| dbo:abstract
|
- Flažolet, přesněji flažoletové tóny neboť název je odvozen od stejnojmenného hudebního nástroje, je způsob hry na smyčcové (nebo jiné strunné) hudební nástroje, zvukově připomínající flažolet. Flažoletové tóny byly objeveny již v devatenáctém století. Jedná se o zvláštní techniku hry, kdy jemným dotekem prstu na určitém místě struny je vytvářen nějaký alikvótní tón často flétnového zabarvení. Flažoletové tóny tak umožňují ozvláštňovat hru na strunné nástroje a samozřejmě zvyšují přirozenou barevnost zvuku příslušného hudebního nástroje. (cs)
- Flaĝolettono estas tono de kordinstrumento, kiu laŭas al pli alta ol la baza frekvenco de la kordo, do al ties 2-a, 3-a ... partotono. Ĝi ekestas per artefarita formado de , t.e. per malforta fingrometado sur la dividpunktoj 1:2, 1:3 ktp. La nomo devenas de la flaĝoleteca (flutsimila) sono de ĉi tiuj tonoj sur la violono. Fizike flaĝolettono korespondas al la ĉe blovinstrumentoj, je kiuj oni povas per konvenaj teknikoj (preterblovado) generi kromajn oscilonodojn en la aerkolono. (eo)
- Ein Flageolettton [ˌflaʒoˈlɛttoːn], kurz Flageolett genannt, englisch (string) harmonic (Abkürzung: Harm.), spanisch armónico (Ankürzung: arm.), ist ein meist auf einem Saiteninstrument erzeugter Ton bzw. Oberton, der durch die Anregung einer Oberschwingung als Teilschwingung der Saite entsteht und dessen Frequenz somit einem ganzzahligen Vielfachen der Grundfrequenz der Saite entspricht. Die Bezeichnung stammt vom flageolettähnlichen Klang dieser Töne auf der Violine. Bei Saiteninstrumenten wie Violine oder Gitarre wird zur Erzeugung von Flageoletttönen ein Finger leicht auf einen der Saiten-Teilungspunkte 1 : 2, 1 : 3 usw. aufgesetzt, so dass nur diejenigen Oberschwingungen zustande kommen können, die an der betreffenden Stelle einen Schwingungsknoten haben, und dann der Ton (durch Streichen oder Anschlagen der Saite) erzeugt. Im Gegensatz zum festen Greifen (Verkürzung der schwingenden Länge der Saite) schwingt beim Flageolett bzw. der Flageoletttechnik die Saite als Ganze, also auch „hinter“ dem Finger (siehe →Abbildungen weiter unten). Flageoletttöne kommen, wie bereits oben angedeutet, hauptsächlich bei Saiten-, beziehungsweise Streich- und Zupfinstrumenten (Violine, Bratsche, Cello, Kontrabass, akustische und elektronische Gitarre) als „Spezialeffekt“ vor. Auf anderen Instrumenten, wie dem Klavier, sind Flageoletts ebenfalls möglich, aber in der Spielpraxis doch deutlich seltener anzutreffen. Hinsichtlich der Ausführbarkeit gilt: je höher das Flageolett, desto schlechter spricht es an und desto schwieriger ist es hervorzubringen. Physikalisch entsprechen Flageoletttöne den Naturtönen bei Blasinstrumenten, die durch Überblasen erzeugt werden. (de)
- Playing a string harmonic (a flageolet) is a string instrument technique that uses the nodes of natural harmonics of a musical string to isolate overtones. Playing string harmonics produces high pitched tones, often compared in timbre to a whistle or flute. Overtones can be isolated "by lightly touching the string with the finger instead of pressing it down" against the fingerboard (without stopping). For some instruments this is a fundamental technique, such as the Chinese guqin, where it is known as fan yin (泛音, lit. "floating sound"), and the Vietnamese đàn bầu. (en)
- Een flageolettoon, of kort flageolet, is een meestal op snaarinstrumenten voortgebrachte toon die een van de hogere harmonischen is van de toon van een losse snaar, voornamelijk twee of driemaal zo hoog. Een flageolettoon wordt gevormd als een snaar op de juiste plek licht aangeraakt wordt, waardoor andere harmonischen uit het spectrum (grotendeels) verdwijnen. De naam is afkomstig van een inmiddels in de vergetelheid geraakt houten blaasinstrument flageolet met een klank die enigszins overeenkomt met een flageolettoon op de viool. (nl)
- フラジオレットまたはフラジョレット (flageolet, flagioletto) は、西洋音楽において、各種の楽器の特殊奏法の一つ、あるいはその特殊な奏法により出される音である。 特定の倍音が浮き立つように発生させ、それを基音のように聞かせることで、楽器のフラジオレットの特徴ある音色に似せた柔和な音を出す。フラジオレットに似せた音からこの名となった。倍音が発生するよう発音していることから、英語ではハーモニクス、日本語では倍音奏法・ハーモニクス奏法とも言う。 様々な楽器においてそれぞれ独特のフラジオレットがあり、それは古くから、楽器の表情を多彩にするための基本的な特殊奏法だった。したがって、奏者が必ず身に着けなければならない基本的な奏法として普及し定着し、特殊奏法とは呼ばないほどだった。 (ja)
- Flażolet – sposób wydobywania dźwięku (np. z instrumentu strunowego) polegający na tym, że jedna składowa harmoniczna dominuje nad innymi, w szczególności nad tonem podstawowym. Nazwy flażoletów pochodzą od interwałów, które uzyskałoby się ze struny przez jej skrócenie w danym punkcie i tak flażolet uzyskany przez dotknięcie struny w 1/2 długości to flażolet oktawowy, w 1/3 – kwintowy, w 1/4 – kwartowy, w 1/5 – wielkotercjowy, w 2/5 – wielkosekstowy i w 1/6 – małotercjowy. W przypadku instrumentów strunowych (np. instrumentów smyczkowych, jak skrzypce lub wiolonczela, czy szarpanych, jak gitara lub gitara basowa), flażolet uzyskuje się poprzez delikatnie przyłożenie palca w punktach węzłowych struny: w ½ (12 próg) lub w 1/3 (7 próg), 1/4 (5 próg), 1/5, 2/5, 1/6 długości struny i pobudzenie jej do drgań poprzez pociągnięcie smyczka czy – w przypadku instrumentów szarpanych – uderzenie w pobliżu mostka. Flażolety na instrumentach smyczkowych dzielą się na:
* naturalne – uzyskiwane przez przyłożenie palca w punktach węzłowych na pustej strunie;
* sztuczne – uzyskiwane przez skrócenie struny jednym palcem, podczas gdy inny przykłada się do struny w punkcie węzłowym. Możliwe jest też uzyskanie podwójnych flażoletów na dwóch sąsiednich strunach. Flażolety na fortepianie są możliwe do wykonania poprzez delikatne przyłożenie palca do struny w punkcie węzłowym i równoczesne uderzenie klawisza odpowiadającego tej strunie. Na harfie flażolety uzyskuje się następująco: boczną powierzchnię dłoni przykłada się lekko do struny w punkcie węzłowym, palcami drugiej ręki szarpie się strunę. Wydobycie flażoletu możliwe jest również na instrumentach dętych przez odpowiednie przedęcie. Ostatnio zaczęto wykorzystywać flażolety w innowacyjnej technice gry smyczkiem na wibrafonie. Także możliwe jest zrobienie tego na talerzach za pomocą smyczka lub odpowiedniego przejechania czubkiem pałki po powierzchni talerza. (pl)
- Флажоле́т (старофр. flageolet «маленькая флейта») — приём игры на струнных смычковых и щипковых инструментах, заключающийся в извлечении звука-обертона. Также флажолетом называется сам извлекаемый звук-обертон. На струнных инструментах исполняется путём частичного прижатия струны в точке деления её длины на два (высота звучания струны повышается на октаву), на 4 (2 октавы) и т. д. Название приёма связано с тем, что извлекаемый с его помощью чуть глуховатый звук напоминает тембр флейты. Различают натуральные и искусственные флажолеты. При исполнении натурального флажолета звучащий отрезок струны сверху ограничен верхним порожком, иначе говоря, используется вся длина открытой струны. При искусственном флажолете струна зажимается на любом ладу, правой рукой защипывается струна и одновременно её касается один из пальцев той же руки (при игре на щипковом инструменте, например, гитаре). При игре медиатором на электрогитаре искусственный флажолет извлекается ударом медиатором таким образом, что струны слегка касается большой (при движении медиатора сверху вниз) или указательный (при движении снизу вверх) палец. Рука с медиатором находится при этом на определённом расстоянии от точки крепления струны (расстояние делит струну в определённой пропорции), в одном из нескольких положений, от которых зависит высота извлекаемого звука (фактически, интервал от ноты, соответствующей зажатому ладу грифа гитары). На классической гитаре искусственный флажолет извлекается следующим образом: струна зажата на каком-то ладу, а правая рука находится над узловой точкой колебания. Двумя пальцами правой руки извлекается звук, а другой прикасается к узловой точке. При игре на смычковых инструментах искусственный флажолет извлекается так: указательный палец левой руки зажимает струну в нужном месте, а мизинец левой же руки касается струны в узловой точке колебания (там, где у обертона амплитуда равна нулю). На контрабасе при игре в позициях сольного грифа искусственный флажолет извлекается следующим образом: струна прижимается боковой частью большого пальца в нужном месте, а 1-й, 2-й, 3-й или 4-й пальцы касаются струны в нужном месте. (ru)
- Флажоле́т — специфічний прийом звуковидобування на струнних інструментах, що являє собою ізольоване звучання певного гармонійного . Також флажолетом називається сам отримуваний звук-обертон. На струнних інструментах виконується шляхом часткового притиснення струни в точці ділення її довжини на 2 (висота звучання струни підвищується на октаву), на 3, на 4 (2 октави) і т. д. (uk)
|
| rdfs:comment
|
- Flažolet, přesněji flažoletové tóny neboť název je odvozen od stejnojmenného hudebního nástroje, je způsob hry na smyčcové (nebo jiné strunné) hudební nástroje, zvukově připomínající flažolet. Flažoletové tóny byly objeveny již v devatenáctém století. Jedná se o zvláštní techniku hry, kdy jemným dotekem prstu na určitém místě struny je vytvářen nějaký alikvótní tón často flétnového zabarvení. Flažoletové tóny tak umožňují ozvláštňovat hru na strunné nástroje a samozřejmě zvyšují přirozenou barevnost zvuku příslušného hudebního nástroje. (cs)
- Flaĝolettono estas tono de kordinstrumento, kiu laŭas al pli alta ol la baza frekvenco de la kordo, do al ties 2-a, 3-a ... partotono. Ĝi ekestas per artefarita formado de , t.e. per malforta fingrometado sur la dividpunktoj 1:2, 1:3 ktp. La nomo devenas de la flaĝoleteca (flutsimila) sono de ĉi tiuj tonoj sur la violono. Fizike flaĝolettono korespondas al la ĉe blovinstrumentoj, je kiuj oni povas per konvenaj teknikoj (preterblovado) generi kromajn oscilonodojn en la aerkolono. (eo)
- Playing a string harmonic (a flageolet) is a string instrument technique that uses the nodes of natural harmonics of a musical string to isolate overtones. Playing string harmonics produces high pitched tones, often compared in timbre to a whistle or flute. Overtones can be isolated "by lightly touching the string with the finger instead of pressing it down" against the fingerboard (without stopping). For some instruments this is a fundamental technique, such as the Chinese guqin, where it is known as fan yin (泛音, lit. "floating sound"), and the Vietnamese đàn bầu. (en)
- Een flageolettoon, of kort flageolet, is een meestal op snaarinstrumenten voortgebrachte toon die een van de hogere harmonischen is van de toon van een losse snaar, voornamelijk twee of driemaal zo hoog. Een flageolettoon wordt gevormd als een snaar op de juiste plek licht aangeraakt wordt, waardoor andere harmonischen uit het spectrum (grotendeels) verdwijnen. De naam is afkomstig van een inmiddels in de vergetelheid geraakt houten blaasinstrument flageolet met een klank die enigszins overeenkomt met een flageolettoon op de viool. (nl)
- フラジオレットまたはフラジョレット (flageolet, flagioletto) は、西洋音楽において、各種の楽器の特殊奏法の一つ、あるいはその特殊な奏法により出される音である。 特定の倍音が浮き立つように発生させ、それを基音のように聞かせることで、楽器のフラジオレットの特徴ある音色に似せた柔和な音を出す。フラジオレットに似せた音からこの名となった。倍音が発生するよう発音していることから、英語ではハーモニクス、日本語では倍音奏法・ハーモニクス奏法とも言う。 様々な楽器においてそれぞれ独特のフラジオレットがあり、それは古くから、楽器の表情を多彩にするための基本的な特殊奏法だった。したがって、奏者が必ず身に着けなければならない基本的な奏法として普及し定着し、特殊奏法とは呼ばないほどだった。 (ja)
- Флажоле́т — специфічний прийом звуковидобування на струнних інструментах, що являє собою ізольоване звучання певного гармонійного . Також флажолетом називається сам отримуваний звук-обертон. На струнних інструментах виконується шляхом часткового притиснення струни в точці ділення її довжини на 2 (висота звучання струни підвищується на октаву), на 3, на 4 (2 октави) і т. д. (uk)
- Ein Flageolettton [ˌflaʒoˈlɛttoːn], kurz Flageolett genannt, englisch (string) harmonic (Abkürzung: Harm.), spanisch armónico (Ankürzung: arm.), ist ein meist auf einem Saiteninstrument erzeugter Ton bzw. Oberton, der durch die Anregung einer Oberschwingung als Teilschwingung der Saite entsteht und dessen Frequenz somit einem ganzzahligen Vielfachen der Grundfrequenz der Saite entspricht. Die Bezeichnung stammt vom flageolettähnlichen Klang dieser Töne auf der Violine. Physikalisch entsprechen Flageoletttöne den Naturtönen bei Blasinstrumenten, die durch Überblasen erzeugt werden. (de)
- Flażolet – sposób wydobywania dźwięku (np. z instrumentu strunowego) polegający na tym, że jedna składowa harmoniczna dominuje nad innymi, w szczególności nad tonem podstawowym. Nazwy flażoletów pochodzą od interwałów, które uzyskałoby się ze struny przez jej skrócenie w danym punkcie i tak flażolet uzyskany przez dotknięcie struny w 1/2 długości to flażolet oktawowy, w 1/3 – kwintowy, w 1/4 – kwartowy, w 1/5 – wielkotercjowy, w 2/5 – wielkosekstowy i w 1/6 – małotercjowy. Flażolety na instrumentach smyczkowych dzielą się na: (pl)
- Флажоле́т (старофр. flageolet «маленькая флейта») — приём игры на струнных смычковых и щипковых инструментах, заключающийся в извлечении звука-обертона. Также флажолетом называется сам извлекаемый звук-обертон. На струнных инструментах исполняется путём частичного прижатия струны в точке деления её длины на два (высота звучания струны повышается на октаву), на 4 (2 октавы) и т. д. Название приёма связано с тем, что извлекаемый с его помощью чуть глуховатый звук напоминает тембр флейты. (ru)
|
