| dbo:abstract
|
- Un governador general és el representant reial d'un monarca en un o més territoris independents. El terme ha estat utilitzat amb diverses connotacions al llarg de la història en diferents regnes europeus i llurs colònies en altres continents. (ca)
- Generální guvernér (anglicky Governor-general, resp. Governor General, francouzsky gouverneur général, rusky Генера́л-губерна́тор) je právně-politický titul, který označuje úřední osobu, která plní funkci zástupce hlavy státu, resp. monarchy v určité správně-politické oblasti nebo zemi. V anglosaském světě se užívá titulu Governor-general, resp. Governor General. Jedná se o funkci nejvyššího zástupce Koruny například v dominiích Velké Británie, jako je Austrálie, Nový Zéland nebo Kanada, dříve také v Indii. Titul i funkce jsou úzce svázány s dějinami koloniální správy. Titul generálního guvernéra se ale objevuje po roce 1703 také v Rusku. V kontextu ruských dějin bývá také uváděn v poruštěné formě jako generální gubernátor. Mimo Evropu byla funkce a titul zavedena například v souvislosti s koloniální expanzí Japonska pro Tchaj-wan (1895–1945) a Koreu (1910–1945). Jako generální guvernér je též překládán titul cung-tu používaný v čchingské Číně pro úředníky pověřené celkovým řízením jedné nebo více provincií. (cs)
- الحاكم العام هو ممثل الملك والدولة في منطقة تابعة سيادياً أو إسمياً (مستعمرة)، حالياً يعيين الحاكم العام من إحدى دول الكومنولث من طرف الملكة بالاستشارة مع حكومة تلك الدولة. (ar)
- Γενικός Κυβερνήτης (αγγλικά: Governor-General) είναι ο τίτλος ενός αξιωματούχου που εκπροσωπεί μία κυριαρχία (μοναρχία ή δημοκρατία) σε ανεξάρτητο βασίλειο ή σε μεγάλο αποικιακό κράτος ή άλλο έδαφος που κατέχει μια μοναρχία ή δημοκρατία. Ανάλογα με την πολιτική διευθέτηση του εδάφους, ο Γενικός Κυβερνήτης μπορεί να είναι υψηλόβαθμος κυβερνήτης, ή κύριος διοικητής ανώτερος των «κοινών» διοικητών. (el)
- Ĝenerala guberniestro estas registarano kiu oficiale reprezentas la ŝtatestron. En la komunumaj reĝlandoj -- la anoj de la Komunumo de Nacioj, krom Britio, kies ŝtatestro estas la Britia monarko -- la Ĝenerala guberniestro (Governor-General) reprezentas la monarkon kaj plenumas plurajn ŝtatestrajn funkciojn enloke de la monarko, kiu vivas en Britio. Antaŭe la Ĝenerala guberniestro estis nomita de la Britia reĝistaro, kaj estis eminenta brito. Nun la landa ĉefministro aŭ registaro nomas la guberniestron ĝeneralan, kaj la elekto estas konfirmita de la monarko.
* Ĝenerala guberniestro de Antigvo-Barbudo
* Ĝenerala guberniestro de Aŭstralio
* Ĝenerala guberniestro de Bahamoj
* Ĝenerala guberniestro de Barbado
* Ĝenerala guberniestro de Belizo
* Ĝenerala guberniestro de Grenado
* Ĝenerala guberniestro de Jamajko
* Ĝenerala guberniestro de Kanado (Governor General/Gouverneur général)
* Ĝenerala guberniestro de Nov-Zelando
* Ĝenerala guberniestro de Papuo-Nov-Gvineo
* Ĝenerala guberniestro de Salomonoj
* Ĝenerala guberniestro de Sankta-Kito kaj Neviso
* Ĝenerala guberniestro de Sankta Lucio
* Ĝenerala guberniestro de Sankta Vincento kaj la Grenadinoj (eo)
- Ein Generalgouverneur ist der oberste Verwaltungsbeamte eines großen Gebietes, insbesondere im kolonialen Kontext benutzt.
* Commonwealth Realms: In den unabhängigen Ländern des Commonwealth of Nations, in denen der britische Monarch (Stand: 2022) Staatsoberhaupt ist, wird sein direkter Vertreter als Generalgouverneur bezeichnet. Faktisch aber hat er selbst auf die Auswahl seines Vertreters keinen Einfluss mehr. Der Generalgouverneur wird ihm von den jeweiligen Regierungen vorgeschlagen und dann vom Monarchen nur noch formal bestätigt. In fast allen Commonwealth-Staaten muss es inzwischen ein Einheimischer sein. Der Generalgouverneur nimmt dann an seiner Stelle bzw. in seinem Namen die von den jeweiligen Rechtsordnungen vorgesehenen zeremoniellen und verfassungsrechtlichen Funktionen wahr.
* Anglo-Ägyptischer Sudan: Oberster Vertreter der britischen Krone (1899–1956)
* Barbados: Die Generalgouverneure von Barbados amtierten vom 30. November 1966 bis zum 30. November 2021.
* Ceylon: Die Generalgouverneure des Dominion Ceylon amtierten vom 4. Februar 1948 bis zum 22. Mai 1972.
* Deutsches Reich:
* 1870 war Friedrich Alexander von Bismarck-Bohlen Generalgouverneur im Elsass, anschließend wurde Graf Alfred von Fabrice 1871 Generalgouverneur im besetzten Frankreich.
* der oberste Repräsentant des Deutschen Reiches in dem von 1939 bis 1945 im besetzten Polen bestehenden Generalgouvernement. Einziger Generalgouverneur war Hans Frank.
* in weiteren Gebieten, siehe Generalgouvernement (Begriffsklärung)
* Fidschi: Oberster Vertreter der britischen Krone (1970–1987)
* Frankreich: in kolonialen Gebieten, z. B. in den größeren überseeischen Besitzungen Frankreichs, der oberste Verwaltungsbeamte.
* Gambia: Die Generalgouverneure von Gambia amtierten vom 18. Februar 1965 bis zum 24. April 1970.
* Ghana: Die Generalgouverneure von Ghana amtierten vom 6. März 1957 bis zum 1. Juli 1960.
* Guyana: Die Generalgouverneure von Guyana amtierten vom 26. Mai 1966 bis zum 23. Februar 1970.
* Indien: Oberster Vertreter der britischen Krone, welcher zusätzlich auch den Titel Vizekönig von Indien führte (1859–1947)
* Irischer Freistaat: Die Generalgouverneure des Irischen Freistaats amtierten vom 6. Dezember 1922 bis zum 11. Dezember 1936.
* Japanisches Kaiserreich: der oberste Repräsentant Japans im Taiwan unter japanischer Herrschaft (Generalgouverneur von Taiwan) und in Chōsen nach der Annexion Koreas
* Kenia: Die Generalgouverneure von Kenia amtierten vom 12. Dezember 1963 bis zum 12. Dezember 1964.
* Korea: Generalgouverneur Koreas während der japanischen Besetzung zwischen 1910 und 1935.
* Malawi: Die Generalgouverneure von Malawi amtierten vom 6. Juli 1964 bis zum 6. Juli 1966.
* Malta: Die Generalgouverneure von Malta amtierten vom 21. September 1964 bis zum 13. Dezember 1974.
* Mauritius: Die Generalgouverneure von Mauritius amtierten vom 12. März 1968 bis zum 12. März 1992.
* Niederlande: Die Generalgouverneure von Niederländisch-Indien amtierten von 1610 bis 1798 im Auftrag der Niederländischen Ostindien-Kompanie, danach bis 1949 im Auftrag des Staates.
* Nigeria: Die Generalgouverneure von Nigeria amtierten vor der Unabhängigkeit vom 1. Oktober 1954 bis zum 1. Oktober 1960 und nach der Unabhängigkeit vom 1. Oktober 1960 bis zum 1. Oktober 1963.
* Kaisertum Österreich: Das Königreich Lombardo-Venetien wurde von 1848 bis 1859 von zwei Generalgouverneuren verwaltet: Graf Josef Wenzel Radetzky von Radetz und Erzherzog Maximilian von Österreich.
* Pakistan: Die Generalgouverneure von Pakistan amtierten vom 14. August 1947 bis zum 23. März 1956.
* Portugal: Oberster Vertreter des portugiesischen Königs in der Zeit der Entdeckungen und danach in der Kolonialzeit (bis 1999, Macau) vor allem in Asien (Sitz: Goa, Indien) des sogenannten „Estado da India“ sowie als Oberster Vertreter des Königs in Portugiesisch-Amerika bzw. Brasilien. In beiden Fällen wechselten die Generalgouverneure sich mit Vizekönigen ab. Im Falle Portugals war die Einsetzung von zwei Generalgouverneuren der Beweis der Macht Portugals, dass es, als eine der kleinsten Kolonialmächte der Welt, immerhin für zwei riesige Gebiete Generalgouverneure stellen konnte.
* Preußen: im Zustand der drohenden Kriegsgefahr oder im Kriegszustand ernannt, hatte er die Leitung der gesamten militärischen und politischen Verwaltung einer vom Feind bedrohten Provinz inne, wie auch die eines eroberten feindlichen Territoriums.
* Russland:
* Russisches Kaiserreich: der oberste Beamte einer Provinz oder auch der Vorgesetzte von mehreren Provinzgouverneuren
* Russische Föderation: als bevollmächtigter Vertreter des Präsidenten Leiter eines der acht Föderationskreise
* Schweden: Das Königreich Schweden ließ das zu Schweden gehörende Pommern, später Schwedisch-Vorpommern (mit Stralsund und der Insel Rügen) durch Generalgouverneure verwalten. Diese sind im Artikel Liste der schwedischen Statthalter in Pommern aufgelistet.
* Sierra Leone: Die Generalgouverneure von Sierra Leone amtierten vom 27. April 1961 bis zum 27. April 1967 und vom 22. April 1968 bis zum 19. April 1971.
* Südafrikanische Union: Die Generalgouverneure der Südafrikanischen Union amtierten vom 31. Mai 1910 bis zum 31. Mai 1961.
* Tanganjika: Die Generalgouverneure von Tanganjika amtierten vom 9. Dezember 1961 bis zum 9. Dezember 1962.
* Trinidad und Tobago: Die Generalgouverneure von Trinidad und Tobago amtierten vom 31. August 1962 bis zum 1. August 1976.
* Uganda: Die Generalgouverneure von Uganda amtierten vom 9. Oktober 1962 bis zum 9. Oktober 1963. (de)
- El título de gobernador general se utiliza en varios países para señalar a un representante de un jefe de Estado, con atribuciones que difieren de acuerdo con el estado. (es)
- Governor-general (plural governors-general), or governor general (plural governors general), is the title of an office-holder. In the context of governors-general and former British colonies, governors-general are appointed as viceroy to represent the monarch of a personal union in any sovereign state over which the monarch does not normally reign in person. Governors-general have also previously been appointed in respect of major colonial states or other territories held by either a monarchy or republic, such as Japan in Korea and France in Indochina. (en)
- Un gouverneur général est aujourd'hui le représentant d'un monarque dans un royaume indépendant. Par le passé, dans les anciennes colonies et territoires étrangers sous administrations civiles ou militaires, il s'agissait du représentant de l'État exerçant la souveraineté sur ce territoire. (fr)
- Gubernur jenderal umumnya adalah seorang gubernur dengan pangkat tinggi, atau seorang gubernur utama dengan pangkat di atas gubernur yang biasa. Gubernur jenderal secara umum mengacu kepada seorang pemimpin yang ditunjuk oleh suatu monarki guna memimpin dan menguasai sebuah wilayah tertentu. Oleh VOC dan pemerintah Kerajaan Belanda, para penguasa wilayah ini diberikan gelar gubernur jenderal. Sedangkan pada masa sebelum abad ke-20, oleh pemerintah Kerajaan Inggris jabatan ini disebut lieutenant governor ("gubernur letnan"). Di Kanada, gubernur jenderal juga disebut gouverneur général dalam bahasa Prancis karena merupakan salah satu bahasa resmi di Kanada. Saat ini, istilah "gubernur jenderal" umumnya digunakan lebih ke arah bekas koloni Kerajaan Britania Raya (dikenal dengan Kerajaan Inggris). Contoh negara yang dipimpin gubernur jenderal yaitu Kanada, Australia, Selandia Baru, Jamaika, Fiji, Papua Nugini, dan Tuvalu. (in)
- ( 다른 뜻에 대해서는 총독 (중국사) 문서를 참고하십시오.) 총독(總督)은 해외 자치령에 파견되거나 원주민을 임명하여 그 땅을 통치하는 작위이다. 하지만 캐나다, 오스트레일리아, 뉴질랜드 등과 같이 영국 연방이면서도 독립국이기 때문에 국가 원수로 본다. (ko)
- 総督（そうとく）は、集団や領域の統率者（特に軍権を持つ者）を指す。日本語での原義は中国史における明・清代の地方長官の職名に由来するが、ローマ帝国の "rector provinciae" や 大英帝国の "governor" など、占領地や植民地における最高指揮官の定訳として用いられることが多い。以下、日本語で総督とされるものを挙げる。 1.
* 中国の明清代の地方長官（直隷総督や四川総督など）。 2.
* 日本において幕末から明治初期にかけての軍司令官の役職名（禁裏御守衛総督、東征大総督など）。 3.
* 日本において植民地行政官の役職名（台湾総督、朝鮮総督など）。 4.
* イタリアの都市国家（ベネチア共和国、ジェノバ共和国）における国家元首を指すドージェ（Doge）の訳語の一つ。 5.
* オランダのネーデルラント連邦共和国時代における各州の首長（stadhouder）の訳語の一つ。オランダ総督。 6.
* 諸国における地方および海外領土、属州の植民地長官に対する訳語の一つ（上記の日本におけるものも含まれる）。 7.
* ローマ帝国の属州総督（レクトル・プロウィンキアエ、rector provinciae） 8.
* アケメネス朝ペルシア帝国のサトラップ（xšaçapāvan） 9.
* オスマン帝国をはじめとするイスラム世界での地方長官ワーリー（Wāli） 10.
* スペイン帝国において新大陸に派遣されたコンキスタドールに与えられた称号アデランタード（辺境総督）。 11.
* 大英帝国のガバナー（Governor）。インド総督やカナダ総督など。 12.
* ポルトガル海上帝国のGovernadorの訳語。セウタ総督やマカオ総督など。 13.
* ドイツ帝国またはナチス・ドイツにおけるReichskommissarなど。国家弁務官やポーランド総督など。 14.
* ハンガリー王国下のクロアチアのバン。 15.
* 上記、大英帝国時代の総督の意味であったが宗主国から独立した後でも形式上、継続して用いられているもの。ガバナー・ジェネラル（Governor-General）。カナダ総督やオーストラリア総督など。 16.
* フランス軍において首都パリの防衛を担う最高指揮官職。パリ軍事総督。 (ja)
- Un governatore generale è il rappresentante reale di un monarca in uno o più territori indipendenti. Il termine è stato utilizzato con varie connotazioni nel corso della storia in diversi regni europei e nelle loro colonie in altri continenti. (it)
- Gouverneur-generaal is in veel onderhorige (speciaal koloniale) gebieden de titel van de hoogste gezagsdrager. (nl)
- Gubernator generalny – historycznie najwyższy stopień gubernatorski, nadawany najwyższym urzędnikom administracji kolonialnej, szczególnie (ale nie tylko) na terenie Imperium brytyjskiego. Obecnie tytułu tego używają reprezentanci monarchy brytyjskiego w państwach Wspólnoty Narodów połączonych z Wielką Brytanią unią personalną (tzw. Commonwealth realms). Obecnie stanowisko to występuje w następujących państwach:
* Antigua i Barbuda
* Australia
* Bahamy
* Belize
* Grenada
* Jamajka
* Kanada
* Nowa Zelandia
* Papua-Nowa Gwinea
* Saint Kitts i Nevis
* Saint Lucia
* Saint Vincent i Grenadyny
* Tuvalu
* Wyspy Salomona. Do roku 1926 gubernatorzy generalni pełnili podwójną funkcję. Byli osobistymi przedstawicielami monarchy w dominiach brytyjskich, a równocześnie stanowili oddelegowanych tam reprezentantów brytyjskiego rządu, sprawującego nad dominiami pewną władzę polityczną. Podczas w 1926 postanowiono o rozdzieleniu obu ról. Od tego czasu gubernatorzy są wyłącznie reprezentantami suwerena, zastępującymi go pod jego nieobecność w jego zamorskich realms. Z kolei funkcje przedstawicieli rządu – tym razem już o charakterze czysto dyplomatycznym – przejęli wysocy komisarze. Gubernatorów generalnych powołuje formalnie monarcha brytyjski na wniosek rządu danego państwa. W praktyce decydujący głos przy obsadzie tego stanowiska należy do premiera każdego z realms lub też do jego parlamentu. Gubernatorzy posiadają w systemach politycznych realms pozycję analogiczną do tej zajmowanej przez monarchę w Wielkiej Brytanii. Ich formalne uprawnienia są niezwykle szerokie. Mogą m.in. powoływać i odwoływać premiera, skracać kadencję parlamentu, a także nadawać ordery i odznaczenia. W rzeczywistości (podobnie jak to się dzieje w Wielkiej Brytanii) wszystkie te kompetencje wykonują jedynie na wyraźny wniosek rządu, zaś ich samodzielna rola ogranicza się do zadań ceremonialnych i reprezentacyjnych. W brytyjskiej nauce prawa konstytucyjnego istnieje koncepcja tzw. reserve powers, według której gubernatorzy są strażnikami stabilności swoich państw, zaś w razie jej zagrożenia (np. wskutek poważnego kryzysu politycznego) mają prawo użyć swoich prerogatyw zupełnie samodzielnie. W praktyce jednak dzieje się tak niezwykle rzadko. W większości państw od gubernatorów tradycyjnie wymaga się nie angażowania się w bieżącą politykę. Niemal wszyscy gubernatorzy generalni w trakcie swojej kadencji lub tuż po jej zakończeniu otrzymują brytyjski Order św. Michała i św. Jerzego, przeznaczony dla osób szczególnie zasłużonych dla Wspólnoty Narodów i brytyjskiej służby dyplomatycznej. Z chwilą objęcia urzędu są również dekorowani najwyższymi odznaczeniami swoich państw, a następnie stają się ich kanclerzami i podpisują decyzje o ich nadaniu kolejnym osobom. Formalnie wszystkie akty gubernatorów generalnych stanowią decyzje królewskie, podpisywane i ogłaszane przez nich jedynie w zastępstwie monarchy. Do 1981 obowiązywała nieformalna zasada, iż gubernatorami generalnymi zostają wyłącznie mężczyźni. Zwyczaj ten przełamała dopiero Elmira Gordon, która objęła wówczas urząd gubernator generalnej Belize. Od tego czasu funkcje te sprawuje coraz więcej kobiet. (pl)
- Governador-geral é o funcionário administrativo supremo de uma grande área. O cargo foi utilizado primeiramente no contexto do colonialismo, quando o governador-geral era o representante máximo da autoridade administrativa da potência colonial, às vezes com competências de um vice-rei. Modernamente, o título é mais conhecido no contexto da Monarquia na Comunidade das Nações. (pt)
- Generalguvernör är titeln för den högste ämbetsmannen inom ett förvaltningsområde, ofta kallat generalguvernement. Områden som styrts av generalguvernörer har ofta varit kolonier, erövrade områden eller sådana administrativa enheter som är av mer tillfällig art. Ofta har generalguvernören utövat både civil och militär myndighet, vilket även har gällt svenska generalguvernörer (vilken var skillnaden mot en landshövding som enbart var chef för den civila förvaltningen). En generalguvernör kan också vara en statschefs personlige företrädare (vicekung) i ett stat som är i personalunion med en annan stat, ifall statschefen är bosatt i det andra landet: vilket är fallet med de 15 Samväldesrikena som erkänner den brittiska monarken som sin egen statschef. (sv)
- Генера́л-губерна́тор (англ. governor-general, в Канаде и Индии — governor general) — назначенный представитель главы государства или правительства для управления некоторой территорией, обычно колониальной. Этот титул используется Британской Короной в Королевствах Содружества Наций, или в бывших британских владениях. Например, пост генерал-губернатора Индии существовал с 1773 по 1950 год. Представитель Короны — термин, используемых в различных конституциях для обозначения генерал-губернатора; неформально часто использовался термин вице-король. Нидерланды также назначают генерал-губернаторов для заморских территорий, например для Арубы и Антил. Титул использовался в Императорской России. В 1703—1917 годах являлся высшей должностью местной администрации; обладал гражданской и военной властью, с 1775 года возглавлял генерал-губернаторство. (ru)
- 總督（英語：Governor-general）是指一種獲得皇室授權去監督地方政府的官職，實際權力不定，但象征統治意義濃厚。 在中國，明、清兩朝的地方行政區域中名義上最高行政長官的官職。在明朝全部是臨時的官職；但在清代，總督多被尊稱為督憲、制軍或制臺，演變成常駐地方的封疆大吏。越南阮朝也模仿清朝的職官制度，設有總督一職。 西方早在公元前2世紀的羅馬帝國時代，就設有與清朝總督職能相類似的職務——「rector provinciae」，漢語一般也翻譯為「總督」；和中國相反，後來西方列強進入殖民時代，在殖民地上設置的最高行政長官在漢語中也譯為「總督」，不過去殖民化之後，卻變成虛位不具實權的形式，相當於原母國的一種宣示。 (zh)
- Генера́л-губерна́тор (англ. governor-general) — призначений представник голови держави або уряду для управління територією, зазвичай у колоніально-імперіальному контексті. (uk)
|
| rdfs:comment
|
- Un governador general és el representant reial d'un monarca en un o més territoris independents. El terme ha estat utilitzat amb diverses connotacions al llarg de la història en diferents regnes europeus i llurs colònies en altres continents. (ca)
- الحاكم العام هو ممثل الملك والدولة في منطقة تابعة سيادياً أو إسمياً (مستعمرة)، حالياً يعيين الحاكم العام من إحدى دول الكومنولث من طرف الملكة بالاستشارة مع حكومة تلك الدولة. (ar)
- Γενικός Κυβερνήτης (αγγλικά: Governor-General) είναι ο τίτλος ενός αξιωματούχου που εκπροσωπεί μία κυριαρχία (μοναρχία ή δημοκρατία) σε ανεξάρτητο βασίλειο ή σε μεγάλο αποικιακό κράτος ή άλλο έδαφος που κατέχει μια μοναρχία ή δημοκρατία. Ανάλογα με την πολιτική διευθέτηση του εδάφους, ο Γενικός Κυβερνήτης μπορεί να είναι υψηλόβαθμος κυβερνήτης, ή κύριος διοικητής ανώτερος των «κοινών» διοικητών. (el)
- El título de gobernador general se utiliza en varios países para señalar a un representante de un jefe de Estado, con atribuciones que difieren de acuerdo con el estado. (es)
- Governor-general (plural governors-general), or governor general (plural governors general), is the title of an office-holder. In the context of governors-general and former British colonies, governors-general are appointed as viceroy to represent the monarch of a personal union in any sovereign state over which the monarch does not normally reign in person. Governors-general have also previously been appointed in respect of major colonial states or other territories held by either a monarchy or republic, such as Japan in Korea and France in Indochina. (en)
- Un gouverneur général est aujourd'hui le représentant d'un monarque dans un royaume indépendant. Par le passé, dans les anciennes colonies et territoires étrangers sous administrations civiles ou militaires, il s'agissait du représentant de l'État exerçant la souveraineté sur ce territoire. (fr)
- ( 다른 뜻에 대해서는 총독 (중국사) 문서를 참고하십시오.) 총독(總督)은 해외 자치령에 파견되거나 원주민을 임명하여 그 땅을 통치하는 작위이다. 하지만 캐나다, 오스트레일리아, 뉴질랜드 등과 같이 영국 연방이면서도 독립국이기 때문에 국가 원수로 본다. (ko)
- Un governatore generale è il rappresentante reale di un monarca in uno o più territori indipendenti. Il termine è stato utilizzato con varie connotazioni nel corso della storia in diversi regni europei e nelle loro colonie in altri continenti. (it)
- Gouverneur-generaal is in veel onderhorige (speciaal koloniale) gebieden de titel van de hoogste gezagsdrager. (nl)
- Governador-geral é o funcionário administrativo supremo de uma grande área. O cargo foi utilizado primeiramente no contexto do colonialismo, quando o governador-geral era o representante máximo da autoridade administrativa da potência colonial, às vezes com competências de um vice-rei. Modernamente, o título é mais conhecido no contexto da Monarquia na Comunidade das Nações. (pt)
- 總督（英語：Governor-general）是指一種獲得皇室授權去監督地方政府的官職，實際權力不定，但象征統治意義濃厚。 在中國，明、清兩朝的地方行政區域中名義上最高行政長官的官職。在明朝全部是臨時的官職；但在清代，總督多被尊稱為督憲、制軍或制臺，演變成常駐地方的封疆大吏。越南阮朝也模仿清朝的職官制度，設有總督一職。 西方早在公元前2世紀的羅馬帝國時代，就設有與清朝總督職能相類似的職務——「rector provinciae」，漢語一般也翻譯為「總督」；和中國相反，後來西方列強進入殖民時代，在殖民地上設置的最高行政長官在漢語中也譯為「總督」，不過去殖民化之後，卻變成虛位不具實權的形式，相當於原母國的一種宣示。 (zh)
- Генера́л-губерна́тор (англ. governor-general) — призначений представник голови держави або уряду для управління територією, зазвичай у колоніально-імперіальному контексті. (uk)
- Generální guvernér (anglicky Governor-general, resp. Governor General, francouzsky gouverneur général, rusky Генера́л-губерна́тор) je právně-politický titul, který označuje úřední osobu, která plní funkci zástupce hlavy státu, resp. monarchy v určité správně-politické oblasti nebo zemi. Mimo Evropu byla funkce a titul zavedena například v souvislosti s koloniální expanzí Japonska pro Tchaj-wan (1895–1945) a Koreu (1910–1945). Jako generální guvernér je též překládán titul cung-tu používaný v čchingské Číně pro úředníky pověřené celkovým řízením jedné nebo více provincií. (cs)
- Ein Generalgouverneur ist der oberste Verwaltungsbeamte eines großen Gebietes, insbesondere im kolonialen Kontext benutzt.
* Commonwealth Realms: In den unabhängigen Ländern des Commonwealth of Nations, in denen der britische Monarch (Stand: 2022) Staatsoberhaupt ist, wird sein direkter Vertreter als Generalgouverneur bezeichnet. Faktisch aber hat er selbst auf die Auswahl seines Vertreters keinen Einfluss mehr. Der Generalgouverneur wird ihm von den jeweiligen Regierungen vorgeschlagen und dann vom Monarchen nur noch formal bestätigt. In fast allen Commonwealth-Staaten muss es inzwischen ein Einheimischer sein. Der Generalgouverneur nimmt dann an seiner Stelle bzw. in seinem Namen die von den jeweiligen Rechtsordnungen vorgesehenen zeremoniellen und verfassungsrechtlichen Funktionen wahr. (de)
- Ĝenerala guberniestro estas registarano kiu oficiale reprezentas la ŝtatestron. En la komunumaj reĝlandoj -- la anoj de la Komunumo de Nacioj, krom Britio, kies ŝtatestro estas la Britia monarko -- la Ĝenerala guberniestro (Governor-General) reprezentas la monarkon kaj plenumas plurajn ŝtatestrajn funkciojn enloke de la monarko, kiu vivas en Britio. Antaŭe la Ĝenerala guberniestro estis nomita de la Britia reĝistaro, kaj estis eminenta brito. Nun la landa ĉefministro aŭ registaro nomas la guberniestron ĝeneralan, kaj la elekto estas konfirmita de la monarko. (eo)
- Gubernur jenderal umumnya adalah seorang gubernur dengan pangkat tinggi, atau seorang gubernur utama dengan pangkat di atas gubernur yang biasa. Gubernur jenderal secara umum mengacu kepada seorang pemimpin yang ditunjuk oleh suatu monarki guna memimpin dan menguasai sebuah wilayah tertentu. Saat ini, istilah "gubernur jenderal" umumnya digunakan lebih ke arah bekas koloni Kerajaan Britania Raya (dikenal dengan Kerajaan Inggris). Contoh negara yang dipimpin gubernur jenderal yaitu Kanada, Australia, Selandia Baru, Jamaika, Fiji, Papua Nugini, dan Tuvalu. (in)
- 総督（そうとく）は、集団や領域の統率者（特に軍権を持つ者）を指す。日本語での原義は中国史における明・清代の地方長官の職名に由来するが、ローマ帝国の "rector provinciae" や 大英帝国の "governor" など、占領地や植民地における最高指揮官の定訳として用いられることが多い。以下、日本語で総督とされるものを挙げる。 1.
* 中国の明清代の地方長官（直隷総督や四川総督など）。 2.
* 日本において幕末から明治初期にかけての軍司令官の役職名（禁裏御守衛総督、東征大総督など）。 3.
* 日本において植民地行政官の役職名（台湾総督、朝鮮総督など）。 4.
* イタリアの都市国家（ベネチア共和国、ジェノバ共和国）における国家元首を指すドージェ（Doge）の訳語の一つ。 5.
* オランダのネーデルラント連邦共和国時代における各州の首長（stadhouder）の訳語の一つ。オランダ総督。 6.
* 諸国における地方および海外領土、属州の植民地長官に対する訳語の一つ（上記の日本におけるものも含まれる）。 7.
* ローマ帝国の属州総督（レクトル・プロウィンキアエ、rector provinciae） 8.
* アケメネス朝ペルシア帝国のサトラップ（xšaçapāvan） 9.
* オスマン帝国をはじめとするイスラム世界での地方長官ワーリー（Wāli） 10.
* スペイン帝国において新大陸に派遣されたコンキスタドールに与えられた称号アデランタード（辺境総督）。 11.
* 大英帝国のガバナー（Governor）。インド総督やカナダ総督など。 12.
* ポルトガル海上帝国のGovernadorの訳語。セウタ総督やマカオ総督など。 13.
* ドイツ帝国またはナチス・ドイツにおけるReichskommissar (ja)
- Gubernator generalny – historycznie najwyższy stopień gubernatorski, nadawany najwyższym urzędnikom administracji kolonialnej, szczególnie (ale nie tylko) na terenie Imperium brytyjskiego. Obecnie tytułu tego używają reprezentanci monarchy brytyjskiego w państwach Wspólnoty Narodów połączonych z Wielką Brytanią unią personalną (tzw. Commonwealth realms). Obecnie stanowisko to występuje w następujących państwach: (pl)
- Generalguvernör är titeln för den högste ämbetsmannen inom ett förvaltningsområde, ofta kallat generalguvernement. Områden som styrts av generalguvernörer har ofta varit kolonier, erövrade områden eller sådana administrativa enheter som är av mer tillfällig art. Ofta har generalguvernören utövat både civil och militär myndighet, vilket även har gällt svenska generalguvernörer (vilken var skillnaden mot en landshövding som enbart var chef för den civila förvaltningen). (sv)
- Генера́л-губерна́тор (англ. governor-general, в Канаде и Индии — governor general) — назначенный представитель главы государства или правительства для управления некоторой территорией, обычно колониальной. Этот титул используется Британской Короной в Королевствах Содружества Наций, или в бывших британских владениях. Например, пост генерал-губернатора Индии существовал с 1773 по 1950 год. Представитель Короны — термин, используемых в различных конституциях для обозначения генерал-губернатора; неформально часто использовался термин вице-король. (ru)
|
