| dbo:abstract
|
- Jakiw Fedorowytsch Holowazkyj (ukrainisch Яків Федорович Головацький, russisch Я́ков Фёдорович Голова́цкий; * 17.jul. / 29. Oktober 1814greg. in Tschepeli bei Brody, Königreich Galizien und Lodomerien, Kaisertum Österreich; † 1.jul. / 13. Mai 1888greg. in Wilna, Gouvernement Wilna, Russisches Reich) war Folklorist und Wissenschaftler der galizisch-russischen Volkskunde und Sprache, Dichter, Historiker und Professor der ukrainischen Sprache und Literatur sowie Rektor der Universität Lemberg. Zudem gilt er neben Markijan Schaschkewytsch und Iwan Wahylewytsch als Mitbegründer der literarischen Gruppe „Ruska trijza“. (de)
- Yakub, Yakiv Holovatsky (Ukrainian: Яків Головацький; 17 October 1814 in Chepeli, Kingdom of Galicia and Lodomeria, Austrian Empire — 13 May 1888 in Vilno, Russian Empire) was a noted Galician historian, literary scholar, ethnographer, linguist, bibliographer, lexicographer, poet and leader of Galician Russophiles. He was a member of the , one of the most influential Ukrainian literary groups in the Austrian Empire. (en)
- Jakiw Hołowacki, ukr. Яків Федорович Головацький, pol. Jakub Hołowacki lub Głowacki, ros. Яков Федорович Головацкий (ur. 17 października 1814 w Czepelach, zm. 13 maja 1888 w Wilnie) – ukraiński działacz narodowy, badacz galicyjskiego folkloru, profesor Uniwersytetu Lwowskiego w katedrze Literatury i Języka Ruskiego, następnie jeden z liderów moskalofilstwa. Pochodził z rodziny duchownego greckokatolickiego. Od młodości zafascynowany folklorem Rusinów galicyjskich, postanowił zostać duchownym, by móc zaangażować się w ich formujący się ruch narodowy i poznawać ruską kulturę ludową. W czasie studiów razem z Markijanem Szaszkewyczem i Iwanem Wahyłewyczem powołał do życia grupę samokształceniowo-literacką nazwaną Ruską Trójcą, w ramach której rozpoczął badania nad kulturą ludową Galicji. Dzięki staraniom Hołowackiego grupa wydała tom zatytułowany Rusałka Dnistrowaja, w którym zawarli kilka pieśni ludowych, kilka utworów własnych, tłumaczeń z różnych języków słowiańskich oraz rozważania nad piśmiennictwem staroruskim. Jego publikacja była jednym z momentów zwrotnych w rozwoju ukraińskiego ruchu narodowego w Galicji. Represje policyjne, jakie spotkały członków koła po publikacji Rusałki..., doprowadziły do rozluźnienia więzi między nimi, kładąc kres działalności grupy. Mimo to Hołowacki kontynuował samodzielnie działalność wydawniczą oraz studia nad kulturą ludową. W 1846 w pamflecie O położeniu Rusinów w Galicji zasugerował władzom austriackim oparcie się na galicyjskich Ukraińcach przeciwko Polakom, wskazując na lojalność ludności ruskiej i zaangażowanie Polaków w działalność spiskową. Wziął udział w wydarzeniach Wiosny Ludów w Galicji. W grudniu 1848 stanął jako profesor na czele Katedry Literatury i Języka Ruskiego Uniwersytetu Lwowskiego. Stopniowo odchodził od głoszonych w młodości poglądów na rzecz idei jedności języka rosyjskiego i dialektów ukraińskich. Usiłował stworzyć samodzielnie ukraiński język literacki, opierając go na słownictwie cerkiewnosłowiańskim; końcowe brzmienie powstałego tworu było zbliżone do współczesnego Hołowackiemu rosyjskiego. Stał się jednym z liderów ruchu moskalofilskiego; ostatecznie oprócz postulatów unifikacji kulturowej wszystkich narodów wschodniosłowiańskich zaczął apelować o ich zjednoczenie w Imperium Rosyjskim i brał udział w działaniach władz carskich na rzecz rusyfikacji Chełmszczyzny. Z powodu głoszonych poglądów moskalofilskich oraz kontaktów z władzami carskimi został uznany przez władze austriackie za osobę niepewną. Za sprawą namiestnika Galicji Agenora Gołuchowskiego zawieszono go w prawach profesora uniwersytetu. Przyczyniło się to do podjęcia przez niego decyzji o wyjeździe do Rosji; w 1868 osiadł w Wilnie, przyjął prawosławie i stanął na czele komisji archeologicznej mającej dowieść odwiecznej rosyjskości ziem litewskich. Do końca życia był aktywnym popularyzatorem wiedzy o Rusi Czerwonej i badaczem jej kultury. (pl)
- Я́ков Фёдорович Голова́цкий (17 октября 1814, Чепели, Королевство Галиции и Лодомерии, Австрийская империя — 13 мая 1888, Вильна, Российская империя) — галицкий будитель, поэт, писатель, учёный, фольклорист, один из основателей группы Русская троица, грекокатолический священник, профессор и декан кафедры украинского языка и литературы Львовского университета (согласно терминологии, принятой в Галиции в XIX веке — кафедры руськой словесности), его ректор (1863—1864), председатель Виленской археографической комиссии (1867—1888). Головацкий исследовал фольклор и этнографию русинов Карпат. Был представителем романтизма в украинской литературе. Внёс высокий вклад в развитие украинского языка и образования. В 50-х годах XIX века перешёл на позиции русофильства, стал противником использования украинского языка в литературе. Член Русского географического общества, почётный член Общества истории и старовины российской. Участник Славянского съезда в Москве и Санкт-Петербурге 1867 года (ru)
- Jakiv Fjodorovytj Holovatskyj (ukrainska: Яків Федорович Головацький, ryska: Яков Фёдорович Головацкий), född 17 oktober 1814 i Galizien, död 13 maj 1888 i Vilnius, var en ukrainsk präst och språkvetare. Holovatskyj studerade vid teologiska seminariet i Lemberg och prästvigdes 1843, men kallades 1848 till professor i ukrainska språket och litteraturen vid Lembergs universitet, vilken befattning han innehade i 18 år. Redan 1837 grundlade han jämte några för ukrainarnas nationella pånyttfödelse, intresserade landsmän tidskriften "Rusalka Dnistrowa", där han publicerade dikter i folklig stil. Han bosatte sig sedan i Vilnius, där han övergick till Rysk-ortodoxa kyrkan. Holovatskyj utövade en mångsidig litterär verksamhet, omfattande historia, bibliografi, etnografi och filologi (även skönlitterära alster under pseudonymen "Jacek Balagur"). Bland hans många lärda verk, skrivna dels på ryska, dels på ukrainska samt undantagsvis på tyska, märks Geografitjeskij slovar' zapadno- i jugoslavjanskich zemel (en geografisk ordbok över väst- och sydslaviska länder, 1884), Otjerk staroslavjanskoho basnoslovija (Om fornslavisk sagodiktning, 1860), Die ruthenische Sprach und Schriftsprache in Galizien (1861) samt flera arbeten om den ukrainska kulturen i Galizien. Det förnämsta är hans värdefulla samling folkvisor, Narodnyja pjesni Galitskoj i Ugorskoj Rusi (fyra delar, 1860-70, ny upplaga 1878) med etnografisk karta samt illustrationer av folkslag och folkdräkter. (sv)
- Я́ків Фе́дорович Голова́цький (літ. псевд. і крипт.: Гаврило Русин; 17 жовтня 1814, Чепелі, Австрійська імперія — 13 травня 1888, Вільно, Російська імперія) — український мовознавець, етнограф, фольклорист, історик, поет, священник УГКЦ, педагог, громадський діяч. Співзасновник об'єднання «Руська трійця», співавтор збірника «Русалка Дністровая». Вуйко Миколи Антоневича. Брат Івана Головацького. Лавреат Уваровської премії. (uk)
|
| rdfs:comment
|
- Jakiw Fedorowytsch Holowazkyj (ukrainisch Яків Федорович Головацький, russisch Я́ков Фёдорович Голова́цкий; * 17.jul. / 29. Oktober 1814greg. in Tschepeli bei Brody, Königreich Galizien und Lodomerien, Kaisertum Österreich; † 1.jul. / 13. Mai 1888greg. in Wilna, Gouvernement Wilna, Russisches Reich) war Folklorist und Wissenschaftler der galizisch-russischen Volkskunde und Sprache, Dichter, Historiker und Professor der ukrainischen Sprache und Literatur sowie Rektor der Universität Lemberg. Zudem gilt er neben Markijan Schaschkewytsch und Iwan Wahylewytsch als Mitbegründer der literarischen Gruppe „Ruska trijza“. (de)
- Yakub, Yakiv Holovatsky (Ukrainian: Яків Головацький; 17 October 1814 in Chepeli, Kingdom of Galicia and Lodomeria, Austrian Empire — 13 May 1888 in Vilno, Russian Empire) was a noted Galician historian, literary scholar, ethnographer, linguist, bibliographer, lexicographer, poet and leader of Galician Russophiles. He was a member of the , one of the most influential Ukrainian literary groups in the Austrian Empire. (en)
- Я́ків Фе́дорович Голова́цький (літ. псевд. і крипт.: Гаврило Русин; 17 жовтня 1814, Чепелі, Австрійська імперія — 13 травня 1888, Вільно, Російська імперія) — український мовознавець, етнограф, фольклорист, історик, поет, священник УГКЦ, педагог, громадський діяч. Співзасновник об'єднання «Руська трійця», співавтор збірника «Русалка Дністровая». Вуйко Миколи Антоневича. Брат Івана Головацького. Лавреат Уваровської премії. (uk)
- Jakiw Hołowacki, ukr. Яків Федорович Головацький, pol. Jakub Hołowacki lub Głowacki, ros. Яков Федорович Головацкий (ur. 17 października 1814 w Czepelach, zm. 13 maja 1888 w Wilnie) – ukraiński działacz narodowy, badacz galicyjskiego folkloru, profesor Uniwersytetu Lwowskiego w katedrze Literatury i Języka Ruskiego, następnie jeden z liderów moskalofilstwa. (pl)
- Jakiv Fjodorovytj Holovatskyj (ukrainska: Яків Федорович Головацький, ryska: Яков Фёдорович Головацкий), född 17 oktober 1814 i Galizien, död 13 maj 1888 i Vilnius, var en ukrainsk präst och språkvetare. (sv)
- Я́ков Фёдорович Голова́цкий (17 октября 1814, Чепели, Королевство Галиции и Лодомерии, Австрийская империя — 13 мая 1888, Вильна, Российская империя) — галицкий будитель, поэт, писатель, учёный, фольклорист, один из основателей группы Русская троица, грекокатолический священник, профессор и декан кафедры украинского языка и литературы Львовского университета (согласно терминологии, принятой в Галиции в XIX веке — кафедры руськой словесности), его ректор (1863—1864), председатель Виленской археографической комиссии (1867—1888). (ru)
|
