| dbo:abstract
|
- Ňathi Cänpo (གཉའ་ཁྲི་བཙན་པོ་) byl podle tradičního podání první tibetský král „Jarlungské dynastie“. Podle legendy sestoupil z nebe po laně zvaném mu na jednu z tibetských hor. Díky zvláštním fyzickým rysům jej místní lidé prohlásili za boha a zvolil si jej za krále. Ňathi Cänpo měl v údolí řeky Jarlung nechat vztyčit chrámovou zvanou Jumbulagang, která se stala sídlem příštích králů Tibetu. Jambulagang je tradičně považován za nejstarší stavbu v Tibetu a stojí dodnes. Otázka historicity či dokonce případné určení životních dat Ňathi Cänpa zůstává dosud nevyřešenou otázkou (pokud se skutečně jedná o historickou postavu, snad žil někdy v 3.–2. století př. n. l.). (cs)
- Nyatri Tsenpo (Wylie: gnya' khri btsan po, lit. '"Neck-Enthroned King"') was a king of Tibet. He was a legendary progenitor of the Yarlung dynasty. His reign is said to have begun in 127 BC and in traditional Tibetan history, he was the first ruler of the kingdom. The Dunhuang chronicles report that he is said to have descended from heaven onto the sacred mountain Yarlha Shampo. Due to certain physical peculiarities – his hands were webbed, and his eyelids closed from the bottom and not the top – he was hailed as a god by locals, and they took him as their king. According to Tibetan mythology, the first Tibetan building, Yungbulakang Palace, was erected for the king. The year of his enthronement marks the first year of the Tibetan calendar; Losar, the Tibetan New Year, is celebrated in his honor. Traditions hold that the first kings were immortal, and would be pulled up to heaven by the cord that had first deposited them on earth. This is what is said to have happened to Nyatri Tsenpo as well. (en)
- Nyatri Tsenpo (tibétain : གཉའ་ཁྲི་བཙན་པོ་, Wylie : gNya'-khri bTsan-po, THL : nyatri tsenpo) est un roi du Tibet de la dynastie de Yarlung dont le règne débuta en l'an -127 au IIe siècle av. J.-C. (fr)
- Nyatri Tsenpo (dalam bahasa Wylie: gnya' khri btsan po "Raja dengan Takhta di Bahu") adalah seorang raja Tibet. Ia adalah pemrakarsa dinasti yang disebut sebagai "dinasti Yarlung". Pemerintahannya konon bermula pada tahun 127 SM. Dalam sejarah Tibet tradisional, ia adalah raja pertama. menyatakan bahwa Nyatri Tsenpo turun dari langit ke gunung suci . Akibat keanehan-keanehan fisik yang ia miliki, seperti tangan yang seperti kodok dan mata yang tertutup dari bawah dan bukan dari atas, ia dinobatkan sebagai dewa oleh masyarakat, dan kemudian sebagai raja. Menurut , bangunan Tibet pertama, Istana Yungbulakang, didirikan untuk raja ini. Tahun naik takhtanya dirayakan sebagai tahun pertama kalender Tibet. Losar, Tahun Baru Tibet, dirayakan untuk mengenang raja ini. Menurut tradisi, raja-raja pertama adalah entitas yang tak dapat mati dan kini ditarik kembali ke langit dengan seutas tali yang pada awalnya mengantarkan mereka ke Bumi. Nyatri Tsenpo dikabarkan bernasib sama. (in)
- 네치첸포(티베트어: གཉའ་ཁྲི་བཙན་པོ།, 기원전 3세기)는 토번의 제1대 첸포이다. (ko)
- ニャーティ・ツェンポ（チベット語: གཉའ་ཁྲི་བཙན་པོ།、ワイリー方式: gnya' khri btsan po）は、伝説上の古代チベットの王である。漢文資料では聶赤賛普と表記される。彼の治世は紀元前127年に始まったと言われ、伝統的なチベットの歴史では、ヤルルン王家の最初の王とされている。敦煌の年代記では、彼が天からヤルラシャンポ山に降りたと書かれている。チベットの神話では、チベットにおいて最初に建造されたとされるは、彼のために建立されたとされる。 (ja)
- Nyatri Tsenpo (traslitterazione Wylie: gNya'-khri bTsan-po, in cinese semplificato: 聂赤赞普; ... – ...) fu il fondatore del regno di Yarlung e della nel Tibet meridionale. Non esistono riscontri storici della sua esistenza, e la sua leggenda è stata tramandata dai tibetani nella locale tradizione orale, secondo la quale il suo regno è cominciato nel 127 a.C., anno che viene celebrato come il primo del . Secondo altre fonti il suo regno sarebbe invece cominciato nel 414 a.C. Si narra che discendesse da un mostruoso essere monopodico e palmipede chiamato Theurang, che aveva una lingua grande come la faccia e viveva in una terra chiamata Puwo. Date le sue terrificanti sembianze le divinità Bön lo esiliarono in Tibet, dove gli impauriti locali lo fecero re. Secondo alcune fonti potrebbe essere arrivato in Tibet dal regno settentrionale indiano di Magadha. Secondo un'altra leggenda Nyatri Tsenpo era un essere immortale calato dal cielo sul Tibet con una corda dmu (dmu thag), descritta come una specie di arcobaleno, e quando suo figlio raggiunse la maggiore età e raccolse la sua eredità egli riascese nei cieli usando la stessa corda, una tradizione che si ripeté con tutti i primi sei re della dinastia. La valle dello Yarlung Tale dinastia fu chiamata Yarlung, il nome tibetano del fiume Brahmaputra, che nasce nelle vicinanze del sacro Monte Kailash, nel Tibet occidentale, e scorre parallelo all'Himalaya in una lunghissima valle dove Nyatri Tsenpo insediò il suo regno. Il suo discendente Songtsen Gampo unificò il Tibet nel VII secolo facendone un impero e la dinastia durò fino all'842. Oltre che come re di un vasto regno, fu famoso per aver fatto costruire lo Yumbulagang,il primo edificio in muratura del Tibet, dove fino a quel momento gli abitanti erano vissuti nelle grotte o in rudimentali capanne, e per aver istituito nel giorno della sua ascensione al trono la festività del Losar, che è tuttora celebrata come capodanno tibetano. (it)
- Nyatri Tsenpo (Wylie: Lde-Nyag-khri- Btsan-po ) is, volgens de traditionele lijst van koningen, de eerste koning van Tibet. Er is bij hedendaagse tibetologen volstrekte consensus, dat Nyatri Tsenpo en zijn eerste opvolgers mythische figuren zijn. In de Oude Tibetaanse kroniek wordt zijn komst op aarde onder meer als volgt beschreven: Hij kwam uit de goddelijke hemel. In de hoogten van de goddelijke hemel verbleef de Godenvader, die naast drie oudere zoons en drie jongere zoons een zevende zoon had, De Zevende, het Scharnier van de Troon. De zoon van de Zevende, het Scharnier van de Troon was Tri Nyaktri Tsenpo. .... Toen hij voor het eerst op aarde kwam, kwam hij uit zijn eigen wil om Heer te worden van iedereen die leefde onder de hemel, in het midden van de hemel, in het centrum van de aarde, in het hart van het continent, omringd door bergen met eeuwige sneeuw, het gebied van rivieren, waar de bergen hoog zijn en de aarde puur en rein, het land prachtig, mensen geboren worden die dapper en slim zijn en hun goede gewoonten uitvoeren, een plaats waar snelle paarden aanwezig zijn. De mensen herkenden de kwaliteiten waarin hij zo verschilde van andere koningen en onderwierpen zich aan hem. De essentie van deze mythe die de superioriteit van de Tsenpo (letterlijk De machtige) en de relatie met het landschap benadrukt is een van de leidende thema's in de literatuur over het vroege Tibet. Daaruit wordt duidelijk dat geloof in het sacrale karakter van de heerser een essentieel onderdeel was. De monarch was van hemelse oorsprong en nauw verbonden met beschermende godheden die belichaamd werden door met name de bergen van Tibet. Het heilige karakter van die bergen werd weer geassocieerd met belangrijke functies als bron van water, voeden van water naar rivieren, die het mogelijk maakten in valleien landbouw te bedrijven. (nl)
- Niatri Tenpo także Nyatri Tsanpo i Njatri Cempo (Mocarz na Tronie z Karków) (tyb.: གཉའ་ཁྲི་བཙན་པོ་, Wylie: gNya'-khri bTsan-po, ZWPY: nyatri tsenpo); panował między IV a II wiekiem p.n.e., tradycja tybetańska datuje początek panowania na 127 r. p.n.e. – pierwszy król Tybetu z dynastii z Jarlungu. Jest to być może postać legendarna, jednak istnienie tego króla potwierdzają kroniki z VIII-IX wieku n.e. Pierwotnie nazywał się Pugyal i prawdopodobnie na skutek zagrożenia zewnętrznego zdołał uzyskać poparcie innych wodzów i stworzył konfederację przyjmując tytuł króla. Przypisywano mu cechy boskie o czym świadczy nadany mu przydomek lha canpo (boski mocarz). Miał pochodzić z rodu półboskich Masangów i z powodu jego dzikiego wyglądu i mocy magicznych kapłani wygnali go do Tybetu. Tam, w Jarlungu zstąpił z nieba i uznany został za bóstwo górskie. Zapoczątkował panowanie 32 królów z dynastii Jarlung. On i siedmiu jego następców miało zstąpić z nieba po sznurze, a sześciu potem po nim wspiąć się z powrotem do nieba, nie pozostawiając na ziemi swoich doczesnych szczątków. (pl)
- Ньяти Цэнпо (тиб. གཉའ་ཁྲི་བཙན་པོ།) — легендарный первый царь Тибета, основатель Ярлунгской династии. Согласно традиционной тибетской историографии, взошёл на трон в 127 году до н.э. В хрониках Дуньхуана сообщается, что он, по преданию, спустился с небес на священную гору Ярлха Шампо. Из-за некоторых физических особенностей: между пальцами у него были перепонки, а веки закрывались снизу, а не сверху — местные жители считали его богом и выбрали своим царём. Согласно тибетской мифологии, первое здание в Тибете, дворец Юнгбулаканг, было возведено специально для царя. Год его воцарения считается первым годом тибетского календаря, в его честь празднуется Лосар, тибетский Новый год. Согласно легендам, первые цари были бессмертны и возносились на небо тем самым шнуром, который сначала опускал их на землю. Именно это, как говорят, произошло и с Ньяти Ценпо. (ru)
- 聂赤赞普（藏文：གཉའ་ཁྲི་བཙན་པོ།，威利转写：gNya'-khri bTsan-po），一作聂赤赞布，是西藏传说中的第一位赞普，相當於現代的首任國王，天赤七王之一。他是山南地区的部首领，于前127年即位，为吐蕃之祖先。今乃东县境内的雍布拉康，传说是他修建的。统一藏区的松赞干布即自称其33代孙。 传说聂赤赞普是天神下凡，出生于波密，后出游至山南。据说当年在雅隆河谷生活着游牧的吐蕃人，一天发现了一位语言和本地人不同的英俊的小伙子，人们非常奇怪，要求12位最聪明的苯教领袖前去探问，他们问这个小伙子从哪里来，他不会回答，只是手指天空，于是被认为是天神之子，12位巫师让他骑在脖子上，轮流将其驮回大家聚居的地方，拥立为王，以肩承之，故而得名「聂赤赞普」，为他建造了王宫—雍布拉康。其部落也因而得名“悉补野”，意为“来自波密”。聂赤赞普稱王後，教会当地的人进行农耕，雅隆部落逐渐强大，以后各王都被称为“赞普”，其后吐蕃历代赞普儘管血緣關係不一，均奉其为祖先。直到第33代赞普松赞干布统一吐蕃各部落，建立了强大的吐蕃王国，聂赤赞普被尊称为第一位赞普。 (zh)
|
| rdfs:comment
|
- Nyatri Tsenpo (tibétain : གཉའ་ཁྲི་བཙན་པོ་, Wylie : gNya'-khri bTsan-po, THL : nyatri tsenpo) est un roi du Tibet de la dynastie de Yarlung dont le règne débuta en l'an -127 au IIe siècle av. J.-C. (fr)
- 네치첸포(티베트어: གཉའ་ཁྲི་བཙན་པོ།, 기원전 3세기)는 토번의 제1대 첸포이다. (ko)
- ニャーティ・ツェンポ（チベット語: གཉའ་ཁྲི་བཙན་པོ།、ワイリー方式: gnya' khri btsan po）は、伝説上の古代チベットの王である。漢文資料では聶赤賛普と表記される。彼の治世は紀元前127年に始まったと言われ、伝統的なチベットの歴史では、ヤルルン王家の最初の王とされている。敦煌の年代記では、彼が天からヤルラシャンポ山に降りたと書かれている。チベットの神話では、チベットにおいて最初に建造されたとされるは、彼のために建立されたとされる。 (ja)
- 聂赤赞普（藏文：གཉའ་ཁྲི་བཙན་པོ།，威利转写：gNya'-khri bTsan-po），一作聂赤赞布，是西藏传说中的第一位赞普，相當於現代的首任國王，天赤七王之一。他是山南地区的部首领，于前127年即位，为吐蕃之祖先。今乃东县境内的雍布拉康，传说是他修建的。统一藏区的松赞干布即自称其33代孙。 传说聂赤赞普是天神下凡，出生于波密，后出游至山南。据说当年在雅隆河谷生活着游牧的吐蕃人，一天发现了一位语言和本地人不同的英俊的小伙子，人们非常奇怪，要求12位最聪明的苯教领袖前去探问，他们问这个小伙子从哪里来，他不会回答，只是手指天空，于是被认为是天神之子，12位巫师让他骑在脖子上，轮流将其驮回大家聚居的地方，拥立为王，以肩承之，故而得名「聂赤赞普」，为他建造了王宫—雍布拉康。其部落也因而得名“悉补野”，意为“来自波密”。聂赤赞普稱王後，教会当地的人进行农耕，雅隆部落逐渐强大，以后各王都被称为“赞普”，其后吐蕃历代赞普儘管血緣關係不一，均奉其为祖先。直到第33代赞普松赞干布统一吐蕃各部落，建立了强大的吐蕃王国，聂赤赞普被尊称为第一位赞普。 (zh)
- Ňathi Cänpo (གཉའ་ཁྲི་བཙན་པོ་) byl podle tradičního podání první tibetský král „Jarlungské dynastie“. Podle legendy sestoupil z nebe po laně zvaném mu na jednu z tibetských hor. Díky zvláštním fyzickým rysům jej místní lidé prohlásili za boha a zvolil si jej za krále. Ňathi Cänpo měl v údolí řeky Jarlung nechat vztyčit chrámovou zvanou Jumbulagang, která se stala sídlem příštích králů Tibetu. Jambulagang je tradičně považován za nejstarší stavbu v Tibetu a stojí dodnes. (cs)
- Nyatri Tsenpo (Wylie: gnya' khri btsan po, lit. '"Neck-Enthroned King"') was a king of Tibet. He was a legendary progenitor of the Yarlung dynasty. His reign is said to have begun in 127 BC and in traditional Tibetan history, he was the first ruler of the kingdom. The Dunhuang chronicles report that he is said to have descended from heaven onto the sacred mountain Yarlha Shampo. Due to certain physical peculiarities – his hands were webbed, and his eyelids closed from the bottom and not the top – he was hailed as a god by locals, and they took him as their king. (en)
- Nyatri Tsenpo (dalam bahasa Wylie: gnya' khri btsan po "Raja dengan Takhta di Bahu") adalah seorang raja Tibet. Ia adalah pemrakarsa dinasti yang disebut sebagai "dinasti Yarlung". Pemerintahannya konon bermula pada tahun 127 SM. Dalam sejarah Tibet tradisional, ia adalah raja pertama. menyatakan bahwa Nyatri Tsenpo turun dari langit ke gunung suci . Akibat keanehan-keanehan fisik yang ia miliki, seperti tangan yang seperti kodok dan mata yang tertutup dari bawah dan bukan dari atas, ia dinobatkan sebagai dewa oleh masyarakat, dan kemudian sebagai raja. (in)
- Nyatri Tsenpo (traslitterazione Wylie: gNya'-khri bTsan-po, in cinese semplificato: 聂赤赞普; ... – ...) fu il fondatore del regno di Yarlung e della nel Tibet meridionale. Non esistono riscontri storici della sua esistenza, e la sua leggenda è stata tramandata dai tibetani nella locale tradizione orale, secondo la quale il suo regno è cominciato nel 127 a.C., anno che viene celebrato come il primo del . Secondo altre fonti il suo regno sarebbe invece cominciato nel 414 a.C. La valle dello Yarlung (it)
- Niatri Tenpo także Nyatri Tsanpo i Njatri Cempo (Mocarz na Tronie z Karków) (tyb.: གཉའ་ཁྲི་བཙན་པོ་, Wylie: gNya'-khri bTsan-po, ZWPY: nyatri tsenpo); panował między IV a II wiekiem p.n.e., tradycja tybetańska datuje początek panowania na 127 r. p.n.e. – pierwszy król Tybetu z dynastii z Jarlungu. (pl)
- Nyatri Tsenpo (Wylie: Lde-Nyag-khri- Btsan-po ) is, volgens de traditionele lijst van koningen, de eerste koning van Tibet. Er is bij hedendaagse tibetologen volstrekte consensus, dat Nyatri Tsenpo en zijn eerste opvolgers mythische figuren zijn. In de Oude Tibetaanse kroniek wordt zijn komst op aarde onder meer als volgt beschreven: (nl)
- Ньяти Цэнпо (тиб. གཉའ་ཁྲི་བཙན་པོ།) — легендарный первый царь Тибета, основатель Ярлунгской династии. Согласно традиционной тибетской историографии, взошёл на трон в 127 году до н.э. В хрониках Дуньхуана сообщается, что он, по преданию, спустился с небес на священную гору Ярлха Шампо. Из-за некоторых физических особенностей: между пальцами у него были перепонки, а веки закрывались снизу, а не сверху — местные жители считали его богом и выбрали своим царём. Согласно тибетской мифологии, первое здание в Тибете, дворец Юнгбулаканг, было возведено специально для царя. Год его воцарения считается первым годом тибетского календаря, в его честь празднуется Лосар, тибетский Новый год. Согласно легендам, первые цари были бессмертны и возносились на небо тем самым шнуром, который сначала опускал их н (ru)
|
