| dbo:abstract
|
- Les figuretes de terracota són una manera d'expressió religiosa i artística, i es trobaven sovint en l'antiga Grècia. Barates i fàcils de produir, aquestes figuretes eren abundants i donen un testimoniatge únic sobre la vida quotidiana i la religió dels antics grecs. (ca)
- Als Koroplastik werden meist antike Statuetten aus gebranntem Ton (Terrakotta) bezeichnet, die göttliche oder menschliche (größtenteils weibliche) Gestalt haben. Der Name leitet sich von Kore, dem Wort für Mädchen ab, nach der in der griechischen Bildhauerei insbesondere der archaischen Zeit eine weibliche Gewandstatue benannt wurde. Schon aus der minoischen Kultur sind zahlreiche Menschenstatuetten bekannt. Die antike griechische Terrakotta-Kleinplastik erreichte eine hohe Darstellungsqualität, und leistungsfähige Werkstätten bestanden an vielen Orten im Mittelmeerraum. Zentren waren in klassisch-antiker Zeit etwa die Region Böotien mit der wichtigsten Stadt für Koroplastiken der Region, Tanagra, sowie Städte wie Myrina oder Tarent. Seit dem 5. Jahrhundert v. Chr. wurden Figuren mit Hilfe einer oder mehrerer Hohlformen serienmäßig hergestellt. Verschiedentlich entstanden auch Großplastiken, doch sind die bedeutendsten als Koroplastik hergestellten Objekte kleine Rundfiguren, die in der Form gepresst, aus freier Hand nachmodelliert und nach dem Brand mit einer weißen Grundierung und in zarten Farbentönen bemalt wurden. Manche scheinen als Spielzeug oder als Zimmerschmuck gedient zu haben. Die Mehrzahl wurde jedoch wohl für Zwecke des Kultus geschaffen. Es waren Weihgeschenke an die Götter und Toten, weswegen sie meist in Gräbern gefunden werden (siehe Tanagra-Figur). Auch aus Mesopotamien (insbesondere Warka) sind Koroplastiken bekannt. (de)
- Terracotta figurines are a mode of artistic and religious expression frequently found in ancient Greece. These figurines abound and provide an invaluable testimony to the everyday life and religion of the ancient Greeks. The so-called Tanagra figurines, in fact made elsewhere as well, are one of the most important types. (en)
- Las figurillas de terracota son un modo de expresión religiosa y artística hallado con frecuencia en la Antigua Grecia. Baratas y fáciles de producir, estas figurillas eran abundantes y proveen un testimonio invaluable acerca de la vida cotidiana y la religión de los antiguos griegos. (es)
- Les figurines en terre cuite sont un mode d'expression artistique et religieuse fréquent en Grèce antique. Bon marché, faciles à produire, ces figurines sont des témoignages précieux sur la vie quotidienne et la religion des anciens Grecs. (fr)
- Le figurine di terracotta sono un genere di espressione artistica e religiosa spesso presente nell'antica Grecia. Queste figurine abbondano e offrono una preziosa testimonianza della vita quotidiana e della religione degli antichi greci. (it)
- Koroplastyka (od κόρη – dziewczyna i πλαστός – ukształtowany) – modelowanie wyobrażeń figuralnych w glinie z utrwaleniem ich przez wypał; zaliczane do rzemiosła artystycznego. W starożytnej Grecji obejmowało ono ceramiczny wyrób figurek oraz reliefowych plakietek, głównie o charakterze wotywnym i sepulkralnym, lecz również dekoracyjnym. Wytwarzano je z formy albo lepiono ręcznie, dodatkowo ozdabiając polichromią. W zakresie plastycznych wyobrażeń koroplaści często pozostawali pod wpływem wielkiej rzeźby reliefowo-statuarycznej, niekiedy wprost naśladując wzorce stworzone przez sławnych artystów epoki. Za prekursora tworzenia tej drobnej plastyki tradycyjnie uważano Sykiończyka Butadesa, a nazwa miała nawiązywać do jego córki Kory. Wyroby takie jednak znane są już z kręgu kultury minojskiej i mykeńskiej, a najstarszy przykład figurek kształtowanych w formie pochodzi z Krety i datuje się z XVI–XV w. p.n.e. Wyobrażenia lepione ręcznie mają jeszcze starszy rodowód. Wytwarzane od II tysiąclecia do VII w. p.n.e., mają postać niezgrabną, schematyczną, jaką i później nadawano figurkom drobnym oraz dziecinnym zabawkom. W okresie X-VIII w. p.n.e. prymitywizm wyobrażeń sprowadzał postać ludzką do formy trudno rozpoznawalnej, z jednobarwnymi wzorami malowanymi brunatnym pokostem, nakładanym przed wypaleniem figurki. Od VII wieku p.n.e. następuje kształtowanie statuetek w formie. Dzięki wytworzeniu z rdzeniowego wzorca wielu matryc, pozwalających na dowolne pomnożenie danego wyobrażenia, już w okresie archaicznym koroplastyka przekształciła się niemal w przemysł z możliwością mechanicznego zwielokrotniania wyrobów. W basenie egejskim czołowymi ośrodkami produkcji tej plastyki są Beocja, Korynt, rozwija się też ona na wielkich wyspach (Kreta, Cypr, Rodos). W niezwykle rozwojowym okresie V wieku p.n.e. przewodnią rolę odgrywały produkcyjne ośrodki attyckie, beockie (Teby, Tanagra) i południowoitalskie (Tarent), które eksportem gotowych wyrobów i matryc opanowały rynki basenu Morza Śródziemnego. Grecka koroplastyka szczytowy okres rozwoju i popularności osiągnęła jednak w okresie hellenistycznym, gdy masowo wytwarzane, dekoracyjne figurki pełniły rolę dzisiejszych bibelotów. Miarę odstępu, jaki w sztuce antycznej dzieli koroplastykę mykeńską i archaiczną od późnogreckiej, hellenistycznej, dobitnie ukazują terakoty tanagryjskie z IV-III w. p.n.e., będące pochodną wcześniejszej produkcji ateńskiej. Udoskonalono tam i rozwinięto masowy wyrób odciskanych w formach, barwionych figurek kobiecych (tzw. tanagryjek), w starannym modelowaniu wyróżniających się proporcjonalnością, wdziękiem i elegancją oraz wysokim poziomem technicznym tworzywa i wykonania. Rozległy eksport tych rodzajowych statuetek obejmował też Wielką Grecję (Apulia, Kampania) i północną Afrykę. Dzięki Tanagrze kolejnym wielkim centrum działalności hellenistycznych koroplastów stała się małoazjatycka Myrina, gdzie od połowy III w. p.n.e. podjęto równie masową produkcję podobnych, lecz bardziej zróżnicowanych tematycznie terakot, trwającą aż do ok. 30 p.n.e. Z zachowanych sygnatur znane są miana ok. 40 tamtejszych twórców. Szeroko zakrojony eksport tamtejszych wyrobów inspirował i pobudzał rozwój koroplastyki w innych małoazjatyckich ośrodkach (Efez, Pergamon, Smyrna, Amisos). W czasach ptolemejskich uzupełniała je obfita produkcja w egipskiej Aleksandrii. Antyczni koroplaści byli przede wszystkim wytwórcami niewielkich figurek terakotowych. Poza Butadesem do znanych z historycznego przekazu należą: półmityczny Eucheiros z Koryntu, który miał zapoczątkować tę sztukę u Rzymian, Difilos z Tanagry (II w. p.n.e.) oraz również działający w Rzymie Pazyteles z południowej Italii (poł. I w. p.n.e.). Spośród znanych z imienia i z określonych zabytków do wybitniejszych należeli: Difilos, Artemon, Algaofon, Antistos, Amyntas, a także Menofilos i Maecius z Myriny. (pl)
|
| rdfs:comment
|
- Les figuretes de terracota són una manera d'expressió religiosa i artística, i es trobaven sovint en l'antiga Grècia. Barates i fàcils de produir, aquestes figuretes eren abundants i donen un testimoniatge únic sobre la vida quotidiana i la religió dels antics grecs. (ca)
- Terracotta figurines are a mode of artistic and religious expression frequently found in ancient Greece. These figurines abound and provide an invaluable testimony to the everyday life and religion of the ancient Greeks. The so-called Tanagra figurines, in fact made elsewhere as well, are one of the most important types. (en)
- Las figurillas de terracota son un modo de expresión religiosa y artística hallado con frecuencia en la Antigua Grecia. Baratas y fáciles de producir, estas figurillas eran abundantes y proveen un testimonio invaluable acerca de la vida cotidiana y la religión de los antiguos griegos. (es)
- Les figurines en terre cuite sont un mode d'expression artistique et religieuse fréquent en Grèce antique. Bon marché, faciles à produire, ces figurines sont des témoignages précieux sur la vie quotidienne et la religion des anciens Grecs. (fr)
- Le figurine di terracotta sono un genere di espressione artistica e religiosa spesso presente nell'antica Grecia. Queste figurine abbondano e offrono una preziosa testimonianza della vita quotidiana e della religione degli antichi greci. (it)
- Als Koroplastik werden meist antike Statuetten aus gebranntem Ton (Terrakotta) bezeichnet, die göttliche oder menschliche (größtenteils weibliche) Gestalt haben. Der Name leitet sich von Kore, dem Wort für Mädchen ab, nach der in der griechischen Bildhauerei insbesondere der archaischen Zeit eine weibliche Gewandstatue benannt wurde. (de)
- Koroplastyka (od κόρη – dziewczyna i πλαστός – ukształtowany) – modelowanie wyobrażeń figuralnych w glinie z utrwaleniem ich przez wypał; zaliczane do rzemiosła artystycznego. W starożytnej Grecji obejmowało ono ceramiczny wyrób figurek oraz reliefowych plakietek, głównie o charakterze wotywnym i sepulkralnym, lecz również dekoracyjnym. Wytwarzano je z formy albo lepiono ręcznie, dodatkowo ozdabiając polichromią. W zakresie plastycznych wyobrażeń koroplaści często pozostawali pod wpływem wielkiej rzeźby reliefowo-statuarycznej, niekiedy wprost naśladując wzorce stworzone przez sławnych artystów epoki. (pl)
|
