| dbo:abstract
|
- Ĉarfarado aŭ veturilfarado estas metiejo de produktanto ĉefe de veturiloj kaj radoj, en historiaj tempoj ankaŭ de aliaj terkulturaj iloj el ligno. En la florepoko de la fervojoj en la malfrua 19-a jarcento, la konoj kaj lertecoj de la ĉarfaristoj kiel vagonkonstruistoj estis ege petataj. Iliajn konojn oni poste bezonis ankaŭ je la karoserio-konstruo de la aŭtoproduktantoj. Ekde la enkonduko de industria muntoĉeno la graveco de la ĉarfaristado malpliiĝis. Nuntempe la ĉarfarista profesio apartenas al la forpereantaj profesioj, sed en certaj metiece orientitaj entreprenoj ĝi plenigas merkatoniĉon. Precipe en la kamparo ĉarfarado ekz. en DDR estis ankoraŭ ĝis la reĝimŝanĝo kutima profesio, kies tasko precipe en la Terkulturaj Produktado-Kooperativoj estis la prilaborado de ligno, kiel ekz. la produktado de grandaj lignopordegoj, ilaroj aŭ lignaj surkonstruaĵoj de speciale produktitaj specialmaŝinoj, sed ankaŭ de karuseloj aŭ tradiciaj lignoĉaroj por kamparanaj festoj. (eo)
- Is duine a dhéanann nó dheisíonn rothaí adhmaid é rothadóir. (ga)
- Le charron, ou maître charron, était un artisan spécialiste du bois et du métal. Il concevait, fabriquait, entretenait ou adaptait, réparait les véhicules avant la motorisation, parmi lesquels les voitures communes de transport ou de charge et les engins agricoles et artisanaux : chariot à timon et quatre roues, charrette à brancards, char à bancs, corbillard, binard, tombereau, wagons, charrue simple ou à avant-train, brouette, civière à roues à seize rais, etc. Loin d'être cantonnées à une clientèle rurale ou de professionnels des transports, ses productions sur mesure répondent au XIXe siècle à une clientèle de cultivateurs, jardiniers, maçons, lavandières, bagagistes, postiers, mineurs, carriers, bouchers… (fr)
- A wheelwright is a craftsman who builds or repairs wooden wheels. The word is the combination of "wheel" and the word "wright", (which comes from the Old English word "wryhta", meaning a worker or shaper of wood) as in shipwright and arkwright. This occupational name became the English surname Wright. It also appears in surnames like Cartwright and Wainwright. It corresponds with skilful metal workers being called Smith. These tradesmen made wheels for carts (cartwheels), wagons (wains), traps and coaches and the belt drives of steam powered machinery. They also made the wheels, and often the frames, for spinning wheels for home use. First constructing the hub (called the nave), the spokes and the rim segments called felloes, (pronounced fell low), and assembling them all into a unit working from the center of the wheel outwards. Most wheels were made from wood, but other materials have been used, such as bone and horn, for decorative or other purposes. Some earlier construction for wheels such as those used in early chariots were bound by rawhide that would be applied wet and would shrink whilst drying, compressing and binding the woodwork together. After many centuries wheels evolved to be straked with iron, a method of nailing iron plates onto the felloes to protect against wear on the ground and to help bind the wheel together. Straking was considered to be a less skilled practice and could be done with less knowledge and equipment, this made the wheels easier to service without the need for a blacksmith. Over millennia the overall appearance of the wheel barely changed but subtle changes to the design such as dishing and staggered spokes helped keep up with the demands of a changing world. These small changes in design made a massive improvement to the strength of the wheel whilst reducing its weight; vehicles then became more efficient to build and use. (en)
- 車大工（くるまだいく）は、車輪や荷車の製造および修理を行う職業ないし職人。 (ja)
- Een wagenmaker (ook wel stelmaker of radmaker) is een persoon die in vroeger tijd houten karren en wagens maakte en repareerde, evenals onderdelen daarvoor zoals wielen en askasten. Hoewel er wagenmakers waren die comfortabele koetsen maakten, waren de meesten van hen voornamelijk werkzaam voor boerenbedrijven. De grootste vraag was naar meerwielige karren en wagens, maar hun assortiment omvatte ook kruiwagens, eggen, ploegen, beerkisten, wanmolens, botermolens en kafmolens. Voor ambachtslieden maakte de wagenmaker bakkerswagens met soms de mogelijkheid een hond in te spannen, de zogenaamde hondenkar, stootwagens voor timmerlieden of metselaars, bierwagens ingericht voor het vervoer van biervaten of een mallejan voor het vervoer van bomen. In Vlaanderen behoorden ook doodskisten tot het productgamma van de wagenmaker. (nl)
- Kołodziej, stelmach (z niem. Stellmacher) – rzemieślnik zajmujący się wyrobem drewnianych wozów i kół. Po zbudowaniu drewnianej części wozu przekazywano go do okucia kowalowi (który wykonywał części metalowe). (pl)
- Сте́льмах (від нім. Stellmacher через пол. stelmach), діал. колоді́й (прасл. *kolodějь — «той, що робить кола, колеса»), сни́цар, також колісни́к — майстер, який робить вози, сани, колеса тощо. Галузь кустарної промисловості з виробництва цих предметів відома як стельмаство або колоді́йство й існує з ранньої доби. Стельмахів, що спеціалізувалися на виробленні коліс, також називали колісника́ми, а тих, що робили і лагодили карети — каретниками. (uk)
- Коле́сник — ремесленник, изготовлявший колёса, телеги и кареты. Опыт колесников был востребован вплоть до индустриальной революции, однако с внедрением массового производства эта профессия практически вымерла. В XIX веке колесники были известны почти в каждом селе. В некоторых районах Украины их деятельность приобретала характер массовой кустарной промышленности. Больше всего она была развита на Полтавщине. Известным центром было село Дорогоща Хмельницкой области. Изделия колесников имели спрос в разных районах Украины, в частности в южной. В связи с механизацией транспорта данный вид деятельности утратил своё значение. Теперь телеги и сани для нужд колхозов и совхозов изготавливают на предприятиях местной промышленности. (ru)
|
| rdfs:comment
|
- Is duine a dhéanann nó dheisíonn rothaí adhmaid é rothadóir. (ga)
- 車大工（くるまだいく）は、車輪や荷車の製造および修理を行う職業ないし職人。 (ja)
- Kołodziej, stelmach (z niem. Stellmacher) – rzemieślnik zajmujący się wyrobem drewnianych wozów i kół. Po zbudowaniu drewnianej części wozu przekazywano go do okucia kowalowi (który wykonywał części metalowe). (pl)
- Сте́льмах (від нім. Stellmacher через пол. stelmach), діал. колоді́й (прасл. *kolodějь — «той, що робить кола, колеса»), сни́цар, також колісни́к — майстер, який робить вози, сани, колеса тощо. Галузь кустарної промисловості з виробництва цих предметів відома як стельмаство або колоді́йство й існує з ранньої доби. Стельмахів, що спеціалізувалися на виробленні коліс, також називали колісника́ми, а тих, що робили і лагодили карети — каретниками. (uk)
- Ĉarfarado aŭ veturilfarado estas metiejo de produktanto ĉefe de veturiloj kaj radoj, en historiaj tempoj ankaŭ de aliaj terkulturaj iloj el ligno. En la florepoko de la fervojoj en la malfrua 19-a jarcento, la konoj kaj lertecoj de la ĉarfaristoj kiel vagonkonstruistoj estis ege petataj. Iliajn konojn oni poste bezonis ankaŭ je la karoserio-konstruo de la aŭtoproduktantoj. Ekde la enkonduko de industria muntoĉeno la graveco de la ĉarfaristado malpliiĝis. (eo)
- Le charron, ou maître charron, était un artisan spécialiste du bois et du métal. Il concevait, fabriquait, entretenait ou adaptait, réparait les véhicules avant la motorisation, parmi lesquels les voitures communes de transport ou de charge et les engins agricoles et artisanaux : chariot à timon et quatre roues, charrette à brancards, char à bancs, corbillard, binard, tombereau, wagons, charrue simple ou à avant-train, brouette, civière à roues à seize rais, etc. (fr)
- A wheelwright is a craftsman who builds or repairs wooden wheels. The word is the combination of "wheel" and the word "wright", (which comes from the Old English word "wryhta", meaning a worker or shaper of wood) as in shipwright and arkwright. This occupational name became the English surname Wright. It also appears in surnames like Cartwright and Wainwright. It corresponds with skilful metal workers being called Smith. (en)
- Een wagenmaker (ook wel stelmaker of radmaker) is een persoon die in vroeger tijd houten karren en wagens maakte en repareerde, evenals onderdelen daarvoor zoals wielen en askasten. Hoewel er wagenmakers waren die comfortabele koetsen maakten, waren de meesten van hen voornamelijk werkzaam voor boerenbedrijven. De grootste vraag was naar meerwielige karren en wagens, maar hun assortiment omvatte ook kruiwagens, eggen, ploegen, beerkisten, wanmolens, botermolens en kafmolens. Voor ambachtslieden maakte de wagenmaker bakkerswagens met soms de mogelijkheid een hond in te spannen, de zogenaamde hondenkar, stootwagens voor timmerlieden of metselaars, bierwagens ingericht voor het vervoer van biervaten of een mallejan voor het vervoer van bomen. In Vlaanderen behoorden ook doodskisten tot het pr (nl)
- Коле́сник — ремесленник, изготовлявший колёса, телеги и кареты. Опыт колесников был востребован вплоть до индустриальной революции, однако с внедрением массового производства эта профессия практически вымерла. (ru)
|
.png){kind=link}
.png){kind=link}
