| dbo:abstract
|
- Els americoliberians són una ètnia de Libèria (Àfrica) formada pels descendents dels colons d'origen afroamericà que van fundar la colònia per alliberar-se del seu passat lligat a l'esclavitud. Actualment són uns 150.000 o 200.000, viuen concentrats sobretot a Monròvia i altres poblacions de la costa, o bé emigrats als Estats Units d'Amèrica, són cristians i parlen anglès i una llengua criolla. (ca)
- Amerikanoliberijci jsou liberijské etnikum s afroamerickým původem. Amerikanoliberijci jsou de facto osvobození afroameričtí otroci, kteří v 19. století emigrovali z USA a v Západní Africe založili „zemi svobody“. Sami se poté nazvali „Amerikanoliberijci“. Druhou větev etnika vytvořilo pět tisíc integrovaných Afričanů (Congos), (původem osvobození otroci z okolí řeky Kongo). Poslední část tvoří potomci tří stovek emigrantů z Barbadosu. 133 let od vyhlášení nezávislého státu měla Libérie jednostranický systém ovládaný amerikanoliberijskou stranou . (cs)
- Americo-Liberian people or Congo people or Congau people in Liberian English, are a Liberian ethnic group of African-American, Afro-Caribbean, and Liberated African descent. The sister ethnic group of Americo-Liberians are the Sierra Leone Creole people, who share similar ancestry and related culture. Americo-Liberians trace their ancestry to free-born and formerly enslaved African Americans who emigrated in the 19th century to become the founders of the state of Liberia. They identified there as Americo-Liberians. Some African Americans following resettlement in Canada also participated as founding settlers in Sierra Leone and other Recaptive repatriates settled in present-day Côte d'Ivoire. Although the terms "Americo-Liberian" and "Congo" had distinct definitions in the nineteenth century, they are currently interchangeable and refer to an ethnic group composed of the descendants of the various free and ex-slave African-American, Caribbean, Recaptive and Sierra Leone Creoles who settled in Liberia from 1822. The designation 'Congo' for the Americo-Liberian population came into common usage when these African Americans integrated 5,000 liberated Africans called Congos (former slaves from the Congo Basin, who were freed by British and Americans from slave ships after the prohibition of the African slave trade) and 500 Barbadian immigrants into the Americo-Liberian identity. Under Americo-Liberian leadership, the country was relatively stable although they rarely intermarried with indigenous West Africans. Although Western literature and discourse in the United States and United Kingdom use the term "Americo-Liberians", this term is largely outdated. Indeed, in common parlance, many Liberians and other West Africans, including the Americo-Liberian people themselves, refer to the group as "Congo" or "Congau" people. In addition to indigenous Liberian chiefs and royal families, upper-class Americo-Liberians and their descendants led the political, social, cultural and economic sectors of the country; alongside indigenous Liberian elites, upper-class Americo-Liberians ruled the new nation from 19th century until 1980 as a small but dominant minority. From 1878 to 1980, the Republic of Liberia was a de facto one-party state, ruled by elites of both the indigenous and Americo-Liberian-dominated True Whig Party and Masonic Order of Liberia. (en)
- Los américo-liberianos, o americano-liberianos (en inglés, Americo-Liberians) son un grupo étnico de Liberia, aproximadamente el 5% del total de la población, formado por descendientes de colonos estadounidenses afroamericanos, anteriormente esclavos, inmigrados desde 1822 al África Occidental que fundaron la actual República de Liberia. También incluye a descendientes de esclavos afrocaribeños, llamados Congos. De la mano de los esfuerzos de la American Colonization Society y de la administración del presidente estadounidense James Monroe, los antiguos esclavos, aproximadamente unos 12.000, devenidos pioneros y colonos en las costas africanas, extendieron su influencia sobre el área,adquiriendo territorios costeros a los nativos, y avanzando hacia el interior, llegaron a formar en 1847 la nueva nación de Liberia, ejerciendo como élite política y cultural, fundamentalmente basada en modelos lingüísticos y sociales del Sur de los Estados Unidos. Con la formación del Partido Whig Auténtico y la como principales instituciones de poder, los américo-liberianos gobernaron el país desde la década de 1870 hasta 1980, cuando Samuel Doe se convierte en el primer Presidente de Liberia no perteneciente a la etnia américo-liberiana. (es)
- Ameriko-Liberia (atau orang Kongo dalam ) adalah kelompok etnis di Liberia yang merupakan keturunan budak-budak Afrika-Amerika, Afro-Karibia dan Afrika yang telah dibebaskan. Kelompok etnis yang terkait dengan Ameriko-Liberia adalah kelompok Kreol Sierra Leone yang memiliki latar belakang dan budaya yang serupa. Nenek moyang Ameriko-Liberia datang ke wilayah Liberia pada abad ke-19 setelah mereka dibebaskan dan kemudian menjadi pendiri negara Liberia. Belakangan mereka mengintegrasikan 5.000 budak Afrika yang telah dibebaskan yang disebut "orang Kongo" (mantan budak dari Cekungan Kongo yang dibebaskan oleh Britania setelah pelarangan perdagangan budak Afrika) dan 500 pendatang . Tidak seperti orang Kreol Sierra Leone, orang Ameriko-Liberia jarang menikah dengan penduduk asli di Afrika Barat. Orang-orang Ameriko-Liberia dan keturunan mereka menguasai ekonomi, politik, sosial dan budaya Liberia sebagai minoritas dominan. Dari tahun 1878 hingga 1980, Republik Liberia juga dikuasai oleh dan yang didominasi oleh orang-orang Ameriko-Liberia. (in)
- アメリコ・ライベリアン（Americo-Liberian、アメリカ黒人、教化された人として知られる）とは西アフリカのリベリアにおけるアメリカ合衆国の解放奴隷（アフリカ系アメリカ人）の子孫の黒人の呼名である。 首都モンロビアがあるモンセラード郡を中心に南東のブキャナンや、グリーンビル、ハーパーなどの市におり、主にアメリカ南部から来ている。リベリア全人口のわずか5%しかいない少数派だが、1847年の独立から1980年までリベリアの政治・経済を支配していた。彼らのルーツはアフリカ人であるが、自分たちがアメリカでの奴隷生活を通じて“文明化”されたと感じていたため、大多数を占める現地部族を軽視し差別してきた。一方現地人の方も、奴隷生活の中で白人的価値観を叩き込まれた彼らを「アフリカの文化を知らない黒い白人」とみなして軽蔑した。混血や1944年からの同化対策などで緩和されてきたが、対立は変わらず、1980年に現地部族出身の軍人サミュエル・ドウによるクーデターでアメリコ・ライベリアンの政権は倒され、アメリコ・ライベリアンのリベリア支配は終わった。 アメリカで設立された民間団体、アメリカ植民協会がジェームズ・モンロー大統領の支持を受け、黒人奴隷を解放し、1816年にアフリカのリベリアにあたる地を現地部族から買い取り、移住させた。アメリコ・ライベリアンの最初の入植地は首都のモンロビアに近いプロビデンス島である。1847年にバージニア州のアメリカ系黒人、ジョセフ・ジェンキンス・ロバーツにより、リベリア共和国として独立した。アメリカ黒人によるリベリアへの移住は南北戦争が終結するまで続いた。その間にアメリカ植民協会が支持して送り込んだ黒人入植者は14,000人である。さらに、海上でアメリカ海軍が奴隷船から奪回した5700人の黒人もリベリアに送られた。1816年から1892年に22,000人の解放奴隷がリベリアに移住した。 先住民部族はアメリコ・ライベリアンの事をコンゴ（Congos）と呼んでいた。モンロビア入植へ送致された船上奪還奴隷がコンゴと呼ばれたことに由来しており、部族の土地を奪い入植するアメリコ・ライベリアンの事も蔑称としてそう呼んだ。またアメリコ・ライベリアンも先住部族の事をAboriginesやCountry People、Natives、Tribesmenなどの蔑称で呼び、アメリコ・ライベリアンは自分たちの事をCitizens、Civilized、Settlersなどと呼んでいた。 (ja)
- De Americo-Liberianen, ook het Congo volk of Congau volk genoemd en soms aangeduid als Americo's (Engels: Americo-Liberians, Congo People, Congau People, Americo's) vormen een etnische minderheid in Liberia. Zij stammen af van tot slaaf gemaakten. Zij zijn protestants, spreken Engels en domineerden in het verleden (1847-1980) de politiek, handel en vrije beroepen in Liberia en vormden een relatief gesloten elite. Alle presidenten van Liberia in de periode 1847 tot 1980 behoorden tot de Americo's. Hun voorouders zijn Afrikanen die vanaf de zeventiende eeuw naar de Verenigde Staten van Amerika werden verscheept en daar - in veel gevallen - op plantages werkten in de zuidelijke staten. Vanaf het begin van de negentiende eeuw tot de afschaffing van de slavernij in de VS in 1865 werden een aantal slaven door slavenhouders vrijgelaten of wisten zichzelf vrij te kopen en zagen het als hun taak zich te vestigen in Afrika, het continent waar zij oorspronkelijk vandaan kwamen om zich daar te vestigen, de slavenhandel tegen te gaan en de binnenlanden van Afrika te kerstenen. In 1822 vestigden zich onder de auspiciën van de (ACS) een eerste groep Afro-Amerikanen aan de kust van wat later Liberia zou gaan heten. In 1847 werd Liberia een onafhankelijke republiek die geregeerd werd door de Afro-Amerikanen die de naam Americo-Liberianen kregen of aannamen. Zij domineerden de republiek tot de staatsgreep van Samuel Doe in 1980 het Liberiaanse leven en vormden een kleine elite - die aanvankelijk bestond uit licht getinte mestiezen van gemengd blanke en zwarte afkomst, later, rond 1870 verdween het kleuronderscheid - die het land volledig domineerde. Tot de Americo-Liberianen werden naast Afro-Amerikaanse settlers ook West-Indische zwarten gerekend. Men trouwde onderling, hoewel er soms huwelijken plaatsvonden tussen Americo's en de naturellen. De elite van Americo-Liberianen was gesloten, maar liet ook "beschaafde" naturellen (natives) - dat wil zeggen zij die de zeden en gewoonten van de Americo's overnamen - toe. Veel welvarende Americo's namen kinderen van naturellen op in hun gezin die zij in staat stelden onderwijs te volgen, zich westers te kleden en te bekeren tot het Christendom (ward system). Zij moesten echter ook allerlei werkzaamheden verrichten op de plantages als tegenprestatie ("corvee"). De Americo-Liberianen woonden vooral in en rond de hoofdstad Monrovia en nederzettingen en steden rond de rivieren. In de binnenlanden vestigden zij zich niet. De rijksten onder hen lieten plantages aanleggen met bijbehorende woningen naar het voorbeeld van de plantagewoningen in de zuidelijke staten van de VS (Antebellum-architectuur). Door de naturellen werden de rijke Americo's aangeduid als Honoroubles ("edelachtbaren"). Tegenwoordig vormen de Americo's niet meer de elitaire kaste van weleer, maar zij vallen toch op vanwege hun meer dan gemiddelde opleidingsniveau. Huwelijken onderling komen nog steeds voor, maar minder dan in het verleden. Een groot aantal is tijdens de burgeroorlogen van de jaren tachtig en jaren negentig naar het buitenland - meestal de VS - geëmigreerd. (nl)
- Amerykanoliberyjczycy (ang. Americo-Liberians) – potomkowie uwolnionych niewolników amerykańskich oraz karaibskich żyjący w Liberii. Ich grupa liczy 2,5% ludności państwa i stanowi wyższą warstwę społeczną. (pl)
- Либери́йцы (самоназвание — америко-либерийцы или американолиберийцы, амеры) — народ на Западе Африки, население Либерии. В Либерии проживают в Монровии и в графствах Монтсеррадо, Маргиби, Мэриленд, Гранд-Баса, Гранд-Кейп-Маунт и Сино. Их численность около 150,000 человек. Государственными языками Либерии и населяющих её либерийцев являются английский и креольский языки. В основном либерийцы исповедуют христианство. Большинство из них протестанты, малая часть — католики. (ru)
- 美洲裔利比里亚人是指来到利比里亚的非裔美国人及其后代，与非裔美国人、和被解放黑奴的混血族群“塞拉利昂克里奥尔人”是姊妹族群。 美洲裔利比里亚人的祖先原先是出生在美洲的黑奴，在19世纪时移民来到当地，成为利比里亚的创建者和統治者，并自称美洲裔利比里亚人。一些从加拿大迁来的非裔美国人，亦曾移民至塞拉利昂和现今的科特迪瓦，参与本地的开发。 之后，这些非裔美国人吸收了5,000名刚果黑奴（禁止黑奴贸易后，被英美等国释放）以及346名，形成一个统治主体。 与弗里敦的克里奥尔人一样，美裔利比里亚人几乎不与当地土著黑人通婚。 这些殖民者和他们的后裔主导着利比里亚的政治、社会、文化和经济，作为一个人口占少数的族群，统治人口占多数的土著居民超过130年。在利比里亚共和国独立后的133年间，该国始终处于美裔利比里亚人领导的真辉格党一党专政之下。 (zh)
|
| rdfs:comment
|
- Els americoliberians són una ètnia de Libèria (Àfrica) formada pels descendents dels colons d'origen afroamericà que van fundar la colònia per alliberar-se del seu passat lligat a l'esclavitud. Actualment són uns 150.000 o 200.000, viuen concentrats sobretot a Monròvia i altres poblacions de la costa, o bé emigrats als Estats Units d'Amèrica, són cristians i parlen anglès i una llengua criolla. (ca)
- Amerikanoliberijci jsou liberijské etnikum s afroamerickým původem. Amerikanoliberijci jsou de facto osvobození afroameričtí otroci, kteří v 19. století emigrovali z USA a v Západní Africe založili „zemi svobody“. Sami se poté nazvali „Amerikanoliberijci“. Druhou větev etnika vytvořilo pět tisíc integrovaných Afričanů (Congos), (původem osvobození otroci z okolí řeky Kongo). Poslední část tvoří potomci tří stovek emigrantů z Barbadosu. 133 let od vyhlášení nezávislého státu měla Libérie jednostranický systém ovládaný amerikanoliberijskou stranou . (cs)
- Amerykanoliberyjczycy (ang. Americo-Liberians) – potomkowie uwolnionych niewolników amerykańskich oraz karaibskich żyjący w Liberii. Ich grupa liczy 2,5% ludności państwa i stanowi wyższą warstwę społeczną. (pl)
- Либери́йцы (самоназвание — америко-либерийцы или американолиберийцы, амеры) — народ на Западе Африки, население Либерии. В Либерии проживают в Монровии и в графствах Монтсеррадо, Маргиби, Мэриленд, Гранд-Баса, Гранд-Кейп-Маунт и Сино. Их численность около 150,000 человек. Государственными языками Либерии и населяющих её либерийцев являются английский и креольский языки. В основном либерийцы исповедуют христианство. Большинство из них протестанты, малая часть — католики. (ru)
- 美洲裔利比里亚人是指来到利比里亚的非裔美国人及其后代，与非裔美国人、和被解放黑奴的混血族群“塞拉利昂克里奥尔人”是姊妹族群。 美洲裔利比里亚人的祖先原先是出生在美洲的黑奴，在19世纪时移民来到当地，成为利比里亚的创建者和統治者，并自称美洲裔利比里亚人。一些从加拿大迁来的非裔美国人，亦曾移民至塞拉利昂和现今的科特迪瓦，参与本地的开发。 之后，这些非裔美国人吸收了5,000名刚果黑奴（禁止黑奴贸易后，被英美等国释放）以及346名，形成一个统治主体。 与弗里敦的克里奥尔人一样，美裔利比里亚人几乎不与当地土著黑人通婚。 这些殖民者和他们的后裔主导着利比里亚的政治、社会、文化和经济，作为一个人口占少数的族群，统治人口占多数的土著居民超过130年。在利比里亚共和国独立后的133年间，该国始终处于美裔利比里亚人领导的真辉格党一党专政之下。 (zh)
- Americo-Liberian people or Congo people or Congau people in Liberian English, are a Liberian ethnic group of African-American, Afro-Caribbean, and Liberated African descent. The sister ethnic group of Americo-Liberians are the Sierra Leone Creole people, who share similar ancestry and related culture. Americo-Liberians trace their ancestry to free-born and formerly enslaved African Americans who emigrated in the 19th century to become the founders of the state of Liberia. They identified there as Americo-Liberians. Some African Americans following resettlement in Canada also participated as founding settlers in Sierra Leone and other Recaptive repatriates settled in present-day Côte d'Ivoire. (en)
- Los américo-liberianos, o americano-liberianos (en inglés, Americo-Liberians) son un grupo étnico de Liberia, aproximadamente el 5% del total de la población, formado por descendientes de colonos estadounidenses afroamericanos, anteriormente esclavos, inmigrados desde 1822 al África Occidental que fundaron la actual República de Liberia. También incluye a descendientes de esclavos afrocaribeños, llamados Congos. (es)
- Ameriko-Liberia (atau orang Kongo dalam ) adalah kelompok etnis di Liberia yang merupakan keturunan budak-budak Afrika-Amerika, Afro-Karibia dan Afrika yang telah dibebaskan. Kelompok etnis yang terkait dengan Ameriko-Liberia adalah kelompok Kreol Sierra Leone yang memiliki latar belakang dan budaya yang serupa. Nenek moyang Ameriko-Liberia datang ke wilayah Liberia pada abad ke-19 setelah mereka dibebaskan dan kemudian menjadi pendiri negara Liberia. Belakangan mereka mengintegrasikan 5.000 budak Afrika yang telah dibebaskan yang disebut "orang Kongo" (mantan budak dari Cekungan Kongo yang dibebaskan oleh Britania setelah pelarangan perdagangan budak Afrika) dan 500 pendatang . Tidak seperti orang Kreol Sierra Leone, orang Ameriko-Liberia jarang menikah dengan penduduk asli di Afrika Bara (in)
- De Americo-Liberianen, ook het Congo volk of Congau volk genoemd en soms aangeduid als Americo's (Engels: Americo-Liberians, Congo People, Congau People, Americo's) vormen een etnische minderheid in Liberia. Zij stammen af van tot slaaf gemaakten. Zij zijn protestants, spreken Engels en domineerden in het verleden (1847-1980) de politiek, handel en vrije beroepen in Liberia en vormden een relatief gesloten elite. Alle presidenten van Liberia in de periode 1847 tot 1980 behoorden tot de Americo's. (nl)
- アメリコ・ライベリアン（Americo-Liberian、アメリカ黒人、教化された人として知られる）とは西アフリカのリベリアにおけるアメリカ合衆国の解放奴隷（アフリカ系アメリカ人）の子孫の黒人の呼名である。 首都モンロビアがあるモンセラード郡を中心に南東のブキャナンや、グリーンビル、ハーパーなどの市におり、主にアメリカ南部から来ている。リベリア全人口のわずか5%しかいない少数派だが、1847年の独立から1980年までリベリアの政治・経済を支配していた。彼らのルーツはアフリカ人であるが、自分たちがアメリカでの奴隷生活を通じて“文明化”されたと感じていたため、大多数を占める現地部族を軽視し差別してきた。一方現地人の方も、奴隷生活の中で白人的価値観を叩き込まれた彼らを「アフリカの文化を知らない黒い白人」とみなして軽蔑した。混血や1944年からの同化対策などで緩和されてきたが、対立は変わらず、1980年に現地部族出身の軍人サミュエル・ドウによるクーデターでアメリコ・ライベリアンの政権は倒され、アメリコ・ライベリアンのリベリア支配は終わった。 (ja)
|
_Departure_of_colored_emigrants_for_Liberia_-_The_Illustrated_American,_March_21,_1896.jpg){kind=link}
_Departure_of_colored_emigrants_for_Liberia_-_The_Illustrated_American,_March_21,_1896.jpg){kind=link}
