| dbo:abstract
|
- Els Vitalians eren una germandat de pirates del Bàltic que a la fi del segle xi van fer tremolar la Lliga Hanseàtica. Després de la derrota del rei de Suècia, , i del seu fill Eric, a (1389), i hagué moltes ciutats de Suècia que no volgueren sotmeteres a la reina de Dinamarca i romangueren fidels al seu sobirà destronat. Entre les ciutats fidels a Albert es trobava la d'Estocolm i algunes places fortes situades en les costes del mar Bàltic i mar del Nord. El duc de Mecklenburg, amic fidel del rei de Suècia, i les ciutats lliures de Rostock i Wismar, no contents amb unir-se als súbdits del rei de Suècia que romanien fidels a aquest, feren una aliança amb bandes de filibusters, que eren ja feia temps amos del mar. Aquest descendents dels northmans (homes del Nord) tingueren lliure accés a tots els ports confederats a condició que devastessin les costes dels tres Estats escandinaus; encarregant-se així mateix d'aprovisionar Estocolm, a la que tenien constantment en jac els partidaris de la Unió escandinava. Els al·ludits pirates pogueren d'aquesta manera exercir llur professió sense gran perill, ja que els estats escandinaus no tenien a penes Marina (la guerra marítima era quasi desconeguda en aquella època) i, per altra banda, les ciutats costaneres no estaven prou fortificades; es donaren doncs, al saqueig i al pillatge per totes les costes de Dinamarca i Suècia. L'èxit assolit i l'esperança del botí varen atraure a llurs naus una multitud de gent sense pàtria ni llar i d'una vida trencada o vagabunda. La situació s'agreujà per moments, perquè els partidaris de l'autonomia de Suècia combatien com a voluntaris en les files dels vitalians, i el comerç marítim de la Hansa teutònica, llavors tant floreixen, restà quasi anul·lat. Llavors les ciutats interessades s'uniren per a resistir, però no era possible improvisar una Marina de guerra, i les depredacions dels vitalians continuaren; malgrat tot, el 1398, el gran mestre de l'orde teutònic, , que era originari de l'illa de Jutlàndia i s'havia vist obligat a presenciar el saqueig de llur pàtria per aquells bandits, reuní gran nombre de forces i assolí fer-los fora del mar Bàltic. La reina Margarida de Dinamarca i les ciutats de Lübeck i Hamburg contribuïren per la seva banda a pacificar les costes. Alguns dels aventurers es retiraren a llurs llars carregats de riqueses, mentre d'altres foren a provar fortuna en el mar del Nord, on trobaren bona acollida entre els frisons, i aquesta ajuda els alendà per a refer-se i tornar a llurs corregudes. Aquesta vegada, el comerç anglès es va veure obstruït, el mateix que el de Flandes, i els no tingueren més remei que aliar-se contra els vitalians, la qual audàcia anava cada vegada més en augment, i malgrat ser derrotats en un gran combat naval prop de (1402), on caigueren presoners dos dels seus principals caps, i (després executats públicament a Hamburg), no deixaren llurs depredacions i provaren de nou atacar frontalment la Hansa teutònica, però foren derrotats i el 1422 exterminats amb els frisons, llurs còmplices. Els historiadors admiren la salvatge grandesa de les gestes dels vitalians. Només a partir de 1422 llurs depredacions restaren reduïdes a un estret cercle, sense que malgrat tot deixessin de ser temibles, i amb raó, ja que encara el 1439 llurs restes entraren a sac a la ciutat de Bergen (Noruega). Envers el seu nom s'han emès moltes hipòtesi, però cap d'elles les explica prou. (ca)
- Vitalienbrüder (auch: Vitalier; Lateinisch: fratres Vitalienses) nannte sich eine Gruppe von Seefahrern, die im 14. Jahrhundert den Handelsverkehr in der Nord- und Ostsee beeinflussten. Sie wollten von 1389 bis 1394 zunächst als Blockadebrecher die Lebensmittelversorgung Stockholms bei der Belagerung durch dänische Truppen sicherstellen und waren anschließend als Kaperfahrer auf den Meeren unterwegs, u. a. im Auftrag von Königreichen und Hansestädten. Man bezeichnet sie deshalb auch als Freibeuter bzw. Piraten. Die bekanntesten Anführer der ersten Generation waren Arnd Stuke, Henning Mandüvel und Nikolaus Milies, später werden Klaus Störtebeker, Gödeke Michels, Hennig Wichmann, Klaus Scheld und Magister Wigbold genannt. (de)
- Vitalienbröder (prononco pli-malpli "ViTAlienbrojder", altgermane Viktualienbrüder) en la platdiĉa lingvo nomis sin la maristoj, kiuj fine de la 14-a jarcento liveris nutraĵojn al la sveda ĉefurbo Stokholmo, kiam la armeo de la reĝlando Danio sieĝis la urbon kaj volis per blokado devigi la urbanojn pro malsato subiĝi al Danio. La vorto Vitalienbröder venas el la franca lingvo de la malfrua mezepoko, laŭ kiu dum la centjara milito inter Francio kaj Anglio la francaj militistoj, kiuj prizorgis sian armeon per nutraĵoj, nomiĝis vitailleurs (vidu ankaŭ: latine "victus" kaj altgermane "Viktualien" = nutraĵoj). "Bröder" signifas fratoj, tial ke la vorto so signifis "nutraĵojn haviga frataro". La frataro post la jaro 1394 pli kaj pli iĝis piratoj, kaj ekde la jaro 1398 nomis sin Likedeeler (prononcu "LIkedejla", egalaj dividantoj), prirabante ŝipojn de la reĝlando Danio kaj de la germana komerca Hansa Ligo kaj dum pli ol 30 jaroj tre damaĝis la maran komercon de la Hansa Ligo. La plej konataj gvidantoj de tiu pirataro estis Klaus Störtebeker (prononco "Klaŭs Stöatebejka" - ö kiel en la altgermana aŭ sveda lingvoj), Gödeke Michels, Hennig Wichmann kaj Magister Wigbold. (eo)
- Los Hermanos de las vituallas, Vitalianos, vitalienses o Hermandad vitaliana (en danés, Vitaliebrødre) fueron inicialmente una compañía de corsarios que más tarde se convirtieron en piratas y que, a finales del siglo XIV, fueron una gran potencia en el mar Báltico. Fueron contratados en 1392 por los duques de Mecklemburgo para luchar contra Dinamarca, ya que la reina Margarita I de Dinamarca había encarcelado a Alberto III de Mecklemburgo y su hijo con el fin de someter el reino de Suecia (Alberto ya era rey de Suecia desde 1364 y duque de Mecklemburgo desde 1383), y a cambio del libre acceso a todos los puertos confederados debían devastar las costas de los tres países escandinavos. Los líderes más conocidos de la primera generación fueron y , y más tarde Klaus Störtebeker, , , y Magister Wigbold. (es)
- Les Frères des victuailles (ou Vitaliens, fratres Vitalienses, Vitaliebrødre en danois, Vitalienbrüder en allemand) est un groupe de corsaires qui devinrent pirates. Ils furent engagés en 1392 par le duc de Mecklembourg, Albrecht de Mecklembourg, l'ancien roi de Suède, pour attaquer les navires danois, car la reine Marguerite Ire de Danemark avait emprisonné Albrecht de Mecklembourg pour que lui et son fils renoncent au trône de Suède. Initialement soutenus par la Hanse, car le royaume du Danemark en était une puissance concurrente, les Vitaliens attaquèrent par la suite les navires de cette ligue, rendant ainsi difficiles les échanges commerciaux en mer Baltique et forçant la Hanse à soutenir Marguerite Ire de Danemark. Lors de la guerre dano-suédoise de 1394, les Frères des victuailles occupèrent Gotland et en firent leur base opérationnelle. Ils s'y établirent en tant que flibustiers sous la devise « Amis de Dieu, ennemis du monde entier ». On peut voir encore aujourd'hui, à , les ruines d'une forteresse qu'Albert fit construire après sa destitution du trône de Suède en tant que chef des Frères des victuailles. (fr)
- フィタリエンブリューダー 、ヴィターリエンブリューダー(ドイツ語: Vitalienbrüder [viˈtaːli̯ənbryːdɐ]、「食糧兄弟団」の意) は、14世紀の北海やバルト海で活躍した私掠船、後には海賊たちの集団、ギルド。 (ja)
- The Victual Brothers, Vitalien Brothers or Vitalian Brethren (German: Vitalienbrüder, Norwegian: Vitaliebrødrene) were a loosely organized guild of 14th century Germanic privateers that initially included Mecklenburg nobility, but that later became more thoroughly the efforts of commoners, and turned to outright piracy. The guild had a clear historical effect in that era on maritime trade in the North and Baltic Seas. As privateers, they provisioned blockaded locations and otherwise served as a naval contingent on behalf of regional rulers, with clients that included the Queen of Denmark, and rulers of Mecklenburg and East Frisia. As their activities turned to piracy, the aims devolved to personal enrichment. The pledge of their adopted base of Gotland to the Teutonic Order by King Albert of Sweden led to that island's invasion and the destruction of Visby by Konrad von Jungingen and the Order in 1398; this disruption, the executions of some of their band in Hamburg, and the Hanseatic League's continuing effort to control and make safe trade on the Baltic Sea led to changing maritime influences and a decline of the band. The Victual Brothers band either were also sometimes known or possibly became a somewhat distinct group otherwise known as the Likedeelers. Klaus Störtebeker was identified with both, as a subordinate in the Victual Brothers and as one in command in the Likedeelers. (en)
- 양식형제단(독일어: Vitalienbrüder, 덴마크어: Fetaljebrødre, 영어: Victual Brothers)은 1390년대에 북해와 발트해에서 활동했던 해적단이다. 본래 사략 길드에서 시작했으나 해적질로 전향했다. (ko)
- I Vitalienbrüder, o Vitalier (in latino Fratres Vitalienses), chiamati anche Likedeeler, erano una compagnia di navigatori del XIV sec. Operarono nel Mar Baltico e nel Mar del Nord, dapprima contrabbandando viveri per la città di Stoccolma, assediata dai danesi; successivamente si batterono come corsari al soldo di vari regni, infine divennero famigerati pirati. I capitani più famosi della compagnia furono Arnd Stuke, Henning Mandüvel, , Klaus Störtebeker, Gödeke Michels, Magister Wigbold e . All'apice della loro potenza, nel periodo in cui controllavano Gotland, contavano circa 2000 uomini. (it)
- Bracia Witalijscy (łac. Fratres Vitalienses; nazwa własna Likedeelers) – piraci działający na Morzu Bałtyckim na przełomie XIV i XV wieku. Początkowo prowadząc w rejonie bałtyckim działalność kaperską w służbie europejskich władców, z czasem zrezygnowali z listów kaperskich i zajęli się pospolitym piractwem, stając się postrachem Morza Bałtyckiego. Nazwa Likedeelers dosłownie oznaczała równodzielących, dlatego wśród ubogiej ludności mieli opinię „dobrych rozbójników”, podobnie jak Robin Hood czy Janosik. (pl)
- De Victualiënbroeders (of Vitaliënbroeders of fratres vitualium) waren piraten die in 1392 begonnen als kapers in dienst van Mecklenburg en Zweden, gericht tegen Denemarken en, later, de Hanzestad Lübeck. Een andere naam die aan de piraten werd gegeven was Likedeelers ('gelijk aandeel'). Aanvoerders (kapiteins) waren onder andere Godeke Michels en Klaus Störtebeker. Onder 'victualiën' verstaat men de proviand die men op een scheepstocht meeneemt. Het begon met het veroveren van Deense en Lübeckse schepen in de Oostzee ter bevoorrading van Stockholm. Al gauw werkten de Victualiënbroeders voor zichzelf. In 1393 plunderden zij de Noorse stad Bergen, en in 1394 veroverden zij de (destijds) Deense stad Malmö en het eiland Gotland. In 1395 werd een vrede overeengekomen tussen Mecklenburg en Denemarken. Onderdeel hiervan was dat de Victualiënbroeders verdreven moesten worden uit de Oostzee. De status van het eiland Gotland in het conflict tussen Mecklenburg en Denemarken was echter nog niet opgelost. Hierdoor konden de Victualiënbroeders het eiland gebruiken als hun uitvalsbasis. In 1398 maakte de Duitse Orde korte metten met Gotland en werden de meeste Victualiënbroeders gedood; de rest vluchtte naar de Noordzee. De overgebleven Victualiënbroeders vestigden zich in Ostfriesland, Frisia (huidig noordwest Duitsland). De politieke situatie in Frisia was geschikt voor deze piraten annex huurlingen. Frisia kende geen heer of koning en bestond uit allemaal vrije, boeren republiekjes. Hoofdelingen bevochten elkaar in vetes en/of waren in conflict met de graven van Holland en van Oldenburg. De Victualiënbroeders kregen een veilige haven bij Oost-Friese hoofdelingen (in Jever bij Edo Wiemken en in Marienhafe bij Widzel tom Brok). Onder hen ook Klaus Störtebeker. De deelname van Victualiënbroeders in de lokale strijd verergerde de conflicten in Frisia en ook schaadde de piraterij de Hanze handel die ook via de Noordzee liep. Met name Bremen en Hamburg werden getroffen in hun economie. De steden Hamburg en Lübeck brachten in 1400 een grote vloot bijeen en dwongen te Emden alle hoofdelingen om niet langer een veilige haven te bieden aan de Victualiënbroeders. De resterende Victualiënbroeders vluchtten naar gewest Holland, waaronder Klaus Störtebeker, en naar Noorwegen. Eind dat jaar vestigde Klaus Störtebeker zich op het eiland Helgoland in de Duitse Bocht. De permanent gestationeerd Hanze vloot in de rivier Elbe heeft vervolgens snel slag geleverd met die van Klaus Störtebeker bij Helgoland en hem verslagen. Klaus Störtebeker is gevangen genomen en in Hamburg onthoofd. De andere leider, Godeke Michels, keerde in 1401 terug van Noorwegen, naar waar hij was uitgeweken, en ook naar de kust van Ostfriesland. Zijn vloot werd bij de rivier Wezer overmeesterd en ook Godeke Michels werd geëxecuteerd. Dit was het laatste wat van de Victualiënbroeders dan wel Likedeelers is vernomen. In historische geschriften werden in de gehele 15e eeuw in de Wezerdelta en Oost-Friesland actieve piraten ten onrechte nog wel als Victualiënbroeders aangeduid. (nl)
- Виталийские братья, витальеры, виталийцы (швед. fetaliebröder, vitalianer, vitaliebröder, нем. Vitalienbrüder) — средневековые пираты, которые в конце XIV в. — первой половине XV в. активно действовали в Балтийском и Северном морях. (ru)
- Vitaliebröderna (även fetaliebröderna) var en talrik grupp sjörövare som främst åren 1391–1398, under avsättningskriget mot Albrekt av Mecklenburg, härjade i Östersjön. De fanns kvar som kapare i Östersjön ända till 1430-talet, dock med allt mindre styrka. Ordet kommer från tyskans Vitalienbrüder, av lågtyskans Vitalie – proviant, ur latinets victualia – livsmedel; de förde proviant till det av Albrekts trupper fortfarande hållna, av Kalmarunionen belägrade Stockholm. Vitaliebröderna var förmodligen organiserade som ett gille, ett med vissa initiationsritualer. Deras fältrop var: Guds vänner och allas fiender! (Gottes Freund – aller Welt Feind!). (sv)
- Os Irmãos das Vitualhas (em alemão: Vitalienbrüder) foram uma guilda organizada de corsários que, mais tarde, voltou-se para a pirataria. Eles afetaram o comércio marítimo durante o século XIV, tanto no Mar do Norte quanto no Mar Báltico. (pt)
- Віталійські брати, вітальєри (швед. fetaliebröder, vitalianer, нім. Vitalienbrüder) — північні середньовічні пірати, діяли в Балтійському і Північному морях наприкінці XIV ст. і до 30-х років XV ст. (uk)
|
| rdfs:comment
|
- フィタリエンブリューダー 、ヴィターリエンブリューダー(ドイツ語: Vitalienbrüder [viˈtaːli̯ənbryːdɐ]、「食糧兄弟団」の意) は、14世紀の北海やバルト海で活躍した私掠船、後には海賊たちの集団、ギルド。 (ja)
- 양식형제단(독일어: Vitalienbrüder, 덴마크어: Fetaljebrødre, 영어: Victual Brothers)은 1390년대에 북해와 발트해에서 활동했던 해적단이다. 본래 사략 길드에서 시작했으나 해적질로 전향했다. (ko)
- I Vitalienbrüder, o Vitalier (in latino Fratres Vitalienses), chiamati anche Likedeeler, erano una compagnia di navigatori del XIV sec. Operarono nel Mar Baltico e nel Mar del Nord, dapprima contrabbandando viveri per la città di Stoccolma, assediata dai danesi; successivamente si batterono come corsari al soldo di vari regni, infine divennero famigerati pirati. I capitani più famosi della compagnia furono Arnd Stuke, Henning Mandüvel, , Klaus Störtebeker, Gödeke Michels, Magister Wigbold e . All'apice della loro potenza, nel periodo in cui controllavano Gotland, contavano circa 2000 uomini. (it)
- Bracia Witalijscy (łac. Fratres Vitalienses; nazwa własna Likedeelers) – piraci działający na Morzu Bałtyckim na przełomie XIV i XV wieku. Początkowo prowadząc w rejonie bałtyckim działalność kaperską w służbie europejskich władców, z czasem zrezygnowali z listów kaperskich i zajęli się pospolitym piractwem, stając się postrachem Morza Bałtyckiego. Nazwa Likedeelers dosłownie oznaczała równodzielących, dlatego wśród ubogiej ludności mieli opinię „dobrych rozbójników”, podobnie jak Robin Hood czy Janosik. (pl)
- Виталийские братья, витальеры, виталийцы (швед. fetaliebröder, vitalianer, vitaliebröder, нем. Vitalienbrüder) — средневековые пираты, которые в конце XIV в. — первой половине XV в. активно действовали в Балтийском и Северном морях. (ru)
- Vitaliebröderna (även fetaliebröderna) var en talrik grupp sjörövare som främst åren 1391–1398, under avsättningskriget mot Albrekt av Mecklenburg, härjade i Östersjön. De fanns kvar som kapare i Östersjön ända till 1430-talet, dock med allt mindre styrka. Ordet kommer från tyskans Vitalienbrüder, av lågtyskans Vitalie – proviant, ur latinets victualia – livsmedel; de förde proviant till det av Albrekts trupper fortfarande hållna, av Kalmarunionen belägrade Stockholm. Vitaliebröderna var förmodligen organiserade som ett gille, ett med vissa initiationsritualer. Deras fältrop var: Guds vänner och allas fiender! (Gottes Freund – aller Welt Feind!). (sv)
- Os Irmãos das Vitualhas (em alemão: Vitalienbrüder) foram uma guilda organizada de corsários que, mais tarde, voltou-se para a pirataria. Eles afetaram o comércio marítimo durante o século XIV, tanto no Mar do Norte quanto no Mar Báltico. (pt)
- Віталійські брати, вітальєри (швед. fetaliebröder, vitalianer, нім. Vitalienbrüder) — північні середньовічні пірати, діяли в Балтійському і Північному морях наприкінці XIV ст. і до 30-х років XV ст. (uk)
- Els Vitalians eren una germandat de pirates del Bàltic que a la fi del segle xi van fer tremolar la Lliga Hanseàtica. Després de la derrota del rei de Suècia, , i del seu fill Eric, a (1389), i hagué moltes ciutats de Suècia que no volgueren sotmeteres a la reina de Dinamarca i romangueren fidels al seu sobirà destronat. (ca)
- Vitalienbröder (prononco pli-malpli "ViTAlienbrojder", altgermane Viktualienbrüder) en la platdiĉa lingvo nomis sin la maristoj, kiuj fine de la 14-a jarcento liveris nutraĵojn al la sveda ĉefurbo Stokholmo, kiam la armeo de la reĝlando Danio sieĝis la urbon kaj volis per blokado devigi la urbanojn pro malsato subiĝi al Danio. (eo)
- Vitalienbrüder (auch: Vitalier; Lateinisch: fratres Vitalienses) nannte sich eine Gruppe von Seefahrern, die im 14. Jahrhundert den Handelsverkehr in der Nord- und Ostsee beeinflussten. Sie wollten von 1389 bis 1394 zunächst als Blockadebrecher die Lebensmittelversorgung Stockholms bei der Belagerung durch dänische Truppen sicherstellen und waren anschließend als Kaperfahrer auf den Meeren unterwegs, u. a. im Auftrag von Königreichen und Hansestädten. Man bezeichnet sie deshalb auch als Freibeuter bzw. Piraten. (de)
- Los Hermanos de las vituallas, Vitalianos, vitalienses o Hermandad vitaliana (en danés, Vitaliebrødre) fueron inicialmente una compañía de corsarios que más tarde se convirtieron en piratas y que, a finales del siglo XIV, fueron una gran potencia en el mar Báltico. Fueron contratados en 1392 por los duques de Mecklemburgo para luchar contra Dinamarca, ya que la reina Margarita I de Dinamarca había encarcelado a Alberto III de Mecklemburgo y su hijo con el fin de someter el reino de Suecia (Alberto ya era rey de Suecia desde 1364 y duque de Mecklemburgo desde 1383), y a cambio del libre acceso a todos los puertos confederados debían devastar las costas de los tres países escandinavos. (es)
- Les Frères des victuailles (ou Vitaliens, fratres Vitalienses, Vitaliebrødre en danois, Vitalienbrüder en allemand) est un groupe de corsaires qui devinrent pirates. Ils furent engagés en 1392 par le duc de Mecklembourg, Albrecht de Mecklembourg, l'ancien roi de Suède, pour attaquer les navires danois, car la reine Marguerite Ire de Danemark avait emprisonné Albrecht de Mecklembourg pour que lui et son fils renoncent au trône de Suède. (fr)
- The Victual Brothers, Vitalien Brothers or Vitalian Brethren (German: Vitalienbrüder, Norwegian: Vitaliebrødrene) were a loosely organized guild of 14th century Germanic privateers that initially included Mecklenburg nobility, but that later became more thoroughly the efforts of commoners, and turned to outright piracy. The guild had a clear historical effect in that era on maritime trade in the North and Baltic Seas. As privateers, they provisioned blockaded locations and otherwise served as a naval contingent on behalf of regional rulers, with clients that included the Queen of Denmark, and rulers of Mecklenburg and East Frisia. As their activities turned to piracy, the aims devolved to personal enrichment. (en)
- De Victualiënbroeders (of Vitaliënbroeders of fratres vitualium) waren piraten die in 1392 begonnen als kapers in dienst van Mecklenburg en Zweden, gericht tegen Denemarken en, later, de Hanzestad Lübeck. Een andere naam die aan de piraten werd gegeven was Likedeelers ('gelijk aandeel'). Aanvoerders (kapiteins) waren onder andere Godeke Michels en Klaus Störtebeker. Onder 'victualiën' verstaat men de proviand die men op een scheepstocht meeneemt. (nl)
|
