| dbo:abstract
|
- Telesil·la (grec antic: Τελέσιλλα, llatí: Telesilla) fou una poeta lírica i heroïna d'Argos, una de les anomenades nou muses líriques, que va viure al voltant de l'any 510 aC, en temps de Cleòmenes i Demarat, reis d'Esparta. Plutarc diu que la tradició la feia de naixement noble, i que estava afectada per una malaltia sobre la qual va consultar a l'oracle, que li va dir que havia de servir les Muses i, complint la comanda, es va dedicar a la poesia i a la música. Com a recompensa va recuperar la salut i va ser admirada per les dones d'Argos. En la guerra entre Argos i Esparta, va adquirir prestigi no només per la seva poesia sinó pel seu valor personal, perquè a més a més d'estimular els argius amb la seva música, va agafar les armes i al capdavant d'una partida de dones va contribuir a la victòria, segons diuen Plutarc, Pausànies i Màxim de Tir. En memòria d'aquesta acció, hom li va fer una estàtua al temple d'Afrodita a Argos, amb els emblemes d'una poeta i d'una heroïna, i es va instituir un festival anual anomenat Ὑβριστικά, en el qual les dones es vestien d'homes (probablement el mateix festival conegut com Ἐνδυμάτια). Les notícies sobre les seves obres són escasses. Ateneu de Nàucratis diu que va compondre una oda a Apol·lo anomenada Φιληλίας i Pausànies menciona poemes en honor d'Apol·lo i Àrtemis. Els únics versos complets deriven d'un parthenion compost per a un cor de verges argives sobre l'amor d'Àrtemis i el riu Alfeu: ἁ δ᾽ Ἁρτεμις, ὦ κόραι, φεύγοισα τὸν Ἀλφεόν. (ca)
- تيليسيلا (باليونانية: Τελέσιλλα) هي شاعرة إغريقية من مواطني أرغوس، وقد وضعت كإحدى ملهمات الشعر التسع. وفقا للقصة المروية عنها فقد أتى كليومينس الثاني ملك إسبرطة ليغزو أرغوس عام 510 ق م قاموا بقتل كل الرجال القادرين على القتال، فقامت وهي ترتدي ملابس الرجال بوضع نفسها على قيادة جيش للنساء ورددن الهجوم على المدينة. ولكي تحيى ذكراها أقيم تمثال للشاعرة ويظهرها تضع خوذة مع كتب عند قدميها ونصب في معبد أفروديت في أرغوس. وهناك احتفال يدعى هيبريستيكا أو إنديماتيا حيث يتبادل الرجال والنساء الثياب ويتم تكريم شجاعتها هي ورفيقاتها. لا يشير هيرودوت إلى تدخل تيليسيلا، ولكنه يذكر كاهنا تنبأ بأن النساء سيهزمن الرجال، أما التمثال الذي رآه ربما لا يكون مكرسا لها، حيث ربما كلان يمثل أفروديت بصفتها زوجة أريس والإلهة المحاربة (ويبدو أن الكتب كانت في غير موضعها)، وأن الهيبريستيكا على الأغلب كان احتفالا دينيا متصلا بعبادة آلهة خنثى. هناك بيتان فقط بقيا من قصائد تيليسيلا واستشهد بهما النحوي هيفايستيون. (ar)
- Η Τελέσιλλα ήταν λυρική ποιήτρια από το Άργος που έζησε τον 5ο - 6ο αιώνα π.Χ. Γεννήθηκε το 520-515 π.Χ. και καταγόταν από επιφανή οικογένεια. (el)
- Telesilla de Argoso (greke Τελέσιλλα) estas historie konata kiel eminenta greka poetino, kiu vivis inter la 6-a kaj 5-a jarcento a.K. en la urbo Argoso de la peloponeza duoninsulo. Ĉi tiu verkistino estis konsiderata unu el la ‘naŭ lirikaj muzoj de la senmorta lingvo’. Multo da tio, kio estas konata pri la vivo de Telesilla, estas danke al argumentoj kaj rakontoj de la tiamaj grandaj pensuloj kaj filozofoj kiel Apolodoro, Paŭzanio, Luciano. Sed Plutarko estas la ĉefa fonto pri ŝia agado: en sia traktaĵo "Pri la valoro de virinoj" li diras, ke ŝi devenis de nobela familio; pro sia malforta konstitucio, ŝi suferis gravan malsanon, kiun la hipokrata medicino ne povis kuraci. En profunda angoro ŝi petis helpon al la dioj kaj konsultis la orakolon, kiu konsilis al ŝi dediĉi sin al arto. Tiel ŝi faris, kaj kultivante kanton, muzikon kaj poezion, ŝi reakiris sian sanon kaj per ĝi sian mensforton. Tiom, ke ŝi havis tre gravan kaj elstaran rolon en la historio de sia popolo, kiun ŝi savis de la invado de Sparto. En 494 a.K., la armeo de Sparto, gvidata de Kleomeneo la 1-a, faris grandan invadon al la urbo Argoso. En ĉi tiu grava batalo pereis pli ol 6 mil batalantoj ĉe la Batalo de Sepea. Post ĉi tiu malfeliĉa evento, ĉiuj viroj kiuj restis en tiu urbo -krom la plej maljunaj- decidis fuĝi tra la arbaro por provi savi siajn vivojn de la spartana ekstermado. En Argoso restis nur virinoj, sklavoj kaj maljunuloj tute sendefendaj, kiel facila celo por ataki kaj konkeri. Tamen Telesilla ne volis fini tiel, do ŝi ordonis kolekti ĉiujn armilojn kaj disdonis ilin inter la virinoj kiuj povus batali. Telesilla vestiĝis kiel viro, prenis ŝildon kaj glavon kaj ŝi armis kaj komandis virinan taĉmenton, gvidante la defendon de la urbo. Kiam la spartanoj atakis, la virinoj alivestitaj kiel viroj atendis ilin kaŝitaj en la urba tombejo; ili ne cedis aŭ panikiĝis, sed furiozis pro la himnoj de patriotismo kaj de virina honoro, kiujn Telesilla laŭtege kantis por kuraĝigi la ‘soldatinojn’. Tio helpis ilin forpeli spartanojn mortigante multajn. Tiel kuraĝa estis Telesilla en la batalo inter Sparto kaj Argoso, ke ŝi estis altigita al statuso de heroino. Rekone al braveco kaj arto de Telesilla, en la urbo estis starigita statuo al ŝi en la templo de Afrodito, kaj kreiĝis festivalo, en kiu viroj kaj virinoj ĝoje kaj ludeme interŝanĝis siajn vestojn. Ateneo diras, ke Telesilla komponis odon al Apolono nomata ‘Amiko de la suno’, kaj Paŭzanio mencias poemojn honore al Apolono kaj Artemiso. Tiu ĉi lasta traktas pri la amo de Artemiso kaj la diigita rivero Alfeo. Ŝi verkis ĥorajn kantotekstojn, ofte pri lokaj temoj, por esti kantataj de knabina koruso. Ŝajnas, ke ŝiaj tekstoj konsistis el poeziaj versioj de mitaj rakontoj. El la naŭ fragmentoj konservitaj de ŝia poezio, unu el ili estas verkita laŭ metriko, kiun pro sia originaleco oni nomis ĝin "telesileo", verso kies unua silabo estis preterlasita. Telesilla estas parto de grava lirika movado en la kontinenta Grekio, kiu kontrastas kun la liriko de Alceo, Sapfo, Anakreono de la egeaj insuloj. Tia kontinenta movado, kies reprezentantoj estas virinoj, komenciĝis en la 6-a jarcento a.K.. Al Telesilla de Argoso oni devas aldoni Myrtis, Praksila de Sicion, Korinna de Tanagra. La helenisto Rodríguez Adrados (1922-2020) konsideras ilin poetinoj fidelaj al lokaj kultoj, ĥoroj kaj virinaj rondoj asociitaj kun temploj. Fakte, ĉies poezio estas religiaj aŭ mitaj himnoj. En Argoso, la dancoj de kontraŭaj korusoj, viraj kaj virinaj, estis atribuitaj al la memorfesto de la milita heroaĵo de Telesilla. Fonto de tiu teksto estas artikolo numero 62 en la artikolserio Virinoj en muziko en la Esperanta Retradio, verkita de Sonia Risso el Urugvajo. (eo)
- Telesilla (altgriechisch Τελέσιλλα Telésilla) aus Argos war griechische Dichterin der 1. Hälfte des 5. Jahrhunderts v. Chr. Nur wenige Verse ihrer Dichtungen sind erhalten geblieben. Das von ihr verwendete Versmaß (akephaler Glykoneus) wurde nach ihr Telesilleion benannt. Plutarch erzählt unter Berufung auf , Telesilla habe, als die Spartaner 510 v. Chr. in Argos eingefallen und die Männer der Stadt besiegt waren, die Frauen zum Kampf aufgerufen, sie bewaffnet und an deren Spitze die von Kleomenes und Demaratos geführten Spartaner besiegt. Ihr zu Ehren und zur Erinnerung an diesen Kampf wurde im Tempel der Aphrodite in Argos eine Statue aufgestellt. Ebenfalls an dieses Ereignis soll das Fest der in Argos erinnern, bei dem Männer Frauenkleider trugen und Frauen Männerkleider. (de)
- Telesila (en griego, Τελέσιλλα) fue una poetisa griega natural de Argos que vivió en torno al año 510 a. C. Fue considerada una de las "nueves musas líricas". (es)
- Telesila (antzinako grezieraz: Τελέσιλλα; fl. K.a. 510) Antzinako Greziako poeta zen, Argosen jaioa. Emakume agurgarria zen, bereziki ospetsua bere olerkiengatik eta Argosen jasandako krisi politiko zein militarraren eta osterako berreraikitzearen aurrean erakutsitako buruzagitzagatik. Pausaniasek kontatzen du Argoseko antzokiaren ondoan zegoen Afroditaren santutegiko batean ageri zela liburuak bota eta kasketa jartzeko unean irudikatua. Izan ere bere ospea, Telesila, behin eta berriz errepikatzen zen anekdota batean zetzan, berehalako arrisku egoeran hiriko emakumeen laguntzarekin, lazedemoniarrak arbuiatzea lortu zuela. Jainkoei eginiko ereserkietatik hartutako bertsoak tenpluetako hormetan grabatuak kontserbatu ziren eta bere omenez "telesileo" deitu zioten bertso neurkera zehatz bati. ( X_UU_U_) Antipatro Tesalonikakoak bere bederatzi emakumezko poeten kanonean barneratu zuen. Gaur egun Grezian esistitzen da talde feminista bat bere izena daramana. (eu)
- Télésille (en grec ancien Τελέσιλλα / Telésilla) est une poétesse grecque de la première moitié du VIe siècle av. J.-C.. Native d'Argos ; elle est célèbre comme héroïne pour avoir sauvé sa ville natale. (fr)
- Telesilla (bahasa Yunani: Τελέσιλλα; skt. 510 SM) merupakan seorang penyair Yunani Kuno, asli Argos. Ia adalah seorang wanita terhormat yang terkenal dengan puisinya dan kepemimpinannya di Argos melalui krisis politik dan militer dan kemudian membangun kembali. (in)
- Telesilla was an ancient Greek lyric poet from Argos, active in the fifth century BC. She is known for her supposed role in the defence of Argos in 494 BC, which is doubted by modern scholars. Only a few fragments of her poetry survive, several of which reference the gods Apollo and Artemis. She was apparently famous in antiquity, included by Antipater of Thessalonica in his canon of women poets; in the twentieth century she inspired a poem by the imagist poet H.D. (en)
- Telesilla (in greco antico: Τελέσιλλα, Telésilla; ... – ...; fl. prima metà del V secolo a.C.) è stata una poetessa greca antica, vissuta ad Argo. (it)
- Telesilla (Grieks: Τελέσιλλα) was een Oud-Griekse dichteres uit de vijfde eeuw v. Chr. Ze werd door beschouwd als een van de negen grote vrouwelijke dichters van Griekenland. (nl)
- Telesilla (stgr. Τελέσιλλα, koniec VI w p.n.e.) – grecka poetka z Argos, autorka hymnów, uważana w starożytności za jedną z 9 najważniejszych poetek. Według legendy miała prowadzić obronę Argos podczas najazdu Spartan pod wodzą Kleomenesa (w latach 520-493). Od jej imienia pochodzi nazwa jednej z miar wierszowych – . (pl)
- Telesila (em grego Τελέσιλλα) foi uma poetisa grega natural de Argos que viveu em torno do ano 510 a. C. Foi considerada uma das "nove musas líricas". (pt)
- Телесилла (греч. Τελέσιλλα) Аргосская — одна из девяти древнегреческих лирических поэтесс, прославленная Плутархом («», c. 4) и Павсанием («Gгаесіае descriptio», II, 20, 8) за храбрость и патриотизм, выказанные ею в войне Аргоса со Спартой. Когда аргосцы потерпели поражение от спартанского царя Клеомена (510 до н. э.), Телесилла собрала рабов, вооружила всех, кто по молодости или старости не носил оружия, а также женщин, и вступила в сражение со спартанцами, которые отступили перед этой слабой армией и удалились. Другие писатели (Евсевий) относят Телесиллу к первой половине V века до н. э.. В Аргосе, в храме Афродиты, перед статуей богини на четырёхсторонней мраморной колонне было высечено рельефное изображение поэтессы: в ногах её лежал свиток, а сама она держала в руке шлем, на который смотрела, как бы желая его надеть на голову. Как поэтесса Телесилла прославилась хоровыми песнями (парфениями и стазиотическими). (ru)
- Telesilla, död efter 510 f.Kr., var en antik grekisk poet och hjältinna. Hon ingår i den grupp av nio kvinnliga diktare som av jämförs med de nio muserna: Sapfo, Praxilla, Moero, Anyte, Erinna, Telesilla, Korinna, Nossis och Myrtis. Hon blev berömd för sitt försvar av sin hemstad Argos då det anfölls av spartanerna under Kleomenes I år 510. Spartanerna hade då besegrat den argivska armén och tågade mot Argos, som då stod utan försvar. Telesilla samlade då stadens kvinnor och de män som var undantagna från krigstjänst, beväpnade sig och bemannade stadsmurarna. Spartanerna ska då ha avstått från att anfalla staden, eftersom det skulle anses som en tveksam ära att besegra kvinnor, och en skam att bli besegrad av dem. Pausanias beskriver hur Telesilla ska ha fått en staty av en kvinna i stridshjälm rest till sin ära framför Afrodites tempel, och en festival, , firades sedan till ära för händelsen, där männen klädde sig till kvinnor och kvinnor till män. Telesillas roll i försvaret av Argos den gången är omdiskuterad och anses obekräftad. Hennes existens och verksamhet som diktare är otvistad, men endast fragment av hennes diktning finns bevarad i verk av andra antika författare. (sv)
- Телесилла (грец. Τελέσιλλα) Аргосська — одна із дев'яти давньогрецьких ліричних поетес, яку прославляли Плутарх («De mulierum virtutibus», c. 4) і Павсаній («Gгаесiае descriptio», II, 20, 8) за хоробрість та патріотизм, показані нею на війні Аргоса зі Спартою. Коли аргосці зазнали поразки від спартанського царя Клеомена (510 до н. е.), Телесилла зібрала рабів, озброїла всіх, хто по молодості чи старості не носив зброї, а також жінок, і вступила в бій зі спартанцями, які відступили перед цією слабкою армією і віддалились. Інші письменники (Євсевій) відносять Телесиллу до першої половини V століття до н. е. В Аргосі у храмі Афродіти перед статуєю богині на чотиристоронній мармуровій колоні було вирізьблено рельєфне зображення поетеси: коло її ніг лежав сувій, а сама вона тримала в руці шолом, на який дивилася, наче бажаючи його надягнути на голову. Як поетеса Телесилла прославилась хоровими піснями (парфеніями і стазіотичними). (uk)
- 泰勒希拉（英語：Telesilla），约活动于公元前6世纪至公元前5世纪前后。古希腊抒情之一，阿哥斯人。 她的赞歌只有九个残篇流传下来，即从她的名字而来。当阿哥斯的男人被所打败后，她因武装阿哥斯的妇女拯救了城邦而闻名。 (zh)
|
| rdfs:comment
|
- Η Τελέσιλλα ήταν λυρική ποιήτρια από το Άργος που έζησε τον 5ο - 6ο αιώνα π.Χ. Γεννήθηκε το 520-515 π.Χ. και καταγόταν από επιφανή οικογένεια. (el)
- Telesila (en griego, Τελέσιλλα) fue una poetisa griega natural de Argos que vivió en torno al año 510 a. C. Fue considerada una de las "nueves musas líricas". (es)
- Télésille (en grec ancien Τελέσιλλα / Telésilla) est une poétesse grecque de la première moitié du VIe siècle av. J.-C.. Native d'Argos ; elle est célèbre comme héroïne pour avoir sauvé sa ville natale. (fr)
- Telesilla (bahasa Yunani: Τελέσιλλα; skt. 510 SM) merupakan seorang penyair Yunani Kuno, asli Argos. Ia adalah seorang wanita terhormat yang terkenal dengan puisinya dan kepemimpinannya di Argos melalui krisis politik dan militer dan kemudian membangun kembali. (in)
- Telesilla was an ancient Greek lyric poet from Argos, active in the fifth century BC. She is known for her supposed role in the defence of Argos in 494 BC, which is doubted by modern scholars. Only a few fragments of her poetry survive, several of which reference the gods Apollo and Artemis. She was apparently famous in antiquity, included by Antipater of Thessalonica in his canon of women poets; in the twentieth century she inspired a poem by the imagist poet H.D. (en)
- Telesilla (in greco antico: Τελέσιλλα, Telésilla; ... – ...; fl. prima metà del V secolo a.C.) è stata una poetessa greca antica, vissuta ad Argo. (it)
- Telesilla (Grieks: Τελέσιλλα) was een Oud-Griekse dichteres uit de vijfde eeuw v. Chr. Ze werd door beschouwd als een van de negen grote vrouwelijke dichters van Griekenland. (nl)
- Telesilla (stgr. Τελέσιλλα, koniec VI w p.n.e.) – grecka poetka z Argos, autorka hymnów, uważana w starożytności za jedną z 9 najważniejszych poetek. Według legendy miała prowadzić obronę Argos podczas najazdu Spartan pod wodzą Kleomenesa (w latach 520-493). Od jej imienia pochodzi nazwa jednej z miar wierszowych – . (pl)
- Telesila (em grego Τελέσιλλα) foi uma poetisa grega natural de Argos que viveu em torno do ano 510 a. C. Foi considerada uma das "nove musas líricas". (pt)
- 泰勒希拉（英語：Telesilla），约活动于公元前6世纪至公元前5世纪前后。古希腊抒情之一，阿哥斯人。 她的赞歌只有九个残篇流传下来，即从她的名字而来。当阿哥斯的男人被所打败后，她因武装阿哥斯的妇女拯救了城邦而闻名。 (zh)
- تيليسيلا (باليونانية: Τελέσιλλα) هي شاعرة إغريقية من مواطني أرغوس، وقد وضعت كإحدى ملهمات الشعر التسع. وفقا للقصة المروية عنها فقد أتى كليومينس الثاني ملك إسبرطة ليغزو أرغوس عام 510 ق م قاموا بقتل كل الرجال القادرين على القتال، فقامت وهي ترتدي ملابس الرجال بوضع نفسها على قيادة جيش للنساء ورددن الهجوم على المدينة. ولكي تحيى ذكراها أقيم تمثال للشاعرة ويظهرها تضع خوذة مع كتب عند قدميها ونصب في معبد أفروديت في أرغوس. وهناك احتفال يدعى هيبريستيكا أو إنديماتيا حيث يتبادل الرجال والنساء الثياب ويتم تكريم شجاعتها هي ورفيقاتها. (ar)
- Telesil·la (grec antic: Τελέσιλλα, llatí: Telesilla) fou una poeta lírica i heroïna d'Argos, una de les anomenades nou muses líriques, que va viure al voltant de l'any 510 aC, en temps de Cleòmenes i Demarat, reis d'Esparta. Plutarc diu que la tradició la feia de naixement noble, i que estava afectada per una malaltia sobre la qual va consultar a l'oracle, que li va dir que havia de servir les Muses i, complint la comanda, es va dedicar a la poesia i a la música. Com a recompensa va recuperar la salut i va ser admirada per les dones d'Argos. (ca)
- Telesilla de Argoso (greke Τελέσιλλα) estas historie konata kiel eminenta greka poetino, kiu vivis inter la 6-a kaj 5-a jarcento a.K. en la urbo Argoso de la peloponeza duoninsulo. Ĉi tiu verkistino estis konsiderata unu el la ‘naŭ lirikaj muzoj de la senmorta lingvo’. Tiel kuraĝa estis Telesilla en la batalo inter Sparto kaj Argoso, ke ŝi estis altigita al statuso de heroino. Rekone al braveco kaj arto de Telesilla, en la urbo estis starigita statuo al ŝi en la templo de Afrodito, kaj kreiĝis festivalo, en kiu viroj kaj virinoj ĝoje kaj ludeme interŝanĝis siajn vestojn. (eo)
- Telesilla (altgriechisch Τελέσιλλα Telésilla) aus Argos war griechische Dichterin der 1. Hälfte des 5. Jahrhunderts v. Chr. Nur wenige Verse ihrer Dichtungen sind erhalten geblieben. Das von ihr verwendete Versmaß (akephaler Glykoneus) wurde nach ihr Telesilleion benannt. Plutarch erzählt unter Berufung auf , Telesilla habe, als die Spartaner 510 v. Chr. in Argos eingefallen und die Männer der Stadt besiegt waren, die Frauen zum Kampf aufgerufen, sie bewaffnet und an deren Spitze die von Kleomenes und Demaratos geführten Spartaner besiegt. (de)
- Telesila (antzinako grezieraz: Τελέσιλλα; fl. K.a. 510) Antzinako Greziako poeta zen, Argosen jaioa. Emakume agurgarria zen, bereziki ospetsua bere olerkiengatik eta Argosen jasandako krisi politiko zein militarraren eta osterako berreraikitzearen aurrean erakutsitako buruzagitzagatik. Pausaniasek kontatzen du Argoseko antzokiaren ondoan zegoen Afroditaren santutegiko batean ageri zela liburuak bota eta kasketa jartzeko unean irudikatua. Izan ere bere ospea, Telesila, behin eta berriz errepikatzen zen anekdota batean zetzan, berehalako arrisku egoeran hiriko emakumeen laguntzarekin, lazedemoniarrak arbuiatzea lortu zuela. Jainkoei eginiko ereserkietatik hartutako bertsoak tenpluetako hormetan grabatuak kontserbatu ziren eta bere omenez "telesileo" deitu zioten bertso neurkera zehatz bati. (eu)
- Телесилла (грец. Τελέσιλλα) Аргосська — одна із дев'яти давньогрецьких ліричних поетес, яку прославляли Плутарх («De mulierum virtutibus», c. 4) і Павсаній («Gгаесiае descriptio», II, 20, 8) за хоробрість та патріотизм, показані нею на війні Аргоса зі Спартою. (uk)
- Telesilla, död efter 510 f.Kr., var en antik grekisk poet och hjältinna. Hon ingår i den grupp av nio kvinnliga diktare som av jämförs med de nio muserna: Sapfo, Praxilla, Moero, Anyte, Erinna, Telesilla, Korinna, Nossis och Myrtis. Telesillas roll i försvaret av Argos den gången är omdiskuterad och anses obekräftad. Hennes existens och verksamhet som diktare är otvistad, men endast fragment av hennes diktning finns bevarad i verk av andra antika författare. (sv)
- Телесилла (греч. Τελέσιλλα) Аргосская — одна из девяти древнегреческих лирических поэтесс, прославленная Плутархом («», c. 4) и Павсанием («Gгаесіае descriptio», II, 20, 8) за храбрость и патриотизм, выказанные ею в войне Аргоса со Спартой. (ru)
|
