| dbo:abstract
|
- Els ausetans (en llatí Ausetani) eren un poble iber del nord-est de la península Ibèrica. Fou citat per Rufus Fest Aviè, Plini el Vell i Titus Livi, entre altres fonts antigues. El seu territori limitava a l'est amb els laietans i els indígets, a ponent amb els lacetans i els ceretans, i al nord amb els mateixos ceretans i tal vegada amb els castel·lans i els olositans. La seva capital podria haver estat Ausa, que els donà nom i que també donà nom a la comarca d'Osona. (ca)
- The Ausetani were an ancient Iberian (pre-Roman) people of the Iberian peninsula (the Roman Hispania). They are believed to have spoken the Iberian language. They lived in the eponymous region of Ausona and gave their name to the Roman city of Ausa. The Ausetani minted their own coins which bore the inscription ausesken in northeastern Iberian script that is interpreted in Iberian language as a self-reference to the ethnic name of that people: from the Ausetani or from those of Ausa. (en)
- Ausetanoak edo Ausetaniarrak (eta latinez, Ausetanii), bi herri iberiar desberdin izendatzeko izen etnikoa da, iturri klasikoek bi herriri eman baitzieten izen hori bera. Horietako herri bat Bartzelona probintziako Osona eskualdean zeuden, hots, Pirinioaurrean, "Auso" hiriko ausetanoak hain zuzen. Besteak, Teruel ingurunean, Ebro bailaran, beraz, egongo ziren: Osicerdako ausetanoak edo ositanoak. Osonako ausetanoen lurraldean sortu zen hiri erromatar bat: Ausa (Ptolomeorentzat) edo Auso (epigrafian agertzen den izena), gaur egun Vic hiria dena. Iturri klasikoetako Ausetanii izenaren esanahia "Auso-ko biztanleak' da. Iberieraz, txanponetan auśesken legenda agertzen da, beti ere, iberierazko izenaren forma genitiboan. Iberiar garaian, Osonako ausetanoen hiriburua Aura, Asua zen, gaur egungo Vic. Ter ibaiaren erdiko eta goiko arroan biltzen ziren, eta bere mugakideak Indigeteak ziren, arro horren behealdea eta bokalean zeudenak. Euren izena indoeuroparra dela proposatu da, beste hipotesiekin batera. Antonio Tovarrek, adibidez, Ausci etnonimoarekin duen antzinakotasuna nabarmendu zuen. Posiblea da zeltikoa izatea, Bergistanoak bezala. Anibalek menderatu zituen Italiarako bidean, eta ondoren, konkistatu zituen Antzinako Erromarentzat K.a. 195ean. (eu)
- Les Ausetani sont un peuple de l'Espagne ancienne dans la Tarraconaise. Ils vivaient à l'est des Ilergètes dans la région d'Ausona et avait pour capitale Ausa, aujourd'hui Vic. (fr)
- Los ausetanos o ausescos (gen. ausesken 'habitantes de Ausa', en lengua indígena) fueron un pueblo de probable origen íbero, antiguos habitantes de la actual Plana de Vich y la región circundante, con capital en la ciudad de Aura o Ausa, actualmente Vich y de donde proviene el nombre actual de la comarca, Osona. Pese a ello, su nombre es claramente indoeuropeo, e incluso posiblemente céltico, al igual que el de sus vecinos bergistanos. Proviene del radical auso- 'sol de la mañana, amanecer' y podría traducirse como 'dorados como el sol' *aus-y-os, equivalente al latín aurum<*ausos y al sabino ausom 'rojizo'. [cita requerida] Fueron sometidos por Aníbal en el año 218 a. C. al atravesar los Pirineos en dirección a Roma y se opusieron junto a los Ilergetes de Indíbil a Escipión el Africano en el año 205 a. C. siendo vencidos. Finalmente Catón el Viejo los sometió a Roma en el año 195 a. C. Modernamente se utiliza «ausetano» como gentilicio de los habitantes de Vich (véase también vigatans). (es)
- Gli Ausetani erano un popolo iberico della Spagna pre-romana. Vivevano nella comarca di Osona (anticamente Ausona) nel territorio dell'attuale Catalogna e diedero il nome alla città romana di Ausa. Benché di lingua preindoeuropea il loro nome invece pare sia indoeuropeo, possibilmente celtico. È composto dal radicale auso "sole del mattino" e può esser tradotto come "dorati come il sole" *aus-y-os che equivale al latino aurum e al sabino ausom Coniavano delle monete proprie nelle quali campeggiava la scritta in scrittura iberica nordorientale ausesken che probabilmente si riferisce al popolo ausetano stesso e significa "dagli Ausetani" o "da quelli di Ausa". (it)
- De Ausetani (in het Grieks Αὐθητανοί Authētanoí) waren een Iberisch volk in het noordoosten de Romeinse provincie Hispania Tarraconensis, tussen de Ebro en de Pyreneeën, dat onder meer vermeld wordt door , Plinius de Oudere en Titus Livius, naast enkele epigrafische getuigenissen. Hun grondgebied grensde in het westen aan dat van de en de en in het oosten aan dat van de , de en de Castellani. Hun hoofdstad was Ausa of Auso (het huidige Vic, nog steeds de hoofdstad van de comarca Osona), maar ze bewoonden ook Gerunda (Girona) en de vallei van de Alba (de Ter). De Ausetani gaven volgens de overlevering muntgeld uit waarop in Noordoost-Iberisch schrift ausesken stond, wat in het Iberisch een verwijzing is naar de naam van het volk waarnaar ook de Griekse en Latijnse bronnen verwijzen: (geld) van de Ausetani of van diegenen van de Ausa. Ze zouden zilveren (denarii) en bronzen (asses, semes, quadrantes en sextantes) munten uitgeven, en wel in verschillende munthuizen: voornamelijk ausesken en eustibaikula. Op de achterkant stond er gewoonlijk een mannenhoofd en als symbool een everzwijn, terwijl er op de voorkant een ruiter met een palmtak stond in het geval van de asses (een symbool dat nog steeds centraal staat op het wapenschild van Osona), een paard in galop in het geval van de semes, een halve Pegasus in dat van de quadrantes en een dolfijn in dat van de sextantes. Ze werden verslagen door de Carthagers onder leiding van Hannibal en door Gnaeus Cornelius Scipio Calvus belegerd in hun hoofdstad, volgens de bewaarde Latijnse kronieken bij het begin van de Tweede Punische Oorlog. Later namen ze nog deel aan de opstand van Indibilis en aan de oorlog van Empúries in 195 v.Chr. Een kenmerk van hun aardewerk is de afwezigheid van geschilderde versiering. (nl)
- Авсетаны — народ, предположительно иберского происхождения, проживавший в доримский период на северо-востоке Пиренейского полуострова, в окрестностях Викской равнины, es:Plana de Vic. Их столицей был оппидум Аура или Ауса, ныне Вик, от которого происходит и название народа, и название современной комарки Осона. Авсетанов покорил Ганнибал в 218 г. до н. э. во время перехода через Пиренеи в направлении Рима. Вместе с илергетами под предводительством Индибила (es:Indíbil) противостояли Сципиону Африканскому в 205 г. до н. э., но были разгромлены. В конце концов Катон Старший окончательно подчинил их Риму в 195 г. до н. э. (ru)
|
| rdfs:comment
|
- Els ausetans (en llatí Ausetani) eren un poble iber del nord-est de la península Ibèrica. Fou citat per Rufus Fest Aviè, Plini el Vell i Titus Livi, entre altres fonts antigues. El seu territori limitava a l'est amb els laietans i els indígets, a ponent amb els lacetans i els ceretans, i al nord amb els mateixos ceretans i tal vegada amb els castel·lans i els olositans. La seva capital podria haver estat Ausa, que els donà nom i que també donà nom a la comarca d'Osona. (ca)
- The Ausetani were an ancient Iberian (pre-Roman) people of the Iberian peninsula (the Roman Hispania). They are believed to have spoken the Iberian language. They lived in the eponymous region of Ausona and gave their name to the Roman city of Ausa. The Ausetani minted their own coins which bore the inscription ausesken in northeastern Iberian script that is interpreted in Iberian language as a self-reference to the ethnic name of that people: from the Ausetani or from those of Ausa. (en)
- Les Ausetani sont un peuple de l'Espagne ancienne dans la Tarraconaise. Ils vivaient à l'est des Ilergètes dans la région d'Ausona et avait pour capitale Ausa, aujourd'hui Vic. (fr)
- Ausetanoak edo Ausetaniarrak (eta latinez, Ausetanii), bi herri iberiar desberdin izendatzeko izen etnikoa da, iturri klasikoek bi herriri eman baitzieten izen hori bera. Horietako herri bat Bartzelona probintziako Osona eskualdean zeuden, hots, Pirinioaurrean, "Auso" hiriko ausetanoak hain zuzen. Besteak, Teruel ingurunean, Ebro bailaran, beraz, egongo ziren: Osicerdako ausetanoak edo ositanoak. Osonako ausetanoen lurraldean sortu zen hiri erromatar bat: Ausa (Ptolomeorentzat) edo Auso (epigrafian agertzen den izena), gaur egun Vic hiria dena. (eu)
- Los ausetanos o ausescos (gen. ausesken 'habitantes de Ausa', en lengua indígena) fueron un pueblo de probable origen íbero, antiguos habitantes de la actual Plana de Vich y la región circundante, con capital en la ciudad de Aura o Ausa, actualmente Vich y de donde proviene el nombre actual de la comarca, Osona. Fueron sometidos por Aníbal en el año 218 a. C. al atravesar los Pirineos en dirección a Roma y se opusieron junto a los Ilergetes de Indíbil a Escipión el Africano en el año 205 a. C. siendo vencidos. Finalmente Catón el Viejo los sometió a Roma en el año 195 a. C. (es)
- Gli Ausetani erano un popolo iberico della Spagna pre-romana. Vivevano nella comarca di Osona (anticamente Ausona) nel territorio dell'attuale Catalogna e diedero il nome alla città romana di Ausa. Benché di lingua preindoeuropea il loro nome invece pare sia indoeuropeo, possibilmente celtico. È composto dal radicale auso "sole del mattino" e può esser tradotto come "dorati come il sole" *aus-y-os che equivale al latino aurum e al sabino ausom (it)
- De Ausetani (in het Grieks Αὐθητανοί Authētanoí) waren een Iberisch volk in het noordoosten de Romeinse provincie Hispania Tarraconensis, tussen de Ebro en de Pyreneeën, dat onder meer vermeld wordt door , Plinius de Oudere en Titus Livius, naast enkele epigrafische getuigenissen. Hun grondgebied grensde in het westen aan dat van de en de en in het oosten aan dat van de , de en de Castellani. Hun hoofdstad was Ausa of Auso (het huidige Vic, nog steeds de hoofdstad van de comarca Osona), maar ze bewoonden ook Gerunda (Girona) en de vallei van de Alba (de Ter). (nl)
- Авсетаны — народ, предположительно иберского происхождения, проживавший в доримский период на северо-востоке Пиренейского полуострова, в окрестностях Викской равнины, es:Plana de Vic. Их столицей был оппидум Аура или Ауса, ныне Вик, от которого происходит и название народа, и название современной комарки Осона. (ru)
|
