| dbo:abstract
|
- Als große Kipper- und Wipperzeit bezeichnet man eine weite Teile Mitteleuropas erfassende Münzentwertung, die ihren Höhepunkt zwischen 1620 und 1622 während des Dreißigjährigen Krieges hatte. Von etwa 1675 bis 1690 gab es noch eine „Kleine Kipperzeit“ in Deutschland. Der Name leitet sich von der Praktik der betrügerischen Münzentwertung ab, nämlich dem Wippen der Waagbalken beim Auswiegen der Münzen auf einer Schnellwaage und dem anschließenden Kippen (niederdeutsch für „Aussortieren“) der schwereren Stücke, aus denen dann unter Zugabe von Kupfer, Zinn oder Blei geringerwertige neue Münzen hergestellt wurden. (de)
- Kipper und Wipper (German: Kipper- und Wipperzeit, literally "Tipper and See-saw time") was a financial crisis during the start of the Thirty Years' War (1618–1648). Starting around 1621, city-states in the Holy Roman Empire began to heavily debase currency in order to raise revenue for the Thirty Years' War, as effective taxation did not exist. More and more mints were established until the debased metal coins were so worthless that children allegedly played with them in the street, which became the basis for Leo Tolstoy's short story "Ivan the Fool". The name refers to the use of tipping scales to identify not-yet-debased coins, which were then taken out of circulation, melted, mixed with baser metals such as lead, copper or tin, and re-issued. Often the states did not debase their own currency, but instead manufactured low-value imitations of coins from other territories and then spent them in yet other territories as far as possible from their own lands, hoping that the resulting damage would then occur to the economy of those other regions rather than their own. This worked for a while; but after a time, the general public caught on to the manipulation, resulting in pamphlets denouncing the practice, local riots and the refusal of soldiers and mercenaries to fight unless paid in real, non-debased money. Also the states began to get back their own debased coins in taxes and customs fees. Due to these problems the practice largely stopped around 1623; however, the damage done was so large that it created financial disarray in almost all the city-states in the area. The same thing re-occurred on a smaller scale near the end of the century and again during the middle of the 18th century; however, the debasement spread from Germany to Austria, Hungary, Bohemia, and Poland. (en)
- Con l'espressione tedesca Kipper- und Wipperzeit si indica la rilevante svalutazione monetaria che ebbe luogo nel secondo e terzo decennio del XVII secolo, durante la Guerra dei trent'anni, e che ebbe la punta massima negli anni 1621 - 1623. Nel 1680 ci fu in Germania un altro periodo che ebbe lo stesso nome, la "piccola Kipper- und Wipperzeit". Il nome viene dalla pratica fraudolenta di svalutare la moneta con l'uso di bilance (Wippe) falsificate o togliere il bordo esterno (da kippen che in basso-tedesco significa tagliare intorno) e riducendo così il contenuto di metallo prezioso della moneta e sostituendolo con rame. (it)
- 키퍼 운트 비퍼(Kipper und Wipper, 독일어: Kipper- und Wipperzeit 키퍼- 운트 비페르차이트)는 30년 전쟁 초기에 발생한 금융 위기를 말한다. 이 위기는 1621년부터 시작되었는데, 신성 로마 제국 내의 도시국가들이 효율적인 세금 체계가 없어서 30년 전쟁 기간 수익을 극대화하기 위해 를 한 것을 의미한다. 이러한 악화를 계속해서 조폐하자 사실상 철더미에 가까워질 정도로 값어치가 없어진 주화를 아이들이 길거리에서 가지고 놀 정도였으며, 레프 톨스토이의 단편 바보 이반의 기반이 되는 상황이었다고도 한다. "키퍼 운트 비퍼"라는 단어는 아직 가치절하를 하지 않은 동전을 저울(Kipperzeit)에 재 확인한 후 이들을 전부 회수(Wipperzeit)해다가 녹이고 나서 납, 구리, 주석과 같은 더 싼 기본 원소를 넣어다가 녹여서 재발행하는 행위에서 유래했다. (ko)
- De Kipper- und Wipperzeit is een periode in de monetaire geschiedenis van Duitssprekende landen. Tot de Kipper- und Wipperzeit wordt doorgaans de jaren 1620 tot ongeveer 1630 gerekend, met nog een opleving rond 1680. Dit was een periode waarin mede door de voortdurende oorlog (dertigjarige oorlog) de waarde van het geld afnam. Er was een groot gebrek aan edelmetaal, omdat de import van edelmetaal door de oorlog weggevallen was. Bovendien was de Duitse zilverproductie sterk afgenomen. In de Kipper- und Wipperzeit (Kippen is Nederduits voor besnijden) werden de volwaardige zilveren Rijksmunten uitgesorteerd, waarna men de buitenste rand van de munt afsneed. Door het schillen van de munt kon met het op die wijze edelmetaal winnen, waarmee onder toevoeging van koper, nieuwe munten gemaakt werden. Het schillen van deze munten werd niet alleen door handige handelaren gedaan, maar ook door de lagere overheden. Het door lokale overheden uitgeven van nieuwe munten, met een laag zilvergehalte, was door de Duitse Muntwet van 1559 toegestaan, echter niemand had kunnen voorzien dat de grondstof voor die lokaal geslagen munten afkomstig zou zijn van het schillen van de officiële Rijksmunten. De munten die door de lokale overheden geslagen werden waren Pfennige, Batzen, Groschen en Kreuzer. Lokale overheden gingen soms zo ver, dat hoogwaardige zilveren munten van andere Duitse Staten werden nageslagen met lage zilvergehaltes. De inflatie werd door dergelijke praktijken versterkt. Pas aan het einde van de 17e eeuw kwam een einde aan deze praktijken. Vele lokale overheden verloren hun rechten om munten te mogen slaan en er werd een nieuwe valuta ingevoerd voor lager waardes, de (officiële) Scheidemünze. Alle munten werden verder voorzien van een echte muntrand, mede om het schillen van munten te voorkomen. Het schillen van munten werd trouwens ook strafbaar. (nl)
- Kipper i Wipper – nazwa silnego kryzysu monetarnego w Rzeszy Niemieckiej w pierwszym dwudziestopięcioleciu XVII w., której językowe pochodzenie nie jest do końca jasne – na ogół tłumaczone słowami:
* wippe (niem. „waga”) i
* gekippt (niem. „wybieranie cięższych monet”). Początki kryzysu to schyłek XVI w., gdy dzierżawcy licznych mennic łamali ordynacje mennicze i dla szybkiego zysku bili złą monetę, ograniczając nakłady drobnych nominałów, których koszty bicia były tylko o 10% niższe od produkcji talarów. Popyt na drobną monetę wyrównywały mniejsze mennice, dostarczając gorszych pieniędzy. W podzielonej religijnie Rzeszy napięcie polityczne i przygotowania wojenne również destabilizowały mennictwo – między innymi gromadzono fundusze na wojnę za pomocą psucia własnej monety. Ciągle otwierano nowe mennice – np. w księstwie Anhalt było ich 7, a w hrabstwie (14 km2) wybito na początku XVII w. 1372 rodzaje monet, w tym 970 z czystej miedzi. Mandaty cesarza Rudolfa II skierowane przeciwko psuciu monety nie były respektowane. Bito nie tylko monety miedziane, ale też mosiężne i ołowiane. Kryzys dotknął również kraje habsburskie, zwłaszcza na początku wojny trzydziestoletniej. Dopiero cesarski patent menniczy — kalada monetarna Ferdynanda II z 16 XII 1622, zdewaluował kryzysową monetę i stał się punktem zwrotnym. Na Śląsku okres Kipper i Wipper pozostawił wiele monet, m.in.:
* 24-krajcarówki z lat 1621–1622 bite w: Głogowie, Strzegomiu, Świdnicy, Wrocławiu oraz księstwach:. legnicko-brzeskim, ziębicko-oleśnickim, nyskim i Cieszyńskim,
* 48-krajcarówki legnicko-brzeskie z 1621,
* miedziane złotoryjskie: 1, 2 i 3 halerze z lat 1622–1623, oraz
* legnickie: 1, 2 i 3 halerze bez daty jak i z 1623 r.,
* oleśnickie: 1, 3 i 6 halerzy z lat 1622–1623. (pl)
- Монетный кризис XVII века (нем. Kipper- und Wipperzeit — дословно «Время сортирующих и взвешивающих») — массовая порча монет в государствах центральной Европы, которая привела к крупнейшей инфляции на территории Священной Римской империи. Выделяются два кризиса — большой (нем. große Kipperzeit), достигший своего пика в начале 1620-х годов, и малый (нем. kleine Kipperzeit), пик которого относится к периоду около 1680 года. (ru)
|
| rdfs:comment
|
- Als große Kipper- und Wipperzeit bezeichnet man eine weite Teile Mitteleuropas erfassende Münzentwertung, die ihren Höhepunkt zwischen 1620 und 1622 während des Dreißigjährigen Krieges hatte. Von etwa 1675 bis 1690 gab es noch eine „Kleine Kipperzeit“ in Deutschland. Der Name leitet sich von der Praktik der betrügerischen Münzentwertung ab, nämlich dem Wippen der Waagbalken beim Auswiegen der Münzen auf einer Schnellwaage und dem anschließenden Kippen (niederdeutsch für „Aussortieren“) der schwereren Stücke, aus denen dann unter Zugabe von Kupfer, Zinn oder Blei geringerwertige neue Münzen hergestellt wurden. (de)
- 키퍼 운트 비퍼(Kipper und Wipper, 독일어: Kipper- und Wipperzeit 키퍼- 운트 비페르차이트)는 30년 전쟁 초기에 발생한 금융 위기를 말한다. 이 위기는 1621년부터 시작되었는데, 신성 로마 제국 내의 도시국가들이 효율적인 세금 체계가 없어서 30년 전쟁 기간 수익을 극대화하기 위해 를 한 것을 의미한다. 이러한 악화를 계속해서 조폐하자 사실상 철더미에 가까워질 정도로 값어치가 없어진 주화를 아이들이 길거리에서 가지고 놀 정도였으며, 레프 톨스토이의 단편 바보 이반의 기반이 되는 상황이었다고도 한다. "키퍼 운트 비퍼"라는 단어는 아직 가치절하를 하지 않은 동전을 저울(Kipperzeit)에 재 확인한 후 이들을 전부 회수(Wipperzeit)해다가 녹이고 나서 납, 구리, 주석과 같은 더 싼 기본 원소를 넣어다가 녹여서 재발행하는 행위에서 유래했다. (ko)
- Монетный кризис XVII века (нем. Kipper- und Wipperzeit — дословно «Время сортирующих и взвешивающих») — массовая порча монет в государствах центральной Европы, которая привела к крупнейшей инфляции на территории Священной Римской империи. Выделяются два кризиса — большой (нем. große Kipperzeit), достигший своего пика в начале 1620-х годов, и малый (нем. kleine Kipperzeit), пик которого относится к периоду около 1680 года. (ru)
- Kipper und Wipper (German: Kipper- und Wipperzeit, literally "Tipper and See-saw time") was a financial crisis during the start of the Thirty Years' War (1618–1648). Starting around 1621, city-states in the Holy Roman Empire began to heavily debase currency in order to raise revenue for the Thirty Years' War, as effective taxation did not exist. More and more mints were established until the debased metal coins were so worthless that children allegedly played with them in the street, which became the basis for Leo Tolstoy's short story "Ivan the Fool". (en)
- Con l'espressione tedesca Kipper- und Wipperzeit si indica la rilevante svalutazione monetaria che ebbe luogo nel secondo e terzo decennio del XVII secolo, durante la Guerra dei trent'anni, e che ebbe la punta massima negli anni 1621 - 1623. Nel 1680 ci fu in Germania un altro periodo che ebbe lo stesso nome, la "piccola Kipper- und Wipperzeit". (it)
- De Kipper- und Wipperzeit is een periode in de monetaire geschiedenis van Duitssprekende landen. Tot de Kipper- und Wipperzeit wordt doorgaans de jaren 1620 tot ongeveer 1630 gerekend, met nog een opleving rond 1680. Dit was een periode waarin mede door de voortdurende oorlog (dertigjarige oorlog) de waarde van het geld afnam. Er was een groot gebrek aan edelmetaal, omdat de import van edelmetaal door de oorlog weggevallen was. Bovendien was de Duitse zilverproductie sterk afgenomen. (nl)
- Kipper i Wipper – nazwa silnego kryzysu monetarnego w Rzeszy Niemieckiej w pierwszym dwudziestopięcioleciu XVII w., której językowe pochodzenie nie jest do końca jasne – na ogół tłumaczone słowami:
* wippe (niem. „waga”) i
* gekippt (niem. „wybieranie cięższych monet”). Mandaty cesarza Rudolfa II skierowane przeciwko psuciu monety nie były respektowane. Bito nie tylko monety miedziane, ale też mosiężne i ołowiane. Kryzys dotknął również kraje habsburskie, zwłaszcza na początku wojny trzydziestoletniej. Na Śląsku okres Kipper i Wipper pozostawił wiele monet, m.in.: (pl)
|
