| dbo:abstract
|
- A la física de l'estat sòlid, la massa efectiva d'una partícula és la massa que sembla tenir en un cristall segons el model semiclàssic de transport. Sembla que, sota certes condicions, els electrons i els «forats» d'un cristall es comporten a camps magnètics i elèctrics com si estiguessin lliures a l'espai buit però amb una massa diferent. Generalment no és igual que la massa de l'electró lliure. Aquesta massa se sol expressar com una constant per la massa de l'electró. La massa efectiva, m*, es determina per l'estructura de bandes i varia segons el tipus de material. Depèn de la curvatura de la superfície E-k. Als dispositius electrònics la massa efectiva és una massa virtual que es calcula com una fracció de la massa de l'electró al buit i depèn del tipus de matèria a considerar: Carboni, silici, germani, etc. La massa efectiva permet considerar electrons i particularitats del model com si fossin partícules de la física clàssica movent-se en el buit quan en realitat es deriven de partícules quàntiques (electrons reals) que es mouen en el cristall o sòlids cristal·lins purs, perfectes i a 0 K. Donat el cas, per exemple, de la rotació d'un planeta al voltant d'una estrella (per exemple, el Sol), és possible estudiar-lo com si fos un sistema de dos cossos relacionats, i esbrinar per separat el moviment de cadascun d'ells, o bé es pot tenir en compte només el moviment del planeta respecte al centre de massa del sistema planeta-estrella, considerant la massa efectiva del planeta en el lloc de la seva massa pròpia. (ca)
- Efektivní hmotnost je fyzikální veličina s rozměrem hmotnosti (m*), charakterizující dynamické vlastnosti částic, popřípadě kvazičástic v silovém poli. Na objekt s efektivní hmotností lze nahlížet jako na volnou částici s hmotností m* (například vodivostní elektron v silovém poli krystalové mřížky nebo skupina vázaných částic). Tato hmotnost se obvykle uvádí v jednotkách hmotnosti elektronu me (9,11×10−31kg). V těchto jednotkách se pohybuje v rozmezí od 0,01 do 10, ale může být vyšší i nižší, například 1000 v materiálech s exotickými těžkými fermiony, nebo 0 v tzv. Diracově bodu v grafenu. Efektivní hmotnost má významný vliv na vlastnosti pevných látek, od účinnosti solárních článků až po rychlost integrovaných obvodů. Elipsoidální plochy konstantní energie v křemíku, blízko šestého minima pásma vodivosti. Podélné a příčné efektivní hmotnosti jsou mℓ =0.92m0 a mt = 0.19m0 ,kde m0 je hmotnost elektronu. (cs)
- Die effektive Masse ist in der Festkörperphysik die scheinbare Masse eines Teilchens in einem Kristall im Rahmen einer semiklassischen Beschreibung. Ähnlich wie die reduzierte Masse erlaubt die effektive Masse die Verwendung einer vereinfachten Bewegungsgleichung. In vielen Situationen verhalten sich Elektronen und Löcher in einem Kristall als wären sie freie Teilchen im Vakuum, nur mit einer veränderten Masse. Diese effektive Masse wird üblicherweise in Einheiten der Elektronenmasse (me = 9,11 × 10−31 kg) angegeben. Experimentelle Methoden zur Bestimmung der effektiven Masse bedienen sich unter anderem der Zyklotronresonanz. Die Grundidee ist, dass sich der Energie-Impuls-Zusammenhang (d. h. die Dispersionsrelation) eines Teilchens oder Quasiteilchens in der Nähe eines lokalen Minimums als mit p für den Impuls und für die höheren Terme entwickeln lässt. Der quadratische Term sieht dabei wie die kinetische Energie eines Teilchens der Masse m* aus. (de)
- In solid state physics, a particle's effective mass (often denoted ) is the mass that it seems to have when responding to forces, or the mass that it seems to have when interacting with other identical particles in a thermal distribution. One of the results from the band theory of solids is that the movement of particles in a periodic potential, over long distances larger than the lattice spacing, can be very different from their motion in a vacuum. The effective mass is a quantity that is used to simplify band structures by modeling the behavior of a free particle with that mass. For some purposes and some materials, the effective mass can be considered to be a simple constant of a material. In general, however, the value of effective mass depends on the purpose for which it is used, and can vary depending on a number of factors. For electrons or electron holes in a solid, the effective mass is usually stated as a factor multiplying the rest mass of an electron, me (9.11 × 10−31 kg). This factor is usually in the range 0.01 to 10, but can be lower or higher—for example, reaching 1,000 in exotic heavy fermion materials, or anywhere from zero to infinity (depending on definition) in graphene. As it simplifies the more general band theory, the electronic effective mass can be seen as an important basic parameter that influences measurable properties of a solid, including everything from the efficiency of a solar cell to the speed of an integrated circuit. (en)
- En la física del estado sólido, la masa efectiva de una partícula es la masa que parece tener en un cristal según el modelo semiclásico de transporte. Parece ser que, bajo ciertas condiciones, los electrones y los huecos de un cristal se comportan a campos magnéticos y eléctricos como si estuvieran libres en el vacío pero con una masa diferente. Generalmente no es igual que la masa del electrón libre. Esta masa se suele expresar como una constante por la masa del electrón La masa efectiva, m*, se determina por la estructura de bandas y varía según el tipo de material. Depende de la curvatura de la superficie E-k. En los dispositivos electrónicos la masa efectiva es una masa virtual que se calcula como una fracción de la masa del electrón en el vacío y depende del tipo de materia a considerar Carbono, Silicio, Germanio, etc. La masa efectiva permite considerar electrones y lagunas del modelo como si fueran partículas de la física clásica moviéndose en el vacío cuando en realidad se derivan de partículas cuánticas (electrones reales) que se mueven en el cristal o sólidos cristalinos puro, perfecto y a 0K. (es)
- La masse effective est une notion utilisée en physique du solide pour l'étude du transport des électrons. Plutôt que de décrire des électrons de masse fixée évoluant dans un potentiel donné, on les décrit comme des électrons libres dont la masse effective varie. Cette masse effective peut-être positive ou négative, supérieure ou inférieure à la masse réelle de l'électron. La notion de masse effective est notamment utile dans l'étude des semi-conducteurs ou des liquides de Fermi. La masse effective est définie par le tenseur d'ordre 2 des dérivées secondes de l'énergie par rapport au vecteur d'onde : où est la constante de Planck réduite. Pour un électron libre, la masse effective est bien entendu constante et égale à la masse réelle de l'électron. (fr)
- 유효 질량(有效質量, effective mass)은 결정 안 전자의 겉보기 질량을 말한다. (ko)
- In fisica dello stato solido, la massa efficace è la massa che una particella all'interno di un cristallo assume in risposta ad una perturbazione esterna nel . In modo semplificato, trascurando l'anisotropia del cristallo, si può dire che gli elettroni risentono dell'effetto di un campo elettrico o un campo magnetico quasi come se fossero particelle libere nel vuoto, ma con una massa differente che è appunto la massa efficace. Se si tiene in considerazione l'anisotropia, la massa dipende dalla direzione del moto ed è descritta da un tensore. È riportata solitamente in unità della massa dell'elettrone m0 (pari a 9,11×10−31kg); in questa unità, per solidi comuni, i valori sono compresi tra 0.01 e 10, ma può anche raggiungere valori più alti o più bassi in materiali "esotici", come ad esempio nei sistemi di , per i quali può arrivare a 1000. Ha effetti importanti sulle proprietà di trasporto in un solido e sulle interazioni che occorrono tra bande differenti. (it)
- 有効質量（ゆうこうしつりょう、英: effective mass）とは、何らかの物理現象を、「古典力学における質量を含む物理法則（比較的簡単な現象の場合が多い）」と類比することで現象論的に理解しようとしたときに出てくる、質量相当の物理量の総称である。結晶中の電子の物性を用いる上で用いられる「有効質量」を指すことがほとんどだが、結晶中の電子の物性とは異なる物理現象にもこの概念を持ち込むことがある。 「結晶中の電子の有効質量」以外の「有効質量」としては、例えば、原子間力顕微鏡のカンチレバーの機械的な振動（古典力学の現象）を、よりやさしい（古典力学の）現象である、フックの法則に置き換えて考えるときに、フックの法則における質量に相当するパラメーターを有効質量と呼ぶことがある。 以下、本節では、「結晶中の電子の有効質量」について説明する。 (ja)
- Masa efektywna – odpowiednik masy dla ciał (cząstek) znajdujących się w środowisku materialnym, z którym oddziałują. Pojęcie masy efektywnej jest wygodne w szczególności do opisu własności dynamiki elektronów i dziur elektronowych w półprzewodnikach. Stosując masę efektywną w równaniach ruchu, automatycznie uwzględnia się obecność otaczających pól bez potrzeby ich dokładnej analizy. Masa efektywna może być zarówno mniejsza, jak i większa od masy spoczynkowej tego samego ciała w próżni. Może być też ujemna. W środowisku materialnym (np. krysztale) zmienia się zależność dyspersyjna cząstki ε(k) z parabolicznej dla próżni (dla cząstki nierelatywistycznej) na pochodną: Formalnie masę efektywną definiuje się przez tensor odwrotności masy efektywnej: W przypadku ośrodka izotropowego masa efektywna staje się skalarem: gdzie me = 0,511 MeV/c² jest masą elektronu w próżni. (pl)
- Effektiv massa är den massa som en partikel verkar ha när den utsätts för krafter; det är alltså massan som gör att den uppfyller Newtons andra lag. Teorin för i en kristall medför att den effektiva massan för en elektron kan vara mycket lägre i en sådan struktur än i vakuum. Den effektiva massan kan t.o.m. vara negativ. En fri elektron har energin där är vågtalet, är Plancks reducerade konstant och är elektronens massa. I en kristall där elektronen känner av en periodisk potential av de ingående atomerna kommer energin fortfarande vara lokalt approximativt proportionell mot vågtalet i kvadrat, men med en annan proportionalitetskonstant. Ett sätt att modifiera ekvationen så att den fortfarande kan användas är att införa den effektiva massan enligt Eftersom den effektiva massan beror på materialet som elektronen befinner sig i, kan den mycket väl vara olika i olika riktningar; den är alltså en tensor. Vidare varierar den med vågtalet och kan ibland vara negativ. Detta betyder att om en kraft verkar på elektronen i detta tillstånd kommer den att accelerera i motsatt riktning. Typiskt är den effektiva massan för en elektron 0.1 - 0.01 (sv)
- Ефективна маса — величина, яка характеризує інерційні властивості квазічастинок із параболічнимзаконом дисперсії. Ефективна маса здебільшого позначається латинською літерою m із астериском: m*. До цього позначення додається нижній індекс, який вказує, до якої із квазічастинок це позначення стосується.Використовується індекс «e» для електронів, «h» для дірок, «ex» для екситонів тощо Ефективна маса вимірюється здебільшого в одиницях маси вільного електрона. Ефективна маса використовується у напівкласичному описі кінетичних явищ в твердих тілах. Рух квазічастинки, наприклад, електрона провідності, дірки чи екситона у зовнішніх полях в багатьох випадках аналогічний руху вільної частинки увакуумі, проте із іншою масою. (uk)
- Эффекти́вная ма́сса — величина, имеющая размерность массы и применяемая для удобного описания движения частицы в периодическом потенциале кристалла. Можно показать, что электроны и дырки в кристалле реагируют на электрическое поле так, как если бы они свободно двигались в вакууме, но с некой эффективной массой, которую обычно определяют в единицах массы электрона (9,11×10−31 кг). Эффективная масса электрона в кристалле (электрон проводимости), вообще говоря, отлична от массы электрона в вакууме и может быть как положительной, так и отрицательной. (ru)
- 有效质量（Effective mass），是用来方便引入经典力学的解决方法牛顿第二定律的一种近似。它近似认为电子受到原子核的周期性（这个势场和晶格周期相同）以及其他电子势场综合作用的结果。在数学处理上采用在能带极值点处用泰勒展开，这样略去二阶以上项，就可以很好刻画。另外，有效质量与能带形状、位置有关。包括状态密度有效质量，和电导有效质量等。有效质量是一个很重要的概念，它把晶体中电子准经典运动的加速度与外力直接联系了起来。 有效质量的二阶近似为： 有效质量可以为负值，这是与惯性质量不同的。 (zh)
|
| rdfs:comment
|
- 유효 질량(有效質量, effective mass)은 결정 안 전자의 겉보기 질량을 말한다. (ko)
- 有効質量（ゆうこうしつりょう、英: effective mass）とは、何らかの物理現象を、「古典力学における質量を含む物理法則（比較的簡単な現象の場合が多い）」と類比することで現象論的に理解しようとしたときに出てくる、質量相当の物理量の総称である。結晶中の電子の物性を用いる上で用いられる「有効質量」を指すことがほとんどだが、結晶中の電子の物性とは異なる物理現象にもこの概念を持ち込むことがある。 「結晶中の電子の有効質量」以外の「有効質量」としては、例えば、原子間力顕微鏡のカンチレバーの機械的な振動（古典力学の現象）を、よりやさしい（古典力学の）現象である、フックの法則に置き換えて考えるときに、フックの法則における質量に相当するパラメーターを有効質量と呼ぶことがある。 以下、本節では、「結晶中の電子の有効質量」について説明する。 (ja)
- Эффекти́вная ма́сса — величина, имеющая размерность массы и применяемая для удобного описания движения частицы в периодическом потенциале кристалла. Можно показать, что электроны и дырки в кристалле реагируют на электрическое поле так, как если бы они свободно двигались в вакууме, но с некой эффективной массой, которую обычно определяют в единицах массы электрона (9,11×10−31 кг). Эффективная масса электрона в кристалле (электрон проводимости), вообще говоря, отлична от массы электрона в вакууме и может быть как положительной, так и отрицательной. (ru)
- 有效质量（Effective mass），是用来方便引入经典力学的解决方法牛顿第二定律的一种近似。它近似认为电子受到原子核的周期性（这个势场和晶格周期相同）以及其他电子势场综合作用的结果。在数学处理上采用在能带极值点处用泰勒展开，这样略去二阶以上项，就可以很好刻画。另外，有效质量与能带形状、位置有关。包括状态密度有效质量，和电导有效质量等。有效质量是一个很重要的概念，它把晶体中电子准经典运动的加速度与外力直接联系了起来。 有效质量的二阶近似为： 有效质量可以为负值，这是与惯性质量不同的。 (zh)
- A la física de l'estat sòlid, la massa efectiva d'una partícula és la massa que sembla tenir en un cristall segons el model semiclàssic de transport. Sembla que, sota certes condicions, els electrons i els «forats» d'un cristall es comporten a camps magnètics i elèctrics com si estiguessin lliures a l'espai buit però amb una massa diferent. Generalment no és igual que la massa de l'electró lliure. Aquesta massa se sol expressar com una constant per la massa de l'electró. (ca)
- Efektivní hmotnost je fyzikální veličina s rozměrem hmotnosti (m*), charakterizující dynamické vlastnosti částic, popřípadě kvazičástic v silovém poli. Na objekt s efektivní hmotností lze nahlížet jako na volnou částici s hmotností m* (například vodivostní elektron v silovém poli krystalové mřížky nebo skupina vázaných částic). Tato hmotnost se obvykle uvádí v jednotkách hmotnosti elektronu me (9,11×10−31kg). V těchto jednotkách se pohybuje v rozmezí od 0,01 do 10, ale může být vyšší i nižší, například 1000 v materiálech s exotickými těžkými fermiony, nebo 0 v tzv. Diracově bodu v grafenu. (cs)
- Die effektive Masse ist in der Festkörperphysik die scheinbare Masse eines Teilchens in einem Kristall im Rahmen einer semiklassischen Beschreibung. Ähnlich wie die reduzierte Masse erlaubt die effektive Masse die Verwendung einer vereinfachten Bewegungsgleichung. mit p für den Impuls und für die höheren Terme entwickeln lässt. Der quadratische Term sieht dabei wie die kinetische Energie eines Teilchens der Masse m* aus. (de)
- In solid state physics, a particle's effective mass (often denoted ) is the mass that it seems to have when responding to forces, or the mass that it seems to have when interacting with other identical particles in a thermal distribution. One of the results from the band theory of solids is that the movement of particles in a periodic potential, over long distances larger than the lattice spacing, can be very different from their motion in a vacuum. The effective mass is a quantity that is used to simplify band structures by modeling the behavior of a free particle with that mass. For some purposes and some materials, the effective mass can be considered to be a simple constant of a material. In general, however, the value of effective mass depends on the purpose for which it is used, and (en)
- En la física del estado sólido, la masa efectiva de una partícula es la masa que parece tener en un cristal según el modelo semiclásico de transporte. Parece ser que, bajo ciertas condiciones, los electrones y los huecos de un cristal se comportan a campos magnéticos y eléctricos como si estuvieran libres en el vacío pero con una masa diferente. Generalmente no es igual que la masa del electrón libre. Esta masa se suele expresar como una constante por la masa del electrón (es)
- La masse effective est une notion utilisée en physique du solide pour l'étude du transport des électrons. Plutôt que de décrire des électrons de masse fixée évoluant dans un potentiel donné, on les décrit comme des électrons libres dont la masse effective varie. Cette masse effective peut-être positive ou négative, supérieure ou inférieure à la masse réelle de l'électron. La notion de masse effective est notamment utile dans l'étude des semi-conducteurs ou des liquides de Fermi. (fr)
- In fisica dello stato solido, la massa efficace è la massa che una particella all'interno di un cristallo assume in risposta ad una perturbazione esterna nel . In modo semplificato, trascurando l'anisotropia del cristallo, si può dire che gli elettroni risentono dell'effetto di un campo elettrico o un campo magnetico quasi come se fossero particelle libere nel vuoto, ma con una massa differente che è appunto la massa efficace. Se si tiene in considerazione l'anisotropia, la massa dipende dalla direzione del moto ed è descritta da un tensore. (it)
- Masa efektywna – odpowiednik masy dla ciał (cząstek) znajdujących się w środowisku materialnym, z którym oddziałują. Pojęcie masy efektywnej jest wygodne w szczególności do opisu własności dynamiki elektronów i dziur elektronowych w półprzewodnikach. Stosując masę efektywną w równaniach ruchu, automatycznie uwzględnia się obecność otaczających pól bez potrzeby ich dokładnej analizy. Masa efektywna może być zarówno mniejsza, jak i większa od masy spoczynkowej tego samego ciała w próżni. Może być też ujemna. Formalnie masę efektywną definiuje się przez tensor odwrotności masy efektywnej: (pl)
- Effektiv massa är den massa som en partikel verkar ha när den utsätts för krafter; det är alltså massan som gör att den uppfyller Newtons andra lag. Teorin för i en kristall medför att den effektiva massan för en elektron kan vara mycket lägre i en sådan struktur än i vakuum. Den effektiva massan kan t.o.m. vara negativ. En fri elektron har energin Typiskt är den effektiva massan för en elektron 0.1 - 0.01 (sv)
- Ефективна маса — величина, яка характеризує інерційні властивості квазічастинок із параболічнимзаконом дисперсії. Ефективна маса здебільшого позначається латинською літерою m із астериском: m*. До цього позначення додається нижній індекс, який вказує, до якої із квазічастинок це позначення стосується.Використовується індекс «e» для електронів, «h» для дірок, «ex» для екситонів тощо Ефективна маса вимірюється здебільшого в одиницях маси вільного електрона. (uk)
|
