| dbo:abstract
|
- مسرع جسيمات أو معجل جسيمات هو جهاز يستخدم المجالات الكهربائية لتعجيل جسيمات الشحنات الكهربائية إلى سرعات عالية وتحديدها في أشعة موجهة. أجهزة التلفاز المبنية على أنبوب الأشعة المهبطية تستخدم مسرع سرعة بسيط. يوجد نوعان من مسرعات السرعة: المسرعات الخطية أو المستقيمة و المسرعات الدائرية. ويشار إلى المسرعات المستخدمة كمصادمات للجسيمات بمحطمات الذرة. مثال على المصادمات يوجد بمدينة جينيف قامت ببنائه حديثاً المنظمة الأوروبية للبحث النووي وهو مصادم الهدرونات الكبير. (ar)
- Els acceleradors de partícules són aparells que utilitzen camps electromagnètics per a accelerar partícules subatòmiques amb càrrega elèctrica fins a velocitats molt properes a la de la llum. (ca)
- Urychlovač částic, zkráceně jen urychlovač, je technické zařízení, používané pro dodání kinetické energie nabitým částicím. Nabité částice (ionty nebo elektrony či pozitrony) jsou v urychlovači jednou nebo opakovaně urychleny rozdílem potenciálů elektrického pole. Urychlovače slouží k výzkumu elementárních částic, ale i v technické praxi. Urychlovač částic způsobuje čelní srážky mezi dvěma svazky částic stejného druhu, buď protony, nebo různými typy iontů, především iontů olova. Při srážce se tyto částice rozptýlí a když mají dostatečnou energii, vznikají přitom další částice (produkty srážky). Na zaznamenání toho, co se děje při srážce částic slouží detektor ionizujícího záření (částicový detektor). Částicové urychlovače se využívají ke zkoumání složení hmoty okolo nás — atomů, elementárních částic, kvarků. Za typ urychlovače lze do jisté míry považovat i klasickou (CRT) televizní obrazovku. První urychlovače začaly být vyvíjeny na sklonku 20. let 20. století. Během následujícího desetiletí (zhruba do roku 1940) byly objeveny základní principy a postaveny podle nich první urychlovače. Existují dva základní typy urychlovačů:
* Lineární urychlovač
* Kruhový urychlovač (cs)
- Γενικά επιταχυντής σωματίδιων ονομάζεται μια ειδική μηχανική διάταξη που μπορεί και επιταχύνει σωματιδία σε μεγάλες ταχύτητες, που μπορεί να φτάσουν ένα σημαντικό ποσοστό της ταχύτητας του φωτός. Στη πραγματικότητα ο επιταχυντής σωματιδίων επιταχύνει δέσμες φορτισμένων σωματιδίων (π.χ. πρωτονίων και ηλεκτρονίων) κατά μήκος μιας τροχιάς, χρησιμοποιώντας ηλεκτρικά και μαγνητικά πεδία. Όταν πλέον οι δέσμες των σωματιδίων αυτών αναπτύξουν πολύ μεγάλη ταχύτητα οδηγούνται σε σύγκρουση με άλλα σωματίδια καλούμενα σωματίδια στόχοι. Άλλες φορές, δέσμες σωματιδίων που κινούνται σε αντίθετες κατευθύνσεις συγκρούονται στο εσωτερικό του επιταχυντή με συνέπεια να δημιουργούν νέα σωματίδια. Ειδικές ανιχνευτικές διατάξεις καθώς και υπολογιστές μπορούν και καταγράφουν τις τροχιές των σωματιδίων αυτών καθώς και τις εκτροπές και τροχιές των νέων σωματιδίων που προκύπτουν μετά τις συγκρούσεις των πρώτων. Τα σωματίδια περιέχονται σε έναν σωλήνα κενού έτσι ώστε να μην χάνουν ενέργεια χτυπώντας σε μόρια αέρα. Σε επιταχυντές υψηλής ενέργειας, χρησιμοποιούνται για να εστιάσουν τα σωματίδια σε μία δέσμη και να αποτρέψουν την μεταξύ τους ηλεκτροστατική ή απωστική δύναμη που θα μπορούσε να τα εκτρέψει. Υπάρχουν δύο βασικοί τύποι επιταχυντών, οι γραμμικοί και οι κυκλικοί. (el)
- Partiklaj akceliloj estas aparatoj por kreo de ŝargitaj partikloj kaj jonoj kun grandaj kinetaj energioj. Ili estas uzataj kaj en industrio kaj medicino, kaj ankaŭ por gravaj studoj de teoria kaj partikla fiziko. La akceliloj funkcias pere de elektra kaj magneta kampoj, kiuj influas la partiklojn. La elektra kampo aldonas energion al partiklo, kaj la magneta difinas ĝian trajektorion. Grandaj akceliloj ofte estas grandaj kaj multekostegaj, eĉ grandaj ŝtatoj ne povas aĉeti ilin sen komunaj projektoj. Ekzemple nune konstruata koliziilo LHC en CERN estas subgrunda ringo de 27 kilometroj je longo kaj konsumas ĉirkaue 120 MW da povumo. (eo)
- Ein Teilchenbeschleuniger ist ein Gerät oder eine Anlage, in der elektrisch geladene Teilchen (z. B. Elementarteilchen, Atomkerne, ionisierte Atome oder Moleküle) durch elektrische Felder auf große Geschwindigkeiten beschleunigt werden. Im Innenraum des Beschleunigers herrscht im Allgemeinen Vakuum. Die physikalischen Gesetzmäßigkeiten und Funktionsweisen der verschiedenen Teilchenbeschleunigertypen beschreibt die Beschleunigerphysik. Je nach Teilchenart und Beschleunigertyp können die beschleunigten Teilchen annähernd Lichtgeschwindigkeit erreichen. Ihre Bewegungsenergie (kinetische Energie) beträgt dann ein Vielfaches ihrer eigenen Ruheenergie. In diesen Fällen beschreibt die Spezielle Relativitätstheorie die Teilchenbewegung. Die größten Beschleunigeranlagen werden in der Grundlagenforschung (bspw. in der Hochenergiephysik) eingesetzt, um mit den hochenergetischen Teilchen die fundamentalen Wechselwirkungen von Materie zu untersuchen und allerkleinste Strukturen zu erforschen. Daneben haben Teilchenbeschleuniger aber auch eine immer größere Bedeutung in der Medizin sowie für viele industrielle Anwendungen. Großbeschleuniger werden im Fachjargon oft, aber etwas irreführend, als „Maschinen“ bezeichnet. (de)
- Partikula-azeleragailua kargadun partikulak abiadura handietara azeleratzeko eremu magnetikoak erabiltzen dituen gailu bat da. (eu)
- Un acelerador de partículas es un dispositivo que utiliza campos electromagnéticos para acelerar partículas cargadas a altas velocidades, y así, hacerlas colisionar con otras partículas. De esta manera, se generan una multitud de nuevas partículas que -generalmente- son muy inestables y duran menos de un segundo, esto permite estudiar más a fondo las partículas que fueron desintegradas por medio de las que fueron generadas. Hay dos tipos básicos de aceleradores de partículas: los lineales y los circulares. El tubo de rayos catódicos de un televisor es una forma simple de acelerador de partículas. Los aceleradores de partículas se asemejan, en cierta forma, a la acción de los rayos cósmicos sobre la atmósfera terrestre, lo cual produce al azar una lluvia de partículas exóticas e inestables. Sin embargo, los aceleradores prestan un entorno mucho más controlado para estudiar estas partículas generadas, y su proceso de desintegración. Ese estudio de partículas, tanto inestables como estables, puede ser en un futuro útil para el desarrollo de la medicina, la exploración espacial, tecnología electrónica, etcétera. Véase también: Lista de aceleradores en física de partículas (es)
- Is luasaire cáithnín é an cioglatrón a bhíonn in úsáid go minic le prótóin aluasghéarú. Bíonn na cáithníní á luasghéarú agus iad ag dul idirdhá leictreoid darb ainm “dee-nna”. (ga)
- A particle accelerator is a machine that uses electromagnetic fields to propel charged particles to very high speeds and energies, and to contain them in well-defined beams. Large accelerators are used for fundamental research in particle physics. The largest accelerator currently active is the Large Hadron Collider (LHC) near Geneva, Switzerland, operated by the CERN. It is a collider accelerator, which can accelerate two beams of protons to an energy of 6.5 TeV and cause them to collide head-on, creating center-of-mass energies of 13 TeV. Other powerful accelerators are, RHIC at Brookhaven National Laboratory in New York and, formerly, the Tevatron at Fermilab, Batavia, Illinois. Accelerators are also used as synchrotron light sources for the study of condensed matter physics. Smaller particle accelerators are used in a wide variety of applications, including particle therapy for oncological purposes, radioisotope production for medical diagnostics, ion implanters for the manufacture of semiconductors, and accelerator mass spectrometers for measurements of rare isotopes such as radiocarbon. There are currently more than 30,000 accelerators in operation around the world. There are two basic classes of accelerators: electrostatic and electrodynamic (or electromagnetic) accelerators. Electrostatic particle accelerators use static electric fields to accelerate particles. The most common types are the Cockcroft–Walton generator and the Van de Graaff generator. A small-scale example of this class is the cathode ray tube in an ordinary old television set. The achievable kinetic energy for particles in these devices is determined by the accelerating voltage, which is limited by electrical breakdown. Electrodynamic or electromagnetic accelerators, on the other hand, use changing electromagnetic fields (either magnetic induction or oscillating radio frequency fields) to accelerate particles. Since in these types the particles can pass through the same accelerating field multiple times, the output energy is not limited by the strength of the accelerating field. This class, which was first developed in the 1920s, is the basis for most modern large-scale accelerators. Rolf Widerøe, Gustav Ising, Leó Szilárd, Max Steenbeck, and Ernest Lawrence are considered pioneers of this field, having conceived and built the first operational linear particle accelerator, the betatron, and the cyclotron. Because the target of the particle beams of early accelerators was usually the atoms of a piece of matter, with the goal being to create collisions with their nuclei in order to investigate nuclear structure, accelerators were commonly referred to as atom smashers in the 20th century. The term persists despite the fact that many modern accelerators create collisions between two subatomic particles, rather than a particle and an atomic nucleus. (en)
- Pemercepat partikel adalah sebuah alat yang menggunakan listrik dan/atau medan magnetik untuk mempercepat partikel bermuatan listrik ke kecepatan tinggi. Ada dua macam pemercepat partikel yaitu linear (lurus) dan sirkuler. (in)
- Un accélérateur de particules est un instrument qui utilise des champs électriques ou magnétiques pour amener des particules chargées électriquement à des vitesses élevées. En d'autres termes, il communique de l'énergie aux particules. On en distingue deux grandes catégories : les accélérateurs linéaires et les accélérateurs circulaires. En 2004, il y avait plus de 15 000 accélérateurs dans le monde. Une centaine seulement sont de très grosses installations, nationales ou supranationales. Les machines électrostatiques de type industriel composent plus de 80 % du parc mondial des accélérateurs industriels d'électrons. De très nombreux petits accélérateurs linéaires sont utilisés en médecine (radiothérapie anti-tumorale). (fr)
- In fisica delle particelle un acceleratore di particelle è una macchina il cui scopo è quello di produrre fasci di ioni o particelle subatomiche cariche, tra le quali elettroni, positroni, protoni, e antiprotoni, e fatti poi collidere tra loro ad "elevata" energia cinetica sotto forma di urti. I metodi per accelerare particelle sono basati sull'uso congiunto di campi elettrici e magnetici, di cui i primi forniscono energia alle particelle cariche accelerandole, mentre i secondi servono eventualmente a curvarne la traiettoria sfruttando la forza di Lorentz (ad es. negli acceleratori circolari: ciclotrone e sincrotrone) o a correggere dispersioni spaziali e di impulso dei fasci accelerati. Tali macchine vengono usate principalmente per scopi industriali (60%) (impiantazione di ioni, sterilizzazione), medici (35%) (per la produzione di isotopi radioattivi o la terapia adronica), studio della struttura dei materiali (ad esempio sfruttando la radiazione di sincrotrone) o per scopi di ricerca (5%) in fisica delle particelle (un fascio di particelle di elevata energia permette di sondare oggetti di dimensioni molto piccole). (it)
- 입자 가속기(粒子 加速器, 영어: particle accelerator)는 물질의 미세 구조를 밝히기 위해 원자핵 또는 기본 입자를 가속, 충돌시키는 장치이다. 같은 원리에 의해 텔레비전에 쓰이던 브라운관과 엑스선관이 작동한다. (ko)
- Een deeltjesversneller is een apparaat waarin geladen deeltjes (elementaire deeltjes, baryonen, maar ook zwaardere atoomkernen) tot hoge energieniveaus gebracht worden door ze te versnellen tot snelheden in de buurt van de lichtsnelheid. Dit versnellen gebeurt met behulp van sterke elektrische velden. Voor het sturen van de richting waarin de deeltjesbundel gaat, worden vooral magnetische velden toegepast. (Magnetische velden kunnen, door middel van de lorentzkracht, alleen de richting en niet de grootte van de deeltjessnelheid veranderen.) Men zou de kathodestraalbuis, zoals gebruikt in de inmiddels klassieke televisietoestellen en computerbeeldschermen, kunnen opvatten als een deeltjesversneller (met energieniveaus van ongeveer 30 keV). Hetzelfde geldt voor apparaten voor het opwekken van röntgenstraling. Voor het produceren van radionucliden voor medisch gebruik kan de deeltjesversneller een goed alternatief zijn voor de milieubelastende nucleaire methode, die een kernreactor als neutronenbron gebruikt. Om de kleinste bouwstenen van de materie te bestuderen, worden zeer grote deeltjesversnellers gebruikt. Er valt echter een onderscheid te maken tussen lineaire versnellers en magnetische versnellers. Bij de laatste worden de deeltjes door de lorentzkracht van een sterk magnetisch veld in een cirkelvormige baan gedwongen. Magnetische versnellers worden ook nog verder onderscheden in cyclotrons, betatrons en synchrotrons. Het cyclotron is ontworpen door Ernest Lawrence in 1929. Hij gebruikte het cyclotron voor experimenten met deeltjes van 1 MeV. Het eerste cyclotron had een diameter van slechts 10 cm. Cyclotrons worden nu ook gebruikt bij de bestraling van kankerpatiënten. Het betatron is uitgevonden door in 1940. Het verschil met het cyclotron is dat het betatron gebruikmaakt van stijgende magnetische flux om de deeltjes te versnellen. Synchrotrons zijn cirkelvormige deeltjesversnellers met diameters tot enkele kilometers. Hiermee kunnen zeer hoge energieniveaus bereikt worden. Voorbeelden hiervan zijn de Large Hadron Collider van het CERN-laboratorium en de Tevatron-versneller van Fermi National Accelerator Laboratory. Kleinere synchrotrons worden ook gebruikt voor het opwekken van synchrotronstraling, om zeer intense bundels van elektromagnetische straling (vaak UV of röntgen) te verkrijgen voor bijvoorbeeld materiaalonderzoek. (nl)
- 加速器（かそくき、英: particle accelerator）とは、荷電粒子を加速する装置の総称。原子核/素粒子の実験による基礎科学研究のほか、癌治療、新素材開発といった実用にも使われる。 前者の原子核/素粒子の加速器実験では、最大で光速近くまで粒子を加速させることができる。粒子を固定標的に当てる「フィックスドターゲット実験」と、向かい合わせに加速した粒子を正面衝突させる「コライダー実験」がある。 (ja)
- Akcelerator – urządzenie służące do przyspieszania cząstek elementarnych lub jonów do prędkości bliskich prędkości światła w próżni. Cząstki obdarzone ładunkiem elektrycznym są przyspieszane w polu elektrycznym. Do skupienia cząstek w wiązkę oraz do nadania im odpowiedniego kierunku używa się odpowiednio ukształtowanego, w niektórych konstrukcjach także zmieniającego się w czasie, pola magnetycznego lub elektrycznego. Obiekt bombardowany przez przyspieszone cząstki nazywany jest tarczą lub target (ang. 'cel'). Najprostszymi urządzeniami do przyspieszania cząstek są działa elektronowe, które stosuje się w kineskopach i generatorach promieniowania rentgenowskiego. (pl)
- Прискорювач заряджених частинок — пристрій для отримання заряджених частинок (електронів, протонів, іонів) великих енергій. Пришвидшення досягається за допомогою електричного поля, здатного змінювати енергію частинок, котрі мають електричний заряд. Водночас, магнітне поле може лише змінити напрям руху заряджених частинок, не змінюючи величини їхньої швидкості, тому в прискорювачах воно застосовується для керування рухом частинок. Сучасні прискорювачі сягають величезних розмірів. Шлях який проходять частинки, що розганяються, може перевищувати десятків кілометрів. (uk)
- En partikelaccelerator är en anordning där laddade partiklar, främst elementarpartiklar som elektroner, positroner och protoner, accelereras till höga energier med elektriska fält. I tidiga acceleratorer var partikelns energi given av hur stor högspänning man kunde producera, till exempel med en Van de Graaff-generator. Om spänningskällan gav en spänning på en miljon volt, accelererade den elektroner eller protoner till en energi på 1 megaelektronvolt (och alfapartiklar till 2 MeV). Dessa acceleratorer var användbara inom kärnfysik. För att kringgå problemen med högspänningen, utvecklade man linjära acceleratorer där en växelspänning har rätt polaritet när en grupp partiklar passerar gapet mellan två rörformiga elektroder. För att åstadkomma detta medan partiklarnas hastighet ökar, ska rören vara längre ju högre den kinetiska energin blir (se figur). Partikelacceleratorer används traditionellt för experiment inom högenergifysik, där de oftast fungerar som kolliderare (colliders) där två partikelströmmar i motsatta riktningar accelereras till (nära ljushastigheten) och sedan kolliderar i en detektor. Ett annat användningsområde för partikelacceleratorer är produktion av synkrotronstrålning. Detta blev känt på 40-talet och började användas på 60-talet. Acceleratorer för detta ändamål var från början synkrotroner (därav namnet) men är numera nästan alltid lagringsringar, byggda för att partikelströmmens livslängd i acceleratorn skall vara så lång som möjligt. Synkrotronstrålningen uppstår då partikelbanan böjs av magneter inne i acceleratorn. Världens största partikelacceleratorer används till högenergifysik, och bland dem kan nämnas Large Hadron Collider på CERN i Genève. Framtidens stora högenergifysikprojekt antas bedrivas vid linjära acceleratorer, och planeringen pågår för . (sv)
- Os aceleradores de partículas são equipamentos que fornecem energia a feixes de partículas subatômicas eletricamente carregadas. Todos os aceleradores de partículas possibilitam a concentração de grande energia em pequeno volume e em posições arbitradas e controladas de forma precisa. Exemplos comuns de aceleradores de partículas são os televisores de projeção traseira e os equipamentos geradores de raios X. Aceleradores também são usados na produção de isótopos radioativos, na radioterapia do câncer, na radiografia de alta potência para uso industrial e na polimerização de plásticos. (pt)
- Ускори́тель заря́женных части́ц — класс устройств для получения заряженных частиц (элементарных частиц, ионов) высоких энергий. Самые крупные ускорители являются дорогостоящими комплексами, требующими международного сотрудничества. К примеру, Большой адронный коллайдер (БАК) в ЦЕРН, представляющий собой кольцо длиной почти в 27 километров, является результатом работы десятков тысяч учёных из более чем ста стран. БАК сделал возможным столкновения протонов с суммарной энергией 13 ТэВ в системе центра масс налетающих частиц, что является мировым рекордом. Ускоренные частицы сравнительно низких энергий применяют для получения изображения на экране телевизора или электронного микроскопа, получения рентгеновских лучей (электронно-лучевые трубки), разрушения раковых клеток, уничтожения бактерий. При ускорении же заряженных частиц до энергий свыше 1 мегаэлектронвольт (МэВ) их используют для изучения структуры микрообъектов (например, атомных ядер) и природы фундаментальных сил. В ряде установок, называемых коллайдерами, для увеличения эффективности использования энергии частиц их пучки сталкиваются (встречные пучки). Работа ускорителя основана на взаимодействии заряженных частиц с электрическим и магнитным полями. Электрическое поле способно совершать работу над частицей, то есть увеличивать её энергию. Магнитное же поле, создавая силу Лоренца, только отклоняет частицу, не изменяя её энергии, и задаёт орбиту, по которой движутся частицы. Конструктивно ускорители можно принципиально разделить на две большие группы. Это линейные ускорители, где пучок частиц однократно проходит ускоряющие промежутки, и циклические ускорители, в которых пучки движутся по замкнутым кривым (например, окружностям), проходя ускоряющие промежутки по многу раз. Можно также классифицировать ускорители по назначению: коллайдеры, источники нейтронов, бустеры, источники синхротронного излучения, установки для терапии рака, промышленные ускорители. (ru)
- 粒子加速器是利用電場來推動帶電粒子使之獲得高能量的仪器。日常生活中常見的粒子加速器有用於電視的陰極射線管及X光管等設施。只有当被加速的粒子置於抽真空的管中时，才不會被空氣中的分子所撞擊而潰散。在高能加速器裡的粒子由聚焦成束，使粒子不會因為彼此間產生的排斥力而散開。 粒子加速器有兩種基本类型，環形加速器和直線加速器。 (zh)
|
| rdfs:comment
|
- مسرع جسيمات أو معجل جسيمات هو جهاز يستخدم المجالات الكهربائية لتعجيل جسيمات الشحنات الكهربائية إلى سرعات عالية وتحديدها في أشعة موجهة. أجهزة التلفاز المبنية على أنبوب الأشعة المهبطية تستخدم مسرع سرعة بسيط. يوجد نوعان من مسرعات السرعة: المسرعات الخطية أو المستقيمة و المسرعات الدائرية. ويشار إلى المسرعات المستخدمة كمصادمات للجسيمات بمحطمات الذرة. مثال على المصادمات يوجد بمدينة جينيف قامت ببنائه حديثاً المنظمة الأوروبية للبحث النووي وهو مصادم الهدرونات الكبير. (ar)
- Els acceleradors de partícules són aparells que utilitzen camps electromagnètics per a accelerar partícules subatòmiques amb càrrega elèctrica fins a velocitats molt properes a la de la llum. (ca)
- Partikula-azeleragailua kargadun partikulak abiadura handietara azeleratzeko eremu magnetikoak erabiltzen dituen gailu bat da. (eu)
- Is luasaire cáithnín é an cioglatrón a bhíonn in úsáid go minic le prótóin aluasghéarú. Bíonn na cáithníní á luasghéarú agus iad ag dul idirdhá leictreoid darb ainm “dee-nna”. (ga)
- Pemercepat partikel adalah sebuah alat yang menggunakan listrik dan/atau medan magnetik untuk mempercepat partikel bermuatan listrik ke kecepatan tinggi. Ada dua macam pemercepat partikel yaitu linear (lurus) dan sirkuler. (in)
- 입자 가속기(粒子 加速器, 영어: particle accelerator)는 물질의 미세 구조를 밝히기 위해 원자핵 또는 기본 입자를 가속, 충돌시키는 장치이다. 같은 원리에 의해 텔레비전에 쓰이던 브라운관과 엑스선관이 작동한다. (ko)
- 加速器（かそくき、英: particle accelerator）とは、荷電粒子を加速する装置の総称。原子核/素粒子の実験による基礎科学研究のほか、癌治療、新素材開発といった実用にも使われる。 前者の原子核/素粒子の加速器実験では、最大で光速近くまで粒子を加速させることができる。粒子を固定標的に当てる「フィックスドターゲット実験」と、向かい合わせに加速した粒子を正面衝突させる「コライダー実験」がある。 (ja)
- Прискорювач заряджених частинок — пристрій для отримання заряджених частинок (електронів, протонів, іонів) великих енергій. Пришвидшення досягається за допомогою електричного поля, здатного змінювати енергію частинок, котрі мають електричний заряд. Водночас, магнітне поле може лише змінити напрям руху заряджених частинок, не змінюючи величини їхньої швидкості, тому в прискорювачах воно застосовується для керування рухом частинок. Сучасні прискорювачі сягають величезних розмірів. Шлях який проходять частинки, що розганяються, може перевищувати десятків кілометрів. (uk)
- Os aceleradores de partículas são equipamentos que fornecem energia a feixes de partículas subatômicas eletricamente carregadas. Todos os aceleradores de partículas possibilitam a concentração de grande energia em pequeno volume e em posições arbitradas e controladas de forma precisa. Exemplos comuns de aceleradores de partículas são os televisores de projeção traseira e os equipamentos geradores de raios X. Aceleradores também são usados na produção de isótopos radioativos, na radioterapia do câncer, na radiografia de alta potência para uso industrial e na polimerização de plásticos. (pt)
- 粒子加速器是利用電場來推動帶電粒子使之獲得高能量的仪器。日常生活中常見的粒子加速器有用於電視的陰極射線管及X光管等設施。只有当被加速的粒子置於抽真空的管中时，才不會被空氣中的分子所撞擊而潰散。在高能加速器裡的粒子由聚焦成束，使粒子不會因為彼此間產生的排斥力而散開。 粒子加速器有兩種基本类型，環形加速器和直線加速器。 (zh)
- Urychlovač částic, zkráceně jen urychlovač, je technické zařízení, používané pro dodání kinetické energie nabitým částicím. Nabité částice (ionty nebo elektrony či pozitrony) jsou v urychlovači jednou nebo opakovaně urychleny rozdílem potenciálů elektrického pole. Urychlovače slouží k výzkumu elementárních částic, ale i v technické praxi. Urychlovač částic způsobuje čelní srážky mezi dvěma svazky částic stejného druhu, buď protony, nebo různými typy iontů, především iontů olova. Při srážce se tyto částice rozptýlí a když mají dostatečnou energii, vznikají přitom další částice (produkty srážky). Na zaznamenání toho, co se děje při srážce částic slouží detektor ionizujícího záření (částicový detektor). Částicové urychlovače se využívají ke zkoumání složení hmoty okolo nás — atomů, elementárn (cs)
- Ein Teilchenbeschleuniger ist ein Gerät oder eine Anlage, in der elektrisch geladene Teilchen (z. B. Elementarteilchen, Atomkerne, ionisierte Atome oder Moleküle) durch elektrische Felder auf große Geschwindigkeiten beschleunigt werden. Im Innenraum des Beschleunigers herrscht im Allgemeinen Vakuum. Die physikalischen Gesetzmäßigkeiten und Funktionsweisen der verschiedenen Teilchenbeschleunigertypen beschreibt die Beschleunigerphysik. Großbeschleuniger werden im Fachjargon oft, aber etwas irreführend, als „Maschinen“ bezeichnet. (de)
- Γενικά επιταχυντής σωματίδιων ονομάζεται μια ειδική μηχανική διάταξη που μπορεί και επιταχύνει σωματιδία σε μεγάλες ταχύτητες, που μπορεί να φτάσουν ένα σημαντικό ποσοστό της ταχύτητας του φωτός. Στη πραγματικότητα ο επιταχυντής σωματιδίων επιταχύνει δέσμες φορτισμένων σωματιδίων (π.χ. πρωτονίων και ηλεκτρονίων) κατά μήκος μιας τροχιάς, χρησιμοποιώντας ηλεκτρικά και μαγνητικά πεδία. Όταν πλέον οι δέσμες των σωματιδίων αυτών αναπτύξουν πολύ μεγάλη ταχύτητα οδηγούνται σε σύγκρουση με άλλα σωματίδια καλούμενα σωματίδια στόχοι. Άλλες φορές, δέσμες σωματιδίων που κινούνται σε αντίθετες κατευθύνσεις συγκρούονται στο εσωτερικό του επιταχυντή με συνέπεια να δημιουργούν νέα σωματίδια. Ειδικές ανιχνευτικές διατάξεις καθώς και υπολογιστές μπορούν και καταγράφουν τις τροχιές των σωματιδίων αυτών καθώς (el)
- Partiklaj akceliloj estas aparatoj por kreo de ŝargitaj partikloj kaj jonoj kun grandaj kinetaj energioj. Ili estas uzataj kaj en industrio kaj medicino, kaj ankaŭ por gravaj studoj de teoria kaj partikla fiziko. La akceliloj funkcias pere de elektra kaj magneta kampoj, kiuj influas la partiklojn. La elektra kampo aldonas energion al partiklo, kaj la magneta difinas ĝian trajektorion. (eo)
- Un acelerador de partículas es un dispositivo que utiliza campos electromagnéticos para acelerar partículas cargadas a altas velocidades, y así, hacerlas colisionar con otras partículas. De esta manera, se generan una multitud de nuevas partículas que -generalmente- son muy inestables y duran menos de un segundo, esto permite estudiar más a fondo las partículas que fueron desintegradas por medio de las que fueron generadas. Hay dos tipos básicos de aceleradores de partículas: los lineales y los circulares. El tubo de rayos catódicos de un televisor es una forma simple de acelerador de partículas. (es)
- A particle accelerator is a machine that uses electromagnetic fields to propel charged particles to very high speeds and energies, and to contain them in well-defined beams. Large accelerators are used for fundamental research in particle physics. The largest accelerator currently active is the Large Hadron Collider (LHC) near Geneva, Switzerland, operated by the CERN. It is a collider accelerator, which can accelerate two beams of protons to an energy of 6.5 TeV and cause them to collide head-on, creating center-of-mass energies of 13 TeV. Other powerful accelerators are, RHIC at Brookhaven National Laboratory in New York and, formerly, the Tevatron at Fermilab, Batavia, Illinois. Accelerators are also used as synchrotron light sources for the study of condensed matter physics. Smaller pa (en)
- Un accélérateur de particules est un instrument qui utilise des champs électriques ou magnétiques pour amener des particules chargées électriquement à des vitesses élevées. En d'autres termes, il communique de l'énergie aux particules. On en distingue deux grandes catégories : les accélérateurs linéaires et les accélérateurs circulaires. (fr)
- In fisica delle particelle un acceleratore di particelle è una macchina il cui scopo è quello di produrre fasci di ioni o particelle subatomiche cariche, tra le quali elettroni, positroni, protoni, e antiprotoni, e fatti poi collidere tra loro ad "elevata" energia cinetica sotto forma di urti. (it)
- Een deeltjesversneller is een apparaat waarin geladen deeltjes (elementaire deeltjes, baryonen, maar ook zwaardere atoomkernen) tot hoge energieniveaus gebracht worden door ze te versnellen tot snelheden in de buurt van de lichtsnelheid. Dit versnellen gebeurt met behulp van sterke elektrische velden. Voor het sturen van de richting waarin de deeltjesbundel gaat, worden vooral magnetische velden toegepast. (Magnetische velden kunnen, door middel van de lorentzkracht, alleen de richting en niet de grootte van de deeltjessnelheid veranderen.) (nl)
- Akcelerator – urządzenie służące do przyspieszania cząstek elementarnych lub jonów do prędkości bliskich prędkości światła w próżni. Cząstki obdarzone ładunkiem elektrycznym są przyspieszane w polu elektrycznym. Do skupienia cząstek w wiązkę oraz do nadania im odpowiedniego kierunku używa się odpowiednio ukształtowanego, w niektórych konstrukcjach także zmieniającego się w czasie, pola magnetycznego lub elektrycznego. Obiekt bombardowany przez przyspieszone cząstki nazywany jest tarczą lub target (ang. 'cel'). (pl)
- En partikelaccelerator är en anordning där laddade partiklar, främst elementarpartiklar som elektroner, positroner och protoner, accelereras till höga energier med elektriska fält. I tidiga acceleratorer var partikelns energi given av hur stor högspänning man kunde producera, till exempel med en Van de Graaff-generator. Om spänningskällan gav en spänning på en miljon volt, accelererade den elektroner eller protoner till en energi på 1 megaelektronvolt (och alfapartiklar till 2 MeV). Dessa acceleratorer var användbara inom kärnfysik. (sv)
- Ускори́тель заря́женных части́ц — класс устройств для получения заряженных частиц (элементарных частиц, ионов) высоких энергий. Самые крупные ускорители являются дорогостоящими комплексами, требующими международного сотрудничества. К примеру, Большой адронный коллайдер (БАК) в ЦЕРН, представляющий собой кольцо длиной почти в 27 километров, является результатом работы десятков тысяч учёных из более чем ста стран. БАК сделал возможным столкновения протонов с суммарной энергией 13 ТэВ в системе центра масс налетающих частиц, что является мировым рекордом. (ru)
|
