This HTML5 document contains 292 embedded RDF statements represented using HTML+Microdata notation.

The embedded RDF content will be recognized by any processor of HTML5 Microdata.

Namespace Prefixes

PrefixIRI
dbthttp://dbpedia.org/resource/Template:
n26http://www.englishrainbow.com/
n31http://azb.dbpedia.org/resource/
dbpedia-nohttp://no.dbpedia.org/resource/
dbpedia-svhttp://sv.dbpedia.org/resource/
wikipedia-enhttp://en.wikipedia.org/wiki/
dbpedia-fihttp://fi.dbpedia.org/resource/
dbrhttp://dbpedia.org/resource/
schemahttp://schema.org/
n18http://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/
dbpedia-frhttp://fr.dbpedia.org/resource/
dctermshttp://purl.org/dc/terms/
rdfshttp://www.w3.org/2000/01/rdf-schema#
dbpedia-azhttp://az.dbpedia.org/resource/
dbpedia-kkhttp://kk.dbpedia.org/resource/
rdfhttp://www.w3.org/1999/02/22-rdf-syntax-ns#
n14http://dbpedia.org/resource/File:
dbphttp://dbpedia.org/property/
xsdhhttp://www.w3.org/2001/XMLSchema#
dbpedia-ukhttp://uk.dbpedia.org/resource/
dbpedia-idhttp://id.dbpedia.org/resource/
dbohttp://dbpedia.org/ontology/
dbpedia-vihttp://vi.dbpedia.org/resource/
dbpedia-jahttp://ja.dbpedia.org/resource/
dbchttp://dbpedia.org/resource/Category:
dbpedia-dehttp://de.dbpedia.org/resource/
dbpedia-plhttp://pl.dbpedia.org/resource/
n35https://www.researchgate.net/publication/
n25http://www.lzcenter.com/Documents/
dbpedia-ruhttp://ru.dbpedia.org/resource/
yagohttp://dbpedia.org/class/yago/
wikidatahttp://www.wikidata.org/entity/
dbpedia-nlhttp://nl.dbpedia.org/resource/
n21https://global.dbpedia.org/id/
dbpedia-ithttp://it.dbpedia.org/resource/
provhttp://www.w3.org/ns/prov#
foafhttp://xmlns.com/foaf/0.1/
dbpedia-zhhttp://zh.dbpedia.org/resource/
dbpedia-kohttp://ko.dbpedia.org/resource/
n24https://archive.org/details/
dbpedia-eshttp://es.dbpedia.org/resource/
freebasehttp://rdf.freebase.com/ns/
owlhttp://www.w3.org/2002/07/owl#

Statements

Subject Item
dbr:Tây_Sơn_dynasty
rdf:type
dbo:Location yago:Kin107969695 dbo:Place yago:SocialGroup107950920 yago:Family107970721 yago:Lineage108101937 dbo:PopulatedPlace yago:Dynasty107971582 yago:WikicatStatesAndTerritoriesEstablishedIn1778 yago:District108552138 yago:Abstraction100002137 yago:Country108544813 yago:Group100031264 schema:Country wikidata:Q6256 yago:WikicatVietnameseDynasties yago:YagoGeoEntity yago:YagoLegalActorGeo yago:YagoPermanentlyLocatedEntity yago:Location100027167 yago:PhysicalEntity100001930 owl:Thing schema:Place yago:Genealogy108102402 yago:Object100002684 dbo:Country yago:AdministrativeDistrict108491826 yago:Region108630985
rdfs:label
Tay Son-periode 西山朝 Dynastie Tây Sơn Tay Son-upproret Династія Тейшон 떠이선 왕조 Династия Тэйшон Dinastia Tây Sơn Dinastía Tây Sơn Tây-Sơn-Dynastie Dinasti Tây Sơn Tây Sơn dynasty Powstanie Taysonów 西山朝
rdfs:comment
La dinastia Tây Sơn (in vietnamita: Nhà Tây Sơn, nell'antico vietnamita chữ nôm: 西山朝, Tây Sơn triều) è stata la penultima dinastia imperiale vietnamita. Comprende tre sovrani che regnarono sui territori dell'odierno Vietnam dal 1778 al 1802. Ebbe origine da una rivolta contadina iniziata nel villaggio di Tây Sơn, che si trova oggi nell'omonimo distretto della provincia di Binh Dinh nel Vietnam centro-meridionale. Il nome del villaggio Tây Sơn viene convenzionalmente usato per indicare la dinastia, la rivolta (rivolta Tây Sơn) e i tre fratelli che ne furono a capo (fratelli Tây Sơn), i cui nomi erano Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ e Nguyễn Lữ, considerati da molti storici i precursori dei nazionalisti vietnamiti del XX secolo. Tây Sơn est le nom donné à trois frères, Huệ, Lữ et Nhạc, du clan des Hồ, qui participent à la guerre civile vietnamienne à la fin du XVIIIe siècle. Originaires de Tây Sơn (d'où leur nom), un village situé près de Qui Nhơn, ils se révoltent en 1771 contre les seigneurs du Sud, les Nguyễn. Aidés par les Trịnh, seigneurs du Nord et rivaux de ces derniers, ils prennent d'abord la ville de Qui Nhơn, qui devient leur capitale, puis de Gia Ðình (actuelle Saïgon) et enfin de la nouvelle capitale impériale Huế. Les membres seigneurs du Sud, ceux de la famille Nguyễn sont tous tués, à l'exception du jeune prince Ánh, âgé de 16 ans, neveu du dernier seigneur Nguyễn, qui se réfugie dans le delta du Mékong, puis obtient l'appui des Français par l'intermédiaire du prélat Pierre Pigneau de Béhaine. 떠이선 왕조(베트남어: Tây Sơn Triều)는 24년간 지배한 베트남에 존재한 단기 왕조이다. 이 기간의 일련의 사건은 떠이선 파티의 반란이라고도 부른다. 떠이선이라는 이름은 베트남의 역사에서 후 레 왕조와 초기 응우옌 왕조의 말기에 왕국을 약화시킨 무리로 자주 언급된다. 西山朝（せいざんちょう、タイソンちょう、ベトナム語：Nhà Tây Sơn / 茹西山）は、1778年から1802年の間、ベトナム史に存在した王朝。この期間の一連の出来事は西山（タイソン）党の乱とも呼ばれる。 Tây Sơn-upproret var ett uppror i Vietnam som bröt ut 1771. Upproret startade i trakterna kring staden Tay Son i centrala Vietnam och leddes av tre bröder som kom från en bondefamilj. De vann snabbt anhängare och lyckades efter sex år erövra hela södra Vietnam från . Den norra delen av Vietnam styrdes av som hade försvagats efter intriger om tronföljden. Tay Son-rebellerna såg då möjligheten att utöka sitt territorium vilket ledde till att de även lyckades erövra nästan hela norra Annam. En överlevande prins från Nguyenklanen gjorde flera försök att återta makten i söder. Efter flera misslyckanden kunde han med fransk hjälp besegra Tay Son-rebellerna och 1802 enade han Vietnam och kunde utropa sig själv till kung. Nama Tây Sơn digunakan dalam berbagai cara untuk merujuk kepada masa pemberontakan petani dan dinasti-dinasti yang terdesentralisasi yang didirikan antara akhir kepemimpinan dinasti Lê dan permulaan dinasti-dinasti Nguyễn dalam sejarah Vietnam antara 1770 dan 1802. Beberapa akademisi menyebut masa tersebut dengan sebutan "kebangkitan Tây Sơn." Nama tersebut digunakan untuk merujuk kepada para pemimpin pemberontakan tersebut (Tây Sơn bersaudara), kebangkitan mereka (Kebangkitan Tây Sơn) atau pemerintahan mereka (dinasti Tây Sơn dan dinasti Nguyễn Tây Sơn). De Tây Sơn rebellie begon in 1772 als een opstand tegen de Nguyen heersers in het zuiden van Vietnam. De opstand was begonnen door drie broers van de rijke Ho familie (een familie van handelaren) die door de Nguyen koning van fraude beschuldigd waren. De opstand begon in de regio van de stad en breidde zich snel uit door de vele boeren die ontevreden waren met het bewind. In drie jaar tijd hadden de broers Saigon veroverd waar de opstandelingen hun woede koelden op de Chinese handelaren. Er werden er meer dan 10.000 in koelen bloede vermoord. Tây Sơn (Vietnamita: [təj ʂəːn], chino-vietnamita: 西山朝, desde 1788 hasta 1802), es utilizado en la historia de Vietnam para hacer referencia al período de rebeliones campesinas y dinastías descentralizadas establecidas entre el final de la dinastía Lê en 1770 y el comienzo de la dinastía Nguyễn en 1802. El nombre del distrito de los líderes rebeldes, Tây Sơn, llegó a aplicarse a los propios líderes , su levantamiento (el levantamiento Tây Sơn) o su dinastía (dinastía Nguyễn Tây Sơn). * Datos: Q1034173 * Multimedia: Tây Sơn dynasty / Q1034173 Die Tây-Sơn-Dynastie (vietn. Tây Sơn triều oder Nhà Tây Sơn; chữ Nôm: 家西山, chữ Hán: 西山朝) stellte in Vietnam (damals ) von 1778 bis 1802 den Kaiser. Sie ging aus der 1771 ausgebrochenen der drei Brüder , Nguyễn Huệ und Nguyễn Lữ hervor. Im Gegensatz zu allen anderen vietnamesischen Dynastien ist sie nicht nach dem Familiennamen Nguyễn der Brüder benannt, sondern nach deren Heimatdorf in der Provinz Bình Định, da auch deren Hauptgegner den gleichen Namen führten. Powstanie Taysonów – antymandaryńskie powstanie chłopskie w Wietnamie w latach 1771–1802 skierowane przeciw władającym klanom Nguyễn na południu i na północy, w czasie którego likwidowano majątki ziemskie dzieląc je między chłopów. 西山朝（越南语：Nhà Tây Sơn／茹西山）又稱作西山阮朝，越南朝代名，是越南在1778年至1802年间存在的朝代，享國祚二十四年。1771年出身西山地區的阮岳、阮侣及阮惠三兄弟率領農民起義，推翻了廣南國（阮主）的統治，之後一路擴張，先後殲滅了北方的鄭氏政權以及後黎朝，結束了越南自莫朝建立開始，達二百五十多年的混亂割據狀態，建立西山政權。 Династия Тэйшон, династия Тайшон (вьетн. Nhà Tây Sơn, тьы-ном 家西山, иногда также «период Тайшон») — период вьетнамской истории с 1778 по 1802 годы, между династиями Поздняя Ле и Нгуенов, который характеризуется крестьянскими восстаниями и децентрализацией страны. Тэйшонами иногда называют лидеров крестьянского восстания (братьев Тэйшон) или самих восставших крестьян. Династія Тейшон (: 茹西山, в'єт. Nhà Tây Sơn; : 西山朝, в'єт. Tây Sơn triều; 1778-1802) — імператорська династія у Дайв'єті, що запанувала внаслідок кризи династії Ле. Повалена династією Нгуєн. The Tây Sơn dynasty (Vietnamese: [təj ʂəːn], Vietnamese: Nhà Tây Sơn (Chữ Nôm: 茹西山); Vietnamese: Tây Sơn triều (Hán tự: 西山朝) was a ruling dynasty of Vietnam, founded in the wake of a rebellion against both the Nguyễn lords and the Trịnh lords before subsequently establishing themselves as a new dynasty. The Tây Sơn were led by three brothers, referred to by modern Vietnamese historians as the Tây Sơn brothers because of their origin in the district of Tây Sơn.
foaf:name
( ) Đại Việt
foaf:depiction
n18:Thap_dong_thoi_Tay_Son_1800.png n18:Trống_trận_thời_Tây_Sơn.jpg n18:Seal_of_Nguyễn_Lords.svg n18:BARROW(1806)_p347_SCENE_IN_A_CONCHIN_CHINESE_OPERA.jpg n18:Trieu_duong_chi_an_Tay_Son.png n18:Vietnam_at_the_end_of_18th_century_(Vi).png n18:Quang_Trung_Thong_Bao.png n18:Annam's_envois_with_Qing's_officials.jpg n18:Triều_đường_chi_ấn.svg
dcterms:subject
dbc:Tây_Sơn_dynasty dbc:Former_monarchies_of_Asia
dbo:wikiPageID
1379516
dbo:wikiPageRevisionID
1120909887
dbo:wikiPageWikiLink
dbr:Buddhism dbr:Laos dbr:Trần_Hưng_Đạo dbr:Qianlong_Emperor dbc:Tây_Sơn_dynasty dbr:Siam n14:Trống_trận_thời_Tây_Sơn.jpg dbr:Quang_Trung dbr:Pigneau_de_Behaine dbr:Phú_Xuân dbr:Tiandihui dbr:Fan_Wen-tsai dbr:Principality_of_Hà_Tiên dbr:Lê_Hiển_Tông dbr:Hán_tự dbr:Bùi_Thị_Xuân dbr:Absolute_Monarchy dbr:Trưng_Sisters dbr:University_of_Hawaii_Press dbr:Vietnam dbr:Nguyễn_Phúc_Thuần dbr:Ming_dynasty dbr:Zheng_Yi_(pirate) dbr:Thăng_Long n14:Trieu_duong_chi_an_Tay_Son.png dbr:Tây_Sơn_military_tactics_and_organization dbr:Emperor_at_home,_king_abroad dbr:Trịnh_lords dbr:Post-Angkor_Period dbr:Mandarin_(bureaucrat) dbr:Bình_Định_Province dbr:Nguyễn_Lữ dbr:Ten_Great_Campaigns dbr:Battle_of_Ngọc_Hồi-Đống_Đa dbr:Bishop dbr:Huế dbr:Chữ_Nôm n14:Annam's_envois_with_Qing's_officials.jpg dbr:Mo_Kuan-fu dbr:Han_dynasty n14:Thap_dong_thoi_Tay_Son_1800.png dbr:Cambodia dbr:Liang_Wen-keng dbr:Hoa_people dbr:Đinh_Tiên_Hoàng dbr:Vietnamese_language dbr:Nguyễn_Huệ dbr:Beijing dbr:Yuan_dynasty dbr:Taoism dbr:Rattanakosin_Kingdom n14:Quang_Trung_Thong_Bao.png dbr:Duchy dbr:Ho_Chi_Minh_City dbr:Đại_Việt dbr:Cheng_Chi dbr:Song_dynasty dbr:Qing_dynasty dbr:Emperor_of_Vietnam n14:BARROW(1806)_p347_SCENE_IN_A_CONCHIN_CHINESE_OPERA.jpg dbr:Rebellion dbr:Trương_Phúc_Loan dbr:China dbr:Qing_China dbr:Quy_Nhơn dbr:Rule_by_decree dbr:Lê_dynasty dbr:Catholicism dbr:Seal_(East_Asia) dbr:Battle_of_Rạch_Gầm-Xoài_Mút dbr:Trịnh–Nguyễn_War dbr:Islam dbr:Crushing_by_elephant dbc:Former_monarchies_of_Asia dbr:Vietnamese_cash dbr:HarperCollins dbr:Trịnh_Sâm dbr:Gia_Long dbr:Hanoi dbr:Pirates_of_the_South_China_Coast dbr:Anti-Manchuism dbr:Lê_Lợi dbr:White_Lotus dbr:Nguyễn_Quang_Toản dbr:Tributary_state dbr:Tây_Sơn_District dbr:Taksin dbr:Lê_Chiêu_Thống dbr:Manichaeism dbr:Nguyễn_Phúc_Khoát dbr:Qui_Nhơn dbr:Chen_Tien-pao dbr:List_of_Vietnamese_dynasties dbr:Nguyễn_Ánh dbr:Lunar_New_Year dbr:Nguyễn_dynasty dbr:Nguyễn_Nhạc dbr:Nguyễn_lords
dbo:wikiPageExternalLink
n24:taysonuprisingso0000dutt n25:The%20First%20Tet%20Offensive%20of%201789.pdf n26:collection.asp%3Fcategory=100054 n24:dictionaryofwars0000kohn n24:harperencycloped0000dupu n35:317631684 n35:303370241
owl:sameAs
dbpedia-sv:Tay_Son-upproret dbpedia-es:Dinastía_Tây_Sơn dbpedia-zh:西山朝 dbpedia-ko:떠이선_왕조 freebase:m.04x_y6 n21:7nqr dbpedia-az:Teyşon_sülaləsi dbpedia-fr:Dynastie_Tây_Sơn dbpedia-ja:西山朝 dbpedia-kk:Тайшон_көтерілісі n31:تای_سون_سولا‌له‌سی dbpedia-no:Tây_Sơn-perioden dbpedia-nl:Tay_Son-periode dbpedia-id:Dinasti_Tây_Sơn dbpedia-it:Dinastia_Tây_Sơn wikidata:Q1034173 dbpedia-fi:Vietnamin_sisällissota_(1772–1802) dbpedia-uk:Династія_Тейшон dbpedia-pl:Powstanie_Taysonów dbpedia-de:Tây-Sơn-Dynastie dbpedia-ru:Династия_Тэйшон dbpedia-vi:Nhà_Tây_Sơn
dbp:statPop
7219000
dbp:statYear
1800
dbp:symbolType
dbr:Seal_(East_Asia)
dbp:titleLeader
dbr:Emperor_of_Vietnam
dbp:today
dbr:China dbr:Cambodia dbr:Laos dbr:Vietnam
dbp:yearEnd
1802
dbp:yearLeader
1792 1788 1778
dbp:yearStart
1778
dbp:wikiPageUsesTemplate
dbt:Further dbt:Quote dbt:History_of_Vietnam dbt:Efn dbt:Legend dbt:Reflist dbt:Br dbt:For dbt:Main dbt:Short_description dbt:More_citations_needed_section dbt:Cite_web dbt:Infobox_former_country dbt:Cite_book dbt:Citation_needed dbt:Coord_missing dbt:Notelist dbt:Authority_control dbt:Unreferenced_section dbt:IPA-vi
dbo:thumbnail
n18:Seal_of_Nguyễn_Lords.svg?width=300
dbp:commonName
Đại Việt
dbp:dateEnd
0001-06-18
dbp:event
Lê dynasty collapsed
dbp:flagBorder
no
dbp:governmentType
Rebellion Duchy of Lê dynasty Absolute Monarchy
dbp:imageMap
Vietnam at the end of 18th century .png
dbp:leader
dbr:Nguyễn_Nhạc as dbr:Nguyễn_Quang_Toản dbr:Nguyễn_Huệ
dbp:legislature
None
dbp:p
Nguyễn lords Lê dynasty
dbp:religion
dbr:Catholicism dbr:Taoism dbr:Islam dbr:Manichaeism dbr:Buddhism
dbp:s
Nguyễn dynasty
dbp:status
Internal imperial system within Qing tributary Duchy within Lê dynasty of Đại Việt
dbp:currency
dbr:Vietnamese_cash
dbp:imageMapCaption
Political division of Vietnam at the end of the 18th century:
dbo:abstract
Династія Тейшон (: 茹西山, в'єт. Nhà Tây Sơn; : 西山朝, в'єт. Tây Sơn triều; 1778-1802) — імператорська династія у Дайв'єті, що запанувала внаслідок кризи династії Ле. Повалена династією Нгуєн. Tây Sơn est le nom donné à trois frères, Huệ, Lữ et Nhạc, du clan des Hồ, qui participent à la guerre civile vietnamienne à la fin du XVIIIe siècle. Originaires de Tây Sơn (d'où leur nom), un village situé près de Qui Nhơn, ils se révoltent en 1771 contre les seigneurs du Sud, les Nguyễn. Aidés par les Trịnh, seigneurs du Nord et rivaux de ces derniers, ils prennent d'abord la ville de Qui Nhơn, qui devient leur capitale, puis de Gia Ðình (actuelle Saïgon) et enfin de la nouvelle capitale impériale Huế. Les membres seigneurs du Sud, ceux de la famille Nguyễn sont tous tués, à l'exception du jeune prince Ánh, âgé de 16 ans, neveu du dernier seigneur Nguyễn, qui se réfugie dans le delta du Mékong, puis obtient l'appui des Français par l'intermédiaire du prélat Pierre Pigneau de Béhaine. 西山朝（越南语：Nhà Tây Sơn／茹西山）又稱作西山阮朝，越南朝代名，是越南在1778年至1802年间存在的朝代，享國祚二十四年。1771年出身西山地區的阮岳、阮侣及阮惠三兄弟率領農民起義，推翻了廣南國（阮主）的統治，之後一路擴張，先後殲滅了北方的鄭氏政權以及後黎朝，結束了越南自莫朝建立開始，達二百五十多年的混亂割據狀態，建立西山政權。 Tây Sơn (Vietnamita: [təj ʂəːn], chino-vietnamita: 西山朝, desde 1788 hasta 1802), es utilizado en la historia de Vietnam para hacer referencia al período de rebeliones campesinas y dinastías descentralizadas establecidas entre el final de la dinastía Lê en 1770 y el comienzo de la dinastía Nguyễn en 1802. El nombre del distrito de los líderes rebeldes, Tây Sơn, llegó a aplicarse a los propios líderes , su levantamiento (el levantamiento Tây Sơn) o su dinastía (dinastía Nguyễn Tây Sơn). El nombre "Tay Son" se utiliza para referirse a los líderes de la insurrección (hermanos Tay Son) llamando así por la mayoría de los historiadores modernos en Vietnam; Xishan también se utiliza como el nombre de la guerra, y para llamar al reinado de los hermanos Tay Son, que toman posesión del país asesinando a toda la familia Nguyen. Sin embargo, Nguyễn Ánh, sobreviviente de la familia Nguyễn, forma un ejército en el sur, y con la ayuda de portugueses y franceses recupera el poder del país en 1802. * Datos: Q1034173 * Multimedia: Tây Sơn dynasty / Q1034173 The Tây Sơn dynasty (Vietnamese: [təj ʂəːn], Vietnamese: Nhà Tây Sơn (Chữ Nôm: 茹西山); Vietnamese: Tây Sơn triều (Hán tự: 西山朝) was a ruling dynasty of Vietnam, founded in the wake of a rebellion against both the Nguyễn lords and the Trịnh lords before subsequently establishing themselves as a new dynasty. The Tây Sơn were led by three brothers, referred to by modern Vietnamese historians as the Tây Sơn brothers because of their origin in the district of Tây Sơn. The Tây Sơn dynasty ended the century-long war between the Trịnh and Nguyễn families, fought off an attack by Qing China, and united the country for the first time in 200 years. Under the most prominent of the Tây Sơn brothers, Nguyễn Huệ—later the emperor Quang Trung—Vietnam experienced an age of relative peace and prosperity. His heir, however, was not capable of properly ruling the country, allowing the exiled Nguyễn lord Nguyễn Ánh to retake the south of Vietnam and eventually pave the way for his own imperial dynasty, the Nguyễn dynasty. Die Tây-Sơn-Dynastie (vietn. Tây Sơn triều oder Nhà Tây Sơn; chữ Nôm: 家西山, chữ Hán: 西山朝) stellte in Vietnam (damals ) von 1778 bis 1802 den Kaiser. Sie ging aus der 1771 ausgebrochenen der drei Brüder , Nguyễn Huệ und Nguyễn Lữ hervor. Im Gegensatz zu allen anderen vietnamesischen Dynastien ist sie nicht nach dem Familiennamen Nguyễn der Brüder benannt, sondern nach deren Heimatdorf in der Provinz Bình Định, da auch deren Hauptgegner den gleichen Namen führten. Den Tây-Sơn-Brüdern gelang es, die im Süden herrschenden und die im Norden herrschenden sowie die machtlose Lê-Kaiserdynastie zu stürzen und so das Land nach etwa zweieinhalb Jahrhunderten der Teilung wieder zu vereinen. Durch entscheidende Siege gegen siamesische und Qing-chinesische Invasionsarmeen konnte Vietnam nach außen hin militärisch abgesichert werden. Im Innern zeichnete sich die Dynastie durch eine verhältnismäßig fortschrittliche Gesellschafts- und Kulturpolitik aus; zugleich wurde die Bevölkerung einer restriktiven Kontrolle und Militarisierung unterworfen. Über nahezu den gesamten Existenzzeitraum der Dynastie befand sich das Land im Kriegszustand. Zwischenzeitlich bekriegten sich die Brüder auch untereinander. Das Kerngebiet der Tây Sơn war das heutige Süd-Zentralvietnam; als Hauptstädte fungierten (bei Quy Nhơn) und ab 1788 Phú Xuân (Huế). Bereits Ende der 1780er-Jahre konnte Nguyễn Phúc Ánh, ein überlebendes Mitglied der Nguyễn-Fürstenfamilie, den Süden des Landes von den Tây-Sơn-Kräften zurückerobern. Nach dem Tod der drei Brüder brach deren Dynastie dann ab Mitte der 1790er-Jahre schnell zusammen und wurde schließlich im Jahr 1802 von der Nguyễn-Kaiserdynastie abgelöst. Während die Tây Sơn im 19. Jahrhundert als Banditen und unrechtmäßige Usurpatoren galten, so wurden sie Anfang des 20. Jahrhunderts von der kommunistisch dominierten Unabhängigkeitsbewegung „wiederentdeckt“ und als frühsozialistische Revolutionäre und Nationalhelden verehrt. 西山朝（せいざんちょう、タイソンちょう、ベトナム語：Nhà Tây Sơn / 茹西山）は、1778年から1802年の間、ベトナム史に存在した王朝。この期間の一連の出来事は西山（タイソン）党の乱とも呼ばれる。 떠이선 왕조(베트남어: Tây Sơn Triều)는 24년간 지배한 베트남에 존재한 단기 왕조이다. 이 기간의 일련의 사건은 떠이선 파티의 반란이라고도 부른다. 떠이선이라는 이름은 베트남의 역사에서 후 레 왕조와 초기 응우옌 왕조의 말기에 왕국을 약화시킨 무리로 자주 언급된다. Tây Sơn-upproret var ett uppror i Vietnam som bröt ut 1771. Upproret startade i trakterna kring staden Tay Son i centrala Vietnam och leddes av tre bröder som kom från en bondefamilj. De vann snabbt anhängare och lyckades efter sex år erövra hela södra Vietnam från . Den norra delen av Vietnam styrdes av som hade försvagats efter intriger om tronföljden. Tay Son-rebellerna såg då möjligheten att utöka sitt territorium vilket ledde till att de även lyckades erövra nästan hela norra Annam. En överlevande prins från Nguyenklanen gjorde flera försök att återta makten i söder. Efter flera misslyckanden kunde han med fransk hjälp besegra Tay Son-rebellerna och 1802 enade han Vietnam och kunde utropa sig själv till kung. La dinastia Tây Sơn (in vietnamita: Nhà Tây Sơn, nell'antico vietnamita chữ nôm: 西山朝, Tây Sơn triều) è stata la penultima dinastia imperiale vietnamita. Comprende tre sovrani che regnarono sui territori dell'odierno Vietnam dal 1778 al 1802. Ebbe origine da una rivolta contadina iniziata nel villaggio di Tây Sơn, che si trova oggi nell'omonimo distretto della provincia di Binh Dinh nel Vietnam centro-meridionale. Il nome del villaggio Tây Sơn viene convenzionalmente usato per indicare la dinastia, la rivolta (rivolta Tây Sơn) e i tre fratelli che ne furono a capo (fratelli Tây Sơn), i cui nomi erano Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ e Nguyễn Lữ, considerati da molti storici i precursori dei nazionalisti vietnamiti del XX secolo. I ribelli ebbero un ruolo decisivo nell'unificazione del Paese, rovesciando i regimi dei signori Nguyễn e dei signori Trịnh, che governavano rispettivamente il centro-sud e il nord del Paese per conto degli , sovrani puramente rappresentativi che da oltre due secoli avevano affidato il potere a queste due famiglie spesso in lotta tra loro. Dopo aver sconfitto e decimato la famiglia dei Nguyễn nel 1777, i fratelli Tây Sơn ebbero difficoltà a mantenere il controllo del sud, impegnati com'erano nella conquista del nord e a risolvere dispute interne. Nel 1786 posero fine al dominio dei Trịnh a nord, ma non contrastarono a sufficienza le truppe di Nguyễn Phúc Ánh, superstite dei Nguyễn, il quale nel 1788 prese definitivamente il controllo del sud. Negli anni successivi, Nguyễn Phúc Ánh si riprese lentamente i territori che erano stati sotto il controllo della sua famiglia e sconfisse definitivamente i Tây Sơn nell'estate del 1802 conquistando l'ultima roccaforte di Thăng Long, l'odierna Hanoi. Nama Tây Sơn digunakan dalam berbagai cara untuk merujuk kepada masa pemberontakan petani dan dinasti-dinasti yang terdesentralisasi yang didirikan antara akhir kepemimpinan dinasti Lê dan permulaan dinasti-dinasti Nguyễn dalam sejarah Vietnam antara 1770 dan 1802. Beberapa akademisi menyebut masa tersebut dengan sebutan "kebangkitan Tây Sơn." Nama tersebut digunakan untuk merujuk kepada para pemimpin pemberontakan tersebut (Tây Sơn bersaudara), kebangkitan mereka (Kebangkitan Tây Sơn) atau pemerintahan mereka (dinasti Tây Sơn dan dinasti Nguyễn Tây Sơn). Династия Тэйшон, династия Тайшон (вьетн. Nhà Tây Sơn, тьы-ном 家西山, иногда также «период Тайшон») — период вьетнамской истории с 1778 по 1802 годы, между династиями Поздняя Ле и Нгуенов, который характеризуется крестьянскими восстаниями и децентрализацией страны. Тэйшонами иногда называют лидеров крестьянского восстания (братьев Тэйшон) или самих восставших крестьян. Powstanie Taysonów – antymandaryńskie powstanie chłopskie w Wietnamie w latach 1771–1802 skierowane przeciw władającym klanom Nguyễn na południu i na północy, w czasie którego likwidowano majątki ziemskie dzieląc je między chłopów. Bunt wziął swą nazwę od wioski i pasma górskiego w pobliżu miejscowości Quy Nhơn. W ciągu trzech lat Taysonowie opanowali całe południe kraju, a do roku 1776 ich armia dotarła do granicy Chin. Z rodu Nguyễn rzeź przeżył jedynie książę Nguyễn Ánh, który uciekając przed wojskami Taysonów, w 1784 roku spotkał księdza Pigneau de Behaine, za którego pośrednictwem uzyskał obietnicę pomocy ze strony Francji. Pomoc francuska skończyła się na prywatnej pomocy księdza Pigneau, a powstanie upadło nie tylko dzięki niej i dowódczym talentom Ánha, ale również z powodu zniechęcenia społeczeństwa, które nie widziało poprawy swego losu w ciągłym konflikcie zbrojnym. W roku 1799 Taysonowie zostali pobici przez wojska Ánha pod Quy Nhơn, czyli tam, gdzie rewolta się rozpoczęła. Ostateczna ofensywa Nguyễnów w lipcu 1802 zakończyła się zdobyciem Thăng Long (obecnie Hanoi). Nguyễn Ánh już 1 czerwca 1802, nie czekając na zdobycie stolicy, koronował się w Huế jako cesarz Wietnamu Gia Long. De Tây Sơn rebellie begon in 1772 als een opstand tegen de Nguyen heersers in het zuiden van Vietnam. De opstand was begonnen door drie broers van de rijke Ho familie (een familie van handelaren) die door de Nguyen koning van fraude beschuldigd waren. De opstand begon in de regio van de stad en breidde zich snel uit door de vele boeren die ontevreden waren met het bewind. In drie jaar tijd hadden de broers Saigon veroverd waar de opstandelingen hun woede koelden op de Chinese handelaren. Er werden er meer dan 10.000 in koelen bloede vermoord. De broers voerden echter ook een rechtvaardig belastingsysteem in en hervormden de landbouw, onder andere door arme boeren land te geven. Zij lieten ook Katholieke missionarissen toe en stonden het hun toe om in het overwegend boeddhistische land te preken en volgelingen te werven, ze gaven zelfs soldaten mee ter bescherming. Nadat ze zuidelijk en centraal Vietnam onderworpen hadden, rukten ze op naar het noorden en slaagden er uiteindelijk in om ook de Trinh heersers uit het land te verdrijven. De heerschappij van de broers begint in 1776 in centraal Vietnam, ze veranderen hun familienaam van Ho in Nguyen. In deze tijd heerste de keizer Le Duy Ky van de Le dynastie ook nog in een klein deel van het land. Op 22 december 1788 verklaarde een van de broers, Quang Trung dat de Le dynastie uitgestorven was en nam de keizerlijke titel aan. Op dat moment had Vietnam twee keizers, Le Duy Ky en Quang Trung, en een koning, een van de Ho broers Thai Duc. Dit was de situatie tot 1793 toen het land herenigd werd onder de heerser . Een jong lid van de verslagen Nguyen clan, Nguyen Anh (Gia Long) had de opstand overleefd en gezworen verder te vechten. Hij en zijn aanhangers veroverden en verloren Saigon verscheidene malen in deze periode van 10 jaar. In deze periode ontmoette hij de Franse priester Pierre Pigneau de Béhaine. Deze ontmoeting zou de latere geschiedenis van Vietnam beïnvloeden. Pierre verborg de jonge Nguyen en werd zijn adviseur. In 1784, toen Nguyen Anhs troepen weer verdreven waren uit Saigon en de omliggende provincies, besloot hij om Pigneau te volmachten om naar Frankrijk te gaan en om Franse interventie te vragen, hij zond zijn zoon, Nguyen Canh, in Aziatische traditie mee als teken van vriendschap. Pigneau ging eerst naar de Franse kolonie Pondicherry maar daar werd hem verteld dat het een nutteloos project was. Hij besloot toen om rechtstreeks naar de Franse koning Lodewijk XVI te gaan. Hij arriveerde in Versailles in 1787. Frankrijk was op dat moment bijna bankroet en de koning wees het plan af, maar Pigneau drong aan en vertelde de adviseurs van de koning dat de Engelsen al een plan klaar hadden voor de verovering van Vietnam. Hierop kwam de koning terug op zijn besluit en op 28 november 1787 tekenden Pigneau en de Franse minister van buitenlandse zaken een verdrag. De Fransen zouden Nguyen Anh steunen met 1650 manschappen, wapens, munitie en transport. Vietnam zou Tourane (Đà Nẵng) en het eiland aan Frankrijk afstaan, en Frankrijk het alleenrecht op handel met Vietnam geven. Ondanks zijn religieuze achtergrond had Pigneau geen enkele referentie tot geloofszaken in het verdrag opgenomen. Na het sluiten van het verdrag besloot hij ook om niet langer Nguyen Anh te vertegenwoordigen maar werd hij de koninklijke commissaris van Frankrijk voor Cochin China. Pigneau zou zijn mannen en voorraden krijgen van de gouverneur van Pondicherry, Thomas de Conway. Na zijn vertrek veranderde Lodewijk XVI van gedachten en stuurde een bericht naar de Conway waarin hij zei zuinig te zijn met de te geven goederen en als hij goede reden zag, het geheel af te blazen. De Conway was blij met dit bericht, niet omdat hij een hekel had aan Pigneau, maar omdat hij vond dat Azië met zijn hitte, ziekten en heidenen niet het veroveren waard was. De Conway slaagde erin om Pierre tot de lente van 1789 te vertragen. Toen hij hoorde van het verraad van Lodewijk XVI, kondigde Pigneau aan dat hij zelf een expeditie zou samenstellen. In ruil voor de belofte van handel met Vietnam overtuigde hij Franse handelaren in India om hem te helpen. De handelaren gaven hem twee schepen, wapens en munitie. Hij kreeg ook geld om 400 deserteurs uit het Franse leger te huren.Hij gaf dit leger aan Nguyen Anh die hem dankbaar was, dankzij deze hulp zou deze triomferen en keizer van Vietnam worden in 1802. Een van de soldaten, trainde het Vietnamese leger. Dit leger, meer dan 50.000 man sterk, bestond voor een groot deel uit christelijke bekeerlingen. Een andere soldaat, Jean-Baptiste de Chaigneau, zou later een belangrijk figuur worden in Vietnam. Tegen het eind van de 18e eeuw waren de Tay Son rebellen ver teruggedrongen. Ze hadden in 1799 een laatste wanhopige verdediging opgeworpen rond de stad Quin Hon, waar de rebellie ook begonnen was. Zij werden daar verslagen door de troepen onder aanvoering van de 19-jarige zoon van Nguyen Anh, Nguyen Canh, die nog naar Versailles geweest was. In 1802 kroonde Nguyen Anh zich in Hué tot keizer van Vietnam en nam de regeertitel Gia Long aan.
dbp:capital
Phú Xuân Quy Nhơn
dbp:commonLanguages
VietnameseWritten Chữ Nôm script
dbp:conventionalLongName
Đại Việt
dbp:dateEvent
1789-02-03
dbp:eventEnd
Nguyễn Ánh captures Đông Kinh
dbp:eventStart
Nguyễn Nhạc establishes dynasty
dbp:flagP
Seal of Nguyễn Lords.svg
dbp:flagS
Seal of Nguyễn Lords.svg
dbp:imageCoat
Triều đường chi ấn.svg
dbo:currency
dbr:Vietnamese_cash
prov:wasDerivedFrom
wikipedia-en:Tây_Sơn_dynasty?oldid=1120909887&ns=0
dbo:wikiPageLength
22107
dbo:dissolutionDate
1802-06-18
dbo:dissolutionYear
1802-01-01
dbo:foundingYear
1778-01-01
dbo:capital
dbr:Phú_Xuân dbr:Quy_Nhơn
dbo:governmentType
dbr:Absolute_Monarchy dbr:Rebellion dbr:Duchy
foaf:isPrimaryTopicOf
wikipedia-en:Tây_Sơn_dynasty