| dbo:abstract
|
- El kurd (kurdî) és un idioma indoeuropeu de la branca indoiraniana que constitueix un continu dialectal. És la llengua dels kurds, parlada per prop de 31 milions de persones. El fet de no pertànyer a cap estat ajuda a la fragmentació de l'idioma, dividit en nombrosos dialectes (el nombre exacte no n'és clar), i en dues branques principals. Actualment s'escriu amb l'alfabet llatí, tot i que no sempre ha estat així (ha passat pels caràcters ciríl·lics i àrabs). Se'n conserven documents escrits des del segle xii. El sistema fonològic consta de 9 vocals i 26 consonants. No té una distinció de gènere marcada. És una llengua ergativa. (ca)
- اللُّغَة الكُرْدِيَّة (: كوردی، Kurdî) لغة هندوأوروبية تَشَكَّلَ سلسلة لهجية يتكلمها الكُرْد في المنطقة الجغرافية الثقافية في كُرْدِسْتَان والشَتات الكُردِيّ، تحتوي 735,320 كلمة رئيسية، بذلك تكون ثالث أكثر لغة تحتوي على كلمات بعد الفنلندية والكورية، تحتوي اللغة الكردية بجميع لهجاتها على مَجْموعة 1،200،000 مليون كلمة عدا كل التعابير والعبارات. لهجات الكردية الرئيسية هي الكردية الشمالية (كرمانجي)، الكردية المركزية (سوراني)، والكردية الجنوبية (خوارن). لغات زازا-غورانية، مجموعة منفصلة من اللغات الإيرانية الشمالية الغربية غير الكردية، يتحدث بها أيضًا عدة ملايين من الكُرْد العرقيين. تقدر الدراسات اعتبارًا من عام 2009 ما بين 8 و20 مليون متحدث كردي أصلي في تركيا. يتكون الكردية من أبجديتين قياسيتين؛ الكرمانجية (لاتينية) والسوراني. غالبية الكرد يتحدثون الكرمانجية. (ar)
- Kurdština (kurdsky کوردی, kurdî nebo kurdkî) je soubor několika indoevropských jazyků patřících do íránské větve, resp. mezi . Moderní kurdština se dá rozdělit do tří skupin: kurmándží, sorání a . Někdy se také z jižní kurdštiny vyděluje jazyk . Tyto jazyky či dialekty kurdštiny si nejsou vzájemně srozumitelné. Vzácněji se mezi kurdštinu řadí i jazyky zazaki a gorani, jejichž mluvčí se považují za etnické Kurdy, ale tyto jazyky jsou ostatním kurdským jazykům již jen vzdáleněji příbuzné. Oblasti, ve kterých se kurdština používá, jsou regiony východního Turecka, sever Sýrie, oblasti Iráku, Íránu a území bývalého Sovětského svazu. Nejrozšířenějším kurdským jazykem je kurmándží, které má kolem 20 milionů mluvčích. Kurdština je (spolu s arabštinou) úředním jazykem v Iráku, naopak v Sýrii je zakázáno publikovat jakékoliv texty v kurdštině. Podobná omezení existovala do roku 2002 i v Turecku, bylo zde zakázáno užívat kurdštinu ve školství a v médiích; po zrušení těchto omezení ale byla kurdština experimentálně použita ve školství a v roce 2009 dokonce v Turecku vznikla celodenně vysílající televizní stanice v kurdštině. Systém zápisu kurdštiny dosud není pevně stanoven a sjednocen. V Turecku se kurdština zapisuje latinkou tureckým pravopisem, v Íránu upravenou variantou arabského písma, v Iráku buď arabským písmem nebo latinkou. V Sýrii se pro zápis kurdštiny rovněž používá latinka. Kurdové na území bývalého Sovětského svazu užívají většinou stále upravenou variantu cyrilice. Mezi nejstarší literární díla v kurdštině patří Mishefa Reş, svatá kniha specificky kurdského náboženství jezídismu. V 15. století se začala rozvíjet kurdská poesie a specifický literární jazyk. V roce 1787 vydal italský misionář Maurizio Garzoni v italštině v Římě první gramatiku kurdštiny, čímž byl položen základ k vědeckému zkoumání kurdštiny z hlediska evropské lingvistiky. (cs)
- Οι κουρδικές γλώσσες ή κουρδικές διάλεκτοι ανήκουν στον Ινδο-Ιρανικό κλάδο των ινδοευρωπαϊκών γλωσσών και ομιλούνται στην ευρύτερη περιοχή του Κουρδιστάν, περιλαμβάνοντας Κουρδικούς πληθυσμούς σε περιοχές της Τουρκίας, Ιράκ, Ιράν και Συρίας. (el)
- La kurda lingvaro (kurde: kurdî) estas kolektiva nomo por familio de kvin medaj lingvovariantoj aŭ dialektoj parolataj inter alie de la kurdoj. La du plej gravaj variantoj estas kurmanji kaj sorani. Ili ne estas malgrandaj lingvoj: Kurmanji, kiu estas ĉefe parolata inter kurdoj en Turkio kaj Sirio, havas 15 milionojn da parolantoj, Sorani havas almenaŭ 8 milionojn, ĉefe en Irako kaj Irano. La unua lingvo uzas la latinan alfabeton, la dua la persa-araba. Ili ambaŭ estas hindoeŭropaj lingvoj kaj tiom malsamaj, ke homoj havas problemojn por kompreni unu la alian, kvankam la apero de kurda televido malpliigis tion. La kurda lingvaro apartenas al irana grupo de la hindirana lingvaro, kiu estas unuagrada branĉo de la hindeŭropa lingvaro. La kurdaj lingvovariantoj estas parolataj en Turkio, Sirio, Irako (Aŭtonoma Regiono Kurdistano), Irano, Armenio, Turkmenio kaj Azerbajĝano. Depende de la fontoj, ĝi havas inter 35 milionojn kaj 40 milionojn da parolantoj, plejparte dulingvaj. Depende de la lando, ĝi uzas tri diversajn alfabetojn: la latinan, la cirilan kaj la arab-persan, adaptitajn al la specifaj sonoj de la lingvovariantoj. En Turkio, ĝis la fino de la 2000-aj jaroj, paroli aŭ aŭskulti kurdan muzikon povus esti kaŭzo por enkarcerigo. La kurda estas krom la araba oficiala lingvo en Kurdistano de Irako. (eo)
- Die kurdischen Sprachen (Eigenbezeichnung کوردی kurdî) gehören zur nordwestlichen Gruppe des iranischen Zweigs der indogermanischen Sprachen. Sie werden hauptsächlich in der östlichen Türkei, im nördlichen Syrien, im Norden des Irak und Nordwesten und Westen des Irans gesprochen. Durch Migrationen in den letzten Jahrzehnten gibt es auch zahlreiche Sprecher kurdischer Sprachen in Westeuropa, vor allem in Deutschland. Es gibt drei kurdische Sprachen oder Hauptdialektgruppen: Kurmandschi (Nordkurdisch), Sorani (Zentralkurdisch) und Südkurdisch. Zazaki und Gorani werden heute von der Forschermehrheit als eigenständige Untergruppe des Nordwestiranischen betrachtet und sprachwissenschaftlich nicht zu den kurdischen Sprachen gerechnet (siehe auch Zaza-Gorani), obwohl diese Sprachen unter den historisch und herkömmlich als „Kurden“ bezeichneten Bevölkerungsgruppen Verwendung finden oder fanden und daher unter kulturellen Aspekten als „kurdisch“ bezeichnet werden bzw. wurden. (de)
- El idioma kurdo (autoglotónimo Kurdî) es una lengua indoirania hablada en la región llamada Kurdistán, que incluye poblaciones kurdas en partes de Irán, Irak, Siria y Turquía. Lo hablan entre 25 y 40 millones de personas, aunque los datos no son exactos. Es lengua oficial en Irak, mientras que en Siria su uso está prohibido pues no se permite publicar material en kurdo. Antes de agosto de 2002, el gobierno turco puso restricciones severas al uso del kurdo, prohibiendo la lengua en medios de educación y de difusión. El alfabeto kurdo todavía no es reconocido en Turquía, y el uso de las letras kurdas X, W, Q, las cuales no existen en el alfabeto turco, ha conducido a la persecución judicial en 2000 y 2003. En Irán, aunque se utiliza en los medios y los periódicos locales, no se permite que sea enseñado en las escuelas. Consecuentemente, muchos kurdos iraníes han marchado a Irak, donde pueden estudiar en su idioma nativo.Se escribe principalmente en alfabeto árabe o latino (aunque modificados ambos) pero también se puede escribir el idioma kurdo en cirílico La lengua kurda pertenece al subgrupo occidental de los idiomas iranios, pertenecientes a la rama indo-irania de la familia indoeuropea. Los idiomas más cercanamente emparentados con el kurdo son el baluchi, el guilakí y el talish, que pertenecen a la rama noroccidental de los idiomas iranios. El idioma persa, perteneciente a la rama sudoccidental, se considera una lengua relacionada también. (es)
- Kurduera (Kurdî edo کوردی; ahoskera: [ˈkuɾdiː]) continuum bat da, kurduek mintzatua, Hego-mendebaldeko Asian. Kurdistango jatorrizko hizkuntza da eta 30 bat milioi hiztun ditu munduan zehar. Indoeuropar mintzaira da, irandar hizkuntzen adarraren barruan dagoena. Estatusari dagokionez, Iraken beren hizkuntza ofiziala izatea lortu dute kurdueradunek, baina Turkian oztopo larriak ipini dizkiete, Sirian debekatuta dago eta Irango eskoletan ez dago baimenduta. (eu)
- Kurdish (Kurdî, کوردی) is a language or a group of languages spoken by Kurds in the geo-cultural region of Kurdistan and the Kurdish diaspora. Kurdish constitutes a dialect continuum, belonging to Western Iranian languages in the Indo-European language family. The main three dialects or languages of Kurdish are Northern Kurdish (Kurmanji), Central Kurdish (Sorani), and Southern Kurdish (Xwarîn). A separate group of non-Kurdish Northwestern Iranian languages, the Zaza–Gorani languages, are also spoken by several million ethnic Kurds. The majority of the Kurds speak Kurmanji, and most Kurdish texts are written in Kurmanji and Sorani. Kurmanji is written in the Hawar alphabet, a derivation of the Latin script, and Sorani is written in the Sorani alphabet, a derivation of Arabic script. The classification of Laki as a dialect of Southern Kurdish or as a fourth language under Kurdish is a matter of debate, but the differences between Laki and other Southern Kurdish dialects are minimal. The literary output in Kurdish was mostly confined to poetry until the early 20th century, when more general literature became developed. Today, the two principal written Kurdish dialects are Kurmanji and Sorani. Sorani is, along with Arabic, one of the two official languages of Iraq and is in political documents simply referred to as "Kurdish". (en)
- Macra-theanga Ind-Eorpach is ea an Choirdis (Kurdî, کوردی; fuaimnithe [ˈkuɾdiː]), cuid de theangacha Iaránacha an Iarthair. Tá sí á labhairt ag na Coirdínigh (thart ar 44 milliún duine), atá ina gcónaí i réigiún ar a dtugtar an Chordastáin, scoilte idir oirdheisceart na Tuirce, iarthuaisceart na hIaráine, agus oirthuaisceart na hIaráice agus na Siria. Tá comhphobail mhóra de Choirdínigh suite chomh maith in iarstáit an Aontais Shóivéadaigh, agus i gcathracha móra an Mheánoirthir. Ó dheireadh na 1960í, tá diaspóra Coirdíneach, anois de níos mó ná cúig mhilliún duine, aistrithe go dtí an Eoraip (go háirithe an Ghearmáin), na Stáit Aontaithe, Ceanada agus an Astráil. Go dtí seo, mar gheall ar a stair agus ar an dtír-raon an-shléibhtiúil, níor tháinig na Coirdínigh lena dteanga a aontú. Mar seo, tá ceithre chanúint an-láidir den teanga: Tá an Choirdis Thuaidh (nó, an Churmainsis) an Kurmancî, á labhairt ag an chuid is mó de na Coirdínigh sa Tuirc, sa tSiria, san iar-APSS, agus ag páirt de na Coirdínigh san Iaráic agus san Iaráin, thart ar 60% de na gCoirdínigh san iomlán. Tá an Lánchoirdis, an Soranî, á labhairt ag an chuid is mó de na Coirdínigh san Iaráic agus san Iaráin, nó 30% de na Coirdínigh. Labhraítear freisin Coirdis an Iarthair, Zazaki, i dTuaisceart na Choirdeastáine (an chuid faoi smacht na Tuirce). Tá Coirdis an Oirthir, an Gurani, á labhairt i ndeisceart na réigiún Coirdíneach san Iaráic agus san Iaráin. Ar chúiseanna cósúla, tá an Choirdis á scríobh as trí aibítrí éagsúla: an aibítir Laidineach (ag na Coirdínigh sa Tuirc agus sa tSiria), an aibítir Choireallach (ag na Coirdínigh sna poblachtaí iar-Shóivéadacha) agus an aibítir Araibise (ag na Coirdínigh sna tíortha arabacha agus san Iaráin). Tá an chanúint Mukriani á labhairt i gcathracha Piranshahr agus Mahabad, dhá chathair mhóra i réigiún Mukriani na Asarbaiseáine. (ga)
- Bahasa Kurdi ialah anggota cabang bahasa Iran barat dari bahasa-bahasa Indo-Eropa. Kurang lebih 26 juta orang bertutur Kurdi di Kurdistan Irak, Rojava, Irak, Turki, Iran, Suriah, Lebanon, Armenia, Georgia, Kirgizstan, Azerbaijan, Kazakhstan dan Afganistan. (in)
- Le kurde (en kurde : kurdî) est une langue indo-européenne appartenant à la branche des langues iraniennes occidentales. Il est parlé par les Kurdes (environ 60 millions de personnes), qui peuplent une vaste région appelée Kurdistan et divisée entre la Turquie centrale et surtout orientale, le nord-ouest de l'Iran, notamment occidental, l'Irak septentrional et la Syrie septentrionale. (fr)
- クルド語（クルドご、: كوردی、ラテン文字: Kurdî、キリル文字: Кöрди）は、トルコ、イラク、イラン、シリア、アルメニア、アゼルバイジャンなどのクルド人の間で話されている言語。言語学的にはインド・ヨーロッパ語族イラン語派西イラン語群に属す言語の一つである。西イラン語群に属すという点で、バローチ語、ギラキ語、タリシュ語、ペルシア語といったイラン・イスラーム共和国領内で話されている言語に近い。 (ja)
- 쿠르드어(: Kurdî, 페르시아어: کردی)는 중동에 있는 쿠르디스탄에서 쓰이는 인도유럽어족 이란어군의 언어 또는 언어군이다. 역사적으로 쿠르디스탄이라고 불리는 지역에서 2000-3000만 명에 달하는 쿠르드족에 의해 사용된다. 이라크와 이라크령 쿠르디스탄에서는 아랍어와 함께 공용어이며, 쿠르드족이 가장 많이 살고 있는 터키 동남부 지역에서도 일상어로서 위치가 확고한 편이다. 이란과 시리아의 쿠르드족 거주 지역에서도 널리 사용되며, 아르메니아에서도 지역 소수 언어로 공인되어 있다. 문자는 쿠르드족이 속한 각 나라마다 라틴 문자, 아랍 문자, 키릴 문자 등이 쓰이며, 여러 라틴 문자 정서법들도 서로 조금씩 차이가 있다. 단일 언어가 아닌 방언연속체로 이루어진 언어군으로 여겨지며, 크게 쿠르만지어(북부 방언), 소라니어(중부 방언), 그리고 (남부 방언)으로 나뉜다. 세 방언은 각각 터키, 이라크, 이란에 다수의 화자가 거주하나 분포는 국경과 큰 일치를 보이지는 않는다. (ko)
- Le lingue curde (Kurdî, Kurdí, کوردؽ) non costituiscono un'unica entità linguistica standardizzata, si tratta invece di un continuum di varietà linguistiche strettamente legate tra loro, parlate in Asia occidentale. Generalmente la lingua curda viene distinta in tre sottogruppi: la varietà settentrionale (kurmancî), varietà centrale (sorani) varietà meridionale (pehlewani) e Laki, anche se non mancano suddivisioni differenti. Le lingue Zaza-Gorani sono altresì parlate da diversi milioni di curdi, tuttavia non sono linguisticamente appartenenti al continuum curdo. Al 2022, le varietà settentrionali e centrali insieme sono parlate da quasi 21 milioni di parlanti totali; Ethnologue indica 15,7 milioni per il curdo settentrionale e 5,3 milioni per il curdo centrale. (it)
- Język kurdyjski (Kurdî / كوردی) – język należący do rodziny języków indoeuropejskich. Językiem tym posługują się Kurdowie na obszarach wschodniej Turcji, północnego i północno-wschodniego Iraku i Syrii, a także w Iranie na Kaukazie i Armenii (zob. też Kurdystan). Ocenia się, że jest on językiem ojczystym ok. 22–31 mln osób. Język kurdyjski wraz z językami staroperskim, nowoperskim, pasztuńskim (błędnie zwanym afgańskim), beludżi oraz wymarłymi dialektami średniowiecznymi należy do grupy języków indoirańskich, którymi posługuje się ponad miliard ludzi na terytorium rozciągającym się od wschodniej Turcji po Bangladesz i wschodnią część Indii. Język kurdyjski dzieli się na kilka głównych dialektów (które często traktowane są jako odrębne języki) oraz wiele dialektów pochodnych:
* kurmandżi – północnokurdyjski,
* sorani – środkowokurdyjski,
* język południowokurdyjski. Blisko spokrewniony etnolekt gurani, używany w okolicach Kermanszahu w Iranie i mający własną literaturę, uważany jest zazwyczaj za oddzielny język, a używającą go społeczność za odrębny naród. Podobnie wygląda sytuacja z językiem zazaki. Pierwsza gramatyka języka kurdyjskiego została opublikowana w 1787. Pewną rolę w rozwoju literackiego języka kurdyjskiego odegrały misje chrześcijańskie, przeważnie ewangelickie, i sporządzane na ich potrzeby przekłady ksiąg Pisma Świętego. Istnieją co najmniej dwa warianty literackie – kurmandżi (w Turcji, zapisywany alfabetem łacińskim w wariancie tureckim), oraz sorani (w Iraku) i dialekt sine (w Iranie – używa zaadaptowanego pisma arabskiego w wariancie perskim). Początki literatury kurdyjskiej sięgają . (pl)
- Het Koerdisch (Kurdî) is een verzamelnaam voor een familie van vijf Medische dialecten, die worden gesproken door de Koerden. In het noorden van Irak wordt voornamelijk Soranî en Bahdini gesproken. (nl)
- A língua curda ou curdo (no original: کوردی, Kurdî) é o idioma indo-europeu falado por cerca de 25 milhões de curdos, povo que habita a região geocultural do Curdistão, que inclui partes do Irã, Iraque, Síria e Turquia. O curdo pertence ao subgrupo noroeste das línguas iranianas, que por sua vez pertencem ao ramo indo-iraniano da família linguística indo-europeia. Os idiomas mais próximos do curdo são o zazaqui, o balúchi e o gilaki, todos também pertencentes ao ramo noroeste das línguas iranianas. O persa também é aparentado ao curdo, embora pertença ao destes idiomas. Apesar do número expressivo de falantes, o uso da língua sofre diversas ameaças, tendo sido até mesmo proibido na Síria. Na Turquia, sabe-se de casos em que pessoas foram punidas por utilizar caracteres da escrita curda. (pt)
- Kurdiska (Kurdî, کوردی) är den moderna benämningen på ett kontinuum av flera olika nordvästiranska språk inom den indoeuropeiska språkfamiljen och talas framförallt i Kurdistan som täcker delar av Iran, Irak, Syrien, Armenien och Turkiet. Kurdiska formar tre språkgrupper: kurmanji, sorani och pehlewani. En helt separat grupp av språk, zaza-gorani, talas också av flera miljoner kurder, men är språkligt inte kurdiskt. Senaste (från och med 2009) studier uppskattar att mellan 20 och 30 miljoner talar kurdiska som modersmål. Litterär produktion på kurdiska tillkom på 1600-talet och var mestadels begränsad till poesi fram till början av 1900-talet, när en mer allmän litteratur började utvecklas. Idag finns det två huvudsakliga skriftliga kurdiska dialekter, nämligen kurmanji i de norra delarna av den geografiska regionen Kurdistan och sorani längre österut och söderut. Sorani-standardversionen av centralkurdiska är, tillsammans med arabiska, ett av de två officiella språken i Irak och i politiska dokument kallas det för "kurdiska". Genom att det finns en omfattande kurdisk diaspora, bland annat i Sverige och Libanon, så är också språket spritt över världen. I Sverige finns bland annat världens första kurdiska bibliotek som är placerat i Stockholm. Kurdiska tillhör språkgruppen iranska språk som talas av ca 85 miljoner människor runt om i världen. De iranska språken delas även in i en västlig och östlig grupp, där den västliga gruppen indelas ytterligare i en nordvästlig och en sydvästlig. Kurdiskan tillhör den nordvästra grenen av det nyiranska språkträdet och kan bland de övriga iranska språken närmast jämföras med pashto, som talas i Afghanistan. Förutom de tre huvuddialekterna talas även mindre lokala underdialekter till nord-, central och sydkurdiska. (sv)
- Ку́рдский язы́к (Zimanê Kurdî, زمانێ كوردی) — язык курдов, относящийся к северо-западной иранской подгруппе арийской ветви индоевропейских языков. Представляет собой диалектный континуум, состоящий из нескольких диалектных групп. Имеет статус государственного в регионе Курдистан, в Ираке и в Рожаве. Распространен главным образом в области Курдистан на Ближнем Востоке, разделённой между четырьмя странами — Турцией, Ираном, Ираком и Сирией. Существует в двух литературных формах — курманджи и сорани. Первый основан на юго-восточном говоре севернокурдского, второй — на говоре Сулеймании. (ru)
- Курдська мова — мова курдів, відноситься до іранської групи індоєвропейських (арійської сім'ї) мов. Цією мовою розмовляє більшість населення Курдистану. Мова є офіційною в Курдській автономній області Іраку. Публікації курдською мовою заборонені в Сирії. Курдську абетку не визнають у Туреччині. В Ірані курдську мову використовують у місцевій пресі, але викладання нею в школах заборонене. (uk)
- 库尔德语（کوردی, Kurdî [ˈkuɾdiː]）是库尔德人使用的语言，母語人口主要在伊朗西北部和土耳其東南部（参看库尔德斯坦），伊拉克、叙利亚亦有不少分佈。屬伊朗语支三大分支的，與屬的波斯語不同。 用阿拉伯－波斯字母书写的库尔德语索拉尼方言是伊拉克排名第二的官方语言；库尔德语在叙利亚被限制使用。在2002年8月前，土耳其全面禁止使用库尔德语，尤其嚴格禁止库尔德语用於教育和媒體。至今，土耳其仍對庫爾德語的使用施加諸多限制。在伊朗，虽然库尔德语可在媒体使用，但是在教育上亦受到限制。 (zh)
|
| rdfs:comment
|
- اللُّغَة الكُرْدِيَّة (: كوردی، Kurdî) لغة هندوأوروبية تَشَكَّلَ سلسلة لهجية يتكلمها الكُرْد في المنطقة الجغرافية الثقافية في كُرْدِسْتَان والشَتات الكُردِيّ، تحتوي 735,320 كلمة رئيسية، بذلك تكون ثالث أكثر لغة تحتوي على كلمات بعد الفنلندية والكورية، تحتوي اللغة الكردية بجميع لهجاتها على مَجْموعة 1،200،000 مليون كلمة عدا كل التعابير والعبارات. لهجات الكردية الرئيسية هي الكردية الشمالية (كرمانجي)، الكردية المركزية (سوراني)، والكردية الجنوبية (خوارن). لغات زازا-غورانية، مجموعة منفصلة من اللغات الإيرانية الشمالية الغربية غير الكردية، يتحدث بها أيضًا عدة ملايين من الكُرْد العرقيين. تقدر الدراسات اعتبارًا من عام 2009 ما بين 8 و20 مليون متحدث كردي أصلي في تركيا. يتكون الكردية من أبجديتين قياسيتين؛ الكرمانجية (لاتينية) والسوراني. غالبية الكرد يتحدثون الكرمانجية. (ar)
- Οι κουρδικές γλώσσες ή κουρδικές διάλεκτοι ανήκουν στον Ινδο-Ιρανικό κλάδο των ινδοευρωπαϊκών γλωσσών και ομιλούνται στην ευρύτερη περιοχή του Κουρδιστάν, περιλαμβάνοντας Κουρδικούς πληθυσμούς σε περιοχές της Τουρκίας, Ιράκ, Ιράν και Συρίας. (el)
- Kurduera (Kurdî edo کوردی; ahoskera: [ˈkuɾdiː]) continuum bat da, kurduek mintzatua, Hego-mendebaldeko Asian. Kurdistango jatorrizko hizkuntza da eta 30 bat milioi hiztun ditu munduan zehar. Indoeuropar mintzaira da, irandar hizkuntzen adarraren barruan dagoena. Estatusari dagokionez, Iraken beren hizkuntza ofiziala izatea lortu dute kurdueradunek, baina Turkian oztopo larriak ipini dizkiete, Sirian debekatuta dago eta Irango eskoletan ez dago baimenduta. (eu)
- Bahasa Kurdi ialah anggota cabang bahasa Iran barat dari bahasa-bahasa Indo-Eropa. Kurang lebih 26 juta orang bertutur Kurdi di Kurdistan Irak, Rojava, Irak, Turki, Iran, Suriah, Lebanon, Armenia, Georgia, Kirgizstan, Azerbaijan, Kazakhstan dan Afganistan. (in)
- Le kurde (en kurde : kurdî) est une langue indo-européenne appartenant à la branche des langues iraniennes occidentales. Il est parlé par les Kurdes (environ 60 millions de personnes), qui peuplent une vaste région appelée Kurdistan et divisée entre la Turquie centrale et surtout orientale, le nord-ouest de l'Iran, notamment occidental, l'Irak septentrional et la Syrie septentrionale. (fr)
- クルド語（クルドご、: كوردی、ラテン文字: Kurdî、キリル文字: Кöрди）は、トルコ、イラク、イラン、シリア、アルメニア、アゼルバイジャンなどのクルド人の間で話されている言語。言語学的にはインド・ヨーロッパ語族イラン語派西イラン語群に属す言語の一つである。西イラン語群に属すという点で、バローチ語、ギラキ語、タリシュ語、ペルシア語といったイラン・イスラーム共和国領内で話されている言語に近い。 (ja)
- 쿠르드어(: Kurdî, 페르시아어: کردی)는 중동에 있는 쿠르디스탄에서 쓰이는 인도유럽어족 이란어군의 언어 또는 언어군이다. 역사적으로 쿠르디스탄이라고 불리는 지역에서 2000-3000만 명에 달하는 쿠르드족에 의해 사용된다. 이라크와 이라크령 쿠르디스탄에서는 아랍어와 함께 공용어이며, 쿠르드족이 가장 많이 살고 있는 터키 동남부 지역에서도 일상어로서 위치가 확고한 편이다. 이란과 시리아의 쿠르드족 거주 지역에서도 널리 사용되며, 아르메니아에서도 지역 소수 언어로 공인되어 있다. 문자는 쿠르드족이 속한 각 나라마다 라틴 문자, 아랍 문자, 키릴 문자 등이 쓰이며, 여러 라틴 문자 정서법들도 서로 조금씩 차이가 있다. 단일 언어가 아닌 방언연속체로 이루어진 언어군으로 여겨지며, 크게 쿠르만지어(북부 방언), 소라니어(중부 방언), 그리고 (남부 방언)으로 나뉜다. 세 방언은 각각 터키, 이라크, 이란에 다수의 화자가 거주하나 분포는 국경과 큰 일치를 보이지는 않는다. (ko)
- Het Koerdisch (Kurdî) is een verzamelnaam voor een familie van vijf Medische dialecten, die worden gesproken door de Koerden. In het noorden van Irak wordt voornamelijk Soranî en Bahdini gesproken. (nl)
- Ку́рдский язы́к (Zimanê Kurdî, زمانێ كوردی) — язык курдов, относящийся к северо-западной иранской подгруппе арийской ветви индоевропейских языков. Представляет собой диалектный континуум, состоящий из нескольких диалектных групп. Имеет статус государственного в регионе Курдистан, в Ираке и в Рожаве. Распространен главным образом в области Курдистан на Ближнем Востоке, разделённой между четырьмя странами — Турцией, Ираном, Ираком и Сирией. Существует в двух литературных формах — курманджи и сорани. Первый основан на юго-восточном говоре севернокурдского, второй — на говоре Сулеймании. (ru)
- Курдська мова — мова курдів, відноситься до іранської групи індоєвропейських (арійської сім'ї) мов. Цією мовою розмовляє більшість населення Курдистану. Мова є офіційною в Курдській автономній області Іраку. Публікації курдською мовою заборонені в Сирії. Курдську абетку не визнають у Туреччині. В Ірані курдську мову використовують у місцевій пресі, але викладання нею в школах заборонене. (uk)
- 库尔德语（کوردی, Kurdî [ˈkuɾdiː]）是库尔德人使用的语言，母語人口主要在伊朗西北部和土耳其東南部（参看库尔德斯坦），伊拉克、叙利亚亦有不少分佈。屬伊朗语支三大分支的，與屬的波斯語不同。 用阿拉伯－波斯字母书写的库尔德语索拉尼方言是伊拉克排名第二的官方语言；库尔德语在叙利亚被限制使用。在2002年8月前，土耳其全面禁止使用库尔德语，尤其嚴格禁止库尔德语用於教育和媒體。至今，土耳其仍對庫爾德語的使用施加諸多限制。在伊朗，虽然库尔德语可在媒体使用，但是在教育上亦受到限制。 (zh)
- El kurd (kurdî) és un idioma indoeuropeu de la branca indoiraniana que constitueix un continu dialectal. És la llengua dels kurds, parlada per prop de 31 milions de persones. El fet de no pertànyer a cap estat ajuda a la fragmentació de l'idioma, dividit en nombrosos dialectes (el nombre exacte no n'és clar), i en dues branques principals. Actualment s'escriu amb l'alfabet llatí, tot i que no sempre ha estat així (ha passat pels caràcters ciríl·lics i àrabs). Se'n conserven documents escrits des del segle xii. (ca)
- Kurdština (kurdsky کوردی, kurdî nebo kurdkî) je soubor několika indoevropských jazyků patřících do íránské větve, resp. mezi . Moderní kurdština se dá rozdělit do tří skupin: kurmándží, sorání a . Někdy se také z jižní kurdštiny vyděluje jazyk . Tyto jazyky či dialekty kurdštiny si nejsou vzájemně srozumitelné. Vzácněji se mezi kurdštinu řadí i jazyky zazaki a gorani, jejichž mluvčí se považují za etnické Kurdy, ale tyto jazyky jsou ostatním kurdským jazykům již jen vzdáleněji příbuzné. Oblasti, ve kterých se kurdština používá, jsou regiony východního Turecka, sever Sýrie, oblasti Iráku, Íránu a území bývalého Sovětského svazu. Nejrozšířenějším kurdským jazykem je kurmándží, které má kolem 20 milionů mluvčích. (cs)
- Die kurdischen Sprachen (Eigenbezeichnung کوردی kurdî) gehören zur nordwestlichen Gruppe des iranischen Zweigs der indogermanischen Sprachen. Sie werden hauptsächlich in der östlichen Türkei, im nördlichen Syrien, im Norden des Irak und Nordwesten und Westen des Irans gesprochen. Durch Migrationen in den letzten Jahrzehnten gibt es auch zahlreiche Sprecher kurdischer Sprachen in Westeuropa, vor allem in Deutschland. Es gibt drei kurdische Sprachen oder Hauptdialektgruppen: Kurmandschi (Nordkurdisch), Sorani (Zentralkurdisch) und Südkurdisch. (de)
- La kurda lingvaro (kurde: kurdî) estas kolektiva nomo por familio de kvin medaj lingvovariantoj aŭ dialektoj parolataj inter alie de la kurdoj. La du plej gravaj variantoj estas kurmanji kaj sorani. Ili ne estas malgrandaj lingvoj: Kurmanji, kiu estas ĉefe parolata inter kurdoj en Turkio kaj Sirio, havas 15 milionojn da parolantoj, Sorani havas almenaŭ 8 milionojn, ĉefe en Irako kaj Irano. La unua lingvo uzas la latinan alfabeton, la dua la persa-araba. Ili ambaŭ estas hindoeŭropaj lingvoj kaj tiom malsamaj, ke homoj havas problemojn por kompreni unu la alian, kvankam la apero de kurda televido malpliigis tion. (eo)
- El idioma kurdo (autoglotónimo Kurdî) es una lengua indoirania hablada en la región llamada Kurdistán, que incluye poblaciones kurdas en partes de Irán, Irak, Siria y Turquía. Lo hablan entre 25 y 40 millones de personas, aunque los datos no son exactos. Es lengua oficial en Irak, mientras que en Siria su uso está prohibido pues no se permite publicar material en kurdo. Antes de agosto de 2002, el gobierno turco puso restricciones severas al uso del kurdo, prohibiendo la lengua en medios de educación y de difusión. El alfabeto kurdo todavía no es reconocido en Turquía, y el uso de las letras kurdas X, W, Q, las cuales no existen en el alfabeto turco, ha conducido a la persecución judicial en 2000 y 2003. En Irán, aunque se utiliza en los medios y los periódicos locales, no se permite que (es)
- Kurdish (Kurdî, کوردی) is a language or a group of languages spoken by Kurds in the geo-cultural region of Kurdistan and the Kurdish diaspora. Kurdish constitutes a dialect continuum, belonging to Western Iranian languages in the Indo-European language family. The main three dialects or languages of Kurdish are Northern Kurdish (Kurmanji), Central Kurdish (Sorani), and Southern Kurdish (Xwarîn). (en)
- Macra-theanga Ind-Eorpach is ea an Choirdis (Kurdî, کوردی; fuaimnithe [ˈkuɾdiː]), cuid de theangacha Iaránacha an Iarthair. Tá sí á labhairt ag na Coirdínigh (thart ar 44 milliún duine), atá ina gcónaí i réigiún ar a dtugtar an Chordastáin, scoilte idir oirdheisceart na Tuirce, iarthuaisceart na hIaráine, agus oirthuaisceart na hIaráice agus na Siria. Go dtí seo, mar gheall ar a stair agus ar an dtír-raon an-shléibhtiúil, níor tháinig na Coirdínigh lena dteanga a aontú. Mar seo, tá ceithre chanúint an-láidir den teanga: (ga)
- Le lingue curde (Kurdî, Kurdí, کوردؽ) non costituiscono un'unica entità linguistica standardizzata, si tratta invece di un continuum di varietà linguistiche strettamente legate tra loro, parlate in Asia occidentale. Generalmente la lingua curda viene distinta in tre sottogruppi: la varietà settentrionale (kurmancî), varietà centrale (sorani) varietà meridionale (pehlewani) e Laki, anche se non mancano suddivisioni differenti. Le lingue Zaza-Gorani sono altresì parlate da diversi milioni di curdi, tuttavia non sono linguisticamente appartenenti al continuum curdo. (it)
- Język kurdyjski (Kurdî / كوردی) – język należący do rodziny języków indoeuropejskich. Językiem tym posługują się Kurdowie na obszarach wschodniej Turcji, północnego i północno-wschodniego Iraku i Syrii, a także w Iranie na Kaukazie i Armenii (zob. też Kurdystan). Ocenia się, że jest on językiem ojczystym ok. 22–31 mln osób. Język kurdyjski dzieli się na kilka głównych dialektów (które często traktowane są jako odrębne języki) oraz wiele dialektów pochodnych:
* kurmandżi – północnokurdyjski,
* sorani – środkowokurdyjski,
* język południowokurdyjski. (pl)
- A língua curda ou curdo (no original: کوردی, Kurdî) é o idioma indo-europeu falado por cerca de 25 milhões de curdos, povo que habita a região geocultural do Curdistão, que inclui partes do Irã, Iraque, Síria e Turquia. O curdo pertence ao subgrupo noroeste das línguas iranianas, que por sua vez pertencem ao ramo indo-iraniano da família linguística indo-europeia. Os idiomas mais próximos do curdo são o zazaqui, o balúchi e o gilaki, todos também pertencentes ao ramo noroeste das línguas iranianas. O persa também é aparentado ao curdo, embora pertença ao destes idiomas. (pt)
- Kurdiska (Kurdî, کوردی) är den moderna benämningen på ett kontinuum av flera olika nordvästiranska språk inom den indoeuropeiska språkfamiljen och talas framförallt i Kurdistan som täcker delar av Iran, Irak, Syrien, Armenien och Turkiet. Kurdiska formar tre språkgrupper: kurmanji, sorani och pehlewani. En helt separat grupp av språk, zaza-gorani, talas också av flera miljoner kurder, men är språkligt inte kurdiskt. Senaste (från och med 2009) studier uppskattar att mellan 20 och 30 miljoner talar kurdiska som modersmål. (sv)
|
