| dbo:abstract
|
- Willem Piso (také Willem Pies; 1611 Leiden – 26. listopadu 1678 Amsterdam) byl nizozemský lékař a botanik. Ve svých 26 letech se jako osobní lékař zúčastnil mezi roky 1637 a 1644 společně s nizozemskými malíři Albertem Eckhoutem a Fransem Postem, kartografem a astronomem , historiografem Casparem van Baerlem a architektem Pietrem Postem vědecké a mírové expedice do Brazílie, která byla zaštiťována Nizozemskou západoindickou společností. Společně s Marggrafem vydal v roce 1648 spis o brazilské přírodě Historia Naturalis Brasiliae. Piso je též považován za jednoho ze zakladatelů . Jeho dílem jsou první důkladně vypracované zprávy o tropických nemocech, účincích různých jedů či léčivých brazilských bylin. Některé Pisem popsané léčivé rostliny nachází ještě dodnes využití v současném lékařství (např. ). Francouzský botanik pojmenoval po (Pisonia) z čeledi nocenkovitých. Willem Piso má v Mezinárodním rejstříku jmen rostlin zkratku Piso. (cs)
- Willem Piso (eigentlich Pies, auch Pison; * 1611 in Leiden; † 26. November 1678 in Amsterdam) war ein niederländischer Arzt. Sein offizielles botanisches Autorenkürzel lautet „Piso“. (de)
- Willem Pies (1611-1678) estis kuracisto, botanikisto, naturalisto, kiu partoprenis de la Scienca Ekspedicio al Brazilo kune kun la Grafo Maŭrico de Nasaŭ-Sieĵeno (1604-1679) kaj multenombraj sciencistoj, artistoj kaj naturalistoj, inter la jaroj 1638 kaj 1644. Kune kun Georg Marggraf (1610-1644), li kompilis efektivan juvelon pri la brazilaj flaŭro kaj faŭno, eldonita de Johannes de Laet (1581–1649) kaj riĉe ilustrita de Albert Eckhout (1607-1666), Zacharias Wagener (1614-1648) kaj Kaspar Schmalkalden (1616-1673). Ekde 1638, li kolektis plantojn kaj bestaron el Brazilo, krom esplori kaj publikigi librojn pri la tropikaj indiĝenaj malsanoj. Vilhelmo Pizo edziĝis kun Maria, filino de la urbestro de Amsterdamo, Cornelis Munter (1652-1708). Kune kun li, partoprenis ankaŭ en la ekspedicio Casparus Barlaeus (1584-1648), la pentristo Frans Post (1612-1680), kaj la arkitekto Pieter Post (1608-1669), krom aliaj artistoj, botanikistoj kaj kartografoj. Kiam Pizo estis 12 jara li iris al Kaeno, kie en 1634 li diplomiĝis kiel doktoro pri medicino. Li kuniĝis al la ekspedicio de la Grafo Nasaŭ-Sieĵeno, en 1638, kaj venis al Brazilo anstataŭe de Willem de Milaenen, kiu mortis iom post sia alveno en Brazilon. Kiam finiĝis la misio de la Grafo Nasaŭ-Sieĵeno, en 1644, Pizo lasis Brazilon je Lejdeno (1645) kaj pli malfrue li instaliĝis en Amsterdamo, kie li mortis en la 28-a de novembro 1678. Dum sep jaroj Pizo kolektis informojn pri la tropikaj malsanoj kaj la indiĝena medicino, publikiginte la rezultojn de siaj esploroj en la verko "De medicina Brasilien", kune kun la "Historia Naturalis Brasiliae" far Marcgraf. Pizo publikigis aliajn verkojn pri la Medicino de la Nova Mondo, inkluzivante ĉapitron pri la brazilaj flaŭro kaj faŭno. (eo)
- Willem Piso (Leiden, 1611-Ámsterdam, 28 de noviembre 1678) fue un médico y naturalista holandés, quien participó como cirujano expedicionario en las , desde 1637 a 1644, apoyados por el earl Juan Mauricio de Nassau y la Compañía Neerlandesa de las Indias Occidentales. Piso fue uno de los fundadores de la Medicina tropical. Su nombre también es referido como Guilherme Piso (en portugués), Willem Pies (en neerlandés) o Guilielmo Pisonis (en latín). Piso finalizó sus estudios en Caen, en 1633, y se instaló en Ámsterdam como doctor, antes de partir a Brasil como médico liberal, y en compañía de los pintores Albert Eckhout y Frans Post. Allí Piso propició el consumo de pescado fresco, vegetales, y frutas, después de descubrir que los soldados y marineros sufrían problemas físicos derivados de deficiencias en la dieta. En conjunto con Georg Marcgraf y originalmente publicado por Joannes de Laet, escribe Historia Naturalis Brasiliae (1648), la primera aproximación científica occidental a la flora y fauna brasileñas. Según los informes en el libro, recogió plantas y animales en Brasil, además de estudiar las enfermedades tropicales y terapias indígenas, tales como la raíz de la ipecacuanha y las hojas de jaborandí. (es)
- Willem Piso (1611-28 novembre 1678) était un médecin et un naturaliste néerlandais qui a conduit une mission d'exploration scientifique au Brésil. À la demande de Jean-Maurice de Nassau-Siegen, gouverneur-général de la colonie hollandaise du Brésil, il forme une équipe de scientifiques, en particulier Georg Markgraf (1610-1644), et d'artistes Frans Post (1612-1680) et Albert Eckhout (1610-1665), dans le but de découvrir la géographie du pays et de mettre en valeur ses richesses. Il publie le fruit de ces recherches en 1648 sous le titre d’Historia naturalis Brasiliae […] : in qua non tantum plantae et animalia, sed et indigenarum morbi, ingenia et mores describuntur et iconibus supra quingentas illustrantur. De fait, après la mort de Johannes de Laet (1581-1649), il réécrit toute la partie consacrée à l'histoire naturelle et fait disparaître le nom de Georg Markgraf, le véritable auteur, des éditions ultérieures. Les gravures accompagnant l'ouvrage devinrent si sommaires, que la détermination précise des espèces citées fut délicate, jusqu'à la redécouverte des 133 originaux en 1786. (fr)
- Willem Piso (in Dutch Willem Pies, in Latin Gulielmus Piso, also called Guilherme Piso in Portuguese) (1611 in Leiden – 28 November 1678 in Amsterdam) was a Dutch physician and naturalist who participated as an expedition doctor in Dutch Brazil from 1637 – 1644, sponsored by count Johan Maurits van Nassau-Siegen and the Dutch West India Company. Piso became one of the founders of tropical medicine. (en)
- ウイレム・ピソ（Willem Piso、オランダ名、Willem Pies、ラテン名、Guilielmus Piso、または Guilherme Piso、1611年 - 1678年11月28日）は、オランダの医師である。オランダ領ブラジルに渡り、熱帯医学の創始者の一人とされる。 (ja)
- Willem Piso (Leiden, 1611 - begraven Amsterdam, 28 november 1678) was een Nederlandse arts en botanicus. Hij geldt samen met Jacob de Bondt als een van de grondleggers van de tropengeneeskunde. Piso propageerde het eten van verse vis, groente, sinaasappels en limoenen om scheurbuik bij zeelieden tegen te gaan, en het afzien van zoutvlees en vervuild drinkwater tegen nachtblindheid bij soldaten. (nl)
- Willem Piso (ur. 1611 w Lejdzie, zm. 1678) – holenderski przyrodnik. Willem Piso był synem Hermanna Piesa, organisty kościelnego i Cornelii van Liesvelt. Studiował na uniwersytecie w Lejdzie oraz w Caen we Francji. Szkołę medyczną ukończył w 1633 roku, a następnie przeniósł się do Amsterdamu. W 1637 otrzymał stanowisko osobistego lekarza hrabiego Johana Mauritsa van Nassau-Siegen (1604-1679), który piastował urząd gubernatora Brazylii Holenderskiej. W 1638 roku Piso przybył do Brazylii wraz z innym naukowcem . Praktykę lekarska rozpoczął w Recife. Wespół z innymi naukowcami zebrał materiały z zakresu zoologii, botaniki, etnografii, geografii i meteorologii. Graficy sporządzili ponad 200 drzeworytów roślin, zwierząt, ptaków, owadów i ryb. Po powrocie do Holandii zamieszkał w Amsterdamie, gdzie został członkiem społeczności naukowej. W 1655 roku piastował stanowisko inspektora w Amsterdam Medical College, a następnie został jego dziekanem. Wszystkie prace z okresu pobytu w Brazylii, zostały zebrane w dwóch foliałach i wydane w roku 1648 pod tytułem Historia naturalis Brasiliae przez wydawcę Johana Blaeu. W 1658 roku wydano drugie dzieło pt. De Indiae utrisque re naturali et medica. Wkład Piso dotyczył medycyny i zawarty został w 4 książkach De medicina brasiliense. Prace opisywały choroby i były fundamentem do późniejszej medycyny tropikalnej. Dzieła te były do XIX wieku uważane za najlepsze opracowanie środowiska naturalnego Brazylii. Oryginalne ilustracje zostały podarowane przez hrabiego van Nassau-Siegen Fryderykowi Wilhelmowi, a ten przekazał je do Pruskiej Biblioteki Państwowej. W czasie II wojny światowej dzieła były przechowywane w zamku Książ, a następnie w klasztorze benedyktynów w Krzeszowie. Obecnie znajdują się w Bibliotece Jagiellońskiej w Krakowie. Został upamiętniony w nazwie naukowej rodzaju roślin Pisonia. (pl)
- Guilherme Piso (em neerlandês: Willem Pies; em latim: Guilielmus Piso; Leida, 1611 – Amsterdã, 28 de novembro de 1678) foi um médico e naturalista holandês. Participou como médico de uma expedição nos anos 1637-1644 para o Brasil, com patrocínio do conde Maurício de Nassau. Ele entre outros cientistas e artistas realizaram um extraordinário inventário da natureza e produziram, segundo Dante Martins Teixeira comenta em "Brasil Holandês", Rio de Janeiro, 1995, "a mais importante obra científica sobre o Brasil até o século XIX". (pt)
- 威廉·皮索（Willem Piso、荷蘭語：Willem Pies、拉丁名：Guilielmus Piso 或 Guilherme Piso，1611年－1678年11月28日）是荷蘭醫生、生物學家、植物學家，同時也是熱帶醫學創始者之一。 (zh)
|
| rdfs:comment
|
- Willem Piso (eigentlich Pies, auch Pison; * 1611 in Leiden; † 26. November 1678 in Amsterdam) war ein niederländischer Arzt. Sein offizielles botanisches Autorenkürzel lautet „Piso“. (de)
- Willem Piso (in Dutch Willem Pies, in Latin Gulielmus Piso, also called Guilherme Piso in Portuguese) (1611 in Leiden – 28 November 1678 in Amsterdam) was a Dutch physician and naturalist who participated as an expedition doctor in Dutch Brazil from 1637 – 1644, sponsored by count Johan Maurits van Nassau-Siegen and the Dutch West India Company. Piso became one of the founders of tropical medicine. (en)
- ウイレム・ピソ（Willem Piso、オランダ名、Willem Pies、ラテン名、Guilielmus Piso、または Guilherme Piso、1611年 - 1678年11月28日）は、オランダの医師である。オランダ領ブラジルに渡り、熱帯医学の創始者の一人とされる。 (ja)
- Willem Piso (Leiden, 1611 - begraven Amsterdam, 28 november 1678) was een Nederlandse arts en botanicus. Hij geldt samen met Jacob de Bondt als een van de grondleggers van de tropengeneeskunde. Piso propageerde het eten van verse vis, groente, sinaasappels en limoenen om scheurbuik bij zeelieden tegen te gaan, en het afzien van zoutvlees en vervuild drinkwater tegen nachtblindheid bij soldaten. (nl)
- Guilherme Piso (em neerlandês: Willem Pies; em latim: Guilielmus Piso; Leida, 1611 – Amsterdã, 28 de novembro de 1678) foi um médico e naturalista holandês. Participou como médico de uma expedição nos anos 1637-1644 para o Brasil, com patrocínio do conde Maurício de Nassau. Ele entre outros cientistas e artistas realizaram um extraordinário inventário da natureza e produziram, segundo Dante Martins Teixeira comenta em "Brasil Holandês", Rio de Janeiro, 1995, "a mais importante obra científica sobre o Brasil até o século XIX". (pt)
- 威廉·皮索（Willem Piso、荷蘭語：Willem Pies、拉丁名：Guilielmus Piso 或 Guilherme Piso，1611年－1678年11月28日）是荷蘭醫生、生物學家、植物學家，同時也是熱帶醫學創始者之一。 (zh)
- Willem Piso (také Willem Pies; 1611 Leiden – 26. listopadu 1678 Amsterdam) byl nizozemský lékař a botanik. Ve svých 26 letech se jako osobní lékař zúčastnil mezi roky 1637 a 1644 společně s nizozemskými malíři Albertem Eckhoutem a Fransem Postem, kartografem a astronomem , historiografem Casparem van Baerlem a architektem Pietrem Postem vědecké a mírové expedice do Brazílie, která byla zaštiťována Nizozemskou západoindickou společností. Společně s Marggrafem vydal v roce 1648 spis o brazilské přírodě Historia Naturalis Brasiliae. (cs)
- Willem Pies (1611-1678) estis kuracisto, botanikisto, naturalisto, kiu partoprenis de la Scienca Ekspedicio al Brazilo kune kun la Grafo Maŭrico de Nasaŭ-Sieĵeno (1604-1679) kaj multenombraj sciencistoj, artistoj kaj naturalistoj, inter la jaroj 1638 kaj 1644. Kune kun Georg Marggraf (1610-1644), li kompilis efektivan juvelon pri la brazilaj flaŭro kaj faŭno, eldonita de Johannes de Laet (1581–1649) kaj riĉe ilustrita de Albert Eckhout (1607-1666), Zacharias Wagener (1614-1648) kaj Kaspar Schmalkalden (1616-1673). Ekde 1638, li kolektis plantojn kaj bestaron el Brazilo, krom esplori kaj publikigi librojn pri la tropikaj indiĝenaj malsanoj. Vilhelmo Pizo edziĝis kun Maria, filino de la urbestro de Amsterdamo, Cornelis Munter (1652-1708). Kune kun li, partoprenis ankaŭ en la ekspedicio Caspa (eo)
- Willem Piso (Leiden, 1611-Ámsterdam, 28 de noviembre 1678) fue un médico y naturalista holandés, quien participó como cirujano expedicionario en las , desde 1637 a 1644, apoyados por el earl Juan Mauricio de Nassau y la Compañía Neerlandesa de las Indias Occidentales. Piso fue uno de los fundadores de la Medicina tropical. Su nombre también es referido como Guilherme Piso (en portugués), Willem Pies (en neerlandés) o Guilielmo Pisonis (en latín). (es)
- Willem Piso (1611-28 novembre 1678) était un médecin et un naturaliste néerlandais qui a conduit une mission d'exploration scientifique au Brésil. À la demande de Jean-Maurice de Nassau-Siegen, gouverneur-général de la colonie hollandaise du Brésil, il forme une équipe de scientifiques, en particulier Georg Markgraf (1610-1644), et d'artistes Frans Post (1612-1680) et Albert Eckhout (1610-1665), dans le but de découvrir la géographie du pays et de mettre en valeur ses richesses. (fr)
- Willem Piso (ur. 1611 w Lejdzie, zm. 1678) – holenderski przyrodnik. Willem Piso był synem Hermanna Piesa, organisty kościelnego i Cornelii van Liesvelt. Studiował na uniwersytecie w Lejdzie oraz w Caen we Francji. Szkołę medyczną ukończył w 1633 roku, a następnie przeniósł się do Amsterdamu. W 1637 otrzymał stanowisko osobistego lekarza hrabiego Johana Mauritsa van Nassau-Siegen (1604-1679), który piastował urząd gubernatora Brazylii Holenderskiej. Został upamiętniony w nazwie naukowej rodzaju roślin Pisonia. (pl)
|
