts durch russische Kosaken nach Deutschland gebracht, wird in Thomas Manns Buddenbrooks und in Dora Hohlfelds erwähnt und ist bereits auf persischen Reliefs in Persepolis zu finden. Bereits mittelalterliche Handschriften zeigen Angehörige einiger historischer Steppenvölker, wie der Chasaren, Petschenegen oder Kyptschaken, mit Baschlik. Die Ursprünge dieser Kopfbedeckung lassen sich eventuell bis zu den ältesten Reiternomadenvölkern in der Antike zurückverfolgen. Die Skythen werden in antiken Darstellungen fast immer mit solchen Hauben dargestellt, die man damals als Skythische Mütze oder Phrygische Mütze bezeichnete. Auch antike Perser und der Gott Mithras wurden oft mit dieser Mütze dargestellt. Im Unterschied zu den Phrygern (deren Hauben oft nicht aus Wolle waren) waren bei den Skythen die langen Zipfel schon weit verbreitet. Die den Skythen verwandten mittelasiatischen Saken verwendeten ähnliche, meistens aber sehr viel höhere Hauben, wie antike Darstellungen und archäologische Funde belegen. Aufgrund der in einigen Epochen sehr schlechten Beleglage zum südrussisch-kaukasischen Gebiet kann eine lückenlose Kontinuität von der skythischen Mütze zum Baschlik nicht mit Sicherheit bewiesen werden, die Achämeniden-Forschung geht aber von einer Kontinuität aus und bezeichnet diese antiken Kopfbedeckungen oft auch mit dem (jüngeren) Wort Baschlik. In Persepolis findet sich auf einem Relief neben einem kugeligen Filzhut des Anführers einer Delegation auch ein Schwertbringer mit Baschlik als ballonartige Kugelmütze mit zwei Einbuchtungen über der Stirn. (de)
- Le bachlyk ou bachelick (du turc Başlık — « pour la tête ») est un capuchon de laine (plus rarement en coton ou en cuir) pointu avec deux longs pans pouvant s'enrouler autour du cou comme une écharpe. Répandu parmi les peuples du Caucase et de la steppe au nord de celui-ci (y compris parmi les cosaques du Kouban), le bachlyk se porte par-dessus le casque ou la toque. Il devint partie intégrante de l'uniforme de l'armée impériale russe dans la seconde moitié du XIXe siècle et le resta jusqu'en 1917. En France, il fut à la mode à la fin du XIXe siècle. (fr)
- Il bašlyk (dal turco Başlık — «per la testa») è un cappuccio di lana (più raramente in cotone o cuoio) appuntito, con due lati lunghi che possono essere avvolti intorno al collo come una sciarpa. Diffusa tra i popoli del Caucaso e della steppe a nord di esso (compreso tra i Cosacchi del Kuban'), il bašlyk viene indossato sopra l'elmetto od il cappello. È diventato parte della divisa dell'armata imperiale russa nella seconda metà del XIX° secolo, continuerà ad esserlo sino al 1917. Abcasi che portano il bašlyk (verso il 1860). (it)
- Baszłyk (tat. Başlıq, tur. Başlık, od baş – głowa) – rodzaj nakrycia głowy, kaptur z długimi końcami do zawiązywania pod brodą lub owijania wokół szyi albo pasa. Szyty był z grubego sukna lub filcu. W połowie XVIII wieku wprowadzono go w armii rosyjskiej. Przyjął się również, na krótko, we Francji w połowie XIX wieku jako element kobiecego stroju. Było to połączenie szala z kapturem zwieńczonym ozdobnym chwostem (rodzaj pompona). W Polsce i Rosji baszłyk nosili głównie wojskowi i dzieci. Te ostatnie widywano w baszłykach jeszcze w dwudziestoleciu międzywojennym. Długie końce kapturów skrzyżowane z przodu jak szalik wiązano z tyłu w pasie. W czasie srogich zim dobrze chronił przed mroźnym wiatrem . (pl)
- Baschlik är en kapuschongliknande huvudbonad kombinerad med halsduk, brukad i Ryssland och troligen importerad dit från Turkiet eller Kaukasien. Baschliker har särskilt varit populära bland militärer och fick en ny spridning under 1800-talet. På 1860- och 1870-talet förekom baschliker som modeplagg. (sv)
- Башлы́к (абх. ахҭарԥа; абаз. хъатарпа; авар. башлихъ; адыг. шъхьарыхъон; азерб. başlıq; лезг. башлух; ингуш. палчакх; кабард.-черк. щхьэрыхъуэн; карач.-балк. башлыкъ; кум. башлыкъ; ног. баслык; осет. басылыхъхъ; чечен. палчакх) — суконный остроконечный капюшон, надеваемый в непогоду поверх какого-либо головного убора для предохранения «от холода, дождя и солнечного зноя». Имеет длинные концы-лопасти для обматывания вокруг шеи. Исторически носили горцы Северного Кавказа, у которых его позаимствовали казаки. Башлыки вошли в моду в России в 1830—1840 годах после Наполеоновской войны. К 1862 году башлыки стали единым головным убором в казачьих войсках, а затем и в других родах вооруженных сил России. Согласно Бабур-наме (XVI век), башлык преподносился в дар вместе с шубой. В Российской Императорской армии он был введён в 1862 году и во время войны 1877—1878 годов оказался настолько целесообразным, что стал испытываться и в западноевропейских армиях. Так, в 1881 году весь отряд французских войск, посланный в Тунис, был снабжён башлыками. В русской армии нижние чины башлык носили совместно шинелью разными способами в зависимости от имеющегося снаряжения, на голову накидывали в ненастную погоду или при морозе ниже −5 °С. У тюрков башлыком также называют калым — вознаграждение, уплачиваемое женихом родителям невесты, состоящее в остроконечном колпаке с длинными лопастями, которые обвязывают шею при надевании его на голову. (ru)
- Baslique (em azeri: başlıq; em turco: başlıq; de "baş" - cabeça, "-lıq" (tártaro) / "-lık" (turco) - sufixo derivado) é um capuz tradicional turco, caucasiano, iraniano e cossaco cujas pontas podem ser usadas como xale, penduradas no pescoço ou enroladas na cabeça em forma de turbante. Geralmente são coloridos. (pt)
|
| rdfs:comment
|
- Le bachlyk ou bachelick (du turc Başlık — « pour la tête ») est un capuchon de laine (plus rarement en coton ou en cuir) pointu avec deux longs pans pouvant s'enrouler autour du cou comme une écharpe. Répandu parmi les peuples du Caucase et de la steppe au nord de celui-ci (y compris parmi les cosaques du Kouban), le bachlyk se porte par-dessus le casque ou la toque. Il devint partie intégrante de l'uniforme de l'armée impériale russe dans la seconde moitié du XIXe siècle et le resta jusqu'en 1917. En France, il fut à la mode à la fin du XIXe siècle. (fr)
- Il bašlyk (dal turco Başlık — «per la testa») è un cappuccio di lana (più raramente in cotone o cuoio) appuntito, con due lati lunghi che possono essere avvolti intorno al collo come una sciarpa. Diffusa tra i popoli del Caucaso e della steppe a nord di esso (compreso tra i Cosacchi del Kuban'), il bašlyk viene indossato sopra l'elmetto od il cappello. È diventato parte della divisa dell'armata imperiale russa nella seconda metà del XIX° secolo, continuerà ad esserlo sino al 1917. Abcasi che portano il bašlyk (verso il 1860). (it)
- Baszłyk (tat. Başlıq, tur. Başlık, od baş – głowa) – rodzaj nakrycia głowy, kaptur z długimi końcami do zawiązywania pod brodą lub owijania wokół szyi albo pasa. Szyty był z grubego sukna lub filcu. W połowie XVIII wieku wprowadzono go w armii rosyjskiej. Przyjął się również, na krótko, we Francji w połowie XIX wieku jako element kobiecego stroju. Było to połączenie szala z kapturem zwieńczonym ozdobnym chwostem (rodzaj pompona). W Polsce i Rosji baszłyk nosili głównie wojskowi i dzieci. Te ostatnie widywano w baszłykach jeszcze w dwudziestoleciu międzywojennym. Długie końce kapturów skrzyżowane z przodu jak szalik wiązano z tyłu w pasie. W czasie srogich zim dobrze chronił przed mroźnym wiatrem . (pl)
- Baschlik är en kapuschongliknande huvudbonad kombinerad med halsduk, brukad i Ryssland och troligen importerad dit från Turkiet eller Kaukasien. Baschliker har särskilt varit populära bland militärer och fick en ny spridning under 1800-talet. På 1860- och 1870-talet förekom baschliker som modeplagg. (sv)
- Baslique (em azeri: başlıq; em turco: başlıq; de "baş" - cabeça, "-lıq" (tártaro) / "-lık" (turco) - sufixo derivado) é um capuz tradicional turco, caucasiano, iraniano e cossaco cujas pontas podem ser usadas como xale, penduradas no pescoço ou enroladas na cabeça em forma de turbante. Geralmente são coloridos. (pt)
- Baschlik (von türkisch baş „Kopf“) ist eine kapuzenartige Haube mit zwei langen Zipfeln, die wie ein Schal um den Hals geschlungen werden können. Der Baschlik besteht meist aus Wolle, seltener aus Baumwolle oder aus nach innen gedrehtem Schaffell und ist an der Außenseite gelegentlich verziert. Das Wort selbst kommt aus Turksprachen und leitet sich von basch „Kopf“ ab, bedeutet also etwa „das Kopfige“, das am Kopf Getragene. Bereits mittelalterliche Handschriften zeigen Angehörige einiger historischer Steppenvölker, wie der Chasaren, Petschenegen oder Kyptschaken, mit Baschlik. (de)
- A bashlyk, also spelled bashlik (Karachay-Balkar: Başlıq, Adyghe: Shkharkhon, Abkhaz: qtarpá, Chechen: Ċukkuiy, Ossetic: Kaskæ Crimean Tatar: Başlıq, Tatar: Başlıq, Turkish: Başlık; "baş" - head, "-lıq" (Tatar) / "-lık" (Turkish) - derivative suffix), is a traditional Turkic, Caucasian, Iranian, and Cossack cone-shaped headdress hood, usually of leather, felt or wool, an ancient round topped felt bonnet with lappets for wrapping around the neck. Local versions determine the trim, which may consist of decorative cords, embroidery, jewelry, metallized strings, fur balls or tassels. Among dozens of versions are winter bashlyks worn atop regular headdress, cotton bashlyks, homeknitted bashlyks, silk bashlyks, scarf bashlyks, down bashlyks, dress bashlyks, jumpsuit-type bashlyks, etc. Bashlyks (en)
- Baŝliko estas rusa ĉapo simila al kapuĉo, kiu havas du longajn pintojn, kiujn oni volvas ĉirkaŭ la kolo. Ĝi estas tradicia vestaĵo de iranaj popoloj, turkoj kaj kozakoj kaj estis farita el ledo, lano aŭ felo. Ekzistas variaĵoj, laŭ kiuj baŝlikoj estas vintraj aŭ someraj, popola vestaĵo, militista vestaĵo, riĉe ornamitaj ktp. (eo)
- Башлы́к (абх. ахҭарԥа; абаз. хъатарпа; авар. башлихъ; адыг. шъхьарыхъон; азерб. başlıq; лезг. башлух; ингуш. палчакх; кабард.-черк. щхьэрыхъуэн; карач.-балк. башлыкъ; кум. башлыкъ; ног. баслык; осет. басылыхъхъ; чечен. палчакх) — суконный остроконечный капюшон, надеваемый в непогоду поверх какого-либо головного убора для предохранения «от холода, дождя и солнечного зноя». Имеет длинные концы-лопасти для обматывания вокруг шеи. Исторически носили горцы Северного Кавказа, у которых его позаимствовали казаки. (ru)
|
