| dbo:abstract
|
- Dēivas je nejvyšší baltský bůh a vládce nebes. Určuje řád světa a zná jeho osud, podle pozdějších představ jej i určuje. Ve folklóru se vyznačuje rozvážností, moudrostí a spravedlností, jeho podoba není zmiňována, podle měl podobu mladého muže stejně jako pruský . Litevsky je nazýván Diēvas, ve starší ortografii Dëwas, lotyšsky Dìevs, v starší ortografii Deews, prusky deiwas, Deiws či deywis. Tvar Dēivas je rekonstruované jméno tohoto božstva v a znamená jednoduše „bůh“. Pruské Ukapirmas „Nejprvnější“ je nejspíše titulem Dēivase, z čehož lze odvozovat existenci původního jména božstva Ukapirmas Deivas „Nejprvnější bůh“. Podle dalších mytologů jsou s Deivasem totožní i An(t)-deivas a Numa-deivas známí z historických pramenů. Diēvas je u Litevců zpravidla zmiňován společně s Perkunem a Velniem a tyto božstva dohromady tvoří ústřední trojici . Přes jeho rysy nejvyššího božstva jej ve středověké Litvě zastínil Perkunas, spojený s vládnoucí vrstvou. Důvodem mohla být typologický blízkost Diēvase a křesťanského Boha. Později tyto dvě postavy splynuli, výraz Diēvas se používal jako označení Boha, a v lidové slovesnosti je často nejasné o jakém z božstev se mluví. V historických pramenech se z důvodů zmíněné podobnosti s křesťanským Bohem vyskytuje jen zřídka. Výjimkou je například zmínka z roku 1636 o bezejmenném bohu nebes nebo poukaz v 18. století na to že slovo Dievs označuje i jednoho z pohanských bohů. (cs)
- Dievs (lett. Dievs, lit. Dievas, pr. deywis, deiws m. »Gott«) ist in der baltischen Mythologie der Himmelsgott. Als seine Söhne gelten die Dieva dēli. Nach der Christianisierung wurde sein Name für Gott weiterverwendet. (de)
- Lithuanian Dievas, Latvian Dievs, Latgalian Dīvs, Old Prussian Dìews, Yotvingian Deivas was the primordial supreme god in the Baltic mythology and one of the most important deities together with Perkūnas and he was brother of Potrimpo. He was the god of sky, prosperity, wealth, ruler of gods, and creator of universe. Dievas is a direct successor of the Proto-Indo-European supreme sky father god *Dyēus of the root *deiwo-. Its Proto-Baltic form was *Deivas. Dievas had two sons Dievo sūneliai (Lithuanian) or Dieva dēli (Latvian) known as the Heavenly Twins. In recent Lithuanian and Latvian, this word may refer to the deity of any kind (Pagan, Christian, fictional and the like). In English, Dievas may be used as a word to describe the God (or, the supreme god) in the pre-Christian religion of Balts, where Dievas was understood to be the supreme being of the world. In Lithuanian and Latvian, it is also used to describe God as it is understood by major world religions today. Earlier *Deivas simply denoted the shining sunlit dome of the sky, as in other Indo-European mythologies. The celestial aspect is still apparent in phrases such as Saule noiet dievā, from Latvian folksongs. In Hinduism any deity is known as Deva, a result of shared Proto-Indo-European roots. (en)
- En lituano Dievas, letón Dievs, letgaliano Dīvs, prusiano Deywis, sudovio Deivas era el dios supremo en la mitología báltica y una de las deidades más importantes junto con Perkūnas. Dievas es un sucesor directo del dios Proto-Indoeuropeo supremo *Dyēnos de la raíz *deiwo-. Su forma Proto-Báltica era *Deivas. En lituano moderno, esta palabra puede referirse a una deidad de cualquier clase (pagana, cristiana, ficticia y demás). En inglés, Dievas puede ser utilizado como palabra para describir el Dios (o, el dios supremo) en la religión pre-cristiana de los baltos, donde Dievas era entendido como el ser el ser supremo del mundo. En lituano y letón, es también utilizado para describir al Dios tal y como lo entienden las religiones mundiales importantes de hoy. El nombre más temprano *Deivas se refería a la brillante luz del cielo, como en otras mitologías indoeuropeas. El aspecto celestial es todavía aparente en frases como Saule noiet dievā, de canciones populares letonas. En el Hinduismo cualquier deidad es conocida como Deva, un resultado de compartir raíces Proto-Indoeuropeas. (es)
- Il lituano Dievas, il lettone Dievs, il letgallo Dīvs, il prussiano Dēiws e lo jatvingico Deivas era il dio supremo primordiale nella mitologia baltica e una delle divinità più importanti insieme a Perkūnas e al fratello . Assumeva il ruolo di dio del cielo, prosperità, ricchezza, sovrano degli dei e creatore dell'universo. Dievas era un diretto successore del dio supremo padre del cielo protoindoeuropeo * Dyēus della radice * deiwo-. La sua forma proto-baltica era * Deivas. Dievas aveva due figli: Dievo sūneliai e Dieva dēli, conosciuti come i gemelli celesti. Nella lingua lituana e lettone di oggi, questa parola può riferirsi ad una divinità di qualsiasi tipo (pagana, cristiana, immaginaria e simili). In precedenza, * Deivas indicava semplicemente "la splendente cupola del cielo illuminata dal sole", come in altre mitologie indoeuropee. L'aspetto celeste è ancora evidente in frasi come Saule noiet dievā (letteralmente il sole è ricondotto a dio), derivante dai canti popolari lettoni. Nell'induismo ogni divinità è conosciuta come Deva, ad ulteriore riprova delle radici proto-indoeuropee in comune. (it)
- Dievs, Dievas, Deiwas – bałtyjski bóg nieba, dobrobytu i pomyślności. Władca bogów - twórca praw rządzących kosmosem. Szczególnie związany z dobroczynną, scalającą i jasną stroną mocy. Odpowiednik wedyjskiego Mitry. W przeciwieństwie do innych bogów tego rodzaju nie przeszedł na pozycję deus otiosus, czyli boga bezczynnego. Współpracował z bogiem burz i piorunów Perkunem oraz z Patrimpsem bogiem wód i magii (Dievs i Patrimps byli braćmi). Władający piorunami, stwórca czasu, rządzący urodzajem. Bronił przed złymi duchami. Jako jego zwierzęta wymieniane są jeleń, koń, wół i małe ptaki. Jego drzewem była brzoza, orężem natomiast miecz i sztylet. (pl)
- Ди́евас (Диевс, Диев, Дейвс, лит. dievas, латыш. dievs, латг. dīvs, прус. deiws — дословно Бог) — в балтийской мифологии бог неба, главный среди богов. Диевас обычно представлялся пассивным божеством и непосредственно не влиял на судьбы людей. (ru)
- Дієвас(Діевс, Дієв, Дейвс, лит. dievas, латис. dievs, латг. dīvs, прусськ. deiws) — божество в балтійській міфології. Головний серед богів. Дієвас зазвичай представлявся пасивним божеством і безпосередньо не впливав на долі людей. У Дієваса є два сини, у давнішій формі — син і донька. У латиських народних піснях збереглися фрагменти мотивів і символи, які пов'язують дітей Дієваса з близнюками, яких обожнюють в інших традиціях. (uk)
|
| rdfs:comment
|
- Dievs (lett. Dievs, lit. Dievas, pr. deywis, deiws m. »Gott«) ist in der baltischen Mythologie der Himmelsgott. Als seine Söhne gelten die Dieva dēli. Nach der Christianisierung wurde sein Name für Gott weiterverwendet. (de)
- Ди́евас (Диевс, Диев, Дейвс, лит. dievas, латыш. dievs, латг. dīvs, прус. deiws — дословно Бог) — в балтийской мифологии бог неба, главный среди богов. Диевас обычно представлялся пассивным божеством и непосредственно не влиял на судьбы людей. (ru)
- Дієвас(Діевс, Дієв, Дейвс, лит. dievas, латис. dievs, латг. dīvs, прусськ. deiws) — божество в балтійській міфології. Головний серед богів. Дієвас зазвичай представлявся пасивним божеством і безпосередньо не впливав на долі людей. У Дієваса є два сини, у давнішій формі — син і донька. У латиських народних піснях збереглися фрагменти мотивів і символи, які пов'язують дітей Дієваса з близнюками, яких обожнюють в інших традиціях. (uk)
- Dēivas je nejvyšší baltský bůh a vládce nebes. Určuje řád světa a zná jeho osud, podle pozdějších představ jej i určuje. Ve folklóru se vyznačuje rozvážností, moudrostí a spravedlností, jeho podoba není zmiňována, podle měl podobu mladého muže stejně jako pruský . V historických pramenech se z důvodů zmíněné podobnosti s křesťanským Bohem vyskytuje jen zřídka. Výjimkou je například zmínka z roku 1636 o bezejmenném bohu nebes nebo poukaz v 18. století na to že slovo Dievs označuje i jednoho z pohanských bohů. (cs)
- Lithuanian Dievas, Latvian Dievs, Latgalian Dīvs, Old Prussian Dìews, Yotvingian Deivas was the primordial supreme god in the Baltic mythology and one of the most important deities together with Perkūnas and he was brother of Potrimpo. He was the god of sky, prosperity, wealth, ruler of gods, and creator of universe. Dievas is a direct successor of the Proto-Indo-European supreme sky father god *Dyēus of the root *deiwo-. Its Proto-Baltic form was *Deivas. Dievas had two sons Dievo sūneliai (Lithuanian) or Dieva dēli (Latvian) known as the Heavenly Twins. (en)
- En lituano Dievas, letón Dievs, letgaliano Dīvs, prusiano Deywis, sudovio Deivas era el dios supremo en la mitología báltica y una de las deidades más importantes junto con Perkūnas. Dievas es un sucesor directo del dios Proto-Indoeuropeo supremo *Dyēnos de la raíz *deiwo-. Su forma Proto-Báltica era *Deivas. En lituano moderno, esta palabra puede referirse a una deidad de cualquier clase (pagana, cristiana, ficticia y demás). (es)
- Il lituano Dievas, il lettone Dievs, il letgallo Dīvs, il prussiano Dēiws e lo jatvingico Deivas era il dio supremo primordiale nella mitologia baltica e una delle divinità più importanti insieme a Perkūnas e al fratello . Assumeva il ruolo di dio del cielo, prosperità, ricchezza, sovrano degli dei e creatore dell'universo. Dievas era un diretto successore del dio supremo padre del cielo protoindoeuropeo * Dyēus della radice * deiwo-. La sua forma proto-baltica era * Deivas. Dievas aveva due figli: Dievo sūneliai e Dieva dēli, conosciuti come i gemelli celesti. (it)
- Dievs, Dievas, Deiwas – bałtyjski bóg nieba, dobrobytu i pomyślności. Władca bogów - twórca praw rządzących kosmosem. Szczególnie związany z dobroczynną, scalającą i jasną stroną mocy. Odpowiednik wedyjskiego Mitry. W przeciwieństwie do innych bogów tego rodzaju nie przeszedł na pozycję deus otiosus, czyli boga bezczynnego. Współpracował z bogiem burz i piorunów Perkunem oraz z Patrimpsem bogiem wód i magii (Dievs i Patrimps byli braćmi). Władający piorunami, stwórca czasu, rządzący urodzajem. Bronił przed złymi duchami. (pl)
|
