| dbo:abstract
|
- En català, dom és el tractament que hom dona als monjos benedictins, o d'altres comunitats que en segueixen la regla (o com també els cartoixans), abreviació de Domnus forma sincopada del llatí dominus ("senyor"). Cal no confondre'l amb el don castellà, d'ús més genèric. El senyor o senyora és un vocable d'origen llatí (sĕniōre, per "vell" o "persona d'autoritat") molt usat protocol·làriament que antecedeix el nom de la persona que té fills i que s'usa com una expressió de respecte, cortesia, distinció social, o quan la persona és molt intel·ligent. A Espanya i els seus regnes de les Índies, s'usà per a diferenciar el plebeu del noble o el crioll de la majoria de les persones. Les persones que no tenien executòria de noblesa eren gravades en sobre béns i se les coneixia com a pecheros. L’anteposició del don (abreujat D.) al nom dels homes i de doña (abreujat Dª.) al de les dones, no indica un títol sinó un tractament deferencial en castellà. L'ús tingué grans variacions al llarg del temps. Encara que el seu és estès, es considera don o doña aquella persona que hagi acabat alguna diplomatura o el batxillerat. (ca)
- الدون (بالإسبانية: Don) (بالبرتغالية: Dom)، (بالإيطالية: Don) (بالإنجليزية: Don)، (بالفرنسية: La Don)؛ هو لقب فخري إسباني وبرتغالي وإيطالي وفلبيني يُمنح للشخص كعلامة على الاحترام. وللأنثى يُقال دونا (Donna). الدون كلمة تعني القائد أو السيد وهو اسم أكثره يطلق على نبلاء اسبانيا. (ar)
- Don (španělsky a italsky), respektive Dom (portugalsky), je zdvořilostní oslovení, pocházející z latinského „dominus“ (pán). Obdobou v ženském rodě je výraz Doña (španělsky), Donna (italsky) a Dona (portugalsky) (z latinského „domina“ – paní). (cs)
- Don (spanisch/italienisch) und Dom (portugiesisch) ist eine höfliche, respektvolle Anrede (aus dem Lateinischen: dominus „Herr, Hausherr“), die auch als Titel verwendet wird; siehe auch Herr (Titel). Die weibliche Form ist Doña (spanisch), Donna (italienisch) und Dona (portugiesisch) (zu lateinisch domina „Herrin, Hausherrin“). (de)
- Don (por viroj), doña [donja] (por virinoj), estas respektotitoloj uzataj en hispanlingvaj personaj nomoj. Mallonge, oni ankaŭ skribas D. kaj Dª, respektive. Ili estas tradukeblaj pli-malpli kiel "sinjoro"/"sinjorino". La titoloj devenas de la latinaj vortoj dominus/domina, kiuj signifas "sinjor(in)o", "mastr(in)o". Ili estas uzataj nepre antaŭ la persona nomo (don Lázaro). Uzi don antaŭ la familinomo ne estas la hispanlingva uzo, sed de Suda Italio (pro hispana influo). Tie tiu titolo (por virinoj: donna) estis uzata por nobeloj aŭ aliaj gravuloj (ankaŭ gravaj mafiuloj), kaj en la tuta Italio nur por presbiteroj, ankaŭ nun. Antaŭe ili estis rezervitaj al nobeloj, sed nuntempe kiu ajn povas esti alparolata tiel. Tamen, ĝia uzo implicas formalecon. Homoj, por kiuj oni uzas ilin, speciale estas ekzemple pastroj, instruistoj. Ĝi estas origino de la Esperantaj vortoj hispanoriginaj donĵuano kaj donkiĥoto. (eo)
- Don (Spanish: [don]; Italian: [dɔn]; Portuguese: Dom [dõ]; all from Latin dominus, roughly 'Lord'), abbreviated as D., is an honorific prefix primarily used in Spain and Hispanic America, and with different connotations also in Italy, Portugal and its former colonies, and Croatia. Don is derived from the Latin dominus: a master of a household, a title with background from the Roman Republic in classical antiquity. With the abbreviated form having emerged as such in the Middle Ages, traditionally it is reserved for Catholic clergy and nobles, in addition to certain educational authorities and persons of distinction. Dom is the variant used in Portuguese. The female equivalent is Doña (Spanish: [ˈdoɲa]), Donna (Italian: [ˈdɔnna]), Romanian: Doamnă and Dona (Portuguese: [ˈdonɐ]) abbreviated D.ª, Da., or simply D. It is a common honorific reserved for women, especially mature women. In Portuguese "Dona" tends to be less restricted in use to women than "Dom" is to men. In Britain and Ireland, especially at Oxford, Cambridge, and Dublin, the word is used for a college fellow or tutor, but it is not used as an honorific prefix. (en)
- Le terme dom ou don est un terme qui se retrouve dans certaines langues romanes (espagnol mais aussi occitan, portugais et italien) une marque de respect particulière. La version espagnole (se prononce /dɔn/, le féminin doña se prononçant /doŋa/), qui est la plus connue, est une marque de respect castillane qui, en langue espagnole, ne s'emploie que devant un prénom, avec ou sans mention du nom ou des noms de famille (don Ali Haidar , doña Laura, don Alberto Fernández, doña Laura García Pérez, etc.). Ce sont des dérivés du bas-latin dominus, qui signifie « seigneur ». Cette acception de dominus comme « seigneur » a d'ailleurs été conservée en espagnol parmi les acceptions du mot don lorsque celui-ci n'est pas utilisé en accompagnement d'un prénom mais comme un nom commun. Par exemple, cuatro dones castellanos se traduit comme 'quatre seigneurs castillans', alors que dans le traitement de respect de don Juan Manuel (1282-1348), le terme don, lorsque mentionné en langue française, conserve sa forme espagnole originelle. Le présent article porte sur cette dernière acception (marque de respect). Dans l'Espagne actuelle, don et doña s'écrivent par défaut avec minuscule initiale et sont des marques de respect qui s'adressent à n'importe quelle personne, qu'elle soit espagnole ou non, qu'elle soit noble ou non, et ce sans distinction d'âge ou de classe économique ou sociale. En revanche, il est admis que ce traitement n'est utilisé que pour des personnes appartenant au monde hispanique. On dira en effet don Mariano Rajoy Brey, président du gouvernement, mais jamais "don François Hollande" ou "doña Angela Merkel". En français, dom est appliqué aux religieux de certains ordres, en particulier les ordres bénédictin et cartusien. (fr)
- Don o doña es un vocablo de origen hispano muy usado protocolarmente que antecede al nombre de la persona y que se usa como una expresión de respeto, cortesía o distinción social. En España y sus reinos de las Indias se usó para diferenciar al plebeyo del noble, o al criollo del común de las personas . Las personas que no tenían ejecutoría de nobleza eran gravadas en sus bienes y se les conocía como pecheros. La anteposición de don (abreviado D.) al nombre de los varones y de doña (abreviado Dña. o D.ª) al de las mujeres, no indica un título sino un tratamiento deferencial cuyo uso tuvo grandes variaciones a lo largo del tiempo. (es)
- Dom adalah suatu (atau sebutan kehormatan) yang menjadi awalan dari nama depan seseorang. Sebutan ini berasal dari kata Latin . Gelar ini digunakan dalam bahasa Inggris sebagai sebutan bagi para rahib Benediktin dan Kartusian, serta para anggota komunitas Kanonik Regular. Sebagai contohnya yaitu para rahib Benediktin dari (misalnya Dom , Abbas ). Penggunaan yang setara pada kaum wanita atas gelar klerus ini adalah "" (misalnya Dame , Abdis , dan Dame , seorang penulis dari biara yang sama). Di Portugal dan Brasil, Dom (diucapkan ) digunakan sebagai sebutan hierarki (ordinaris) tertentu dalam Gereja Katolik Roma dan kaum awam yang termasuk dalam keluarga kerajaan dan kekaisaran (misalnya Wangsa Aviz di Portugal, serta Wangsa Braganza di Portugal dan Brasil). Selain itu juga disematkan kepada anggota-anggota keluarga yang bergelar. Jika tidak dianugerahkan surat paten yang secara khusus mengesahkan penggunaannya, Dom tidak digunakan pada anggota-anggota bangsawan Portugal yang tak bergelar: karena warisan gelar di Portugal diturunkan berdasarkan primogenitur, hak atas gelar Dom merupakan satu-satunya perbedaan nyata antara (anak laki-laki yang bukan sulung) dan anggota keluarga bangsawan tak bergelar. Dom dalam sejarahnya terkadang digunakan di kalangan Prancis, sebagai suatu honorifik untuk rahib-rahib Benediktin, misalnya yang termasyhur. Bentuk femininnya, Dona, adalah suatu honorifik yang lazim digunakan untuk kaum wanita, misalnya untuk . Di Brasil dan Portugal, versi feminin dari honorifik ini digunakan secara luas sebagai sebutan kepada semua wanita yang dipandang terhormat atau yang tidak diketahui status sosialnya—lebih daripada penggunaan Dom untuk kaum pria—khusus dalam hal kebangsawanan ataupun yang berpangkat tinggi. (in)
- ドン（スペイン語：Don [d̪on]、ポルトガル語：Dom [dõ]）は、スペイン語圏とポルトガル語圏で使われる貴人・高位聖職者に対する尊称である。スペインでは公文書や式典等のあらたまった場所などでは、一般の人に対しても使われる。ドンは男性に使い、女性へはスペイン語ではドーニャ (Doña ['d̪o.ɲa])、ポルトガル語ではドナ (Dona ['do.nɐ]) となる。 ラテン語の君主への敬称であるドミヌス (dominus) に由来する。 (ja)
- Don is een Spaans, Portugees, Braziliaans en Italiaans predicaat, afgeleid van het Latijnse dominus (Heer). Men kan het ook als een beschouwen. Don, of Doña voor vrouwen, was in Spanje, Portugal (Don/Dona) en Italië tot in de 19e eeuw een aanspreektitel voor adellijke of aanzienlijke personen: Don Juan Carlos, Doña Fabiola, Doña Paola, Don Quichot, Don Giovanni, Don Vito Corleone. Tegenwoordig wordt het op verschillende manieren gebruikt. Een donjuan (ook wel don juan) is een vrouwenverleider, naar de naam van de legendarische vrouwenversierder Don Juan Tenorio uit de literatuur. (nl)
- Don (dal latino Dominus) è un termine comunemente utilizzato, a partire dalla metà del Duecento, come prefisso al nome, per indicare nobili della nobiltà milanese e napoletana, principi, duchi, marchesi di baldacchino, nobili sardi, ecclesiastici e religiosi. Don è l'abbreviazione della parola donno in uso ancora ai tempi di Dante Alighieri ma non più conservata, se non nella forma femminile "donna", la quale deriva dalla parola latina dominus, che significa signore, padrone. Propriamente "don" non costituisce un titolo, ma è un trattamento. Nelle Marche (Acqualagna), in Puglia (Corigliano d'Otranto) e Calabria (Simeri Crichi) la forma estesa donno si conserva in alcuni toponimi. Al di là dell'uso onorifico, è stato in seguito usato per chiamare i presbiteri diocesani della Chiesa cattolica, detti anche clero secolare, e i diaconi. In alternativa, i presbiteri religiosi, o clero regolare, sono chiamati con altri prefissi quali dom, fra (o Fratello), e il più diffuso padre (usato anche come appellativo verso i presbiteri secolari), a seconda dell'ordine. Quest'uso è prassi in tutt'Italia, ma fino al XX secolo non era comune in Sardegna, dove al nome del sacerdote si faceva precedere la parola prete o al limite signor, e in alcune aree del Friuli, dove si anteponeva il termine pre (abbreviazione di predi, ovvero "prete"). Nei secoli scorsi, fino al XIX secolo, il don era riservato ai preti appartenenti a famiglie nobili, pertanto il nome era preceduto da reverendo don; al contrario per i preti appartenenti a famiglie popolane il nome era preceduto dal solo reverendo. In Spagna il trattamento di don si può premettere al nome di tutti i maschi (per le femmine si usa doña), mentre in Francia e in Portogallo i sacerdoti usano il titolo di dom. Esempi letterari di personaggi famosi che hanno questo trattamento sono, fra i nobili, don Rodrigo, don Chisciotte, don Giovanni e don Fabrizio; fra gli ecclesiastici don Abbondio e don Camillo. In Italia, specialmente in Sicilia, è un titolo per persone degne di rispetto e molto sagge (è usato, quindi, per dimostrare reverenza agli anziani); fra costoro, in certi ambienti rientrano anche i capi mafia. In generale, negli ambienti popolari del centro sud dell'Italia, l'appellativo Don, così come l'equivalente femminile Donna, era molto comune, fino alla seconda metà del XX secolo, per appellare persone di alta estrazione sociale (es. avvocati, notai, sindaci, medici, ecc.) oppure più semplicemente persone venerande, per età o per posizione (per esempio i capifamiglia). Come l'analogo titolo onorifico britannico Sir, è sempre seguito dal nome e non dal cognome. (it)
- Дон или дом (исп. и итал. don, франц. и порт. dom, от лат. dominus — господин) — титул в некоторых странах Европы. В Испании дон — титул, изначально принадлежавший королю и принцам, жаловался за заслуги, а в настоящее время стал обычной формой уважительного обращения к мужчине. В Португалии титул дона носят владетельные особы и члены их фамилий. В Италии дон — почётный титул духовенства и дворян, изначально дававшийся только Папе. С эпохи Средневековья относился как правило к священникам (аббатам, епископам), редко — к «простым» монахам. Форма Дом добавляется к имени монахов бенедиктинцев и картезианцев, а также к именам членов сообществ . Например, известная марка шампанского «Дом Периньон» (фр. Dom Pérignon) названа в честь монаха-бенедиктинца Пьера Периньона, внёсшего значительный вклад в развитие производства игристых вин. Кроме того, исторически во Франции этот титул использовался при обращении к Авиньонским папам, подобно итальянскому и испанскому обращению Дон. Донья (испанское — doña) и донна (итальянское donna, португальское dona) — обращение к женщине. (ru)
- Don - tytuł grzecznościowy używany w Hiszpanii, Włoszech oraz Portugalii (dom), tylko w połączeniu z imieniem. W średniowieczu używali go członkowie rodziny królewskiej oraz książęta, z czasem rozszerzony na szlachtę i duchowieństwo. Od lat 20. XX wieku jest używany także przez głowy włoskich rodzin mafijnych (zobacz ). Tytuł ten przyjmuje formę żeńską, w języku hiszpańskim doña, włoskim donna i portugalskim dona.
* Don Camillo
* Don Carlos
* Don Giovanni
* Don Juan
* Don Kichot
* (ang.) (pl)
- Don (spanska och italienska, av latinets dominus herre) är i Spanien ursprungligen titel endast för konungar, prinsar, biskopar och den högsta adelns manliga medlemmar, senare även för alla män av de bildade klasserna. I Italien är Don också titel för präster och vissa andliga ordensbröder. Don sättes alltid framför förnamnet, utan eller med tillnamnet efter detta. Don är i Nordamerika genom filmer som Gudfadern även en titel för maffians familjeöverhuvud. Den motsvarande kvinnliga titlarna är Donna (italienska) och Doña (spanska). (sv)
- Дон (ісп. і італ. don МФА: [ˈdon]), дом (порт. і фр. dom [ˈdõ], від лат. dominus — пан, господар, володар; вважати, що don є скороченням ісп. de origen noble — благородного походження є помилкою або жартом) — титул, шанобливе звертання в Іспанії, Італії, Португалії, Франції. При звертанні до жінки — ісп. doña, трансліт. донья [ˈdoɲa], італ. donna, трансліт. донна [ˈdɔnna], порт. dona [ˈdonɐ] дона. Скорочення дон — D., донья / донна / дона — D.ª. (uk)
|
| rdfs:comment
|
- الدون (بالإسبانية: Don) (بالبرتغالية: Dom)، (بالإيطالية: Don) (بالإنجليزية: Don)، (بالفرنسية: La Don)؛ هو لقب فخري إسباني وبرتغالي وإيطالي وفلبيني يُمنح للشخص كعلامة على الاحترام. وللأنثى يُقال دونا (Donna). الدون كلمة تعني القائد أو السيد وهو اسم أكثره يطلق على نبلاء اسبانيا. (ar)
- Don (španělsky a italsky), respektive Dom (portugalsky), je zdvořilostní oslovení, pocházející z latinského „dominus“ (pán). Obdobou v ženském rodě je výraz Doña (španělsky), Donna (italsky) a Dona (portugalsky) (z latinského „domina“ – paní). (cs)
- Don (spanisch/italienisch) und Dom (portugiesisch) ist eine höfliche, respektvolle Anrede (aus dem Lateinischen: dominus „Herr, Hausherr“), die auch als Titel verwendet wird; siehe auch Herr (Titel). Die weibliche Form ist Doña (spanisch), Donna (italienisch) und Dona (portugiesisch) (zu lateinisch domina „Herrin, Hausherrin“). (de)
- ドン（スペイン語：Don [d̪on]、ポルトガル語：Dom [dõ]）は、スペイン語圏とポルトガル語圏で使われる貴人・高位聖職者に対する尊称である。スペインでは公文書や式典等のあらたまった場所などでは、一般の人に対しても使われる。ドンは男性に使い、女性へはスペイン語ではドーニャ (Doña ['d̪o.ɲa])、ポルトガル語ではドナ (Dona ['do.nɐ]) となる。 ラテン語の君主への敬称であるドミヌス (dominus) に由来する。 (ja)
- Don is een Spaans, Portugees, Braziliaans en Italiaans predicaat, afgeleid van het Latijnse dominus (Heer). Men kan het ook als een beschouwen. Don, of Doña voor vrouwen, was in Spanje, Portugal (Don/Dona) en Italië tot in de 19e eeuw een aanspreektitel voor adellijke of aanzienlijke personen: Don Juan Carlos, Doña Fabiola, Doña Paola, Don Quichot, Don Giovanni, Don Vito Corleone. Tegenwoordig wordt het op verschillende manieren gebruikt. Een donjuan (ook wel don juan) is een vrouwenverleider, naar de naam van de legendarische vrouwenversierder Don Juan Tenorio uit de literatuur. (nl)
- Don - tytuł grzecznościowy używany w Hiszpanii, Włoszech oraz Portugalii (dom), tylko w połączeniu z imieniem. W średniowieczu używali go członkowie rodziny królewskiej oraz książęta, z czasem rozszerzony na szlachtę i duchowieństwo. Od lat 20. XX wieku jest używany także przez głowy włoskich rodzin mafijnych (zobacz ). Tytuł ten przyjmuje formę żeńską, w języku hiszpańskim doña, włoskim donna i portugalskim dona.
* Don Camillo
* Don Carlos
* Don Giovanni
* Don Juan
* Don Kichot
* (ang.) (pl)
- Don (spanska och italienska, av latinets dominus herre) är i Spanien ursprungligen titel endast för konungar, prinsar, biskopar och den högsta adelns manliga medlemmar, senare även för alla män av de bildade klasserna. I Italien är Don också titel för präster och vissa andliga ordensbröder. Don sättes alltid framför förnamnet, utan eller med tillnamnet efter detta. Don är i Nordamerika genom filmer som Gudfadern även en titel för maffians familjeöverhuvud. Den motsvarande kvinnliga titlarna är Donna (italienska) och Doña (spanska). (sv)
- Дон (ісп. і італ. don МФА: [ˈdon]), дом (порт. і фр. dom [ˈdõ], від лат. dominus — пан, господар, володар; вважати, що don є скороченням ісп. de origen noble — благородного походження є помилкою або жартом) — титул, шанобливе звертання в Іспанії, Італії, Португалії, Франції. При звертанні до жінки — ісп. doña, трансліт. донья [ˈdoɲa], італ. donna, трансліт. донна [ˈdɔnna], порт. dona [ˈdonɐ] дона. Скорочення дон — D., донья / донна / дона — D.ª. (uk)
- En català, dom és el tractament que hom dona als monjos benedictins, o d'altres comunitats que en segueixen la regla (o com també els cartoixans), abreviació de Domnus forma sincopada del llatí dominus ("senyor"). Cal no confondre'l amb el don castellà, d'ús més genèric. El senyor o senyora és un vocable d'origen llatí (sĕniōre, per "vell" o "persona d'autoritat") molt usat protocol·làriament que antecedeix el nom de la persona que té fills i que s'usa com una expressió de respecte, cortesia, distinció social, o quan la persona és molt intel·ligent. (ca)
- Don (por viroj), doña [donja] (por virinoj), estas respektotitoloj uzataj en hispanlingvaj personaj nomoj. Mallonge, oni ankaŭ skribas D. kaj Dª, respektive. Ili estas tradukeblaj pli-malpli kiel "sinjoro"/"sinjorino". Antaŭe ili estis rezervitaj al nobeloj, sed nuntempe kiu ajn povas esti alparolata tiel. Tamen, ĝia uzo implicas formalecon. Homoj, por kiuj oni uzas ilin, speciale estas ekzemple pastroj, instruistoj. Ĝi estas origino de la Esperantaj vortoj hispanoriginaj donĵuano kaj donkiĥoto. (eo)
- Don (Spanish: [don]; Italian: [dɔn]; Portuguese: Dom [dõ]; all from Latin dominus, roughly 'Lord'), abbreviated as D., is an honorific prefix primarily used in Spain and Hispanic America, and with different connotations also in Italy, Portugal and its former colonies, and Croatia. The female equivalent is Doña (Spanish: [ˈdoɲa]), Donna (Italian: [ˈdɔnna]), Romanian: Doamnă and Dona (Portuguese: [ˈdonɐ]) abbreviated D.ª, Da., or simply D. It is a common honorific reserved for women, especially mature women. In Portuguese "Dona" tends to be less restricted in use to women than "Dom" is to men. (en)
- Don o doña es un vocablo de origen hispano muy usado protocolarmente que antecede al nombre de la persona y que se usa como una expresión de respeto, cortesía o distinción social. En España y sus reinos de las Indias se usó para diferenciar al plebeyo del noble, o al criollo del común de las personas . Las personas que no tenían ejecutoría de nobleza eran gravadas en sus bienes y se les conocía como pecheros. (es)
- Dom adalah suatu (atau sebutan kehormatan) yang menjadi awalan dari nama depan seseorang. Sebutan ini berasal dari kata Latin . Gelar ini digunakan dalam bahasa Inggris sebagai sebutan bagi para rahib Benediktin dan Kartusian, serta para anggota komunitas Kanonik Regular. Sebagai contohnya yaitu para rahib Benediktin dari (misalnya Dom , Abbas ). Penggunaan yang setara pada kaum wanita atas gelar klerus ini adalah "" (misalnya Dame , Abdis , dan Dame , seorang penulis dari biara yang sama). (in)
- Le terme dom ou don est un terme qui se retrouve dans certaines langues romanes (espagnol mais aussi occitan, portugais et italien) une marque de respect particulière. La version espagnole (se prononce /dɔn/, le féminin doña se prononçant /doŋa/), qui est la plus connue, est une marque de respect castillane qui, en langue espagnole, ne s'emploie que devant un prénom, avec ou sans mention du nom ou des noms de famille (don Ali Haidar , doña Laura, don Alberto Fernández, doña Laura García Pérez, etc.). (fr)
- Don (dal latino Dominus) è un termine comunemente utilizzato, a partire dalla metà del Duecento, come prefisso al nome, per indicare nobili della nobiltà milanese e napoletana, principi, duchi, marchesi di baldacchino, nobili sardi, ecclesiastici e religiosi. Don è l'abbreviazione della parola donno in uso ancora ai tempi di Dante Alighieri ma non più conservata, se non nella forma femminile "donna", la quale deriva dalla parola latina dominus, che significa signore, padrone. Propriamente "don" non costituisce un titolo, ma è un trattamento. Nelle Marche (Acqualagna), in Puglia (Corigliano d'Otranto) e Calabria (Simeri Crichi) la forma estesa donno si conserva in alcuni toponimi. (it)
- Дон или дом (исп. и итал. don, франц. и порт. dom, от лат. dominus — господин) — титул в некоторых странах Европы. В Испании дон — титул, изначально принадлежавший королю и принцам, жаловался за заслуги, а в настоящее время стал обычной формой уважительного обращения к мужчине. В Португалии титул дона носят владетельные особы и члены их фамилий. В Италии дон — почётный титул духовенства и дворян, изначально дававшийся только Папе. С эпохи Средневековья относился как правило к священникам (аббатам, епископам), редко — к «простым» монахам. (ru)
|
