This HTML5 document contains 213 embedded RDF statements represented using HTML+Microdata notation.

The embedded RDF content will be recognized by any processor of HTML5 Microdata.

Namespace Prefixes

PrefixIRI
dbthttp://dbpedia.org/resource/Template:
dbpedia-nohttp://no.dbpedia.org/resource/
dbpedia-svhttp://sv.dbpedia.org/resource/
wikipedia-enhttp://en.wikipedia.org/wiki/
dbpedia-fihttp://fi.dbpedia.org/resource/
n22http://hy.dbpedia.org/resource/
dbrhttp://dbpedia.org/resource/
dbpedia-ethttp://et.dbpedia.org/resource/
n18http://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/
dbpedia-frhttp://fr.dbpedia.org/resource/
dctermshttp://purl.org/dc/terms/
rdfshttp://www.w3.org/2000/01/rdf-schema#
dbpedia-cshttp://cs.dbpedia.org/resource/
rdfhttp://www.w3.org/1999/02/22-rdf-syntax-ns#
n24http://dbpedia.org/resource/File:
dbphttp://dbpedia.org/property/
dbpedia-euhttp://eu.dbpedia.org/resource/
xsdhhttp://www.w3.org/2001/XMLSchema#
dbpedia-ukhttp://uk.dbpedia.org/resource/
dbohttp://dbpedia.org/ontology/
dbpedia-huhttp://hu.dbpedia.org/resource/
dbpedia-jahttp://ja.dbpedia.org/resource/
dbchttp://dbpedia.org/resource/Category:
dbpedia-dehttp://de.dbpedia.org/resource/
dbpedia-plhttp://pl.dbpedia.org/resource/
yagohttp://dbpedia.org/class/yago/
dbpedia-ruhttp://ru.dbpedia.org/resource/
wikidatahttp://www.wikidata.org/entity/
yago-reshttp://yago-knowledge.org/resource/
n29https://global.dbpedia.org/id/
n14http://mrj.dbpedia.org/resource/
dbpedia-ithttp://it.dbpedia.org/resource/
dbpedia-cahttp://ca.dbpedia.org/resource/
provhttp://www.w3.org/ns/prov#
foafhttp://xmlns.com/foaf/0.1/
dbpedia-nnhttp://nn.dbpedia.org/resource/
dbpedia-behttp://be.dbpedia.org/resource/
dbpedia-eshttp://es.dbpedia.org/resource/
freebasehttp://rdf.freebase.com/ns/
owlhttp://www.w3.org/2002/07/owl#

Statements

Subject Item
dbr:Estonian_literature
rdf:type
yago:Object100002684 yago:Whole100003553 yago:PhysicalEntity100001930 yago:Art102743547 yago:Creation103129123 yago:WikicatArtsInEstonia yago:Artifact100021939 owl:Thing
rdfs:label
Literatura estoniana Estonská literatura Естонська література Literatura estońska Letteratura estone Estonian literature Estnische Literatur エストニア文学 Estonierazko literatura Эстонская литература Literatura en estonio Estnisk litteratur Littérature estonienne
rdfs:comment
Estonierazko literatura edo estoniera literatura (estonieraz, eesti kirjandus) estonieraz (1.100.000 hiztun inguruko hizkuntza) egindako literatura da. Estonia, Iparraldeko Gurutzadez geroztik, Alemaniaren, Suediaren eta Errusiaren mende izan zen XIII. mendetik 1918. urte arte, eta ondorioz urriak izan dira estonieraz egindako idazlanak, oraintsuko mendeetaraino. Ezagunak diren Estonierazko idazki zaharrenak XIII. mendekoak dira. Livoniako Henrikeren kronika lanaren zati den Originates Livoniae idazkian, badira estonierazko toki izenak, hitzak eta esaldi zatiak. Liber Census Daniae liburuak (1241) baditu estonierazko toki izenak eta abizenak. Estonierazko testu lotu luzeen adibiderik zaharrenak Kullamaa otoitzak deritzenak dira, 1524. eta 1528. urteetakoak. La littérature estonienne, en estonien ou en Estonie, diasporas et minorités comprises, est une part de la culture de l'Estonie (1 228 000 Estoniens en 2020).Une langue littéraire et une littérature estoniennes proprement dites apparaissent assez tard, aux XVIe et XVIIe siècles, mais prennent leur essor au XIXe siècle alors qu'une identité nationale apparaît peu à peu et que la région aspire à l'indépendance politique : en témoigne la rédaction de l'épopée nationale, le Kalevipoeg, par Kreutzwald. Bien qu'en partie entravée par l'histoire politique troublée du pays, qui connaît plusieurs occupations totalitaires (nazie puis soviétique) peu propices à l'épanouissement de sa culture, la littérature d'Estonie poursuit son développement et devient d'autant plus vivace après le retour à l'indép エストニア文学（Estonian literature、エストニア語: eesti kirjandus ）は、エストニア語で書かれた文学（約110万人の話者）。 最も古いエストニア文学による作品は、13世紀にまで遡る。 13世紀から1918年までのドイツ、スウェーデン、ロシアによる北十字軍後のエストニアの支配は、エストニア語で書かれた初期の文学作品をほとんど生み出しませんでした。エストニア語で書かれた最も古い記録は13世紀のものです。 ヘンリー・オブ・リヴォニアのクロニクルにあるオリジネイト・リヴォニアエには、エストニアの地名、単語、文の断片がある。Liber Census Daniae （1241）には、エストニアンの地名と家族名がある。接続されたエストニア語の最も初期の現存するサンプルは、1524年と1528年にさかのぼるいわゆるKullamaaの祈りである。最初に知られている印刷された本は、S.WanradtとJ. Koell（1535）によるルター派のカテキズムのバイリンガルのドイツ語-エストニア語訳。 Den estniska litteraturen (på estniska eesti kirjandus) är den litteratur som skrivits med det estniska språket. La literatura en estonio (en estonio, eesti kirjandus) es aquella literatura escrita en lengua estonia, lengua de aproximadamente 1 millón de hablantes, hablada mayoritariamente en Estonia. Tras las Cruzadas Bálticas, entre el siglo XIII y 1918, la dominación de Estonia recayó sucesivamente en Alemania, Suecia y Rusia. Durante esta época se produjeron pocas obras literarias, que eran en su mayoría de carácter religioso. Los escritos en estonio sólo comenzaron a tener importancia a partir del siglo XIX, durante la llamada «» (1750-1840), y han mantenido su actividad hasta el siglo XXI. Эстонская литература (эст. eesti kirjandus) — письменные произведения написанные на эстонском языке. Termin literatura estońska odnosi się do tekstów pisanych i mówionych w języku estońskim i tworzonych przez estońskich pisarzy w kraju i na emigracji. Począwszy od XIII w. (od czasów krucjat północnych) aż po uzyskanie przez Estonię niepodległości w 1918 r., obszar tego państwa znajdował się pod obcym panowaniem: początkowo Danii, potem Niemiec, Rzeczypospolitej, Szwecji, a wreszcie Rosji. W efekcie nie powstały żadne rodzime instytucje (np. kancelarie książęce czy dwory lokalnych możnowładców), które zainteresowane byłyby krzewieniem piśmiennictwa w języku estońskim. Piśmiennictwo użytkowe, świeckie bądź religijne, powstawało w ciągu tego czasu w języku dominującej kultury (niemieckiej, szwedzkiej czy rosyjskiej) lub po łacinie. Tym też należy wyjaśnić fakt, iż pierwsze estońskie teksty p Estonian literature (Estonian: eesti kirjandus) is literature written in the Estonian language (c. 1,100,000 speakers) The domination of Estonia after the Northern Crusades, from the 13th century to 1918 by Germany, Sweden, and Russia resulted in few early written literary works in the Estonian language. The oldest records of written Estonian date from the 13th century. Originates Livoniae in Chronicle of Henry of Livonia contains Estonian place names, words and fragments of sentences. The Liber Census Daniae (1241) contains Estonian place and family names. The earliest extant samples of connected Estonian are the so-called Kullamaa prayers dating from 1524 and 1528. The first known printed book is a bilingual German-Estonian translation of the Lutheran catechism by S.Wanradt and J. Koell La letteratura estone è la letteratura redatta in lingua estone. Estnische Literatur ist die in estnischer Sprache verfasste Literatur. Da die Anzahl der Sprecher relativ niedrig war und ist (heute etwa eine Million Menschen) und das Estnische in den Augen der jeweiligen Machthaber und somit im Schulsystem keinen oder nur geringen Wert hatte, entstand eine estnische Literatur erst relativ spät. Gelegentlich wird auch die von Esten verfasste Literatur in deutscher, russischer oder neuerdings englischer Sprache der estnischen Literatur zugerechnet. La literatura estoniana és la literatura escrita en estonià. Estonská literatura je soubor literárních děl, která byla složena či napsána v estonštině nebo Estonci. Ve středověku vznikaly na území tehdejšího Livonska ručně psané latinské kroniky, například z počátku 13. století nebo z roku 1348. Nejranější texty v estonštině byly náboženské povahy, z první estonské knihy vydané roku 1525 v Lübecku se však dochoval pouze fragment. Na přelomu 17. a 18. století se objevila snaha o estonský překlad bible – roku 1686 vyšel v Rize v Nový zákon Pána našeho Ježíše Krista, přeložený pravděpodobně teologem (1640–1701) a jeho synem (1663–1706). redakce pochází z roku 1715, kdy vyšla péčí (1680–1747). Rané světské tvorby nebylo mnoho, k výjimkám patří texty básníka ze 17. století nebo anonymní elegie o zkáze města Tartu v severní válce. Na konci 18. st Естонська література (ест. eesti kirjandus) — література, написана естонською мовою.
foaf:depiction
n18:Apteeker_Melchior_-_1_-_Autor_Robert_Lang_-_3056.jpg n18:Kreutzwald-köler.jpg n18:EstonianGrammar1637.jpg
dcterms:subject
dbc:Arts_in_Estonia dbc:Estonian_literature
dbo:wikiPageID
13043913
dbo:wikiPageRevisionID
1107786533
dbo:wikiPageWikiLink
dbr:Juhan_Liiv dbr:Minni_Nurme dbr:Nobel_Prize_for_Literature dbr:Betti_Alver dbr:Siuru dbr:August_Alle dbr:Võro_language dbr:Hasso_Krull dbr:Monumenta_Estoniae_Antiquae dbr:Mehis_Heinsaar dbr:Johannes_Aavik dbr:Karl-Martin_Sinijärv dbr:Mart_Raud_(writer) dbr:Indrek_Hargla dbr:Marie_Under dbr:Oskar_Luts dbr:Karl_Rumor dbr:History_of_Estonia dbr:Kristjan_Jaak_Peterson dbr:Trieste dbr:Paul-Eerik_Rummo dbr:Bret_Easton_Ellis dbr:Ivar_Ivask dbr:Arbujad dbr:Friedrich_Reinhold_Kreutzwald dbr:Jürgen_Rooste dbr:Women_in_Estonia dbr:Taipei dbr:Uku_Masing dbr:The_New_Testament dbr:Estonian_poetry dbr:Ain_Kaalep dbr:Lydia_Koidula dbr:Mats_Traat dbr:Kalevipoeg dbr:Jakob_Hurt dbr:Estonian_language dbr:Villem_Grünthal-Ridala dbr:Stockholm dbr:Karl_Ristikivi dbr:University_of_Wales,_Aberystwyth dbr:Paul_Viiding dbr:Marta_Sillaots dbr:Prague_Spring dbr:Jüri_Ehlvest dbr:Tallinn dbr:Mati_Unt n24:Kreutzwald-köler.jpg dbr:Alphabet_book dbr:Bologna dbr:Otto_Wilhelm_Masing dbr:Eeva_Park dbr:Kaur_Kender dbr:Cologne dbr:A._H._Tammsaare dbr:Wimberg dbr:Hando_Runnel dbr:Edinburgh dbr:Chronicle_of_Henry_of_Livonia dbr:Heiti_Talvik dbr:Veljo_Tormis dbr:Artur_Adson dbr:Realism_(arts) dbr:Ernst_Enno dbr:Otto_Krusten dbr:Vancouver dbr:Tõnu_Õnnepalu dbr:Sass_Henno dbr:Gustav_Suits dbr:Ilmar_Jaks dbr:Ilmar_Laaban dbr:Viivi_Luik dbr:Calgary dbr:Ellen_Niit dbr:Peet_Aren dbr:August_Gailit dbr:Kristiina_Ehin dbr:Jaan_Kaplinski dbr:Liber_Census_Daniae dbr:Jaan_Isotamm dbr:Peeter_Helme dbc:Arts_in_Estonia dbr:Jaan_Kross dbr:Ervin_Õunapuu dbr:Estonia_in_World_War_II dbr:Chaneldior dbr:World_Literature_Today dbr:Republic_of_Estonia dbr:August_Mälk dbr:Northern_Crusades dbr:Artur_Alliksaar n24:EstonianGrammar1637.jpg dbr:Kersti_Merilaas dbr:Bernard_Kangro dbr:Estonia dbr:Johannes_Semper dbr:Friedrich_Robert_Faehlmann dbr:Andrus_Kivirähk dbr:Learned_Estonian_Society dbr:Looming_(journal) dbr:Andres_Ehin n24:Apteeker_Melchior_-_1_-_Autor_Robert_Lang_-_3056.jpg dbr:Arved_Viirlaid dbr:Chuck_Palahniuk dbr:August_Annist dbr:Ivar_Sild dbr:Peeter_Sauter dbr:Eduard_Vilde dbr:Jaan_Oks dbr:Toomas_Vint dbr:Henrik_Visnapuu dbr:Friedebert_Tuglas dbr:Ljubljana dbr:ABD_ehk_Luggemise-Ramat_Lastele dbr:Juhan_Viiding dbc:Estonian_literature dbr:Rein_Raud dbr:Estophilia dbr:August_Sang dbr:Gert_Helbemäe dbr:Jaan_Undusk dbr:London dbr:Baltic_German dbr:Ants_Oras
owl:sameAs
freebase:m.02z4fl0 dbpedia-et:Eesti_kirjandus dbpedia-be:Эстонская_літаратура dbpedia-sv:Estnisk_litteratur dbpedia-pl:Literatura_estońska n14:Эстон_сӹлнӹшая dbpedia-ja:エストニア文学 dbpedia-ca:Literatura_estoniana dbpedia-ru:Эстонская_литература n22:Էստոնական_գրականություն dbpedia-eu:Estonierazko_literatura dbpedia-de:Estnische_Literatur wikidata:Q1334834 dbpedia-nn:Estisk_litteratur dbpedia-it:Letteratura_estone n29:M9SF dbpedia-fi:Viron_kirjallisuus dbpedia-fr:Littérature_estonienne dbpedia-uk:Естонська_література dbpedia-hu:Észt_irodalom dbpedia-es:Literatura_en_estonio dbpedia-cs:Estonská_literatura dbpedia-no:Estisk_litteratur yago-res:Estonian_literature
dbp:wikiPageUsesTemplate
dbt:Main dbt:Reflist dbt:Authority_control dbt:Short_description dbt:Estculture dbt:Estonia_topics dbt:Literature_of_Europe
dbo:thumbnail
n18:EstonianGrammar1637.jpg?width=300
dbo:abstract
La literatura estoniana és la literatura escrita en estonià. Den estniska litteraturen (på estniska eesti kirjandus) är den litteratur som skrivits med det estniska språket. La littérature estonienne, en estonien ou en Estonie, diasporas et minorités comprises, est une part de la culture de l'Estonie (1 228 000 Estoniens en 2020).Une langue littéraire et une littérature estoniennes proprement dites apparaissent assez tard, aux XVIe et XVIIe siècles, mais prennent leur essor au XIXe siècle alors qu'une identité nationale apparaît peu à peu et que la région aspire à l'indépendance politique : en témoigne la rédaction de l'épopée nationale, le Kalevipoeg, par Kreutzwald. Bien qu'en partie entravée par l'histoire politique troublée du pays, qui connaît plusieurs occupations totalitaires (nazie puis soviétique) peu propices à l'épanouissement de sa culture, la littérature d'Estonie poursuit son développement et devient d'autant plus vivace après le retour à l'indépendance politique et l'entrée dans l'Union européenne. エストニア文学（Estonian literature、エストニア語: eesti kirjandus ）は、エストニア語で書かれた文学（約110万人の話者）。 最も古いエストニア文学による作品は、13世紀にまで遡る。 13世紀から1918年までのドイツ、スウェーデン、ロシアによる北十字軍後のエストニアの支配は、エストニア語で書かれた初期の文学作品をほとんど生み出しませんでした。エストニア語で書かれた最も古い記録は13世紀のものです。 ヘンリー・オブ・リヴォニアのクロニクルにあるオリジネイト・リヴォニアエには、エストニアの地名、単語、文の断片がある。Liber Census Daniae （1241）には、エストニアンの地名と家族名がある。接続されたエストニア語の最も初期の現存するサンプルは、1524年と1528年にさかのぼるいわゆるKullamaaの祈りである。最初に知られている印刷された本は、S.WanradtとJ. Koell（1535）によるルター派のカテキズムのバイリンガルのドイツ語-エストニア語訳。 司祭の使用のために、1637年にエストニア語の文法がドイツ語で印刷された。新約聖書は1686年にエストニア南部に翻訳された（エストニア北部、1715年）。2つの方言は、エストニア北部に基づいた形でアントントールヘレによって統合された。エストニア語での執筆は、19世紀のエストフィリア啓蒙時代（1750年 - 1840年）にさらに重要と化した。 Естонська література (ест. eesti kirjandus) — література, написана естонською мовою. Termin literatura estońska odnosi się do tekstów pisanych i mówionych w języku estońskim i tworzonych przez estońskich pisarzy w kraju i na emigracji. Począwszy od XIII w. (od czasów krucjat północnych) aż po uzyskanie przez Estonię niepodległości w 1918 r., obszar tego państwa znajdował się pod obcym panowaniem: początkowo Danii, potem Niemiec, Rzeczypospolitej, Szwecji, a wreszcie Rosji. W efekcie nie powstały żadne rodzime instytucje (np. kancelarie książęce czy dwory lokalnych możnowładców), które zainteresowane byłyby krzewieniem piśmiennictwa w języku estońskim. Piśmiennictwo użytkowe, świeckie bądź religijne, powstawało w ciągu tego czasu w języku dominującej kultury (niemieckiej, szwedzkiej czy rosyjskiej) lub po łacinie. Tym też należy wyjaśnić fakt, iż pierwsze estońskie teksty pisane powstały względnie późno i aż XIX w. piśmiennictwo estońskie było ubogie i mało zróżnicowane. Rozwijała się natomiast literatura ludowa przekazywana ustnie, choć informacje na jej temat (np. odnośnie do doboru form poetyckich, metryki, charakterystycznych motywów itp.) są raczej skąpe i w większości przypadków odnoszą się dopiero do stanu z XIX w. Bogactwo ustnej literatury ludowej zostało w estońskiej tradycji piśmienniczej wykorzystane w ograniczonym stopniu, bowiem punktem odniesienia dla kształtującej się literatury estońskiej był raczej dorobek poetów i pisarzy tworzących na ziemiach estońskich w języku niemieckim. Tym niemniej tradycje ludowe stały się inspiracją do spisania przez Friedricha Reinholda Kreutzwalda eposu Kalevipoeg (Syn Kaleva, 1803–1882), który odegrał ogromną rolę w procesie powstawania i formowania wśród Estończyków nowoczesnej świadomości narodowej. W czasach najnowszych najpopularniejszymi i najczęściej tłumaczonymi za granicą pisarzami estońskimi są Jaan Kross oraz Jaan Kaplinski. Эстонская литература (эст. eesti kirjandus) — письменные произведения написанные на эстонском языке. Estonian literature (Estonian: eesti kirjandus) is literature written in the Estonian language (c. 1,100,000 speakers) The domination of Estonia after the Northern Crusades, from the 13th century to 1918 by Germany, Sweden, and Russia resulted in few early written literary works in the Estonian language. The oldest records of written Estonian date from the 13th century. Originates Livoniae in Chronicle of Henry of Livonia contains Estonian place names, words and fragments of sentences. The Liber Census Daniae (1241) contains Estonian place and family names. The earliest extant samples of connected Estonian are the so-called Kullamaa prayers dating from 1524 and 1528. The first known printed book is a bilingual German-Estonian translation of the Lutheran catechism by S.Wanradt and J. Koell (1535). For the use of priests an Estonian grammar was printed in German in 1637. The New Testament was translated into southern Estonian in 1686 (northern Estonian, 1715). The two dialects were united by Anton Thor Helle in a form based on northern Estonian. Writings in Estonian became more significant in the 19th century during the Estophile Enlightenment Period (1750–1840). The cultural stratum of Estonian was originally characterised by a largely lyrical form of folk poetry based on syllabic quantity. Apart from a few albeit remarkable exceptions, this archaic form has not been much employed in later times. The most outstanding achievements in this field are the national epic Kalevipoeg (Son of Kalev), written by Friedrich Reinhold Kreutzwald (1803–1882); Gustav Suits's ballad Lapse sünd (Birth of a Child); Villem Grünthal-Ridala's (1885–1942) poem Toomas ja Mai (Toomas and Mai) and three poems by August Annist (1899–1972). At a professional level, traditional folk song reached its new heyday during the last quarter of the 20th century, primarily thanks to the work of composer Veljo Tormis. In modern times Jaan Kross and Jaan Kaplinski remain Estonia's best known and most translated writers. Estonierazko literatura edo estoniera literatura (estonieraz, eesti kirjandus) estonieraz (1.100.000 hiztun inguruko hizkuntza) egindako literatura da. Estonia, Iparraldeko Gurutzadez geroztik, Alemaniaren, Suediaren eta Errusiaren mende izan zen XIII. mendetik 1918. urte arte, eta ondorioz urriak izan dira estonieraz egindako idazlanak, oraintsuko mendeetaraino. Ezagunak diren Estonierazko idazki zaharrenak XIII. mendekoak dira. Livoniako Henrikeren kronika lanaren zati den Originates Livoniae idazkian, badira estonierazko toki izenak, hitzak eta esaldi zatiak. Liber Census Daniae liburuak (1241) baditu estonierazko toki izenak eta abizenak. Estonierazko testu lotu luzeen adibiderik zaharrenak Kullamaa otoitzak deritzenak dira, 1524. eta 1528. urteetakoak. Estnische Literatur ist die in estnischer Sprache verfasste Literatur. Da die Anzahl der Sprecher relativ niedrig war und ist (heute etwa eine Million Menschen) und das Estnische in den Augen der jeweiligen Machthaber und somit im Schulsystem keinen oder nur geringen Wert hatte, entstand eine estnische Literatur erst relativ spät. Gelegentlich wird auch die von Esten verfasste Literatur in deutscher, russischer oder neuerdings englischer Sprache der estnischen Literatur zugerechnet. La letteratura estone è la letteratura redatta in lingua estone. Estonská literatura je soubor literárních děl, která byla složena či napsána v estonštině nebo Estonci. Ve středověku vznikaly na území tehdejšího Livonska ručně psané latinské kroniky, například z počátku 13. století nebo z roku 1348. Nejranější texty v estonštině byly náboženské povahy, z první estonské knihy vydané roku 1525 v Lübecku se však dochoval pouze fragment. Na přelomu 17. a 18. století se objevila snaha o estonský překlad bible – roku 1686 vyšel v Rize v Nový zákon Pána našeho Ježíše Krista, přeložený pravděpodobně teologem (1640–1701) a jeho synem (1663–1706). redakce pochází z roku 1715, kdy vyšla péčí (1680–1747). Rané světské tvorby nebylo mnoho, k výjimkám patří texty básníka ze 17. století nebo anonymní elegie o zkáze města Tartu v severní válce. Na konci 18. století a v první polovině 19. století k opatrnému rozvoji estonské kultury přispívali němečtí intelektuálové jako (1746–1819), (1753–1806) nebo Peter August Friedrich von Manteuffel (1768–1842). Ke změně došlo se vzrůstem zájmu o estonský folklor a lidové písně a založením . Friedrich Reinhold Kreutzwald (1803–1882) se inspiroval materiálem lidové slovesnosti a jejím veršovým stylem a napsal autorský epos Kalevipoeg (Syn Kalevův, v různých redakcích 1853–1861). V 60. letech 19. století podnítila další rozvoj písemnictví také významná buditelka a básnířka známá pod pseudonymem Lydia Koidula (1843–1886), autorka přírodní, intimní a vlastenecké lyriky. Próza druhé poloviny 19. století zpracovávala historická témata, příkladem může být Mstitel (1880) (1862–1923), a postupně se rozšiřovaly také realistické tendence přejímané z francouzské, ruské a německé literatury. Od počátku 20. století musela romantizující historická próza soupeřit stále více s díly sociálněkritickými, což se ukazuje například na díle Eduarda Vildeho (1865–1933), jenž psal oba typy textů. Romantické a realistické prvky propojoval také prozaik a dramatik (1855–1927). Rozbuškou moderní estonské poezie se staly verše Juhana Liiva (1864–1913), pronásledovaného tragédiemi osobními i národními. K jeho básním se přihlásilo radikálně moderní a zahraničním vlivům otevřené básnické uskupení , v jehož jádru se kromě básníka (1883–1956) a romanopisce Friedeberta Tuglase (1886–1917) pohybovali také malíři, sochaři a další umělci. Smyslné a erotické verše nabídla ve svých prvních sbírkách Marie Underová (1883–1980). Za estonské první republiky došlo díky podpoře vydávání knih a husté síti veřejných knihoven ke značnému kulturnímu rozkvětu – objevovaly se románové cykly naturalistického ražení, jako Rod Andruksonových (1931–1938) (1904–1963), novoromantické romány Augusta Gailita (1891–1960) i důmyslné epopeje Antona Hansena Tammsaareho (1877–1940), jako je například pentalogie Pravda a spravedlnost (1926–1933). V literatuře se kromě lyrizujících sbírek Marie Underové prosadily také básnické skupiny (ovlivněná expresionismem, futurismem a existenciálním myšlením) a („Žreci“). Po sovětské okupaci a připojení Estonska k Sovětskému svazu (1940) nastoupilo období socialistického utopismu, z nějž se literatura dokázala alespoň částečně vymanit až v 60. letech. Přelom 60. a 70. let 20. století přinesl lyrické a psychologizující prózy Lilli Prometové (1922–2007), satirické texty Enna Vetemay (1936–2017), experimenty Matse Traata (*1936) či melancholické novely Matiho Unta (1944–2005). Arvo Valton (*1935) přišel s žánrem kosmické grotesky, zatímco Jaan Kross (1920–2007) vybrousil historickou prózu a Aimée Beekmanová (*1933) otevřela otázky ženské emancipace. Také poezie směřovala k neotřelým a současně střízlivým způsobům vyjádření a rozvíjel se protestsong , básně využívající klaunskou hravost (Juhan Viiding, 1948–1995) nebo exaktně pojaté mechanismy asociace . Ideologickému tlaku dokázala uniknout také dobrodružná a dětská literatura. Estonské prostředí ovlivnilo rovněž literární vědu: od poloviny 60. let 20. století se rozvíjela činnost , sémiotické skupiny celosvětového dosahu, v čele s Jurijem Lotmanem (1922–1993). Po obnovení estonské samostatnosti v roce 1991 se literatura, obzvláště poezie, značně rozrůznila. Romanopisec Mihkel Mutt (*1953) nabídl sarkastičtější tón, zatímco básník a prozaik Tõnu Õnnepalu (*1962) melancholičtější ladění. (*1945) zkoumá otázky soužití s ruskou menšinou a značné popularity dosáhl také spisovatel a dramatik Andrus Kivirähk (*1970). Před rokem 1974 se estonská literatura překládala do češtiny převážně přes ruštinu (jednou z výjimek překládajících již tehdy přímo z estonštiny byla estonská rodačka Kyra Platovská), teprve po založení Baltského svazu se působením Vladimíra Macury začali překladatelé učit estonsky a objem estonské literatury vydávané v češtině značně stoupl. La literatura en estonio (en estonio, eesti kirjandus) es aquella literatura escrita en lengua estonia, lengua de aproximadamente 1 millón de hablantes, hablada mayoritariamente en Estonia. Tras las Cruzadas Bálticas, entre el siglo XIII y 1918, la dominación de Estonia recayó sucesivamente en Alemania, Suecia y Rusia. Durante esta época se produjeron pocas obras literarias, que eran en su mayoría de carácter religioso. Los escritos en estonio sólo comenzaron a tener importancia a partir del siglo XIX, durante la llamada «» (1750-1840), y han mantenido su actividad hasta el siglo XXI.
prov:wasDerivedFrom
wikipedia-en:Estonian_literature?oldid=1107786533&ns=0
dbo:wikiPageLength
22340
foaf:isPrimaryTopicOf
wikipedia-en:Estonian_literature