| dbo:abstract
|
- Un contrafactum (plural: contrafacta) és una tècnica de composició musical que consisteix a utilitzar una melodia d'una cançó i canviar-li el text sense fer canvis substancials en la música, excepte canvis menors per fer coincidir la mètrica de la música amb la del nou text. Aquesta tècnica es va fer servir des de molt antic; en concret, a la música europea se'n coneixen des de l'edat mitjana especialment al repertori trobadoresc. Moltes poemes que ens han arribat no tenen música pròpia, però eren susceptibles de ser cantades amb la música d'altres peces de mètrica similar. Alguns exemples
* El cànon anglès , que canta l'arribada de l'estiu -el més antic que es coneix a Europa- posteriorment va rebre un text religiós (Perspice Christicola).
* Una mateixa peça a tres veus de Juan del Encina (segle xv) té un text religiós (Pues que ya nunca nos veis) i un de profà (Si habrá en este baldrés).
* El mateix passa amb una composició de Francisco Guerrero (segle xvi): Si tus penas no pruebo és de tema religiós, mentre que Tu dorado cabello és una composició profana.
* L'himne nacional neerlandesa Het Wilhelmus prové d'una cançó satírica francesa de mitjan segle xvi
* A la cançó tradicional anglès, Greensleeves, al segle xix, se li va aplicar el text What Child is this? que la converteix en una nadala. Molt probablement també són contrafacta les cançons tradicionals que es canten amb textos diversos sobre una mateixa melodia; en són exemples Jo te l'encendré i El senyor Ramon, i també El gegant del Pi, Pastoret d'on vens i Escarabat bum-bum. Lluny d'aquests exemples, també es pot considerar que l'eslògan més corejat a les manifestacions contra la Guerra d'Iraq -Oh, no, guerra no!- fou el resultat de l'aplicació de la tècnica del contrafactum a la cançó tradicional russa, Kalinka. (ca)
- Kontrafakt (též kontrafaktum, někdy též kontrafaktura z latinského contra - proti, facere - činit, dělat) je v hudební teorii (zejména v období baroka) označení pro skladbu či způsob , kdy původní text byl změněn za účelem využití hudby v jiném prostředí a k jiné funkci. V 18. století byla tato praxe uplatňována v duchovní hudbě na kůrech českých kostelů, zejména v Praze za přispění zastupujícího kapelníka metropolitního svatovítského kůru, Josefa Antonína Sehlinga. Soudobé italské operní árie byly přetextovány novým vhodným latinským náboženským textem a takto s původní hudbou byly využívány k hudebnímu doprovodu církevních obřadů. (cs)
- Als Kontrafaktur (zu lateinisch contra ‚gegen‘ und facere ‚machen‘, Gegenentwurf) wird ein künstlerisches Produktionsverfahren sowie dessen Ergebnis bezeichnet, bei dem aus einem Kunstwerk unter Beibehaltung bestimmter Formbestandteile ein neues Kunstwerk gemacht wird. Kontrafaktur ist damit ein Beispiel für Intertextualität bzw. Intermedialität. (de)
- La kontrafakturo (el latine contra „kontraŭ“ kaj facere „fari“) estas la transversigado de profana poemo por sakralaj (ekleziaj, religiaj) celoj – procedo tre ofte aplikata je preĝokantoj, plejparte kun daŭrigo de la melodio. Laŭ la moderna muzikteorio oni ankaŭ parolas pri kontrafakturo, se oni komponas novan melodion pri la harmonia skemo de muzikaĵo. Tiu ĉipraktiko antaŭ ĉio troviĝas en la moderna ĵazo. Ankaŭ la kontraŭa procedo estas kontrafakturo: La transversigado resp. la (banala, triviala) uzado de religiaj tekstoj por profanaj celoj. Parencaj nocioj estas parodio, palinodio kaj (eo)
- In vocal music, contrafactum (or contrafact, pl. contrafacta) is "the substitution of one text for another without substantial change to the music". The earliest known examples of this procedure (sometimes referred to as ''adaptation''), date back to the 9th century used in connection with Gregorian Chant. (en)
- Contrafactum, en plural contrafacta, (del latín contrafacere) es una técnica compositiva de la música vocal que consiste en la sustitución de un texto por otro sin realizar cambios sustanciales en la música. Por lo general el cambio hacía que el tema pasara de ser profano a sacro o viceversa. En el ámbito literario también existe un contrafactum, que consiste en modificar un texto profano para volverlo de temática religiosa sustituyendo algunas de sus palabras, frases o versos. (es)
- En jazz, un contrafact es una composición musical que consta de una melodía nueva superpuesta a una estructura armónica familiar o preexistente. También puede ser explicado como el uso de progresiones de acordes prestados. Como dispositivo composicional, fue de especial importancia durante el desarrollo del bop en los 1940s, ya que permitió que los músicos de jazz crearan piezas nuevas para concierto y grabación, sobre las que podrían improvisar inmediatamente, sin tener que buscar permiso o pagar costes para materiales. Esto es, ya que aunque las melodías pueden ser sujetas a derechos de autor, la estructura armónica subyacente no lo puede ser. Los contrafacts no deben ser confundidos con las menciones musicales, los cuales comprenden tomar prestado ritmos o figuras melódicas de una composición existente. (es)
- Contrafactum (du latin médiéval contrafacere, « feindre », « simuler » ; pl. : contrafacta ; allemand : counterfeit), contrafacture. En musique vocale, désigne le procédé de composition qui substitue le texte original par un autre, sans changer notablement la musique. Par exemple un texte profane à la place d'un texte sacré ou vice versa. Le mot contrafacture est rarement utilisé, au profit de Contrafactum ou contrafacta et parfois de « chansons contrefaites » par exemple. (fr)
- 声楽において、コントラファクトゥーア（コントラファクトゥール、独: Kontrafaktur）は、音楽的な要素に変更を加えず、歌詞を変更することである。多くの場合、世俗音楽をキリスト教会の教会音楽として用いるために歌詞を付与することを指すことが多い。語源はラテン語のcontra facere。 宗教改革の時代にマルティン・ルターのコントラファクトゥーア運動があった。その例はヨハン・ゼバスティアン・バッハ『マタイ受難曲』のコラール「血しおしたたる」である。 バッハのカンタータに取り入れられているが、16世紀のカトリック教会の音楽でもコントラファクトゥーアの手法は用いられた。 教会音楽家の岳藤豪希はこのよい面を認めると共に、コントラファクトゥーアが「賛美歌の堕落につながる結果を生み出してしまった」とし、今日においても現代的な音楽を教会へ導入した場合に生じる問題点について指摘している。 (ja)
- Een contrafact is een lied met een nieuwe tekst op een bestaande melodie. In de Nederlandse Liederenbank van het Meertens Instituut is te zoeken op contrafacten door te zoeken op liederen met eenzelfde melodienorm. (nl)
- Il Contrafactum, nella musica vocale, è un metodo che si riferisce alla sostituzione di un testo cantato per un altro, pur non apportando modifiche alla musica. (it)
- Kontrafaktura (z łac. contrafactum) – zmiana tekstu w utworze wokalnym bez zmiany lub z niewielką zmianą melodii. Najczęściej dotyczy to zmiany tekstu świeckiego na religijny. Melodie zapożyczane są z pieśni innych narodów, wyznań lub z utworów muzyki rozrywkowej. Praktyka kontrafaktury stosowana była już w twórczości trubadurów (Bertran de Born), a także w zakresie takich gatunków jak motet czy konduktus. Szczególnie popularna stała się w czasie reformacji, gdy teksty łacińskie przekładano na języki narodowe. Przykładami kontrafaktur są utwory:
* Nie rzucim Chryste świątyń Twych z melodią Roty;
* Boże, coś Polskę z melodią prawdopodobnie pochodzenia francuskiego, która zastąpiła melodię wcześniejszą w drugiej połowie XIX wieku. Melodia ta także występuje w innej Serdeczna Matko;
* Go West zespołu Pet Shop Boys oparta na melodii Kanonu D-dur Pachelbela;
* Panie proszę przyjdź oparta na melodii utworu The Winner Takes It All śpiewanego przez zespół ABBA. (pl)
- Em música vocal, contrafactum é a substituição de um texto por outro sem mudança significativa na música. Enquanto traduções de canções geralmente não constituem uma substituição de texto, exemplos de contrafacta incluem uma canção que já possui letra receber um novo poema, como nos hinos protestantes. Outro exemplo são paródias, especialmente satíricas, como as praticadas pelo músico estado-unidense "Weird Al" Yankovic. Foi usado no Renascimento para a substituição de textos seculares por sacros, sendo um de seus expoentes o músico e poeta . Já na Reforma Protestante, foi usado para adaptar textos católicos à visão luterana. (pt)
- Контрафа́кт, также контрафа́кция (от англ. contrafact, contrafaction) — новая , созданная на основе существующей. Контрафакты распространены в джазе и чаще всего создаются путём наложения новой мелодии на известную и хорошо узнаваемую гармоническую структуру другого произведения. В качестве средства композиции контрафакция была особенно важной в 1930—1940-е годы при развитии джазового стиля бибоп, поскольку позволяла создавать новые допускающие импровизацию пьесы для исполнения и записи без нарушения авторских прав, которые могут относиться лишь к мелодии, но не к гармонической основе пьесы. Контрафакцию следует отличать от музыкального и (которые могут касаться или мелодии прямо или косвенно цитируемого произведения), используемых в различных, как академических, так и неакадемических жанрах музыки. (ru)
- Контрафакту́ра (нем. Kontrafaktur, от позднелат. contrafactum; англ. contrafactum) — подтекстовка вокальной мелодии новыми стихами взамен первоначальных. Термин контрафактура не был распространён в исторические времена (встречается бессистемно начиная со второй половины XV века), впервые разработан К. Хеннигом (1909), в широкое употребление вошёл благодаря научным работам Ф. Геннриха (впервые в 1918). В зависимости от этической оценки обновлённого музыкально-поэтического целого различают три главных направления контрафактуры: обработка оригинала со снижением (как правило, при замене литургического или паралитургического текста светским), с повышением (замена светского текста церковным) и нейтральная (без намеренного изменения этического смысла целого). (ru)
- Контрафакту́ра (нім. Kontrafaktur, від пізньолат. contrafactum) — підтекстовка вокальної мелодії новими віршами замість початкових. Термін контрафактура не був поширений в історичні часи (зустрічається безсистемно починаючи з другої половини XV століття), вперше розроблений К. Хеннігом (1909), у широкий вжиток увійшов завдяки науковим працям (вперше у 1918). У залежності від етичної оцінки оновленого музично-поетичного цілого розрізняють три головні напрямки контрафактури: обробка оригіналу зі зниженням (як правило, при заміні літургійного або паралітургійного тексту світським), з підвищенням (заміна світського тексту церковним) і нейтральна (без навмисного зміни етичного сенсу цілого). Генетично контрафактура сходить до глибокої старовини, одним з її прообразів можна вважати античний ном, тобто мелодію-модель, на яку розспівувалися різні за змістом строфи епосу. У західному середньовіччі контрафактура торкнулася, перш за все, одноголосних католицьких піснеспівів (див. Григоріанський хорал), причому не тільки формульні (наприклад, псалмові тони різного узусу), але й відносно розвинені мелодії (наприклад, мелодії секвенції «Laetabundus»). Розспіви тексту на мелодичну модель як композиційний принцип має, мабуть, загальносвітове значення. Типологічної паралеллю на сході є Макам, у православній богослужбової музики — спів «на подобен» (див. Знаменний розспів, ). З того ж ряду мелодії-моделі «тони» мейстерзингерів, барвисто обіграні Ріхардом Вагнером в його операх «Нюрнберзькі мейстерзінгери» і «Тангейзер». Секуляризація і консумізація цивілізованого суспільства і пов'язаний з цими процесами захист прав індивіда (в тому числі його інтелектуальної власності) безперервно набирають чинності з моменту першого бурхливого розвитку друкарства в XVI столітті (особливо в Італії) аж до наших днів, перетворили контрафактуру в негоже (а з точки зору кримінального права і протизаконне) діяння. З появою в мережі караоке-файлів (формат ) з'явилась можливість підставляти замість оригінальних (треків зі словами) - будь-які тексти. (uk)
|
| rdfs:comment
|
- Als Kontrafaktur (zu lateinisch contra ‚gegen‘ und facere ‚machen‘, Gegenentwurf) wird ein künstlerisches Produktionsverfahren sowie dessen Ergebnis bezeichnet, bei dem aus einem Kunstwerk unter Beibehaltung bestimmter Formbestandteile ein neues Kunstwerk gemacht wird. Kontrafaktur ist damit ein Beispiel für Intertextualität bzw. Intermedialität. (de)
- La kontrafakturo (el latine contra „kontraŭ“ kaj facere „fari“) estas la transversigado de profana poemo por sakralaj (ekleziaj, religiaj) celoj – procedo tre ofte aplikata je preĝokantoj, plejparte kun daŭrigo de la melodio. Laŭ la moderna muzikteorio oni ankaŭ parolas pri kontrafakturo, se oni komponas novan melodion pri la harmonia skemo de muzikaĵo. Tiu ĉipraktiko antaŭ ĉio troviĝas en la moderna ĵazo. Ankaŭ la kontraŭa procedo estas kontrafakturo: La transversigado resp. la (banala, triviala) uzado de religiaj tekstoj por profanaj celoj. Parencaj nocioj estas parodio, palinodio kaj (eo)
- In vocal music, contrafactum (or contrafact, pl. contrafacta) is "the substitution of one text for another without substantial change to the music". The earliest known examples of this procedure (sometimes referred to as ''adaptation''), date back to the 9th century used in connection with Gregorian Chant. (en)
- Contrafactum, en plural contrafacta, (del latín contrafacere) es una técnica compositiva de la música vocal que consiste en la sustitución de un texto por otro sin realizar cambios sustanciales en la música. Por lo general el cambio hacía que el tema pasara de ser profano a sacro o viceversa. En el ámbito literario también existe un contrafactum, que consiste en modificar un texto profano para volverlo de temática religiosa sustituyendo algunas de sus palabras, frases o versos. (es)
- Contrafactum (du latin médiéval contrafacere, « feindre », « simuler » ; pl. : contrafacta ; allemand : counterfeit), contrafacture. En musique vocale, désigne le procédé de composition qui substitue le texte original par un autre, sans changer notablement la musique. Par exemple un texte profane à la place d'un texte sacré ou vice versa. Le mot contrafacture est rarement utilisé, au profit de Contrafactum ou contrafacta et parfois de « chansons contrefaites » par exemple. (fr)
- 声楽において、コントラファクトゥーア（コントラファクトゥール、独: Kontrafaktur）は、音楽的な要素に変更を加えず、歌詞を変更することである。多くの場合、世俗音楽をキリスト教会の教会音楽として用いるために歌詞を付与することを指すことが多い。語源はラテン語のcontra facere。 宗教改革の時代にマルティン・ルターのコントラファクトゥーア運動があった。その例はヨハン・ゼバスティアン・バッハ『マタイ受難曲』のコラール「血しおしたたる」である。 バッハのカンタータに取り入れられているが、16世紀のカトリック教会の音楽でもコントラファクトゥーアの手法は用いられた。 教会音楽家の岳藤豪希はこのよい面を認めると共に、コントラファクトゥーアが「賛美歌の堕落につながる結果を生み出してしまった」とし、今日においても現代的な音楽を教会へ導入した場合に生じる問題点について指摘している。 (ja)
- Een contrafact is een lied met een nieuwe tekst op een bestaande melodie. In de Nederlandse Liederenbank van het Meertens Instituut is te zoeken op contrafacten door te zoeken op liederen met eenzelfde melodienorm. (nl)
- Il Contrafactum, nella musica vocale, è un metodo che si riferisce alla sostituzione di un testo cantato per un altro, pur non apportando modifiche alla musica. (it)
- Контрафакту́ра (нем. Kontrafaktur, от позднелат. contrafactum; англ. contrafactum) — подтекстовка вокальной мелодии новыми стихами взамен первоначальных. Термин контрафактура не был распространён в исторические времена (встречается бессистемно начиная со второй половины XV века), впервые разработан К. Хеннигом (1909), в широкое употребление вошёл благодаря научным работам Ф. Геннриха (впервые в 1918). В зависимости от этической оценки обновлённого музыкально-поэтического целого различают три главных направления контрафактуры: обработка оригинала со снижением (как правило, при замене литургического или паралитургического текста светским), с повышением (замена светского текста церковным) и нейтральная (без намеренного изменения этического смысла целого). (ru)
- Un contrafactum (plural: contrafacta) és una tècnica de composició musical que consisteix a utilitzar una melodia d'una cançó i canviar-li el text sense fer canvis substancials en la música, excepte canvis menors per fer coincidir la mètrica de la música amb la del nou text. Aquesta tècnica es va fer servir des de molt antic; en concret, a la música europea se'n coneixen des de l'edat mitjana especialment al repertori trobadoresc. Moltes poemes que ens han arribat no tenen música pròpia, però eren susceptibles de ser cantades amb la música d'altres peces de mètrica similar. Alguns exemples (ca)
- Kontrafakt (též kontrafaktum, někdy též kontrafaktura z latinského contra - proti, facere - činit, dělat) je v hudební teorii (zejména v období baroka) označení pro skladbu či způsob , kdy původní text byl změněn za účelem využití hudby v jiném prostředí a k jiné funkci. V 18. století byla tato praxe uplatňována v duchovní hudbě na kůrech českých kostelů, zejména v Praze za přispění zastupujícího kapelníka metropolitního svatovítského kůru, Josefa Antonína Sehlinga. (cs)
- En jazz, un contrafact es una composición musical que consta de una melodía nueva superpuesta a una estructura armónica familiar o preexistente. También puede ser explicado como el uso de progresiones de acordes prestados. Los contrafacts no deben ser confundidos con las menciones musicales, los cuales comprenden tomar prestado ritmos o figuras melódicas de una composición existente. (es)
- Kontrafaktura (z łac. contrafactum) – zmiana tekstu w utworze wokalnym bez zmiany lub z niewielką zmianą melodii. Najczęściej dotyczy to zmiany tekstu świeckiego na religijny. Melodie zapożyczane są z pieśni innych narodów, wyznań lub z utworów muzyki rozrywkowej. Praktyka kontrafaktury stosowana była już w twórczości trubadurów (Bertran de Born), a także w zakresie takich gatunków jak motet czy konduktus. Szczególnie popularna stała się w czasie reformacji, gdy teksty łacińskie przekładano na języki narodowe. Przykładami kontrafaktur są utwory: (pl)
- Em música vocal, contrafactum é a substituição de um texto por outro sem mudança significativa na música. Enquanto traduções de canções geralmente não constituem uma substituição de texto, exemplos de contrafacta incluem uma canção que já possui letra receber um novo poema, como nos hinos protestantes. Outro exemplo são paródias, especialmente satíricas, como as praticadas pelo músico estado-unidense "Weird Al" Yankovic. (pt)
- Контрафа́кт, также контрафа́кция (от англ. contrafact, contrafaction) — новая , созданная на основе существующей. Контрафакты распространены в джазе и чаще всего создаются путём наложения новой мелодии на известную и хорошо узнаваемую гармоническую структуру другого произведения. В качестве средства композиции контрафакция была особенно важной в 1930—1940-е годы при развитии джазового стиля бибоп, поскольку позволяла создавать новые допускающие импровизацию пьесы для исполнения и записи без нарушения авторских прав, которые могут относиться лишь к мелодии, но не к гармонической основе пьесы. (ru)
- Контрафакту́ра (нім. Kontrafaktur, від пізньолат. contrafactum) — підтекстовка вокальної мелодії новими віршами замість початкових. Термін контрафактура не був поширений в історичні часи (зустрічається безсистемно починаючи з другої половини XV століття), вперше розроблений К. Хеннігом (1909), у широкий вжиток увійшов завдяки науковим працям (вперше у 1918). У залежності від етичної оцінки оновленого музично-поетичного цілого розрізняють три головні напрямки контрафактури: обробка оригіналу зі зниженням (як правило, при заміні літургійного або паралітургійного тексту світським), з підвищенням (заміна світського тексту церковним) і нейтральна (без навмисного зміни етичного сенсу цілого). (uk)
|
