| dbo:abstract
|
- Die Botschaft der polnischen Bischöfe an ihre deutschen Amtsbrüder (polnisch: Orędzie biskupów polskich do ich niemieckich braci w Chrystusowym urzędzie pasterskim) wurde am 18. November 1965 von den polnischen katholischen Bischöfen an ihre Amtsbrüder der Deutschen Bischofskonferenz in der Bundesrepublik Deutschland gesandt. Dieser Brief enthielt auch eine Einladung zu den katholischen Feierlichkeiten zum 1000. Jahrestag der Christianisierung Polens. (de)
- The Pastoral Letter of the Polish Bishops to their German Brothers (Polish: Orędzie biskupów polskich do ich niemieckich braci w Chrystusowym urzędzie pasterskim; German: Hirtenbrief der polnischen Bischöfe an ihre deutschen Amtsbrüder) was a pastoral letter sent on 18 November 1965 by Polish bishops of the Roman Catholic Church to their German counterparts. It was foremost an invitation to the 1000 Year Anniversary Celebrations of Poland's Christianization in 966. In this invitation letter the bishops asked for cooperation not only with Catholics but with Protestants as well. While recalling past and recent historical events, the bishops stretched out their hands in forgiveness and are asking for forgiveness. Here referred to as Letter of Reconciliation of the Polish Bishops to the German Bishops it is actually only one part of the extensive groundbreaking invitation and letter, where they declared: "We forgive and ask for forgiveness" (for the crimes of World War II). (en)
- List biskupów polskich do niemieckich z 1965, nazywany później orędziem, uważany jest za jeden z najważniejszych etapów pojednania polsko-niemieckiego po II wojnie światowej. Z listu pochodzi cytat: ...przebaczamy i prosimy o wybaczenie [dosłownie: udzielamy wybaczenia i prosimy o nie]. List był niejako odpowiedzią na wystosowane 1 października 1965 r. . 18 listopada 1965 podczas obrad II soboru watykańskiego orędzie podpisało 34 polskich biskupów, m.in. kardynał Stefan Wyszyński i Karol Wojtyła. Autorem i inicjatorem listu był przyszły arcybiskup wrocławski Bolesław Kominek. List był konsultowany z polskimi i niemieckimi biskupami oraz niemieckimi intelektualistami. Pretekstem były pielgrzymki, jakie w połowie lat 60. odbywali niemieccy chrześcijanie do miejsc zbrodni niemieckich w Polsce oraz tzw. memorandum z Tybingi z 1961 r. Niemieccy ewangelicy wzywali w nim polityków do zaprzestania zabiegów o rewizję polsko-niemieckiej granicy. 1 października 1965 zachodnioniemiecki Ewangelicki Kościół Niemiec ogłosił , w którym zaapelował o pojednanie, a także o uznanie granic na Odrze i Nysie. W liście, napisanym po niemiecku przez abp. Kominka, streszczono polskie dzieje, podkreślając ciemne i jasne strony polsko-niemieckich stosunków. Stwierdzono, że niemieckie, hitlerowskie siły okupacyjne dopuściły się straszliwych zbrodni (choć ich nie wyszczególniono), zaznaczając, iż represjami niemieckimi byli dotknięci również Polacy, Przypomniano, że miliony Niemców ucierpiały wskutek powojennych wysiedleń, w wyniku których niektórzy z nich zginęli. Wspomniano również o granicy na Odrze i Nysie jako o skutku wojny. Polscy biskupi zapraszali biskupów niemieckich na obchody tysiąclecia chrztu Polski. Najsłynniejsze zdanie listu brzmi: W tym jak najbardziej chrześcijańskim, ale i bardzo ludzkim duchu wyciągamy do Was, siedzących tu na ławach kończącego się Soboru, nasze ręce oraz udzielamy wybaczenia i prosimy o nie. Odpowiedź (nadesłaną 5 grudnia) podpisało 41 biskupów z RFN i NRD. Niemieccy biskupi przyjęli zaproszenie na polskie uroczystości, unikali jednak jasnego określenia stanowiska w kwestii granicy na Odrze i Nysie. List polskich biskupów bardzo negatywnie oceniły władze PRL. Komitet Centralny PZPR uznał, że biskupi sfałszowali historię, że orędzie służyło interesom niemieckim, a jego sygnatariusze dopuścili się zdrady. Władze uważały za niedopuszczalne wypowiadanie się biskupów w sprawach dotyczących całego polskiego społeczeństwa i rozpętały kampanię propagandową przeciwko autorom listu. Publikowano artykuły w prasie, broszury i książki, odbyła się masowa akcja odczytów i wieców protestacyjnych w zakładach pracy. Władze przeprowadzały też rozmowy z księżmi na temat orędzia, odbyło je 70% proboszczów. Oceny księży były podzielone. Sprawa listu biskupów wpisywała się również w nasilający się w połowie lat sześćdziesiątych konflikt między władzami PRL a Kościołem, którego kulminacją było zorganizowanie przez władze oficjalnych obchodów Tysiąclecia Państwa Polskiego. konkurencyjnych wobec kościelnych obchodów Tysiąclecia Chrztu Polski. Władze wykorzystywały sprawę listu dla dezawuowania obrazu Kościoła w oczach społeczeństwa. W czterdziestą rocznicę tego wydarzenia, które - jak się później okazało - otworzyło drogę do następnych porozumień międzynarodowych, na wrocławskiej wyspie Piasek postawiono pomnik metropolity wrocławskiego Bolesława Kominka ze wspomnianym cytatem u jego stóp. O znaczeniu orędzia dla stosunków polsko-niemieckich wypowiedzieli się z okazji jego 50. rocznicy we wspólnym stanowisku dnia 22 listopada 2015 prezydent Niemiec Joachim Gauck i prezydent RP Andrzej Duda. (pl)
- 波蘭主教致德國兄弟的牧函（波蘭語：Orędzie biskupów polskich do ich niemieckich braci w Chrystusowym urzędzie Pasterskim；德語：Hirtenbrief der polnischen Bischöfe an ihre deutschen Amtsbrüder）是波蘭主教們於1965年11月18日對他們同屬羅馬天主教會的德國同行發出的。這首先是對966年波蘭基督教化1000週年慶典的邀請。在這封邀請信中，主教們不僅要求與天主教徒合作，而且還要求與新教徒合作。 主教們一邊回憶過去和最近的歷史事件，一邊伸出雙手表示寬恕。這裡被稱為波蘭主教對德國主教的和解信，它實際上只是廣泛的開創性邀請和信函的一部分，其中他們宣稱：“（對於第二次世界大戰的罪行）我們寬恕並請求寬恕”。 (zh)
|
